Kenmerk 46De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog.- Les 6: Einde Koude Oorlog

1950-Heden - de tijd van televisie en com

puter

Welk systeem is het beste? - Ontdooiing

• Een havik neemt bezit van The Oval Office in Washington– Ronald Reagan

(1981-1989)

• Een jonge hervormer wordt de baas van het Kremlin– Michael Gorbatsjov (1985 tot 1991)

1950

196019651970197519801985199020002010

H13: § 5: p 248-9

Welk systeem is het beste? - Ontdooiing

• De wereld leek op weg te zijn naar een nieuw hoogtepunt in de Koude Oorlog – Reagan wilde de duivelse vijand vernietigen– Startte het Star War (SDI) wapenprogramma

• De SU kon nu om nagenoeg alle gebieden de VS niet meer bijhouden– Een goed, modern leger had men niet meer– De SU maatschappij was

• Corrupt (zwarthandel)• Inefficiënt (productie)• Sociaal op een hoop; mentaal geknakt door het verliezen van de

oorlog tegen de Afghanen (Taliban) – De SU moest hervormen

Welk systeem is het beste? - Ontdooiing en Hervorming

• Gorbatsjov krijgt door “toeval” de mogelijkheid te hervormen

• Hij en Reagan worden maatjes!• Ontmoeten elkaar op Ijsland ▼

– Belangrijke beslissingen• Ontwapenen• Vrede nastreven• Ontspanning

Welk systeem is het beste? - Hervormingen in de USSR

• Hervorming (perestrojka) onder hun laatste president: Gorbatsjov– Hij wil het bestuur én de economie veranderen– Meer democratie, vrijheid, openheid (glasnost) en

zelfinitiatief– Nieuwe grondwet (1989):– Scheiding uitvoerende en wetgevende macht – Staatsbedrijven gaan concurreren met privé-

bedrijven: markt ontstaat

Einde van de Sovjet-Unie

• Sneeuwbaleffect door perestrojka & glasnost– Sovjetdeelrepublieken en Oostblokstaten eisen

(meer) zelfstandigheid oftewel een nationale staat• Deze ruimte kregen ze ook, doordat Gorbatsjov gesteld had

dat de SU zich niet meer met binnenlandse zaken van haar Europese satellietstaten zou bemoeien

– Viel niet meer tegen te houden • 1989 (Het Wonderjaar), scheiding Duitsland valt

weg (o.a. De Muur)• In 1991 verklaren de deelrepublieken zich

onafhankelijk

De Val van de Muur

Communistische regimes vallen om

• In 1989 kreeg Polen als eerste land in Oost-Europa een niet-communistische regering. In 1990 wordt Lech Walesa president.

• Binnen enkele maanden tijd werd het communisme in het grootste deel van Oost-Europa afgeschaft

Oorzaken van het Wonderjaar

• De SU verliest de economische (lees ook: technologische slag) slag met het Westen (lees: de VS), en hiermede ook de wapenwedloop

• Verlies aan vertrouwen in het communisme als politiek systeem– Het werkt niet– De leiders blijken corrupt