zorg

132 9-2006 > zorg & financiering

men op bijna 35 miljard euro. Als dit scenariowerkelijkheid wordt, is de discussie over de ver-grijzing al lang ingehaald door de discussie overde betaalbaarheid van de (farmaceutische) zorg.Voor dit soort langetermijnprognoses ligt hetechter meer voor de hand om de trend te bereke-

nen via een lineaire regressie. Langs deze wegzullen de kosten uitkomen op 9.485 miljoeneuro. Het aandeel van de demografische veran-deringen in de totale kostenstijging blijft danbeperkt tot zo’n vijftien procent.Bron: bericht SFK, 12 oktober 2006<

De ministerraad heeft op voorstel van ministerHoogervorst van VWS ingestemd met een ver-bod op het verhandelen van levensmiddelen(kruidenpreparaten) met yohimbealkaloïden.

Deze kruidenpreparaten worden als tablet of alscapsule toegepast voor de behandeling vanimpotentie. Zonder medisch toezicht kan ditgebruik leiden tot ongewenste bijwerkingen als

verhoging van bloeddruk en hartslag, ongewen-ste beïnvloeding van werking van geneesmidde-len en het verergeren van psychische klachten.De ministerraad heeft ermee ingestemd dat hetontwerpbesluit voor advies aan de Raad vanState zal worden gezonden. De tekst van hetbesluit wordt openbaar bij publicatie in hetStaatsblad.Bron: persbericht ministerie van VWS, 13 oktober 2006<

1225 kruidenpreparaat tegen impotentie verboden

Sommige geneesmiddelen zijn zoveel duurderdan andere dat we ze expliciet duur noemen.Binnen de ziekenhuizen worden geneesmidde-len gebruikt waarvan de kosten dermate hoogoplopen dat instellingen hiervoor een financiëlecompensatie ontvangen. Ook buiten het zieken-huis verstrekken de openbare apotheken steedsmeer dure geneesmiddelen. De kosten van dezemiddelen groeiden in de afgelopen vijf jaar metgemiddeld 23 procent per jaar.

Regeling dure geneesmiddelen

Voor de ziekenhuizen is sinds 1 januari 2002door het voormalige College tarieven gezond-heidszorg/Zorgautoriteit in oprichting(CTG/ZAio) een speciale beleidsregel duregeneesmiddelen in het leven geroepen. Doelhiervan is ziekenhuizen financiële compensatiete bieden voor de snel groeiende kosten vanenkele specifieke geneesmiddelen en hierdoorde ziekenhuisbudgetten te ontlasten. Volgens

deze beleidsregel is een geneesmiddel duurwanneer de totale kosten per jaar ten minste0,5 procent bedragen van alle geneesmiddel-kosten in ziekenhuizen gezamenlijk en wanneerhet geneesmiddel per behandeldag minstenstien keer duurder is dan de gemiddelde kostenper dag. Sinds 1 januari 2006 krijgen ziekenhui-zen tachtig procent van de kosten van dezegeneesmiddelen vergoed. Op dit moment staanzeventien geneesmiddelen op de lijst, maarinzicht ontbreekt in de precieze omvang van dedure geneesmiddelen in ziekenhuizen. Prof. dr.A. Steenhoek (hoogleraar specialistisch genees-middelenbeleid bij de Erasmus Universiteit enhoofd ziekenhuisapotheek Medisch CentrumAlkmaar) schat in dat het in totaal om ongeveer200 miljoen euro gaat.

Van intramuraal naar extramuraal

Volgens professor Steenhoek kunnen de finan-ciële criteria gemakkelijk worden vertaald naar

1226 wat zijn dure geneesmiddelen?

ZenF-0906-cyaan.qxd 17-11-06 10:55 Pagina 132

genees- en hulpmiddelen

133zorg & financiering > 9-2006

de situatie buiten het ziekenhuis. Hij raamt detotale intramurale geneesmiddelenkosten opongeveer 500 miljoen euro; 0,5 procent is dan2,5 miljoen euro. De gemiddelde kosten perbehandeldag bedragen 20 euro en tien keerduurder is dan 200 euro per dag. Een intramu-raal geneesmiddel komt dus in aanmerking voorhet predicaat duur wanneer het per behandeldagten minste 200 euro kost en de totale jaaromzetin de Nederlandse ziekenhuizen ten minste2,5 miljoen euro bedraagt. Buiten het zieken-huis kunnen de criteria worden berekend metbehulp van de extramurale geneesmiddelenge-bruikscijfers van de Stichting FarmaceutischeKengetallen (SFK). Hierbij wordt ervoor geko-zen het intramuraal gehanteerde begrip ‘kostenper behandeldag’ te vervangen door extramurale‘kosten per DDD’ (standaarddagdosis). De tota-le uitgaven aan farmaceutische zorg via de open-bare apotheken kwamen in 2005 uit op 4,0miljard euro. De gemiddelde kosten per DDDbedroegen 0,495 euro. Hierdoor noemen we eenextramuraal verstrekt geneesmiddel duur als deuitgaven hoger uitkomen dan 20 miljoen europer jaar en de kosten per DDD minimaal4,95 euro bedragen.

Dure geneesmiddelen in de openbare apotheek

Wanneer de intramuraal gehanteerde definitievan ‘duur geneesmiddel’ extramuraal op 2005wordt toegepast, dan blijven er elf geneesmidde-len op de zeef achter (tabel 1). De uitgaven aandeze elf geneesmiddelen groeiden de afgelopenvijf jaar gemiddeld met 23 procent per jaar. Doordeze omzetontwikkeling is het kostenbeslag vande dure extramurale geneesmiddelen ten op-zichte van het totaal snel gestegen. In 2001 werdnog 4,4 procent van de totale farmaceutischezorg uitgegeven aan deze geneesmiddelen. In2005 kwam dit percentage uit op 8,7. Dit komtneer op 350 miljoen euro en is daarmee aanzien-lijk meer dan de geschatte omvang van de dureintramurale geneesmiddelen.Momenteel bereidt de SFK de monitoring vandure intramurale geneesmiddelen voor waar-door er meer informatie beschikbaar zal komenover de kosten van deze geneesmiddelen.Bron: Stichting Farmaceutische Kengetallen, 18 september 2006<

Tabel 1. Dure extramurale geneesmiddelen in 2005.Geneesmiddel Toepassing Kosten per Uitgaven 2005

DDD (¤) (in mln. ¤) 1 Imatinib leukemie 83,45 24,2 2 Adalimumab reumatische aandoeningen 39,27 39,5 3 Etanercept reumatische aandoeningen 37,85 44,9 4 Somatropine groeistoornis 32,30 39,2 5 Combinatiepreparaten van 18,61 22,8

antiretrovirale middelen 6 Interferon bèta-1a multiple sclerose 13,82 30,2 7 Epoëtine bevordering bloedaanmaak 12,17 23,1 8 Darbepoëtine alfa bevordering bloedaanmaak 10,96 31,1 9 Allergeenextracten immunotherapie bij allergie 7,93 31,5 10 Sumatriptan migraine 7,50 42,0 11 Gosereline endometriose 6,48 22,0 Totaal 350,6

ZenF-0906-cyaan.qxd 17-11-06 10:55 Pagina 133