12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

96
Module: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen Mobiele Training voor Thuis- en Gezondheidsverzorgers Voor Personen met Beperkingen en Ouderen

Transcript of 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

Page 1: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

Module: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

Mobiele Training voor Thuis- en Gezondheidsverzorgers Voor Personen met

Beperkingen en Ouderen

Page 2: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Deel 1

• Classificatie van de looprekken

• Selectie van hulpmiddelen

• Mobiliteitsproblemen waarvan u zich bewust moet zijn

Page 3: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Doel

• Zelfstandigheid van ouderen

en mensen met een handicap

– Toegankelijke mobiliteit

– Verschillende transfer methoden

– Onafhankelijkheid in de

dagelijkse activiteiten

Page 4: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

De cliënten worden ingedeeld op basis van hun loopvermogen

1. cliënten die kunnen bewegen: А. Looprekken voor gebruik buitenshuis: Hun

gebruikers kunnen lopen, trappen beklimmen, de hellingen

bereiken met behulp van orthesen of andere

loophulpmiddelen.

B. Looprekken voor gebruik thuis: Hun gebruikers

kunnen thuis lopen op een speciaal voor hun behoeften

ingericht terrein. Ze kunnen zichzelf via de rolstoel of met

minimale hulp verplaatsen.

Page 5: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

2. cliënten met beperkte mobiliteit: Ze

bewegen zich alleen tijdens fysiotherapie. Anders gebruiken ze een rolstoel. Deze cliënten zijn meestal gestopt met lopen in hun adolescentie.

3. cliënten die zichzelf niet kunnen verplaatsen: Ze bewegen zich alleen met behulp

van een rolstoel. Toch kunnen ze zichzelf verplaatsen van het bed naar de rolstoel. Vermoedelijk kunnen deze patiënten reeds vanaf hun vroege kinderjaren niet meer zelfstandig lopen.

Page 6: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Mobiliteit is de volgende doelstelling, nadat men een oplossing voor de belangrijke medische problemen van de cliënt heeft gevonden.

Er moet voortdurend gestreefd worden naar het onderhouden en verbeteren van het bestaande vermogen.

Het doel is om zijn/haar onafhankelijkheid in het dagelijkse leven te verhogen.

Selectie van hulpmiddelen

Page 7: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Mobiliteitshulpmiddelen • Wandelstok • Krukken • Looprek • Rollator • Scooter • Fiets, speciaal ontworpen of aangepast voor de behoeften van de cliënt • Rolstoel • Speciaal ontworpen kinderwagen

Page 8: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Zaken die in acht moeten worden genomen

mbt de mobiliteit van mensen met een

handicap en ouderen

Page 9: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

De gebouwen moeten zo worden ontworpen dat ze door iedereen kunnen worden gebruikt.

In werkelijkheid is dit vaak helemaal anders…

U moet er zich van bewust zijn…

Page 10: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Wegbedekkingen moeten

aangepast zijn voor mensen

met een visuele handicap

en met een tekort aan

concentratie, om

ongelukken te voorkomen

Page 11: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

de trottoirs en voetpaden bezet zijn

door voorwerpen, voertuigen, enz.

de vorm en de helling van het voetpad

veranderd is en dit de beweging van

bijv. een rolstoelgebruiker belemmert.

Informeer de plaatselijke autoriteiten, indien:

Page 12: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

• de breedte van het trottoir in de stad of het dorp minder dan 180 cm is.

Informeer de plaatselijke autoriteiten, indien:

Page 13: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

• Hellingen: de doorgang van het zebrapad naar het trottoir gebeurt via de toegangshellingen.

Informeer uw cliënt:

Page 14: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Let op… Aan het begin en het einde van de helling of oprit moet er genoeg ruimte voorzien zijn om manoeuvres met de rolstoel te kunnen uitvoeren.

Page 15: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Deel 2

• Transfers

– Methoden van zelfstandig transfer

– Regels van de biomechanica

– Bewegingen in het bed

• Beweging/transfer

• Transfer van/naar de rolstoel

Page 16: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Methoden van zelfstandig transfer

Basisprincipes

• De oppervlakken waartussen de transfer zal plaatsvinden, moeten zoveel mogelijk gelijkmatig zijn.

• De hoogte van de transferoppervlakken moeten gelijk zijn.

• Tijdens de transfer moet men een goed evenwicht hebben.

Page 17: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

• Gladde oppervlakken zullen een transfer

vergemakkelijken.

• Men moet de mechanica van het lichaam

goed kennen.

• Vraag de cliënt altijd welke

transfermethoden hij / zij verkiest.

voorkeur.

Auteur van de afbeelding: Stuart Miles,

http://www.freedigitalphotos.net/

Page 18: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

• Indien de cliënt motorische stoornissen van de onderste ledematen heeft: – Help hem met/ondersteun de onderste

ledematen

• Indien de cliënt motorische stoornissen van de bovenste ledematen heeft: – Help hem met/ondersteun de bovenste

ledematen

• Indien de cliënt geen controle heeft over zijn romp: – Ondersteun zijn romp – Indien nodig (en volgens instructies van de

cliënt), maak gebruik van externe steunen voor een betere controle over de romp bij de activiteiten

Page 19: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Regels van de biomechanica

Zorg voor de juiste lichaamshouding wanneer u werkt

met uw cliënt:

lage hakken

flexibele, antislip zool

schoenen met gesloten hiel

slipper mogen niet worden gebruikt om de

algemene steun van de voet niet te ondermijnen

Page 20: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

De basisregels van de biomechanica in acht nemen Bij het optillen moet u het gewicht zo dicht mogelijk bij uw lichaam dragen.

Page 21: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

1. Tijdens het uitvoeren van de transfermethoden moet u zo dicht mogelijk

dicht bij de cliënt staan.

2. Gebruik alle lichaamsdelen, en dus niet alleen de armen, tijdens de

transfer van de cliënt.

3. Indien de cliënt erg zwaar is, moet u om hulp vragen van anderen.

Page 22: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Doel van de bewegingen in het bed

De bewegingen in het bed helpen de cliënt bij het

transfer naar of van het bed met behulp van de

professionele verzorger :

• Om een maximale zelfstandigheid te bieden.

• Om zijn/haar kracht, coördinatie en vermogen te verbeteren.

• Om de cliënt voor de volgende functionele stap (lopen, traplopen

enz.) voor te bereiden.

• Om de eventuele complicaties en risico’s in verband met een

langdurige immobilisatie te voorkomen (bijv. doorligwonden)

Page 23: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Draaien in bed • De benen moeten worden gebogen naar de kant waarop de cliënt zal worden

gedraaid.

• De verzorger moet aan de zijde staan waarop de cliënt zal worden gedraaid.

• Indien mogelijk wordt de cliënt gedraaid door zich vast te houden aan

bedsteunen (zijsteunen) aan de beide zijden van het bed.

Page 24: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

• De cliënt moet het handvat van de rolstoel ter ondersteuning

gebruiken (met armen, polsen en onderarmen)

Gaan zitten in een rolstoel

Page 25: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Zitten in bed

U moet opletten voor…

• De positie van de benen

• Het opheffen van het hoofd

• Steun van het hoofd en de schouders

Page 26: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Verschillen stappen om te gaan zitten in bed

• De last valt van de ene arm van de

cliënt naar de andere arm door het

drukken op het bed

• De elleboog wordt langzaam gerecht.

• De elleboog wordt “vastgezet” door

het draaien van de arm (de vingers

moeten naar buiten staan)

• Daarna wordt ook de andere elleboog

op dezelfde manier gepositioneerd.

Page 27: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

• Indien de cliënt voldoende trekkracht heeft, kan hij / zij

zelf gaan zitten door aan een touw te trekken, dat

vastgebonden is aan de bodem van het bed (aan de kant

van de voeten).

• De cliënt zou terug moeten gaan liggen door op de heup

te steunen, indien de benen sterk genoeg zijn.

Page 28: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Gaan zitten op de ene kant van het bed, rechtop staan en lopen

• Stel de hoogte van het bed in.

• Stel de bedrem in.

• Kantel de cliënt in een zijligging.

• Verhoog de hoofdsteun van het bed.

• Spreid uw voeten om voor de nodige

stabiliteit te zorgen.

Page 29: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

• Ondersteun het hoofd en de nek van de cliënt.

• Steek uw arm over de heup van de cliënt en plaats deze onder de

knie.

• Zet de voeten van de cliënt aan de zijkant van het bed.

• Informeer de cliënt dat hij/zij nu aan de zijkant van het bed gaat

zitten.

Page 30: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Zodra uw cliënt niet meer in het bed is:

• De afstand en tijd van lopen worden bepaald volgens het

vermogen en de behoeften van de cliënt.

• Indien uw cliënt zich onzeker voelt of snel moe wordt, dan geeft

de verzorger best steun aan de romp van de cliënt in

overeenstemming met de biomechanische principes.

• Ook het gebruik van een looprek of rollator wordt aanbevolen om

voor meer steun te zorgen.

• De cliënt wordt aangemoedigd om te lopen en voorwaarts te

kijken.

Page 31: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Optillen met stalen verpleegster • Deze methode wordt gebruikt voor een transfer of

overbrenging van verlamde mensen (alsook voor mensen met overgewicht).

• Meestal voor gebruik in de slaapkamer, badkamer, toilet enz.

http://www.methodistonline.org/view-news/24900

Page 32: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Beweging in bed

• U kunt een glijplank gebruiken om de wrijving te verminderen..

• Ter vergemakkelijking van de beweging kunnen er zandzakken onder de

handen van de cliënt worden geplaatst.

• Steun geven aan het been door de hiel vast te houden – dit vermindert de

wrijving en vergemakkelijkt de beweging.

Page 33: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Overbrengen van de cliënt in het bed met de hulp van twee

verzorgers.

Page 34: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Transfer met de hulp van één verzorger

De verzorger staat achter de cliënt en houdt zijn/haar polsen vast.

Page 35: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Fowler houding van de patiënt in het bed (zittende houding)

De Fowler houding is belangrijk voor de beweging in het bed. Deze (halfliggende) houding:

• zorgt voor de rustige houding van de patiënt na thoracale en abdominale operaties;

• verlicht de pijnen na een borstoperatie;

• vergemakkelijkt de ademhaling van patiënten met astma;

• vergemakkelijkt het werk van het hart;

• versnelt de functionering van de darmen.

Page 36: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Op het bed zitten

• U moet aan een kant van het bed staan om de oudere of

persoon met een handicap te helpen om op te staan en

te gaan zitten.

• Verwijder de zijsteunen van het bed.

• De cliënt moet op de rug gaan liggen.

• Naargelang de wens van de patiënt kan zijn hoofd op

45-60° worden gelaten.

• Indien de patiënt wenst om rechtop te zitten, moet de

hoek tussen de rug en heup 90° zijn.

Page 37: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

• Zet een dun kussen als steun van de rug.

• Indien de patiënt met een handicap van de onderste ledematen is, moet hij/zij zijsteunen hebben om het omdraaien te voorkomen.

• Onder de knieën moet een dun kussen worden geplaatst.

• Om doorligwonden te voorkomen, is het raadzaam dat u kleine kussens onder de enkels legt.

Page 38: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

• Als er een neurologische stoornis is, moet men de verlamde ledematen ondersteunen door middel van een kussen (vermijd het hangen van de ledematen).

Page 39: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

• U kunt een hard kussen of een stuk hout gebruiken om de enkel in een neutrale positie te brengen.

• De zijsteunen van het bed moeten terug geplaatst worden.

Page 40: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Deel 3

• Opstaan

– Opstaan uit bed

– Opstaan uit stoel

Page 41: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Opstaan uit bed

• U moet naast het bed gaan staan.

• Gebruik hulpmiddelen, indien nodig, bij

het helpen van uw cliënt.

• Indien de cliënt bijv. een katheter heeft,

moeten deze eerst afgesloten worden

volgens de aanwijzingen van de

verantwoordelijke verpleegkundige.

Page 42: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Opstaan uit een stoel • Het opstaan uit een hogere stoel is veel gemakkelijker dan uit een

lagere stoel.

• De zitting van de stoel moet eerder hard dan zacht zijn.

• De armleuningen zijn ook erg belangrijk voor het geven van een veilige

steun tijdens het transfer .

Page 43: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

• De romp moet iets naar voren gaan om het opstaan te vergemakkelijken.

• Het ene been moet achter blijven om een stabiele houding bij het opstaan

te garanderen.

• De cliënt buigt zich naar voren als de last op de voorste voet komt en staat

op.

Page 44: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Deel 4

• Lopen

– Looprekken

– Krukken

Page 45: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Looprekken • Een looprek is een hulpmiddel

voor mensen met een handicap en ouderen die extra steun nodig hebben om hun evenwicht en stabiliteit te handhaven / garanderen tijdens het lopen / wandelen.

Page 46: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

• Krukken helpen voor de transfer van de cliënt.

• De afmetingen van de krukken moeten geschikt zijn.

• De verzorger moet helpen voor de verdere beweging.

Lopen met krukken

Page 47: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Deel 5

• Een rolstoel gebruiken – Verzorger rolstoel protocol

– Soorten rolstoelen

– Onderdelen van een rolstoel

– Veiligheid en onderhoud van de rolstoel

– Hoe een rolstoel vouwen en ontvouwen

– Een rolstoel in een kofferbak plaatsen

– Hoe een rolstoel achterover kantelen

– Op een veilige manier op en af de stoepranden geraken

– Op een veilige manier op en af de trap geraken

– Naar beneden gaan op een steile maar korte helling

– Manoeuvreren van een rolstoel

– Wat wel en wat niet doen

Page 48: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Deel 5

• Transfer van de rolstoel

– Transfer van het bed naar de rolstoel

– Transfer van de rolstoel naar het bed

– Zelfstandig transfer van de rolstoel naar het bed

– Transfer in de badkamer en het toilet

• Veiligheidstips

• Van rolstoel naar douchestoel

• Van rolstoel naar het toilet

Page 49: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Verzorger rolstoel protocol • Deel van het verzorger zijn, betekent de rolstoel etiquette

goed kennen. Het belangrijkste is om de rolstoelgebruiker te vragen hoe hij of zij het liefst wordt verplaatst, getild, enz.

• Hoe met een rolstoelgebruiker communiceren is een cruciaal element. Denk er altijd aan de persoon in de rolstoel direct aan te spreken en u tijdens het gesprek niet naar de persoon die bijv. de rolstoel voortduwt of begeleidt te richten.

• Een rolstoel wordt gezien als een verlengstuk van de gebruiker, respecteer dit dan ook telkens.

• Grijp nooit de rolstoel om het individu vervolgens te dwingen om een bepaalde richting uit te gaan. Dit is net zoals men iemand bij de schouder zou vastnemen en deze persoon vervolgens te dwingen naar ergens te lopen.

Page 50: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Soorten rolstoelen Actieve rolstoelen Lichtgewicht rolstoelen Sportuitrusting en -artikelen

Elektrische rolstoelen en aanvullende apparaten

Rolstoelen voor kinderen

http://www.ottobock.com/cps/rde/xchg/ob_com_en/hs.xsl/337.html

Page 51: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Onderdelen van een rolstoel

http://www.streetsie.com/wp-content/uploads/manual-wheelchair-parts.jpg

Rugleuning

Kussen

Zitplaats

Frame

Kuitband

Duwbeugel / Handgrepen

Armleuning

Duwring

Rem

Achterwiel

Anti-kantelbeugels

Rollend voorwiel

Voetsteun

Page 52: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Veiligheid en onderhoud van de rolstoel

• Handgrepen of objecten die uit de rolstoel steken : – Vergeet niet dat als in drukke plaatsen, handgrepen of andere

voorwerpen uit de rolstoel steken, dit een gevaar kan zijn voor de andere mensen die er ook lopen.

– Tijdens een drukke periode kunnen mensen struikelen en vallen over deze objecten met potentieel letsel als gevolg. Vergeet niet om een veilige plaats te vinden voor een rolstoel in een restaurant of een openbare plaats.

• Onderhoud van de rolstoel – Als verzorger moet u weten hoe de rolstoel werkt. Dit betekent ook dat

u wanneer nodig de kennis moet hebben om regelmatig onderhoud te voorzien voor de rolstoel: u moet vertrouwd zijn met de banden, handvatten en kussens.

– Een onjuist onderhouden rolstoel is gevoelig voor ongelukken, dus zorg ervoor dat u tijdens de controle van d erolstoel let op alle details.

Page 53: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Hoe een rolstoel vouwen en ontvouwen

De meeste rolstoelen kunt u ontvouwen door ….

1. Duw aan beide zijden van de stoel op de handsteunen, en houd daarbij de vingers naar binnen

2. Plaats het kussen (indien aanwezig) en de voetsteunen.

3. Forceer de stoel niet openen en plaats nooit de vingers tussen het frame en de zitting in het geval ze vast komen te zitten.

http://hwa.org.sg/news/how-to-help-a-wheelchair-user/

Page 54: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Hoe een rolstoel vouwen en ontvouwen

De meeste rolstoelen kunt u vouwen door ….

1. Verwijder het kussen (indien aanwezig).

2. Pas de voetsteun aan, draai ze naar buiten of neem ze af

3. Houd het midden van de stoel aan de voor- en achterkant, en trek naar boven.

http://hwa.org.sg/news/how-to-help-a-wheelchair-user/

Page 55: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Een rolstoel in een kofferbak plaatsen • Verwijder kussens, armleuningen,

voetsteunen en andere verwijderbare delen.

• Vouw de rolstoel en zet de remmen aan zodat de wielen niet beginnen te spinnen.

• Positioneer de gevouwen rolstoel parallel aan de koffer.

• Buig je knieën, en hou uw rug recht.

• Pak de rolstoel vast bij het frame.

• Til de rolstoel op en balanceer het op de kofferrand (uw benen kunnen worden gebruikt om de rolstoel omhoog te duwen.

• Schuif de rolstoel in de kofferbak.

http://hwa.org.sg/news/how-to-help-a-wheelchair-user/

Page 56: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Hoe een rolstoel achterover kantelen

1. Waarschuw altijd de rolstoelgebruiker van uw intentie

2. Duw de kantelbeugel met uw voet naar beneden, en op hetzelfde moment trekt u de duwbeugel naar zich toe, en duwt u op de handgrepen.

http://hwa.org.sg/news/how-to-help-a-wheelchair-user/

Page 57: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Op een veilige manier op en af de stoepranden geraken

1. Veilig op de stoep geraken

• Plaats de rolstoel zodanig dat de voorwielen bijna de stoeprand aanraken.

• Informeer de rolstoelgebruiker van uw intentie.

• Hou de handgrepen stevig vast, kantel de rolstoel naar achteren en balanceer de rolstoel op de achterwielen.

• Plaats de voorwielen op het trottoir.

• Duw de rolstoel tot de stoeprand is bereikt met de achterste wielen.

• Til vervolgens de rolstoel op de stoep.

http://hwa.org.sg/news/how-to-help-a-wheelchair-user/

Page 58: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Op een veilige manier op en af de stoepranden geraken

2. Veilig de stoep afgeraken

• Plaats de rolstoel aan de stoeprand.

• Kantel de rolstoel en balanceer de rolstoel op zijn achterwielen, en beweeg naar achter.

• Laat de achterwielen tegen de stoeprand naar beneden zakken, terwijl u de nodige ondersteuning geeft aan het gewicht van de rolstoel.

• Zorg ervoor dat beide achterwielen de grond tegelijkertijd zacht raken, en trek de rolstoel achteruit.

• Laat vervolgens de voorwielen zachtjes zakken.

http://hwa.org.sg/news/how-to-help-a-wheelchair-user/

Page 59: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Op een veilige manier op en af de trap geraken

1. Op een veilige manier de trappen op geraken

Maak gebruik maken van een lift of een helling als die beschikbaar zijn.

Doet dit NIET alleen, tenzij het echt noodzakelijk is.

1. Rij de rolstoel achterwaarts tot tegen de eerste trede.

2. Grijp de handvatten stevig vast en kantel de rolstoel achterwaarts

3. Plaats een voet op de eerste trede en de andere op de volgende trede.

4. Leun achterover, en neem het gewicht van de stoel tegen u en trek de stoel op de eerste trede.

5. Houd altijd uw gewicht en de rolstoel in balans als u de trap op beweegt.

http://hwa.org.sg/news/how-to-help-a-wheelchair-user/

Page 60: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Op een veilige manier op en af de trap geraken

2. Op een veilige manier de trappen af geraken

Kijk of er een lift of een helling is. Indien deze niet beschikbaar zijn, pas dan volgende methode toe:

Doet dit NIET alleen, tenzij het echt noodzakelijk is.

1. Neem de rolstoel in een voorwaartse manier de trap af.

2. Pak de handgrepen stevig vast en kantel de rolstoel achterwaarts, waarbij u balanceert op de achterwielen

3. Plaats de rolstoel nu bovenaan de eerste trede

4. Gebruik uw lichaam als de rem, terwijl u voorzichtig de rolstoel van de eerste trede laat zakken .

5. Controleer de afdaling met uw lichaam, en hou de achterwielen dicht tegen de trede rand en.

6. Doe dergelijke afdaling traag en gelijkmatig.

http://hwa.org.sg/news/how-to-help-a-wheelchair-user/

Page 61: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Naar beneden gaan op een steile maar korte helling

In het geval van een korte maar steile helling, kan het raadzaam zijn om achterwaarts af te dalen met de rolstoel, en zo voorkomen dat de persoon uit de rolstoel valt.

1. Zorg ervoor dat u duidelijk weet waar u naartoe wilt gaan met de rolstoel.

2. Pak de handgrepen stevig vast om te voorkomen dat de rolstoel naar achteren begint te schuiven.

3. Neem kleine stappen achteruit, één stap per keer.

4. Zorg ervoor dat de rolstoel niet te snel naar beneden rolt, want dan kunt u controle erover verliezen.

Page 62: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Manoeuvreren van een rolstoel • Een rolstoel manoeuvreren is moeilijker dan het lijkt:

– Als verzorger zal u zelf soms ook wel problemen hebben met een straat of voetpad (losliggende tegels, obstakels).

– Vergeet niet om altijd gebruik maken van een veilige manier van duwen om vallen of letsels te voorkomen.

– Kleine stenen of rotsachtig terrein kunnen leiden tot gevaar voor personen in een rolstoel, dus wees u altijd bewust van de toestand van de weg waarover u wilt rijden.

– Het is belangrijk om altijd aandacht te besteden aan het duwen van iemand, want elke afleiding kan gevaren opleveren.

– Ongevallen en verwondingen treden vooral op als gevolg van een afwezige geest.

Page 63: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Wat wel en wat niet doen • Wat wel te doen

– Vraag hoe u kunt helpen.

– Wanneer u praat met een persoon in een rolstoel, doe dit dan op dezelfde ooghoogte.

– Informeer steeds de persoon in de rolstoel wat u van plan bent te doen (bijv. bij het op en af geraken van de stoeprand).

– Zorg ervoor dat de veiligheidsgordel (indien aanwezig) is vastgegespt vóór het wegrijden.

– Zet steeds de remmen aan als de rolstoel stilstaat, bij een transfer en bij het onbeheerd achterlaten van de rolstoel.

Page 64: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

• Wat wel te doen – Vraag de persoon in de rolstoel als ze comfortabel zitten,

zeker na een transfer.

– Houd altijd minstens één rolstoel lengte achter een andere persoon die een rolstoel duwt.

– Vraag om hulp als u een obstakel niet kan overwinnen (bijv. afdaling trap).

– Kijk vooruit om plotselinge veranderingen in niveau en andere gevaren te zien en aldus te vermijden.

– Kijk uit voor afvoer roosters (de rolstoelwielen kunnen erin klem komen te zitten) en ga erover in een diagonale wijze.

– Duw de rolstoel op de stoep in plaats van op de weg (indien mogelijk).

Page 65: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

•Wat niet te doen – Praat niet via een derde persoon tegen de rolstoelgebruiker. Het is

onbeleefd. – Ga niet racen als u met een rolstoel gebruiker op stap bent. – Als een rolstoel komt vast te zitten, ga dan niet met bruut geweld

proberen om het los te wrikken. Ga daarentegen eerst zien wat het probleem is en probeer het te corrigeren

– Gebruik de roltrap NIET wanneer u met een rolstoelgebruiker bent en niet zeker bent hoe er mee om te gaan. Het is trouwens helemaal af te raden om in dergelijk geval een roltrap te gebruiken.

– Til nooit een rolstoel op via de armsteun, wielen of andere afneembare of beweegbare onderdelen.

– Kantel de rolstoel nooit teveel naar voren of te ver naar achteren. – Ga geen steile helling af in een voorwaartse manier want uw cliënt zou

wel eens uit de rolstoel kunnen vallen! – Ga geen korte steile helling af in een voorwaartse manier want uw

cliënt zou wel eens uit de rolstoel kunnen vallen!

Page 66: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Transfer van het bed

• Plaats de rolstoel naast de zijkant van het bed. • Plaats het bed op de hoogte van de rolstoel. • Sta naast de zijkant van de rolstoel. • Vergrendel de bedremmen. • Ondersteun met de ene arm de schouder en nek en steek

de andere arm onder de knie.

• Vraag de cliënt om zijn benen uit het bed te laten zakken en om rechtop te gaan zitten.

• Help de cliënt om zijn/haar slippers aan te doen.

• Ondersteun de cliënt zorgvuldig totdat hij in de rolstoel gaat zitten.

Page 67: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Transfer van de rolstoel naar het bed

Voorzorgsmaatregelen

• Het bed en de rolstoel moeten op gelijke hoogte zijn.

• Men kan een plank gebruiken om gelijke hoogten te verkrijgen.

Page 68: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Page 69: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Page 70: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Zelfstandig transfer van de rolstoel naar het bed

1. De rolstoel moet naast het bed worden geplaatst met de

voorkant in de richting van het bed.

2. Zet de benen op het bed (één voor één).

3. Verplaats de benen in het bed.

4. Til het bekken op met behulp van de armen.

5. Men kan ook een plank gebruiken voor een gemakkelijkere

transfer.

Page 71: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Page 72: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

• Plaats de rolstoel naast de zijkant van het bed.

• Zet de beide benen op het bed.

• Plaats de ene arm op de rolstoel en de andere op het bed.

• Til de heupen op met behulp van de beide armen.

Zelfstandige zijtransfer van de rolstoel

naar het bed

Page 73: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen
Page 74: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Transfer van rolstoel naar een stoel vooraan,

schuin, aan de zijkant

• De rolstoelgebruiker moet met de rolstoel recht tegenover

de stoel komen.

• De remmen worden aangezet.

• De rolstoelgebruiker gebruikt de armen om vooruit te

bewegen.

• Hij / zij plaatst de ene arm op de stoel en de andere arm op

de armleuning van de rolstoel.

• De last wordt gedragen door zijn / haar voeten.

• Hij / zij draait het bekken en gaat in de stoel zitten.

Page 75: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen
Page 76: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen
Page 77: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen
Page 78: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen
Page 79: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

Gaan zitten van de vloer in de rolstoel: methode 1

• De cliënt moet gaan zitten voor de rolstoel.

• Hij / zij zorgt ervoor dat de remmen zijn geactiveerd.

• Hij / zij plaatst de beide handen op de rolstoel.

• Hij / zij plaatst de beide voeten op de vloer en strekt de

armen en trekt zich zo op.

• De cliënt draait het bekken en gaat in de rolstoel zitten.

Page 80: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Page 81: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

• De cliënt moet met zijn rug zitten voor de rolstoel zitten.

• Hij / zij activeert de remmen.

• Hij / zij plaatst de beide ellebogen op de rolstoel.

• Hij / zij plaatst de beide benen op de vloer en tilt zich met de

armen op, gebogen bij de elleboog.

• De cliënt tilt het bekken op en gaat in de rolstoel zitten.

Gaan zitten van de vloer in de

rolstoel: methode 2

Page 82: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Page 83: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Transfer in de badkamer en het toilet

Veiligheidstips

• Buig uw knieën, maar buig uw rug niet wanneer u de cliënt helpt om zijn benen in of uit de badkuip te zetten.

• Gebruik de volgende objecten niet als steun: haken voor handdoeken, de deurkruk of de wc rolhouder: ze zijn niet geschikt voor de last van het gewicht van een persoon.

• Plaats een anti-slip mat in de badkuip of onder de douche.

Page 84: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Van de rolstoel naar de badstoel

• Plaats de rolstoel zo dat de afstand van de transfer minimaal is.

• Zorg ervoor dat de remmen van de rolstoel zijn geactiveerd en de voetsteunen zijn verwijderd of weggedraaid.

• De verzorger helpt de cliënt te staan door met één voet in de richting van de transfer te staan.

– Laat de cliënt niet toe om u om de nek te houden.

– De stalen verpleegster kan ook gebruikt worden in deze situatie.

• Als hij/zij opstaat, gebruik dan uw gewicht om voor zijn/haar evenwicht te zorgen.

Page 85: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

• De knieën van de verzorger moeten licht gebogen blijven met de voeten uit elkaar staand en een goede houding van de rug. Nader het dichtst mogelijk bij de cliënt.

• Tijdens deze transfer moet de cliënt de kracht van zijn hele lichaam gebruiken.

– Indien de cliënt zijn onderste ledematen niet kan gebruiken, kan men een stalen verpleegster gebruiken.

• Zorg ervoor dat de cliënt naar voren gebogen is, wanneer hij / zij gaat zitten, zodat hij/zij zich op de stoel kan plaatsen.

• Indien nodig, plaats de stoel dichter en geef dan aanwijzingen aan de cliënt.

Page 86: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Van de rolstoel naar het toilet

• Plaats de rolstoel zo dat de afstand van de transfer minimaal is.

• Zorg ervoor dat de remmen van de rolstoel zijn geactiveerd en de voetsteunen zijn verwijderd of weggedraaid.

• De verzorger helpt de cliënt te staan door met één voet in de richting van de transfer te staan.

– Laat de cliënt niet toe om u om de nek te houden.

– De stalen verpleegster kan ook gebruikt worden in deze situatie.

• Als hij/zij opstaat, gebruik dan uw gewicht om voor zijn/haar evenwicht te zorgen.

Page 87: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

De knieën van de verzorger moeten licht gebogen blijven met de voeten uit elkaar staand en een goede houding van de rug. De verzorger moet zich zo dicht mogelijk naderen tot bij de cliënt. Tijdens de transfer moet de cliënt de kracht van zijn hele lichaam gebruiken en moet hij / zij de rolstoelleuning als steun gebruiken. De last valt over de beide benen en het bekken moet naar het toilet worden gegleden.

Page 88: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Тоiletframes en hulpmiddelen

• Men kan een toiletframe of toiletverhoger monteren om de transfer naar of van het toilet te vergemakkelijken (zorgt voor niveau verhoging).

• De cliënt moet worden aangemoedigd om tijdens de transfer een actieve rol te spelen. http://www.bmedi.be/files/pro

duct/foto/toiletverhogersoftcontact.jpg

Page 89: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen
Page 90: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Deel 6

• Gebruik van orthese

– Plaatsen van de orthese

– Verwijderen van de orthese

Page 91: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Plaatsen van enkelorthese Een orthese is een uitwendig gedragen

hulpmiddel ter correctie van standsafwijkingen of abnormale beweeglijkheid van gewrichten of van de wervelkolom. Stap 1 – Voorbereiding van het been • Doe een knie-hoge katoenen sok aan.

Strijk de rimpels. • Buig de heup en knie. • Plaats nooit een orthese bij een

gestrekte been • Strek de spieren van de enkel door de

hiel omlaag te trekken en de tenen omhoog te duwen.

http://www.hamiltonhealthsciences.ca/documents/Patient%20Education/OrthosisPuttingOnChild-lw.pdf

Page 92: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Stap 2 – Plaatsen van de voet in de orthese • Houd met de ene hand de knie en de enkel, gebogen in een hoek

van 90 graden. • Houd met de andere hand de orthese met opengemaakte riempjes. • Houd de hiel stevig tegen de teenplaat. • Schuif de hiel helemaal omlaag in de orthese.

http://www.hamiltonhealthsciences.ca/documents/Patient%20Education/OrthosisPuttingOnChild-lw.pdf

Page 93: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Stap 3 – Bevestig de riempjes

•Houd de hiel goed in de orthese

met de duim.

• Bevestig het riempje om de

enkel.

• Bevestig ook het bovenste

riempje.

• Trek de sok onder het riempje

van de enkel en strijk de rimpels

weg.

http://www.hamiltonhealthsciences.ca/documents/Patient%20Education/OrthosisPuttingOnChild-lw.pdf

Page 94: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Stap 4 – Stop en controleer!

De sok mag geen rimpels hebben. De toppen van de tenen zijn net binnen de rand van de teen plaat.

Er mag geen lege ruimte overblijven achter de hiel. De riempjes zijn goed bevestigd.

http://www.hamiltonhealthsciences.ca/documents/Patient%20Education/OrthosisPuttingOnChild-lw.pdf

http://www.hamiltonhealthsciences.ca/documents/Patient%20Education/OrthosisPuttingOnChild-lw.pdf

Page 95: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Let op!

Het plaatsen van een enkelorthese moet dankzij al deze controles comfortabel zijn en zo ook de huid beschermen tegen verwondingen. Indien de orthese aan de eisen van een van deze controles niet voldoet, moet u ze verwijderen en opnieuw beginnen met Stap 1.

Page 96: 12 M-CARE: Mobiliteit van mensen met een handicap en ouderen

539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP

Bibliografie

1- http://www.megep.meb.gov.tr/?page=moduller 2- Handbook of Geriatric Nursing Care, 236. cilt, editor: Lippincott Williams & Wilkins 3- http://www.caregiverproducts.com/lifting-techniques-home-caregivers.html 4- http://www.hamiltonhealthsciences.ca/documents/Patient%20Education/OrthosisPuttingOnChild-lw.pdf 5- http://www.biomedcentral.com/1471-2318/13/16 6- http://www.parentgiving.com/shop/senior-mobility-devices-98/c/ 7- http://www.ottobock.com 8- http://www.healthinaging.org/resources/resource:eldercare-at-home-mobility-problems/ 9- http://www.ozurlulervakfi.org.tr/docs/ozurluler.vakfi-mimari.erisilebilirlik.kilavuzu.pdf