12. Kostprijs

1

12 Directe en indirecte kosten

• Directe kosten:– oorzakelijk en meetbaar verband met

product• grondstof• materialen en onderdelen• directe arbeid

• Indirecte kosten:– kosten ten behoeve van alle producten

• "algemeen" personeel• afschrijving op fabriekshal• gas, licht & water

12. Kostprijs

2

Kostprijs

Som van directe kosten en

een redelijk deel van de indirecte kosten

12. Kostprijs

3

12.1 Verbijzondering

• Kosten aan productie toerekenen= verbijzondering van kosten

– volgtijdelijk• per periode• bij homogene productie

– gelijktijdig• toerekening aan productsoorten• bij heterogene productie

12. Kostprijs

4

12.2 Deelcalculatie

• Deelcalculatie– totale kosten / aantal producten =

kostprijs

• Homogene massaproductie:– zonder voorraden– met voorraden van halffabrikaten

• inschatten in hoeverre halffabrikaat al "af" is• inschatting gebruiken bij berekening

12. Kostprijs

5

12.2 Equivalentiecijfermethode

• Niet geheel homogene massaproductie(verschil in gewicht / inhoud / formaat)

– verschillen equivalent maken("onder één noemer brengen")

– met equivalenten is kostprijs te berekenen

VERONDERSTELLING:verhouding tussen varianten is aanwezig,

dus "grote" variant heeft vergelijkbare inhoud als "kleine" variant

12. Kostprijs

6

12.3 Opslagmethoden

• Homogene productie– toerekening kosten (relatief) eenvoudig

• Niet-homogene productie:– "redelijk deel" van de indirecte kosten

toerekenen– gescheiden calculatie ('job costing')

12. Kostprijs

7

12.3 Primitieve opslagmethode

• indirecte kosten = x % van totale kosten bij normale bezetting

• kostprijs = directe kosten + x %

• kostprijs varieert met opslagbasis• prijs kan te hoog worden• kosten kunnen ongedekt blijven

12. Kostprijs

8

12.3 Verfijnde opslagmethode

• indirecte kosten splitsen in categorieën

• categorieën koppelen aan directe kosten

• kostprijs:– directe lonen + x % indirecte lonen– direct materiaal + y % magazijnkosten– etc.

12. Kostprijs

9

12.4 Kostenplaatsmethode

• complexe productie– indirecte kosten = groot deel van totale

kosten– gedetailleerde toerekening zeer belangrijk– kostenplaatsen gebruiken

• soorten kostenplaatsen– hulpkostenplaatsen– zelfstandige kostenplaatsen– hoofdkostenplaatsen

12. Kostprijs

10

12.4 Kostenplaatsmethode

• Hulpkostenplaats– "virtuele" kostenplaats

• Zelfstandige kostenplaats– ondersteunende diensten

• Hoofdkostenplaatsen– verrichten productief werk

12. Kostprijs

11

12.4 Toerekening kosten (p. 272)

• directe kosten naar kostendragers• indirecte kosten naar kostenplaatsen

– eerstbelaste kosten– doorbelaste kosten

• instrument: kostenverdeelstaat• vaste & variabele kosten

WV

NC

Tarief