12-3 opmaak verslag 2008 doorloop corr4€¦ · De Zonnebloem, Breda Het Premieplan Liefde het...

Jaarverslag 2008

2

Stichting Roomsch Catholijk Oude Armen Kantoor (RCOAK) is een Amsterdams vermogensfonds dat ruim 400 jaar bestaat. Uit

de opbrengst van haar kapitaal geeft Stichting RCOAK fi nanciële ondersteuning aan initiatieven die bijdragen aan het welzijn van

kwetsbare groepen in de samenleving. Hierbij wordt prioriteit gegeven aan initiatieven die de kwaliteit van leven van mensen in de

laatste levensfase bevorderen.

Afb eelding omslag: Jacob de Wit, ‘Het Penningske van de weduwe’ (1754). Regentenzaal Stichting RCOAK, AmsterdamFoto: Hans van den Bogaard

5

Voorwoord

Directieverslag

Financieel jaarverslag 2008Balans per 31 december 2008

Staat van baten en lasten over 2008

Toelichting op de balans en staat van baten en lasten

Accountantsverklaring

Kengetallen 2002 t/m 2008

De hofjes van Stichting RCOAK

DonatiesCriteria donatieprogramma’s

Aanvraagprocedure en werkwijze

Samenvattend overzicht donatieverzoeken

Grafi sche weergave van aantallen en bedragen

Overzicht van gehonoreerde aanvragen per categoriemet speciale aandacht voor projecten van:

Empowerment Foundation, Den Haag

Krachtig 80!

Inhoudsopgave

6

10

161819202426

28

3132343536

41

43

Stichting Maatschappelijk Werk en Welzijn Oosterschelderegio

in samenwerking met Zorggroep Ter Weel, Goes

Halt! U valt

MOVISIE, kennis en advies voor maatschappelijke

ontwikkeling, Utrecht

Hangouderen

OsiraGroep, ROC en Bosch Film, Amsterdam

‘Op mijn stoep’: ontmoetingen tussen generaties en culturen

De Regenboog Groep en Voedselbank, Amsterdam

VONK – Voedselbankklanten Ontdekken Nieuwe Kracht

Alzheimer Nederland, Bunnik en Stichting Anno, Den Haag

Anno Geschiedeniskrant

Nationaal Ouderenfonds, Bunnik en Nationale Vereniging

De Zonnebloem, Breda

Het Premieplan

Liefde het Fundament400 jaar Roomsch Catholijk Oude Armen Kantoor in Amsterdam

College van Regenten en bureau Stichting RCOAK

Colofon

47

51

55

59

63

67

68

70

72

De illustraties in dit jaarverslag zijn gemaakt door cliënten van Stichting Stoelenproject bij de Kunstsuite van Makom Inloophuis, in samenwerking met Kantlijn, de ‘schrijfclub’

van de Amsterdamse dak- en thuislozen. Het Stoelenproject biedt ’s nachts een veilige en warme slaapplaats voor dak- en thuislozen in Amsterdam. Makom biedt dak- en thuis-

lozen en buurtbewoners een rustige plaats voor overdag, waar ze koffi e, thee, soep en brood kunnen krijgen.

6

In oktober 2008 kwam de publicatie Liefde het Fundament, 400

jaar Roomsch Catholijk Oude Armen Kantoor in Amsterdam, van

de hand van dr. Jurjen Vis gereed. Hierdoor hebben wij afgelopen

jaar veel aandacht besteed aan onze lange historie als charitatief

vermogensfonds. In een jaar waarin duidelijk werd dat er op de

fi nanciële markten geen zekerheden bestaan, relativeert de historie

van ruim 400 jaar enerzijds de huidige crisis van de fi nanciële

markten – ons fonds heeft in al die eeuwen wel erger crises mee-

gemaakt –, maar anderzijds maakt het ons ook sterker bewust van

de verantwoordelijkheid die wij dragen voor de continuïteit van

onze stichting. Deze continuïteit berust op twee peilers: een trans-

parant, innovatief donatiebeleid en een solide fi nancieel beleid.

Beide aspecten krijgen in dit jaarverslag ruim aandacht.

Donatiebeleid Amsterdam

Binnen ons landelijke donatiebeleid neemt Amsterdam een

speciale plaats in. In Amsterdam richten wij ons ook op kwets-

bare groepen als dak- en thuislozen, drugsverslaafden en stille

armen, terwijl buiten Amsterdam uitsluitend projecten die het

welzijn van ouderen bevorderen voor een donatie in aan-

merking komen.

In 2008 hebben we in Amsterdam weer, conform de doelstel-

ling, een kleine miljoen euro toegekend aan diverse projecten voor

kwetsbare groepen en/of ouderen. De Voedselbank Amsterdam

neemt hierbij een belangrijke plaats in. De hulp in natura die de

Voedselbank verstrekt aan mensen met een minimaal inkomen

– meestal als gevolg van schulden – sluit naadloos aan bij de historie

van Stichting RCOAK.

Ons bureau ondersteunt ook, via het maatschappelijk werk, indi-

viduele Amsterdammers die door omstandigheden niet in hun

eigen levensonderhoud kunnen voorzien. Dit jaar zagen wij een

sterke terugloop in het aantal aanvragen. Dat is opmerkelijk.

Afgaand op diverse publicaties in de media neemt de noodzaak

van individuele crisishulp juist toe. De vele veranderingen in het

maatschappelijk werk, o.a. als gevolg van aanbestedingen, maakt

dat wij de mogelijkheden van noodhulp vanuit ons fonds meer

onder de aandacht zullen moeten brengen van het maatschappe-

lijk werk. Aan het eind van het jaar zagen we ‘gelukkig’ weer een

toename van het aantal aanvragen.

Premieplan

Al gedurende twee jaar voeren wij, samen met Fonds

Sluyterman van Loo, een donatieprogramma waarbij wij de

opbrengsten van zeer kleinschalige geldwervende acties van de

lokale afdelingen van het Nationaal Ouderenfonds verdubbelen.

Dit jaar hebben wij ook lokale afdelingen van Nationale

Vereniging De Zonnebloem de mogelijkheid gegeven kleine

geldwervende acties voor ouderen op te zetten, waarvan de

opbrengst door ons en Fonds Sluyterman van Loo wordt ver-

dubbeld. Deze uitbreiding is een groot succes, o.a. doordat

het landelijk bureau van De Zonnebloem de afdelingen admini-

stratief en communicatief heel professioneel begeleidt. Het is

hartverwarmend te zien hoe op lokaal niveau met kleine acties

allerlei zinvolle activiteiten voor ouderen worden opgezet

met fi nanciële ondersteuning van Stichting RCOAK en Fonds

Sluyterman van Loo.

Voorwoord

7

Proactieve projecten

In de context van het algemene donatieprogramma van

Stichting RCOAK ontvangen wij veel spontane aanvragen voor fi -

nanciële ondersteuning van activiteiten die gericht zijn op het wel-

zijn van ouderen, zoals concerten in zorgcentra, daguitstapjes, vaar-

vakanties en wandeltochtjes. Met donaties aan dit type projecten

spelen wij in op de groeiende behoeft e aan activiteiten ten behoeve

van het welzijn van ouderen binnen verzorgingshuizen en ouderen

in de directe omgeving van zorginstellingen.

Eén van onze ambities is dat een plezierige, zinvolle dag-

besteding voor zorgafh ankelijke ouderen een vanzelfsprekendheid

wordt. Dat is nu nog niet altijd het geval. Tegelijkertijd realiseren

wij ons echter dat onze in beginsel eenmalige donaties geen

structurele fi nanciële basis kunnen bieden voor een zinvolle dag-

besteding. Voor activiteiten die niet uit het reguliere AWBZ-

budget gefi nancierd kunnen worden, dient een andere structurele

geldstroom te worden aangeboord. Wij vinden het de moeite

waard te proberen een private geldstroom op gang te brengen,

naar analogie van het Premieplan maar dan op grotere schaal.

Daarom hebben Stichting RCOAK en Fonds Sluyterman van

Loo opdracht gegeven aan een fondsenwervingbureau een concept

te ontwikkelen dat als proefproject zal worden uitgevoerd bij zes

locaties van drie overkoepelende zorginstellingen. Strategisch

kernelement binnen de proef is dat er een beroep wordt gedaan

op particulieren en organisaties in de omgeving van de instelling

fi nancieel bij te dragen aan het directe welzijn van ouderen in

hun eigen omgeving. De opbrengsten van de geldwervende acties

rond de huizen worden door ons en Fonds Sluyterman van Loo

verdubbeld (met een minimum van € 10.000 en een maximum

van € 20.000 per locatie). In 2009 worden de eerste resultaten van

het proefproject bekend.

Dementie

Een tweede proactief project betreft een onderzoek van prof.

dr. E.J.A. Scherder, hoogleraar Klinische Neuropsychologie aan

de Vrije Universiteit te Amsterdam. Professor Scherder heeft ons

eind 2007 benaderd met het verzoek zijn onderzoek ‘Invloed

van bewegen op het klinisch beeld van Jong Dementerenden’

fi nancieel mogelijk te maken. Jong dementerenden laten een

versnelde achteruitgang van hun cognitieve vermogens zien waar-

door het eff ect van een succesvolle interventie, zoals bewegen,

groter kan zijn. Vanuit een diep besef van het drama dat dementie

bij (jonge) ouderen veroorzaakt, is Stichting RCOAK geïnteres-

seerd in dit onderzoek, dat direct een positief eff ect heeft op

het welbevinden van de groep jong dementerenden die bij het

onderzoek betrokken is. Begin 2008 hebben wij besloten dit

onderzoek te fi nancieren voor de duur van vier jaar. Steun aan

dementieprojecten blijft een essentieel onderdeel van ons donatie-

programma. Na ons tweejarige thematisch donatieprogramma

‘Kleinschalige zorg voor ouderen met dementie’, dat eind 2007

is beëindigd, hebben we in 2008 veel projecten die hieraan

verwant zijn gehonoreerd. Nederland is rijk aan allerlei inno-

verende ondersteunende initiatieven voor dementerenden, zoals

reminiscentieprojecten, zorgboerderijen, Alzheimercafés en kleine

buurtwinkels geëxploiteerd door zorginstellingen. Veel initiatief-

nemers hebben de weg gevonden naar Stichting RCOAK en een

donatie ontvangen.

De uitbreiding van het Premieplan en onze twee eigen pro-

actieve projecten hebben ertoe geleid dat wij voor 2008 geen apart

thematisch donatieprogramma hebben vastgesteld. Wij waren

bevreesd dat de druk op ons donatiebudget dan te groot zou worden.

Die vrees is niet ongegrond gebleken; wij hebben in 2008 meer aan-

vragen ontvangen dan ooit tevoren: 596. Dat is 128 aanvragen

meer dan in 2007.

7

8

Aandacht voor de historie In oktober 2008 hebben wij tijdens een feestelijke bijeen-

komst op voor ons historische grond in hotel Th e Dylan het eerste

exemplaar van het boek Liefde het Fundament, 400 jaar Roomsch

Catholijk Oude Armen Kantoor in Amsterdam, geschreven door

dr. Jurjen Vis, overhandigd aan burgemeester dr. J. Cohen van

Amsterdam. Professor Scherder heeft bij deze gelegenheid een

aansprekende presentatie gehouden over zijn onderzoek, waar-

voor wij hem zeer erkentelijk zijn.

Zoals ook in het voorwoord van het boek is vermeld, was onze

organisatie eeuwenlang omgeven met een zeker waas van geheim-

zinnigheid. Niemand wist precies hoe de armen- en ouderenzorg

vanuit het R.C. Oude Armenkantoor werd bedreven en hoe groot

het kapitaal was waaruit kon worden geput. Nog in de jaren negentig

van de vorige eeuw werd Stichting RCOAK door buitenstaanders

als mysterieus gekenschetst. Het begin van de eenentwintigste

eeuw markeerde een omslagpunt: wij zijn een nieuwe weg inge-

slagen met een transparant donatiebeleid en open communicatie

met alle belanghebbenden. De geheimzinnigheid is afgeschud.

Het is deze transparantie die ten grondslag ligt aan het besluit van

het College van Regenten onze geschiedenis te laten vastleggen.

Stichting RCOAK legt rekenschap af van haar heden én van haar

verleden.

Wij zijn bijzonder verheugd met deze integrale geschied-

schrijving van de hand van Jurjen Vis die fraai is uitgegeven door

Uitgeverij Boom. Het voorwoord van het boek is als laatste hoofd-

stuk in dit jaarverslag opgenomen.

Vrijwilligersacademie Het initiatief van een vijft al Amsterdamse organisaties, waar-

onder De Regenboog Groep, Hospice Kuria en de Schorer Stichting,

een academie te starten voor vrijwilligers binnen Amsterdam is

in één jaar tijd uitgegroeid tot een succes. Voor de cursussen en

bijeenkomsten van deze vrijwilligers hebben wij de achtervleugel

van ons hofj e ‘Liefde is het Fondament’ aan de Keizersgracht

gedurende een jaar om niet ter beschikking gesteld. De Centrale

Stad ondersteunt dit project met een subsidie voor drie jaar en

inmiddels is er een reguliere huurrelatie met onze stichting tot

stand gekomen. Wij hopen dat de Vrijwilligersacademie de komen-

de jaren zal uitgroeien tot een echt ontmoetings- en scholingspunt

voor vrijwilligers binnen de zorg in Amsterdam.

Financiën Ook dit jaar nemen wij de jaarrekening integraal op in dit

jaarverslag inclusief de volledige accountantsverklaring.

De turbulentie op de internationale fi nanciële markten hebben

geleid tot een negatief beleggingsresultaat van 14,7% van het totale

vermogen. Wij hebben desondanks besloten het donatiebudget

voor 2009 te handhaven op 2,5 miljoen euro.

Al in 2007 hebben wij besloten, gelet op de onzekerheid op

de internationale fi nanciële markten die toen al zichtbaar was, de

vastrentende portefeuille voor het grootste gedeelte te liquideren

en de opbrengst à deposito te plaatsen. Dit deposito is op expi-

ratiedatum met een jaar verlengd tot eind 2009 tegen een rente-

percentage van 5% op jaarbasis. In de loop van de tijd zal geleide-

lijk worden overgegaan tot herbelegging in vastrentende waarden,

afh ankelijk van de ontwikkelingen op de kapitaalmarkten.

9

In oktober 2007 is ervoor gekozen dat vanaf 2008 de helft van

onze aandelenportefeuille, exclusief de vastgoedaandelen, duur-

zaam zal worden belegd. Dit besluit is in 2008 niet ten uitvoer

gebracht door de onrust en de grote koersschommelingen op de

internationale eff ectenbeurzen. Dit is ook de oorzaak van het feit

dat wij bij sterk dalende aandelenkoersen niet zijn overgegaan tot

herschikking, d.w.z. tot aankoop van aandelen. Het vastrentende

deel van onze portefeuille per balansdatum is dan ook overwogen.

Het doet ons genoegen dat wij ook dit jaar ons volledige dona-

tiebudget à 2,5 miljoen euro hebben kunnen toekennen. Anders

dan in 2007 hebben wij dit jaar bewust het donatiebudget niet

overschreden.

College van Regenten Het College van Regenten kwam in het verslagjaar zoals

gebruikelijk vier keer in vergadering bijeen. Daarnaast werd er

tussen individuele bestuursleden en directie regelmatig informeel

voorbereidend overleg gevoerd.

De personele samenstelling van het College van Regenten

is dit jaar niet gewijzigd. De Gift encommissie, bestaande uit de

voorzitter en de directeur, adviseert het College van Regenten met

betrekking tot de donatie-aanvragen. De Financiële Commissie,

bestaande uit de voorzitter en de penningmeester, bespreekt de

jaarrekening met de externe accountant en het beleggingsbeleid

met de vermogensbeheerders. Zij doet hiervan verslag in de vol-

tallige Collegevergadering. Het College van Regenten kan zich

goed vinden in de huidige werkwijze en de structuur van Stichting

RCOAK die ten opzichte van 2007 ongewijzigd zijn gebleven.

Mede dankzij de ondersteuning van de directeur en de twee mede-

werkers van het bureau kan het College van Regenten het ver-

mogensfonds op maatschappelijk verantwoorde wijze besturen.

Wij zijn de directeur en de bureaumedewerkers, maar ook die-

genen die verantwoordelijk zijn voor de door Stichting RCOAK

mede gefi nancierde projecten, erkentelijk voor hun grote betrok-

kenheid, inzet en het vele werk dat verricht is.

Namens het College van Regenten van Stichting RCOAK,

G.J.A. van der Lugt, voorzitter

9

10

2008 was een intensief, druk jaar. Een groeiend aantal aanvragen,

de voorbereidingen van de publicatie van het boek Liefde het

Fundament, 400 jaar Roomsch Catholijk Oude Armen Kantoor in

Amsterdam, het organiseren van de boekpresentatie en het ont-

wikkelen van onze eigen proactieve projecten hadden een forse

werkdruk tot gevolg. Met genoegen hebben wij vastgesteld dat ons

kleine team (2,2 ft e) zo op elkaar is ingespeeld dat we soepel, zonder

inzet van externe krachten, de extra werkzaamheden konden op-

vangen. Mede hierdoor kijken wij met veel voldoening terug op

het afgelopen jaar.

Geschiedschrijving Hoogtepunt van dit jaar was de presentatie van het boek Liefde

het Fundament, 400 jaar Roomsch Catholijk Oude Armen Kantoor

in Amsterdam, geschreven door dr. Jurjen Vis, aan burgemeester

Cohen in hotel Th e Dylan op de Keizersgracht. Dit hotel is ge-

vestigd in een pand dat in de achtiende eeuw werd gebouwd als

kantoor voor het Oude Armenkantoor op initiatief van de toen-

malige regenten op de plaats van de oude schouwburg, die door

een grote brand werd verwoest. Vanuit dit markante gebouw heeft

onze stichting ruim twee eeuwen haar werkzaamheden verricht.

Eind jaren negentig van de vorige eeuw is dit pand door ons ver-

kocht. Het is bijzonder dat de boekpresentatie op deze historische

plek kon plaatsvinden en verheugend dat de rijke geschiedenis van

het R.C. Oude Armenkantoor nu is vastgelegd op een voor een

breed publiek toegankelijke wijze.

Donatiebeleid De zorgsector voor ouderen is bescheiden van karakter.

Zorg voor ouderen wordt door de sector zelf niet gezien als iets

heroïsch. Het gaat om eenvoudige, alledaagse zaken zoals eten en

drinken, verzorging, vervoer en uitstapjes. Het is jammer dat de

ouderenzorg nog steeds vooral in het nieuws komt met berichten

over verschraling van de zorg, personele problemen en onnodige

bureaucratisering. Deze berichten zijn helaas niet zonder grond,

maar de andere kant, de kleine innovaties – die vaak niet eens

innovaties worden genoemd – hebben juist een toename van de

kwaliteit van leven van ouderen, binnen en buiten zorgcentra, tot

gevolg. En deze verbeteringen komen niet in het nieuws. Wij zien

veel van deze kleine innovaties voorbijkomen en ervaren het als

een voorrecht deze initiatieven te kunnen steunen.

Een paar voorbeelden:

• Koken en eten krijgen veel meer aandacht dan een paar jaar

geleden. Zorgcentra stellen hun deuren open voor oudere

buurtbewoners, waarmee eten en koken sociale activiteiten

worden. Wij (co-)fi nancieren mobiele keukens, open keu-

kens, kooksystemen die het mogelijk maken dat ouderen op

de dag zelf beslissen wat ze willen eten, kleine ‘huiskamer-

keukens’ om op de afdeling een eitje of een pannenkoek te

bakken en nog andere varianten. De bewoners beleven de

extra aandacht voor de maaltijden als een grote verbetering.

• Een ander innovatief project is de BoodschappenPlusBus,

waarmee ouderen thuis worden opgehaald en samen met

andere ouderen boodschappen kunnen doen. Het succesvolle

Haagse voorbeeld vindt inmiddels met onze steun navolging

in enkele tientallen andere steden.

Directieverslag

11

• Nieuw zijn ook kleine buurtsupermarkten, geëxploiteerd door

een zorgaanbieder, waardoor ouderen een loopje in de buurt

hebben, een praatje kunnen maken, voor weinig geld een kopje

koffi e kunnen drinken. Dit is maar één voorbeeld van de vele

wijkgerichte vormen van zorg en welzijn waarbij zorgaan-

bieders een voortrekkersrol op zich nemen.

Een andere verschuiving die in 2008 opviel, is de toenemende

aandacht voor zingeving en reminiscentie. Reminiscentie is niet

nieuw; wij steunen al jaren projecten waarin het eigen levens-

verhaal van ouderen centraal staat. Aandacht voor levensvragen is

evenmin nieuw, maar deze is sterk toegenomen en levensverhalen

worden nu geïntegreerd in ‘zingevingsprojecten’. Vilans (voor-

heen NIZW) heeft in 2008 het Expertisenetwerk Levensvragen

en Ouderen opgericht met steun van een groot aantal fondsen,

waaronder Stichting RCOAK. Vilans constateerde dat een tekort

aan aandacht voor zingeving en levensvragen het gevoel van een-

zaamheid bij ouderen kan versterken, zelfs als hulp en advies op

tijd worden geboden en er een goed activiteitenaanbod is. Naast

de steun voor dit Expertisenetwerk hebben wij ook een aantal

projecten in Amsterdam en daarbuiten gesteund die ouderen hulp

bieden bij levensvragen.

Sociale zorg Vorig jaar zagen we een toename van het aantal aanvragen

voor crisishulp aan individuele Amsterdammers via het maat-

schappelijk werk, de Voedselbank en de kerken. Dit jaar is het

aantal aanvragen voor ‘stille armen’ sterk gedaald. Wij hebben dit

jaar ruim € 36.000 uitgegeven aan individuele noodhulp, terwijl

dat vorig jaar meer dan € 70.000 was. De oorzaak van deze daling

is niet geheel duidelijk; in de media wordt juist aangegeven dat

de behoeft e aan noodhulp sterk toeneemt. Eén van de oorzaken

vormt zeker de herpositionering binnen het maatschappelijk werk

in Amsterdam als gevolg van reorganisaties en aanbestedings-

procedures. Wij hebben de indruk dat hierdoor ook het verloop

onder de maatschappelijk werkenden het afgelopen jaar relatief

groot is geweest. Dat zijn factoren die de teruggang kunnen ver-

klaren. Komend jaar zullen we ons eigen noodfonds meer bekend-

heid geven binnen het maatschappelijk werk.

Proactief donatiebeleid Dit jaar zijn de toekenningen voor projecten binnen de cate-

gorieën Cultuur & Muziek en Ontspanning & Sport met ruim een

derde gestegen naar een bedrag van rond de € 420.000. Hiermee

is de lijn die in 2007 werd ingezet, voortgezet. Projecten in zorg-

instellingen die leiden tot genieten, ontspanning en/of een andere

kijk op de werkelijkheid, zijn niet alleen van groot belang voor

vitale ouderen, maar juist ook voor zorgafh ankelijke en demente-

rende ouderen.

In 2007 zijn wij samen met Fonds Sluyterman van Loo een

initiatief gestart dat erop is gericht binnen de zorgsector de vraag

naar betekenisvolle activiteiten te vergroten en tegelijkertijd

fondswervende activiteiten te ontplooien om de middelen te gene-

reren die nodig zijn om de toegenomen vraag te kunnen bekosti-

gen. Onze beide stichtingen hebben de ambitie in te spelen op de

groeiende behoeft e aan activiteiten ter vergroting van het welzijn

van ouderen binnen verzorgingshuizen en ouderen in de directe

omgeving van zorginstellingen. Een structurele private geldstroom

dient hiervoor te worden aangeboord en de zorginstellingen hebben

vooralsnog niet de capaciteit hiervoor. Daarom heeft een fondsen-

11

12

wervingbureau, in opdracht van beide stichtingen, een concept

ontwikkeld dat uitgevoerd zal worden als proefproject bij zes

locaties van drie overkoepelende zorginstellingen.

Op basis van een enquête en een brainstormsessie op twee

van deze zes locaties hebben we een eerste indicatie verkregen

van wensen van ouderen. De wensen zijn onder te verdelen in de

volgende vier categorieën:

• eenvoudig te realiseren ‘kleine’ wensen, zoals schaken, samen

poëzie lezen

• behoeft e aan herbeleving: nostalgische activiteiten

• nieuwe beleving: activiteiten die nog nooit eerder zijn

gedaan

• entertainment: een ‘uitje’ binnen of buiten het verzorgings-

huis.

Deze vier categorieën zijn het uitgangspunt van de fondsen-

wervende strategie onder de noemer ‘Gouden Dagen/Gouden

Uren’. Kernelement van de strategie is dat er een fi nancieel beroep

wordt gedaan op particulieren en organisaties in de omgeving van

de instelling: draag bij aan het directe welzijn van ouderen in uw

eigen omgeving. Wij zijn heel benieuwd naar de resultaten van de

proef in 2009.

Daarnaast zijn wij heel verheugd over de samenwerking met

Professor Scherder, hoogleraar Klinische Neuropsychologie aan

de Vrije Universiteit te Amsterdam. Wij steunen de komende vier

jaar zijn onderzoek ‘Invloed van bewegen op het klinisch beeld

van Jong Dementerenden’ met een bedrag van € 111.000 per jaar.

Jong dementerenden laten een versnelde achteruitgang van hun

cognitieve vermogens zien, waardoor het eff ect van een succes-

volle interventie, zoals bewegen, groter kan zijn dan bij demen-

terenden op oudere leeft ijd. Vanuit een diep besef van het drama

dat dementie bij (jonge) ouderen veroorzaakt, is Stichting RCOAK

geïnteresseerd in dit onderzoek, dat direct een positief eff ect heeft

op het welbevinden van de groep jong dementerenden die bij het

onderzoek betrokken is.

Naast dit onderzoek blijft dementie een belangrijk onderdeel

van het donatiebeleid. Dit jaar hebben wij aan 45 projecten gericht

op dementerenden – het hart van de doelgroep – in totaal bijna

€ 500.000 toegekend.

Premieplan In 2005 zijn wij, in samenwerking met Fonds Sluyterman van

Loo en Nationaal Ouderenfonds, gestart met het zogenoemde

‘Premieplan’. Via dit Premieplan worden kleinschalige particuliere

initiatieven gestimuleerd om zelf gelden te werven ten behoeve

van ouderenprojecten in de naaste omgeving. De stimulans bestaat

uit een verdubbeling van de ingezamelde gelden door Stichting

RCOAK en Fonds Sluyterman van Loo.

In 2008 hebben wij het Premieplan uitgebreid naar Nationale

Vereniging De Zonnebloem. De lokale afdelingen van De Zonne-

bloem hebben nu ook de mogelijkheid geldwervende acties op te

zetten, waarvan de opbrengst verdubbeld wordt ten gunste van

projecten voor ouderen. Deze uitbreiding is bijzonder succesvol

verlopen, mede dankzij de professionele ondersteuning vanuit

het landelijk bureau van De Zonnebloem. Er vinden in dit kader

hartverwarmende acties plaats, en de activiteiten die geor-

ganiseerd worden voor ouderen zijn in al hun eenvoud heel

aansprekend. Door de geldwervende acties neemt onze kennis van

lokale folkloristische gebruiken toe en is onze woordenschat uit-

gebreid met woorden als ‘kniepertjes’, dunne wafeltjes, ‘spekke-

dikken’, hartige wafels met spek en worst, ‘varkentje wassen’, een

vorm van krasloten die een kleine korting geven bij de plaatselijke

middenstand.

13

In het jaarverslag van 2007 is aangegeven dat ook Stichting

Alzheimer Nederland in 2008 zou deelnemen aan het Premieplan.

Alzheimer Nederland heeft echter laten weten het Premieplan

niet te kunnen inpassen in de werkwijze van haar afdelingen.

De uitbreiding van het Premieplan is hierdoor beperkt gebleven

tot Nationale Vereniging De Zonnebloem.

Aantallen Het aantal Premieplanprojecten is gestegen van 90 projecten

in 2007 naar 249 in 2008: 121 projecten via het Nationaal

Ouderenfonds en 128 via de Nationale Vereniging De Zonne-

bloem. In totaal is aan 249 projecten € 90.982 toegekend. De

gemiddelde opbrengst van fondswervende activiteiten – € 730

– is vergeleken met vorig jaar – € 1400 – sterk gedaald. Meer nog

dan vorig jaar ligt de nadruk op echt kleinschalige projecten voor

ouderen. Vorig jaar was de gemiddelde opbrengst uitzonderlijk

hoog als gevolg van een klein aantal Premieplanprojecten van

enkele duizenden euro’s.

Het aantal donatie-aanvragen in 2008 voor projecten is, mede

door de stijging van het aantal Premieplanaanvragen, toegenomen

tot 596, een toename van 128 aanvragen ten opzichte van 2007.

Het aantal aanvragen uit Amsterdam bedroeg 75. Het aantal

afwijzingen is licht gedaald van 25% naar 24%. Dat stemt tot

tevredenheid. Inclusief Premieplanaanvragen ligt het percentage

afwijzingen slechts op 14%. Premieplanaanvragen worden vrijwel

nooit door ons afgewezen; een eerste screening vindt al plaats op

de bureaus van het Nationaal Ouderenfonds en Nationale

Vereniging De Zonnebloem.

In totaal is er in 2008 € 2.473.441 toegekend aan 510 projecten,

waarvan € 885.079 in Amsterdam. Deze bedragen zijn inclusief

Premieplan.

Lindenhofje Het Lindenhofj e is een palliatieve zorgvoorziening voor kin-

deren, gevestigd in een hofj e in de Jordaan. In het Lindenhofj e

verblijven ongeneeslijk zieke kinderen voor kortere of langere tijd.

Hier biedt het Leger des Heils hen met behulp van veel vrijwilligers

warmte, aandacht en liefde, en uiteraard deskundige zorg.

Het Lindenhofj e kampt vanaf de start in 2004 met fi nanciële

problemen die een bedreiging vormen voor de continuïteit van de

zorg. In het hoofdstuk over de hofj es van Stichting RCOAK (pag.

28) kunt u hier meer over lezen.

Evaluatie Vorig jaar hebben wij gekeken in hoeverre rolstoelbussen,

die zorgcentra met fi nanciële steun van Stichting RCOAK hebben

aangeschaft , daadwerkelijk een bijdrage leveren aan de mobili-

teit van ouderen. Dit jaar hebben wij dit onderzoek herhaald bij

twaalf welzijnsorganisaties die, met inzet van vrijwilligers, één

of meer busjes exploiteren voor ouderen uit hun buurt, al dan

niet wonend in zorgcentra. De verwachting was dat de busjes van

deze organisaties intensiever benut zouden worden en ook vaker

zouden worden ingezet op individueel verzoek van een oudere.

Toch bleek het gebruik van deze bussen zich nauwelijks

te onderscheiden van het gebruik van de bussen door zorgcentra;

beide worden gekenmerkt door veel groepsvervoer, een beperkt

aantal kilometers per bus per maand e.d. Het komende jaar

13

14

willen wij een aantal van deze organisaties bezoeken om een

beter beeld te krijgen van het gebruik van de bussen. De infor-

matie die naar voren komt uit de schrift elijke vragenronde roept

nog te veel vragen op.

Samenwerking met andere fondsen De samenwerking met Fonds Sluyterman van Loo is dit jaar

heel intensief geweest – vooral rond het initiatief ‘Gouden Dagen/

Gouden Uren’, voorheen ‘Feest der Herkenning’, maar niet alleen

rond dit initiatief. De afgelopen jaren hebben de twee fondsen

elkaar gevonden in hun ambitie daadwerkelijk een substantiële

bijdrage te leveren aan persoonsgerichte zorg voor ouderen die

niet meer zonder hulp zelfstandig kunnen functioneren. Bij alle

grotere innovatieve projecten waarover wij contact hebben,

inclusief ‘Gouden Dagen/Gouden Uren’, speelt deze ambitie een

rol. De samenwerking gaat goed omdat deze ambitie gedeeld

wordt en er waardering is voor het eigen beleid van ieder fonds.

Onze samenwerking heeft niet geleid tot schrift elijke vastlegging

van afspraken. Het wordt als bijzonder en motiverend ervaren dat

in deze tijd een intensieve samenwerking tussen twee organisa-

ties mogelijk is, gebaseerd op vertrouwen en een gedeelde ambitie,

zonder noodzaak afspraken schrift elijk vast te leggen.

Via het Premieplan zijn er veelvuldig contacten met Nationaal

Ouderenfonds en Nationale Vereniging De Zonnebloem. Ook deze

contacten verlopen soepel en plezierig.

Mede op ons initiatief is in 2006 een overleg gestart tussen

acht fondsen, waaronder Stichting Het R.C. Maagdenhuis en

Porticus, die met elkaar gemeen hebben dat zij projecten in

Amsterdam steunen. Het afgelopen jaar is de aandacht vooral uit-

gegaan naar een groot gemeenschappelijk project in Slotervaart

van de Diaconie van de Protestante Gemeente Amsterdam, gericht

op versterking van de sociale cohesie in de wijk Slotervaart.

Daarnaast participeert Stichting RCOAK in een overleg van

fondsen die een levensbeschouwelijke achtergrond gemeen heb-

ben, hoewel deze achtergrond bij Stichting RCOAK slechts een

beperkte rol speelt in het donatiebeleid. In dit overleg is aandacht

voor maatschappelijke trends die van invloed zijn op de rol en

functie van fondsen in de samenleving.

Het overleg Samenwerkende Fondsen voor Ouderen ten slotte,

waarin wij ook participeren, ontwikkelt zich op vergelijkbare

wijze. Het accent ligt op uitwisseling van kennis en ervaring op

het gebied van zorg en welzijn van ouderen. Eind dit jaar – vlak

voor kerst – hebben de fondsen die samenwerken in dit overleg

een gezamenlijke website gelanceerd. Voor veel initiatiefnemers

van projecten voor ouderen is het vinden van de juiste fi nanciers

lastig en arbeidsintensief. Fondsen worden niet aangeschreven

waardoor niet alle fi nancieringsmogelijkheden worden benut. Met

www.fondsenvoorouderen.nl willen de Samenwerkende Fondsen

voor Ouderen het gemakkelijker maken voor degenen die naar

fi nanciering van ouderenprojecten zoeken. Via de site komt

in 2009 een bedrag van 8,4 miljoen euro op een overzichtelijke

wijze beschikbaar voor ouderenprojecten. De partners in www.

fondsenvoorouderen.nl zijn – naast Stichting RCOAK – Fonds

NutsOhra, Innovatiefonds Zorgverzekeraars, Fonds Sluyterman

van Loo, Fonds 1818, Skanfonds, Stichting Het R.C. Maagdenhuis

en Nationaal Ouderenfonds. De lancering van de website is voor-

bereid en begeleid door mevrouw R. de Heus van Fonds NutsOhra,

de heer M. Nivard van Fonds 1818 en onze stichting.

15 15

Dit netwerk van fondsen is van belang voor Stichting RCOAK.

De uitwisseling van kennis en ervaring met andere fondsen, het

gezamenlijk overleg over trends in de ouderenzorg en maatschap-

pelijke trends geven verdieping aan het donatiebeleid en bevor-

deren een goede advisering over de aanvragen aan het College van

Regenten.

Vooruitblik 2009 Het verloop van de pilot ‘Gouden Dagen/Gouden Uren’ in

2009 is spannend. Wij hopen dat het de zes deelnemende instel-

lingen zal lukken voldoende particulier geld in hun omgeving te

werven voor het bekostigen van activiteiten voor ouderen, toe-

gespitst op hun individuele wensen. Bij een positief resultaat van

het proefproject zullen wij in 2009 onze gedachten laten gaan

over een verdere uitrol van dit project en eventuele betrokken-

heid van andere fondsen.

Ook het project ‘Bewegen voor Jong Dementerenden’ roept

onze nieuwsgierigheid op. Is het aantoonbaar mogelijk het ver-

loop van deze ziekte te vertragen door beweging? In de loop

van het onderzoek zullen wij samen met Professor Scherder

nadenken over de vraag hoe bewegen bij beginnende dementie

gestimuleerd kan worden.

Verder verwachten wij een toename van het aantal Premie-

planaanvragen, vooral van Nationale Vereniging De Zonnebloem.

Ook de nieuwe website fondsenvoorouderen.nl zal leiden tot meer

aanvragen in 2009 en wellicht ook tot een intensievere samenwer-

king tussen de fondsen op projectniveau.

De situatie op de fi nanciële markten zal in 2009 een onzekere

factor blijven, maar naar verwachting geen invloed hebben op

de hoogte van donatiebudget, mede omdat ruim de helft van ons

vermogen is belegd op een jaardeposito met een rente van 5%.

Al met al wordt 2009 voor onze stichting weer een gedenk-

waardig jaar.

Frieda de Pater, directeur

16 Financieel jaarverslag 2008

Onze jaarrekening is ook dit jaar opgesteld in overeenstemming

met de wettelijke bepalingen van Richtlijn 640 voor de Jaar-

verslaggeving uitgegeven door de Raad van de Jaarverslaggeving

(RJ 640 Organisaties zonder winststreven). Onze jaarrekening

is in dit jaarverslag intergraal opgenomen inclusief de volledige

accountantsverklaring.

Op de volgende pagina’s treft u de jaarrekening aan. De indeling

is als volgt:

Pagina 18 Balans per 31 december 2008

Pagina 19 Staat van baten en lasten over 2008

Pagina 20 Toelichting op de balans en staat van baten en lasten

Pagina 24 Accountantsverklaring

Pagina 26 Kengetallen 2002 t/m 2008

17 17

Afb eelding: Benny

18 Balans per 31 december 2008 Ref. 31-12-2008 31-12-2007

ActivaBeleggingen 3.1

- landerijen 4.322.103 4.322.103

- onroerende zaken 1.921.360 1.921.360

- eff ecten 21.773.677 34.658.845

- spaarrekeningen 3.603.648 2.995.886

- deposito’s 40.000.000 39.390.000

71.620.788 83.288.194

Vorderingen en overlopende activa 3.2 290.034 490.307

Liquide middelen 286.565 108.316

72.197.387 83.886.817

PassivaEigen vermogen 3.3 68.508.840 80.065.443

Voorzieningen 3.4

- onderhoud onroerend goed 384.271 405.651

- pensioenverplichtingen 83.881 83.763

468.152 489.414

Kortlopende schulden en overlopende 3.5

passiva 3.220.395 3.331.960

72.197.387 83.886.817

19 19Staat van baten en lasten over 2008 Ref. 2008 2007

Baten

Opbrengst beleggingen 4.1

- landerijen 126.215 105.461

- onroerend goed 167.023 160.232

- eff ecten 1.802.693 2.292.499

- rente deposito 1.759.544 478.260

- spaartegoeden 86.608 72.240

3.942.083 3.108.692

Bankrente 6.550 3.947

Overige baten 4.2 3.986 765

Totaal baten 3.952.619 3.113.404

Lasten

Donaties 4.3 2.209.369 2.525.855

Salarissen en sociale lasten 4.4 184.963 160.128

Overige bureaukosten 4.5 229.701 236.104

Calculatorische rente 27 1.233

Totaal lasten 2.624.060 2.923.320

Resultaat vóór koersverschillen eff ecten 1.328.559 190.084

Gerealiseerde en ongerealiseerde

koersverschillen eff ecten 4.6 -12.885.162 -3.244.357

Tekort boekjaar -11.556.603 -3.054.273

20

1. Grondslagen voor waardering van activa en passiva

1.1 Algemeen

De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de wette-

lijke bepalingen van Richtlijn 640 voor de Jaarverslaggeving uitge-

geven door de Raad voor de Jaarverslaggeving (RJ 640 Organisaties

zonder winststreven).

De waarderingsgrondslagen zijn gebaseerd op de historische

kosten en kostprijzen. Activa en passiva worden in het algemeen

gewaardeerd tegen de nominale waarde of de actuele waarde.

Indien geen specifi eke waarderingsgrondslag is vermeld, vindt

waardering plaats tegen de nominale waarde. In de balans en de

staat van baten en lasten zijn referenties opgenomen, waarmee

wordt verwezen naar de toelichting.

1.2 Beleggingen

Beleggingen in landerijen en andere onroerende zaken worden

gewaardeerd tegen actuele waarde (marktwaarde). De marktwaar-

de wordt onder meer gebaseerd op beschikbare marktgegevens.

De waardering van landerijen wordt eens in de vijf jaar samen-

gesteld door externe adviseurs op basis van een taxatie. De laatste

taxatie is uitgevoerd in 2004. Een nieuwe taxatie zal plaatsvinden in

2009. De marktwaarde van overig onroerend goed wordt bepaald

op basis van tienmaal de huurwaarde.

Beleggingen in eff ecten worden gewaardeerd op beurswaarde.

Beleggingen in spaarrekeningen worden gewaardeerd op nominale

waarde.

1.3 Voorzieningen

Algemeen

Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of

feitelijke verplichtingen, waarvan de omvang op betrouwbare wijze

is in te schatten. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen

de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de

verplichtingen op balansdatum af te wikkelen.

Voorziening onderhoud

De voorziening voor onderhoud van onroerende zaken is bepaald

op basis van de in de komende tien jaren verwachte onderhouds-

uitgaven, een en ander conform een advies van een externe adviseur.

Voorziening pensioenen

De pensioenvoorziening in eigen beheer wordt gewaardeerd op

basis van actuariële grondslagen.

2. Grondslagen voor bepaling van het resultaat

2.1 Algemeen

Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de opbrengst

van beleggingen en overige baten enerzijds en de verstrekte dona-

ties en kosten en andere lasten over het jaar anderzijds.

Opbrengsten worden verantwoord in het jaar waarop zij betrekking

hebben; kosten zodra ze voorzienbaar zijn.

3. Toelichting op de posten van de balans

3.1 Beleggingen

Landerijen

De waardering van landerijen ad € 4.322.103 is ongewijzigd ten

opzichte van het voorgaand jaar.

Overig onroerend goed

Het overig onroerend goed bestaat uit panden in de binnenstad van

Amsterdam. De waardering bedraagt evenals in het voorgaande

jaar € 1.921.360.

Eff ecten, inclusief deposito

Gelet op de ontstane onrust op de internationale gelden kapitaal-

markt in het tweede halfj aar van 2007 werd besloten vrijwel de

gehele vastrentende portefeuille te verkopen en het bedrag voor-

alsnog à deposito te plaatsen. Omdat de onrust voortduurde in

2008 is die situatie niet veranderd. Het deposito kent een looptijd

tot 30 november 2009 en een rente van 5%. Het voornemen is het

bedrag te zijner tijd weer in vastrentende waarden te beleggen.

Toelichting op de balans en staat van baten en lasten

21 21

Het verloop van de eff ectenportefeuille in 2008 was als volgt:

Stand 1 januari 2008 34.658.845

Bij: aankopen

Af: verkopen 6

Af: koersverlies 2008 12.885.162

Stand 31 december 2008 21.773.677

De samenstelling van de eff ectenportefeuille, inclusief deposito,

ultimo 2008 en 2007, was als volgt:

Het vermogensbeheer is uitbesteed aan een professionele markt-

partij met de richtlijn dat de verdeling van de beleggingen gespreid

wordt over vastrentende waarden 60%, aandelen 25% en onroe-

rendgoedaandelen 15%, met een marge van 5% naar boven en

beneden. De streefpercentages zijn bewust niet nagestreefd per

balansdatum. De sterke koersdaling van de aandelen in de tweede

helft van 2008 is daar debet aan. Zodra de rust op de interna-

tionale markt is teruggekeerd, zal de huidige liquiditeit en het

deposito geleidelijk worden herbelegd binnen de streefpercen-

tages.

2008 2007

obligaties 0 0

deposito 40.000.000 39.390.000

beleggingsfondsen met

obligatiekarakter 4.502.292 6.088.337

totaal vastrentende waarden 44.502.292 72,0% 45.478.337 61,4%

beleggingsfonds in aandelen 10.863.286 17,6% 18.111.402 24,5%

onroerend goed aandelen 6.408.099 10,4% 10.459.106 14,1%

Totaal 61.773.677 100,0% 74.048.845 100,0%

22

3.2 Vorderingen en overlopende activa

Te vorderen dividendbelasting 19.985

Pacht 2008 6.854

Rente Spaarrekeningen 2008 71.894

Rente Deposito 2008 186.301

Overige vorderingen 5.000

290.034

3.3 Vermogen

Stand 1 januari 2008 80.065.443

Af: verlies boekjaar 2008 11.556.603

Stand 31 december 2008 68.508.840

3.4 Voorzieningen

Onderhoud onroerend goed

Stand 1 januari 2008 405.651

Af: onderhoud 2008 21.380

Stand 31 december 2008 384.271

Pensioenverplichting

Stand 1 januari 2008 83.763

Af: uitkering 2008 11.477

Bij: dotatie 2008 11.595

Stand 31 december 2008 83.881

3.5 Kortlopende schulden en overlopende passiva

Te betalen donaties 3.130.285

Overige 90.110

Totaal 3.220.395

Spaarrekeningen

Het liquiditeitsoverschot is belegd op een drietal spaarrekeningen

en is direct opvraagbaar.

Deposito

Het deposito ad € 40.000.000 is ontstaan door de verkoop van

de obligatieportefeuille met een opbrengst van € 39.390.000. Per

eind november is daar een deel van de rente bijgeboekt, zodat

er een deposito van € 40.000.000 ontstond. Het deposito is vast-

gelegd tot 30 november 2009 tegen een percentage van 5%.

Door de opgenomen beleggingsclausule kan tussentijds worden

beschikt over het deposito (geheel of gedeeltelijk) voor belegging

in eff ecten (obligaties en/of aandelen).

23 23

4.5 Overige bureaukosten

2008 2007Huisvestingskosten 51.805 51.443

Overige kosten 177.896 184.661

Totaal 229.701 236.104

4.6 Koersverschillen eff ecten

Het koersverlies op de eff ectenportefeuille bedroeg € 12.885.162

(2007 koersverlies € 3.201.866) . Mochten beleggingen plaatsvin-

den in een andere valuta dan de euro, dan wordt het koersrisico

afgedekt. In tegenstelling tot 2007 zijn er in 2008 geen dekkings-

transacties afgesloten.

Amsterdam, 4 maart 2009

drs. Frieda M. de Pater Nico C. Zitvast

directeur administrateur

4. Toelichting op de posten van de staat van baten en lasten

4.1 Opbrengst beleggingen

Eff ecten

Aan dividenden werd € 1.795.751 uitgekeerd. Er waren geen cou-

ponopbrengsten.

Na aft rek van kosten bewaarloon, overige kosten eff ecten en een

restitutie voor de beheerskosten van de eff ectenportefeuille was de

netto-opbrenst € 1.802.693 (2007: € 2.292.499).

4.2 Overige baten

De overige baten bedroegen € 3.986 tegenover € 765 in 2007.

4.3 Donaties

Het donatiebudget voor 2008 bedroeg € 2.500.000. Aan donaties

werd toegekend € 2.473.441. Door vrijvallen van donaties uit voor-

gaande jaren ad € 181.511 en uit het lopend boekjaar ad € 82.561

werd per saldo € 2.209.369 ten laste van het resultaat geboekt.

4.4 Salarissen en sociale lasten

Specifi catie luidt als volgt:

2008 2007Salarissen 148.164 129.935

Sociale lasten 17.540 15.048

Pensioenpremies 19.259 15.145

Totaal 184.963 160.128

Het aantal personeelsleden bedroeg 2,2 ft e., gelijk aan 2007.

Het jaarsalaris van de directeur bedraagt op fulltime basis (40 uur

per week) € 86.633.

26

Vermogen

per ultimo

Beleggingen

per ultimo

Opbrengst

beleggingen

Koersresultaat

eff ecten

Donatiebudget Toegekende

donaties

Aantal

donaties

2002 62.382.921 63.563.306 3.067.227 -5.811.503 2.700.000 2.675.079 116

2003 65.252.798 65.357.149 3.935.136 1.137.973 2.500.000 1.853.869 184

2004 74.214.076 75.469.749 2.965.239 5.991.879 2.500.000 1.968.980 269

2005 80.210.390 81.025.394 3.185.959 5.109.447 2.500.000 2.322.284 289

2006 83.119.716 85.114.222 3.220.325 2.363.589 2.500.000 2.351.370 413

2007 80.065.443 83.288.194 3.108.692 -3.201.866 2.500.000 2.525.855 374

2008 68.508.840 71.620.788 3.943.104 -12.885.162 2.500.000 2.473.441 510

Kengetallen 2002 t/m 2008

27 25

Afb eelding: onbekend

28

deskundig op AWBZ-terrein, getracht antwoord te krijgen op de

vraag of het mogelijk is de noodzakelijke zorg in een kinder-

hospice, in samenspel tussen professionele verpleegkundigen en

vrijwilligers, binnen de daarvoor beschikbare budgetten te

realiseren. Dat is onder voorwaarden mogelijk, maar niet een-

voudig. Het Leger des Heils is tot de conclusie gekomen dat een

in palliatieve zorg gespecialiseerde zorgaanbieder de voorkeur

verdient en heeft besloten in 2009 zelf met de exploitatie van het

Lindenhofj e te stoppen.

Getracht wordt de functie van het Lindenhofj e als palliatieve

zorgvoorziening te behouden en de exploitatie over te dragen aan

een andere zorgaanbieder. In 2009 komt hierover meer duide-

lijkheid.

Hofje ‘Liefde is het Fondament’ Het door Claes Reinierszoon gestichte hofj e ‘Liefde is het

Fondament’ is gebouwd in 1618 en werd gedurende lange tijd

beheerd door de twee oudste in Amsterdam wonende afstamme-

lingen van de stichter. Tegen een kleine vergoeding mochten oude

kwetsbare mannen en vrouwen hun laatste dagen slijten in de

beschutting van dit mooie hofj e aan de Keizersgracht.

In 1866 is de administratie van het hofj e overgedragen aan

Stichting RCOAK, die de ongeveer twintig woningen tegen een

matige huurprijs (in 1960 was dat zeven gulden per maand) ter

beschikking stelde aan behoeft ige alleenstaande vrouwen. In

1914 is het hofj e, tegelijk met de twee ervoor staande huizen aan

de gracht, zeer grondig verbouwd in de toen populaire oud-

Hollandse renaissancestijl.

De hofjes van Stichting RCOAK

Het Lindenhofje, een palliatieve zorgvoorziening voor kinderen Het Lindenhofj e, een complex van 21 hofj eshuizen rondom een

binnentuin, ligt aan de Lindengracht te Amsterdam in het hart van

de Jordaan. Oorspronkelijk waren deze hofj eshuizen bestemd voor

oudere, minder draagkrachtige katholieke Amsterdammers. Sinds

de jaren zeventig van de vorige eeuw werden de meeste hofj es-

huizen verhuurd aan studenten.

In 2001 heeft Stichting RCOAK besloten het hofj e een bestem-

ming te geven die beter aansluit bij de oorspronkelijke woonzorg-

bestemming ervan en ook bij de doelstelling van Stichting

RCOAK. Dit besluit heeft ertoe geleid dat het Lindenhofj e is

getransformeerd tot een kinderhospice, echter met behoud van

sfeer en historische uitstraling. Stichting Leger des Heils Welzijns-

en Gezondheidszorg draagt de verantwoordelijkheid voor de

zorg aan de chronisch en ernstig zieke kinderen die te gast zijn

op het Lindenhofj e. De kinderen hebben vaak meerdere complexe

aandoeningen, waarvan bekend is dat ze niet te genezen zijn.

Het Leger des Heils biedt op het Lindenhofj e hoogwaardige

verpleegkundige zorg, waarbij nauw wordt samengewerkt met

kinderartsen en andere (para)medici. De ouders worden begeleid

in de omgang met de ziekte van hun kind en kunnen, al dan niet met

andere gezinsleden, blijven logeren. Daarnaast biedt het kinder-

hospice ouders respijtzorg, waarmee zij tijdelijk worden ontlast

van de zorg voor hun zieke kind.

De fi nanciering van het kinderhospice blijft een punt van

zorg. De indicatiestelling blijft vaak achter bij de daadwerke-

lijke behoeft e aan zorg, waardoor de AWBZ-vergoedingen niet

toereikend zijn. Dit jaar hebben wij samen met de betrokkenen

van het Leger des Heils onder leiding van dr. J. Coolen, bij uitstek

29 29

Aan het begin van het derde millennium is het hofj e opnieuw

intensief verbouwd naar ontwerp van de Amsterdamse architect

F. Boogers. Een deel van het hofj e dient nu als kantoor van Stichting

RCOAK, een ander deel is verhuurd aan drie Amsterdamse organi-

saties: Stichting Gilde Amsterdam, Centrum Advies & Begeleiding

Oudere Migranten (CABO) en de Vrijwilligersacademie. De eer-

ste twee stichtingen hebben beide tot doel de levenskwaliteit van

Amsterdamse ouderen te verbeteren. De derde organisatie, de

Vrijwilligersacademie, richt zich op het verbeteren van het welzijn

van kwetsbare groepen in Amsterdam en leidt daarvoor vrijwil-

ligers op.

De gebruikers van het hofj e kijken uit op de fraaie binnentuin die

ontworpen is door de tuin- en landschapsarchitect Arend-Jan van

der Horst.

30

Afb eelding: onbekend,

31

Donaties

3232

Criteria algemeen donatieprogramma Het algemene donatieprogramma is gericht op projecten voor

ouderen in de Nederlandse samenleving. Wij kennen een brede

oriëntatie op ouderen. Wij ondersteunen projecten gericht op

maatschappelijke participatie van vitale ouderen, projecten gericht

op sociale zelfredzaamheid van kwetsbare ouderen en projecten

die het welzijn van zorgafh ankelijke ouderen centraal stellen.

Al dan niet wonend in een zorg- of verpleeginstelling.

Via dit algemene donatieprogramma ontvangen wij zeer uit-

eenlopende aanvragen die ons een breed beeld geven van de initi-

atieven en ideeën die in de sector ouderenzorg leven.

Stichting RCOAK ondersteunt zowel grote als kleine projecten

in heel Nederland. Wij zijn vooral geïnteresseerd in projecten ge-

richt op de verbetering van de kwaliteit van leven van ouderen die:

• innovatief van karakter zijn

• rechtstreeks ten goede komen aan de doelgroep

• in de startfase verkeren

• concreet zijn

• een aanwijsbaar en bij voorkeur ook meetbaar eff ect hebben

• in tijd beperkt zijn.

Stichting RCOAK is altijd medefi nancier. Dat wil zeggen dat als

voorwaarde voor een donatie geldt dat de aanvrager zelf en/of

andere instellingen/subsidiegevers ook een deel van de project-

kosten voor hun rekening nemen.

Criteria donatieprogramma’s

Stichting RCOAK kent drie donatieprogramma’s:

Algemeen donatieprogramma Het algemene donatieprogramma staat open voor ‘spontane’

aanvragen: iedereen met een goed project dat past binnen onze

criteria kan bij Stichting RCOAK een verzoek om fi nanciële steun

indienen. Hiernaast volgt een beknopt overzicht van de criteria.

Premieplanprogramma Via het Premieplanprogramma worden de afdelingen van het

Nationaal Ouderenfonds en Nationale Vereniging De Zonne-

bloem gestimuleerd om zelf gelden te werven ten behoeve van

ouderenprojecten in de naaste omgeving. De stimulans bestaat

uit een verdubbeling van de ingezamelde gelden door Stichting

RCOAK en Fonds Sluyterman van Loo. Meer informatie hier-

over is te vinden op de websites van Nationale Vereniging De

Zonnebloem (www.zonnebloem.nl) en het Nationaal Ouderen-

fonds (www.ouderenfonds.nl).

Proactief donatieprogramma Binnen het proactieve donatieprogramma spelen wijzelf

een actieve rol bij de ontwikkeling van projecten. In 2008 is het

initiatief om binnen de zorgsector de vraag naar vreugdevolle

activiteiten te vergroten en tegelijkertijd fondswervende activitei-

ten te ontplooien om de middelen te genereren die nodig zijn de

toegenomen vraag te bekostigen, verder uitgewerkt. In het directie-

verslag is hierover meer informatie te vinden. Het onderzoek-

programma ‘Invloed van bewegen op het klinisch beeld van Jong

Dementerenden’ zien wij als tweede onderdeel van ons proactieve

programma.

32

3333

Binnen Amsterdam steunen wij zowel projecten gericht op het

welzijn van ouderen als projecten gericht op het welzijn van andere

kwetsbare groepen, zoals thuis- en daklozen, drugsverslaafden,

maar ook projecten gericht op het versterken van competenties

van mensen in achterstandssituaties met als doel het vergroten

van hun kansen in onze samenleving. Voor deze projecten gelden

dezelfde criteria als hierboven zijn aangegeven.

Deze criteria en de aanvraagprocedure zijn ook terug te

vinden op onze website: www.rcoak.nl.

33

3434 Aanvraagprocedure en werkwijze

Een deel van de aanvragen wordt – voorzien van een advies van

de Gift encommissie – besproken in de vergadering van het

College van Regenten. Een ander deel wordt direct beoordeeld

door de Gift encommissie, bestaande uit de voorzitter en directeur.

Degenen die aanvragen indienen die worden afgewezen of worden

gehonoreerd met een bedrag van maximaal € 5.000, krijgen

direct na beraadslaging van de Gift encommissie bericht. Projecten

die voor een donatie van meer dan € 5.000 in aanmerking

komen, worden besproken in de vergadering van het College van

Regenten, die viermaal per jaar plaatsvindt.

Op onze website www.rcoak.nl vindt u meer informatie over

de aanvraagprocedure en het donatiebeleid.

De werkwijze van Stichting RCOAK is sterk gericht op snelheid

en effi ciency. Wij hechten er veel waarde aan degenen die fi nan-

ciële steun voor een project nodig hebben zo snel mogelijk en in

een zo vroeg mogelijk stadium antwoord te geven op de vraag

of zij voor een donatie vanuit Stichting RCOAK in aanmerking

komen. De digitale quick-scanpagina op onze website vormt

hierbij een onmisbaar hulpmiddel. Potentiële aanvragers maken

hiervan veelvuldig gebruik. Wij geven binnen twee à drie werk-

dagen een reactie op de via de site ontvangen e-mails waarbij wij

aangegeven of de aanvraag binnen de criteria van ons donatie-

beleid past. De afh andeling van een complete, per post toe-

gezonden aanvraag neemt minimaal drie weken en maximaal drie

maanden in beslag.

Stichting RCOAK werkt niet met aanvraagformulieren. Wij

hechten veel belang aan een brief waarin de aanvrager in eigen

bewoordingen het project beschrijft . Op deze wijze krijgen wij

een goed inzicht in de motivatie en inspiratie van de aanvrager.

Uiteraard vragen wij ook een projectplan en fi nanciële gegevens:

de meest recente jaarrekening van de organisatie, de begroting van

het project en het dekkingsplan. De brief waarin de aanvrager in

eigen bewoordingen zijn motivatie aangeeft , vinden we als aan-

vulling op het projectplan echter zeer belangrijk.

Bij de beoordeling van aanvragen spelen een aantal criteria een

rol. Deze criteria staan omschreven op onze website en zijn ook te

vinden in dit jaarverslag (zie p. 32). Wij hechten veel waarde aan

het criterium dat het voorgestelde project rechtstreeks de kwaliteit

van leven van (een specifi eke groep) ouderen bevordert of – binnen

Amsterdam – van mensen die anderszins kwetsbaar zijn.

3535

Wij hebben 338 verzoeken voor een quick-scan ontvangen. In

ongeveer 75% van deze gevallen is geadviseerd een donatie-

aanvraag in te dienen.

Premieplan Het merendeel van de Premieplanaanvragen wordt geman-

dateerd door het bureau afgehandeld. Wij hebben 249 Premie-

planaanvragen ontvangen, waarvan het bureau er 232 heeft

afgehandeld. 17 grotere Premieplanaanvragen zijn door de

Gift encommissie beoordeeld. De Gift encommissie bestaat uit

de voorzitter van Stichting RCOAK en de directeur. In totaal is

€ 90.982 toegekend aan projecten binnen het Premieplan-

budget.

Projectondersteuning Exclusief Premieplanaanvragen zijn er 347 verzoeken voor

projectondersteuning binnengekomen. Voor 261 projecten is

door het College van Regenten een donatie beschikbaar gesteld.

Alle aanvragen zijn voorgelegd aan de Gift encommissie.

Een deel ervan – 104 aanvragen – is vervolgens voorgelegd aan

het College van Regenten met advies van de Gift encommissie.

Exclusief het bedrag dat is toegekend binnen het Premie-

plan is € 2.382.459 toegekend voor projectondersteuning, voor-

namelijk binnen het budget Ouderenzorg en deels ook budget

Sociale Zorg.

Op de volgende pagina’s vindt u een schematisch kwantitatief

overzicht van de aanvragen voor projectondersteuning, gevolgd

door het overzicht van gehonoreerde projecten.

In het voorwoord en directieverslag is al een verwijzing gemaakt

naar de brede doelstelling van Stichting RCOAK. Het donatie-

beleid beperkt zich niet tot projectondersteuning. Ook verzoeken

voor bijvoorbeeld humanitaire en individuele hulp maken deel

uit van het donatieprogramma. Hieronder wordt in een beknopt

overzicht per categorie de verzoeken aangegeven die wij ontvangen,

hoe deze worden behandeld en op welk budget deze betrekking

hebben.

Individuele hulp Voornamelijk via het maatschappelijk werk en de Voedselbank

Amsterdam zijn er in 2008 118 telefonische verzoeken voor

individuele ondersteuning binnengekomen. Dit heeft geleid tot

96 schrift elijke aanvragen, waarvan het bureau gemandateerd

74 aanvragen heeft gehonoreerd en 22 afgewezen. In het totaal

is een bedrag van € 36.324 toegekend voor individuele hulp,

budget Sociale Zorg Amsterdam.

Humanitaire hulp Er zijn 14 verzoeken van geldwervende hulporganisaties als

Unicef, Nier Stichting, Reumafonds gehonoreerd. In totaal

hebben deze 14 organisaties € 3.750 ontvangen. Ook deze aan-

vragen handelt het bureau gemandateerd zelf af binnen het

budget Sociale Zorg Amsterdam.

Quick-scan Voordat een verzoek voor projectondersteuning wordt in-

gediend, wordt in veel gevallen via onze website een verzoek

voor een quick-scan ingediend om een indicatie te krijgen of

het zinvol is een uitgebreidere donatie-aanvraag in te dienen.

Samenvattend overzicht donatieverzoeken 35

3636 Grafi sche weergave van aantallen en bedragen

Totaal aantal aanvragen Toekenningen Afgewezen aanvragen Intrekkingen

Aantallen aanvragen, toekenningen, afwijzingen en intrekkingen

2008

2007

2006

2005

389

596

289

92

8

511

413

95

3

36

468

2

374

510

8492

2

3737

In dit overzicht concentreren wij ons op de door de Gift encommissie en het College van Regenten goedgekeurde aanvragen inclusief

het Premieplan.

Verdeling van donaties binnen de verschillende categorieën

Aantal

gehonoreerde

aanvragen

Categorie Totaal bedrag

Als percentage van het

totaal toegekende

bedrag

249 Premieplan 90.982 3,68%

8 Woonvoorzieningen 54.000 2,18%

18 Welzijn 224.905 9,09%

17 Vakantie en uitstapjes 64.500 2,61%

23 Sociale zorg 394.909 15,97%

45 Psycho-geriatrie 467.950 18,92%

9 Pastorale zorg 133.050 5,38%

18 Palliatieve zorg 184.450 7,46%

12 Organisaties voor en door ouderen 60.670 2,45%

15 Ontspanning en sport 120.000 4,85%

45 Ondersteunende dienstverlening 327.800 13,25%

10 Mobiliteit 46.000 1,86%

41 Cultuur en muziek 304.225 12,30%

510 Totaal 2.473.441 100%

37

Overzicht van projecten naar categorie in aantallen, bedragen en als percentage van het totale donatiebudget.Totaal toegekend donatiebudget 2008.

3838 Verdeling van donaties naar omvang

Bedrag

Aantal

gehonoreerde

aanvragen

Totaal bedrag

≤ € 5.000 406 € 698.141

> € 5.000

< € 15.000

≥ € 15.000 41 € 1.216.750

63 € 558.550

−

−

Amsterdam

Nederland

€ 885.079

€ 1.588.362

€ 2.473.441

Verdeling naar regio

510 € 2.473.441

39

Afb eelding: Jorge

40

Afb eelding: onbekend, tekst: Harm

41

Cultuur en muziek

Stichting Jan Pieterszoon Sweelinck, Almere

muzikaal monument

donatie € 5.000

Stichting Theater Veder, Amsterdam

poëziefestival voor ouderen

donatie € 30.000

STICHTING ST. PETERSBURG QUARTET, EINDHOVEN

muziekoptredens in zorgcentra

donatie € 12.000

Kunstgebouw, Rijswijk

Register van de Dag van Gister

donatie € 10.000

Stichting Mozeshuis, Amsterdam

Winter- en Zomeracademie

donatie € 20.000

Het Drenths Mandoline-orkest, Norg

aanschaf stemapparaatjes

donatie € 425

Stichting voor Welzijnszorg en

Maatschappelijke Dienstverlening,

Den Helder

aanschaf (hang)microfoons

donatie € 3.100

Stichting Welzijn Brummen, Brummen

uniforme gilets voor seniorenkoor Plein Vijf

donatie € 500

Aveant, Utrecht

verhalen van bewoners op muziek gezet en

uitgevoerd

donatie € 2.000

Florence, Rijswijk

muziekproject Geef Adegeest Vleugels

donatie € 5.000

Stichting Musicians Worldwide, Amsterdam

concerten in zorgcentra en verpleeghuizen

donatie € 12.000

Stichting Parels voor de Zwijnen,

Amsterdam

Dansgigant voor alleenstaanden en echtparen

donatie € 5.000

Stichting Kunst en Cultuur Noord-Holland,

Haarlem

Mijzen Festival 2008

donatie € 3.000

Stichting Klank in Beeld, Roden

klankverhaal WaterMusic

donatie € 5.000

Zorgboerderij Klein Arfman, Ruurlo

levens-dvd van cliënten dagopvang

donatie € 1.500

PuurZuid, locatie Torendael, Amsterdam

project Wij Oude Amsterdammers

donatie € 5.000

Overzicht van gehonoreerde aanvragen per categorie

Stichting Diva Dichtbij, Hummelo

theater aan bed en op de afdeling in verpleeghuizen

donatie € 15.000

Stichting Rijk Herinneren, Haarlem

fotomonument

donatie € 10.000

ANBO Gewest Amsterdam, Amsterdam

uitbreiding literair aanbod t.b.v. allochtone ouderen

donatie € 1.000

Stichting Zorgcompas, Rotterdam

kerstconcert

donatie € 4.000

Stichting Serpanties, Tilburg

theatrale muziekvoorstelling Zonder Jas naar Buiten

donatie € 10.000

Zorggroep Noord-Limburg, regio Horst-

Venray, Venray

40-jarig jubileum, optreden Willeke Alberti

donatie € 4.500

Het Vrijetijdsorkest Deurne, Deurne

aanschaf uniformen en apparatuur/instrumenten

donatie € 3.500

Axioncontinu, Utrecht

concerten in zorginstellingen in Utrecht

donatie € 8.000

De Troubadours, Oegstgeest

operette Ein Walzertraum

donatie € 5.000

42

Stichting Culturele Evenementen Zeist,

Zeist

Open Atelier Route voor bewoners van zorgcentra

donatie € 3.000

Festival de Rode Loper, Amsterdam

cultureel festival

donatie € 6.000

Stichting Welzijn Ouderen Woensdrecht,

Huijbergen

zondagwelkom

donatie € 1.800

Nederlands Bach Ensemble, Overveen

galaconcerten voor ouderen

donatie € 5.000

Nationale Vereniging de Zonnebloem, Breda

extra theatervoorstellingen in het kader van het

jubileum

donatie € 25.000

Empowerment Foundation, Den Haag

levensverhalen oudere vluchtelingen

donatie € 5.000

Stichting WorldGranny, Amsterdam

festival

donatie € 5.000

Entree Vereniging Jong Publiek, Amsterdam

Rentree, concertbezoek ouderen begeleid door

jongeren

donatie € 2.000

Het Maria Dommerkoor, Maarssen

vervoer voor ‘buitenoptredens’ en nieuwe uniforme

kleding

donatie € 1.000

Stichting Aandagt, Almere

Holiday on Ice

donatie € 6.000

MuseumPlus Bus, Amstelveen

museumbezoek voor ouderen met de

MuseumPlusBus

donatie € 25.000

Stichting Kanker in Beeld, Amsterdam

koor Zingen voor je Leven

donatie € 4.400

Seniorenorkest Groot Someren, Someren

vervanging uniformen seniorenorkest

donatie € 2.100

Stichting Mariënstaete, Warmond

concertreeks

donatie € 1.400

Zorgradio Haaglanden, Den Haag

ontwikkeling 24-uurs seniorenprogrammering

digitale radio

donatie € 9.000

HilversumBest Producties BV, Hilversum

Gouden TV, nostalgische televisie op basis van de

wensen van bewoners zorgcentra

donatie € 22.000

Mobiliteit

WoonzorgCentra Westerkwartier,

Zuidhorn

duofi ets

donatie € 6.000

Stichting Vrienden van De Slingeborgh,

Assen

rolstoelbus

donatie € 5.000

Zorggroep Noord- en Midden-Limburg,

Venlo

rolstoelfi ets

donatie € 3.000

Plaatselijk Belang Lettele Linde Oude

Molen, Lettele

duofi ets

donatie € 1.500

Stichting Recreatie & Vervoer, Oegstgeest

duo-rolstoelfi ets

donatie € 5.500

Zonnehuisgroep Amstelland, Amstelveen

rolstoelbus voor ’t Reijgersbosch

donatie € 5.000

Stichting Vrienden van de Zorgcentra

Beatrix en Kulenburg, Culemborg

bus

donatie € 5.000

43

Veel ouderen beheersen de kunst van het ouder worden tot in de

fi nesses en weten hun leven te leven vanuit datgene wat wél mo-

gelijk is. Met een bewonderenswaardige veerkracht gaan zij om

met de moeilijke dingen van het ouder worden, zoals verlies van

dierbaren, achteruitgaande gezondheid, verminderde mobiliteit

en het achterlaten van de vertrouwde omgeving. Met liefde en

creativiteit laten zij zien dat elke dag de moeite waard is, en dat het

leven kleur en zin krijgt wanneer je de dingen doet die je graag

doet. Wanneer je het schijnbaar onmogelijke mogelijk maakt.

Geïnspireerd door die gedachte heeft Stichting Empowerment

Foundation het project ‘Krachtig 80!’ uitgevoerd. Hiervoor zijn 23

tachtigers geïnterviewd. Ouderen uit alle lagen van de bevolking,

uit verschillende delen van het land, zowel geboren en getogen in

Nederland, als om verschillende redenen van ver naar Nederland

gekomen. Zij hebben in alle openheid en met groot enthousiasme

verteld over hun leven, hun drijfveren en hun passies. Deze verhalen

kunt u lezen in het boek Krachtig 80! met de bijbehorende cd.

Het boek is een succes geworden. Er waren boeiende en ontroe-

rende ontmoetingen. Dankzij de gedeelde herinneringen gaan de

verhalen van de deelnemers niet verloren en hebben zij nieuwe

onderwerpen gevonden in hun gesprekken met familie en vrien-

den. Het boek vormt een brug naar de buitenwereld, een moge-

lijkheid om nieuwe contacten te maken, en het geeft glans aan het

dagelijks bestaan.

Er is een samenwerking aangegaan met de Unie KBO en die

samenwerking leidt ertoe dat het boek niet alleen de weg naar de

lezers vindt, maar bovendien de basis vormt voor gespreksgroepen

van ouderen onderling en van ouderen met jongeren over de kunst

van het ouder worden.

Dit project is mede mogelijk gemaakt dankzij een bijdrage van

€ 5.000 van Stichting RCOAK.

Eveline van de Putte auteur Krachtig 80!

Krachtig 80!Een project van de Empowerment Foundation, Den Haag

43

44

Afb eelding: onbekend, tekst: Ismaël Hoëk

45

vervolg MobiliteitStichting Vrienden van Crimpenersteyn,

Krimpen aan den IJssel

bus

donatie € 5.000

Stichting Oosterlengte, locatie De Tjamme,

Beerta

rolstoelbus

donatie € 5.000

Stichting Belbus Krimpen aan den IJssel,

Krimpen aan den IJssel

Volkswagen Caddy

donatie € 5.000

Ondersteunende diensten

Vilans / Pharos, Utrecht

Gezonde Wijk, project gericht op zelfredzaamheid

thuiswonende ouderen

donatie € 15.250

Prot. Chr. Woon-zorgcentrum ‘Rustoord’,

Lisse

afrekensysteem winkeltje

donatie € 3.000

MeanderOmnium, Zeist

dienstencentrum voor ouderen

donatie € 10.000

Stichting Eetplein, Lottum

samen eten in de wijk

donatie € 5.000

Woonzorgcentrum Vijverhof, Nijmegen

inrichting open keuken en restaurant

donatie € 10.000

Stichting Hilversumse Meent, Hilversum

inrichting computerlokaal voor ouderen

donatie € 4.000


Meals on Wheels

donatie € 7.000

SOS Telefonische Hulpdiensten Amsterdam,

Amsterdam

herpositionering SOS Telefonische Hulpdienst

Amsterdam - Sensoor

donatie € 6.000

Oecumenisch Kerk- en Buurtwerk Oost,

Amsterdam

burenhulp

donatie € 5.400

Stichting Hulp in Praktijk, Soesterberg

vrijwilligersproject

donatie € 5.000

Stichting Ouderenwerk Nieuwe Waterweg

Noord, Schiedam

sociale activering en participatie van allochtone

55+ vrouwen

donatie € 5.000

Stichting Zorgverlening ’s Heeren Loo,

Ermelo

inrichting petit café

donatie € 5.000

vervolg Overzicht van gehonoreerde aanvragen per categorie

Stichting Zorg voor Ouderen Maasland, Oss

internetcafé Sterrebos

donatie € 3.600

Stichting Zorgplatform Sevenum, Sevenum

laptops voor cursussen aan mensen met een

beperking onder wie ouderen

donatie € 1.400


horecaproject voor ouderen, gerund door

verstandelijk gehandicapte jongeren

donatie € 5.000

Kasteel De Essenburgh, Hierden

project Zoek de inspiratie van de stilte

donatie € 10.000

Stichting Portes, Utrecht

inventaris keuken van de Musketon

donatie € 5.000

Woonzorggroep Wilgaerden, Hoorn

aanschaf cursusboeken voor training 75+ers

Grip op lijf en leven

donatie € 4.800

Stichting Welzijn ZuiderAmstel, Amsterdam

website ZuiderAmstel voor Elkaar

donatie € 5.000

Movisie, Utrecht

Andere tijden, andere vragen

donatie € 25.000

Cultuurinzicht, De Bilt

project Eet mee! Bij Utrechters aan tafel

donatie € 5.000

46

Dorpscollege Pesse, Pesse

Project de Pesser keukentafel

donatie € 5.000

Stichting Topaz, Leiden

inrichting internetcafé

donatie € 2.500

Stichting Pharos, Utrecht

ouder worden in Nederland voor oudere

vluchtelingen

donatie € 17.000

Het Spectrum, locatie de Sterrenlanden,

Dordrecht

Eten met aandacht

donatie € 5.000

K.B.O. Weert-Zuid, Weert

inrichting gemeenschappelijke ruimten Oranjefl at

Weert

donatie € 10.000

Zorgkwadrant Fryslân Oost,

Zwaagwesteinde

computerleercentrum

donatie € 5.000

Zorg- en wooncentrum de Bongerd, Hattem

restaurant met leeshoek en internetfunctie

donatie € 7.000

Stichting MeanderGroep Zuid-Limburg,

Heerlen

lokale televisie/kabelkrant

donatie € 3.000

Werkgroep Kontakt, Cuijk NB

bezoek aan ouderen en zieken

donatie € 1.000

Stichting Vrienden Sweelinckhof, Wognum

Sweelinck TV

donatie € 5.000

Zorggroep Vrijwaard, Den Helder

kabelkrantsysteem

donatie € 7.000

Welzijnswerk Centrum Zuid, Haarlem

computers

donatie € 5.000

Stichting Domus Bona Ventura, Nederweert

inrichting gemeenschappelijke ruimte

donatie € 10.000

Zorggroep Zuid-Gelderland, Groesbeek

inrichting multifunctioneel centrum Park

Malderborgh

donatie € 10.000

Stichting Steunpunt Den Bogerd,

Hoogeloon

geluidsinstallatie steunpunt Den Bogerd

donatie € 3.500

Stichting Welzijnswerk, Hoogeveen

inrichting ontmoetingsruimte Schutsborgh

Noordscheschut

donatie € 5.000

Zorggroep Vrijwaard, Den Helder

internetcafé

donatie € 3.050

r.k. parochie Sint Vitus, Hieslum (Fr)

ontmoetingsplek

donatie € 4.000

Stichting Trema, Nieuwendijk

inrichting steunpunt De Dotter

donatie € 10.000

’s Heeren Loo, Apeldoorn

inrichting ontmoetingsruimte De Heeze

donatie € 6.800

Stichting Vrienden van De La Salle, Cuijk

inventaris algemene ruimten

donatie € 7.500

Stichting Maatschappelijke Onderneming

Smallingerland, Drachten

verrijdbare kookunit

donatie € 5.000

Het Nederlandse Rode Kruis, Den Haag

Meet & Greet – jong ontmoet oud

donatie € 15.000

Stichting Het R.C. Maagdenhuis, Amsterdam

opzet landelijk steunpunt thuisadministratie

donatie € 30.000

47

Jaarlijks worden rond de 140.000 ouderen medisch behandeld

als gevolg van een val. Een valongeval is niet alleen pijnlijk en

kostbaar, het vormt ook een bedreiging voor de zelfstandigheid

en mobiliteit van ouderen. Het voorkomen van vallen is dan ook

belangrijk.

In de periode juni 2006 – juni 2008 heeft Stichting Maat-

schappelijk Werk en Welzijn, in samenwerking met Zorggroep

Ter Weel, een project uitgevoerd om vallen te voorkomen. Dit

project is mede mogelijk gemaakt dankzij een bijdrage van € 5000

van Stichting RCOAK. In zeven wijken en dorpen in Zeeland

hebben tal van activiteiten plaatsgevonden. De belangstelling voor

het project en het enthousiasme bleken groot te zijn: bij elkaar

opgeteld hebben duizend ouderen hieraan deelgenomen.

De gemeente Goes heeft aangehaakt bij dit initiatief door extra

aandacht te besteden aan de veiligheid in de openbare ruimte.

Ouderen hebben ruim veertig onveilige situaties aangedragen,

zoals scheefl iggende stoeptegels, het ontbreken van een goed voet-

pad en het ontbreken van bankjes. Een fl ink aantal gevaarlijke

situaties is inmiddels door de gemeente verbeterd.

Een van de grootste successen is zonder twijfel de ‘In Balans-

cursus’ geworden. In vier lessen konden ouderen leren wat ze

zelf kunnen doen om vallen te voorkomen. Voldoende lichaams-

beweging is daarbij essentieel. Bijna tweehonderd ouderen hebben

deze cursus gevolgd. Een fl ink aantal van hen is doorgestroomd

naar een beweeggroep. Als gevolg van het project is er in één wijk

een nieuwe beweeggroep van start gegaan.

Verder zijn er driehonderd rollators aan een deskundige

keuring onderworpen. Zo’n 15% daarvan was dermate krakke-

mikkig dat zij ter plekke zijn vervangen.

De organisatie van het project is enthousiast over het resul-

taat. Daarom zullen er voor 2009 nieuwe activiteiten worden

ontwikkeld. In overeenstemming met de landelijke campagne van

Consument en Veiligheid zal de nadruk daarbij komen te liggen

op het verbeteren van de fysieke conditie van ouderen.

Jan Priem ouderenwerker SMWO

Halt! U valt Een project van Stichting Maatschappelijk Werk en Welzijn Oosterschelderegio in samenwerking met Zorggroep Ter Weel, Goes

47

48

Afb eelding: Luz

49 vervolg Overzicht van gehonoreerde aanvragen per categorie

Ontspanning en sport

Mezzo, Bunnik

Mantel Uit Dag 2008

donatie € 5.000

IVN Nederland, Amsterdam

de IVN Natuurkoff er

donatie € 20.000

Stichting Vrienden van Gaza, Harmelen

wandeltuin voor ouderen

donatie € 10.000

Nationaal Ouderenfonds, Bunnik /

Stichting Het R.C. Maagdenhuis, Amsterdam

dementerende ouderen in contact met zeedieren

donatie € 3.500

Stichting Sport- en Speelstraat Ottersum,

Ottersum

jeu de boulesbanen voor ouderen

donatie € 5.000

Centrum Advies & Beleid Oudere migranten

(CABO), Amsterdam

fi tnessproject voor Zuid-Europese ouderen in

Amsterdam

donatie € 2.000

Wijndaelercentrum, Den Haag

jeu de boulesbaan

donatie € 9.000

Stichting Nisa for Nisa, Amsterdam

project sport en bewegen voor allochtone mannen

donatie € 7.000

Welzijn IJsterk, Amsterdam

Rollend de dansvloer op, dansproject voor rolstoel-

en rollatorgebruikers

donatie € 1.000

Stichting Oosterhout in Beweging,

Oosterhout

Ommetje in Oosterhout

donatie € 1.000

Mosae Zorggroep, Maastricht

inrichting fysiofi tnessruimte

donatie € 4.000

De Wering, Den Helder

Verder Sporten

donatie € 20.000

Parnassia Bavo Groep, Den Haag

Het Ouderenparadijs; recreatieruimte

donatie € 5.000

Stichting Vrienden van Bilgaard,

Leeuwarden

jeu de boulesbaan De Speelkoepel

donatie € 5.000

Universitair Medisch Centrum Groningen

Disciplinegroep Gezondheidswetenschappen,

Groningen

bewegen voor visueel beperkte ouderen

donatie € 22.500

Organisaties voor en door ouderen

Collegio Kennispraktijk voor jeugdzorg

en jeugdbeleid, Utrecht

belangenvereniging grootouders die hun klein-

kinderen opvoeden

donatie € 10.000

Stichting De Welle, Nijverdal

opknapbeurt ouderensoos De Cirkel in Nijverdal

donatie € 5.000

Stichting Het Gilde Emmen e.o., Emmen

aanschaf boekbinders-gereedschapset

donatie € 3.050

SamenSpraak Oost/Watergraafsmeer,

Amsterdam

jubileumboek Samenspraak

donatie € 5.000

K.B.O. Ter Aar, Ter Aar

installatie traplift

donatie € 3.000

Senioren Zelfstandig Stevenshof, Leiden

seniorencafé

donatie € 250

De Hudsonhof, Amsterdam

jubileumviering

donatie € 5.000

Gilde Emmen e.o., Emmen

ontmoetingszolder

donatie € 5.000

50

Nederlandse Vrouwen Raad, Den Haag

project Uw talent gaat niet met pensioen

donatie € 15.000

ANBO Nieuw Vennep, Nieuw Vennep

overdekte stalling scootmobiels

donatie € 5.000

Zonnebloem, regio Zaanstreek, Assendelft

multiculturele seniorendag

donatie € 4.000

Belangengroep Ouderenhuisvesting

Jordaan, Amsterdam

themamiddag

donatie € 370

Palliatieve zorg

Stichting Exploitatie Hospice Enschede,

Enschede

inrichting hospice

donatie € 15.000

Stichting Vrienden van Pniël, Rotterdam

aankleding palliatief centrum De Regenboog

donatie € 10.000

Stichting Ambulance Wens, Rhoon

laatste wensen voor terminale ouderen

donatie € 5.000

Secretariaat IPSO, Rotterdam

ondersteuning psychosociale oncologie

donatie € 30.000

Stichting Pallieter Rotterdam,

Capelle a/d IJssel

inrichting kinderhospice

donatie € 10.000

Stichting Leendert Vriel, Enschede

culturele diversiteit in de palliatieve zorg

donatie € 5.000

Stichting Maltezer Projecten, Utrecht

Lourdesbedevaart

donatie € 5.000

Stichting Hospice Zaanstreek, Westzaan

inrichting

donatie € 10.000

Netwerk Palliatieve Zorg Amsterdam/

Diemen, Amsterdam

telefonisch informatiepunt

donatie € 10.000

Helen Dowling Instituut, Utrecht

project Aandacht voor mensen met ongeneeslijke

kanker

donatie € 4.450

Stichting Hospice Wageningen, Wageningen

inrichting hospice

donatie € 10.000

Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg,

Bunnik

training vrijwilligers

donatie € 10.000

Stichting Vechtgenoten, Nieuwleusen

inloophuis

donatie € 5.000

Hospice De Wingerd, Amerongen

inrichting huiskamer en keukenunit

donatie € 5.000

De Vruchtenburg, Rotterdam

diverse projecten psychosociale oncologie

donatie € 10.000

Stichting Vrienden van het Hospicehuis

Land van Cuijk en Noord-Limburg,

St. Anthonis

bijdrage nieuwe huisvesting

donatie € 10.000

Stichting Hospice Almere, Almere

inrichting hospice

donatie € 10.000

Vrijwilligers Palliatieve Terminale Zorg,

Bunnik

jubileumtheatertournee ‘10 keer dood’

donatie € 20.000

Pastorale zorg

Vilans / Pharos, Utrecht

expertisenetwerk levensvragen en ouderen

donatie € 25.000

OsiraGroep, Amsterdam

ondersteuning bij zingevingsvragen voor

thuiswonende ouderen

donatie € 10.000

51 HangouderenEen project van MOVISIE, kennis en advies voor maatschappelijke ontwikkeling, Utrecht

Het fenomeen ‘hangouderen’, dat landelijk veel aandacht heeft

gekregen in de media, was voor Stichting RCOAK een nieuw

begrip. Wij wisten niet dat er groepen ouderen zijn die buiten,

op straat, veel tijd met elkaar doorbrengen en waren verrast door

de ontwikkeling dat ouderen en overlast in één adem werden

genoemd. Vandaar dat wij verheugd reageerden op het initiatief

van MOVISIE te onderzoeken in hoeverre hangouderen als een

maatschappelijk probleem gezien moeten worden. Dit onder-

zoek is gefi nancierd in samenwerking met VSBfonds en Fonds

Sluyterman van Loo. Stichting RCOAK heeft € 15.000 bijgedragen

aan het onderzoek.

MOVISIE heeft de aard en omvang van het verschijnsel dat

ouderen tijd met elkaar doorbrengen in de openbare ruimte in

kaart gebracht. De onderzoekers gingen op een vijft al locaties in

gesprek met ouderen in publieke ruimten en met omstanders, en

hebben literatuuronderzoek verricht. De resultaten zijn tijdens een

werkconferentie voorgelegd aan een groep experts en vervolgens

gebundeld in het onderzoeksrapport De openluchtsociëteit.

Uit het onderzoek kwam naar voren dat hangouderen on-

terecht in een negatief daglicht worden gesteld. Hangouderen

bleken volgens omwonenden en passanten in de onderzochte

gemeenten juist een toegevoegde waarde te bieden aan het straat-

beeld. Een hangplek is als het ware een door ouderen zelf gecre-

eerde openluchtsociëteit. De ondervraagde ouderen verklaarden

geen behoeft e te hebben aan speciaal voor hen georganiseerde

activiteiten, bijvoorbeeld van het welzijnswerk.

De tweede conclusie die MOVISIE op basis van de onderzoek-

resultaten heeft getrokken, is dat de inrichting van de openbare

ruimte van groot belang is voor de maatschappelijke participatie

van ouderen én andere kwetsbare groepen. Een direct resultaat van

het onderzoek is dan ook dat het heeft bijgedragen aan het op de

agenda zetten van de verblijfskwaliteit en toegankelijkheid van de

openbare ruimte. Het onderzoek geeft inhoud aan een functionele

benadering van de inrichting van openbare ruimte, biedt een tegen-

geluid en wordt ook als zodanig gebruikt in kringen van ontwerpers

en beheerders van publieke ruimten.

Tot ons genoegen heeft het onderzoek, zowel regionaal als

landelijk, veel aandacht gekregen van de pers en bij de commer-

ciële en de publieke omroepen.

51

52

Afb eelding: Annie


vervolg Pastorale zorgStichting Drugspastoraat Amsterdam,

Amsterdam

jaarlijkse donatie

donatie € 20.000

Stichting R.K. Luchthavenpastoraat

Schiphol, Uithoorn

jaarlijkse donatie

donatie € 5.000

Stichting Laurens, Rotterdam

kunstwerk voor liturgisch gebruik locatie Antonius

donatie € 4.000

Bisdom Haarlem, Haarlem

bezoeken aan oudere emeriti-pastores

donatie € 6.300

Trimbos-instituut, Utrecht

project Op zoek naar zin

donatie € 12.000

Stichting Mondriaan Zorggroep, Heerlen

bedevaart naar Lourdes

donatie € 750

Sint Adelbertabdij, Egmond-Binnen

installatie lift

donatie € 50.000

Zorginstellingen Pieter van Foreest, Delft

Locatie de Naaldhorst in Naaldwijk

bedevaart naar Lourdes

donatie € 3.000

Psycho-geriatrie

Cordaan, locatie woonzorgcentrum

Kastanjehof, Diemen

belevingsgerichte tuininrichting

donatie € 6.800

Stichting Zorgcentra De Betuwe, locatie

Kulenburg, Culemborg

inrichting gemeenschappelijke huiskamers

donatie € 4.200

Stichting Vrienden van Pedaja, Hardinxveld-

Giessendam

snoezelbad

donatie € 3.600

Stichting Odensehuis, Amsterdam

inloophuis voor mensen met dementie

donatie € 20.000

STAMM CMO Drenthe, Assen

project Het levensboek

donatie € 5.000

Zorg Groep Beek BV, Neerbeek

inrichting kleinschalige woonvoorziening

donatie € 1.750

Stichting tante Louise, Bergen op Zoom

muurschildering

donatie € 3.000

Vivre wonen welzijn zorg, Maastricht

belevingsgerichte tuin

donatie € 5.000

Aveant, Utrecht

aanpassing en inrichting snoezelruimte en

aanschaf reminiscentiemateriaal

donatie € 7.500

Swinhove Groep, Zwijndrecht

aanleg moestuin

donatie € 5.000

Stichting Land van Horne, Weert

aanleg Alzheimertuin bij Zorgcentrum Marishof

donatie € 5.000

PC Zorggroep Rijnmond, locatie Siloam,

Rotterdam


donatie € 10.000

Zorgboerderij De Poolse Dreef, Terheijden

zorgboerderij

donatie € 4.000

Stichting Zorginstellingen ’t Gooregt,

Haren Gn

aanleg Alzheimertuin locatie De Dilgt

donatie € 5.000

Stichting Topaz, Leiden

inrichting gemeenschappelijke huiskamers

locatie ’t Hoffl ants Huys

donatie € 5.000

54

Psychogeriatrisch Zorgcentrum

Lisidunahof, Leusden

inrichting ervaringsmuseum Hof der Herinneringen

donatie € 12.000

Oranjehaeve-De IJpelaar-Aeneas, locatie

Lucia, Breda

snoezelbad

donatie € 12.000

Swinhove Groep, Zwijndrecht


donatie € 20.000

Stichting ZorgNvrij, Harderwijk


donatie € 2.100

Stichting Faria-Clowns, Rijswijk

professionalisering organisatie Faria-Clowns

donatie € 10.000


aanschaf zeehondenrobot Paro

donatie € 8.000

Alzheimercentrum VUmc, Amsterdam

onderzoek eff ecten fysieke activiteit bij jong

dementerenden

donatie € 111.000

Stichting Vrienden van Zorgcentrum De

Wietel, Venlo

inrichting belevingstuin locatie Ruijsstraat in

Panningen

donatie € 5.000

DrieGasthuizenGroep, verpleeghuis

Heijendaal, Arnhem

miniboerderij

donatie € 6.000

Stichting Inovum, locatie Beukenhof,

Loosdrecht

huiselijke inrichting kleinschalige woonvoorziening

donatie € 16.500

Stichting Zorgboerderij Fledderushoeve,

Diever

dwaalbeschermingssysteem

donatie € 5.000

Stichting JonkersZorg, Hoogwoud

inrichting zorgboerderij

donatie € 5.000

Stichting Docu Shot, Amsterdam

fi lm Van Later Zorg

donatie € 5.000

Stichting Humanitas, Rotterdam

kunsttherapie voor dementerenden

donatie € 10.000

Vilente, Ede

inrichting huiskamers kleinschalige

woonvoorzieningen

donatie € 10.000

Zorgcentrum de Meridiaan, Utrecht

snoezelbad

donatie € 5.000

Corona Woonzorgalliantie, Zwijndrecht

simulatie kleinschalig wonen voor verzorgenden

donatie € 35.000

Stichting Amstelring, Amstelveen

activiteitenplan

donatie € 5.000

Stichting Centro Cultural de

Hispanohablantes, Amsterdam

geheugentrainingen

donatie € 2.500


reminiscentie in zorgcentrum De Klinker

donatie € 7.000

Nostalgie Media, ’s-Hertogenbosch

kwartaalblad voor dementerenden

donatie € 5.000

Stichting Vrienden van ’t Hofland, Pijnacker

Alzheimertuin

donatie € 5.000

De Wever, Tilburg

zorgdierproject

donatie € 5.000

Van Neynselgroep, Den Bosch

inzet dementieconsulent

donatie € 20.000

Stichting De Zorgboog, Bakel

veilige buitenruimte in kleinschalige

woonvoorziening

donatie € 5.000

55 ‘Op mijn stoep’: ontmoetingen tussen generaties en culturenEen project van OsiraGroep, ROC en Bosch Film, Amsterdam

Eenzaamheid onder ouderen is een groot probleem. Een ander

probleem is dat veel mbo-studenten in de richting Zorg en

Welzijn voor de subrichting Kinderopvang en Maatschappelijke

Zorg kiezen, terwijl er juist veel vacatures in de ouderenzorg zijn.

OsiraGroep probeert beide problemen tegelijk aan te pakken met

het project ‘Op mijn stoep’.

Jongeren en ouderen maken weliswaar deel uit van dezelfde

samenleving, maar leven vaak in andere werelden, waardoor ze

met onbegrip op elkaar reageren. Over en weer bestaan vooroor-

delen: ‘Jongeren van tegenwoordig hebben geen respect meer voor

ouderen’, ‘Ze vernielen, beledigen en hangen doelloos op straat

rond’, en ‘Bejaarden zijn saai’, ‘Ze hebben niets meer te vertellen’,

‘Ze zeuren om niets’.

In het project ‘Op mijn stoep’ van het ROC van Amsterdam,

OsiraGroep en Bosch Film nemen jongeren ouderen mee naar

de buurt waarin zij wonen, en waar de ouderen vroeger gewoond

hebben. De gemeenschappelijk gevoelde verbondenheid met de

buurt verbindt hen onderling en biedt aanknopingspunten voor een

gesprek. In totaal gaat het om dertig koppels die elkaar een aantal

keren ontmoeten. Zes van deze ontmoetingen worden gefi lmd en

uitgezonden op AT5. Daarnaast verschijnt er een dvd van de ont-

moetingen.

Door jonge en oude (ex-)buurtgenoten met elkaar te laten

praten en naar elkaar te laten luisteren, ontstaat er begrip en

ruimte voor elkaars belevingswereld. ‘Op mijn stoep’ wil de

negatieve beeldvorming over en weer – tussen oud en jong,

autochtoon en allochtoon – doorbreken en een frisse nieuwe toon

zetten. Autochtone ouderen en allochtone jongeren ontmoeten

elkaar meestal niet vanzelf. Door dit project kunnen allochtone

jongeren laten zien dat ze wel degelijk betrokken zijn bij hun buurt

en bij onze samenleving. Amsterdamse ouderen op hun beurt

merken dat zij, met hun rijke ervaring, iets te bieden hebben aan

deze jongeren. Een ander doel is jongeren te interesseren voor een

loopbaan in de ouderenzorg.

De ouderen en jongeren zijn aan het begin van de ontmoeting

vaak erg gespannen. Ze zijn zenuwachtig voor de camera, maar

vooral ook voor de ontmoeting, omdat ze denken dat de ander

waarschijnlijk toch niet zo leuk is... Niets blijkt minder waar te zijn.

Julia von Graevenitz, de regisseur die de ontmoetingen fi lmt,

vertelt: ‘Al bij de eerste ontmoeting zien wij ze ontspannen en

komen de mooie gesprekken op gang. Vervolgens nemen we ze

mee de buurt in naar de plekken waar de oudere gewoond heeft .

Dat is voor hen vaak een emotionele verrassing. Ze ontmoeten

oude buren, zien dat hun naambordje nog aan de deur hangt, ont-

moeten nieuwe bewoners of zien dat hun huis bijna is afgebroken...

Elke ontmoeting sluiten we af met een feestelijke actie; we dansen

en zingen wat af!’ Er werd gedraaid in december. ‘Natuurlijk is het

dan niet het meest fantastische weer, het is erg koud, dus maak

ik me soms zorgen dat het te zwaar voor de oudere is. Maar bij

navraag bleken alle mensen na afl oop heel erg blij te zijn met de

ontmoeting.’

Hoewel het project nog loopt, kan nu al gesproken worden van

een succes. Het aantal ouderen en jongeren dat wilde meedoen,

was groter dan verwacht en de eerste reacties zijn erg positief.

Stichting RCOAK draagt € 20.000 bij aan dit project.

55

56

Afb eelding: Gary


vervolg Psycho-geriatrieWest-Friese Zorggroep De Omring, Hoorn

aanpassing terrasjes bij kleinschalige

woonvoorziening De Oever in Spierdijk

donatie € 5.000

Woonzorgcentrum Vredenoord, Huis ter

Heide

inrichting belevingsgerichte tuin

donatie € 5.000

Stichting Zorgbeheer De Zellingen, Krimpen

a/d IJssel

optredens van Faria-Clowns

donatie € 5.000

Stichting Zorgboerderij BuitenGewoon,

Pijnacker

inrichting zorgboerderij

donatie € 5.000

Vilans, Utrecht

ondersteuningsprogramma particuliere initiatieven

kleinschalig wonen voor dementerenden

donatie € 25.000

Sociale zorg

Stichting Oudezijds 100, Amsterdam

onderzoek Legionellapreventie (NEN-normering)

donatie € 3.356

Stille armen, Amsterdam

ondersteuning stille armen vanuit bureau

Stichting RCOAK

donatie € 80.000

Kleine donaties

ondersteuning diverse goede doelen als Memisa,

Unicef e.d.

donatie € 5.000

De Regenboog AMOC, Amsterdam

vervolg maatjesproject VONK voor cliënten van

de Voedselbank

donatie € 10.000

Stichting Kerk & Buurt Amsterdam Noord,

Amsterdam

Gezin en Buurt, project gericht op armoede-

bestrijding

donatie € 10.000

Diaconie van de Protestantse Gemeente

Amsterdam, Amsterdam

straatpastoraat

donatie € 20.000

Stichting Vrienden van Kinderhospice het

Lindenhofje, Amsterdam

start vriendenstichting

donatie € 5.000

Stichting Educatieve Begeleiding

Amsterdam (EBA), Amsterdam

uitbreiding Weekend Academie

donatie € 15.000

Stichting de Samenbinding, Amsterdam

Ramadanfestival

donatie € 25.000

Stichting Oemnia, Amsterdam

scholing voor Marokkaanse vrouwen

donatie € 10.000

Huis van de Buurt, westelijke binnenstad,

Amsterdam

buurtvrijwilligersdag

donatie € 1.500

Stichting Voedselbank Steunpunt


geautomatiseerd voorraadbeheersysteem

donatie € 4.500

Stichting Actief Burgerschap, Amsterdam

Op zoek naar weerkaatst plezier; mantelzorg en

vrijwilligerswerk

donatie € 5.000

Stichting Stoelenproject, Amsterdam

kunstproject

donatie € 10.000

Stichting Oudezijds 100, Amsterdam

inloop dak- en thuislozen

donatie € 5.450

Stichting Samenwerking voor Bijzondere

Noden Amsterdam, Amsterdam

bijdrage voor ondersteuning van stille armen in

Amsterdam

donatie € 30.000

Stichting Voedselbank Steunpunt


professionalisering intake

donatie € 10.320

58

Stichting Jepie Pikin, Amsterdam Zuid-Oost

warme maaltijdvoorziening voor kinderen

uit disfunctionele gezinnen

donatie € 3.000

Stichting Nisa for Nisa, Amsterdam

aanschaf busje

donatie € 5.000

Stichting Voedselbank, Amsterdam

organisatie van een benefi etconcert

donatie € 1.908

Stichting Voedselbank, Amsterdam

voedselcrisispakketten voor nieuwe cliënten

die direct hulp nodig hebben

donatie € 4.875

Lindenhofje, Amsterdam

kerstpakketten vrijwilligers

donatie € 5.000

Vakantie en uitstapjes

Reumapatiëntenvereniging Dordrecht e.o.,

Dordrecht

uitstapje

donatie € 1.000

Streven doet Herleven, Barendrecht

feestdag en bootreis

donatie € 4.000

Stichting Bezinningscentrum De Zwanenhof,

Zenderen

aanleg invalidenbaan

donatie € 10.000

Stichting Aandagt, Almere

vakantiereis

donatie € 3.000

Zorgkwadrant Fryslân Oost, Drachten

vakantie

donatie € 3.000

West-Friese Zorggroep De Omring, Hoorn

bootreis

donatie € 4.000

Stichting Alifa, Enschede

activiteitenprogramma

donatie € 3.000

Dynamo, Amsterdam

vakantiereisje voor ouderen uit stadsdeel Oost

donatie € 3.000

Nationaal Fonds Ouderenhulp, Bunnik

Onvergetelijke Dag Bus

donatie € 5.000

Welzijn IJsterk, Amsterdam

zomervakantie-activiteiten

donatie € 6.000

Traject, Maastricht

Met Traject de zomer door

donatie € 3.000

Belangenvereniging Baanloze

Scheepsbouwers, Amsterdam

jaarlijkse dagtocht

donatie € 1.000

Vrienden van Zorggroep Noord-Limburg,

Venlo

opa en oma kinderkampeerkamp

donatie € 3.000

Woonzorggroep Samen, Schagen

boottocht

donatie € 8.000

Pieter van Foreest, locatie Abtswoude, Delft

bewonersvakantie

donatie € 2.500

Reuma patiëntenvereniging Apeldoorn e.o.,

Apeldoorn

zomerprogramma

donatie € 2.000

Welzijn

Movisie, Utrecht

Met pensioen als vrijwilliger? Onderzoek naar

belemmeringen en (voor)oordelen oudere vrijwilligers

donatie € 6.480

Pon, Tilburg

pre-screening gehoor- en visusproblemen bij ouderen

donatie € 40.000

Stichting Timu Kota, Bilthoven

Samen Dromen, Samen Delen

donatie € 4.850

Zorgspectrum Het Zand, Zwolle

project Maatwerk, kleding aangepast aan

lichamelijke beperkingen

donatie € 3.700

59 VONK – Voedselbankklanten Ontdekken Nieuwe KrachtEen project van De Regenboog Groep en Voedselbank, Amsterdam

Voedselbanken roepen emoties op bij politici en burgers. De

respons op de reeks uitzendingen van de commerciële omroep

over de volkszanger René Froger en zijn gezin, die een maand

lang op bijstandsniveau leefden en één van de vele Voedselbanken

bezochten, was overweldigend.

Duidelijk is wel dat alleen het uitdelen van voedselpakketten

niet voldoende is. Cliënten van de Voedselbank hebben hulp nodig

om hun leven weer op orde te krijgen en vooral de weg te vinden

naar de reguliere (schuld)hulpverlening. Alleen dan kan een einde

komen aan de noodzaak steun in natura van de Voedselbank te

ontvangen. Dat is een doelstelling waarin politici en Voedselbanken

elkaar vinden: soms kan hulp van de Voedselbank uitkomst bie-

den, maar het is in ieders belang dat de duur van de periode waarin

steun aan een cliënt wordt verleend zo beperkt mogelijk blijft .

Steun Om die reden is VONK Amsterdam opgericht: Voedselbank-

klanten Ontdekken Nieuwe Kracht. Dit project geeft cliënten van

de Voedselbank de mogelijkheid samen met een vrijwilliger, een

‘maatje’, hun problemen te inventariseren en aan te pakken. Met

een maatje als vertrouwenspersoon kan het voor de cliënt een stuk

eenvoudiger worden de stap te nemen naar het loket van de regu-

liere hulpverlening te gaan.

59

Tanja van Emmerik, projectleider: ‘VONK geeft een geweldige kans

door cliënten weer op weg te helpen. Een maatje probeert samen

met de cliënt de juiste stappen richting schuldhulpverlening

te zetten, de berg met formulieren in te vullen, kortom orde in

de chaos te scheppen. Maar we willen ook de sociale isolatie die

door de armoede wordt veroorzaakt, doorbreken. Koppels moe-

digen we aan om samen iets leuks te gaan doen, of het maatje kan

een luisterend oor bieden. Met deze praktische en sociale steun

willen we een wezenlijke bijdrage leveren aan het verhogen van de

levensstandaard van betrokkenen.’

Maatjes Maatjes worden geworven via televisie en kranten. Na een

selectiegesprek worden de vrijwilligers getraind. Daarna koppelt

VONK het maatje aan een cliënt, waarbij er rekening mee wordt

gehouden wie bij wie past. Gedurende het traject hebben de maatjes

eens per maand een intervisiebijeenkomst.

VONK en de Voedselbank Amsterdam werken nauw samen,

maar staan organisatorisch los van elkaar. VONK is een project van

De Regenboog Groep en is mede mogelijk gemaakt dankzij een

fi nanciële bijdrage van € 10.000 in 2008 van Stichting RCOAK.

60

Afb eelding: onbekend, tekst: Adrie


vervolg Welzijn PUURZUID, LOCATIE TORENDAEL, AMSTERDAM project Emmie

donatie € 20.000

Stichting ILC Zorg voor Later, Soesterberg

project Generatie in Tel

donatie € 25.000

Stichting Serve the City, Amsterdam

Serve the city, vrijwilligersproject

donatie € 3.000

Het Nederlandse Rode Kruis, Amsterdam

project Sociale Uitsluiting

donatie € 17.000

Huurdersvereniging Floradorp, Amsterdam

jubileumfestiviteiten

donatie € 500


Onverwacht bezoek

donatie € 20.000

Stichting Gouden Dagen i.o.

Gouden Dagen-programma

donatie € 55.500

Stichting Zorginstellingen Pieter van

Foreest, Delft

viering 35-jarig jubileum

donatie € 3.275

De Borg Zorg, Groningen

coördinatiepunt vrijwilligers

donatie € 5.000

Centrum Advies & Beleid Oudere migranten

(CABO), Amsterdam

Zilveren Kracht, verborgen talenten van migranten

donatie € 600

VluchtelingenWerk Amstel tot Zaan,

Amsterdam

Gedeelde herinneringen – Kracht van oudere

vluchtelingen

donatie € 5.000

I-did Slow fashion, Utrecht

zelfmaakmodepakketten met begeleiding door

ouderen

donatie € 5.000

Nationaal Ouderenfonds, Bunnik

organisatie kerstdiners

donatie € 7.500

Stichting Gouden Dagen i.o.

Gouden Dagen-programma, aanvulling

donatie € 2.500

Woonvoorzieningen

Woongroep 50+ Zeewolde, Zeewolde

inrichting ontmoetingsruimte

donatie € 4.000

Stichting WoZoCo De Clockenslagh,

Maasbree


donatie € 5.000

Woongroep De Laak, Amsterdam


donatie € 5.000

Warande Wooncentrum Schutsmantel,

Bilthoven

herinrichting van de hal van Schutsmantel

donatie € 5.000

Siza Dorp Groep, Arnhem

bewegwijzering met pictogrammen

donatie € 5.000

Bartholomeus Gasthuis, Utrecht

inrichting gerenoveerd gasthuis

donatie € 20.000

Stichting Amerpoort, Baarn

inrichting gemeenschappelijke balkons

donatie € 5.000

Woonzorgcentrum De Renselheerdt,

Winschoten

inrichting droomtuin

donatie € 5.000

63 63Anno GeschiedeniskrantEen project van Alzheimer Nederland, Bunnik en Stichting Anno, Den Haag

In de praktijk van alledag blijkt het voor veel mensen moeilijk te

zijn een gesprek te beginnen met iemand die aan dementie lijdt.

Het verleden is echter altijd een dankbaar gespreksonderwerp.

Omdat het langetermijngeheugen van dementerenden vaak nog

goed werkt, kunnen zij zich dingen van vroeger nog wel herinne-

ren. Daarom heeft Alzheimer Nederland het project ‘Geschiedenis

teruggehaald’ opgezet. Het project is uitgevoerd in samenwerking

met Stichting Anno, het promotiebureau voor de Nederlandse

geschiedenis, en communicatiebureau DDK&Partners. Doel van

het project was een serie geschiedeniskranten te maken waarmee

mensen met dementie samen met hun familie of begeleiders her-

inneringen kunnen ophalen aan vroeger.

De artikelen in Anno Geschiedeniskrant, met voorbeeldvragen

en woordpuzzels, helpen mensen op weg bij een gesprek over

vroeger met een dementerende, in een zorginstelling of thuis, met

een grootouder, vader of moeder. De herkenbare onderwerpen

in de krant over vroeger én nu geven alle generaties een aan-

knopingspunt voor een gesprek. Ouderen beleven plezier aan het

terughalen van herinneringen aan het leven van vroeger in wissel-

werking met hun (klein)kinderen.

Uit een vooraf gehouden proefproject bleek dat Anno Geschiedenis-

krant goed werd ontvangen bij de zorginstellingen en particu-

lieren die de krant hadden aangevraagd. Met een donatie van

€ 25.000 van Stichting RCOAK aan Alzheimer Nederland kon de

geschiedeniskrant gedurende de projectperiode van ruim een jaar

verspreid worden bij zo’n 750 à 800 zorginstellingen. Daarnaast

heeft Alzheimer Nederland de distributie verbreed via haar

regionale afdelingen, Alzheimercafés en als bijlage bij Alzheimer

Magazine, het donateursblad van Alzheimer Nederland. Er zijn

zes edities van Anno Geschiedeniskrant verschenen, speciaal voor

dementerende ouderen, per editie in een oplage van 70.000 tot

75.000 exemplaren.

De instellingen ontvingen bij Anno Geschiedeniskrant van

augustus 2008 een enquête; 204 instellingen stuurden deze vragen-

lijst terug. De contactpersonen konden op het formulier een cijfer

van 1 t/m 10 omcirkelen dat volgens hen het meest van toepassing

is op verschillende onderdelen. Als gemiddeld cijfer kreeg Anno

Geschiedeniskrant een 7,35. Voor het onderdeel ‘een gesprek

beginnen met mensen met dementie’ kreeg het project het

rapportcijfer 7,95. De krant bleek vooral veel te worden gelezen

in groepsverband: 159 van de 204 contactpersonen gaven dit aan.

Al met al is het een geslaagd project.

64

Afb eelding: Ria

65

KBO’s zijn ook vertegenwoordigd:

Aan het Premieplan hebben de volgende afdelingen van Nationale Vereniging De Zonnebloem deelgenomen:

Achterveld

Almelo

Alphen

Amersfoort

Apeldoorn

Arnhem

Asten

Baarle-Nassau

Banholt

Barneveld

Bennekom

Bergen op Zoom

Berkel en Rodenrijs

Berkhout

Beuningen

Broekland

Brummen

Cothen

Culemborg

Delft

Den Bosch

Deventer

Didam

Dieren

Dinxperlo

Doesburg

Doornspijk

Dordrecht

Dronten

Eede

Eindhoven

Einighausen

Emmeloord

Emmen

Emmercompascuum

Enschede

Ewijk

Geertruidenberg

Geldrop

Geleen

Gendt

Grashoek

Haarlem

Haarsteeg

Harbrinkhoek

Harderwijk

Heemskerk

Heemstede

Helmond

Hengelo

Hoorn

Houten

Huijbergen

Kaatsheuvel

Kessel

Kruisland

Leende

Lepelstraat

Lochem

Maastricht

Malden

Mierlo

Mill

Nibbixwoud

Nieuw-Vossemeer

Nijmegen

Nijverdal

Noordwijkerhout

Nunspeet

Odijk

Oost

Oostvoorne

Oud-Allas

Oudenbosch

Putten

Reuver

Roosendaal

Rucphen

Rutten

Ruurlo

Santpoort-Noord

Schalkhaar

Schijf

’s Hertogenbosch

Sint Anthonius

Sittard

Slochteren

Spijkenisse-Zuid

Standdaarbuiten

Stavenisse

’t Harde

Tiel

Tweede Exloermond

Utrecht HTL

Valthermond

Veendam

Veessen

Velp

Vlijmen

Wanssum

Warnsveld

Welten-Benzenrade

Werkhoven

Wijchen

Wijlre

Winschoten

Wolfh eze

Woudenberg

Zeeland

Zegge

Zeist

Zuid Zijpe

Zwolle

en uit de regio’s

Bernisse

De Vlietstreek

Groesbeek

Hengelo

Hoorn NH

IJsselstreek

Maastricht

Nijmegen

West Betuwe

Zwolle

Alphen

Geleen

Groot Born

Odiliapeel

Sprang-Capelle

Volkel

Zundert

66

Via het Nationaal Ouderenfonds hebben ook de volgende organisaties een bijdrage uit het premieplanbudget ontvangen voor een project:

Aan het Premieplan hebben de volgende afdelingen van het Nationaal Ouderenfonds deelgenomen:

Achtmaal

Alphen NB

Bakel

Bakel en

Barendrecht

Bedum

Beilen

Berkel-Enschot

Berlicum

Boekel

Borger

Broekhuizen LB

Dalfsen

De Knipe

De Rips

Dwingeloo

Eerbeek

Emmeloord

Franeker

Gasselternijveen

Gemert

Gieten

Gilze

Harlingen

Hasselt

Heeswijk-Dinther

Hoogeveen

Huizen

Joure

Leek

Leerdam

Leiderdorp

Lokaal Comité Geleen

Maasland

Mook

Nederhorst den Berg

Nieuwegein

Nieuwleusen

Nieuw-Vossemeer

Nijkerk

Norg

Nuenen

Pijnacker

Raamsdonk

Renkum

Reutum-Haarle

Roelofarendsveen

’s-Gravendeel

Sint Nicolaasga

Sleeuwijk

Udenhout

Uithuizermeeden

Ulrum

Varsseveld

Veendam

Vledder

Weerselo

Westerbork

Winsum

Wirdum

Zaltbommel

55+ Soos Dongjum e.o.

ANBO Westelijke Mijnstreek voor de plaatselijke afdeling Geleen

Bewonerscommissie CasPoMorfl ats in Groningen

Coloriet Woonzorgcentrum De Hoven in Lelystad

Lentis afdeling Dignis in Zuidlaren

Ouderenafdeling H. Pastoor van Ars in Geleen

Ouderenbeleid in Marrum

Ouderenvereniging K.B.O. Verrijzenis in Geleen

PCOB Ferweradeel in Ferwert

Radio Assen FM

Seniorenkoor Vogelenzang in Lieshout

Stichting Buurthuis De Elsenhof Sambeek in Boxmeer

Stichting Dag van de Ouderen in De Bilt

Stichting Duyn & Rhyn Katwijk

Stichting Brentano Amstelveen voor locatie ’t Huis aan de Poel

Stichting Johanniter Hulpverlening uit Den Haag

Stichting Radius Dienstencentrum Rondedans in Leiden

Stichting Topaz Katwijk

Stichting Tradinova Zorg voor Service en verzorgingscentrum Genderhof in Eindhoven

Stichting Vrienden van Mariënbosch in Heerenveen

Stichting Vrienden van Voor Anker in Hoogezand

Stichting Welzijn Schoonhoven

Stichting Zorgcentra Dongeradeel locatie De Skûle in Metslawier

SVB Roermond/Verpleeghuis St. Camillus

Toneel voor Ouderen in Gramsbergen

Toneelclub Zorgeloos in Oirschot

Verzorgingshuis Dennenheuvel/Euphrasia Bloemendaal

Vitalis Zorggroep Eindhoven

Woon- en Zorgcentrum Overkerck Heiloo

Woon Zorg Centrum Tolsteeg in Utrecht

Woon-Zorgcentrum Daalhof Maastricht

Zorggroep Ena in Voorthuizen

Zorggroep Noord-Limburg voor locatie Maasduinen-Bergen

Totaalbedrag Premieplan: € 90.982

67 Het PremieplanNationaal Ouderenfonds, Bunnik en Nationale Vereniging De Zonnebloem, Breda

In 2005 zijn wij, in samenwerking met Fonds Sluyterman van

Loo en Nationaal Ouderenfonds, gestart met het zogenoemde

‘Premieplan’. Via dit Premieplan worden particuliere initiatieven

gestimuleerd om zelf gelden te werven ten behoeve van ouderen-

projecten in de naaste omgeving. De stimulans bestaat uit een

verdubbeling van de ingezamelde gelden door Stichting RCOAK

en Fonds Sluyterman van Loo.

In 2008 hebben wij het Premieplan uitgebreid naar Nationale

Vereniging De Zonnebloem. Ook de lokale afdelingen van De

Zonnebloem hebben nu de gelegenheid zelf geldwervende acties

op te zetten, waarvan de opbrengst verdubbeld wordt ten gunste

van projecten voor ouderen. Deze uitbreiding is bijzonder succes-

vol verlopen, mede dankzij de professionele ondersteuning vanuit

het landelijk bureau van De Zonnebloem.

Er zijn dit jaar 249 Premieplanaanvragen gehonoreerd. Hier-

onder geven wij een korte impressie van een tweetal projecten die

een goed beeld geven van het karakter van Premieplanprojecten.

Premieplanaanvragen worden gekenmerkt door kleinschalig-

heid waarbij – zeker bij de Zonnebloemafdelingen – het plezier

van de geldwerving even belangrijk is als het plezier van de activi-

teit die ermee gefi nancierd wordt. Een voorbeeld: De Zonnebloem

afdeling Eindhoven organiseert een modeshow en een playback-

show in de stijl van André Rieu om geld te werven voor een gezel-

lige middag uit met zorgafh ankelijke ouderen en chronisch zieken.

De ouderen en de zieken worden opgehaald met eigen auto’s van

de leden van de lokale Zonnebloemafdeling en de middag wordt

afgesloten bij een pannenkoekenhuis in Someren. De maaltijd

wordt gefi nancierd uit de opbrengst van de modeshow en de play-

backshow, die wordt verdubbeld door Fonds Sluyterman van Loo

en Stichting RCOAK gezamenlijk.

Er worden soms ook grotere projecten georganiseerd waaraan

een paar honderd gasten meedoen en minstens evenveel vrijwil-

ligers. Een voorbeeld daarvan is ‘Rollover Bronkhorst’, een project

van De Zonnebloem Regio IJsselstreek. Er wordt gedurende drie

dagen 15 km per dag gewandeld met rond de 200/250 ouderen en

zieken in rolstoelen. Deelnemers kunnen zich voor één of meer

dagen opgeven. De kosten bedragen enkele duizenden euro’s.

De verdubbeling van de opbrengst van de geldwervende acties

is per project gemaximeerd op € 1.250 per fonds, in totaal dus

€ 2.500. Indien nodig vullen beide fondsen vanuit de reguliere

donatiebudgetten eventuele tekorten aan. In de praktijk blijkt dat

dat zelden nodig is.

67

68

In opdracht van het College van Regenten heeft de historicus dr.

Jurjen Vis de rijke geschiedenis van vier eeuwen RCOAK beschreven.

In oktober 2008 is zijn publicatie gereedgekomen en uitgegeven bij

Uitgeverij Boom te Amsterdam. Onderstaand het Woord vooraf uit

deze publicatie.

Woord vooraf ‘Liefde is het fundament’ is de naam van het hofj e aan Keizers-

gracht 334, dat in 1618 is opgericht en in 1866 overgedragen aan

het R.C. Oude Armenkantoor. Sinds 2001 heeft Stichting RCOAK

zelf haar intrek op het hofj e genomen, samen met een aantal

andere stichtingen op het gebied van welzijn voor ouderen.

De naam van het hofj e kan worden gezien als een symbool voor

het heden en het verleden. De zorg en aandacht voor de zwakkeren

in de samenleving verbindt de huidige Stichting RCOAK met het

Roomsch Catholijk Oude Armen Kantoor van weleer, dat zijn

charitatieve activiteiten ruim 400 jaar geleden is begonnen.

Het verschil tussen de wereld van toen en de wereld van nu is

bijna niet te bevatten. In dit boek kunt u lezen hoe het R.C. Oude

Armenkantoor al die tijd niet alleen is blijven bestaan maar ook

altijd bestaansrecht heeft weten te behouden.

Onze organisatie was eeuwenlang omgeven met een zeker

waas van geheimzinnigheid. Niemand wist precies hoe de armen-

en ouderenzorg vanuit het R.C. Oude Armenkantoor werd bedre-

ven en hoe groot het kapitaal was waaruit kon worden geput. Nog

in de jaren ’90 van de vorige eeuw werd Stichting RCOAK door

buitenstaanders als mysterieus gekenschetst.

De start van de 21ste eeuw betekende een omslagpunt: wij zijn

een nieuwe koers ingeslagen met een transparant donatiebeleid en

open communicatie met alle belanghebbenden. Er is een website

en wij publiceren jaarverslagen (sinds 2003), waarin wij inzich-

telijk maken welke aanvragen wij hebben gehonoreerd en welk

beleid hieraan ten grondslag ligt. Wij zijn ook open over ons

beleggingsbeleid, de hoogte van ons donatiebudget en de ontwik-

keling van ons vermogen. De geheimzinnigheid is afgeschud.

Het is deze transparantie die ten grondslag ligt aan het besluit

van het College van Regenten onze geschiedenis te laten beschrijven.

Stichting RCOAK legt rekenschap af van haar heden èn van haar

verleden.

Maar daarnaast is dit boek ook een eerbetoon aan al diegenen

die gedurende vier eeuwen hun beste gaven en talenten hebben

ingezet voor hun minder fortuinlijke medemensen.

Wij weten niet precies de begindatum of zelfs het beginjaar van

het R.C. Oude Armenkantoor. Het begin ligt in wat historici de

Nieuwe Tijd noemen, rond 1600, op het breukvlak met de Middel-

eeuwen dat zichtbaar wordt met de Reformatie. In Amsterdam

wordt dat gemarkeerd door de Alteratie van 1578. Met deze

ommekeer kwam er een einde aan de middeleeuwse armen- en

ouderenzorg en werden nieuwe kaders in het leven geroepen.

De armenzorg stond centraal in de eerste drie eeuwen; de

bedeling van arme katholieken die niet in hun eigen levensonder-

houd konden voorzien. Deze taak werd uitgevoerd door de bezor-

gers, later regenten genoemd, van het R.C. Oude Armenkantoor.

De regenten zagen persoonlijk iedere ‘bedeelde’ en hielden zelf de

administratie bij. Zij hebben, belangeloos, hard gewerkt!

Heel katholiek Amsterdam was betrokken bij het R.C. Oude

Armenkantoor. De gegoede families zaten vanaf 1600 in het

bestuur, de parochianen droegen bij aan het werk van het kantoor

door hun wekelijkse gift en bij de collecten en de legaten, die zij

Liefde het Fundament400 jaar Roomsch Catholijk Oude Armen Kantoor in Amsterdam

69

nalieten. De arme katholieke Amsterdammers kwamen in aanmer-

king voor de bedeling; zij ontvingen wekelijks of tweewekelijks

hun brood, turf en wat geld van het Oude Armenkantoor.

In de 17de en 18de eeuw ontstond een eigen regentencultuur.

Er kwamen wapenborden met de namen en familiewapens vanaf

1600, er kwam een eigen regentenkamer (eerst aan de Nieuwezijds

Achterburgwal en later aan de Keizersgracht) met drie kunst-

werken die in opdracht van het College waren geschilderd door

bekende kunstenaars van die tijd. Zij hangen er nog steeds.

Vanaf 1858 komt er naast de armenzorg een omvangrijk

project bij: de bouw en vervolgens de exploitatie van het grootste

katholieke oude mannen- en vrouwenhuis in Nederland, St. Jacob

(1866 geopend). Toen vanaf 1920 de armenzorg vrijwel geheel

werd overgenomen door de parochiële armenbesturen, is het de

exploitatie van St. Jacob die de meeste tijd en aandacht vraagt van

de regenten. Boeiend is beschreven hoe in de periode 1940-1945

Stichting RCOAK erin geslaagd is, ondanks de grote problemen,

de rond de 600 bewoners van St. Jacob van voedsel te voorzien en

het grote gebouw min of meer warm te houden.

Na de oorlog kwam het proces van secularisatie in een stroom-

versnelling en werden de grondslagen gelegd voor de huidige

werkwijze van Stichting RCOAK. In de jaren negentig kwam er

een einde aan de fi nanciële relatie met St. Jacob; de overheid nam

de fi nanciering volledig over.

Zonder de fi nanciële verantwoordelijkheid voor het reilen en

zeilen van St. Jacob ontstond er ruimte voor een grootschaliger

donatiebeleid, waartoe de eerste voorzichtige aanzetten al in het

interbellum zijn terug te vinden.

Zo is, inspelend op veranderende maatschappelijke noden, door

al die eeuwen heen de doelstelling in essentie gelijk gebleven: het

verbeteren van de kwaliteit van leven van ouderen en armen, mensen

in behoeft ige omstandigheden, de zwaksten in de samenleving.

Vroeger vanuit uitsluitend een katholiek perspectief, nu breder

vanuit een christelijke inspiratie.

De auteur van dit boek, de historicus dr. Jurjen Vis heeft de vrije

hand gekregen voor zijn geschiedschrijving. Aanvankelijk was

zijn studie bedoeld als vervolg op het boek van H.C. de Wolf uit

1966 waarin de geschiedenis van het RC Oude Armenkantoor tot

ongeveer 1860 is beschreven. Al spoedig echter ontwikkelde de

studie van de heer Vis zich tot een integrale geschiedschrijving van

vier eeuwen RCOAK, met het accent op toegankelijkheid voor een

hedendaags publiek, dat veel minder kennis heeft van de (katho-

lieke) geschiedenis van Amsterdam dan het publiek van H.C. de

Wolf uit de jaren zestig.

Jurjen Vis is onder meer bekend om zijn boeken over Amster-

damse instellingen, in het bijzonder het Van Brienenhofj e aan

de Prinsengracht, het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis en het Oude

Mannen en Vrouwengasthuis (De Oudemanhuispoort).

Wij zijn hem zeer erkentelijk voor de wijze waarop hij ons inzicht

heeft gegeven in vier eeuwen geschiedenis en activiteiten van onze

stichting.

Namens het College van Regenten van Stichting RCOAK

G.J.A. van der Lugt, voorzitter

Amsterdam, oktober 2008

69

70 College van Regenten en bureau Stichting RCOAK

College van Regenten

G.J.A. van der Lugt

voorzitter

mr. J.G.J. Janssen

secretaris

mr. B.L.J.M. Beerkens

penningmeester

dr. R.M.J.M. Butzelaar

lid

mr. E.R.S.M. Marres

lid

Bureau Stichting RCOAK

mw. drs. F.M. de Pater

directeur

N.C. Zitvast

administrateur

mw. J. Westeneng

projectmedewerker

Personalia

G.J.A. van der Lugt

Geboren 1940, lid sinds 1987 en vanaf 1995 voorzitter College

van Regenten Stichting RCOAK

voormalig voorzitter Raad van Bestuur ING Groep N.V.

lid Raad van Commissarissen, respectievelijk bestuur van:

ING Groep N.V.

Stichting Kasteel de Haar (voorzitter)

Stadsherstel Amsterdam N.V. (voorzitter)

Stichting Instituut GAK, Beleggingsadviescommissie

mr. J.G.J. Janssen

Geboren 1948, secretaris College van Regenten Stichting RCOAK

sinds 1990

advocaat, partner bij Stibbe en hoofd Stibbe’s Real Estate

Department

bestuurslid Nederlands Arbitrage Instituut en geaccrediteerd

arbiter Stichting Arbitrage Instituut Bouwkunst en Nederlands

Arbitrage Instituut

lid Raad van Toezicht Stichting OsiraGroep

71

mr. B.L.J.M. Beerkens

Geboren 1963, penningmeester College van Regenten Stichting

RCOAK sinds 2004

lid Raad van Bestuur en Chief Financial Offi cer

Wolters Kluwer N.V.

lid Raad van Commissarissen Goedland N.V.

lid Dagelijks Bestuur Amsterdam Partners

lid Expert Committee Bencis Capital Partners

lid Founding Friends United World Colleges Nederland

lid Raad van Advies Verder Industries

dr. R.M.J.M. Butzelaar

Geboren 1947, lid College van Regenten Stichting RCOAK

sinds 1996

voormalig chirurg Sint Lucas Andreas Ziekenhuis

voorzitter Stichting Vrienden van het Ingeborg Douwes Centrum

bestuurslid de Koornzaayer Foundation

mr. E.R.S.M. Marres

Geboren 1946, lid College van Regenten Stichting RCOAK

sinds 2001

kantonrechter te Amsterdam

lid Kamer van Toezicht over de Notarissen en Kandidaat-

notarissen

ombudsman Vereniging van Letselschade Advocaten

voorzitter Stichting Ontwikkeling Laela

lid bestuur Stichting Rechtsbijstand Mobiliteitsbranche

voorzitter Committee of Experts HSL-Zuid

voorzitter Concern Geschillencommissie Delta Lloyd Groep N.V.

lid Klachten- en Geschillencommissie NIVRE

71

72 Colofon

Dit jaarverslag is een uitgave van

Stichting RCOAK

Keizersgracht 334

1016 EZ Amsterdam

t 020 623 22 88

f 020 624 42 12

e [email protected]

i www.rcoak.nl

Tekst en redactie

Bureau Stichting RCOAK in samenwerking met

Enklaar Editing, Amsterdam

Ontwerp

Mireille Geijsen, Utrecht

Druk

Drukkerij Kerckebosch, Zeist

Bindwerk

Boekbinderij Patist, Den Dolder

Oplage

800 exemplaren

73

Disclaimer: Hoewel met de meest grote zorg samengesteld, aanvaarden bestuur en directie van Stichting RCOAK geen aansprakelijkheid voor eventuele onjuistheden, omissies etc. in dit jaarverslag.

Reacties, kanttekeningen en suggesties zijn welkom ([email protected]).

12-3 opmaak verslag 2008 doorloop corr4€¦ · De Zonnebloem, Breda Het Premieplan Liefde het...

Documents

Transcript of 12-3 opmaak verslag 2008 doorloop corr4€¦ · De Zonnebloem, Breda Het Premieplan Liefde het...