HET VOLGENDE NUMMER VERSCHIJNT HALF JUNI 2014

11 APRIL 2014

Beslissen in groep

HOE DOE JE DAT?

INTERVIEW METJean-Luc Dehaene

Democratie OP WERELDNIVEAU

2826-2724-25

AFZENDER: SCOUTS EN GIDSEN VLAANDEREN VZW,

LANGE KIEVITSTRAAT 74, B-2018 ANTWERPEN

ZESWEKELIJKS TIJDSCHRIFT VAN SCOUTS EN GIDSEN VLAANDEREN

(UITGEZONDERD AUG & SEPT) JRG 38AFGIFTEKANTOOR: GENT X

LEDEN-TIJDSCHRIFT

De verkenners van Scouts Sint-Hubertus uit Brugge zijn slechts een klein beetje gestorven in de hitte tijdens hun verrassingsacti-viteit op kamp in Saint-Léger. {foto: Jasper Soete}

De verkenners van Scouts Parsifal Rumbeke zetten hun fiets

tijdens hun kamp in Zuid-Engeland voor één dag aan de kant

om Londen te bezoeken. {foto: Pieter-Jan Baert}

Met een kampthema ‘Indianen’ konden de kapoenen van Scouts Rutten zich niet laten kennen: bij de avondvlaggengroet werden ze verkleed verwacht en poseren ze zo stoer als ze kunnen. {foto: Maxime Vincent}

Wil je graag een foto van je groep, tak of medeleiding op deze pagina van Over & Weer? Bezorg ons dan je foto’s via scoutsengidsenvlaanderen.be/fotodropper. Graag met naam van de fotograaf,groepsnaam, een korte uitleg over de activiteit en in een zo hoog mogelijke resolutie.

De welpen van Scouts 40 Antwerpen-Noord waanden zich helemaal in het oude Griekenland.. {foto: Bart Lauwers}

98 -

02

BEELDIG

16

76 -De verkenners en gidsen van Scouts Zannekin uit Diksmuide op

buitenlands kamp in Tsjechië. {foto: Reinhardt Vandenbussche}

De kabouters van Gidsen Sint-Lucia Berlaar op Vikingkamp in Wespelaar trotseerden niet alleen Vikingen, maar genoten ook van de slijkglijbaan en het zwembadfeestje. {foto: Lotte Verreijdt}

kinderrechtencommissaris

Interview met de

rust, lekker eten en coole spelen

Jonggivers houden van

Open Kamp en Uitwijker

Medebeheer op

TakkenKAPOENEN & ZEEHONDJES • Je ziet aan hun gezicht of ze het leuk vindenTwee kapoenenleid(st)ers en een kapoen over democratie bij kapoenen.KABOUTERS & (ZEE)WELPEN • Als je kinderen respecteert, moet je geen gezag afdwingen Interview met de kinderrechtencommissaris.JONGGIVERS & SCHEEPSMAKKERS • We dromen van een spel met veel actie en een sterk verhaal Jonggivers aan het woord.GIDSEN & (ZEE)VERKENNERS • Scouts is teamwork Methodieken en checklist voor het giverparlement.JINS & LOODSEN • Jinspraak? Dat doe je zo! Elke jintak is anders. Pas je inspraak er aan aan.AKABE • Ludo en het illegale tuinhuisjeHoe kiest het commissariaat Akabe het thema voor het Convent. Do try this at home.GROEPSLEIDING • De stem van de groepDe groepsraad: inspraakorgaan bij uitstek.

Thema,s

KRAK?BOEM! • Het is beslistOok Krak?Boem! gaat over inspraak. Lees snel wat dat geeft.DIVERSITEIT • Medebeheer bij Open Kamp en Uitwijker: een tikkeltje andersHoe organiseer je inspraak bij gasten die elkaar amper kennen?ZINGEVING • Democratie bovenal en overal Inspraak is een basispijler.INSPRAAK • Democratie zonder verkiezingenInterview met Jean-Luc Dehaene.VORMING • Inspraak organiseren, hoe doe je dat?Inspraakmethodieken per tak. Beslissen in groep.INTERNATIONAAL • Democratie op wereldniveau World Scout Conference en World Scout Youth Forum.INSPRAAK • Wat vind je van stemrecht? En maakt stemmen een verschil?We vroegen het vier scouts- en gidsenleid(st)ers.INSPRAAK • Jeugdraad: Plicht of plezierTien goeie redenen om naar de jeugdraad te gaan.

Rubrieken GRONDVESTEN • Kampdesign Ter inspiratie: tenten, shelters en kookhoeken zoals ploeg Technieken ze zag op de kamptoer. PUBLICATIE IN DE KIJKER • Verkiezingen onlineVier interessante websites over de verkiezingen van 2014.SNIPPERS • Op kamp naar ChakamakaIK WAS ERBIJ • Gilwell trektocht en Ding Dong Antwerpen BEELDSPRAAK • Elke stem teltDEZE PAGINA IS VAN … • Scouts Don Bosco uit Ruisbroek

Ook nogBEELDIGADVERTENTIE HOPPER

4-5 •

6-7 •

8-9 •

10-11 •

12-13 •

14-15 •

20-21 •

16 •

19 •

22-23 •

24-25 •

26-27 •

28 •

29 •

30-31 •

17-18 •

32 •

32 •33 •34 •36 •

2 •35 •

Kapoenen/zeehondjes

Ook bij kapoenen is democratie mogelijk, want er valt meer onder die noemer dan je zou denken. Laat de kapoenen samen beslissen welke vergaderingen er nog zullen volgen, laat hen stemmen wat jullie gaan eten op kamp,… Je kan er veel kanten mee uit en de kapoenen zullen jullie er dankbaar voor zijn! Omdat we nieuwsgierig waren naar hoe kapoenenleiding met democratie omgaat, trokken we op onderzoek.

JE ZIET AAN HUN GEZICHT OF ZE HET LEUK VINDENDEMOCRATIE BIJ KAPOENEN

Wat is volgens jou democratie?Dat iedereen inspraak heeft in de beslissingen die genomen worden. In kleine groepen komt dat dan neer op iedereen zijn zegje laten doen. Bij grote groepen zal dat bijvoorbeeld met een poll zijn of door vertegen-woordigers te kiezen.

Wat laten jullie de kapoenen zoal democratisch beslissen?Welk spel er gespeeld wordt of welk thema ze graag willen voor het vol-gende tweemaandelijkse programma.

Hoever ga je hierin?Omdat wij als leiding de details nog uitwerken, zorgen we ervoor dat het dus veilig blijft. Maar verder moeten ze dingen kunnen kiezen die ze zelf leuk vinden.

Wat is het belang van democratie in een kapoenentak volgens jou?Ik vind het belangrijk dat mijn kapoe-nen zich amuseren op de scouts. Aan-

gezien ik zelf niet echt familieleden van die leeftijd heb, heb ik geen idee waar die jongens zich mee bezighou-den. Vandaar dat ik het nuttig vind om te horen wat ze graag doen, om daar dan vergaderingen op af te stemmen. Hoewel kapoenen zowat alles leuk vinden als je het maar enthousiast genoeg aanbrengt (lacht).

Wat vind je van het idee om af en toe een evaluatie te doen met kapoenen? Wij doen dat voorlopig niet. Maar ik denk dat we op kamp wel iets dergelijks gaan doen. Uit persoonlijke ervaring maak ik op dat kapoenen nogal hard in het “nu” leven en vaak zelfs niet meer exact weten wat er de vorige zondag gebeurd is. Dus tijdens het jaar is het, denk ik, niet zo nuttig om te evalueren. Op kamp zijn we toch vijf dagen bijeen en dan kan dat volgens mij beter zijn. Mijn zus was vorig jaar kapoenenleidster en heeft op kamp ook geëvalueerd en dat bleek best wel nuttig.

Vind jij dat democratie bij kapoenen mogelijk is?Ik vind het wel een moeilijk onderwerp. De democratie die ik als groepsleiding en leiding ervaar, past niet echt bij kapoenen. Maar misschien een andere vorm van de-mocratie wel. Het is niet dat ze voor hun leidingsploeg kiezen. We laten hen ook niet kiezen tussen bepaalde activiteiten. Je merkt het wel als ze iets niet leuk vinden en dan pas je je vergadering aan. Tijdens vrij spel (voor-al op kamp) mogen ze wel meer kiezen wat ze willen doen. Meestal hebben wij te veel voorbereid en dan mogen zij beslissen of ze een spelletje spelen of niet.

Wat laten jullie de kapoenen zoal meebeslissen?Soms laten wij ze in het begin van het jaar kiezen wat ze willen doen, maar ze kiezen meestal voor pretparken of andere dingen die niet haalbaar zijn met de scouts. Als ze een vergadering of een spel heel leuk vinden, dan zorgen we ervoor dat we dat ook op kamp doen.

Wat vind je van het idee om af en toe te evalueren met kapoenen? Wij doen dat niet, ik zou niet weten hoe. Een vergadering is zo snel gedaan. Dan steek ik liever tijd in een extra spelletje dan in een evaluatie. Bij kapoenen zie je vaak aan hun gezicht of ze het leuk vinden. Ze hebben nog nooit echt ge-reclameerd dat het supersaai was, dus daarom heb ik niet de behoefte om een gewone vergadering te evalueren, terwijl ik nu denk dat ik dat beter wel eens een keertje kan doen.

WE HIELDEN ZELF EEN KORTE ENQUÊTE BIJ 30 KAPOENEN.

Waarin verkleed je je het liefst?Veertien kapoenen kozen voor een dier, elf voor een prinses of ridder, zes voor een clown, vier voor iets eng of voor een superheld, twee voor een fee.

Wat is je favoriete spel?Elf kapoenen kozen voor tikkertje of Dode vis, ne-gen voor Dikke Bertha, zeven voor Pang pang, vijf voor touwtrekken en vijf voor Stratego.

Wat eet jij het liefst op kamp?Met een overweldigende meerderheid van 37 won-nen de frietjes, gevolgd door acht keer spaghetti, vier keer frikadel met kriekjes en twee boterham-men met duochoco.

Met dank aan Scouts Sint-Katrom Mechelen, Scouts Klauwaards/Sint-Martinus Gent, Scouts Woudlopers Mechelen, Scouts en Gidsen Mgr. Bermijn en Gidsen 28ste Edegem.

Voor kapoenen is het moeilijk om zelf belangrijke keuzes te maken. Als je ze in groep iets laat kie-zen, zullen de meesten hetzelfde antwoord geven, ze zijn nog erg beïnvloedbaar. Stel dus vooral korte vragen, geef enkele antwoordmogelijkheden en stel de vragen individueel, niet in groep.

04 05

kapoenenleider bij Scouts 85ste Edegem. Zes jaar in leiding, eerste jaar kapoenenleidingJenne

Zanna Wynants / kapoenen@scoutengidsenvlaanderen.be

WIST JE DAT• Er bij Scouts en Gidsen Vlaanderen meer meisjes-

kapoenen dan jongenskapoenen zijn?• Er in Vlaanderen 12.587 kapoenen zijn?

Mogen jullie van de leiding veel dingen mee kiezen?Soms, maar wij zijn met zo-veel. Dan duurt het heel lang voor het aan mij is.

Wat mogen jullie mee kiezen?Een spelletje.

Zou je het goed vinden als jouw leiding na elke verga-dering zou vragen wat jullie leuk en minder leuk vonden aan de vergadering?Een beetje.

Waarom wel/niet? Als ik het goed vind, zou ik het tegen de leiding kunnen zeggen.

kapoen bij Scouts 28ste Edegemwoud

derdejaars kapoenenleidster bij Scouts en Gidsen 40e Antwerpen Noordlien

Uitspraak van de maandMijn papa is zooooooo sterk! Hij kan wel vijf kilo optillen!

Ingezonden door: Lies Snyders, kapoenenleidster bij Gidsen 28ste Edegem

Elke maand publiceren we een uitspraak van een kapoen die ons hartelijk heeft laten lachen, of even heeft verte-derd. Spreekt je moeder nog altijd over iets dat jij er als zesjarige ooit uitflapte? Ligt iedereen in het leiderslokaal op de grond van het lachen met wat één van de kapoenen onlangs zei? Alle hilarische uitspraken zijn meer dan welkom op kapoenen@scoutsengidsenvlaanderen.be of op www.facebook.com/commissariaatKapoenenZeehondjes. Op dat adres mag je ons ook bestoken met alle vragen, problemen en suggesties.

“Als ze een spel heel leuk vinden, dan zorgen we ervoor dat we dat ook op kamp doen.”

“Soms duurt het heel lang voor het aan mij is.”

{© Z

AN

NA

WIJ

NA

NTS

}

Kabouters/(Zee)welpen

“Ask it the boy”. Dat verkondigde Robert Baden-Powell in 1907 toen hij de funda-menten legde voor de wereldwijde scoutsbeweging. Meer dan honderd jaar later zijn inspraak en participatie nog steeds even belangrijk en is “medebeheer” een van de vijf basispijlers van Scouts en Gidsen Vlaanderen. Maar hoe vooruitstrevend was onze oprichter en hoe stimuleren we vandaag inspraak en participatie bij onze leden? Wij vroegen het kinderrechtencommissaris Bruno Vanobbergen.

ALS JE KINDEREN RESPECTEERT, MOET JE GEEN GEZAG AFDWINGENINTERVIEW MET DE KINDERRECHTENCOMMISSARIS

Bruno Vanobbergen: Jeugdbewe-gingen zijn ontstaan op een moment dat de nieuwe-schoolbeweging zich begon te ontwikkelen. Tussen 1890 en 1930 zochten pedagogen naar manieren om het onderwijs beter af te stemmen op de leefwereld van kinderen. De uitspraak van Baden-Po-well past binnen die beweging. Toch moeten we de uitspraak ook relative-ren: bij de scouts lag er ook nadruk op het militaire en op discipline.

Hoe evolueerde de participatie van kin-deren en jongeren doorheen de jaren?Er is lang vanuit een beschermende reflex naar kinderen gekeken. Als je kijkt naar de geschiedenis van de kinderrechten, is de algemene teneur in het Charter van Genève (1924) en de Verklaring van Genève (1959) dat kinderen beschermd moeten worden tegen een onveilige omgeving. Pas in het Kinderrechtenverdrag in 1989 is opgenomen dat kinderen moeten kunnen participeren in een veelheid van maatschappelijke domeinen. Waarom is het belangrijk om kinde-ren een stem te geven?Omdat kinderen volwaardige leden zijn van onze samenleving. Inspraak is in heel veel situaties belangrijk. Zo pleit het Kinderrechtencommissariaat ervoor om ook de kinderen aan het woord te laten bij een vechtscheiding. Maar inspraak is ook belangrijk in situaties waar er geen problemen zijn, zoals op school of in de jeugdbewe-ging. Zo kan je samen de afspraken voor het kamp opstellen, bespreken wie waar slaapt of hoe de nesten worden samengesteld. Maar ook over bijvoorbeeld straffen is het belangrijk om te laten voelen dat je als leiding

niet zomaar alles beslist. In die ma-nier van omgaan met je leden zit een cruciaal leerproces over democratie en burgerschap. Je leert de kinderen dat “het niet is omdat ik iets wil, dat het ook automatisch zo zal eindigen”. Dat is een van de belangrijkste zaken die wij als mens moeten leren.

Hoe zorg je ervoor dat je positieve resultaten behaalt als je kinderen inspraak geeft?Als je een inspraakmoment organi-seert, moet je op voorhand bepalen wat je wilt bereiken en hoe ver je de deur wilt openzetten. Als je dat besloten hebt, maak je best zo goed mogelijk duidelijk aan de leden waarover jullie het gaan hebben en wat jullie willen bereiken. Je deelt ook best mee welke timing jullie hebben uitgedacht, wat voor methodiek* jullie zullen gebruiken en hoe de leden het moment tot een goed einde kunnen brengen. Vergeet ook niet terug te koppelen. Als je bijvoorbeeld samen afspraken maakt aan het begin van het kamp, moet je ervoor zorgen dat die afspraken een dag later ergens ophangen. En ook als het over minder concrete zaken gaat, moet je de kin-deren een tijdsperspectief geven en hen eerlijk vertellen welke factoren ook een rol spelen bij het beslissings-proces (bv. als het gaat over speelter-reinen, heeft ook de gemeente iets in de pap te brokken). Zo vermijd je dat je met een hele hoop onrealistische ideeën achterblijft.

Hoe belangrijk is de methodiek of de inkleding (bv. de Raadsrots) bij een inspraakmoment?Bij kabouters/(zee)welpen kan het zeker interessant zijn om je inspraak-

momenten in te kleden. Door bijvoor-beeld het Jungleboek te gebruiken, komen de kinderen terecht in een andere, “veiligere” wereld. Wat ze in die fantasiewereld bespreken, nemen ze vervolgens mee naar hun eigen wereld. Inkleding is natuurlijk alleen maar nuttig als het inspraakmoment goed in elkaar zit en je op tijd terug-gaat naar de echte wereld.

Hoe slaag je erin je leden inspraak te geven, maar als leiding toch te touwtjes in handen te houden?Als je kinderen respecteert, moet je geen gezag afdwingen, dan heb je dat gewoon. Het is vooral belangrijk om je rol als leid(st)er waardig op te nemen en duidelijk te maken aan je leden dat je er voor hen bent en niet alleen voor jezelf. Participatie mag bovendien niet gereduceerd worden tot een afzonderlijk thema: je hele scoutsjaar, je begelei-dershouding, alles moet inspraak ademen.. Wij ijveren voor een per-manent participatieve houding, waarbij zowel leden als leiding van in het begin op een menswaardige manier met elkaar omgaan en waarbij kinderen een belangrijke plaats krijgen binnen de or-ganisatie. Als leiding moet je tot slot op elk moment kunnen inspelen op de behoef-ten van de kinderen en rekening houden met hun leefwereld.

06

* voorbeelden van methodieken op facebook.com/kabouterswelpen. Meer info over inspraak op scoutsengidsenvlaanderen.be/kabouterswelpen.

Stephanie Giebens / kabouterswelpen@scoutengidsenvlaanderen.be

De klachtenlijnJij komt veel in contact met kinderen en jongeren. Zie je dat ze niet correct behandeld worden? Zochten ze hulp maar kan of wil niemand iets doen? Breng hen dan in contact met de Klachtenlijn van het Kinderrechten-commissariaat. Of het nu gaat om een situatie in de jeugdbeweging, op school, in de sportclub, in de hulpver-lening of op straat.

Of is het de overheid of een officiële dienst die de rechten van een kind of jongere heeft geschonden? Geef onze gegevens door en wij helpen hen verder.

www.kinderrechten.beklachtenlijn@kinderrechten.be0800 20 808

IDBruno Vanobbergen (°1972) is kinder-rechtencommissaris sinds 2009. Hij zat van de kapoenen tot de givers in Scouting Deinze, zijn totem is Bento. www.kinderrechtencommissariaat.be @KRcommissaris

07

“Als je een inspraakmoment organiseert, moet je op voorhand bepalen wat je wilt bereiken en hoe ver je de deur wilt openzetten.”

{© S

AB

INE

DE

SCH

UTT

ER}

bruno vanobbergen

Het Kinderrechtencommissariaat detecteert signalen van kinderen, jongeren en professionals. Het bemiddelt, onderzoekt klachten en adviseert het beleid. Altijd met het oog op de naleving en toepassing van kinderrechten in Vlaanderen.

JONGGIDSEN SCOUTS LEOPOLDSBURG-CENTRUM

JONGGIVERS DAMIAANSCOUTS WILSEL

E

Voor deze editie van Over & Weer geven wij het woord aan de jonggivers zelf, democratie ten top dus. We vroegen de jonggivers van de Damiaanscouts in Wilsele en de jonggidsen van Scouts Leopoldsburg centrum slechts één ding: Wat willen jullie zeggen tegen de leiding van Scouts en Gidsen Vlaanderen?

WE DROMEN VAN EEN SPEL MET VEEL ACTIE EN EEN STERK VERHAALJONGGIVERS AAN HET WOORD

“Zwembaden op de scouts!” “Meer meisjes moeten rokjes dragen!” “En ze moeten korter” “De Damiaanscouts is de beste scouts van het land” “We willen meer vrij spel” “Knutselen is voor de Chiro!” “Laat ons maar vuile spelletjes spelen!” “We willen minder pompen op de scouts!” “Nee, we willen meer pompen!” “Er moet meer afwisseling in de spelletjes!”

De ideeënlijst was oneindig, maar niet alles was even bruikbaar. Dus was het tijd voor wat extra democratie: iedereen mocht mee stemmen en beslissen over welke thema’s we nu zouden gaan schrijven. In kleine groepjes gingen we aan het werk en hieronder vind je het resultaat.

De jonggivers waren fantastisch! Ze gaven hun

eerlijke mening en dat kunnen we alleen maar aanmoedigen! Ze hadden

zoveel te vertellen dat we het zelf niet allemaal in één artikel konden plaatsen.

Gelukkig is er online nog meer dan ruimte genoeg. Wil je dus meer lezen van deze fantastische jonggivers? Surf dan snel naar scoutsengidsenvlaanderen.be/jonggivers

en ontdek hun mening over vuur maken, het uniform van morgen en waarom

de Damiaanscouts de beste scouts van het land is.

Kevin De Wael / jonggivers@scoutsengidsenvlaanderen.be

08 09

Jonggidsen/jongverkenners/scheepsmakkers

Aan de jonggidsen van Leopoldsburg

Centrum vroegen we wat ze ervan zouden vinden als hun tak gemengd zou worden: 60% wil dat

absoluut niet.

We vinden het ‘s morgens en ‘s avonds te

wild, omdat we ‘s ochtends pas op zijn en ‘s avonds moe

zijn van de dag. Het lekkere eten moet zeker blijven. De activiteiten zijn leuk en niet te flauw. Ook de vrije tijd (platte rust) is

perfect, niet te lang en niet te kort.

We vinden een nacht-spel het leukst omdat het

in het donker is en we ervan houden om een beetje bang te zijn.

Ook andere spelletjes die we spelen vinden we leuk. Soms zijn de spelle-tjes wat kinderachtig omdat we dan spelletjes spelen voor jonge kinderen en dat vinden we niet zo leuk. Maar

met Dikke Berta, ook al is het vermoeiend, maken we alle-

maal veel plezier.

Als we in een grotere groep zitten, hebben we waar-

schijnlijk meer sfeer en het is ook leuker met meer vrienden. Sommige

dingen zullen wel veranderen.

We zijn ook een beetje bang dat we niet altijd even goed opschieten met de jongens.

Jongens brengen wel uitdaging in de groep dus we zullen dan andere spelletjes spelen bijvoorbeeld wildere, grotere, leukere,…

Die andere smaak over spelletjes zal ook niet altijd leuk zijn voor de

meisjes.

“Iedereen gelijk voor de wet!”

“We vinden het ‘s morgens en ‘s avonds

te wild!”

LEUKE SPELLETJES… EEN NOODZAAK!

OP KAMP

GEMENGD OF NIET?

Afwisselende en leuke spelen zijn heel belangrijk.

Grote spelen die lang duren zijn het leukst! We hopen dan ook dat de leiding

veel zo’n spelen maakt. Een eigen vies moei-lijk spel! Zo dromen we van een spel met veel

actie, met een sterk verhaal er rond. Bijvoorbeeld met het thema Maffia! Met coole personages zoals Familia’s en Godfathers, met dealers, verslaafde spuiters en snuivers, met huurmoordenaars en hoeren. Een spel waar de leiding ons als politie op de hielen zit. Zo’n spel over het hele dorp

waar je met de fiets van de ene naar de andere kant moet en dat allemaal op

een schemerige avond. Zo ziet het ultieme spel eruit.

Pompen mag alleen als straf en dus niet zomaar. Alleen als we

echt iets fout gedaan hebben, dan mag de leiding streng zijn.

Dat de hele groep moet pompen, door de acties van één onbekende die er niet voor uitkomt, vinden we echt

niet leuk, maar we snappen het wel.

Jongens vinden pompen leuk, dus die moeten meer pompen!

Nee, iedereen gelijk voor de wet!

Het moet ook niet steeds pompen zijn, helpen bij klusjes kan een straf zijn.

Of je excuses maken met een liedje of op een dansje! (maar daar zijn de jongverkenners niet zo’n voorstan-

der van). Of een handicap bij het spel.

Of als je je scoutshemd niet aanhebt, dan moet je iets gênants dragen de hele

vergadering!

STRAFFEN

SPELEN

{© J

OLA

N O

CU

LA}

{© IN

EZ LEYSEN}

Het is geen makkie om givers mee te laten beslissen, soms is het zelfs een ware uitdaging. Niet dat givers geen mening hebben, wel inte-gendeel… Alleen zijn die meningen af en toe een beetje onrealistisch of nogal extreem. En hoe kan je vermijden dat luide flapuits de hele discussie domineren zodat de stillere niets meer durven zeggen?

SCOUTS IS TEAMWORK

Samen beslissen vraagt tijd en kan tot hoogoplopende discussies leiden, maar het loont. Door mee te beslissen, worden givers uitgedaagd om mee verantwoordelijkheid te dragen over de genomen beslissingen. Ze zullen elkaar wijzen op die verantwoordelijkheden en leren om samen te beslissen met aandacht en openheid voor elkaars mening. De wil om alles tot een goed eind te brengen wordt veel groter als ze mee hebben mogen beslissen.

Jullie, als leiding, hebben een belangrijke rol in die discussies, ook wel giverparlementen genoemd. Probeer regelmatig om met jullie givers samen te zitten en om het reilen en zeilen in de tak te bespreken.

Zo’n parlement heeft drie functies: plannen, evalueren en afspraken maken. De eindverantwoordelijkheid voor die taken ligt steeds bij jullie als leiding, maar jullie kunnen de derdejaars inschakelen als bondgenoten (als jullie denken dat ze daar klaar voor zijn). Hou volgende checklist achter de hand om tot een goede discussie te komen met de givers.

CHECKLIST VOOR EEN GOED PARLEMENT

þ Kies een duidelijk thema.

þ Probeer zoveel mogelijk bij het thema te blijven. Hoewel uitweidingen niet altijd kwaad kunnen.

þ Let op niet-verbale signalen.

þ Vat regelmatig samen.

þ Heb aandacht voor ieders gevoelens in de groep.

þ Zorg dat er echt geluisterd wordt en dat iedereen aan bod komt, maar als iemand niets wil zeggen is dat ook goed.

þ Stel je open voor wat ieder zegt.

þ Zorg dat het geheel gestructureerd verloopt.

þ Kies een rustige omgeving en zorg dat je niet gestoord wordt.

þ Zorg dat iedereen elkaar kan zien.

þ Kies voor een goede methodiek.

CRUISESCHIP: EVALUATIE GROEPSDYNAMIEKMaak een tekening van een cruise-schip en laat alle givers zichzelf in het schip tekenen. . Wie staat er aan het stuur? Valt er iemand naast de boot? Wie is verantwoordelijk voor entertai-nement? Geef vervolgens de mogelijkheid om toe te lichten waarom ze voor een positie gekozen hebben. Merk je dat er iemand hier liever niet in groep over praat? Spreek hem of haar er dan later persoonlijk over aan.

PLEIDOOI DER IDEEËN: GESPREKSMETHODIEK VOOR HET MAKEN VAN KEUZESVerspreid de verschillende ideeën over het lokaal. Laat daarna iedereen bij zijn eerste keuze gaan staan. De groepjes bij de top 4 ideeën krijgen één minuut de tijd om hun voorstel te verdedigen en zo anderen te overtui-gen. Als er daarna nog geen meer-derheid behaald is, geef dan aan de het eerste, tweede of derde groepje nog eens een minuut tijd voor een pleidooi. Welk groepje krijgt zo de meerderheid?

COCREATIE: GESPREKSMETHODIEK VOOR HET MAKEN VAN AFSPRAKENVerdeel de groep in vier ploeg-jes. Vraag hen om per ploegje een voorstel te doen voor afspraken en de bijhorende gevolgen over een spe-cifiek thema, bijvoorbeeld over te laat komen, roken, het uniform .... Laat vervolgens elke groep zijn afspraken en gevolgen voorstellen. Probeer via een groepsgesprek afspraken uit de voorstellen te filteren waar iedereen mee akkoord kan gaan.

10 11

GIDSEN/(ZEE)VERKENNERS

Liesbeth Duquet en Eva Bens / givers@scoutsengidsenvlaanderen.be

“Zo’n parlement heeft drie functies: plannen, evalueren en afspraken maken.”

{© M

AR

ISK

A S

CH

ALK

}

#WAFL (WE ARE F*CKING LAZY)Jouw jingroep is heel meegaand en voelt niet de behoefte om het voortouw te nemen. Ze stellen zich passief op ten opzichte van de leiding en stellen hun keuzes niet in vraag. • Maak je groep warm om keuzes te maken. Als jinleiding

kan je bijvoorbeeld zelf enkele voorstellen doen waaruit de groep democratisch kan kiezen. Stimuleer je jins om deel te nemen aan het beslissingsproces. Vergeet bovendien niet te investeren in de dynamiek van je groep. Kennismakingsopdrachten, groepsbevorderende spelletjes en teambuildingsactiviteiten zijn misschien waardevoller dan je denkt. Jins die zich goed voelen in de groep, zullen sneller uitkomen voor hun mening en meer initiatief nemen!

• Laat jins bijvoorbeeld een activiteit in elkaar steken op een originele locatie die jullie, de andere jins of zijzelf bedachten. (op de parking van de supermarkt, in de fon-tein op het stadsplein, in een pikdonkere ruïne of op een verlaten strand …) Of vraag hen om tegen de volgende vergadering een toffe kampactiviteit te bedenken. Als ie-dereen met een goed voorstel komt, doet de leiding een tegenprestatie. Het meest originele voorstel wint een ludieke prijs.

#WAFI (WE ARE F*CKING IMPORTANT)In deze groep bepalen een aantal jins de richting van de groep. Ze durven hun medejins wel eens een keertje te overschaduwen, zodat anderen in de groep geen ruimte vinden om hun mening te geven. • Probeer als leiding iedereen inspraak te geven. Vang

de enthousiaste meningen van deze enkele roepers op, geef mee dat ze geapprecieerd worden, maar dat ze niet mogen vergeten dat ze deel uitmaken van een groep.

• Je kan bijvoorbeeld een grote jin-enquête opstellen met enkele concrete en open vragen over de kampinhoud, afspraken, kampactiviteiten… Zo geef je iedereen de kans om op een anonieme manier zijn mening te geven. Hou je het liever op een groepsgesprek? Verdeel dan het woord door iedereen een gelijk aantal lucifers te geven. Enkel een brandende lucifer geeft je het recht tot spreken. Zijn je lucifers op? Gedaan met praten!

#WAFR (WE ARE F*CKING RESPONSIBLE)Jouw groep is voldoende zelfbewust om activiteiten te organiseren die binnen het scoutsprincipe passen. Ze hebben respect voor elkaar en de mening van de leiding. Ze kunnen dan ook voldoende losgelaten worden om op een democratische manier zelf mee invulling te geven aan het kamp.• Verdeel je jins bijvoorbeeld in

kleine groepjes en laat hen samen activiteiten in elkaar steken en kampplannen uitwerken. Laat hen die voorstellen presenteren in ware “reisbureau- of vakantiekampsa-lon-stijl” uitwerken. Achteraf kan je stemmen voor de beste activitei-ten. Of maak een vast bedrag vrij dat de groep mag spenderen om bijvoorbeeld een themabarbecue te organiseren op de laatste avond.

#YOLO (YOU ONLY LIVE ONCE)Deze jins zitten boordevol ideeën die niet altijd even realistisch en scoutesk zijn. YOLO is dan ook hun levensmotto. • Probeer als leiding een duidelijk kader te creëren

waarbinnen jouw jins beslissingen kunnen ma-ken. Zo ben je zeker dat hun keuzes realistisch en verantwoordelijk zijn. Laat ze bijvoorbeeld kiezen uit drie opties die jullie als leiding hebben samenge-steld. De uitdaging bij deze jins is om hun fantasie om te zetten in leuke en goed gekaderde activiteiten zonder hun enthousiasme te temperen.

• Zoekt jouw groep graag zijn grenzen op en durven ze er wel eens over gaan? Geef hen drie avontuur-lijke alternatieven waar je als leiding wel achter staat. Een voorbeeld voor op kamp: geef een aantal alternatieven onder begeleiding van professionals zoals kajakken, rotsklimmen, canyoning.

• Bucketlist = Laat elke jin één ‘must do’-kampactivi-teit opschrijven en lijst die op. Probeer op kamp dit lijstje af te werken. Bij de meest waanzinnige dro-men zal je de nodige creativiteit moeten bovenhalen.

ZIJN JE JINS ECHTE INITIATIEFNEMERS?

BEPALEN EEN PAAR HAANTJES VOORNAMELIJK DE

BESLISSINGEN VAN DE GROEP?

ZIJN ZE IN STAAT OM OP EEN VERANTWOORDELIJKE

MANIER KEUZES TE MAKEN?

12 13

JA

JA

JA

NEE

NEE

NEE

Zorgen voor jinspraak is gemakke-lijker gezegd dan gedaan. Volg de

onderstaande “flowchart” en ontdek hoe jij jinspraak kan stimuleren in

jouw jingroep.

Charlotte Wellens / jins@scoutsengidsenvlaanderen.be

{© JOKE VAN DER MAELEN}

{© S

OLL

}{©

WO

UTE

R V

AN

ESP

EN}

{© W

OU

TER

VA

N E

SPEN

}

JINSPRAAK? DAT DOE JE ZO!Jins zitten vaak boordevol ideeën, hoe zotter hoe beter! Bergen beklimmen, meren over-zwemmen, te voet naar Compostella, al liftend het land doorkruisen… Het is dan ook een kunst om als begeleid(st)er die stroom van ideeën in goede banen te leiden. Je wil namelijk elke jin dezelfde kans geven om zijn of haar mening te delen met de groep. Jinspraak dus!

JINS/LOODSEN

akabe

De Romeinen, Akabe Airlines, Tuning is not a crime, Peace Love & Akabe, Lord of the Rings versus the Holy Bible. Een greep uit de recentste thema’s die telkens voor een meer dan geslaagd Akabeconvent zorgden. Aan het kiezen van een nieuw thema gaat steevast een lange lijdensweg vooraf binnen het commissariaat Akabe. Een exclusieve kijk in de democratische werking van het commissariaat!

JOMMEKE VERDWAALT IN IKEAHET KIEZEN VAN EEN CONVENTTHEMA

BRAINSTORMDe eerste stap is een stevige brain-stormsessie tijdens de vergadering van het commissariaat. Iedereen begint in het wilde weg de zotste ideeën te roepen, terwijl iemand die op het whiteboard probeert te note-ren. Klassiekers zoals Superhelden, Ridders of de Middeleeuwen mogen niet ontbreken, maar ook de meest bizarre gedachten zoals ‘Jommeke verdwaald in de Ikea’ en ‘Ludo en het illegale tuinhuisje’ (beide ontsproten uit het brein van Wim) worden zonder (al te veel) commentaar genoteerd. Alles kan, alles mag!

VERKIEZINGAls het bord vol staat met opties, begint de selectieronde. Iedereen kiest zijn drie voorkeuren uit de lijst. Thema’s zonder stem verdwijnen uit de lijst.Over de overgebleven lijst wordt nogmaals gestemd, dit keer kiest iedereen een persoonlijke top 3 (soms een top 2 als de lijst nog te lang is en de vergadering al zolang duurt dat iedereen begint te morren). Nummer 1 krijgt 3 streepjes, nummer 2 twee streepjes, nummer 3 één. De thema’s met de meeste streepjes blijven over op het bord. Als er nog ongeveer 3 thema’s resteren, is er nood aan een nieuwe, meer diepgaande aanpak.

ARGUMENTATIEDe tijd is aangebroken om de the-ma’s diepgaander te bespreken. Wat kunnen we ermee doen? Zijn er voldoende verkleedopties? Kunnen we de inkleding gevarieerd genoeg ma-ken? Kunnen we er een leuk logo van

maken? Kortom, de voorstanders van een bepaald thema moet de rest met goede argumenten overtuigen van de kwaliteiten ervan. Zoals dat gaat bij echte verkiezingen, kan het er soms hevig aan toe gaan. Zo probeert Pieter de ploeg jaar na jaar met vuur te overtuigen van de kracht van ‘Dworp Dorp’. Helaas (voor hem toch) tot nog toe zonder succes.

DE LAATSTE RONDESoms wordt er na deze heftige discus-sieronde een pauze ingelast. Dat kan een plaspauze zijn, maar soms wordt de finale stemronde zelfs afgelast naar een volgende commissariaats-vergadering. Een nieuwe dag kan frisse inzichten en ideeën geven. Bij één bepaalde stemming bleek achteraf dat we bij de keuze ook beter eerst even hadden gepauzeerd. Op democratische wijze werd gekozen voor het thema ‘De paashaas verpest-te weer een trouwfeest’ (een topidee

14 15

Machteld De Ryck / akabe@scoutengidsenvlaanderen.be

{FO

TO’S

© B

EA V

INC

K}

van Wim). Na een paar nachtjes slapen doken twijfels op en op de volgende vergadering werd toch be-slist om van thema te veranderen. De tweede keuze ‘Tuning is not a crime’ kwam uit de bus als nieuwe winnaar. Aandachtige Conventgangers konden tussen de graffiti en de autowrakken een konijn zien huppelen, een over-blijfsel van het gesneuvelde thema…

AND THE WINNER IS…Dankzij deze uitgebreide stemming en de bijhorende argumentatie, zijn er al heel veel ideeën voor de komende Akabeconvent uit de bus gekomen, waardoor de nieuwe editie al flink vorm heeft gekregen. Het stemmen van het thema betekent dan ook de eerste vonk en goesting binnen het commissariaat om te starten met de organisatie van het komende con-ventweekend. Jaarlijks een cruciaal moment dus in de werking van het commissariaat Akabe!

➜ als je pro een scoutsdas bent die piept als je hem kwijt bent...➜ als je pro leiding bent die vriendelijk is en af en toe een potje koffie serveert aan haar leden➜ als je meer democratische dromen wil vernemen van kleine grote mensen uit Wetteren!

➜ als je mee wil strijden voor meer badeendjes op aard! ➜ als je nog nooit hebt gehoord van een ‘giverparlement’ ...➜ als je de aanplakborden van weleer mist met al die schreeuwerige affiches ...➜ als je meer breekpunten wil kennen van leiding in spe uit Oelegem, Grimbergen, Zele ...

16

grondvesten

Niets zo leuk als de periode vlak voor de kampen… tenzij het kamp zelf natuurlijk! Daarom geven we jullie nu en in O&W juni nog snel een hoop inspirerende voorbeelden over de inrichting en locatie van keukens/foerages, slaapzalen/-tenten, hudo’s en handigheidjes mee.

tech

niek

KAMPDESIGN

In de zomer van 2013 bezochten we met ploeg Technieken een 35-tal kampplaatsen om te zien hoe jullie op kamp gaan en wat jullie er zoal sjorren en maken. De voorbeelden komen allemaal van tentenkampen, maar met wat creativiteit kan je een hoop ideeën zeker ook gebruiken tijdens een kamp in gebouwen. Enjoy!

DE TENTENTenten zet je het best op een zo vlak mogelijk terrein en weg van de beek/rivier. Lukt dat niet? Bouw dan een platform zodat je (ongeveer) horizontaal kunt slapen. Zin in meer? Zet je tent dan op een verhoog. Denk goed na over de constructie en zorg dat ze stevig, veilig en handig in gebruik is. Je kan zowel een bodem uit platen maken als bedden weven met (sjor)touw of fietsbanden…

17

STEM KRAK?

STEM BOEM!

{FO

TO’S

© W

OU

TER

VA

N E

SPEN

}

LEIDING VAN KAPOENEN/KABOUTERS/WELPEN:Laat je leden hun eigen droomwereld knutselen, bouwen of tekenen: stuur een foto (in hoge resolutie) daarvan naar krakboem@scoutsengidsenvlaanderen.be

LEIDING VAN JONGGIVERS/GIVERS/JINS:Laat je leden hun eigen verkiezingsaffichemuur maken, en stuur een foto (in hoge resolutie) naar krakboem@scoutsengidsenvlaanderen.be

GRONDVESTEN

18 19

DIVERSITEIT

Bij Scouts en Gidsen Vlaanderen hebben we twee sterke initiatieven om maatschappe-lijk kwetsbare kinderen en jongeren te bereiken: Open Kamp en de Uitwijker. Ook daar spelen medebeheer, inspraak en democratie een belangrijke rol in de werking. Al loopt dat in de praktijk niet altijd van een leien dakje.

MEDEBEHEER BIJ OPEN KAMP EN UITWIJKER: EEN TIKKELTJE ANDERS

OPEN KAMPOpen Kamp is een initiatief per gouw waarbij (oud-)leiding op kamp trekt met kinderen en jongeren die in armoede leven en niet aangesloten zijn bij een jeugdbeweging. Alle elementen van een ‘gewoon’ scoutskamp zitten er in, alleen wordt er vaak een beetje aan geschaafd. Zo ook aan de inspraakmomenten. De leden die meegaan op Open Kamp zien de andere leden en hun leiding vaak voor het eerst op het kamp. Dat geeft een heel eigen dynamiek. Bij de evaluatie van de dag bijvoorbeeld kiezen we er daar-om voor om in kleine groepjes te werken om zo het (zelf)vertrouwen te vergroten.

DE UITWIJKERDe Uitwijker is een vorm van vindplaatsgericht werken. We verlaten ons eigen lokaal en trekken de stad in. Daar spelen we het spel van scouting met de kinderen en jon-geren die er rondlopen.Ook bij vindplaatsgericht werken heeft inspraak een cen-trale rol. Als we met de Uitwijker op stap gaan, hebben we een amalgaam aan spelletjes en spelmateriaal mee. Maar één van de centrale principes bij het Uitwijken is dat de jongeren ook zelf hun spel mogen maken: de inbreng van de jongeren is essentieel. Dat noopt je al eens tot improvi-satie, maar je kan er veel uit leren.

MEDEBEHEERDe kinderen en jongeren die we bereiken met Open Kamp en de Uitwijker, hebben geen scoutsverleden. Met de basispijler medebeheer moeten we dan ook een tikkeltje anders aan de slag. In de eerste plaats is het belangrijk

om een vertrouwensrelatie op te bouwen. Dat doen we net door de leden zelf veel inspraak te geven, door hen een stem te geven en naar hen te luisteren. Het geeft een boost aan hun zelfvertrouwen en geeft hen de kans hun eigen mening onder woorden te brengen.

Het boeiende is dat de leden die we bereiken, net doordat ze geen scoutsverleden hebben, onze manier van werken in vraag durven stellen. En dat is leerrijk, zowel voor hen als voor ons. Op maat van de deelnemers verleggen we zo zinvolle grenzen. Leiding die meegaat op Open Kamp of met de Uitwijker doet een hoop ervaring op om met de basispijler medebeheer ook bij hun eigen groep anders aan de slag te gaan. Je leert luisteren met een ander oor en je durft je eigen manier van werken al eens in vraag te stellen!

INSPRAAK IN HET MEERJARENPLAN‘Scouting is een beweging en dus gebeurt het echte werk bij de groepen zelf. Diversiteit moet ook vanuit de groep groeien. Geen verplichting, maar vanuit een eigen en-gagement!’ Zo staat het in onze visietekst voor diversiteit.Met de ploeg maken we op dit moment een meerjaren-plan op. En daar willen we zeker en vast jullie inspraak bij. Over welke diversiteitsthema’s (armoede, etnisch-cul-turele minderheden, holibi en transgender, …) moeten we een breder aanbod uitwerken? Hoe willen jullie daarmee aan de slag in jullie eigen groep? Aan welke informatie en vorming hebben jullie nood?

Laat het ons weten op diversiteit@scoutsengidsenvlaan-deren.be. Of vul je eigen good practice in op de Kleurrijke kaart van Vlaanderen en Brussel op scoutsengidsenvlaan-deren.be/diversiteit.

KOKEN & DE SHELTERDe ideale shelter moet voldoen aan zijn twee belangrijkste functies: bescherming bieden tegen regen en zon en handig zijn in gebruik. Gebruik dus een zo handig mogelijk ontwerp op maat van je patrouille. Probeer zeker ruimte te voorzien zodat ook de patrouillekof-fer mee onder het zeil kan staan. Extra com-fort toevoegen is uiteraard ook mogelijk, door bijvoorbeeld een dubbele zitbalk, beensteun, rugleuning, …Let zeker bij het kookvuur op handigheid en veiligheid. Maak die dus op zo’n hoogte (of beter laagte) dat je kleinste leden ook nog in de potten kunnen roeren. Extra handig is vol-doende plaats om je hout (droog) te bewaren.

Ondernemende Olifant (Wouter Van Espen) / technieken@scoutsengidsenvlaanderen.be

In O&W juni: foeragetent, hudo's en handigheidjes.

Hans Van Kerckhove / diversiteit@scoutsengidsenvlaanderen.be

{FO

TO’S

© W

OU

TER

VA

N E

SPEN

}

{© M

ATTH

IAS

CO

OTM

AN

S}

{© T

REE

S VA

ND

ENB

ULC

KE}

Soms lijkt de groepsraad wel een parlement in het klein. Voor- en tegenstanders schreeuwen argumenten tegen elkaar, soms vliegt er wat spreekwoordelijke modder heen en weer en uiteindelijk is het de voorzitter, de groepsleid(st)er die op tafel moet slaan en iedereen tot de orde moet roepen. Al verloopt het gelukkig niet altijd zo extreem.

DE STEM VAN DE GROEP

HET NUT VAN DE GROEPSRAADSamenkomen en elkaar ontmoeten, informeren en samen beslissen. Dat is wat een groepsraad hoort te zijn. De meeste leiding is vooral gecon-centreerd op zijn of haar eigen tak en dat is goed, maar het is belangrijk dat ze op de hoogte blijven van wat anderen doen. “Zijn de welpen een bosspel gaan spelen? Oh, ideaal, dan kunnen wij met de kapoenen twee lokalen gebruiken voor ons spel!” of “Wij wilden ook een film gaan kijken met de jonggidsen. Doen we dat niet samen?”.

DE ZWARE DISCUSSIESElke groep komt het ooit wel eens tegen: een probleem, een paar leid(st)ers zijn betrapt op het over-treden van jullie drugsbeleid. Gevolg: tumult in de leidingsploeg. Hier moet je als groep doorheen en jij als groepsleid(st)er bent de kapitein die moet sturen door de woelige wateren.

Belangrijk als groepsleiding is dat je je informeert bij alle onmiddel-lijk betrokkenen. Wat is nu net het probleem? Hoe zijn we tot dit pro-bleem gekomen? Alle aspecten, van de oorzaken tot ‘de explosie’, moeten je bekend zijn voor je kan nadenken

dellijk) betrokken personen, als deze deel uit maken van de groepsraad, even buiten te laten wachten zodat er in alle vrijheid kan gesproken worden. Probeer wel persoonlijke aanvallen te vermijden. Discussieer met argumen-ten, niet met roddels.

LET THE VOTING BEGIN!Na een discussie waar jullie niet tot een consensus komen, is het tijd voor een stemming. Bij gewone onderwerpen is het opsteken van je hand als teken van “voor” of “tegen” voldoende. Vergeet trouwens ook niet om de “blanco” stemmen, de onthou-dingen te tellen. Tellen ze mee met

voor de gevolgen en de uiteindelijke oplossing(en).Met alle (achtergrond)informatie kan je je leidingsploeg op de groepsraad informeren en de situatie bespreken. Zorg ervoor dat alle meningen aan bod kunnen komen en probeer je bo-ven het conflict te stellen als groeps-leiding en “derde partij”.

In een groep heb je altijd mensen die wat stiller zijn. Zorg dat ook hun mening gehoord kan worden en niet alleen die van de luidste roepers. Een veilige omgeving, waar iedereen openlijk zijn of haar zegje kan doen, is nodig. Het helpt soms om de (onmid-

de meerderheid? Tel je ze niet mee bij het aantal aanwezigen? Definieer de procedure duidelijk en vooraf!Bij moeilijke onderwerpen is het vaak beter dat iedereen kan stemmen zon-der de blikken van anderen te moeten voelen. Anoniem stemmen dus. Dat doe je het gemakkelijkst door ieder-een een papiertje en een potlood te geven en hun beslissing te laten no-teren. Daarna kan er geteld worden. Ook dat kan openbaar of geheim. Toon je alle stemmen (zodat men ook weet hoeveel voor- en tegenstanders er zijn) of tel je ze apart (met een waar-nemer) en deel je alleen de beslis-sing van de meerderheid mee? In de

brochure ‘Spelregels’1 staat hierover alles klaar en duidelijk uitgeschreven. Welke stemmingen gebeuren sowieso anoniem, voor welk onderwerp heb je welke meerderheid van stemmen nodig, enzovoort…

GROEPSLEIDING IS BETROKKEN PARTIJSoms is de groepsleiding zelf be-trokken partij bij een discussie of stemming. Als de neutraliteit van de groepsleid(st)er echt schade begint te lijden kan je het best de districts-commissaris (DC) inschakelen. Hij of zij kan als een ware scheidsrechter komen bemiddelen.

20 21

“Belangrijk als groepsleiding is dat je je informeert bij alle onmiddellijk betrokkenen.”

GROEPSLEIDING

Ruben Geleyns / groepsleiding@scoutsengidsenvlaanderen.be1 Downloadbaar uit het virtueel boekenrek op scoutsengidsenvlaanderen.be en te koop in Hopper Winkel voor 2,90 euro.

{© R

OEL

VEL

KEN

EER

S}

ZINGEVING

Welpen die kiezen welk spel ze gaan spelen. Leiding die de knoop doorhakt over de totemisa-tieleeftijd. Of alle groepsleid(st)ers die samen de koers van scouting bepalen op een Groeps-leidingscongres. Telkens doen ze iets gelijkaardigs: samen nadenken, afwegen en beslissen. We hebben het over democratie of het recht van leiding en leden om samen de eigenheid van hun tak of groep te bepalen. Democratie zit diep geworteld in het DNA van scouting.

DEMOCRATIE BOVENAL EN OVERAL

Democratie vind je terug in onze basispijlers, al spre-ken we daar van “medebeheer”. En de groepsraad is daarvan een heel duidelijk voorbeeld. Samen knopen doorhakken, of we het nu met een open of gesloten stemming doen of gewoon samen een compromis zoe-ken. Het strijdtoneel voor de overtuigende leidster met een zot idee voor de scoutsbarbecue. Of voor de stille leider die zich met een handgebaar achter het behoud van een traditie kan zetten. Check. Democratie met iedereen, ideaal … toch? Of toch niet altijd?

GROEPSLEIDINGWie vertegenwoordigt de groep voor die subsidie voor het nieuwe lokaal bij de gemeente? Wie zorgt ervoor dat iedereen tijdens de groepsraad tijd krijgt om zijn zeg te doen? Juist ja, de groepsleid(st)er! Maar dan toch het liefst geen type groepsleid(st)er wiens wil wet is. Of iemand die al groepsleiding was toen de huidige leiding nog kapoenen waren. De groepsleiding be-waakt de goede sfeer in de groep en coacht haar leiding. Hij of zij heeft aandacht voor inspraak en betrokkenheid in de groep. En niet het minst: groepsleiding vertegenwoordigt de groep. Dan toch liever iemand die we samen – je raadt het al – democratisch verkozen hebben.

LEDENDe leden, juist die mogen we niet vergeten. Die kunnen al wel eens belangrijk zijn in een jeugdbewe-ging. Al klinkt democratie als een groot woord, het begint bij de pure basis. Kapoenen die samen moeten uitvissen of ze de ridder of de fee gaan helpen. Gewoon een spelletje, daarom minder belangrijk? Nee, jong geleerd is oud gedaan. En ook kapoenen kun-nen luisteren naar elkaar en samen een beslissing nemen. Misschien hangt er zelfs een koninkrijk aan vast! Fast forward, vijf (vanzelfsprekend supertoffe) scoutingjaren later. In groep beslissen of we naar een meer wandelen of proberen de bergtop te bereiken. Samen taken verdelen zodat er straks een lekkere maaltijd in onze gamellen kan zitten. Weer wat later,

givers, jin, leiding worden? Tuurlijk! Ik zal me eens gaan moeien met onze scouts sé, kheb al een zot idee voor het groepsfeest! Inspraak van leden? Check!

Beslissingen nemen in groepsverband, op alle leeftij-den, over allerlei onderwerpen. Sommige za-ken liggen mij na aan het hart, andere zijn voor groepsgenoten dan weer belang-rijker. Maar waarover het ook gaat, we doen het samen. En dat is voor mij democratie bovenal en overal!

22 23

“Al klinkt democratie als een groot woord, het begint bij de pure basis.”

Dries van Eyck / zingeving@scoutsengidsenvlaanderen.be

{© F

LOO

R B

RU

GG

EMA

N}

inspraak

Jean-Luc Dehaene is een Belgisch politiek icoon, daar kunnen we het over eens zijn. Maar hij is ook een scout in hart en nieren. Van 1963 tot 1967 was hij verbondscommissaris van, toen nog, VVKS. ‘Een formidabe-le leerschool’, zegt hij zelf. Een gesprek over inspraak, de scoutsgeest en epische discussies.

DEMOCRATIE ZONDER VERKIEZINGENINTERVIEW MET JEAN-LUC DEHAENE

Om elkaar goed te verstaan, wat betekent democratie voor u? Democratie is voor mij een gelaagd besluitmechanisme, waarbij de men-sen die beslissen een link hebben met of een mandaat kregen van de men-sen voor wie ze beslissingen nemen. Voor mij betekent het niet dat elke burger bij elke beslissing betrokken moet worden, want dat zou leiden tot complete besluiteloosheid.

Is Scouts en Gidsen Vlaanderen vol-gens u een democratische beweging? Ja, zelfs zonder dat daar veel ver-kiezingen bij komen kijken, heb je binnen scouting toch een systeem waarin iedereen helpt meebouwen aan de scoutsgemeenschap. Zo heb je bijvoorbeeld patrouilles die in samenspraak met de leiding toch hun eigen leven leiden. Hoe ouder je wordt, hoe meer je in scouting te zeggen hebt. Daarnaast vind ik het goed dat de jeugdbeweging een kader schept waarbinnen kinderen kunnen experimenteren en dingen proberen die ze, als hun ouders erbij zijn, wel-licht nooit zouden doen. Ook dat hoort bij opgroeien.

SPIRIT EN EMANCIPATIEDemocratie gaat hand in hand met een goed draaiende rechtstaat. Maar binnen scouting bestaan eigenlijk alleen spelregels. Doordat scouting gericht is op sa-menwerken, heeft de groep eigenlijk minder nood aan externe regels. De scoutsgeest is dat je in de groep afspraken maakt en je daaraan houdt. Meestal neem je die spirit dan ook mee buiten de scouts. Die spontane samenhorigheid is in de maatschappij verminderd, en ‘geen blikjes op straat gooien’ of ‘de vuiligheid van je hond opruimen’, zijn niet meer vanzelfspre-kend. Daarom moeten er in de maat-schappij wel afdwingbare regels zijn.

Was het zo anders in uw tijd, halfweg de jaren zestig? We leefden toen in een samenleving waarin de druk van de groep of zuil waar je toe behoorde heel groot was. Je moest je maar aanpassen aan het gedragspatroon van die groep. Een bevoogdend systeem, maar dat was de bedoeling. In de nasleep van mei ’68 eisten de mensen meer en meer inspraak, ze werden geëmancipeer-der. Tegenwoordig is dat doorgesla-gen naar de andere kant: veel burgers bekijken enkel nog hun eigen belan-gen. De dimensie dat je je als persoon volledig kunt ontplooien als je deel uitmaakt van een groep, is aan het

langs de andere kant krijg je daardoor ook vaker verhalen van pesterijen of onaanvaardbaar taalgebruik langs die media. Ik kan mij ook inbeelden dat leiding vandaag meer geconfronteerd wordt met ouders die zich overal mee bemoeien.

Dat is ook inspraak, toch? Dat is zo. Daarmee goed leren om-gaan is een nieuwe rol voor de leiding.

Hadden leden in uw tijd veel in-spraak? Nee, we hadden toen een verticale werking. De beslissingen werden meestal van bovenaf genomen. Dat was gewoon de tijdsgeest. Gelukkig is de beweging doorheen de jaren geëvolueerd. Een aantal van die revoluties werden al aangezet in mijn tijd. Zeker toen het verbond gemengd gemaakt werd, en later stilaan ook de groepen. Daarnaast hebben we epi-sche discussies gehad over de ‘K’. We hebben daar ook vaak met de andere jeugdbewegingen over gepraat. Het

verdwijnen. Onze maatschappij wordt meer en meer individualistisch. Daar-om vind ik jeugdbewegingen, en de scouts in het bijzonder, een belangrijk tegengewicht voor die maatschap-pelijke tendens. In de scouts zit die ploeggeest en patrouillesfeer wel nog vervat, bestaat nog die ‘dienst aan de gemeenschap’, je leert als scouts samen iets verwezenlijken. Het is geen toeval dat heel veel mensen uit de jeugdbeweging, en meer bepaald uit de scouts, zich later ook sterk maatschappelijk engageren.

JONG GELEERDIs er een verschil tussen de jongeren ‘in uw tijd’ en die van nu? Alle jongeren zijn kinderen van hun tijd, met de mogelijkheden die ze heb-ben. Dat was vroeger zo en nu nog. Maar ik vind het tegenwoordig niet meer vanzelfsprekend voor jongeren om lid te zijn van een jeugdbeweging, omdat er zoveel aanbod is. Vroeger ging je bij de jeugdbeweging om sociale contacten te leggen, nu kan dat overal. Tegenwoordig hebben jongeren, en ouders ook, veel meer middelen om inspraak te eisen, bijvoorbeeld via sociale media. Vindt u dat een goede evolutie? In zekere zin wel. Ze hebben meer mogelijkheden om zich te uiten, en dat hoeft niet altijd face-to-face. Maar

resultaat, na jaren, is dat scouting zich alsmaar autonomer en maat-schappelijker heeft opgesteld.

Was dat vroeger zoveel anders?In mijn tijd had de beweging wel al een autonome structuur met distric-ten en provincies, in tegenstelling tot bijvoorbeeld KSA en Chiro, die verbonden waren aan een parochie of school. In die districten bleven veel oudere mensen actief, wat ervoor zorgde dat we autonoom konden blijven, maar die hadden vaak een traditionele kijk op scouting. Dat was voor mij als jonge verbondscommis-saris een formidabele scholing. Ik moest overtuigen, compromissen

zoeken, enzovoort. Ik herinner mij bijvoorbeeld de discussies over een nieuw uniform voor de verkenners. In die tijd hadden de welpen een ander uniform, maar de jongverkenners en verkenners droegen hetzelfde. Om de overgang van jongverkenner naar verkenner duidelijker zichtbaar te maken, wilden we dat aanpassen. Dat zorgde voor hevige debatten in de verbondsraad. Uiteindelijk hebben we een stemming gehouden om de zaak op te lossen.

Hevige discussies en daarna stem-men, dat zullen veel scouts- en gidsenleid(st)ers herkennen. Bedankt voor het interview!

24 25

“Onze maatschappij wordt meer en meer individualistisch. Daar-om vind ik jeugdbewegingen, en de scouts in het bijzonder, een belangrijk tegengewicht voor die maatschappelijke tendens.”

“De scoutsgeest is dat je in de groep afspraken maakt en je daaraan houdt.”

Tine Lassuyt / overenweer@scoutsengidsenvlaanderen.be

Verbondsbestuurders van het toenmalige VVKS. Links in beeld: Jean-Luc Dehaene (vc).

Inspraak, een mooi woord. We vinden dat allemaal belangrijk, maar hoe pakken we dat nu het best aan? Hier wat tips en tricks per tak.

INSPRAAK ORGANISEREN, HOE DOE JE DAT?

KAPOENENJe kan met je kapoenen heel gemak-kelijk en direct te weten komen wat ze over je vergadering denken. Kapoenen zeggen meestal gewoon wat hen op het hart ligt. Daarnaast organiseer je af en toe best een formeel en kort inspraakmoment.

Methodiek: Hoge hoedZorg voor een leuke hoed die opvalt en die de kapoenen met plezier op-zetten. En leg aan de kapoenen uit dat enkel wie de hoed draagt, iets mag zeggen. Dan luisteren ze tegelijk ook naar degene die aan het woord is.

KABOUTERS/WELPENDe spontane inspraak is ook hier nog van belang. Veel kabouters/welpen willen laten weten dat ze iets niet leuk vinden of net wel. Laat ze eens beslissen over een afsluitspel van de vergadering. Dan weet je meteen welk soort spelen ze leuk vinden en kan je die verwerken op een ander moment. Het formele moment kan je hier uit-breiden: organiseer een raadsrots waar Akela de welpen om ideeën vraagt.

Methodiek: zoete en zure snoepjesSchrijf een aantal leuke en minder leuke activiteiten op een groot blad. Deel zoete en zure snoepjes uit en laat iedereen kiezen waar hij of zij de snoepjes legt: bij de leuke activi-teiten hoort een zoet snoepje, bij de minder leuke een zuur. Als ze over die activiteit iets hebben gezegd, mogen ze hun snoepje opeten. Ze mogen natuurlijk ook zelf nog activiteiten opschrijven.

JONGGIVERSJonggivers hebben patrouillewerking en daarbinnen inspraak. Hoe bouwen we onze shelter? Wie kookt er? Wie wast er af? En hoe organiseren we de beurtrol? Die vragen gaan voor het eerst rond in de groep. En er wordt ook inspraak over de activiteiten geor-ganiseerd: de jonggiverraad beslist welke geldactie er gaat komen en wat die ene dag op kamp met dat beetje extra geld gaat gebeuren.

Methodiek: citroen en suikerJe geeft je jonggivers een glas water en zet wat suiker en citroensap op tafel. Je stelt een aantal vragen en voor alles wat ze goed vonden doen ze suiker in hun water. Voor alles wat ze minder leuk vonden, citroen. Op het einde laat je hen drinken. Als ze al-lemaal een zuur gezicht trekken, dan weet je dat er wat schort. Bespreek sowieso de smaak van de drankjes nog even na in groep.

GIVERSGivers hebben al heel wat ervaring met inspraak. Je kan de groep dan ook behoorlijk wat beslissingsmacht geven. Laat hen beslissen waarover ze afspraken willen maken. Ze zijn dan ook zelf verantwoordelijk voor de evaluatie en opvolging van die afspraken.

Methodiek: top en flopOp het einde van een activiteit krijgen alle givers de tijd om na te denken over het top- en flopmoment van de dag. Geef iedereen voldoende tijd om alles op te schrijven. Je kan de

CirkelsStel: de lokalen worden niet goed opgeruimd. In plaats van de focus te leggen op het probleem en duidelijke afspraken te maken, ga je op zoek naar zaken waar jullie als groep goed in zijn, dingen die jullie leuk vinden. Die schrijf je in de middelste cirkel. Probeer hier genoeg tijd voor te nemen. Het is belangrijk dat de groep een goed gevoel heeft na het invullen van de eerste cirkel.

Dan komt de tweede cirkel op het blad te staan. Hier ga je op zoek naar de pijnpunten. Niet alleen het probleem dat jij wil oplossen maar misschien ook nog andere zaken die in de groep leven. Wanneer alle pijnpunten opgesomd zijn in de tweede cirkel, kijk je op-nieuw naar de eerste cirkel. Link nu alles waar de groep goed in is aan een probleem of een pijnpunt. Op deze manier pak je met je sterktes, je zwaktes aan en vertrekt de groep met een goed gevoel.

antwoorden in een brievenbus laten steken en het anoniem houden. Of je kan ook aan iedereen vragen of ze er iets over willen zeggen en het in groep bespreken.

JINS Jins kiezen en beslissen over veel, zo niet over alles wat hun jaar aangaat, maar weliswaar nog onder begelei-ding. Ze zijn oud genoeg, bijna klaar om het volgend jaar allemaal zelf en ‘alleen’ te doen. Ze organiseren en verdelen zelf de verantwoordelijkhe-den bij een activiteit en je evalueert best regelmatig met je jins wat ze er van vinden. Samen het gesprek aangaan en goede afspraken maken, is erg belangrijk.

Methodiek: x en yGeef iedereen een stuk stoepkrijt en trek de straat op. Daar laat je iedereen een grafiek tekenenmet een x- en y-as. Je geeft de assen waardes en laat de jins lijnen trekken: bij-voorbeeld een amusementslijn, een uitdagingslijn, een tevredenheidslijn, een eigen - inbrenglijn en zo kan je eindeloos variëren. Plak er best een periode of specifieke activiteit aan, dat maakt het makkelij-ker om uit te leggen. Aan de hand van de stijgende en dalende lijnen kan je zien wat ze ervan vinden. Je kan dat in groep bespreken of een groeps-grafiek laten maken in plaats van een individuele.

HET MOMENT VAN DE BESLISSING Beslissen met een hele groep mensen is niet altijd even gemak-kelijk. Soms zijn de dilemma’s in je groep niet zomaar op te lossen met een stemming. En dan zit je natuurlijk met je handen in het haar. Hoe beslissen we nu wat we gaan doen? Hoe kan iedereen zijn mening geven? Wat is de beste oplossing? Daarvoor kan je gebruik maken van deze twee methodieken.

BijvoorbeeldIn de middelste cirkel kan bijvoorbeeld staan: we zijn een hechte groep, we kunnen goed samenwerken of hebben veel handige harry’s. Je kan dat koppelen aan zaken zoals: het is hier altijd vuil ➜ laten we daar samen iets aan doen (samenwerken). De rommel slingert overal ➜ laten we iets maken waar we alles in kunnen steken (han-dige harry’s) ...

Probeer voor alles een link te zoeken en de discussie niet te focussen op het negatieve, maar wel op de sterk-tes van de groep. Zo verleg je de focus en kan je veel meer positieve dingen bereiken.

PiramidediscussieVerdeel de groep in duo’s en geef hen elk de vraag waarover je wil beslis-sen. Laat hen per duo een beslissing nemen en zet die op papier. Dan vergroot je de groep, neem je een nieuw papier en laat iedereen per vier een beslissing nemen. Tot je uitein-delijk uitkomt bij twee grote groepen. Van elke groep wordt dan iemand afgevaardigd die de beslissing van de groep voorstelt. Op deze manier verloopt de discussie veel ordelijker. Mensen uit beide groepen kunnen de twee afgevaardigden nog vragen stellen of hen nog aanvullen, maar het is de bedoeling dat er op het einde een nieuw blad is met een beslissing die beide groepen aanvaarden.

26 27

“Beslissen met een hele groep mensen is niet altijd even gemakkelijk.”Zeger Taeymans & Janina Maes / vorming@scoutsengidsenvlaanderen.be

{© W

OU

TER

VA

N E

SPEN

}

WAAR ZIJN WE MINDER GOED IN?

WAT IS HET PROBLEEM?

WAAR ZIJN WIJ GOED IN?

Samenwerken.

Opruimen.vorming

Samen opruimen.

internationaalinspraak

Net zoals jullie groepsleiding binnenkort naar het Groepsleidingscongres gaat, wordt ook Scouts & Gidsen Vlaanderen elke drie jaar opgeroepen voor de algemene verga-dering van de wereldscoutsbeweging (WOSM) en wereldgidsenbeweging (WAGGGS) om daar richting te geven aan de koers en de toekomst van scouting en guiding.

DEMOCRATIE OP WERELDNIVEAUSAMEN DE TOEKOMST VAN SCOUTING BEPALEN WAT VIND JE VAN STEMRECHT? EN MAAKT STEMMEN EEN VERSCHIL?

WE VROEGEN HET EEN AANTAL LEID(ST)ERS

Scouting werd opgericht in 1907, gebaseerd op een educa-tieve methode ontwikkeld door Robert Baden-Powell. Het werd al gauw buitensporig populair en verspreidde zich snel, niet alleen in het Verenigd Koninkrijk, maar ook ver daar buiten in de uithoeken van de wereld.

WORLD SCOUT CONFERENCENa de Eerste Wereldoorlog wilde Baden-Powell bewijzen dat jonge mensen van vele naties samen konden komen om gemeenschappelijke belangen en idealen te delen. Hij organiseerde daarom de eerste World Scout Jamboree én wat veel minder gekend is, ook de eerste World Scout Conference.

Die laatste vormt de ‘algemene vergadering’, het hoogste beslissende orgaan binnen scouting. Omdat alle scouts-landen er vertegenwoordigd zijn en elk land – van het kleine Monaco tot het grote USA - er precies één stem heeft, is het meteen ook het meest democratische orgaan binnen onze beweging.

Vandaag – meer dan honderd jaren later – is scouting uit-gegroeid tot een echte wereldbeweging met meer dan 36 miljoen scouts en gidsen in meer dan honderdzestig lan-den. Ondertussen zijn ook die internationale samenkom-sten uitgegroeid tot grootse conferenties met meer dan duizend officiële vertegenwoordigers uit honderden lan-den. Maar de fundamenten en basiswaarden van inspraak, medebeheer en ploegwerk staan nog steeds voorop. Het is de plaats waar alle scoutsorganisaties samenkomen om elkaar te ontmoeten, ideeën uit te wisselen en van elkaar te leren, maar ook om door dialoog en debat de strategi-sche richting van onze scoutsbeweging te bepalen.

Ook deze zomer blazen we weer verzamelen voor de drie-jaarlijkse wereldconferentie. Deze keer komen we samen in het mooie Ljubljana, Slovenië, voor de veertigste editie van de World Scout Conference. Vijf dagen lang buigen we ons met de officiële delegaties uit alle landen onder andere over een nieuwe visie voor scouting tegen 2023, de verkiezing van een nieuw wereldcomité en natuurlijk de locatie voor de Wereld Jamboree in 2023.

WORLD SCOUT YOUTH FORUMVoor de wereldconferentie vindt er nog een preconferentie plaats, het zogeheten World Scout Youth Forum (WSYF). Het WSYF is een wereldforum voor én door jongeren en de plaats waar jongeren (18-26 jaar) inspraak kunnen geven in de beslissingen van de wereldconferentie. Over een pe-

De wet die bepaalt iedereen mag gaan stemmen vanaf 18 jaar, vind ik goed. Het is de leeftijd waarop je volwassen wordt en meestal verder gaat studeren en vanaf dat moment kom je meer en meer in contact met zo’n zaken. Vroeger zou zeker niet moeten. Later ook niet.Ik heb genoeg mensen rondom mij die veel afweten van politiek, dus ik kan me zeker informeren. Het enige ding is dat het me eigenlijk niet zoveel interesseert. Het is allemaal zo ingewikkeld vind ik. In mijn familie zijn er genoeg mensen die er veel van we-ten, dus als ik moet gaan stemmen, vraag ik hun raad, want zelf kan ik niet zo goed oordelen. Ik ben dan ook nog eens ongeloof-lijk naïef, dus ik val meteen voor de praatjes van de politici.Ik weet dus niet of stemmen effect heeft. Alle stemmen helpen, daar geloof ik in, maar ik zie rondom mij niet zoveel effect en verandering na de verkiezingen.

Tes Van Loock (Mustang), groepsleidster en gidsenleidster bij Gidsen Parsifal uit Mechelen, 19 jaar

riode van vier dagen wisselen ze ideeën uit met scouts en gidsen uit de hele wereld, ontwerpen en stemmen ze hun eigen resoluties en verkiezen ze zes jongeren uit de ver-schillende werelddelen om mee te zetelen in het werelds-coutscomité om zo het belang van jongeren te behartigen binnen onze wereldbeweging.

Deze zomer gaan jullie twee internationale commissaris-sen (ICs) samen met jullie verbondsvoorzitter en enkele jongerenvertegenwoordigers naar Slovenië (WOSM) en Hong-Kong (WAGGGS) om daar de mening van Scouts & Gidsen Vlaanderen te verdedigen op de twee wereldconfe-renties van Scouting en Guiding.

Geïnteresseerd in het verhaal achter de schermen? Volg dan zeker hun avonturen en voorbereidingen vanaf juni op scoutsengidsenvlaanderen.be/internationaal.

Steevast met die eeuwige, stevige linker, Jo Deman / ic@scoutsengidsenvlaanderen.beinternationaal commissaris WOSMScouts en Gidsen Vlaanderen

Ik vind het goed dat iedereen in ons land stemrecht heeft. Stemplicht vind ik een beetje dubbel omdat mensen die niet écht geïnteresseerd zijn in politiek of die er weinig van kennen naar mijn mening zomaar een partij kiezen zonder erbij stil te staan waarvoor ze juist kiezen. Ik doe elk jaar de stemtest op het internet en lees daarbij de standpunten rond onderwer-pen die ik belangrijk vind van elke partij. Geïnformeerd zijn of niet, ligt bij jezelf. Er zijn genoeg bronnen om iets te weten te komen over politiek. Uit de campagnes de weken voor de verkiezingen leer je naar mijn mening wel niet veel.Ik hoop dat mijn stem ertoe doet en als het niet verplicht zou zijn, zou ik nog gaan. Of mijn stem nu uitmaakt of niet, ik ben begaan met de welvaart en het goede bestuur van België. Vele kleintjes worden één groot geheel!

Jolien Verfaillie, groepsleidster 4e Sint-Joris Meisjesgidsen Merksem, 23 jaar

Ik ben blij dat ik eindelijk mag gaan stemmen! Stem-men betekent dat je mee inspraak krijgt in hoe ons land bestuurd moet worden. Je maakt vanaf dat moment echt deel uit van de maatschappij. Ik volg de politiek redelijk goed, ik vind het belangrijk om op een kritische manier een eigen mening te vormen. Het zijn namelijk politici die bepalen welke regels we moeten naleven.Uiteraard heeft mijn stem alleen geen invloed, maar als je door jouw stem andere mensen kan overtuigen en engageren gaat het al wat meer effect hebben.

Gus Vanherf, welpenleider, 18 jaar

Ook als de stemplicht een stemrecht zou worden, zou ik gaan stemmen. Ik vind het belangrijk dat iedereen zijn zegje kan doen over wie ons vertegenwoordigt. Misschien zou stemrecht de mensen meer bewust doen stemmen, maar met de stemplicht garandeer je ook dat je zoveel mogelijk mensen betrekt.De affiches en de flyers die je nu al ziet, geven al een idee. De stemtesten van kranten en televisie zijn ook interessant omdat ze standpunten over concrete onderwerpen direct naast elkaar plaatsen. Al moet je alles wel met een kritische blik lezen, want verkiezin-gen zijn ook gewoon een promotiecampagne.Ik heb er wel vertrouwen in dat het effect heeft. Een meerderheid van stemmen kan niet zomaar genegeerd worden. En dat er nadien nog een hele onderhandeling plaatsvindt waarbij grotere partijen buitenspel gezet worden of partijen met minder stemmen toch mee-genomen worden, maakt deel uit van het systeem. Zo houd je het ook werkbaar om zoveel mogelijk stand-punten te verzoenen en toch iets gedaan te krijgen.

An Van Baelen, groepsleidster Sparlekijn, 23 jaar

28 29

“Het hoogste beslissende orgaan binnen scouting.”

“Alle stemmen helpen, daar geloof ik in, maar ik zie rondom mij niet zoveel effect en verande-ring na de verkiezingen.”

inspraak

De jeugdraad: iedereen kent het, de meeste gemeen-tes hebben er één, sommige gaan er graag naar toe, andere proberen alles om er onderuit te komen, ... Maar wat is nu eigenlijk het belang?

JEUGDRAAD: PLICHT OF PLEZIER?

De ene jeugdraad organiseert vier fuiven per jaar, terwijl een andere jaarlijks vijftien adviezen uit de pen tovert. Kort-om, elke jeugdraad legt andere accenten en besteedt meer tijd aan de ene functie dan aan de andere. Een gezonde mix van pittige adviezen, bruisende activiteiten en een nauw-keurige opvolging van het jeugdbeleid is aan te raden.

MEERJARENPLAN VERSUS JEUGDBELEIDSPLANSinds 1 januari 2014 is er heel wat veranderd in de Vlaamse gemeentes. Voortaan geen apart jeugdbeleidsplan meer, maar een groot meerjarenplan voor de hele beleidsperio-de van het gemeentebestuur. Alles staat nu samen in één groot plan: cultuur, milieu, sociaal beleid en dus ook alles over jeugd.

MEER INFORMATIE• De ondersteuning van jeugdraden is momenteel een taak van Karuur.

Op karuur.be vind je dan ook heel wat informatie. In de loop van 2014 zal Karuur een nieuwe naam krijgen, maar voorlopig kan je hen zo nog vinden.

• Op vvj.be (Vereniging van Vlaamse Jeugddiensten en -consulenten) vind je voorbeelden van afsprakennota’s en subsidiereglementen. Hoewel de infor-matie en service vooral op de jeugddienst afgestemd is, kan ook de lokale jeugdwerker of jeugdrader heel wat bijleren.

• Op allesoverjeugd.be vind je heel veel informatie over alle thema’s waar jongeren mee geconfronteerd worden. Laat het een inspiratie zijn.

• Voor al je vragen kan je terecht op jeugdbeleid@scoutsengidsenvlaanderen.be

Als jeugdraad of als geëngageerde jongere ben je dus maar beter bij de pinken. Want zo’n groot plan heeft als nadeel dat de acties voor kinderen en jongeren niet meer in detail beschreven zullen staan. Maar er zitten ook kansen in: die algemene doelstellingen bieden ruimte voor de volgende jaren. Je zal die vagere doelstellingen creatief kunnen interpreteren en een nieuw idee zo misschien toch nog verkocht krijgen.

Je krijgt een beter zicht op die beleidsterreinen die vroeger wat verborgen bleven voor de jeugdraad: mobiliteit, ruim-telijke ordening, cultuur, ... Alle plannen staan nu in één document, met verdeling van de centen.Normaal heb je als jeugdraad ook een advies moeten geven op dat plan.

DEELNEMEN IS WINNENWaarom houd je nu best je stoel warm op de jeugdraad?

ADVIES GEVENDe jeugdraad is een officieel advies-orgaan van het gemeentebestuur. Ze formuleert adviezen aan het college van burgemeester en sche-penen. Die zijn verplicht om over een aantal zaken advies te vragen aan de jeugdraad. Hebben jullie bijvoorbeeld een GAS-reglement voor minderjari-gen in jullie gemeente, dan moesten zij hier advies over vragen. Is dat niet gebeurd, dan is dat reglement niet

rechtsgeldig. Naast verplicht advies mag de jeugdraad altijd op eigen ini-tiatief advies geven over thema’s van allerlei aard. Advies kan gaan over het subsidiereglement of over het ont-wikkelen van een nieuw speelterrein enzovoort.

INFORMATIE VANUIT JE GEMEENTEDe jeugdraad is de plek bij uitstek om te weten te komen wat er in je gemeente leeft en verandert. De af-spraken voor het kampvervoer, nieu-we wetgeving over brandveiligheid of verhuur van lokalen, je hoort het vaak voor het eerst en soms alleen op de jeugdraad.

CONTACT MET ANDERE JEUGDBE-WEGINGENOp de jeugdraad ontmoet je de andere jeugdbewegingen uit je buurt en leer je hun vertegenwoordigers kennen. Die contacten kunnen handig zijn als er problemen zijn met je lokalen of wanneer je materiaal nodig hebt voor een groepsfeest.

VORMING OP DE JEUGDRAAD Veel jeugdraden en jeugdconsulen-ten doen hun uiterste best om de jeugdraad zo interessant mogelijk te maken voor iedereen. Regelmatig komt er op de jeugdraad vorming aan bod.

INSPRAAK De jeugdraad geeft het jeugdbeleid in de gemeente mee vorm en organi-seert inspraak over de voorbereiding en de uitvoering van het masterplan.

DE JEUGDDIENST, JEUGDCONSU-LENT EN DE SCHEPEN VAN JEUGD BETER LEREN KENNENHet is belangrijk om een goed contact met de jeugddienst, de jeugdcon-sulent en de schepen van Jeugd te onderhouden. Ze zijn vaak bereid mee te zoeken naar oplossingen voor jullie problemen.

HELPEN AAN EEN POSITIEF KLIMAAT IN JE GEMEENTEDoor actief deel te nemen aan de jeugdraad en constructief mee te den-ken, zorg je er mee voor dat er in jouw gemeente veel aandacht en plaats is voor kinderen en jongeren.

INSPIRATIEDe verschillende mensen die je ontmoet tijdens de jeugdraad kunnen je veel inspiratie geven voor je eigen werking: nieuwe invalshoeken, tips & tricks, frisse ideeën, ...

ACTIVITEITEN ORGANISERENActiviteiten georganiseerd door de jeugdraad kunnen zorgen voor meer dynamiek in je gemeente en voor aan-zien en naambekendheid. En ook dat is mooi meegenomen en belangrijk als je invloed wil hebben op het beleid van je gemeente.

PROBLEMEN AANKAARTENOp de jeugdraad kan je de problemen die je met je eigen groep ondervindt, aankaarten. Sommige groepen heb-ben misschien dezelfde problemen en dan kan je samen naar oplossingen zoeken of kunnen ze je op weg helpen.

30 31

“Op de jeugd- raad kan je de problemen die je met je eigen groep ondervindt, aankaarten.”

Janina Maes / overenweer@scoutengidsenvlaanderen.be{© R

UD

Y D

E SA

EDEL

EIR

}

Ik was erbij

Ruben Geleyns groepsleidingsploeg Dami-aanscouts Wilsele-Putkapel: Terwijl velen gingen skiën, trokken wij met twee groepjes van acht scouts en gidsen op Gilwell. Dat het een belevenis zou worden, hadden we verwacht, maar het werd een onvergetelijk avontuur. Van Antwerpen-Cen-traal naar Berchem, van Spa naar Malmédy en van Leuven naar Knokke. We eindigden op het strand en kregen er onze Gilwellkralen. Niet zomaar een souvenir, maar een symbool van wat acht mensen samen kunnen bereiken, op één week, op alle vlakken. Dingen gezien, mensen ontmoet en avon-turen beleefd. De naam Gilwell waardig!

Margaux De Brabanter groepsleidster van Scouts Sint-Martinus uit Asse en Grace De Smet groepsleidster van Scouting Molen-beek: We volgden de vorming over De Uitwij-ker en nadien zetten we de theorie om in de praktijk. We trokken met spelmateriaal naar een pleintje in Molenbeek en voor we het goed en wel beseften, waren we aan het touwtrek-ken tegen de lokale jongeren. Eindstand 1-2 in het voordeel van de Molenbeekse jeugd.

Anton Schroyens, districtscommissaris District Zoniën: Ik ging voor het eerst mee op methodie-kenweekend en heb er veel interessante vormingen gevolgd zoals: haal meer uit je facebookpagina, professioneel netwerken en Samson en Hert (spel-letjes in het thema van Samson en Gert) waarbij ik me als Mevrouw Janine mocht verkleden. ‘t Was heel leuk: ‘t is samenzijn onder vrienden/mensen uit de structuren en je leert mekaar eens op een andere manier kennen.

Lancelot De Deurwaerder – jonggiverleider bij Scouts Den 2 Antwerpen. Als eerstejaarsleiding ging ik voor de eerste keer mee op Ding-Dong-weekend. Ik vond het een heel leuk weekend: je leert mensen van andere scoutsgroepen kennen en je leert heel wat bij op de vormingssessies. Ik volgde tochttechnieken voor oudere takken en evalueren. Door het mooie weer (warmste 8 maart ooit) konden we de hele tijd buiten zitten in de bossen van Drieboomkensberg: zalig! Zowel vrijdag- als zaterdagavond sloten we natuurlijk af met een geweldig feestje in de blokhut!

GILWELL - 3 TOT 8 FEBRUARI 2014

WEBRA À LA CARTE - 28 FEBRUARI 2014 - BRUSSEL

METHODIEKENWEEKEND 10 TOT 12 FEBRUARI 2014 - DWORP

DING DONG - 7 TOT 9 MAART 2014 - GOUW ANTWERPEN

PUBLICATIE IN DE KIJKER snippers

Deze maand geen boek(je), brochure of handige tool, maar enkele websites die ons wegwijs maken in de verkiezingen van 25 mei 2014.

VERKIEZINGEN ONLINE

WWW.DESCHOONMOEDER.BEOp 25 mei trekken we naar de stembus. We kiezen dan met zijn allen een nieuw Europees, federaal, Vlaams en Brussels parlement. De verkiezingscampagne trekt zich nu al op gang. Wil jij mee tonen dat jongeren wakker liggen van politiek, een duidelijke mening hebben en goed weten wat er beter kan? Neem dan zeker hier een kijkje!Waar droom jij van? Veilig openbaar vervoer? Jong zijn zonder GAS-boete? Stemmen vanaf 16 jaar? In het buitenland studeren? Je eigen onderneming opstarten? Goedkoop door Europa reizen? De toekomst van je jeugd-huis? Laat je horen en strijd voor jouw toekomst!Ook te volgen via facebook.com/deschoonmoeder.

WWW.HELDENVANLATER.BERed de wereld en krijg een standbeeld. Hier vind je een hoop belangrijke vragen waar politici het antwoord nog niet op weten. Politici reageren en kiezen de meest inspi-rerende voorstellen. Net op tijd! Want de verkiezingsbom tikt en telt af naar 25 mei. Gelukkig zit jouw idee dan in de broekzak van die politici.

WWW.JONGERENGIDS.BE +16Een website vol algemene informatie over politiek en verkiezingen. Je vindt er antwoorden op vragen als: Welke partij past het best bij jou? Wat doet een federale regering eigenlijk precies? Hoe stem ik correct? Of hoe wordt een regering gevormd? En kan ik ook zelf een partij oprichten?

TOCH LIEVER ALLES IN EEN BOEKSKE? WWW.KARUUR.BE Naar aanleiding van al de veranderingen in het jeugd-beleid maakte Karuur samen met Politea twee nieuwe brochures: • Basisboekske is een brochure met de ‘basis’ over de

jeugdraad en alles wat met de jeugdraad te maken heeft. Het is een update van ‘160 gram goede raad’ en bevat een brok informatie. Alles wat je moet weten over de jeugdraad, de samenstelling van de jeugdraad, de partners en hoe jij het jeugdbeleid in je gemeente kan beïnvloeden vind je erin terug.

• Strak Plan: informeert je over alles wat er gaat ver-anderen of is veranderd op het vlak van jeugdbeleid in Vlaanderen. Het hele beleids- en beheerscyclusverhaal, de meerjarenplanning en de wetten en decreten uitge-legd in een taal die jij en ik verstaan.

Janina Maes / overenweer@scoutsengidsenvlaanderen.be

Op kamp naar Chakamaka brengt zo’n kamp naar jullie. Gevuld met inter-nationaal geïnspireerde activiteiten is het een ideale aanzet om de jongste takken te laten kennismaken met ander culturen en gewoonten.

Al deze gewoonten leer je kennen in Chakamaka, een land hier ver vandaan waar jij als leiding bepaalt wat er kan of niet kan, wat de gewoonten zijn en hoe de koning heet.

Trek met je kapoenen op expeditie naar Chiwakije, een land waar nog geen enkele mens geweest is? Of help je samen met de welpen de koning

uit de nood wanneer de Chakamadezen hem no-dig hebben? Of misschien vieren je kabouters

sinds het kamp wel elk jaar de Dag van de Grote Zon?

Op kamp naar Chaka-maka is een bouwdoos.

Je vindt er een aantal uitgeschreven activiteiten overgoten met een inter-

nationaal sausje. Aan te passen naar hartenlust, te

gebruiken als inspiratiebron of gewoon om te spelen.

Maarten MichelsIllustraties: Kamiel Bral

32 33

{© F

REE

K S

TEVE

NS

& L

UC

AS

FLIE

S}

{© TREES VANDENBULCKE}

{© Q

UIN

TEN

QU

AR

TIER

}

{© L

UC

AS

FLIE

S}

Met kapoenen, welpen of kabouters kan je moeilijk naar het buitenland trekken. Maar dat wil nog niet zeggen dat je je knotsgek kamp geen internationale toets kan geven.

OP KAMP NAAR CHAKAMAKAEEN KNOTSGEK KAMP VOOR KAPOENEN, WELPEN EN KABOUTERS

Op kamp naar chakamaka• een boek met interationale spelletjes voor kapoenen, kabouters en (zee)welpen• te koop in Hopper Winkel voor 3 euro.

Missie: zijn scouts en gidsen, meisjes en jongens, elk met een eigen verhaal. Iedereen kan erbij. We gaan samen op verkenning en durven tuime-len in het leven. De natuur is onze troef. We geloven in onszelf, in elkaar en in iets meer. We spelen een spel dat niet luchtledig is, in vrije tijd die niet vrij-blijvend is. Met groot plezier en kleine daden komen we op voor onze omge-ving en voor een kleurrijk Vlaanderen. Zo dromen we luidop van gelukkige mensen in een rechtvaardige wereld.

Werkten mee aan dit nummer: Kevin De Wael, Zanna Wynants, Zeger Taeymans, Stephanie Giebens, Eva Bens, Ruben Geleyns, Charlotte Wellens, Jan Vansantvoet, Tine Lassuyt, Machteld De Ryck, Wouter Van Espen, Hans Van Kerckhove, Janina Maes, Christophe Lambrechts.

Lidgeld 2013-2014 Scouts en Gidsen Vlaanderen: 27,70 euro

Over & Weer is een tijdschrift voor leiding en jins die lid zijn van Scouts en Gidsen Vlaanderen. Iemand van je groep heeft Over & Weer niet ontvangen? Bel tussen 9 en 17 uur naar het Nationaal Secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen: 03 231 16 20Krijg je op hetzelfde adres meerdere Over & Weers en heb je aan één genoeg? Bel dan tussen 9 en 17 uur naar het Nationaal Secre-tariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen: 03 231 16 20 of mail naar secretariaat@scoutsengidsenvlaanderen.be

Adreswijzigingen geef je door aan de persoon die zich in jouw groep met de administratie bezighoudt (‘de verantwoordelijke groepsadmini-stratie’). Het heeft geen zin om adreswijzigingen door te geven aan het Nationaal Secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen. Al wat wij nationaal aanpassen, wordt vroeg of laat overschreven met informatie uit de groepen.

Ook als je geen lid bent van Scouts en Gidsen Vlaanderen, kan je een abonnement nemen op Over & Weer voor 8 euro voor acht nummers. Bel daarvoor naar Scouts en Gidsen Vlaanderen, Lange Kievitstraat 74, 2018 Antwerpen, 03 231 16 20. De betaling van het abonnement wordt per factuur geregeld.

De persoonsgegevens van alle aangesloten leden werden opge-no-men in het ledenbestand van Scouts en Gidsen Vlaanderen, con-form de bepalingen van de wet van 8 december 1992 betreffende de bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Ze zullen alleen gebruikt worden om je op de hoogte te houden van de activiteiten van de organi-sa-tie. Je hebt bovendien het recht jaarlijks je persoonlijke gege-vens op te vragen en te laten verbeteren wat eventueel fout is. Meer infor-matie kan je verkrijgen bij het Nationaal Secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen, Lange Kievitstraat 74, 2018 Antwerpen.

Schenkingen aan Scouts en Gidsen Vlaanderen kunnen steeds gestort worden op rekeningnummer (BE 55) 409-6504141-44 BIC KREDBEBB. Giften van minimum 40 euro zijn aftrekbaar van uw belastbaar inkomen.

Papier: Over & Weer wordt gedrukt op Cyclus print, honderd procent gerecycleerd en chloorvrij. Onze drukker gebruikt zo ecologisch mo-gelijke producten en procedures zodat we dit blad zo milieuvriendelijk als kan produceren.

Hoofdredactie: Els BosmansEindredactie: Sabine De Schutter V.U.: Christophe LambrechtsLange Kievitstraat 742018 Antwerpen

Taalcorrectie: Alexandre Bazelaire, Sebastian Serruys, Tine LassuytOpmaak: Volta | VormgevingDrukkerij: Druk in de WeerFoto kaft: Joris Bulckens

Afzender: Scouts en Gidsen Vlaanderen Nationaal SecretariaatLange Kievitstraat 74 • 2018 AntwerpenTel. 03 231 16 20 • Fax 03 232 63 92info@scoutsengidsenvlaanderen.be

COLOFON

Na uitgebreid denkwerk in de groepen en een groot onderzoek over engagement en motivatie. Na een bevraging bij leiding, groepsleiding en oud-leiding en na hevig discussiëren op de dag zelf, breekt dan het moment aan waarop gestemd kan worden. Dat de mening van elke leider of leidster wordt meegenomen in een Groepsleidingscongres, toont hoe democratisch onze beweging is. En dat geeft ongelooflijk veel voldoening. Ik kijk er al naar uit!

Christophe Lambrechtsvc@scoutsengidsenvlaanderen.be

34

In deze rubriek ga ik op zoek naar waarom een foto mij raakt of bijblijft.BEELDSPRAAK

ELKE STEM TELT

CREATIEVE KNUTSELAARS WINKELEN BIJ DE BANIER!

Op vertoon van je

lidkaart krijg je een

leuke korting op alle

crea-artikelen.

Bij De Banier regent het ideeën! Met jouw jeugdbende snel en creatief aan de slag? Kies dan uit ons assortiment creapakketten. Een creapakket, dat is alles in 1: origineel idee, materiaal en hand- leiding. Enkel voor de knutselaars moet je nog zelf zorgen!

AALST 9300, Molenstraat 65, 053-70 13 80ANTWERPEN 2000, Kipdorp 30, 03-202 24 71BRUGGE 8000, Katelijnestraat 67, 050-33 86 51BRUSSEL 1000, Kolenmarkt 85, 02-511 44 31GENT 9000, Hoefslagstraatje 1, 09-233 87 87HASSELT 3500, Vaartstraat 14, 011-23 14 89

LEUVEN 3000, J.P. Minckelersstraat 29, 016-29 97 84MECHELEN 2800, O.L. Vrouwestraat 34, 015-41 02 34ROESELARE 8800, Delaerestraat 16, 051-24 35 11SINT-NIKLAAS 9100, Nieuwstraat 13, 03-766 07 66TURNHOUT 2300, Warandestraat 97, 014-42 15 13 (vanaf mei 2014: Sint Antoniusstraat 37)

DE BANIER VIND JE IN 11 STEDEN:

CREAPAKKET

MAGISCHE

MONSTERS, DAT IS

2u KNUTSELPRET MET

20 KINDEREN VOOR

SLECHTS 20 EURO!

WWW.DEBANIER.BE

{© M

AR

C D

EMEY

ER}

Kleef hier je groepsfoto Deze pagina is van...

Elke OVER &

WEER

laat een scouts- en gidsengroep het achterste van zijn tong zien.

Scouts Don Bosco uit R

uisbroek

Wie vult dit in? Opvallende A

rasari en Afwachtende Wombat

Hoeveel leden en leid(st)ers telt jullie groep?

Ongeveer honderd leden en twintig leid(st)ers.

De groep is opgericht in?

1940.

Een interessa

nt geschiedkundig feit?

Bijna

men?

Tijdens de overstroming van 1976 in Ruisbroek stelde onze

scoutsgroep zijn lokalen ter beschikking van de slachtoffers.

De S

paf (Raf), D

e Zeerover (S

ofie), Schieter (Pieter V),

Pejke (Pieter R), Beire (Peeters), D

e Rots (Nick).

Hoe ziet jullie speelterrein er uit?

Wij hebben een hele grote koer met rondom oude schoolgebouwen die we door de

jaren heen flink hebben opgefrist. Recent hebben we een nieuwe sanitaire blok

en een industriële keuken gebouwd. We plannen nog verdere renovatie en vernieu-

wing van onze infrastructuur.

Al een hele oude: D

orstige Havik.

Sofie (27), Raf (18).

Elk jaar na de tweedaagse, de spaghetti klaargemaakt door onze al

meer dan dertig jaar geliefde kookouders.

Het al dan niet katholieke karakter van onze groep.

Bijna alles zelf met de leiding doen zonder hulp van buitenaf te willen.

Den A

micom (parking van bedrijfje naast de scouts).

Zelf avontuurlijke activiteiten organiseren à la rappellen, death ride en

varen met eigen boten. En uiteraard onze eigen constructies sjorren op kamp

(constructies met tenten op, keuken, eetplaats, bedden). En alles zoals het

een echte scout betaamt ;-)

Dat we de ouders van onze leden moeilijk kunnen

engageren voor de scoutsgroep en alles wat er mee te maken heeft.

Een goede sfeer tussen de leiding en leden en veel samenhorigheidsgevoel. En dat onze lokalen goed on-derhouden blijven.

Zelf invullen? leidingredactie@scoutsengidsenvlaanderen.be

De gekste totem

in je groep?

‘Binnenstebuiten, achterstevoor en omgekeerd’, The Flintstones

(met eigen gesjorde mobiel).

Het zotste ka

mpthem

a ooit beda

cht?

Oudste leid(st)er/jongste leid(st)er?

Het stiekem

ste kusplekje in/rond de lokalen?

Wa

t is een domm

e traditie binnen jullie groep?

Welke a

ctiviteit ma

akt jullie groep uniek?

Wa

t is de beste kam

pma

altijd ooit kla

argem

aa

kt?

Wa

t is de langste discussie ooit gew

eest op de groepsraa

d?

Wa

ar zijn jullie niet zo trots op?

Wa

t wens je je groep toe tegen 2

02

5?