10 Stappen voor het maken van een Mindmap

Benodigdheden

Om een mindmap te maken heeft u de volgende materialen nodig:

papier

stiften

Gebruik bij voorkeur A3-formaat blanco papier, lijntjes of ruitjes leiden af. Gebruik stiften met

een dunne punt, dan zijn de teksten goed leesbaar.

Tip: gebruik een vierkleurenbalpen, zodat u direct verschillende kleuren in handen heeft.

Regels

Het maken van een mindmap is niet ingewikkeld. Het is echter wel belangrijk dat er optimaal

gebruik wordt gemaakt van beide hersenhelften. Dit kan worden bereikt door gebruik te maken

van de ‘mindmap regels’. Deze regels bieden bovendien structuur.

Mindmap-regels:

1. Neem een blanco vel papier van A3-formaat.

2. Leg het papier in de breedte op tafel.

3. Zorg dat het papier niet verschuift als u aan het

werk bent. Als het papier zou meedraaien, kunt u de

tekst op de mindmap niet meer lezen als u deze

ophangt. Plak het vel vast op tafel om dit te

voorkomen.

4. Noteer in het midden (op enkele cm²) een beeld

of een letterwoord dat het onderwerp voorstelt.

Gebruik hiervoor meerdere kleuren, zodat het

centrale onderwerp direct opvalt.

5. Teken met een andere kleur vanuit het onder-

werp een tak. Deze tak begint rechtsboven vanuit

het midden en loopt van dik naar dun. De vorm van

de takken is erg persoonlijk; sommigen houden van

‘strakke’ takken, anderen van sierlijke takken.

Gebruik liever geen geel om een hele tak uit te

werken, op wit papier kun je deze kleur niet goed

onderscheiden. Geel kun je wel goed gebruiken voor

accenten en tekeningetjes.

6. Schrijf het subonderwerp dikgedrukt op deze tak

met dezelfde kleur.

Zorg dat ieder woord/onderwerp een eigen tak heeft

en dat deze tak even lang is als de tekst. Houd de

tekst zo kort mogelijk door sleutelwoorden te

gebruiken. Noteer de woorden horizontaal of schuin

naar boven of beneden, zodat ze leesbaar zijn zonder

het blad te draaien.

7. Teken korte vertakkingen vanuit het einde van

deze tak met dezelfde kleur en schrijf hier de tekst

op. Schrijf deze tekst met kleine (druk)letters.

8. Teken bij de zijtakken een plaatje of symbool dat

je linkt aan het onderwerp. De plaatjes mogen

kleurrijk en bijzonder zijn, bijzondere plaatjes en

symbolen maken het gebruik van het associatieve

geheugen effectiever. Bij de tekeningen gaat het niet

om ‘Rembrandt-kwaliteiten’, maar om persoonlijke

associaties. De symbolen die in de mindmap worden

gebruikt zijn ook persoonlijk. Maak het uzelf

makkelijk door voor bepaalde woorden altijd

dezelfde symbolen te gebruiken, bijvoorbeeld voor

eten een mes en een vork. Daarnaast kunt u

algemeen geldende kleurcodes gebruiken, zoals groen

voor iets ‘goeds’ en rood voor ‘gevaar’.

9. Zorg ervoor dat in de mindmap alles met elkaar

verbonden is en er geen losse stukken tekst of

tekeningen zijn.

Als u alle woorden, beelden of symbolen wegdenkt,

ontstaat er een volledig aaneengeschakeld netwerk

van lijnen of takken. Als u alle takken en lijnen

wegdenkt, bevinden de sleutelwoorden zich logisch

geordend dicht bij elkaar.

10. Maak meerdere takken en breng ook verbanden

aan tussen de takken.

Iedere hoofdtak heeft een eigen kleur en dus een

eigen accent. De mindmap is hierdoor beter

leesbaar. Breng verbanden aan door takken te

markeren met pijlen, merktekens, rangcijfers,

kleurencombinaties of het ‘inkapselen’ van logisch

gegroepeerde elementen. Op deze manier blijft uw

mindmap overzichtelijk zonder te moeten

hertekenen.

Mindmappen

opde basisschool

1 2 3

Taal

groep vak

Letters

doel: - Letterslerenherkennenenerwoordenbijvinden.

tips/variatie: - Zoeknaarafbeeldingenintijdschriftenofopinternet. - Maakophetprikbordééngrotemindmapenverzamelsamenvoorwerpenofafbeeldingen. - Dezemindmapkunjegebruikenvoorallelettersvanhetalfabet. - Schrijfofstempelwoordenopdetakken.

Leerkracht: Ingroep3kuntubinnendemethodediegebruiktwordtookeenmindmapmakenperkernofdeel. Alsbijvoorbeeldde‘eu’van‘neus’wordtbesprokendankan‘neus’inhetmiddenwordengezetenkunnen leerlingendaaromheenanderewoordenmet‘eu’schrijven.

stappen: 1. Schrijfhetonderwerpvandemindmapinhetmidden,bijvoorbeeld‘b’. 2. Maakhieromheeneentekeningoffiguur. 3. Kieseenkleurentekendeeerstetakaltijdrechtsboven. 4. Schrijfeenwoorddatmetdieletterbegintindezelfdekleuropdetak. 5. Maakeentekeningbijdetakofzoekereenafbeeldingbij. 6. Detweedetaktekenjemeteennieuwekleur. 7. Zomaakjekloksgewijsalletakkenaf.

Mindm

appenopdebasisschool ©B

azalt,ww

w.bazalt.nl

7nr.

LettersTaal

vakM

indm

appe

nop

de

basi

ssch

ool

© B

azal

t,w

ww

.baz

alt.

nl

7nr.

Mindmappen

opde basisschool

groep vak

Thema

1 2 3

Huis

doel: - Voorwerpeninjehuislerenbenoemenenindejuistekamerkunnenplaatsen.

tips/variatie: - Zoeknaarafbeeldingenintijdschriftenofopinternet. - Maakophetprikbordééngrotemindmapenverzamelsamenafbeeldingen.e: - Schrijfofstempelwoordenopdetakken.e: - Dezemindmapkunjeookgebruikenvoorhetbenoemenvanvoorwerpen,zoals‘rond’. Ofvooranderelocatieszoalsschool,zwembad,winkel,supermarkt.

stappen: 1. Schrijfhetonderwerpvandemindmapinhetmidden,bijvoorbeeld‘huis’. 2. Maakhieromheeneentekeningoffiguur. 3. Kieseenkleurentekendeeerstetakaltijdrechtsboven. 4. Schrijfdetekst,bijvoorbeeld‘woonkamer’,indezelfdekleuropdetak. 5. Maakeentekeningbijdetakofzoekereenafbeeldingbij. 6. Tekenmetdezelfdekleuraandeeerstetakeenaantalvertakkingen. 7. Maakeentekeningofzoekafbeeldingenvanvoorwerpendietevindenzijnindewoonkamer. 8. Detweedetaktekenjemeteennieuwekleur. 9. Zomaakjekloksgewijsalletakkenaf.

Mindm

appenopdebasisschool ©B

azalt,ww

w.bazalt.nl

5nr.

vak

Thema

Huis

Min

dmap

pen

opd

eba

siss

choo

l©

Baz

alt,

ww

w.b

azal

t.nl

5nr.

Mindmappen

opde basisschool

Rekenen

vakgroep

1 2 3

Cijfers

doel: - Decijferslerenherkennenplusbenoemenenaantallenlerentellen.

tips/variatie: - Zoeknaarafbeeldingenintijdschriftenofopinternet. - Maakophetprikbordééngrotemindmapenverzamelsamenafbeeldingen.

stappen: 1. Schrijfhetonderwerpvandemindmapinhetmidden,bijvoorbeeld‘cijfers’. 2. Maakhieromheeneentekeningoffiguur. 3. Kieseenkleurentekendeeerstetakaltijdrechtsboven. 4. Schrijfdetekstenhetcijferindezelfdekleuropdetak. 5. Maakeentekeningbijdetakofzoekereenafbeeldingbij. 6. Tekendetweedetakmeteennieuwekleur. 7. Maakkloksgewijsalletakkenaf.

Mindm

appenopdebasisschool ©B

azalt,ww

w.bazalt.nl

2nr.

Rekenen

vak

Cijfers

Min

dmap

pen

opd

eba

siss

choo

l©

Baz

alt,

ww

w.b

azal

t.nl

2nr.

Mindmappen

opde basisschool

Taal

vak

doel: - Debelangrijkstegebeurtenissenuiteenboeklerenhalenomereenboekverslagvantekunnenmaken.

tips/variatie: - Vulnahetlezenvanelkhoofdstukééntakin,zodatjenietmeerkuntvergetenwaarhetoverging. - Alsjehetboekuithebtenalletakkenzijningevulddankunjealle(uitleg)takkensamenvoegenomer éénverhaalvantemaken.

Leerkracht: - Na het maken van deze mindmap kunt u de leerlingen volgens uw inzicht of lesmethode een boekverslag laten maken.

stappen: 1. Schrijfdetitelvanhetboekinhetmidden. 2. Maakhieromheeneentekeningoffiguur. 3. Kieseenkleur;tekendeeerstetakrechtsboven. 4. Schrijfdetitelvanheteerstehoofdstukindezelfdekleuropdetak. 5. Maakmetdezelfdekleurtweevertakkingenaandehoofdtak. 6. Schrijf‘uitleg’opdeeerstezijtak. 7. Dezetaksplitsjeweeropineenaantaltakken. 8. Schrijfhiermetdezelfdekleurinsleutelwoordenopwaarhethoofdstukoverging. 9. Schrijf‘hoofdpersonen’opdetweedezijtak. 10. Dezetaksplitsjeweeropineenaantaltakken. 11. Schrijfhieropmetdezelfdekleurdenamenvandehoofdpersonen. 12. Maakeentekeningofzoekeenafbeeldingbijdetak. 13. Detweedetakmaakjepasalsjehettweedehoofdstukhebtgelezen. 14. Detweedetaktekenjeookmeteennieuwekleur. 15. Zowerkjekloksgewijsalletakkenaf.

Boekverslag

4 - 8

groepM

indmappenopdebasisschool ©

Bazalt,w

ww

.bazalt.nl

17nr.

Taal

vak

Boekverslag

Min

dmap

pen

opd

eba

siss

choo

l©

Baz

alt,

ww

w.b

azal

t.nl

17nr.

Mindmappen

opde basisschool

4

Spelling

groep vak

doelen: - Eenspellingsregelofspellingscategorieleren. - Hetgoedlerenschrijvenvanwoordendiebijdezeregelofcategoriehoren.

tips/variatie: - Hangdemindmapopeenplaatswaarjehemvaakziet,zodatjehemvaakkuntherhalen.

Leerkracht: - Deze mindmap kunt u ook toepassen op ieuw/eeuw/uw. - Controleer het werk zelf of laat leerlingen elkaars werk controleren.

stappen: 1. Schrijfhetonderwerpvandemindmapinhetmidden.Inditgevalisdatdespellingsregel,bijvoorbeeld‘ikhooreenj,ikschrijfeeni’. 2. Maakhieromheeneentekeningoffiguur. 3. Kieseenkleur. 4. Tekendeeerstetakaltijdrechtsboven. 5. Schrijfopdetak‘aai’indezelfdekleuralsdetak. 6. Maakvertakkingenaandetakwaaropjewoordenschrijftdieerbijhoren. Jekuntdezewoordenzelfbedenkenofwoordennemenuithetwoordpakket. 7. Maakertekeningenbij. 8. Maakdetweedetakineenanderekleurvoor‘ooi’. 9. Maakdederdetakineenanderekleurvoor‘oei’. 10. Maakeengekkehulpzinmetdewoordenopdekaart. 11. Schrijfdezehulpzinineenapartkadervastaanhetonderwerpinhetmidden,indekleurdiejeook inhetmiddenhebtgebruikt.

Categorie aai/ooi/oei

Mindm

appenopdebasisschool ©B

azalt,ww

w.bazalt.nl

21nr.

vak

Categorie aai/ooi/oeiSpelling

Min

dmap

pen

opd

eba

siss

choo

l©

Baz

alt,

ww

w.b

azal

t.nl

21nr.

Mindmappen

opde basisschool

4 - 8

groep

doel: - Jeleerteentafel.

tips/variatie: - Lamineerdekaartengebruikditthuisalsplacemat.Tijdenshetetenkunjetafelsoefenen.Weetjeeenantwoordniet, spiekdanonderhetbord. - Somsishetlastigomeenassociatietezoekenbijeenopgave.Misschienkunnendezevoorbeeldenjehelpen: leeftijdenouder(s),grootouder(s)-aantalleerlingenindeklasmetofzonderjufofmeester-huisnummers-verkeersborden

stappen: 1. Maakeersteengroterondevormtergroottevaneenbord. 2. Schrijfhetonderwerpvandemindmapinhetmidden:‘tafelvan…’. 3. Rechtsvandecirkelmaakje10takkenindezelfdekleur. 4. Opdezetakkenschrijfjedeopgavenvandetafelzonderantwoordenindezelfdekleur. 5. Bijdeopgavenwaarvanjehetantwoordnietweet,schrijfjehetantwoordaandelinkerkantvandesom,indecirkel. 6. Achterdeopgavebedenkjeeenassociatie(zievoorbeeld).Maakeentekeningbijdezeassociatie. 7. Linksvandecirkelschrijfjedekorte(verdubbelde)tafelsop1x,5x,10x/2x,4x,8x/3x,6x. 8. Kiesvooriedereserieeenanderekleur. 9. Schrijfentekendezelfdeassociatiesbijdeopgaven.

Rekenen

vak

Tafels

Mindm

appenopdebasisschool ©B

azalt,ww

w.bazalt.nl

12nr.

vak

TafelsR

ekenen

Min

dmap

pen

opd

eba

siss

choo

l©

Baz

alt,

ww

w.b

azal

t.nl

12nr.

Bazalt Postbus 21778 3001 AT Rotterdam T 088-5570500 E info@bazalt.nl I www.bazalt.nl

Dit is een selectie uit de ringband Mindmappen op de basisschool. Deze bevat veel kaarten met voorbeelden, instructie en een handleiding.

U kunt deze uitgave bestellen op http://www.bazalt.nl/educatieve-uitgaven/mindmappen-op-de-basisschool. Uw investering is € 72,-. Bestelt u deze uitgave vóór 1 januari 2015 met actiecode dan betaalt u geen verzendkosten.