Veranderen in complexe systemen / van linksonder naar rechtsboven

13
Lage diversiteit, weinig verschil Hoge diversitei t, veel verschil Zekerheid, duidelijkheid, stabiliteit Hoge onzekerheid Veranderen in complexe systemen? – de paradox van LEADING CHANGE Gebaseerd op werk van Ron Fry & Ralph Stacey Beheersen en verbeteren van de STATUS QUO Co-creëren van TRANSFORMATI E

description

Deze presentatie is gebaseerd op een lezing van Ron Fry, gehouden in Hasselt, februari 2014. Ik heb ze gemaakt in het kader van het transitietraject, dat gepland wordt in het kader van LeuvenKlimaatNeutraal 2030. Doel is erop te wijzen dat een ingewikkeld transitietraject, ondernomen met een zeer divers samengesteld deelnemerspubliek, niet zomaar kan "gepland" en "geïmplementeerd" worden. Er is een andere attitude nodig.

Transcript of Veranderen in complexe systemen / van linksonder naar rechtsboven

Page 1: Veranderen in complexe systemen /  van linksonder naar rechtsboven

Lage diversiteit, weinig verschil

Hoge diversiteit, veel verschil

Zekerheid, duidelijkheid, stabiliteit Hoge onzekerheid

Veranderen in complexe systemen? – de paradox van LEADING CHANGE

Gebaseerd op werk van Ron Fry & Ralph Stacey

Beheersen en verbeteren van de STATUS QUO

Co-creëren van TRANSFORMATIE

Page 2: Veranderen in complexe systemen /  van linksonder naar rechtsboven

Lage diversiteit, weinig verschil

Hoge diversiteit, veel verschil

Zekerheid, duidelijkheid, stabiliteit Hoge onzekerheid

de paradox van LEADING CHANGE

Gebaseerd op werk van Ron Fry & Ralph Stacey

•procedures•prestatiemanagement•meten (is weten)•management van middelen en risico's•mensen interageren/reageren in systemen

• meer informatiestromen• uitdagen van gewoontes en

veronderstellingen• meer verbondenheid

• meer diversiteit• minder machtsverschillen

• aanwezigheid

Page 3: Veranderen in complexe systemen /  van linksonder naar rechtsboven

In een klassiek (mechanistisch?) model van verandermanagement

is leiderschap objectief en gescheiden van “de werkvloer”

Veranderingen in processen en structuren

mensen die zich anders gedragen

en betere resultaten halen

Blauwdrukken, plannen, schema’s

De organisatie als een goed geoliede machine

leiden tot

Page 4: Veranderen in complexe systemen /  van linksonder naar rechtsboven

Maar zo werkt het nietAls je organisaties bekijkt als complexe sociale

processen

Veranderingen in processen en structuren

mensen die zich anders gedragen

en betere resultaten halen

Blauwdrukken, plannen, schema’s

De organisatie als een goed geoliede machine

leiden tot

Page 5: Veranderen in complexe systemen /  van linksonder naar rechtsboven

Maar zo werkt het nietAls je organisaties bekijkt als complexe sociale

processen

• is conversatie de core business• is de leider “in charge”, maar niet “in control”• organiseren de deelnemers aan processen zichzelf• komen oplossingen te voorschijn - in de processen

(emergence) • is de interactie gelokaliseerd: “the present interaction

matters most” - Fry

Page 6: Veranderen in complexe systemen /  van linksonder naar rechtsboven

In een sociaal model van verandermanagement (“going on together”)

is leiderschap in essentie relationeel

Mensen die zich anders gedragen

en andere resultaten voorleggen

veranderingen in processen en

structuren

Blauwdrukken, plannen, schema’s

Samenwerking en co-creatie

leiden tot

Page 7: Veranderen in complexe systemen /  van linksonder naar rechtsboven

“The meaning of the gesture is in the response”

• Je kent de oplossingen niet vooraf • Je werkt niet volgens plan• Je stelt een daad – je krijgt respons – je

reageert ….. Improvisatie is altijd nodig• Respons kan je niet sturen, hoogstens

beïnvloeden• Gedeelde betekenissen ontstaan pas in

dialoog / conversatie

Page 8: Veranderen in complexe systemen /  van linksonder naar rechtsboven

Lage diversiteit, weinig verschil

Hoge diversiteit, veel verschil

Zekerheid, duidelijkheid, stabiliteit Hoge onzekerheid

Een veranderende taal, van naamwoorden naar werkwoorden

Gebaseerd op werk van Ron Fry & Ralph Stacey

• Het systeem• De verandering• De leider• De organisatie• Het project• Het plan / de blauwdruk…. • Het onderzoek

• Organiseren• Veranderen

• Leiden• Ontwerpen• Plannen

• Onderzoeken

Page 9: Veranderen in complexe systemen /  van linksonder naar rechtsboven

Lage diversiteit, weinig verschil

Hoge diversiteit, veel verschil

Zekerheid, duidelijkheid, stabiliteit Hoge onzekerheid

De paradox van “leading change”

Gebaseerd op werk van Ron Fry & Ralph Stacey

DE STATUS QUO MANAGEN EN VERBETEREN• Neigt naar bureaucratie• Neigt naar controle en sturing

TRANSFORMATIE CREËREN• Complex• Vluchtig

• Meerzinnig• Snel

• Divers

Page 10: Veranderen in complexe systemen /  van linksonder naar rechtsboven

Samengevat

• Een organisatie is geen apart “ding”, je zit er zelf in• Conversatie is het kernpoces van organiseren• De toekomst komt te voorschijn uit intenties,

besluiten en acties in het heden• Oorzakelijke verbanden zijn complex, niet lineair,

niet voorspelbaar• Leiders zijn verantwoordelijk, maar niet “in control”• Complexiteit bestaat: we kunnen ze niet uitwissen

of wegwensen

Page 11: Veranderen in complexe systemen /  van linksonder naar rechtsboven

En wat doet dan de “leider”?

• Echte verandering komt er door te werken in informele processen ipv formeel “change management”.• Controle is een illusie; accepteer onvoorspelbaarheid:

“Give up the need to be right”.• Conversation is the only game in town• Objectiviteit bestaat niet: niemand heeft voor altijd gelijk• Alle mogelijkheden “regelen” of voorzien houdt innovatie

tegen• Onbedoelde consequenties zijn normaal en onvermijdelijk

Page 12: Veranderen in complexe systemen /  van linksonder naar rechtsboven

Enkele gevolgen hiervan:

• Generalisaties (waarden, strategie) werken alleen als ze gelokaliseerd worden (dwz ter plekke in de praktijk gebracht – levend gemaakt)

• Best practices zijn nutteloos: niets werkt ooit 2x op dezelfde manier

• 1000 objectieve metingen kunnen de waarde van het geheel niet weergeven

• Hoogdringendheid is een valstrik

Page 13: Veranderen in complexe systemen /  van linksonder naar rechtsboven

Praktisch

• Laat conversaties plaatsvinden over grenzen heen (van bv. niveau’s of afdelingen)

• Verduidelijk wat je ziet als strategische prioriteiten en hindernissen

• Waardeer verschillen in visie en daag normering uit• Moedig mensen aan regels te overtreden om nieuwe

dingen uit te testen• Speel in informele processen: doe mee, spreek mee, geef

anderen een podium• Hou de paradox van stabiliteit en innovatie/vernieuwing in

de gaten