1 Voorwoord - UHasselt...voor bepaalde groepen, want dat zorgt voor het ontstaan van subgroepen....

Welkom op de 31ste SOFIA-nieuwsbrief boordevol weetjes en interessante artikels

over vrouw en management. Deze nieuwsbrief wordt verstuurd naar al onze

netwerkleden, deelnemers van ons programma en geïnteresseerden die zich hebben

ingeschreven. Voor opmerkingen, reacties en bijdragen kan je terecht op

[email protected]. Meer info en het SOFIA-nieuws archief vind je op:

www.uhasselt.be/sofia.

Inhoud

Voorwoord ................................. 1

Zomeractiviteit ........................... 1

CEO ............................................ 2

Diversiteit .................................. 3

Sociale media ............................. 4

Kind & gezin............................... 5

Netwerken .................................. 6

Onderhandelingstechnieken ....... 6

Generatie Y ................................ 7

Travel ......................................... 8

Man vs vrouw ........................ 9-11

UH nieuws ................................ 12

Body language .......................... 12

Vrouw en lichaam ................ 12-13

Dank aan .................................. 14

Redactie ................................... 14

Voorwoord 1

nr. 31 • september 2011

De zomer is voorbij...

Of wat je een ‗zomer‘ noemt. Ook al vertelt men in één van de volgende artikels

(p8) dat zelfstandigen vaak geen vakantie nemen, toch hoop ik dat de meesten

onder jullie wat rust hebben genomen (in het buitenland) en dat de batterijtjes

weer volledig opgeladen zijn voor het najaar. Ondertussen zitten de kinderen

weer achter de schoolbanken en draait de productie terug op volle toeren. Ook

SOFIA is klaar om het najaar te trotseren. We hebben de zomerstop trouwens in

volle glorie afgesloten met de geslaagde Sofia Summer Edition in het Wijnkasteel

van Genoels-Elderen. Zowel oude als nieuwe leden kregen er de kans elkaar be-

ter te leren kennen, fijn bij te babbelen en te netwerken. Hier werd opnieuw dui-

delijk dat netwerken onder vrouwen toch erg gemoedelijk is. In dit nummer

wordt er ook aandacht besteed aan het netwerken en krijg je wat nuttige tips.

Verder heb ik geprobeerd een zo gevarieerd mogelijk aanbod van thema‘s te ver-

werken in deze nieuwsbrief. Zo zal ieder onder jullie er wel iets interessants tus-

sen vinden. Ik wens jullie alvast heel veel leesplezier toe! Valérie

Een geslaagde Sofia Summer Edition

Op maandagavond 29 augustus verzamelden een 50-tal enthousiaste Sofia-

dames in het Wijnkasteel van Genoels-Elderen. Deze pittoreske locatie was het

decor van een erg leerrijke, interessante en smaakvolle avond. Onze dames kre-

gen eerst een rondleiding op het wijndomein, gevolgd door een proeverij met

heerlijke hapjes. Het weer zat mee, iedereen was goedgeluimd en de wijnen wa-

ren lekker. Hieronder een aantal foto‘s die door Sofia-Limburg-dame, Sylvia Nijs,

werden getrokken. Bedankt hiervoor, en bedankt allemaal voor de fijne avond!

Zomeractiviteit 2

Sinds Henry Ford bij het begin van de 20ste eeuw de tijdsregistratie voor arbeiders introduceerde, heeft de tijdsbesteding van

werknemers nog weinig geheimen. Maar wat voor velen wel onduidelijk blijft is wat de CEO van een groot bedrijf de ganse dag doet.

Maar net omdat de tijdsbesteding van een CEO een grote impact heeft op een bedrijf, gingen de onderzoekers van de London School

of Economics en van de European University Institute 100 Italiaanse CEO's van erg dichtbij volgen. Daarna bundelden ze hun

conclusies in het rapport ‖What Do CEO‘s Do‖?

Na de cijfers te hebben geanalyseerd kwamen ze tot de volgende bevindingen:

85% van de tijd is de CEO bezig met andere mensen te werken. Dat gebeurt in meetings, telefoongesprekken en publieke

optredens.

15% van de tijd werkt de CEO alleen.

De tijd die de CEO met anderen werkt kan als volgt worden ingedeeld:

42% wordt doorgebracht met insiders (werknemers of managers van het eigen bedrijf)

25% wordt doorgebracht met mensen van zowel binnen als buiten het bedrijf

16% wordt doorgebracht met enkel outsiders (mensen van buiten het bedrijf)

Daarna werden de cijfers van naderbij bestudeerd om te zien welke CEO zijn tijd het meest productief had besteed. Uit die oefening

kwamen drie conclusies:

1. CEO's die langer op de zaak zijn presteren beter dan zij die minder lang op de zaak zijn. Zo gaf elke additioneel procentpunt tijd

dat werd gewerkt een stijging van 2,14% in productiviteit.

2. Hoe meer tijd werd doorgebracht met insiders, hoe meer de productiviteit van de CEO omhoog ging. Voor elk procentpunt tijd dat

werd doorgebracht met tenminste 1 insider ging de productiviteit van de CEO met 1,23% omhoog. Minder goed nieuws was dat de

tijd die CEO's met outsiders doorbrachten op geen enkele manier kon worden gerelateerd aan de prestatie van het bedrijf.

3. De onderzoekers bepaalden een maatstaf voor de kwaliteit van het behoorlijk bestuur, waarbij ze rekening hielden met de

omvang van de raad van bestuur, het aantal vrouwen in die raad van bestuur, het aantal buitenlandse vestigingen enz. Opnieuw

vonden ze een duidelijke correlatie: bedrijven met een goede governance hadden CEO's die voornamelijk tijd spendeerden met

insiders en tegelijkertijd productiever waren.

De reacties van de betrokken CEO's op deze studie zijn uiterst positief. Omdat het 'lonely at the top is' hebben ze er vaak geen benul

van hoe ze hun tijd beter kunnen besteden. De onderzoekers willen het belang van deze (beperkte) studie nog niet overdrijven, noch

de conclusies ervan veralgemenen. Maar uit de studie blijkt alvast één ding: wie zich hoofdzakelijk met zijn eigen mensen

bezighoudt, boekt de beste resultaten. Bron: www.express.be

What do CEO‘s do?

Kinderen die weinig snoep eten maken meer kans om CEO te

worden. Dat heeft volgens een wetenschappelijk onderzoek te

maken met een mechanisme dat beloningsgedrag uitstelt. Toen

onderzocht psycholoog Walter Mischel een reeks kleuters en

bekeek hoe goed of slecht ze waren in het uitstellen van

handelingen die voldoening schenken, zoals snoepen. Wat bleek?

Kleuters die langer konden wachten om te

snoepen groeiden uit tot populaire, goed in

het vel zittende tieners die hoger scoorden op

schoolexamens en uiteindelijk meer kans

maakten om het ook in het zakenleven ver te

brengen.

'De tijd die kinderen konden wachten om een

snoepje te eten gaf een aanwijzing van hun

vermogen om met stresssituaties en frustratie

om te gaan. Kinderen die daar weinig moeite

mee hebben groeien makkelijker uit tot CEO of dokter. Dat zijn

beroepen die hoge stressniveaus hebben en waar het jaren

duurt vooraleer men de vruchten van de arbeid plukt', zegt

psychologe Susan Albers.

Ook het tegenovergestelde blijkt waar. Kinderen die meer

snoep eten vervallen makkelijker in de marginaliteit.

In 2009 bestudeerde Simon Moore van de

Cardiff University een bestaand onderzoek,

waarin het gedrag van 17.000 mensen werd

gemonitord van bij het begin van hun jeugd

tot ze volwassen waren. Daaruit bleek dat

69% van de mensen die voor hun

vierendertigste waren veroordeeld voor een

misdaad in hun kindertijd dagelijks hadden

gesnoept.

Bron: www.express.be

Waarom kinderen die weinig snoepen makkelijker CEO worden?

Pagina 2 SOFIA nieuwsbrief

CEO 3

Hoe een multicultureel team leiden?

Ondernemend Nederland steeds vaker vrouw of allochtoon

Pagina 3 nr. 31 • september 2011

Verder is een sterkere spreiding over sectoren ontstaan.

Allochtonen ondernemen bijvoorbeeld niet langer overwegend in

traditionele sectoren, zoals de detailhandel en de horeca.

http://www.research.nl/

Het gezicht van ondernemend Nederland wordt steeds minder

bepaald door autochtone mannen, zo blijkt uit de ‗Monitor

vrouwelijk en etnisch ondernemerschap 2010‘ van EIM,

zusterbedrijf van Research voor Beleid. Uit de monitor, door EIM

opgesteld in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken,

Landbouw en Innovatie en het Ministerie van Onderwijs, Cultuur

en Wetenschap blijkt dat in een tijdsbestek van 10 jaar het

aandeel vrouwelijke starters is gegroeid van 25 procent naar 35

procent. In dezelfde periode is het aandeel etnische starters –

startende ondernemers geboren in het buitenland – toegenomen

van 15 naar 25 procent. Vrouwelijk en etnisch ondernemerschap

dragen bij aan een grotere verscheidenheid in het

ondernemerslandschap. Beide groepen zijn meer gaan

ondernemen waardoor hun economische betekenis toeneemt.

Diversiteit 4

Door de toenemende internationalisering van de samenleving

komen multiculturele teams steeds vaker voor. Die kunnen

erg succesvol zijn omdat ze nieuwe markten en netwerken

kunnen aanboren. Maar de samenwerking verloopt niet altijd

soepel. Daar kunt u iets aan doen.

Zoek de overeenkomsten. Laat de teamleden zich niet

blindstaren op de verschillen. Leg vanaf het begin de

nadruk op de inhoudelijke overeenkomsten. Het

teamdoel is de bindende factor.

Manage het verschil. Dat opvattingen en gedragingen

verschillen, is op zich geen probleem. U moet wel

zorgen voor voldoende overleg om verschillen in

goede banen te leiden. Vraag door naar wat iemand

bedoelt en leg uit wat daarvan wel of niet klopt. Let op

objectiviteit, transparantie en respect.

Focus op individuen. De samenwerking zal tussen

sommige mensen stroever zijn dan tussen anderen

omdat bepaalde karakters elkaar nu eenmaal niet

liggen. Houd rekening met de individuele personen,

niet met de achtergrond of groep waar hij deel van

uitmaakt. Stel vooral de inhoud van het werk centraal.

Geen speciale behandeling. Houd de mentale

voorkeuren in de gaten, maar maak geen apart beleid

voor bepaalde groepen, want dat zorgt voor het

ontstaan van subgroepen. Streef naar

gelijkwaardigheid.

Bron: www.bizz.be

AXA en JUMP lanceren de AXA Wo_Men@Work Award editie 2011

Deze trofee gaat naar bedrijfsleiders van onder-

nemingen die zich persoonlijk engageren voor

een evenwichtige man-vrouw verdeling op alle

niveaus binnen zijn of haar onderneming of

organisatie gevestigd in België. AXA en JUMP

gaan op zoek naar geschikte kandidaten en

reiken de award uit op 1 december 2011

Meer info: http://www.womenatworkaward.be/?lang=nl

http://www.research.nl/


E-mailen op het werk maakt ons onbeleefder. Maar ook door

sociale netwerken en smartphones worden we met z‘n allen

onproductiever en brutaler.

Door werkonderbrekingen worden we onbeleefder en minder

productief. De moderne communicatietechnologie is hiervan

de belangrijkste oorzaak: 60 procent van die onderbrekingen

wordt veroorzaakt door nieuwe snufjes zoals e-mail, sociale

netwerken, sms‘en en instant messaging zoals Twitter.

Dat is de conclusie van een onderzoek van het bedrijf

Harmon.ie, een provider van e-mailsoftware.

De digitale snufjes zijn stilaan helemaal verweven met ons

privé- en professioneel leven. Problematisch is dat die

afleiding ook een negatieve impact heeft op de kwaliteit en

de kwantiteit van het geleverde werk, én zelfs op de

klantenrelaties. "Een op drie medewerkers geeft toe dat

onderbrekingen het werk moeilijker maken, en een op vier

zegt dat deze afleidingen ervoor zorgen dat er geen tijd meer

is voor creatief of diepgaand denken", stipt Harmon.ie aan.

Enkele frappante cijfers:

45 % van de werknemers geeft aan maximum 15

minuten aan één stuk te kunnen doorwerken zonder

onderbroken te worden

53 % zegt elke dag door die afleidingen minstens

één uur te verliezen

Het jaarlijks verlies aan productiviteit door digitale

onderbrekingen is volgens het rapport zo‘n 7.560 euro per

werknemer.

E-mail, sociale netwerken, sms‘en, Twitter en smartphones

maken ons ook minder beleefd.

twee op de drie ondervraagden geeft toe dat ze een

groepsvergadering zouden onderbreken om digitaal

met iemand anders te communiceren

Volgens Harmon.ie is email de grootste bedreiging

voor beleefdheid op de werkvloer: 48 % van de

respondenten zou een groepsvergadering

onderbreken om een e-mail te versturen. Voor een

mobiel telefoongesprek (35 %) en het updaten van

een sociaal netwerk (12 %) zouden ze dat minder

snel doen.

85 % van de medewerkers wil zijn gsm enkel

afzetten als de baas daar uitdrukkelijk om vraagt;

63 % zou zijn mobiele telefoon alleen uitschakelen

tijdens een persoonlijk gesprek


Facebooken op het werk kost 7560 €

De 5 grootste LinkedIn-irritaties

Begin dit jaar werd op verschillende LinkedIn Groups de vraag gesteld waar LinkedIn-gebruikers zich binnen hun netwerk

aan irriteren. Hier zijn de vijf meest vermelde ergernissen.

1. Eénrichtingsverkeer (23% geantwoord)

Ongegeneerde promotie van je eigen zaak in je statusupdates. Laat anderen de kans te zeggen hoe goed je bent of hoe

tevreden hij of zij is over je zaak.

2. Connect-verzoeken van volslagen onbekenden (19% geantwoord)

De persoon die met jou wil ‗connecten‘ is iemand waarvan je nog nooit gehoord hebt, laat staan dat je hem of haar al hebt

gesproken. Dat er helemaal niet wordt uitgelegd met welke intentie het verzoek werd verstuurd, maakt het alleen maar

erger.

3. Vermelden van je aantal connecties (14% geantwoord)

Omdat LinkedIn stopt met het weergeven van het aantal connecties bij 500, hebben sommigen er niets beter op gevonden

dan achter hun naam zelf aan te geven hoe groot hun netwerk wel is. Koplopers hierin zijn de Amerikanen.

4. LinkedIn gebruiken zoals Twitter (13% geantwoord)

Voor eens en voor altijd: het is niet de bedoeling dat je LinkedIn gaat gebruiken zoals je je Twitter-account gebruikt.

5. Een slechte profielfoto (11% geantwoord)

Een foto van jezelf met je kroost, op een kameel in de woestijn of in je pyama: géén foto is nog steeds beter dan een slechte

profielfoto! Kies je ‗profile pic‘ met zorg, want in het echte leven zullen mensen je herkennen aan de hand van deze foto.

Verder werden ook genoemd: een te beperkte postcodetabel in LinkedIn, het veelvuldige misbruik van discussies in Groups

en de weergave van namen met toevoegsels in je virtuele rolodex.

Bron: Richardvanderblom.com

Sociale media 5


Kinderen waarbij beide ouders werken zijn rustiger in de omgang. Dat

blijkt uit een onderzoek van het University College London.

Tijdens het onderzoek werden 19.000 baby's die in 2000 geboren

werden gevolgd. Opmerkelijk genoeg bleken de kinderen, waarvan

beide ouders vlak na de geboorte weer gingen werken de meest

stabiele peuters te worden. Ze hadden minder snel last van angst en

hyperactiviteit en maakten minder ruzie met hun klasgenoten.

Ook voor de moeders was het uit werken gaan een positief iets. Zo

bleken niet-werkende moeders vaker depressief te zijn.

www.she.be

‘Le temps passe mais ne repasse pas', zei de excentrieke Franse componist Eric

Satie. Reden waarom je er simpelweg niet mag bij stilstaan hoeveel tijd je

onderweg bent van je huis naar je werk en terug. Volgens een Britse studie blijkt

de psychologische schade hiervan groter te zijn voor vrouwen dan voor mannen.

Het file- of pendelleed eist een zware tol van iedere werknemer. Onderzoekers

van de 'London School of Economics' en de universiteit van Sheffield wilden die

schade wel eens opmeten. Daarvoor gebruikten ze data van de 'British Household

Panel Survey' die peilt naar gezondheid, welzijn, sociale en economische situatie

en tewerkstelling van de Britten.

Uit het onderzoek van die gegevens blijkt dat mannen meer tijd verliezen in het

woon-werk verkeer dan vrouwen. Maar bij vrouwen komt onder invloed van de

'verloren' tijd de mentale gezondheid meer onder druk te staan dan bij mannen.

Moeders met heel jonge kinderen die de schoolleeftijd nog niet bereikten, hebben er het meest last van. Het psychologisch

effect van het onderweg zijn, is bij hen vier maal groter dan bij mannen met kinderen van dezelfde leeftijd. Zelfs kinderloze

vrouwen in lange termijn relaties hebben meer last van het woon-werk verkeer dan mannen.

Enkel vrouwelijke singles zonder kinderen, vrouwen die flexibele werktijden hebben of vrouwen van wie de man het grootste

deel van het huishoudelijk werk op zich neemt, blijken zich niet op te winden over de tijd die ze op de baan doorbrengen.

Als de resultaten voor de mannen onderling worden vergeleken, blijken de mannen met heel jonge kinderen meer last te

hebben dan zij die schoolgaande kinderen hebben. Maar de ergernis van de vaders met baby's en peuters is toch nog altijd

kleiner dan deze van kinderloze vrouwen met een relatie.

Het is zeker niet zo dat mannen tijd zat hebben, zo stellen de onderzoekers, ook zij woekeren met hun tijdsbesteding. Toch

blijkt het onderweg zijn hen minder moeite te kosten dan bij vrouwen het geval is.

Professor Economie Jennifer Roberts van de Sheffield universiteit stelt dat vrouwen meestal onderweg boodschappen doen

en heel dikwijls verantwoordelijk zijn voor het brengen en ophalen van de kinderen. Deze bijkomende opdracht zou zwaar

doorwegen. En misschien zitten mannen nog niet eens zo tegen hun zin in hun favoriete auto, wie weet?

Kind & gezin 6 Werkende ouders = rustige kinderen

Vrouwen lijden meer onder woon-werk verkeer dan mannen

Early-bird korting voor Creativity World Forum

Creatieve geesten hebben 16 en 17 november al met rood aangekruist in hun agenda: op

die dagen slaat het Creativity World Forum zijn tenten op in de Ethias Arena in Hasselt! Als u

voor 1 oktober inschrijft geniet u bovendien van een fikse earlybird-korting. Meer info:

http://www.she.be


U kunt ook te veel netwerken

En met netwerken bedoelen we hier de klassieke bijeenkomst op recepties, diners, seminars enzovoort. Ziet u steeds

dezelfde gezichten? Hebt u achteraf weleens het gevoel dat u liever thuis had gezeten? Hoed u voor de nutteloze

netwerkbijeenkomst.

Ga niet zonder specifiek doel naar een bijeenkomst. Stel uzelf de vraag: wat wil ik leren, wie wil ik spreken? En wat

heb ik zelf te bieden? Kunt u geen goed antwoord verzinnen op deze vragen, blijft dan lekker thuis.

Ga niet naar een bijeenkomst waarvan u vooraf niet weet wie er aanwezig zullen zijn. Veel ondernemers (vooral

zelfstandigen) verdoen hun tijd omdat ze denken: ik zal maar gaan, want je weet nooit.

Vraag u bij elke uitnodiging af: Moet Ik Dit Nu Doen?

Moet: is het echt noodzakelijk?

Ik: ga ik zelf of kan iemand anders in mijn plaats gaan?

Dit: moet ik naar deze bijeenkomst of kan ik beter naar een andere?

Nu: is dit een eenmalige bijeenkomst of komen er meer kansen?

Doen: heb ik niets beters te doen?

Bron: Denetwerkmakelaar.nl

Netwerken 7

Vrouwen zijn geen slechtere onderhandelaars dan mannen,

maar zijn ten opzichte van de eigen positie wel sneller bereid

om concessies te doen. Wanneer ze voor iemand anders

moeten onderhandelen, stellen ze zich wel scherper op. Dat

is de conclusie van een onderzoek van wetenschappers aan

de Columbia Business School. De assertieve opstelling in

belang van anderen kadert in het zorgdragende karakter van

de vrouw en is volgens de onderzoekers dan ook consistent

met de percepties over de vrouwelijke rol.

"Vrouwen lijken slechtere onderhandelaars te zijn dan

mannen, maar dat strookt niet met de waarheid," benadrukt

onderzoeksleider Michael Morris tegenover het magazine

Science Daily. "Wanneer er iets voor anderen moet bereikt

worden, blijken ze tijdens onderhandelingen niet slechter te

presteren dan mannen. Wanneer vrouwen voor zichzelf

moeten onderhandelen, nemen ze echter een minder hard

standpunt in." Uit het onderzoek blijkt dat vrouwen tijdens

onderhandelingen al tijdens de eerste ronde van de

gesprekken 20 procent op hun loon inleveren.

Bij mannen kan er tijdens de onderhandelingen volgens de

onderzoekers geen verschil worden opgetekend tussen de

inzet voor de eigen persoon en het verdedigen van de

belangen van een derde partij. Volgens de onderzoekers

nemen vrouwen tijdens onderhandelingen voor anderen ook

het steven naar een sociale goedkeuring door de achterban

mee op in de gesprekken, waardoor ze verder gaan in hun

eisen dan ze voor zichzelf zouden doen.


Boekentip:

―Strategisch onderhandelen voor vrouwen‖ - Yvette Berkel;

Monic Buhrs; Elisa de Groot—ISBN: 9789089650429

Prijs: 19.90 €

Vrouwen onderhandelen beter in het belang van anderen

Onderhandelingstechnieken 8


Jonge werknemers vinden multitasken stresserend

meest op haar gemak met het gebruik van

informatica. En alle leeftijdscategorieën

hebben een even sterke hekel aan werken

met verouderde computers en software.

De algemene conclusie luidt overigens wel

dat de gelijkenissen tussen de generaties

sterker zijn dan de verschillen.

Nog enkele highlights

Generatie Y is veel minder dan de andere

generaties geneigd zich tot de baas te

wenden bij een probleem, de ―peers‖ (de

collega‘s) komen op de eerste plaats.

Generatie Y vindt multitasken stresserend.

Ze zijn er trouwens niet erg goed in, zo

blijkt uit een Belgische studie over de

generaties op de werkvloer. U zal hen ook

moeten helpen omgaan met informatica,

want ze hebben een achterstand ten

opzichte van de dertigers en veertigers.

De studie is uitgevoerd door

communicatiebureau Frajlick Campus. Ze

bevestigt dat Generatie Y (tot 30 jaar) tuk

is op vrije tijd en vakantiedagen, een

onbelemmerde internettoegang wenst en

het liefst elektronisch communiceert. Ze

bevestigt ook dat de jongeren minder

flexibel zijn wat de arbeidsuren betreft.

Andere stereotypen blijken dan weer geen

stand te houden. Niet de jeugd, maar de

tussengeneratie X (31 tot 45 jaar) is het

40% van de Baby Boomers (werknemers

ouder dan 45) geven aan het ―helemaal

niet erg te vinden als hun baas vraagt

over te werken‖, tegenover slechts 22%

van de jongeren onder 30 jaar.

Meer dan één jongere op twee uit de

generatie Y windt zich op over het

gebrek aan richtlijnen op het werk. De

jongeren onder 30 geven ook aan meer

stress te ondervinden bij gebrek aan

richtlijnen.

Bijna één jongere op drie zegt stress te

hebben – in meerdere of mindere mate

– als hij een project alleen moet

beheren, tegenover 23% van de groep

31-45 jaar en 17% voor wie ouder is

dan 45.

Bron: www.hbvl.be

Generatie Y 8


Wist u dat uw personeel maar liefst 22 procent efficiënter gaat

werken als daar een incentive tegenover staat? Een incentive is

een beloning die een organisatie in het vooruitzicht stelt als

een bepaalde en meestal zakelijke doelstelling gehaald wordt.

Dat is de bevinding van de Amerikaanse psycholoog Steven

Condly, die hiervoor maar liefst 47 experimenten met

incentives uitvoerde. Met stip op één staan reisincentives.

Klanten of medewerkers zetten zich het hardst in voor dit type

beloning. Een loonsverhoging heeft ook een gunstig effect,

maar dat slijt veel sneller.

Business incentives zijn geen worteltjes die u zomaar voor de

ogen van uw doelgroep laat bengelen. Als u uw medewerkers

wil stimuleren, zijn er zaken waarmee u rekening dient te

houden.

- realistische targets, waarover goed werd gecommuniceerd,

en met inspraak van de medewerkers. Want de beloning moet

altijd in verhouding staan tot de inspanning.

- voldoende tijd voor het programma. Een incentive verbinden

aan een looptijd van pakweg een maand, is ruim onvoldoende.

- de juiste incentive voor de juiste doelgroep. Want niet

iedereen is even avontuurlijk aangelegd. Voor sommigen is

bijvoorbeeld canyoning allesbehalve een beloning.

Uiteraard wilt u ook bijleren van uw incentivesprogramma‘s.

Voorzie daarom ook altijd een evaluatiemoment. Heeft het

programma opgeleverd wat u ervan verwachtte? Is de

doelgroep tevreden over de geleverde inspanning en de

daaropvolgende beloning? Is het concept voor herhaling

vatbaar? Enzovoort.

Business incentives, en dan vooral reizen, worden soms

meewarig bekeken. Omdat ze de indruk creëren een

snoepreisje te zijn op kosten van de organisatie. Dat is een

groot misverstand: business incentives zijn integendeel een

economische tool om klanten of medewerkers te stimuleren

hun targets te halen of te overtreffen. 4

De meerwaarde die de klant of het personeelslid op die

manier genereert, dient als betaling van die reis. Met andere

woorden, er moeten geen speciale werkingskosten worden

voorzien om een business incentive te financieren. Het is de

medewerker zelf die door zijn extra inspanningen voor de

reis instaat. Reisincentives betalen zichzelf terug, met

interest, want er is natuurlijk ook de meerwaarde van de reis

zelf.

Bron: optiextension

Reizen: de ultieme stimulans voor uw personeel

Voor 30 procent van de Belgische zelfstandige ondernemers staat een vakantie niet op de agenda. Dat is de conclusie van

een enquête van de ondernemersorganisatie Unizo. Voor de resterende groep is de zomer bovendien de enige

vakantieperiode van het jaar. Gemiddeld neemt een zelfstandige volgens Unizo 11,5 dagen per jaar vakantie, weekends en

feestdagen niet meegerekend. Unizo merkt op dat de zelfstandige daarmee minstens tien dagen minder vakantie neemt dan

werknemers. Er wordt aan toegevoegd dat ondernemers bovendien ook tijdens de vakantie geen afstand kunnen nemen. 35

procent van de ondervraagden kan het bedrijf niet loslaten, terwijl 64 procent geregeld op de hoogte wordt gehouden van

de ontwikkelingen. Unizo adviseert de ondernemers wel in de mate van het mogelijke ruimte te laten

voor vakantie. Dat zorgt immers voor creativiteit en biedt enige ademruimte.


Eén op drie zelfstandigen laat vakantie aan zich voorbijgaan Travel 9


Jonge Japanse vrouwen mogen niet

alleen een langer leven verwachten,

ze verdienen ook meer geld dan hun

mannelijke leeftijdsgenoten. Dat

blijkt uit een vijfjaarlijkse rondvraag

door het Japanse ministerie van

Binnenlandse Zaken.

Het inkomen van een alleenstaande Japanse vrouw van minder

dan 30 jaar schommelt gemiddeld rond de 218.156 yen (1.930

euro) per maand. Een Japanse man van dezelfde leeftijd

verdient maandelijks ongeveer 215.515 yen (of 1.900 euro).

Daarmee hebben vrouwen voor de eerste keer ooit hun

mannelijke tegenhangers bijgebeend op het vlak van loon.

Het gemiddelde loon van Japanse vrouwen steeg de afgelopen

Vrouwen verdienen meer dan mannen in Japan

Leiderschap wordt op dit ogenblik nog altijd als een

mannelijke eigenschap bestempeld. Dat is de conclusie van

een onderzoek van de Northwestern University. Daarbij wordt

opgemerkt dat er in het algemeen nog steeds wordt vanuit

gegaan dat vrouwen minder geschikt zijn om een leidersrol

op te nemen. Bovendien wordt er volgens de onderzoekers

negatief gereageerd wanneer vrouwen een aantal mannelijke

karakteristieken overnemen die belangrijk worden geacht om

als leider succes te boeken. Deze reacties komen overeen

met de geslachtsstereotypes," merken de onderzoekers op in

het webmagazine ScienceDaily. "Vrouwen worden

vereenzelvigd met zachtere karaktereigenschappen, terwijl

mannen meer in verband worden gebracht met

strijdvaardiger karakteristieken. Algemeen wordt

aangenomen dat die strijdvaardiger eigenschappen essentieel

zijn voor een succesvol leiderschap. Omdat mannen beter

passen in dat stereotype, krijgen ze gemakkelijker toegang

tot leidersfuncties en wordt hen ook minder in de weg gelegd

bij het uitbouwen van een succesvolle leiderscarrière."

"Goed nieuws voor de vrouwen is wel dat het mannelijke

aspect van het leiderschap minder zwaar doorweegt dan in

het verleden het geval was," oppert onderzoeksleider Alice

Eagly, professor psychologie aan het Institute for Policy

Research aan de Northwestern University. "Toch blijft

leiderschap cultureel mannelijk bepaald, hoewel niet zo sterk

als in het verleden. De mannelijke invalshoek is daarentegen

wel versoepeld voor leidersposities op lagere niveaus en in

educatieve organisaties."Culturele stereotypes kunnen laten

uitschijnen dat vrouwen niet de vereiste kwaliteiten hebben

om een succesvol leider te worden," stelt Eagly. "Dat voegt

een bijkomende barrière bij de andere hindernissen waarmee

een vrouwelijke carrière wordt geconfronteerd."


vijf jaar met 11,4 procent. Het loon van de mannen ligt

vandaag juist 7 procent lager dan vijf jaar geleden.

―Omdat de lonen van de Japanse mannen zoveel hoger

waren, konden ze ook veel dieper duiken toen het slechter

begon te gaan met de economie‖, vertelt Hideo Kumano,

hoofdeconoom bij het Dai-ichi Life Research Institute.

Daar komt nog bij dat heel wat Japanse mannen in sectoren

werken die zwaar getroffen werden door de economische

crisis. Vrouwen zijn in Japan vaker tewerkgesteld als dokter

of als verpleegster. De medische sector is er door de

vergrijzing juist op vooruitgegaan.

Bron: www.jobat.be

Leiderschap wordt cultureel nog altijd mannelijk bepaald

en 10


Het glazen plafond barst

Sticky floors ipv glazen plafond

Vrouwen krijgen wel degelijk minder kansen dan mannen

om door te groeien. Dat is een van de resultaten van het

pas afgeronde doctoraatsonderzoek van Nick Deschacht

aan de Vrije Universiteit Brussel. Niet alleen verdienen

vrouwen nog steeds minder dan mannen, je vindt hen

ook minder vaak terug in hoge carrièreniveaus en

leidinggevende functies (in het management vind je slechts

15% vrouwen terug). In het onderzoek werden de carrières

van mannen en vrouwen gedurende een periode van tien

jaar gevolgd. Daaruit bleek dat vrouwen minder snel

promotie maken dan mannen.

Deze carrièreverschillen zijn niet louter te verklaren

doordat vrouwen vaker deeltijds werken dan mannen of

doordat vrouwen in andere sectoren werken. Komt het dan

door hun opleidingsniveau, vragen wij ons af? Ook niet,

zegt Deschacht. Want werkende vrouwen zijn in België

gemiddeld genomen zelfs wat hoger opgeleid dan mannen.

Maar waaraan ligt het dan wel dat vrouwen minder promotie-

kansen krijgen? Er wordt nog steeds gediscrimineerd. Tot spijt

van wie gelijke kansen hoog in het vaandel draagt, stelt De-

schacht vast dat vrouwen minder vaak promoties krijgen… om-

dat ze vrouw zijn. Bij beslissingen over aanwervingen en pro-

moties bestaat de perceptie blijkbaar nog steeds dat vrouwen

minder beschikbaar zullen zijn omwille van het gezin.

De lage kans op promotie bij vrouwen blijkt trouwens niet al-

leen beperkt tot topfuncties. De belemmeringen zijn integen-

deel zelfs groter onderaan en in het midden van de carrièrelad-

ders. Deschacht spreekt daarom over sticky floors, eerder dan

van een glazen plafond.

Bron: Kluwer

Vier op de tien bedrijfsleiders en hogere kaderleden zijn

vrouwen. Er zijn barsten in het glazen plafond maar het is

niet gebroken. Voor de klas staan vooral vrouwen, maar in de

directeursstoel zit een man. Het verplegend personeel is voor

het overgrote deel vrouwelijk, maar de directieraad van het

ziekenhuis is mannelijk. Met andere woorden: veel vrouwen

op de arbeidsmarkt, maar de leidinggevenden zijn mannen.

Volgens de nieuwste cijfers van de Federale Overheidsdienst

Economie is daarin verandering aan het komen.

Vier op de tien bedrijfsleiders en hogere kaderleden zijn

vrouwen. In absolute cijfers gaat het om een verdubbeling

van het aantal vrouwen in hogere functies tussen 2000 en

2010. De sectoren met de meeste vrouwen in leidinggevende

functies zijn de gezondheidszorg en onderwijs en - opval-

lend - de Europese en internationale instellingen, waar de

helft van het hoger kader een vrouw is. De sectoren waar het

minst aantal vrouwen leiding geven, zijn de industrie en de

sector vervoer. Verbazing en ongeloof alom bij onderzoekers

die zich bezighouden met gender. "Bij de Vlaamse overheid is

24 procent van het topkader een vrouw. Dat is veel en komt

ook door de streefcijfers die de Vlaamse overheid zichzelf

oplegt. Want bij vergaderingen met de privésector kom ik

toch vooral mannen als ceo tegen", zegt emancipatieambte-

naar Ingrid Pelssers. "Je moet wel een onderscheid maken

tussen 'hoger kaderpersoneel' en de echte 'managment-

functies', en dat kun je uit de cijfers niet afleiden. Meer vrou-

wen aan de top komt ook wel door de schaarste op de ar-

beidsmarkt: je moet alle beschikbare middelen inzetten",

zegt gender-onderzoekster Elke Valgraeven van de Universi-

teit Hasselt. "Al moet ik toegeven dat er vooruitgang zit in

het aantal vrouwen aan de top. En die evolutie kun je niet

meer terugdraaien." Volgens Els Van Hoof, van de CD&V-

werkgroep Vrouw & Maatschappij, zijn er wel barsten in het

glazen plafond, maar is er geen breuk. "Van alle Vlaamse

topmanagers was in 2008 slechts 3,92 procent een vrouw,

aldus het managersnetwerk Top Management. De meeste

vrouwelijke ceo's leiden trouwens kleinere bedrijven." Ook Veerle Draulans van de KULeuven en de universiteit van

Tilburg relativeert: "De notie 'glazen plafond' heeft vooral

betrekking op de echte 'topfuncties'. Studies over het glazen

plafond houden rekening met het aantal mensen waarover

men leiding geeft, budgetverantwoordelijkheid en invloed op

strategiebepaling. Bovendien is de grootte van een organisa-

tie ook belangrijk. Niet elke organisatie is een beursgeno-

teerd bedrijf met enkele duizenden werknemers. " Draulans verwijst ook naar de raden van de bestuur, die nog

echte mannenbastions zijn: "De bestuursraden van de Bel-20

bedrijven telden in 2010 8,5 procent vrouwen, bij de 136

Euronext Brussel-bedrijven ligt het percentage op 10 pro-

cent, met amper twee vrouwen als voorzitter."

Bron: De Standaard


2 op 3 Europeanen vinden vrouwenquota overbodig

SOFIA-Limburg-dame, Isolde Warson, op

My Coach Day

Ervaar op zaterdag B oktober via individuele sessies en workshops hoe coaches jouw oude patronen aan het licht brengen en doorbre-ken, zodat jij een nieuwe positieve beweging kan inzetten.

SOFIA-Limburg-dame, Isolde Warson, (www.bemiddelinglimburg.be) vertegenwoordigt het luik rond ‗bemiddeling‘. Bemiddeling zorgt ervoor dat relaties niet bruusk afgebroken worden vanwege een pro-bleem tussen partijen maar draagt zorg voor het voortbestaan van de duurzame relatie die werd opgebouwd in het verleden. Aan de hand van enkele cases kan je ervaren , voelen wat het betekent om te be-middelen en hoe dit de relatie tussen de personen in kwestie kan herstellen door wederzijdse erkenning en begrip.

Het is de bedoeling om de drempel naar Coaching te verla-gen. Bedrijfsleiders en managers kunnen tijdens My Coach Day ken-nis maken met coaching. Je kan er workshops volgen en 1 op 1 ge-sprekken boeken. Er nemen 22 coaches deel met elk hun eigen spe-cifiek terrein en benadering.

Waar : Officenter Hasselt, Hendrik van Veldekesingel 150, 3500 Has-selt. Op dezelfde dag wordt MyCoachDay ook georganiseerd in Ant-werpen en in Gent.

Wanneer : Zaterdag 8 Oktober 2011, van 10h00 tot 18h00

Website : www.mycoachday.be

evenveel getalenteerde vrouwen als mannen en dus hebben ze

gelijke kansen, is wat de meerderheid denkt. Wel

wordt het belangrijk gevonden dat organisaties

een mooi work-life balance aanbieden. Die vormt

een voorwaarde voor vrouwen om in bepaalde

functies te stappen. Nu de arbeidsmarkt weer

eerder aan de krappe kant is zullen

gezinsvriendelijke bedrijven de beste mensen

aantrekken. Van alle deelnemende Europese

bedrijven beweert slechts 19 procent quota voor

vrouwen en mannen te handhaven.

Bron: Stepstone

Quota voor vrouwen zijn overbodig vinden twee op drie

Europeanen, die kunnen op eigen kracht en

talent vooruit komen. Dat blijkt uit een

enquête van Stepstone.

Slechts een op drie Europeanen meent dat

vrouwen baat hebben bij quota om hun

positie in het bedrijfsleven te verzekeren.

Stepstone organiseerde daarover een enquête

in acht Europese landen en 7200 mensen

namen eraan deel. Twee derde vindt dus dat

kwaliteit belangrijker is dan het geslacht en vrouwen en

mannen moeten hun werkgever daarvan overtuigen. Er zijn

SOFIA in het magazine ―Limburgse Zakenvrouwen‖

Op donderdagavond 22 september werd de allereerste uitgave

van het glossy magazine ‗Limburgse Zakenvrouwen‘ gelanceerd.

Uitgeverij IMAX (Tuerlinckx) haalde de mosterd bij onze noor-

derburen waar dit soort magazines sinds enkele jaren een grote

hype is en zich ondertussen over verschillende regio‘s heeft ver-

spreid. Er werd in deze editie ook een artikel over SOFIA opge-

nomen. Het resultaat mag er wezen. De magazines zijn niet te

koop, maar worden verspreid door de verschillende partners. Wie

graag een exemplaar wenst, stuurt een mailtje naar

[email protected]


Startende kmo's stellen de aanwerving van een eerste werknemer steeds langer uit. Dat blijkt

uit de masterproef van de economie-studente Ine Ramsak aan de Universiteit Hasselt. Ine

Ramsak onderzocht onder leiding van professor Ghislain Houben de evolutie van het aantal

aanwervingen bij startende bedrijven in Limburg. Daarbij werd ook naar de motivatie gepolst.

Ze kreeg hierbij medewerking van Unizo-Limburg en van HR-dienstenleverancier Sofim.

Ramsak concludeert dat het aantal ondernemers met personeel in de afgelopen jaren is

afgenomen. Bestaande bedrijven bouwen hun personeelsbestand sneller af, terwijl startende

bedrijven minder geneigd zijn om een eerste werknemer aan te werven. Het gevolg is dat de

jobcreatie bij bedrijven die minder dan een jaar bestaan, afneemt. De hoge loonkosten worden als belangrijkste reden

aangehaald voor de geringere bereidheid om aan te werven. Daarnaast spelen ook de conjunctuur, de strengere

arbeidswetgeving en de weigering om de onafhankelijkheid op te geven. Zelfstandigen met hoge werkdruk zoeken dus

eerder andere oplossingen: beroep doen op onderaannemers of hun prijzen verhogen om op die manier de volumes lager te

houden. Wanneer toch wordt beslist om te recruteren, gebeurt dit intuïtief, waardoor een eerste aanwerving mis kan lopen.

Ramsak pleit dan ook voor een verbetering van het aanwervingsproces voor eerste werknemers. De hoge loonkosten worden

als belangrijke reden aangehaald voor de geringere bereidheid om aan te werven. Daarnaast spelen ook de conjunctuur,

evenals de strengere arbeidswetgeving, de weigering om de onafhankelijkheid op te geven enzovoort. Zelfstandigen met

hoge werkdruk zullen dus eerder andere oplossingen zoeken: beroep doen of onderaannemers of hun prijzen verhogen om

op die manier de volumes lager te houden.

Bron: hbvl

Starters werven weinig personeel aan UH Nieuws 11

Body language 12

Succesvolle lichaamstaal in 8 stappen

1) Hoofd

Wil je autoriteit uitstralen? Sta dan rechtop met je schouders naar achter. Hef je hoofd omhoog, en steek je kin iets vooruit.

Wil je liever openheid uitstralen? Richt je lichaam naar je gesprekspartner toe. Steek je kin niet vooruit, maar hou je hoofd

een beetje schuin. Knik bovendien als je gesprekspartner iets vertelt.

2) Ogen

Oogcontact houden met je gesprekspartner geeft het gevoel dat je bij de les bent en aandacht schenkt voor wat hij te vertel-

len heeft. Iemand constant recht aan blijven kijken kan je gesprekspartner een onprettig gevoel geven. Het is dus beter om

iemand gedoceerd aan te kijken. Richt je ogen tijdens het gesprek af en toe naar iets anders. Ideaal is om de ander ongeveer

60 procent van de gesprekstijd aan te kijken.

3) Handen

De handen zeggen veel meer dan je denkt. Met een zachte, slappe handdruk kom je bijvoorbeeld over als een weinig daad-

krachtig iemand met een zwak karakter. Net zo belangrijk als een stevige handdruk is dat je de ander tijdens het handen

schudden in de ogen kijkt. Wie naar de grond staart, oogt al snel nerveus en zelfs onbetrouwbaar. Schud de hand van ande-

ren niet te lang of al te uitbundig. Een van de slechtste handdrukken is zo vaak schudden dat de hele arm van de ander mee

zwiert. Zo kom je overdreven enthousiast en zelfs hopeloos over. Gebruik je handen tijdens een gesprek om af en toe een

gebaar te maken en dingen aan te wijzen. Met haarlokken spelen, aan de kleding friemelen of op je nagels bijten komt aflei-

dend en nerveus over. Hou tijdens een vergadering je handen zoveel mogelijk stil.


4) Mond

Het stemgebruik is een lichaamsaspect waar je misschien niet meteen bij stil staat. En toch heeft het een invloed op hoe ie-

mand overkomt. Je stemvolume vergroten, is een manier om macht en autoriteit uit te stralen. In discussies is het ook ge-

bruikelijk dat mensen hun stem verheffen en misschien zelfs gaan schreeuwen. In zo‘n situatie kan je eerder imponeren

door rustig te praten op een gedempte toon. Zo dwing je niet alleen respect af, maar krijg je ook de aandacht.

5) Benen

Van de manier waarop iemand zijn of haar benen neerzet, kan je veel afleiden. Wordt er heftig met de benen of voeten heen

en weer gewiebeld, duidt dat op zenuwen en spanning. Wees voorzichtig met het over elkaar kruisen van de benen, want

dan ben je sneller geneigd om met de voeten te gaan wiebelen. Het is beter om alleen je enkels te kruisen en niet je hele

been. De voeten naast elkaar op de grond zetten, maakt een zelfverzekerde indruk. Wat je in elk geval nooit moet doen, is

het ene been op de knie van de andere laten rusten. Dat wordt opgevat als arrogant.

6) Gezicht

Je gezicht spreekt boekdelen. Hierin schuilt dan zowel een gevaar als een kans. Tijdens een gesprek met een klant is het niet

echt de bedoeling dat je gezicht telkens verraadt hoe je ergens over denkt. Het is dus aan te raden om je gezichtsuitdruk-

king enigszins onder controle te houden. Niet te snel en te vaak fronsen, want dat geeft de indruk dat je het niet eens bent

met wat er gezegd wordt. Een glimlach kost niets. Dit is tevens de makkelijkste manier om anderen een prettig gevoel te

geven. Als je luistert, is een open en ontspannen gezicht zonder gefronste wenkbrauwen de beste optie. Continu glimlachen

komt namelijk onnatuurlijk over. Let ook op je gezichtsuitdrukking wanneer je geconcentreerd bent of nadenkt. Veel mensen

hebben dan de neiging om boos te kijken zonder dat ze zich hiervan bewust zijn. Ontspan je gezichtspieren.

7) Armen

Ook met je armen kan je veel zeggen. De armen gekruist voor de borst geeft een defensieve of ongeïnteresseerde indruk.

Wilde, weidse gebaren zijn ook niet verstandig. Het kan overkomen als overenthousiasme, onvolwassenheid of juist onze-

kerheid. De beste optie is om de armen naast je lichaam te houden. Daarmee maak je een zelfverzekerde en ontspannen

indruk. Stop je handen nooit in de broekzakken, dat wijst op desinteresse.

8) Spiegelen

Een bijzonder effectieve lichaamshouding is het spiegelen: je gesprekspartner in zijn gedrag en uitdrukkingen volgen. Men-

sen die qua gedachte op één lijn zitten en op elkaar afgestemd zijn, nemen in veel gevallen automatisch elkaars houding

over. Je kan de techniek van het spiegelen echter ook bewust toepassen. Imiteer de houding en bewegingen van je ge-

sprekspartner, wel op een manier dat die het niet merkt. Die persoon zal zich meer bij jou op zijn gemak voelen, en dat leidt

automatisch tot een betere afstemming. Doe het uiteraard niet al te overdreven, want daarmee bereik je een averechts effect.

Dan voelt de ander zich nageaapt en denkt die dat hij niet serieus genomen wordt.

Bron: www.mt.nl en “Lichaamstaal liegt nooit” van Edine Russel.

http://www.mt.nl


SOFIA nieuws is een publicatie van SOFIA/

SEIN

Universiteit Hasselt

Agoralaan Gebouw D

B-3590 Diepenbeek

Tel : 0032-11-268674

Fax : 0032-11-268731

Redactie:

Valérie Claes

[email protected]

Laat het ons weten! Redactie 15

Wanneer je een studiedag, workshop of andere interessante activiteit

organiseert, wanneer je op zoek bent naar iets of iemand:

[email protected]

Dank aan ... 14 Geslaagde Sofia-sessies

September

Na de zomerstop werd de module ‗marketing‘ voortgezet, maar deze keer

met een marketingcase ‗on the field‘. Voor Limburg was dit in het bedrijf

van Maaike Vandenhove (Sofia-Limburg), ICE SHELL bvba en voor de

regiogroepen Kempen en Vlaams-Brabant werd dit McDonald‘s (+ Guenther

Bakeries & Havi Logistics), via Kristel Muls (Sofia-Vlaams-Brabant en

woordvoerder McDonald‘s). Beide bedrijfsvoorstellingen en

bedrijfsbezoeken waren enorm boeiend én smakelijk. Allebei bedrijven in

de horeca, wat betekende dat we konden proeven van heel wat lekkers van

eigen makelij. Daarnaast werden we getrakteerd op zeer interessante

presentaties over de marketing van de bedrijven. Voor Limburg verzorgde

Ilse Bollens, mentor en marketingspecialiste, de marketingcase rond

Iceshell. Daarna lichtte Nadia Jottard (Sofia-Limburg & U-Grow) de dames in

over het groei-en veranderingsmanagement. Bij McDonald‘s nam Kristel

Muls deze presentatie voor haar rekening en werden we daarnaast warm

onthaald in de bakkerij en het distributiecentrum. Graag willen we iedereen

bedanken die aan deze leerrijke marketingcases heeft meegewerkt.

juni

Binnen de module ‗marketing‘

leerde Lieve Leysen de SOFIA

dames hoe ze best onder-

handelen. Iets waarvan we vaak

denken dat we dat wel onder de

knie hebben, maar toch niet zo

gemakkelijk bleek te zijn. Onze

dames waren in ieder geval laaiend

enthousiast over de tips en tricks

die ze van Lieve kregen. Lieve

Leysen is sinds 1993 pro-

fessionele trainer en coach in

onderhandelings- en verkoops-

technieken. Haar volledige carrière

heeft zich afgespeeld in het

buitenland. Hier werkte ze ofwel als

trainer of als sales manager in de

finance en real estate sector.

[email protected]

mailto:[email protected]

mailto:[email protected]

1 Voorwoord - UHasselt...voor bepaalde groepen, want dat zorgt voor het ontstaan van subgroepen....

Documents

Transcript of 1 Voorwoord - UHasselt...voor bepaalde groepen, want dat zorgt voor het ontstaan van subgroepen....