1 Voorwoord Het Jaarverslag 2013 is een intern document van ...
398
1 Voorwoord Het Jaarverslag 2013 is een intern document van OCMW Gent. Dit document vormt de inhoudelijke weergave bij de Jaarrekening 2013 van OCMW Gent. Het jaarverslag geeft een gedetailleerde samenvatting van wat 2.017 OCMW-personeelsleden voor de Gentse burger realiseerden. Het verslag bestaat uit zes delen: Deel 1: OCMW Gent Deel 2: Diensten van de secretaris Deel 3: Sociale Dienst Deel 4: Ouderenzorg Deel 5: Personeel en Organisatie Deel 6: Sogent Het verslag over elke dienst wordt vooraf gegaan door het adres, het aantal personeelsleden en de doelstellingen om zo tot een beschrijving van de realisaties van het werkingsjaar 2013 te komen. Het aanwezige cijfermateriaal werd maximaal in vergelijking gebracht met voorgaande jaren zodat trends en evoluties zichtbaar worden. Het jaarverslag 2013 is geschreven in de periode februari tot april door tientallen medewerkers in de organisatie. De eindredactie gebeurde door de dienst Communicatie. Indien u exemplaren wenst bij te bestellen kan dit bij: OCMW Gent Communicatie Onderbergen 86 9000 Gent [email protected] Luc Kupers Rudy Coddens OCMW secretaris OCMW voorzitter
Transcript of 1 Voorwoord Het Jaarverslag 2013 is een intern document van ...
1
Voorwoord Het Jaarverslag 2013 is een intern document van OCMW Gent. Dit document vormt de inhoudelijke weergave bij de Jaarrekening 2013 van OCMW Gent. Het jaarverslag geeft een gedetailleerde samenvatting van wat 2.017 OCMW-personeelsleden voor de Gentse burger realiseerden. Het verslag bestaat uit zes delen: Deel 1: OCMW Gent
Deel 2: Diensten van de secretaris
Deel 3: Sociale Dienst
Deel 4: Ouderenzorg
Deel 5: Personeel en Organisatie
Deel 6: Sogent
Het verslag over elke dienst wordt vooraf gegaan door het adres, het aantal personeelsleden en de doelstellingen om zo tot een beschrijving van de realisaties van het werkingsjaar 2013 te komen. Het aanwezige cijfermateriaal werd maximaal in vergelijking gebracht met voorgaande jaren zodat trends en evoluties zichtbaar worden. Het jaarverslag 2013 is geschreven in de periode februari tot april door tientallen medewerkers in de organisatie. De eindredactie gebeurde door de dienst Communicatie. Indien u exemplaren wenst bij te bestellen kan dit bij: OCMW Gent Communicatie Onderbergen 86 9000 Gent [email protected] Luc Kupers Rudy Coddens OCMW secretaris OCMW voorzitter
2
3
Deel 1: Het OCMW van Gent
1 Het Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn (OCMW) .......................................13
1.1 Raad voor Maatschappelijk Welzijn ...........................................................................13
1.2 Vast Bureau en Bijzondere Comités ..........................................................................14
1.3 Afvaardigingen ...........................................................................................................15
Deel 2: Diensten van de secretaris
2 Staf secretaris en staf diensten secretaris ........................................................................23
2.1 Staf secretaris ............................................................................................................23
2.1.1 Het meerjarenplan ..............................................................................................23
2.1.2 De beheerssystemen van de beleids- en beheerscyclus in werking ....................24
2.2 Staf Directeur diensten secretaris ..............................................................................24
2.2.1 Patrimonium........................................................................................................24
2.2.2 Verzekeringen .....................................................................................................25
3 Bestuursondersteuning .....................................................................................................26
3.1 Notulenbeheer ...........................................................................................................26
3.2 Onthaal en telefonie ...................................................................................................26
3.3 Expeditie ....................................................................................................................27
3.4 e-post ........................................................................................................................28
3.5 Cultuurkapel ..............................................................................................................28
4
Deel 3: Sociale Dienst
4 Staf Beleidsondersteuning ................................................................................................31
4.1 Missie ........................................................................................................................31
4.2 Realisaties .................................................................................................................31
4.2.1 Algemene beleidsondersteuning .........................................................................31
4.2.2 Aanvullende financiële hulp ................................................................................32
4.2.3 Kwaliteitszorg ......................................................................................................32
4.2.4 ESF-label ............................................................................................................33
4.2.5 Opvolgen beleid en onderzoek ...........................................................................33
4.2.6 Verlagen van de drempels tot sociale, culturele en digitale participatie ...............33
4.2.7 Actieve rechtenbenadering .................................................................................35
4.2.8 Beheers –en beleidcyclus ...................................................................................36
4.2.9 Kinderopvang......................................................................................................36
4.3 Armoedebeleid ..........................................................................................................36
4.3.1 Opmaak armoedebeleidsplan .............................................................................36
4.3.2 Cel armoedebestrijding .......................................................................................37
4.3.3 Regie dak- en thuisloosheid ...............................................................................37
4.3.4 Linken met het welzijnsbeleid, het regisseursoverleg ..........................................38
4.4 Dataplanning/Business Intelligence (BI) .....................................................................38
4.5 Informatie en communicatie .......................................................................................40
5 Een open deur dichtbij ......................................................................................................43
5.1 Centraal Onthaal........................................................................................................43
5.2 Welzijnsbureaus ........................................................................................................45
5.2.1 Samenwerking in de wijken .................................................................................45
5.2.2 Welzijnsoverleg ...................................................................................................47
5.2.3 Individuele en sociale dossiers in cijfers ..............................................................54
5.2.4 Leefloon in cijfers ................................................................................................59
6 Vreemdelingen .................................................................................................................69
6.1 Onthaal en helpdesk Vreemdelingen .........................................................................69
6.1.1 Doelstellingen .....................................................................................................69
6.1.2 Cijfers personenonthaal ......................................................................................69
6.1.3 Cijfers helpdesk ..................................................................................................71
6.1.4 EU burgers .........................................................................................................71
5
6.1.5 Asielzoekers en precaire statuten .......................................................................73
7 Psychologische dienst ......................................................................................................75
7.1 Doelstelling ................................................................................................................75
7.2 Acties .........................................................................................................................75
7.2.1 Acties Kinderarmoede .........................................................................................76
7.3 Realisaties .................................................................................................................79
7.4 Methodische cellen ....................................................................................................84
7.4.1 Methodische cel Perspectief ...............................................................................84
7.4.2 Methodische cel Jongerenwerking (JOW) ...........................................................88
7.4.3 Methodische cel Integrale Gezinsbegeleiding .....................................................92
8 Vakantiewerking ...............................................................................................................98
8.1 Doelstelling ................................................................................................................98
8.2 Realisaties .................................................................................................................99
8.2.1 Speelpleinwerking op het Storyplein ...................................................................99
8.2.2 Kamp ................................................................................................................ 104
8.2.3 Bijkomende activiteiten buiten de schoolvakanties ............................................ 104
9 Juridische dienst ............................................................................................................. 106
9.1 Aanbieden van juridische ondersteuning en beleidsvoorbereiding in de dossiers
leefloon en financiële hulp .............................................................................................. 106
9.2 Aansturen van het thema handhaving en uitvoeren van controles ........................... 111
9.3 Aanbieden van juridische schuldhulpverlening aan burgers en aansturen van het
thema schuldhulpverlening ............................................................................................. 114
9.4 Aanbieden van laagdrempelige juridische bijstand aan burgers ............................... 120
10 Activering ..................................................................................................................... 123
10.1 Organogram .......................................................................................................... 124
10.2 Dienst Activering .................................................................................................... 124
10.3 Taalactivering ........................................................................................................ 140
10.4 Sociale activering ................................................................................................... 141
10.5 Arbeidsactivering ................................................................................................... 150
10.6 Arbeidstoeleiding ................................................................................................... 165
10.7 Arbeid .................................................................................................................... 167
10.8 Dienstverlening vanuit de leerwerkplekken ............................................................ 170
6
11 Energiecel .................................................................................................................... 175
11.1 Inleiding ................................................................................................................. 175
11.2 Sociaal Fonds voor Gas en Elektriciteit .................................................................. 175
11.2.1 Tussenkomsten .............................................................................................. 175
11.2.2 Budgetmeter aardgas ..................................................................................... 176
11.2.3 Preventie: tussenkomst energiezuinige maatregel .......................................... 177
11.2.4 Lokale Adviescommissie (LAC) ....................................................................... 177
12 Gezondheidszorg ......................................................................................................... 182
12.1 Aanvragen themawerking Gezondheidszorg – Medische kaart .............................. 182
12.2 Administratie - Aanvragen ten opzichte van uitgaven ............................................. 182
13 Thuislozenzorg ............................................................................................................. 184
13.1 Doelstelling ............................................................................................................ 184
13.2 Doelgroep .............................................................................................................. 184
13.3 Cijfers .................................................................................................................... 185
13.4 Hulpverleningsaanbod in 2013 ............................................................................... 188
13.5 Specifieke methodiek van Thuislozenzorg ............................................................. 189
13.6 Samenwerking met de sector................................................................................. 191
14 Wonen .......................................................................................................................... 194
14.1 Doelstelling ............................................................................................................ 194
14.2 Woningen .............................................................................................................. 194
14.2.1 Sociaal Verhuurkantoor (SVK) ........................................................................ 196
14.2.2 Noodwoningen ................................................................................................ 208
14.2.3 Zekerheidstellingen en bankwaarborgen ......................................................... 211
14.3 Woonbegeleiding .................................................................................................... 211
14.3.1 Samenwerkingsprotocol Woonbegeleiding ..................................................... 212
14.3.2 Woonbemiddeling ........................................................................................... 216
14.3.3 Wooncoaching ................................................................................................ 220
14.3.4 De Baai ........................................................................................................... 224
7
Deel 4: Ouderenzorg
15 Beleidsondersteuning ouderenzorg .............................................................................. 231
15.1 Doelstelling ............................................................................................................ 231
15.2 Realisaties ............................................................................................................. 231
15.2.1 Verworven subsidies ....................................................................................... 231
15.2.2 Beheers- en beleidscyclus .............................................................................. 231
15.2.3 Traject etnisch culturele minderheden ............................................................. 232
15.2.4 Woonzorgcentra ............................................................................................. 232
15.2.5 Woonvormen .................................................................................................. 234
15.2.6 Lokale dienstencentra ..................................................................................... 234
15.2.7 Intergenerationele projecten ........................................................................... 235
15.2.8 Positieve beeldvorming ................................................................................... 236
16 Lokale dienstencentra .................................................................................................. 237
16.1 Identificatiegegevens van de tien lokale dienstencentra......................................... 237
16.2 De lokale dienstencentra in cijfers ......................................................................... 237
16.2.1 Vrijwilligers per centrum: leeftijds- en sekseverdeling ..................................... 240
16.2.2 Het lokaal dienstencentrum: drie pijlers (informatie – activiteiten –
dienstverlening) .......................................................................................................... 244
16.3 Realisaties ............................................................................................................. 249
16.3.1 Accommodatie ................................................................................................ 249
16.3.2 Vrijwilligers ...................................................................................................... 250
16.3.3 Aanwezig zijn voor alle burgers....................................................................... 252
17 Themawerking en wonen .............................................................................................. 254
17.1 Themawerking ....................................................................................................... 254
17.1.1 Voorkomen van eenzaamheid......................................................................... 254
17.1.2 Psycholoog aan huis ....................................................................................... 255
17.1.3 Thema „Toeleiden ECM-senioren naar de reguliere zorgsector‟ ...................... 256
17.1.4 Thema „Ergo aan huis‟ .................................................................................... 256
17.1.5 Thema woonzorgzone Ledeberg ..................................................................... 257
17.2 Wonen ................................................................................................................... 258
17.2.1 Identificatiegegevens woonvormen ................................................................. 258
17.2.2 Zorg in cijfers .................................................................................................. 259
17.2.3 De drie woonvormen apart belicht ................................................................... 261
8
18 Woonzorgcentra ........................................................................................................... 264
18.1 Identificatiegegevens ............................................................................................. 264
18.2 Zorg in cijfers ......................................................................................................... 265
18.2.1 Leeftijdsverdeling ............................................................................................ 265
18.2.2 Geslachtsverdeling ......................................................................................... 266
18.2.3 Zorgprofiel ...................................................................................................... 267
18.2.4 Gemiddelde verblijfsduur ................................................................................ 270
18.2.5 Vrijwilligers ...................................................................................................... 271
18.3 De vier woonzorgcentra en het dagverzorgingscentrum apart belicht .................... 271
18.3.1 Woonzorgcentrum Het Heiveld ....................................................................... 271
18.3.2 Dagverzorgingscentrum Het Heiveld ............................................................... 272
18.3.3 Woonzorgcentrum De Vijvers ......................................................................... 273
18.3.4 Woonzorgcentrum De Liberteyt ....................................................................... 274
18.3.5 Woonzorgcentrum Zonnebloem ...................................................................... 276
19 Maatschappelijke dienstverlening ouderenzorg ............................................................ 278
19.1 Doelstelling ............................................................................................................ 278
19.2 AOO in cijfers ........................................................................................................ 278
19.3 Voorlopige bewindvoering ...................................................................................... 281
Deel 5: Personeel & Organisatie
20 Beleidscel Personeel & Organisatie .............................................................................. 287
21 Communicatie .............................................................................................................. 289
22 Archief .......................................................................................................................... 296
23 Afdeling Strategische Ondersteuning P&O ................................................................... 314
23.1 Dienst Kwaliteit en Interne Controle ....................................................................... 314
23.2 Dienst Coördinatie Informatica ............................................................................... 322
23.3 Dienst Preventie en veiligheid ................................................................................ 325
24 Afdeling Facility ............................................................................................................ 332
24.1 Grote projecten ...................................................................................................... 332
9
24.2 Beheer onroerend goed in Nederland .................................................................... 334
24.3 Grote aankoopdossiers .......................................................................................... 334
24.4 Duurzame aankoop ............................................................................................... 335
24.5 Drukkerij ................................................................................................................ 335
25 Afdeling Human Resources .......................................................................................... 337
25.1 Personeel .............................................................................................................. 337
25.1.1 Aantal personeelsleden in OCMW Gent .......................................................... 337
25.1.2 Personeelsbeweging ....................................................................................... 339
25.1.3 Statutair versus contractueel versus personeel art.60§7 ................................. 340
25.1.4 Verhouding vrouw – man ................................................................................ 342
25.1.5 Leeftijdsopbouw .............................................................................................. 343
25.1.6 Leeftijd en gender ........................................................................................... 344
25.1.7 Leeftijdsverdeling per statuut .......................................................................... 345
25.1.8 Evolutie kencijfers diversiteit personeel ........................................................... 346
25.2 Organisatie en Engagement .................................................................................. 352
25.2.1 Project aanwezigheidsbeleid ........................................................................... 352
25.2.2 E-hrm .............................................................................................................. 353
25.2.3 Week van de diversiteit ................................................................................... 354
25.2.4 HR – Business Partners .................................................................................. 354
25.2.5 Stages Universiteit Gent ................................................................................. 355
25.2.6 Natraject Project arbeidstevredenheid 2012.................................................... 355
25.2.7 Project inzetbaarheid in samenwerking met de KuLeuven. ............................. 355
25.3 Ontwikkeling .......................................................................................................... 356
25.3.1 Missie van de dienst ....................................................................................... 356
25.3.2 Doelgroepen ................................................................................................... 356
25.3.3 Realisaties ...................................................................................................... 356
25.4 Selectie en Loopbaan ............................................................................................ 365
25.4.1 Selectie ........................................................................................................... 365
25.4.2 Loopbaan ........................................................................................................ 382
25.5 SODICO vzw ......................................................................................................... 388
10
Deel 6: Sogent
26.1 Sogent team OCMW .............................................................................................. 395
26.2 Personeel .............................................................................................................. 395
26.3 Reguliere taken...................................................................................................... 395
26.4 Opbrengsten, kosten en investeringen ................................................................... 396
26.5 Ontwikkelingsdossiers ........................................................................................... 397
26.6 Windmolens ........................................................................................................... 398
11
Deel 1
OCMW Gent
12
13
1 Het Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn (OCMW)
Adres Hoofdzetel Onderbergen 86 9000 Gent
1.1 Raad voor Maatschappelijk Welzijn
OCMW Gent wordt bestuurd door de Raad voor Maatschappelijk Welzijn. De leden van de Raad werden verkozen door de gemeenteraad op 2 januari 2013 en legden de eed af in handen van de burgemeester op de installatievergadering van 7 januari 2013. Het aantal leden staat in verhouding tot het bevolkingscijfer van de Stad Gent. Voor Gent bestaat de Raad uit 15 leden. De vergaderingen van de Raad voor Maatschappelijk Welzijn zijn openbaar. Er zijn hierop twee uitzonderingen: persoonsgebonden dossiers worden altijd achter gesloten deuren besproken, en de Raad kan ook na grondige motivatie beslissen om bepaalde dossiers in de gesloten zitting te behandelen. De agenda van de openbare vergadering wordt geafficheerd aan de hoofdzetel en bekendgemaakt via de OCMW-website. De OCMW-Raad vergaderde in 2013 zestien keer. Sinds januari 2013 krijgen ook de gemeenteraadsleden de agenda‟s van de Raad, het Vast Bureau en de Bijzondere Comités per mail toegestuurd. Dit gebeurt naar aanleiding van een nieuw OCMW-decreet. De Raad voor Maatschappelijk Welzijn in 2013:
Rudy CODDENS Sp.a voorzitter Keuzemeers 7 9031 Drongen
Evita WILLAERT Groen Raadslid en 1ste plaatsvervangend voorzitter
Hagepreekstraat 16 9050 Ledeberg
Yoeri NOTE Open VLD Raadslid en 2e plaatsvervangend voorzitter
Hubert Frère- Orbanlaan 449 9000 Gent
Chantal SYSMANS CD&V raadslid Oudekouter 22 9050 Gentbrugge
Ingrid VANDAELE Sp.a raadslid Nekkerputstraat 39 9000 Gent
Jurgen BOCKSTAELE Sp.a raadslid Wolterslaan 76 9000 Gent
Pascal VERBEKE Sp.a raadslid Drongenhof 41 9000 Gent
14
Carl DE DECKER Open VLD raadslid Lourdesstraat 28 9041 Oostakker
Cengiz CETINKAYA Groen raadslid Zeeschipstraat 26 9000 Gent
Emilie PEETERS Sp.a raadslid Eendrachtstraat 23a 9000 Gent
Els ROEGIERS NV-a raadslid Hogekouterstraat 19 9030 Mariakerke
Yeliz GUNER Open VLD raadslid Oude Bareelstraat 173 9040 Sint-Amandsberg
Eric WAUTERS NV-a raadslid Langebilkstraat 1 9032 Wondelgem
Ronny RYSERMANS NV-a raadslid Holdaal 39 9000 Gent
Liliane DE COCK Groen raadslid Braemstraat 205 9050 Gentbrugge
1.2 Vast Bureau en Bijzondere Comités
Er werden in het begin van deze nieuwe legislatuur 2013-2018 een Vast Bureau en vier Bijzondere Comités geïnstalleerd. Het Vast Bureau en deze Bijzondere Comités vergaderen altijd achter gesloten deuren. Het Vast Bureau is belast met het afhandelen van de zaken van het dagelijks bestuur en komt wekelijks samen, doorgaans op maandag. De comités hebben elk hun eigen afgebakende bevoegdheden, de vergaderfrequentie varieert naargelang het comité. Bijzonder Comité voor de Sociale Dienst;
Bijzonder Comité Ouderenzorg;
Bijzonder Comité Personeel & Organisatie;
Bijzonder Comité Woonbeleid.
Voorzitter en leden Plaatsvervangende leden
Vast Bureau Rudy Coddens, OCMW-voorzitter Evita Willaert, raadslid Jurgen Bockstaele, raadslid Yoeri Note, raadslid Ronny Rysermans, raadslid
Bijzonder Comité Ouderenzorg
Rudy Coddens, OCMW-voorzitter Pascal Verbeke, raadslid Carl De Decker, raadslid Cengiz Cetinkaya, raadslid Els Roegiers, raadslid
Emilie Peeters, raadslid Yeliz Güner, raadslid Liliane De Cock, raadslid Eric Wauters, raadslid
Bijzonder Comité P&O Rudy Coddens, OCMW-voorzitter Evita Willaert, raadslid Carl De Decker, raadslid Emilie Peeters, raadslid
Cengiz Cetinkaya, raadslid Yeliz Güner, raadslid Jurgen Bockstaele, raadslid
15
Eric Wauters, raadslid Ronny Rysermans, raadslid
Bijzonder Comité Sociale Dienst
Rudy Coddens, OCMW-voorzitter Chantal Sysmans, raadslid Ingrid Vandaele, raadslid Carl De Decker, raadslid Liliane De Cock, raadslid
Pascal Verbeke, raadslid Yeliz Güner, raadslid Evita Willaert, raadslid
Bijzonder Comité Woonbeleid
Rudy Coddens, OCMW-voorzitter Cengiz Cetinkaya, raadslid Emilie Peeters, raadslid Yeliz Güner, raadslid Eric Wauters, raadslid
Evita Willaert, raadslid Ingrid Vandaele, raadslid Carl De Decker, raadslid Els Roegiers, raadslid
List break2
a. Plaatsvervangers voorzitter
De voorzitter van de Raad is van rechtswege ook voorzitter van het Vast Bureau en van de Bijzondere Comités. Evita Willaert, raadslid, werd aangewezen als eerste plaatsvervanger en Yoeri Note, raadslid, als tweede plaatsvervanger in geval de voorzitter verhinderd is. b. Plaatsvervangers secretaris
Liesbet Vertriest, Diensten van de secretaris, werd al in 2010 aangeduid als waarnemend en plaatsvervangend OCMW-secretaris. In juli 2013 stelde de Raad Mieke Hullebroeck, departement Personeel & Organisatie, aan als tweede plaatsvervanger van de OCMW-secretaris. c. Voogdij
Raadslid Ingrid Vandaele werd op 15 januari 2013 door de Raad aangeduid als voogd over minderjarigen in de gevallen die door de wet zijn bepaald. Yeliz Güner, raadslid, fungeert als toeziende voogd.
1.3 Afvaardigingen
Het OCMW was vertegenwoordigd in heel wat verenigingen en organisaties.
ORGANISATIE AFVAARDIGING PLAATSVERVANGERS
AudiO Interne audit voor lokale besturen
Algemene Vergadering Rudy Coddens, OCMW-voorzitter Raad van Beheer Rudy Coddens, OCMW-voorzitter
Evita Willaert, raadslid Evita Willaert, raadslid
Algemeen Ziekenhuis Jan Palfijn Gent, autonome verzorgingsinstelling
Algemene Vergadering Rudy Coddens, OCMW-voorzitter Evita Willaert, raadslid Yoeri Note, raadslid Chantal Sysmans, raadslid Ingrid Vandaele, raadslid Jurgen Bockstaele, raadslid Pascal Verbeke, raadslid Carl De Decker, raadslid
16
ORGANISATIE AFVAARDIGING PLAATSVERVANGERS
Cengiz Cetinkaya, raadslid Emilie Peeters, raadslid Els Roegiers, raadslid Yeliz Güner, raadslid Eric Wauters, raadslid Ronny Rysermans, raadslid Liliane De Cock, raadslid Raad van Bestuur Rudy Coddens, OCMW-voorzitter Evita Willaert, raadslid Yoeri Note, raadslid Jurgen Bockstaele, raadslid Carl De Decker, raadslid Cengiz Cetinkaya, raadslid Emilie Peeters, raadslid Eric Wauters, raadslid Ronny Rysermans, raadslid Erwin Lampaert Dirk Holemans
vzw Centrum voor Informatica (CEVI)
Algemene Vergadering Pascal Verbeke, raadslid Yeliz Güner, raadslid Raad van Bestuur Pascal Verbeke, raadslid
Liliane De Cock, raadslid Yoeri Note, raadslid
Commissie Juridische Bijstand
Rik Marynissen, Juridische Dienst Steven Derycke, Juridische Dienst
Deontologische commissie Jurgen Bockstaele, raadslid Evita Willaert, raadslid Anne Bottequin Els Roegiers, raadslid
Ingrid Vandaele, raadslid Liliane De Cock, raadslid Erwin Devriendt Ronny Rysermans, raadslid
Digipolis, publieke rechtspersoon onder de vorm van een opdrachthoudende vereniging
Algemene Vergadering Carl De Decker, raadslid Raad van Bestuur Liliane De Cock, raadslid
Ethias Gemeen Recht, onderlinge verzekeringsvereniging
Algemene Vergadering Yoeri Note, raadslid
Stedelijke Gezondheidsraad Algemene Vergadering Rudy Coddens, OCMW-voorzitter Joris Beaumon, Staf Beleidsondersteuning Katia Sette, Staf Beleidsondersteuning Dagelijks Bestuur Joris Beaumon, Staf Beleidsondersteuning
vzw HUURPUNT, federatie van SVK‟s in Vlaanderen
Algemene Vergadering Geraldine Serras, Woningen
Caroline Heyman, Woningen
Vereniging voor Algemene Vergadering
17
ORGANISATIE AFVAARDIGING PLAATSVERVANGERS
Ziekenhuisinformatica INFOHOS
Rudy Coddens, OCMW-voorzitter Carl De Decker, raadslid Emilie Peeters, raadslid Eric Wauters, raadslid Evita Willaert, raadslid Raad van Beheer Rudy Coddens, OCMW-voorzitter Carl De Decker, raadslid Bob Engels, AZ Jan Palfijn Gent
CVBA Vlaams Selectiecentrum voor het Overheidspersoneeel (Jobpunt Vlaanderen)
Algemene Vergadering Luc Kupers, OCMW-secretaris
Lokale Adviescommissie omtrent de levering van gas en elektriciteit
Ingrid Vandaele, raadslid Christine Grillaert, Energiecel Lieve Van den Hende, Energiecel
Pascal Verbeke, raadslid Marianne François, Energiecel
Lokale Adviescommissie voor de minimale levering van water
Liliane De Cock, raadslid Christel Herman, Energiecel Marianne François, Energiecel
Cengiz Cetinkaya, raadslid Lieve Van Den Hende, Energiecel
vzw Netwerk Palliatieve Thuiszorg Gent–Eeklo
Algemene Vergadering Ingrid Vandaele, raadslid Pascale Hulpiau, Ouderenzorg
nv Eigen Heerd is Goud Weerd
Algemene Vergadering Yeliz Güner, raadslid
Platform Arbeidszorg Oost-Vlaanderen
Algemene Vergadering Sabrina Payen, Emancipatorische Werking
Marijke De Waele, Emancipatorische Werking
Provinciale Stuurgroep Welzijnsoverleg
Annemie Baetslé, Sociale Dienstverlening
Regionaal Netwerk Arbeidszorg
Edwin Beaumon, Emancipatorische Werking
Redactieraad Sociale Kaart Stijn Boudry, Staf Beleidsondersteuning
Sel Zorgregio Gent Algemene Vergadering Christine Vervaet, lokaal dienstencentrum Wibier Jan Lambrecht, Themawerking & Wonen Dirk Beyens, woonzorgcentrum De Vijvers Frank Vervaet, Lokale Dienstencentra Pascale Hulpiau, Ouderenzorg Raad van Bestuur Jan Lambrecht, Themawerking & Wonen Frank Vervaet, Lokale Dienstencentra Dirk Beyens, woonzorgcentrum De
18
ORGANISATIE AFVAARDIGING PLAATSVERVANGERS
Vijvers
Stedelijke consultatieve Preventieraad
Yoeri Note, raadslid
Stedelijk Seniorenraad Algemene Vergadering Rudy Coddens, OCMW-voorzitter Raad van Bestuur Rudy Coddens, OCMW-voorzitter
Pascale Hulpiau, departement Ouderenzorg
Stedelijke Woonraad - Geraldine Serras, Woningen
CVBA Tussengemeentelijke Maatschappij der Vlaanderen voor Watervoorziening (TMVW)
Algemene Vergadering Yoeri Note, raadslid Directiecomité voor aanvullende diensten Rudy Coddens, OCMW-voorzitter Evita Willaert, raadslid
vzw Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG)
Algemene Vergadering Rudy Coddens, OCMW-voorzitter Directiecomité Rudy Coddens, OCMW-voorzitter Luc Kupers, OCMW-secretaris
Stuurgroep Vormingscentrum VVSG
Luc Blanckaert, Ontwikkeling
Platform Agora Guido De Baere, Wonen en Activering
Vzw Centrum Basiseducatie Leerpunt Gent-Meetjesland-Leieland
Algemene Vergadering Jurgen Bockstaele, raadslid Els Roegiers, raadslid Guido De Baere, Wonen en Activering
vzw Erkend Regionaal Samenwerkingsverband Oost-Vlaanderen (ERSV Oost-Vlaanderen)
Algemene Vergadering Yeliz Güner, raadslid
vzw Gent, stad in werking - projecten
Algemene Vergadering Yeliz Güner, raadslid Guido De Baere, Wonen en Activering
Sabrina Coppens, Opleidings- en Tewerkstellingscentrum
vzw Kom-Pas Algemene Vergadering Guido De Baere, Wonen en Activering
vzw Lokaal Gezondheidsoverleg Gezond+ (Logo Gezond+)
Algemene Vergadering Emilie Peeters, raadslid Joris Beaumon, Staf Beleidsondersteuning
vzw Platform Forensisch Psychiatrisch Centrum Gent
Algemene Vergadering Rudy Coddens, OCMW-voorzitter Begeleidingsgroep Annemie Baetslé, Sociale Dienstverlening
19
ORGANISATIE AFVAARDIGING PLAATSVERVANGERS
vzw REGent Algemene Vergadering Emilie Peeters, raadslid Ingrid Vandaele, raadslid Cengiz Cetinkaya, raadslid Yeliz Güner, raadslid Evita Willaert, raadslid Eric Wauters, raadslid Raad van Bestuur Ingrid Vandaele, raadslid Cengiz Cetinkaya, raadslid Eric Wauters, raadslid Dagelijks Bestuur Ingrid Vandaele, raadslid Cengiz Cetinkaya, raadslid
vzw Sociale Dienst voor het personeel van het OCMW Gent (SODICO)
Algemene Vergadering Rudy Coddens, OCMW-voorzitter Jurgen Bockstaele, raadslid Ingrid Vandaele, raadslid Evita Willaert, raadslid Cengiz Cetinkaya, raadslid Yeliz Güner, raadslid Yoeri Note, raadslid Chantal Sysmans, raadslid Eric Wauters, raadslid Kris Paermentier, Human Resources Raad van Bestuur Rudy Coddens, OCMW-voorzitter Ingrid Vandaele, raadslid Evita Willaert, raadslid Cengiz Cetinkaya, raadslid Yeliz Güner, raadslid Eric Wauters, raadslid Kris Paermentier, Human Resources
vzw Tolk- en Vertaalservice Algemene Vergadering Guido De Baere, Wonen & Activering
vzw Universitair Centrum Eerstelijnsgezondheidszorg Nieuw Gent
Algemene Vergadering Annie Schouppe, welzijnsbureau Nieuw Gent
Stefanie Van de Walle, welzijnsbureau Nieuw Gent
vzw Voetbal in de Stad Algemene Vergadering Carl De Decker, raadslid Jurgen Bockstaele, raadslid Raad van Beheer Jurgen Bockstaele, raadslid
vzw Woonfonds Algemene Vergadering Els Vandenbussche, Woningen (tot april 2013) Leen Beyens, Woningen (vanaf
20
ORGANISATIE AFVAARDIGING PLAATSVERVANGERS
april 2013)
CVBA-soWoninGent
Algemene Vergadering Carl De Decker, raadslid Yoeri Note, raadslid Raad van Bestuur Erwin Lampaert Cengiz Cetinkaya, raadslid Chantal Sysmans, raadslid
21
Deel 2
Diensten van de secretaris
22
23
2 Staf secretaris en staf diensten secretaris
Adres Onderbergen 86 9000 Gent Aantal personeelsleden Staf Algemene Beleidsondersteuning + Diensten van de secretaris + Juridisch advies en kennisbeheer voltijds equivalenten: 4 koppen: 4
2.1 Staf secretaris
De ondersteuning van de secretaris wordt waargenomen door zijn kabinet, stafmedewerker en directeur diensten secretaris. De focus van de stafmedewerker ligt op de voorbereiding en opvolging van de strategische meerjarenplanning. Het kabinet en de directeur ondersteunen de secretaris in zijn interne managementtaken en externe relaties.
2.1.1 Het meerjarenplan
In 2013 is de nieuwe bestuursploeg aan de slag gegaan. Hun eerste opdrachten waren meteen een uitdaging, het maken van de beleidskeuzes op basis van het bestuursakkoord voor de komende 6 jaar. Hierbij moest er rekening gehouden worden met de beschikbare middelen, want deze zijn beperkt. Binnen dit kader kozen Stad Gent en OCMW Gent ervoor om de strategie van beide organisaties uitdrukkelijk op elkaar af te stemmen en samen doelstellingen te formuleren en te realiseren. Zo hopen ze niet alleen effectiever te zijn, maar ook efficiënter te kunnen werken. In februari zijn de politieke vertegenwoordigers samen met de beleidsmedewerkers van de organisaties een weekend op strategische bezinning geweest. Daar zijn de strategische doelstellingen bepaald voor de verschillende entiteiten van de Groep Gent. Deze zijn gebaseerd op de strategische beleidsvoorstellen en omgevingsanalyses die de entiteiten als voorbereiding maakten. Het resultaat van die tweedaagse was het startsein voor de organisaties om concrete keuzes te maken en operationele doelstellingen te bepalen met acties. Het meerjarenplan werd op de Raad voor Maatschappelijk Welzijn en op de Gemeenteraad van december goedgekeurd, zodat de uitvoering vanaf begin januari 2014 kan beginnen.
24
2.1.2 De beheerssystemen van de beleids- en beheerscyclus in werking
Behalve het inhoudelijk denkwerk voor het strategisch meerjarenplan, is de organisatie in 2013 ook in de laatste versnelling gekomen om de systemen klaar te krijgen om de rapportering van het meerjarenplan op te zetten. Er waren nog een aantal technische aanpassingen nodig van de systemen, opleidingen voor de gebruikers en de input van de gegevens in de bronsystemen. De meeste van deze zaken zijn gerealiseerd in 2013. De grootste inspanningen zijn in 2013 gegaan naar de opzet van de Business Intelligence datawarehouse beleids- en beheerscyclus en bijhorende rapporten om beleids- en beheersinformatie te rapporteren. Dit werk is echter nog niet af. De resultaten zullen pas echt geoogst worden in het komende jaar.
2.2 Staf Directeur diensten secretaris
In de loop van 2013 werd de dienst Juridisch Advies en Kennisbeheer grondig veranderd. De kernopdrachten rond overheidsopdrachten werd overgeheveld naar Departement P&O, Facility Management. De kernopdrachten rond administratief recht – inclusief tuchtrecht, verzekeringen, vrijwilligers, patrimonium- werden gebundeld onder de directeur van de diensten secretaris. Voor tuchtrecht werd een draaiboek opgesteld en het proces van een tuchtprocedure uitgetekend. Dit is belangrijk voor de ontsluiting van kennis en uniforme aanpak van tuchtprocedures. Daarnaast werd de stafmedewerker van mei tot eind december gedetacheerd naar Facility Management, enerzijds om een vlotte overdracht van de taken over overheidsopdrachten te realiseren, anderzijds om de continuïteit rond overheidsopdrachten te waarborgen gelet op het zwangerschapsverlof van hun medewerker.
2.2.1 Patrimonium
2.2.1.1 Samenwerking stadsontwikkelingsbedrijf (sogent)
Het privaat patrimonium van het OCMW en dat in België is gelegen, wordt beheerd en ontwikkeld door het Stadsontwikkelingsbedrijf Gent (sogent). De staf en directeur staan in voor de opvolging van de werking van sogent in functie van het behalen van de afgesproken doelstellingen. Het verslag van de werking van de OCMW-cel bij sogent, vindt u verderop in het jaarverslag terug. In 2013 liep de eerste beheersovereenkomst af en moest er een nieuwe overeenkomst afgesloten worden. Die nieuwe beheersoverenekmst zag het daglicht in december 2013.
2.2.1.2 Delen van locaties
Op verschillende locaties betrekt het OCMW gebouwen samen met andere partners. Het gebruik van lokalen en aanrekening van diverse kosten, werden op zeer diverse wijze georganiseerd en niet geactualiseerd.
25
De bestaande situatie werd in 2013 herzien en geactualiseerd. Er werd een kader uitgewerkt voor aanrekening van kosten aan interne en externe diensten.
2.2.2 Verzekeringen
In 2013 waren er 108 aangiftes van schadegevallen bij de verzekering. Vanaf 1 september 2013 worden de schadedossiers van de auto's niet langer door Facility Management behandeld. Alle dossiers werden overgenomen door de Diensten van de Secretaris. Er waren 12 aangiftes in de autodossiers in 2013 vanaf 1 september. Dit zijn er 36 minder dan in 2012 en 22 minder dan in 2011. Een totaal bedrag van € 49.217 werd door de verzekeringsmaatschappij uitgekeerd in 2013. Dit is € 37.845 minder dan in 2012 en € 17.135 minder dan in 2011. Dit bedrag bevat ook vergoedingen van schadegevallen uit aangiften van vorige jaren.
Aangifte schadegevallen 2011 2012 2013
aantal bedrag aantal bedrag aantal bedrag
brand en materiële schade 39 50.702 29 41.293 19 29.669
burgerlijke aansprakelijkheid 29 12.611 34 43.910 30 5.023
lichamelijke ongevallen 32 * 37 * 35 *
tijdelijke activiteiten 30 3.039 44 1.859 12 259
Auto: omnium dienstopdrachten 9 10.386
Auto: BA auto 3 3.880
Totaal 130 66.352 144 87.062 108 49.217
(*) bedrag wordt bekeken door de verzekeringsmaatschappij na tussenkomst mutualiteit en rechtstreeks aan benadeelde uitbetaald. In 2013 werd een nieuwe overheidsopdracht voor verzekeringen uitgeschreven en afgerond. De nieuwe aanbesteding gaat in op 1 januari 2014.
26
3 Bestuursondersteuning
Adres Onderbergen 86 (Notulenbeheer en balie hoofdbestuur) Onderbergen 82 (Expeditie, bode) 9000 Gent Aantal personeelsleden Bestuursondersteuning (Notulenbeheer, Expeditie, onthaal en bode) voltijds equivalenten: 13,2 koppen: 17 Bestuursondersteuning vervult verschillende opdrachten:
3.1 Notulenbeheer
Notulenbeheer bereidt de zittingen voor van de Raad voor Maatschappelijk Welzijn en van het Vast Bureau. Na de zitting maakt notulenbeheer de notulen. Notulenbeheer volgt ook op of de diensten de vragen van raadsleden tijdig beantwoorden. In het kader van de actieve openbaarheid van bestuur publiceert Notulenbeheer de agenda van de openbare zitting van de Raad, de goedgekeurde notulen en de woordelijke weergave van het vragenuurtje op de OCMW-website. De kwaliteitsbewaking van de aangeleverde ontwerpbesluiten op vorm en inhoud is intussen een reguliere taak van notulenbeheer. De eerste maanden van 2013 ging veel aandacht naar de installatie van de nieuwe bestuursploeg. In samenwerking met alle departementen werd onder meer een onthaalvorming voor de raadsleden georganiseerd. Elk departement gaf inhoudelijke toelichting bij zijn werking en de raadsleden kregen onder meer uitleg over het huishoudelijk reglement, het e-Besluitvomingsprogramma en het gebruik van de informatica-apparatuur.
3.2 Onthaal en telefonie
Het onthaal op de hoofdzetel in Onderbergen 86 ontving bezoekers en telefoongesprekken op het algemeen telefoonnummer 09 266 99 11 van OCMW Gent. Daarnaast beheerde de onthaalbalie de vergaderruimtes in het hoofdbestuur. In dezelfde huizenblok, maar op het adres Sint-Martenstraat 13, is er ook al jaren een onthaalbalie. Die balie wordt beheerd door het departement Sociale Dienstverlening en vooral gericht naar cliënten. Op basis van de resultaten van de werklastmeting in 2011 en met het einde van de nieuwbouw op de campus Onderbergen in zicht, werd in 2012 samen met Sociale Dienstverlening beslist om voor het hoofdbestuur nog maar 1 onthaalbalie in de Sint-Martensstraat te organiseren vanaf 1 januari 2014.
27
3.3 Expeditie
De Expeditie (postkamer en bodedienst) vormt de draaischijf van de interne en externe post van het OCMW. In de postkamer wordt de binnenkomende en uitgaande post gesorteerd en behandeld. De bodes zorgen vervolgens voor het heen en weer brengen van papieren briefwisseling tussen alle OCMW-diensten. Ze bieden logistieke steun bij raadszittingen en verzorgen het onthaal van de cliënten die zich aanbieden voor een hoorzitting van het Bijzonder Comité Sociale Dienst. Het aantal kilo‟s papier blijft afnemen door allerlei digitaliseringsprojecten.
inkomende brieven (in aantal stuks) 2008 2009 2010 2011 2012 2013
totaal 98.540 106.746 108.692 95.742 99.727 92.221
hiervan werden ontvangen op het hoofdbestuur 65.987 72.894 74.554 64.031 64.246 59.904
hiervan bleven „onder gesloten omslag‟* 15.090 13.761 13.744
*De brieven „onder gesloten omslag‟ worden pas sinds 2011 geregistreerd. Alle OCMW-diensten gebruiken de database „Postvak In‟ om hun inkomende briefwisseling te registreren. OCMW Gent ontving in 2013 bijna 1 % minder post dan in 2012. 63,8% van alle briefwisseling voor het OCMW kwam aan op het hoofdbestuur (64,4% in 2012, 66,8% in 2011). Ook hier zien we een licht dalende trend: post wordt vaker aan de bezoekadressen toegestuurd dan aan het officiële postadres „Onderbergen 86‟. Bijna 14.000 brieven of iets meer dan 15% van het totaal bleef „onder gesloten omslag‟. Deze post voor cliënten met als referentieadres „Onderbergen 86‟ of geadresseerd aan de voorzitter, de secretaris, een raadslid of uitzonderlijk aan een personeelslid, werd ongeopend bezorgd aan geadresseerde. Inkomende facturen krijgen een datumstempel van de Expeditie maar worden niet geregistreerd in „Postvak In‟. Dienst Financiën registreert deze in de boekhouding.
uitgaande brieven (in aantal stuks) 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Totaal 186.773 177.123 167.864
hiervan werd genoteerd in het register voor uitgaande briefwisseling 40.255 41.314 55.008 47.193 41.547 36.166
hiervan werden aangetekend verzonden 22.719 23.174 22.165 19.011 15.964 12.851
Het aantal uitgaande brieven blijft elk jaar dalen met ongeveer 5%. Het percentage aangetekend verstuurde brieven daalt het tweede jaar op rij, telkens met 1% ten opzichte van het totaal aantal verstuurde brieven (nu 8%). 21% (= 36.166 stuks) van de uitgaande briefwisseling werd ingeschreven in het register voor uitgaande post (tegenover 23% in 2012). Dit zijn de brieven die de handtekening dragen van voorzitter en secretaris of van de secretaris alleen. Ongeveer de helft van dit aantal werd ook persoonlijk door hen ondertekend.
28
Brieven met een gedelegeerde handtekening (bv. een uitnodiging aan cliënt voor een zitdag getekend door een maatschappelijk werker) staan niet in dit register. Het zou verhelderend zijn om de cijfers van de fysieke post te kunnen vergelijken met de hoeveelheid „formele‟ elektronische correspondentie die de medewerkers van het OCMW ontvangen en versturen. Hierover hebben we echter geen informatie. We weten wel dat er 1.576 mails aan ocmwgent@ocmwgent – dit mailadres staat op de OCMW-website – werden verwerkt voor verdere behandeling door de diensten.
3.4 e-post
Alle briefwisseling (zowel inkomende als uitgaande) digitaal verwerken tot bij de behandelende ambtenaar is het doel van e-Post. OCMW Gent bleef de evolutie van het e-Postproject bij Stad Gent volgen maar stapte nog niet mee in het project. „Digitale klassementen hebben‟ is voor het OCMW een belangrijke voorwaarde om e-Post in te voeren. En voorlopig hebben we nog geen digitaal klassement, zodat het project on hold staat. 4.564 inkomende brieven werden na registratie meteen aan de SD-scanstraat bezorgd die de brieven in het sociaal dossier stopte. Deze brieven werden alvast niet meer verspreid via de bodes.
3.5 Cultuurkapel
De Cultuurkapel Sint-Vincent, een zaal voor evenementen die verhuurd wordt aan derden, werd tot 2012 beheerd door een vzw. De administratief medewerker van de Serviceflats Antoniushof werkte deeltijds voor de vzw. In 2013 werd de vzw-structuur opgeheven. Notulenbeheer nam het administratief werk over. Dat houdt in dat alle reservatieaanvragen en telefonische klantencontacten door Notulenbeheer verwerkt werden. De medewerkers en de conciërge van serviceflats Antoniushof namen de plaatsbezoeken voor hun rekening, evenals het overhandigen van de sleutel aan de huurders. In 2012 liet de vzw een publiekswebsite www.cultuurkapel.be ontwikkelen waarmee huurders gemakkelijk zelf aanvragen voor reservaties kunnen doen. Na een paar kleine tekstuele aanpassingen kon Notulenbeheer deze website ook gebruiken voor de administratie. De Cultuurkapel vergt elke week ongeveer 1 tot 2 mandagen administratief werk bij Notulenbeheer: aantal gereserveerde dagen of dagdelen aan derden : 130
aantal gereserveerde dagen of dagdelen aan OCMW diensten : 26
aantal huurders - derden : 57 (van wie 3 vaste klanten; bv. elke zondagvoormiddag)
aantal gebruikers vanuit OCMW-diensten: 6 (oa. Voor de serviceflats Antoniushof en het OCMW-beleidsteam).
29
Deel 3
Sociale Dienst
30
31
4 Staf Beleidsondersteuning
Adres Sint-Martensstraat 13 9000 Gent Aantal personeelsleden Staf Beleidsondersteuning voltijds equivalenten: 8,8 koppen: 9
4.1 Missie
De staf biedt beleidsondersteuning, -informatie en -advies; coördineert dienstoverschrijdende projecten of thema‟s en stemt verschillende interne- en externe actoren op elkaar af. Zo helpt hij de medewerkers bij een efficiënte en kwaliteitsvolle dienstverlening, om alle inwoners van Gent een menswaardig leven te bieden. De staf Beleidsondersteuning (BO) werkt als één team, maar volgt verschillende thema's op: Algemene beleidsondersteuning (o.a. opvolging en ondersteuning subsidies, Aanvullende
Financiële Hulp, actieve rechtenbenadering, Socioculturele Participatie, digitale kloof, Beheers -en Beleidscyclus);
Armoedebeleid (o.a. dak- en thuislozenbeleid, stedelijk armoedebeleid, cel armoedebestrijding);
Dataplanning/Business Intelligence (BI);
Informatiedienst.
4.2 Realisaties
4.2.1 Algemene beleidsondersteuning
4.2.1.1 Opvolgen van subsidies
List break2
a. Stedenfonds
De staf BO volgt de subsidies op die vanuit het Vlaamse Stedenfonds worden toegekend aan de Stad Gent. De Stad Gent geeft hiervan een gedeelte aan het OCMW via de Gemeentelijke Bijdrage. De doelstellingen van het Stedenfonds zijn: de leefbaarheid van de steden en wijken verhogen;
dualiteit tegengaan;
de democratische bestuurskracht in de stad verhogen.
32
In totaal werd in 2013 een bedrag van 7.186.503 EUR ontvangen als Stedenfondsmiddelen. Hiervan werd er 6.816.086 EUR geïnvesteerd in de werking van welzijnsbureaus. Deze middelen werden ingezet om personeelskosten te dekken. De overige 370.417 EUR werd gebruikt om andere vzw‟s te ondersteunen in hun werking. Hiermee werden werkingen gefinancierd die OCMW Gent als essentiële partners aanschouwt in het sociaal beleid binnen de Stad Gent en die de doelstellingen van het Stedenfonds mee helpen realiseren.
2013
Transithuis 145.903
Bijstandsteam 119.292
Welzijnsoverleg RG 50.470
Woonfonds 49.246
WGC Botermarkt 5.506
Structurele toelage 6.816.086
Totaal 7.186.503
b. Leefloonsubsidie
De staf BO volgde daarenboven actief de leefloonsubsidie op waarbij personeelskosten worden gedekt door middel van een subsidie per dossier leefloon. Zo ontvingen we in 2013 1.250.679,48 euro subsidie vanuit de Programmatorische Overheidsdienst Maatschappelijke Integratie om een stuk van de personeelskosten te dekken die het toekennen van leefloon of equivalent leefloon met zich meebrengt. c. Housing First
Voor het project Housing First verwijzen we graag naar Sociale Dienstverlening, hoofdstuk 14, Wonen. d. Algemene opvolging subsidies
De staf BO werkt samen met de staf Activering en Wonen als centraal coördinatiepunt en aanspreekpunt in het kader van subsidies. Dit betekent dat projectoproepen vanuit de staf actief worden opgevolgd. Projectoproepen worden verdeeld naar de diensten die mogelijke projecten hebben. De staf Beleidsondersteuning biedt ondersteuning aan de betrokken diensten in het uitschrijven van de projectvoorstellen. Zo biedt de staf Beleidsondersteuning ondersteuning bij het ontwikkelen van het idee tot eventuele effectieve toekenning van subsidies.
4.2.2 Aanvullende financiële hulp
De staf BO werkte een voorstel uit om de Aanvullende Financiële Hulp (AFH) te herzien. Het voorstel is gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek naar de referentiebudgetten en zal in 2014 in finale versie door het bestuur beslist worden.
4.2.3 Kwaliteitszorg
Een medewerker van de staf BO is aanspreekpunt kwaliteit voor het departement Sociale Dienstverlening. Samen met de dienst Kwaliteit en Interne Controle wordt de kwaliteitszorg binnen het departement door de staf mee bewaakt. De staf BO is ook ankerpunt LEAN voor de gehele afdeling Beleidsondersteuning en moet dus de staf BO, de Psychologische dienst en de Juridische dienst ondersteunen, informeren
33
en het thema LEAN levendig houden. In 2013 werkten de verschillende ankerpunten mee aan de campagne „Pak ze, de zeven verschillen‟.
4.2.4 ESF-label
In 2013 hebben we voor het departement Sociale Dienstverlening het European Social Fund (ESF) label ontvangen. Het ESF-Agentschap bevestigde dat het departement Sociale Dienstverlening OCMW Gent aan de kwaliteitsopstap voldoet. Deze kwaliteitsopstap is geldig voor 3 jaar vanaf 29/07/2013 (datum indiening kwaliteitsopstap). Het label is een erkenning dat de sociale dienstverlening van OCMW Gent kwaliteitsvol is en excellent werk verricht. Het ESF erkent dat OCMW Gent organisatiebreed blijk geeft van kwaliteitsvol leiderschap, een uitgewerkte strategie en een excellente inzet van human resources en andere middelen en processen binnen de organisatie. De bestaande samenwerkingsverbanden zijn uitstekend georganiseerd om resultaten te behalen. Deze resultaten worden bij diverse groepen behaald: bij de doelgroep, bij de medewerkers, op het vlak van maatschappelijk verantwoord ondernemen en op het vlak van het behalen van de sleutelresultaten.
4.2.5 Opvolgen beleid en onderzoek
De medewerkers van de staf BO volgen op diverse wijze evoluties in het sociaal beleid en de academische wereld op. Zij doen dit onder meer door opvolging van de werkveldcommissie van de opleiding Sociaal Werk aan de Universiteit Gent en de resonantiecommissie van de opleiding Sociaal Werk aan de Hogeschool Gent. Er is ook actieve deelname aan redactieraden (vb. sociale kaart en Panopticon) en onderzoeksstuurgroepen. De staf BO verspreidt ook actief de kennis die wordt opgedaan naar de verschillende interne diensten.
4.2.6 Verlagen van de drempels tot sociale, culturele en digitale participatie
List break2
a. Subsidie socio-culturele participatie
Zoals de voorbije jaren, ontving OCMW Gent ook in 2013 subsidiemiddelen van de POD Maatschappelijke Integratie, ter bevordering van de sociale, culturele en sportieve participatie (SCP) van onze cliënten. Met deze middelen kwamen we tussen in wat cliënten moesten betalen voor socio-culturele of sportieve activiteiten of voor activiteiten of producten die de toegang tot nieuwe informatie- en communicatietechnologie verhogen. In 2013 verleende het OCMW aan 991 cliënten (1.105 in 2012) voor een totaalbedrag van 165.813 EUR een financiële tegemoetkoming in het lidgeld van een culturele of sportvereniging, het inschrijvingsgeld voor een jeugdbeweging, een kunstacademie, een pc- of andere vrijetijdscursus, het toegangsgeld voor een toneelvoorstelling, een bioscoopuitstap, … In 2013 financierden we 2 organisaties, met name Katrol (20.000 EUR i.s.m. de Hogeschool en Universiteit Gent ) en Het Uilenspel (10.000 EUR). Beide organisaties hebben als doel om de onderwijskansenvan kinderen uit kwetsbare gezinnen te verhogen, via studie- en opvoedingsondersteuning aan huis. Verder bekostigden we voor een bedrag van 9.029,02 EUR via de subsidie socio-culturele participatie kranten en tijdschriften voor de wachtruimtes van OCMW Gent.
34
b. Gents Netwerk Vrijetijdsparticipatie
De staf BO volgt samen met een medewerker van de dienst Communicatie, het Netwerk Vrijetijdsparticipatie Gent op. Binnen dit netwerk vormde OCMW Gent een belangrijke partner. In navolging van de Afsprakennota Vrijetijdsparticipatie 2009-2013 ondernam het Netwerk in 2013 diverse acties om de participatie van mensen in armoede aan cultuur, sport en vrije tijd te verhogen. Er werd een nieuwe afsprakennota 2014-2019 opgesteld. We continueerden het stedelijk reglement 80/20, dat voorziet in een financiële tegemoetkoming van 80% in de deelname van mensen in armoede aan culturele en sportieve activiteiten en activiteiten binnen het jeugdwerk. Een betoelaging kon alleen via sociale organisaties die zich in de eerste plaats richtten op mensen in armoede. Het Lokaal Netwerk Vrijetijdsparticipatie kocht in 2013 ook tickets aan voor onder andere de Wielerzesdaagse, Winterdroom en Rozenbroeken. Deze tickets verdeelden we via de Stadswinkel voor één euro aan cliënten van OCMW Gent en leden van sociale organisaties. c. Steunpunt Vakantieparticipatie
Vrije tijd is een recht voor iedereen en ook mensen met een laag inkomen verdienen een deugddoende vakantie of daguitstap. Het departement Sociale Dienstverlening was ook in 2013 lid van het Steunpunt Vakantieparticipatie van Toerisme Vlaanderen. De staf BO fungeert hierbij als centraal aanspreekpunt. Via het Steunpunt kunnen gezinnen tegen een sociaal tarief daguitstappen en meerdaagse vakanties in Vlaanderen reserveren. Medewerkers van het welzijnsbureau of de themadienst ondersteunen de cliënten van OCMW Gent bij het indienen van hun aanvraag tot reservatie. Ten opzichte van 2012 daalde het aantal reservaties bij het Steunpunt vanuit het OCMW Gent. In 2013 reserveerden 104 cliënten (2012: 160) van OCMW Gent een daguitstap via het Steunpunt. 14 cliënten (2011: 20) boekten een meerdaagse vakantie via het Steunpunt. 3 cliënten participeerden aan een georganiseerde vakantie (2012: 5) en via de Emancipatorische Werking is er één georganiseerde vakantie voor 80 personen geboekt (geen in het verleden). d. Dichten van de digitale kloof
In 2013 beschikte het departement Sociale Dienstverlening over 7 Digitaal Talentpunten (Gent Noord en Sint-Amandsberg traden toe in het Digitaal Talent Netwerk. Vroeger waren deze punten gekend als publiekspc‟s). In 2013 voerden we eveneens de eerste voorbereidingen voor een extra Digitaal Talentpunt in De Welzijnsknoop. In deze punten kunnen cliënten tijdens het wachten in de wachtzaal informatie op het internet opzoeken, e-mails nakijken, vacatures opzoeken, ... Vanuit een positieve evaluatie van het project „Recup pc‟s‟ in 2012 engageerden in 2013 de verschillende partners en één extra partner, vzw Leerpunt, zich om het project uit te breiden naar meer Gentse gezinnen/senioren met (klein)kinderen. De scope van het project is dus zowel territoriaal als kwantitatief uitgebreid. Bedoeling is dat de gezinnen opnieuw een totaalpakket krijgen (pc, internet voor ander half jaar, een intensiever vormingspakket en gebruikersondersteuning bij problemen). In 2013 voerden we de voorbereiding en de eerste selecties van de gezinnen uit. In 2014 start de effectieve uitvoering van het project met screening, ondertekening van de contracten, installatie van pc en internet en vormingen op maat van de deelnemers.
35
4.2.7 Actieve rechtenbenadering
De staf Beleidsondersteuning (BO) voert de strijd tegen „onderbescherming‟ verder op. Om te vermijden dat cliënten de rechten die ze hebben, niet of onvoldoende opnemen, werden in 2013 een aantal acties in het kader van een actieve rechtenbenadering uitgewerkt en/ of voortgezet. List break2
a. Lokaal proactief handelen
Het project „Lokaal proactief handelen‟ heeft als doelstelling om op lokaal niveau onderbescherming aan te pakken. OCMW‟s enerzijds en sociale partners met een groepswerking anderzijds worden a.d.h.v. een ruim kader gestimuleerd en ondersteund om gezamenlijk verbeterprojecten uit te werken. De Stad Gent stelde zich op initiatief van de staf Beleidsondersteuning kandidaat en is één van 19 geselecteerde Vlaamse steden. In het voorjaar van 2013 maakten OCMW, CAW en vzw Sivi (één van de erkende verenigingen waar armen het woord nemen) een analyse van de lokale situatie m.b.t. onderbescherming en de toegankelijkheid van het aanbod van departementen Sociale Dienstverlening en Ouderenzorg van het OCMW en het onthaal van het CAW. Dit gebeurde op basis van de methodiek met de rechtencirkel van het Onderzoeksintsituut voor Arbeid en Samenleving HIVA en dit zowel door de doelgroep (a.d.h.v. dialoog in groepswerkingen, waaronder de EW) als via een bevraging van het hulpverleners (basiswerkers en beleidsmedewerkers). Op basis van de resultaten maakten we een probleemformulering en stelden gezamenlijke verbetervoorstellen op. Deze voorstellen worden omgezet in een actieplan met concrete verbeterprojecten in 2014. b. Uitbreiding project DAF (digitaal aanvragen studietoelages)
Het departement Sociale Dienstverlening geeft al geruime tijd gehoor aan de impulsen vanuit Afdeling Studietoelages (Departement Onderwijs van de Vlaamse Overheid) om ook meer mensen uit de doelgroep een studietoelage te laten aanvragen. Sinds 2010 werken we ook mee aan het project „Digitaal aanvragen van een school- of studietoelage door intermediaire partners‟. In een 3-tal welzijnsbureaus kunnen hierdoor een aantal administratief medewerkers een aanvraag voor een studietoelage rechtstreeks invoeren voor cliënten. Het project kent heel positieve resultaten want een groot aantal extra aanvragen vanuit onze doelgroep. In 2013 kregen we de melding dat de automatische uitbetaling van de school en studietoelages werd uitgesteld. Om hieraan tegemoet te komen, rolden we het project met de digitale aanvraagmogelijkheid door onze medewerkers uit naar alle welzijnsbureaus en de themadienst Vreemdelingen. c. Proactief uitbetalen schoolpremie
Het departement Sociale Dienstverlening verleent al jaren een schoolpremie aan cliënten die op 1 september van het bewuste schooljaar een leefloon, levensminimum of financiële hulp barema leefloon ontvangen en één of meerdere kinderen in het lager of middelbaar onderwijs hebben. In het verleden moesten de maatschappelijk werkers hiervoor een aanvraag indienen via een betaalfiche. In kader van actieve rechtenbenadering en administratieve vereenvoudiging werd de schoolpremie in 2013 op een semi-automatische manier toegekend. Automatisch getrokken lijsten werden aangevuld met manuele gegevens door de maatschappelijk werkers. De
36
uitbetaling vergde op deze manier geen manuele betaalfiche meer. Deze nieuwe werkwijze wordt grondig geëvalueerd.
4.2.8 Beheers –en beleidcyclus
De Vlaamse overheid legt met de Beheers- en Beleidscyclus (BBC) een aantal nieuwe regelgevingen op, met als doel een meer planmatig beleid te voeren. In 2013 richtten we ons voornamelijk op de verfijning van het strategisch meerjarenplan, de ontwikkeling van de indicatoren (zowel op operationeel als activiteiten niveau) en de subsidiemodule in het softwaresysteem Gent2020. Een meer resultaatsgericht beleid (koppeling van het inhoudelijke aan het financiële luik) betekent dat we gemaakte keuzes nog meer dan vroeger van nabij kunnen opvolgen en bijsturen. Om deze opvolging mogelijk te maken, gebruiken we de software tool Gent2020. Twee stafmedewerkers BO (1 persoon biedt algemene ondersteuning, de andere specifiek rond indicatoren) van het departement Sociale Dienstverlening ondersteunen de medewerkers van SD bij de invoering van de gegevens in het softwaresysteem.
4.2.9 Kinderopvang
Een stafmedewerker van de staf BO coördineert het thema kinderopvang. In 2013 hield dit concreet in dat we de wijzigingen in verband met de herberekening van het inkomenstarief en de nieuwe procedure opvolgden en signaleerden dat we als OCMW goed en vooral tijdig de nodige informatie moeten krijgen om ons hierop te organiseren. Bijkomend zorgden we vanuit de staf BO dat de medewerkers over de wijzigingen via de nieuwsbrief geïnformeerd werden.
4.3 Armoedebeleid
4.3.1 Opmaak armoedebeleidsplan
OCMW Gent kreeg van de nieuwe Gentse bestuursploeg via het bestuursakkoord formeel het mandaat als regisseur armoedebeleid. Om deze taak in goede banen te leiden, wordt eerst vanuit de staf BO een armoedebeleidsplan opgemaakt. Dit is noodzakelijk om scherpe en stadsbrede doelstellingen te formuleren en de krachten hierrond in kaart te brengen en te bundelen. Vanuit de staf BO werden de meeste stukken van dit armoedebeleidsplan voorbereid en uitgeschreven. Zo werd een wetenschappelijk kader uitgebouwd dat de verschillende inzichten in de armoedeproblematiek samenbrengt en kijkt wat de wetenschap ons leert om het armoedebeleid vorm te geven. Daarnaast werden ook de bestaande beleidsadviezen van de armoedeverenigingen geanalyseerd en thematische gebundeld. De visie op armoede(bestrijding) en de doelstellingen die we moeten nastreven werden heel bewust zo veel mogelijk samen met de vele partners op het veld uitgewerkt. Tussen mei en december 2013 organiseerden de staf BO talloze, heel diverse inspraakmomenten met als startpunt een aantal eigen voorsteldocumenten. We gebruikten bestaande kanalen zoals formele adviesraden en structuren binnen de lokale overheid en het werkveld. Anderzijds namen we ook initiatieven om buiten deze bestaande kanalen te gaan. De samenstelling van de groep, de methodiek en de scope verschilden van moment tot moment.
37
Met onderzoekers en experten uit de academische wereld focusten we bijvoorbeeld
voornamelijk op het wetenschappelijk kader en de visie op armoede(beleid).
Met armoedeverenigingen en het middenveld vooral op de visie en (een aantal van) de doelstellingen.
Met Kind en Gezin op het thema kinderarmoede.
Met de burger en mensen uit de doelgroep vooral op de operationalisering van thema‟s en doelstellingen.
We hadden 7 overlegmomenten met het werkveld, 10 met de doelgroep of burger, 4 met Stad Gent, 5 binnen OCMW Gent en 1 met academici. We legden de ontwerptekst ook voor aan een gemeenschappelijke commissie welzijn Stad-OCMW. De input uit deze brede consultatie van alle betrokken stakeholders wordt in het voorjaar van 2014 verwerkt tot een gedragen Gents armoedebeleidsplan.
4.3.2 Cel armoedebestrijding
Vanuit de staf BO wordt de cel armoedebestrijding aangestuurd. Deze cel is een doorgedreven samenwerking tussen Stad en OCMW Gent in het kader van de strijd tegen armoede. De cel bestaat uit 3 medewerkers van OCMW en verschillende stadsdiensten. De cel Armoedebestrijding is hét aanspreekpunt voor het Gentse armoedebeleid, zowel voor de stadsdiensten als derde partners, maar ook voor andere geïnteresseerden zoals studenten, serviceclubs of andere besturen. De cel stimuleert en coördineert heel wat overleg in functie van een gedragen armoedebeleid, zoals de drie armoedefora (werkveld, academici en ervaringsdeskundigen in de armoede) die ook in 2013 in het kader van de opmaak van het armoedebeleidsplan samen gebracht werden. De cel had ook in 2013 een vast zitje in de Gentse Overlegtafel (de koepel van de 3 erkende verenigingen waar armen het woord nemen en Samenlevingsopbouw Gent) en periodiek overleg met de KRAS-koepel en andere actoren. De cel armoedebestrijding staat in voor de verdere coördinatie en opvolging van de acties uit dit armoedebeleidsplan. Een aantal acties trekt de cel ook al zelf, zoals de uitwerking van een armoedetoets, de ondersteuning van de armoedeverenigingen (o.a. via subsidieovereenkomsten) of de coördinatie van de Gentse versie van de werelddag van verzet tegen armoede. Deze werelddag van verzet tegen extreme armoede op 17 oktober werd in 2013 voor de eerste keer georganiseerd in heel brede samenwerking tussen Stad, OCMW en heel wat actoren uit het werkveld. Op donderdag 17 oktober was het Sint-Pietersplein toneel van een diversiteit van culturele en sportieve activiteiten. Er was ruimte voor informele ontmoeting en plezier, maar ook voor formele uitwisseling over het Gentse armoedebeleid aan de hand van dialoogtafels. Deze mix van activiteiten resulteerde in een bijzonder grote opkomst van doelgroep, studenten en andere geïnteresseerden.
4.3.3 Regie dak- en thuisloosheid
Sinds 2013 is samen met de algemene regie van het armoedebeleid ook de regiefunctie van het dak- en thuislozenbeleid in handen van OCMW Gent. De regie dak- en thuisloosheid houdt in dat het OCMW de coördinatie van het Gentse dak- en thuislozenbeleid opneemt. Zo trekt een staflid de Gentse stuurgroep dak- en thuislozenbeleid, waarin naast vertegenwoordigers uit het OCMW ook vertegenwoordigers uit CAW Oost-Vlaanderen regio
38
Gent-Eeklo, Straathoekwerk Gent en Huize Triest-Gemeenschapshuis Tabor zetelen. Deze stuurgroep doet beleidsvoorbereidend werk rond dak- en thuisloosheid, vanuit de visie dat iedereen recht heeft op maatschappelijke dienstverlening en op een menswaardig bestaan. Binnen de regie dak- en thuisloosheid wordt de registratie van de nachtopvang gedragen. Zo zijn er cijfergegevens voorhanden over het gebruik van de nachtopvang en het profiel van de nachtopvanggebruiker. Zo zien we dat in 2013 1.362 personen gebruik hebben gemaakt van de nachtopvang (2012: 1.329).
4.3.4 Linken met het welzijnsbeleid, het regisseursoverleg
Tot en met 2012 werd het Gentse lokaal sociaal beleid door Stad en OCMW samen getrokken. Sedert 2013 zijn de kerntaken opnieuw scherp gesteld. Zoals hierboven vermeld wordt het armoedebeleid door het OCMW, staf BO, gecoördineerd. De toegankelijkheid van alle levensdomeinen, of met andere woorden het inclusief welzijnsbeleid, wordt als uitloper van het vroegere Gentse lokaal sociaal beleid, gecoördineerd onder de bevoegdheid van de Stad. Dit welzijnsbeleid wordt geconcretiseerd aan de hand van de organisatie van het regisseursoverleg. Dit overleg brengt alle Gentse regisseurs samen, waaronder de regisseur armoedebeleid en dak en thuisloosheid. Het Gentse armoedebeleid is een essentieel onderdeel van dit welzijnsbeleid en is dan ook een structureel agendapunt op het regisseursoverleg.
4.4 Dataplanning/Business Intelligence (BI)
In 2013 werkten 2 medewerkers (1,6 VTE) van de staf Beleidsondersteuning verder aan de kwalitatieve ontsluiting van het beschikbare cijfermateriaal binnen de Sociale Dienstverlening. We organiseerden een wekelijks overleg met Digipolis. De focus lag hierbij op de
kubussen “Voorstel/ Beslissing”, “Uitbetaalde Steun” en “ Recht op steun”. Deze 3 kubussen werden in de loop van 2013 opgeleverd. Het laatste kwartaal werd de verkenning van het beschikbaar cijfermateriaal uit de trajectenmodule opgevoerd.
De behoeften van bovenstaande kubussen werden via verschillende overlegmomenten
meermaals bevraagd bij de verschillende stakeholders.
We ontwikkelden de mogelijkheden om tot een automatische koppeling te komen tussen
GIS en New Horizon.
We deden verschillende voorstellen om tot een Uitstroomrapport te komen alsook om het
bestaande systeem van modules – steuncodes – motieven – rekeningen transparanter te maken ten einde dit van een kwalitatieve rapportage te kunnen voorzien.
We stuurden TMVW de jaarlijkse lijst van de rechthebbenden op het sociaal tarief door en
volgden deze ook op bij het niet meer kloppen van bepaalde persoonsgegevens.
We namen verder deel aan de stuurgroep BI (Business Intelligence). Tijdens dit overleg
bespraken de vertegenwoordigers van de verschillende departementen van OCMW Gent en van Digipolis de uitbouw van een datawarehousing voor de verschillende departementen.
39
We namen deel aan het CODA (Contactpersonen Data-analyse)-overleg, georganiseerd
door Stad Gent. Tijdens dit overleg wisselen data-experten van de verschillende departementen van de Stad en het OCMW ideeën uit over hoe we de resultaten van data-analyses beter in de organisatie inbedden. We leverden data voor Gent in cijfers.
We hadden veelvuldig overleg met de datacel van de POD MI om te komen tot een
uniforme definiëring bij de cijferrapportage. De deelname aan de werkgroep Dataview van de POD MI werd weer opgestart.
Maandelijks maakten we mini-boordtabellen voor het departement Sociale
Dienstverlening op. In deze rapporten geven de cijferreeksen een overzicht van de belangrijkste ken- en stuurgetallen van de Sociale Dienstverlening. We verbeterden deze rapporten kwalitatief, bijvoorbeeld door de verdere integratie van cijfers van de dienst Activering.
We leverden driemaandelijks het cijfermateriaal van het Permanent Overleg Comité
(POC) aan.
We verzamelden nog 1x het nodige cijfermateriaal om aan te leveren in functie van het
managementrapport.
We leverden in nauwe en goede samenwerking met het departement Financiën het
cijfermateriaal aan voor de OCMW-barometer die uitgaat van de Vlaamse Vereniging van Steden en Gemeenten (VVSG). We namen hierbij ook deel aan een aantal werkvergaderingen binnen de VVSG.
We antwoordden op ad hoc vragen van voorzitter, raadsleden en management.
We antwoordden op ad hoc vragen naar lijsten van verschillende collega‟s. Dit waren
zowel lijsten ter controle van de administratieve correctheid van medewerkers als lijsten ter prospectie van bepaalde cliënten.
We verfijnden verder het cijfermateriaal van de onthaalmodule en namen waar mogelijk
verder deel aan de werkgroep Onthaal. De tool om cijfers uit de onthaalmodule te trekken werd aangepast aangezien deze een kleine foutmelding gaf.
We werkten actief mee aan het streven naar een semi-automatisatie van de uitbetaling
van de Schoolpremie.
We begeleidden de verschillende diensten binnen de Sociale Dienst in het zoeken en
vinden van relevantie indicatoren voor BBC. We gaven hierbij vorming (theoretisch kader) en hulp bij het concretiseren van deze cijfergegevens. We gaven tevens de nodige input voor indicatoren op de operationele en strategische doelstellingen.
40
Naast het voortzetten van het gehele proces op zich, kunnen we in 2013 volgende concrete realisaties voorleggen: oplevering van de kubussen “Voorstel/ Beslissing”, “Uitbetaalde Steun” en “Recht op
Steun”;
oplevering van controlerapport “betalingen in wacht” en de mogelijkheid tot toevoegen van deze data aan de bestaande cliëntenlijst;
foutmelding uit rapport „Onthaal‟ opgelost;
organisatie en uitvoering van drie vormingsmomenten over indicatoren voor diensthoofden en stafmedewerkers in het kader van de overstap naar BBC.
4.5 Informatie en communicatie
De Informatiedienst Sociale Dienstverlening (SD) vervult een cruciale ondersteunende rol in het onderhoud en de optimalisering van de informatie- en communicatiedoorstroming binnen het departement Sociale Dienstverlening. In 2013 schreven we 49 nieuwsbrieven. Via deze nieuwsbrieven brachten we de medewerkers van SD op de hoogte van nieuwtjes, wijzigingen in de werkwijze van andere diensten, beslissingen op beleidsniveau, actuele thema‟s, … Dit jaar hadden we geen extra nieuwsflashes nodig. De Informatiedienst SD was in 2013 verantwoordelijk voor de verdere uitbouw en het actueel houden van het draaiboek SD. De medewerkers van SD vonden in dit elektronisch draaiboek alle informatie, richtlijnen, procedures, afspraken over de hulpverlening aan cliënten. We hielden het draaiboek actueel door het voortdurend aan te passen aan nieuwe OCMW-beslissingen, wetgeving, werkwijzen, … Naar aanleiding van de introductie van „de Cliënt Onthaal en Trajectenmodule (COT)‟ en het „Digitaal Sociaal Dossier (DSD)‟ focusten we ons in 2013 prioritair op de actualisering van de bestaande draaiboeken. Voor deze actualisering werken we nauw samen met de experten van de verschillende thema‟s in het draaiboek. We roepen de werkgroep Draaiboek opnieuw samen nadat de draaiboeken geactualiseerd zijn. De Informatiedienst SD nam ook in 2013 zijn rol als huisstijlcoördinator voor SD op. Dit betekende dat we waakten over de toepassing van de huisstijl binnen SD. We ondersteunden de medewerkers bij de opmaak van teksten, folders en brochures. We herschreven waar nodig. Ook externe publicaties over OCMW Gent keken wij na (bijv. de Stadsgids). De Informatiedienst SD nam in 2013 ook deel aan het MOC (Maandelijks Overleg Communicatie) van OCMW Gent. Op het MOC overleggen we met de dienst Communicatie, de informatieambtenaar van Ouderenzorg en Coördinatie Informatica (COINF). De Informatiedienst SD zorgde voor de verspreiding van folders en affiches van externen naar de verschillende diensten van SD. In 2013 verspreidde de dienst Communicatie de Infokrant aan iedere Gentse burger. De informatiedienst SD bezorgde hiervoor inhoudelijke thema‟s aan het Communicatieteam. In maart 2013 presenteerde de Informatiedienst een samenvatting van de Vlaamse en Federale Jaarboeken „armoede en sociale uitsluiting‟ op het Beleidsteam en Algemene Zaken. Hierin stonden voorstellen om uit te werken voor de meerjarenplanning.
41
De Informatiedienst ondersteunde verschillende projecten en/of initiatieven binnen de Sociale Dienstverlening via de ontwikkeling van een communicatieplan op maat. We denken hierbij aan de uitrol van de schoolpremie, het pilootproject Sociale Gidsen… De Informatiedienst SD nam deel aan de redactieraad van het personeelsmagazine van OCMW Gent en leverde hiervoor ook inhoudelijke thema‟s vanuit SD. De Informatiedienst levert ook inhoudelijke thema‟s vanuit SD aan het stadsmagazine. De Informatiedienst SD speelde in 2013 een belangrijke rol in de organisatie en het beheer van de informatieschermen van de Sociale Dienstverlening. Terwijl de dienst Communicatie de gemeenschappelijke onderwerpen voor de Sociale Dienst en Ouderenzorg beheerde, beheerden wij de informatie bestemd voor het doelpubliek van de Sociale Dienstverlening. We breidden het aanbod van informatie op de informatieschermen uit en zorgden ervoor dat de door ons beheerde informatie actueel bleef. We ondersteunden het Directiesecretariaat in 2013 bij de opvolging van 99 aanvragen van studenten (interviews, bezoeken, …). We gaven advies over de verdeling van de aanvragen. en stelden een plan voor om de studentenvragen in de toekomst efficiënter te organiseren. We bouwden in 2013 intranet voor SD verder uit en actualiseerden waar nodig. We actualiseerden ook de informatie over Sociale Dienstverlening op de website van OCMW Gent. De Informatiedienst SD volgde inhoudelijk en vormelijk het jaarverslag van de Sociale Dienstverlening op. In 2013 beheerden we verder de databank SD formulieren en SD Brieven. Dit bleven we doen naast de werking van het COT. Het doel is dat we dit afbouwen naar mate het aantal brieven en formulieren dat in COT geïmplementeerd wordt. De Informatiedienst was in 2013 altijd aanwezig op het maandelijkse Beleidsteam van de Sociale Dienst en de tweemaandelijkse Lijnbewaking van de afdeling Financiële en Thematische Hulpverlening. We ondersteunen deze vergaderingen met onze kennis en inbreng over informatie en communicatie. We helpen mee aan de implementatie van de beleidsbeslissingen in de communicatiekanalen (draaiboek SD, nieuwsbrief SD, intranet, website, infofiches, …) voor alle gebruikers. In 2013 werkte de Informatiedienst een vragenlijst uit om het Beleidsteam te evalueren en bij te sturen als overlegorgaan. In 2013 startte de voorbereiding van de proeffase van de Informatiepunten. De Informatiedienst nam de rol als coördinator van de Informatiepunten op zich. In 2013 namen we deel aan overleg met Gentinfo en Digipolis. We maakten nieuwe fiches over onze producten om op te nemen in het bestaande fichesysteem van Gentinfo. Ondertussen lanceerden we een Stuurgroep met beleidsmedewerkers van Stad en OCMW Gent om het project verder in goede banen te leiden. In 2013 kwam de klankbordgroep LWB (Lokaal Welzijnsbeleid) vijf keer samen om de signalen van OCMW Gent te bespreken en extern mee te nemen in de signalenbundel van 2014. De coördinatie gebeurt door de Informatiedienst SD. Ook de diensthoofden, stafmedewerkers en het welzijnsoverleg doen hun inbreng. De Informatiedienst nam de externe vertegenwoordiging van OCMW Gent in de werkgroep Signalen van het Welzijnsoverleg Regio Gent (WRG) op zich. Dit overleg vond in 2013 zeven maal plaats. In 2014 wordt het resultaat van deze samenwerking met verschillende lokale partners gepubliceerd via het WRG. Vanaf 2013 volgde de Informatiedienst de Sociale Kaart op voor OCMW Gent. De Informatiedienst vertegenwoordigde OCMW Gent op de redactieraad van de Sociale Kaart en we dachten mee over de toekomst ervan. Hierbij stelden we in overleg met de coördinator
42
van Welzijnregio Gent (WRG) de samenwerkingsovereenkomst tussen OCMW Gent en WRG voor de periode 2014-2015 op. De Infodienst volgde als vertegenwoordiging van het departement Sociale Dienstverlening in 2013 het hittegolfplan op. We namen in de aanloop van de zomer deel aan de vergaderingen met onder andere de ambtenaar Nood- en Interventieplanning van Stad Gent en hielden daarna een evaluatievergadering. In de zomer van 2013 was het hittegolfplan van kracht waardoor we ons communicatienetwerk op dat moment inschakelden. In 2013 introduceerde het Archief van OCMW Gent het project Digitaal Informatie- en Archiefbeheer (DIA). De Informatiedienst nam hierbij de rol van informatiebeheerder voor de staf Beleidsondersteuning op zich.
43
5 Een open deur dichtbij
5.1 Centraal Onthaal
Adres Sint-Martensstraat 13 9000 Gent Aantal personeelsleden Centraal Onthaal voltijds equivalenten: 1,5 koppen: 2 List break2
a. Doelstellingen
Verlenen van informatie en advies aan personen die zich melden bij onze dienst. Intakegesprekken voeren met gepaste doorverwijzing naar interne of externe diensten voor verdere opvolging. Daarbij hoort het verwerken van alle informatie en documenten die dan worden gebundeld in een intakenota. Oog hebben voor maatschappelijke tendensen en deze signaleren aan het beleid, zodat we een blijvend en passend antwoord kunnen bieden aan de noden van inwoners van Gent. b. Enkele cijfers over personenonthaal.
In 2013 waren er 1.947 persoonlijke aanmeldingen in het Centraal Onthaal, t.o. 1.750 in 2012: Intakegesprekken, i.e. OCMW-gerelateerde vragen (57%, 2012: 56%);
informatie- en adviesgesprekken, i.e. niet-OCMW-gerelateerde vragen (20%, 2012: 17%);
doorverwijzing naar externe diensten (2%, 2012: 5%);
administratieve afhandeling (9%, 2012: 4%);
actief dossier (5%, 2012: 1%);
annulaties (7%, 2012: 3%).
In 2013: verwezen we 43 personen door naar externe diensten;
resulteerden 169 persoonlijke aanmeldingen in een administratieve afhandeling, i.e. het afleveren van een attest;
verwezen we 91 personen met een actief dossier door naar hun maatschappelijk werker in de wijk;
meldden zich 137 personen aan, waarbij de aanmelding resulteerde in een annulatie;
voerden we 1.117 intakegesprekken en 390 informatie- en adviesgesprekken.
44
Van de 1.117 intakegesprekken verwezen we 180 aanvragen (16%) door naar andere interne diensten voor verdere opvolging. Voor deze aanvragen werd een dossier geopend of heropend. Voornaamste doorverwijzingen naar andere interne diensten: welzijnsbureau Gent-Noord: 38 (2012: 39)
welzijnsbureau Gent-Zuid: 33 (2012: 30)
vreemdelingen Zorg: 20 (2012: 9)
welzijnsbureau Bloemekeswijk: 12 (2012: 4)
welzijnsbureau Gentbrugge/Ledeberg: 20 (2012: 13)
thuislozenzorg: 11 (2012: 19)
welzijnsbureau Brugse Poort: 10 (2012: 8)
welzijnsbureau Sint-Amandsberg: 9 (2012: 7)
welzijnsbureau Nieuw Gent: 8 (2012: 13)
Andere interne diensten met een beperkter aantal (samen 2% van alle intakes) aanvragen via het Centraal Onthaal: vreemdelingen EU, welzijnsbureau Rabot, welzijnsbureau Macharius, jongerenwerking Noord/Zuid, antenne Drongen, antenne Mariakerke, psychologische dienst, sociaal onderzoek vreemde gemeente. Bij 937 intakegesprekken (of 84% van alle intakes) werd vastgesteld dat de aanvrager - als gevolg van onderzoek tijdens het eerste intakegesprek - niet aan de voorwaarden voldeed om een beroep te doen op onze diensten en/of bleek - na dit onderzoek tijdens de intake - dat OCMW Gent niet bevoegd is. Deze aanvragen werden bijgevolg niet verder behandeld door een andere interne dienst (vaak kon hierbij verwezen worden naar andere organisaties zoals mutualiteit, vakbond, en andere om de aanvrager verder te helpen).
2012 2013
Persoonlijke aanmeldingen 1.750 1.947
Intakegesprekken 985 1.117
Intakes waarvan aanvraag afgehandeld (doorverwijzing naar andere interne dienst voor opvolging)
170 180
Intakes waarvan aanvraag niet afgehandeld wegens niet voldoen aan voorwaarden en/of OCMW Gent niet bevoegd
815 937
Informatie- en adviesgesprekken 300 390
In 2013 beantwoordde het Centraal Onthaal 832 e-mails en 1.396 telefoons. Het aantal telefoons kent in 2013 een halvering in vergelijking met 2012. In 2014 start de nieuwe werking van het onthaal Campus. Het onthaal Campus neemt de onthaalfunctie van WB Gent Zuid, Centraal Onthaal, Vreemdelingen en Medische kaart waar.
45
5.2 Welzijnsbureaus
Adres:
WB Bloemekenswijk Francisco Ferrerlaan 273A, 9000 Gent
WB Brugse Poort Kempstraat 150, 9000 Gent
WB Gent Noord Edward Anseeleplein 7, 9000 Gent
WB Gent Zuid Campus Prins Filip, Offerlaan 2, 9000 Gent
WB Ledeberg/Gentbrugge Emiel Hullebroeckplein 1, 9050 Gentbrugge
WB Nieuw Gent Rerum Novarumplein 180, 9000 Gent
WB Sint-Amandsberg Wittemolenstraat 89, 9040 Sint-Amandsberg
Aantal personeelsleden:
Dienst voltijds equivalenten koppen
WB Bloemekenswijk 17,7 22
WB Brugse Poort 24,1 30
WB Gent Noord 55,5 64
WB Gent Zuid 23,2 26
WB Ledeberg/Gentbrugge 19,9 22
WB Nieuw Gent 23,5 27
WB St.-Amandsberg 26 29
Totaal 189,9 220
5.2.1 Samenwerking in de wijken
De welzijnsbureaus (wzb) in de verschillende wijken werkten intensief samen met derden. Enkele voorbeelden van acties in 2013: Het wzb Gentbrugge/Ledeberg verhuisde naar De Welzijnsknoop, samen met het lokaal
dienstencentrum, een sociaal restaurant, vzw Jong, Woonwinkel en Kind en Gezin en Buurtwerking Ledeberg.
Het wzb Brugse Poort organiseerde samen met andere partners uit de wijk een studievoormiddag „Samen in actie voor kinderen en jongeren uit de Brugse Poort‟. Deze studiedag richtte zich naar de welzijnswerkers en sociaal culturele partners die werken met kinderen en jongeren. Doel van de studiedag: kennismaking en het opmaken van een actieplan m.b.t. het werken met kinderen/jongeren.
Het wzb Gent Zuid werkte samen met buurtwerk, het wijkgezondheidscentrum en de gebiedsgerichte werking en freinetatheneum De Wingerd aan het project „moestuin‟.
Het wzb Nieuw Gent organiseerde een overleg met de KRAS-diensten op wijkniveau en een overleg over het wijkaanbod van het inloopteam.
Het wzb Bloemekenswijk werkte in 2013 verder aan het proefproject „Samenwerking wzb Bloemekenswijk-VDAB‟.
46
De welzijnsbureaus zijn traditiegetrouw een financiële en logistieke partner in de jaarlijkse eindejaars- of nieuwjaarsreceptie/ontbijt en het buurtfeest van elke wijk. Het welzijnsbureau is een actieve partner van het buurtteam (coördinatie door het buurtwerk) en van het basisoverleg van de wijk (coördinatie door de gebiedsgerichte werking). Het buurtteam brengt alle organisaties samen die een aanbod hebben rond cultuur, vrije tijd en sociale cohesie in de wijk. OCMW Gent nam deel aan de buurtteams en bewaakte de toegankelijkheid van sociale en culturele activiteiten voor de kansengroepen en dit in het kader van de missie van het Buurtwerk: „Het realiseren van sociale cohesie met bijzondere aandacht voor de zwakke doelgroepen‟. Vanuit de rol van coördinator van het wzo, participeert het OCMW ook aan het basisoverleg (regie gebiedsgerichte werking) om de stem en visie van de hulpverlening te laten doorklinken in stadsvernieuwings- en andere wijkprojecten. Daarnaast is het welzijnsbureau aanwezig op de „wijk van de maand‟ debatten (intitiatief gebiedsgerichte werking). Op de locaties waar de welzijnsbureaus gehuisvest zijn met andere partners, komen we regelmatig samen in het huisteam. Het huisteam regelt de concrete en praktische afspraken in het gebouw, waar de partners samen gehuisvest zijn. De welzijnsbureaus namen ook deel aan gemeenschappelijke wijkacties van derden zoals: De gespreksavond „Bewoners aan het woord over drugs in de Brugse Poort. Wat zijn uw
ervaringen en zorgen rond drugs en verslavingen in deze wijk?‟ (organisator: precaire puzzel).
Elke klas van de lagere school ‟t Klimrek uit de Reinaertstraat bezocht een organisatie uit de wijk Brugse Poort. Het klasje 2B koos het wzb Brugse Poort uit om een kerstboodschap te brengen. De leerlingen brachten een mooie dankboodschap, vergezeld van een zelf ineengeknutselde kleurrijke action painting.
Het wzb Nieuw Gent werkte mee aan het project rond sociale huisvesting in Nieuw Gent.
Het wzb St.-Amandsberg zette zijn wachtzaal open voor de tentoonstelling „Gent houdt van borsten‟.
Alle welzijnsbureau‟s werkten mee aan de campagne CO gevaar en andere preventieve informatieve acties.
In de wijken Nieuw Gent, Ledeberg, Oud-Gentbrugge, Brugse Poort, Bloemekenswijk, Dampoort/St. Amandsberg, Rabot en Watersportbaan werkte het welzijnsbureau mee aan de opleidingsweek Gezondheid en maatschappij.
Het wzb Gent Noord werkte mee aan de nota talentontwikkeling voor kinderen in het Rabot.
Het wzb Gent Noord legde de nodige contacten met Microstart vzw met het oog op een samenwerking tussen OCMW en Microstart vzw voor beginnende zelfstandigen.
Het wzb Gent Noord werkte gedurende een half jaar samen met een journalist van de krant De Morgen, die wekelijks in de krant rapporteerde over armoede.
Het wzb Gent Noord werkte samen met een school uit het Rabot die teveel welzijnsproblemen behandelt en te weinig bezig is met onderwijs. Doel van deze samenwerking: tot taakafspraken komen over welke taken de welzijnssector kan overnemen van de school.
47
Het wzb Gent Noord en Gentbrugge-Ledeberg hielden in 2013 voorbereidende besprekingen met het oog op het inrichten van 2 ankerpunten van de werkwinkel in het Rabot en in Ledeberg.
Het wzb Gent Noord werkte mee aan de obstakelnota „wonen in het Rabot-Blaisantvest‟ (coördinatie dienst wonen Stad Gent).
Het wzb Gent Noord ging een samenwerking aan m.b.t.‟ Wonen in Tolhuis‟. Dit is een kleinschalig project van samenwerking tussen het welzijnsbureau, het Opleidings- en Tewerkstelling Centrum (OTC), de dienst Wonen van de Stad en het Straathoekwerk. Het project richt zich naar het leefbaar maken van woningen van kansengroepen die huren op de privé-markt.
Elk jaar reikt LINC vzw de E-award uit, een prijs die projecten bekroont die mensen vertrouwd maken met de digitale wereld. De hoofdwinnaar van de E-award 2013 was het project „Recup pc‟s‟ – een samenwerkingsproject met Digipolis, Stad Gent, Oikonde/Ateljee vzw, het wzb Brugse poort en de Telenet Foundation. Het project „Recup pc‟s‟ vertrekt vanuit de visie dat het digitaal insluiten van kwetsbare groepen, zoals mensen in armoede, een specifieke aanpak vraagt waarbij verschillende drempels tegelijkertijd moeten aangepakt worden. 17 gezinnen zonder of met beperkte kennis van ICT kregen één jaar lang (september 2012-september 2013) een totaalpakket om kennis te maken met de digitale wereld.
5.2.2 Welzijnsoverleg
Het welzijnsoverleg (wzo) brengt alle organisaties met een aanbod „hulpverlening‟ van de wijk samen. OCMW Gent coördineert het wzo, behalve in Gentbrugge-Ledeberg (trekker daar is het wijkgezondheidscentrum De Botermarkt) en in de Muide (met als trekker het Buurtwerk; OCMW neemt in 2014 de trekkersrol over). Een overzicht:
Locatie Trekker Contactgegevens
Bloemekenswijk Welzijnsbureau Bloemekenswijk
F. Ferrerlaan 273a, 9000 GENT 09 266 94 85 [email protected]
Brugse Poort
Welzijnsbureau Brugse Poort Kempstraat 150, 9000 GENT 09 266 89 81 [email protected]
Gentbrugge-ledeberg Platform hulpverlening Gentbrugge-Ledeberg
Wijkgezondheidscentrum Botermarkt
Platform hulpverlening Gentbrugge-Ledeberg pa/ Hundelgemsesteenweg 145, 9050 LEDEBERG [email protected]
Gent-Centrum (binnenstad)
Welzijnsbureau Gent Noord E Anseeleplein 7, 9000 GENT 09 266 91 11 [email protected]
Gent-Watersportbaan
Welzijnsbureau Gent Zuid Offerlaan 2, 9000 GENT 09 266 35 55 [email protected]
Macharius-heirnis Welzijnsbureau Gent Noord Tarbotstraat 61 – 9000 GENT
48
09 266 91 11 [email protected]
Muide Buurtwerk Lucien De Ridder Haanstraat 10, 9000 Gent 09 268 21 21 [email protected]
Nieuw Gent Welzijnsbureau Nieuw Gent
Rerum Novarumplein 180, 9000 GENT 09:266.90.23 [email protected]
Rabot-blaisantvest Welzijnsbureau Gent Noord Jozef II straat 102-104, 9000 GENT 09 266 91 11 [email protected]
Sint-Amandsberg Welzijnsbureau St. Amandsberg
Wittemolenstraat 89, 9040 SINT-AMANDSBERG 09 266 37 10 [email protected]
Sluizeken-Tolhuis-Ham Welzijnsbureau Gent Noord E Anseeleplein 7, 9000 GENT 09/266.91.11 [email protected]
5.2.2.1 Wat deed het welzijnsoverleg in 2013?
Het welzijnsoverleg nam in 2013 drie taken op: List break
1. Het behandelen en doorgeven van informatie op wijkniveau, gekoppeld aan een interactieve discussie tussen de wijkpartners. Daarnaast gaf het wzo tussentijds permanent relevante info door via de website van www.lokaalsociaalbeleidgent.be.
2. Het ontwikkelen van bepaalde acties in enkele wijken.
3. Het doorgeven van wijk-relevante signalen.
List break
5.2.2.1.1 Voorbeelden van behandelen en doorgeven van informatie op wijkniveau:
Toelichting over de signalenprocedure en signalenbundel, wanneer wordt iets als signaal opgenomen en wat gebeurt er verder mee?
Voorstelling van nieuwe/vernieuwde werkingen in de wijk.
Info en vraag tot samenwerking mbt „Gezondheid en Maatschappij‟: een opleidingsweek voor studenten geneeskunde en een aantal schakelprogramma‟s.
Toelichting over het project super-SIM (kleuterparticipatie).
Info over het inschrijfmomenten van kleuters in de Gentse scholen.
Info over de digitale wijk sociale kaart.
Initiatieven en activiteiten m.b.t. preventieve gezondheidszorg van het wijkgezondheidscentrum van de wijk (leren fietsen, bewegingslessen, maand van de tand, …).
49
Overlopen van het programma van het Inloopteam Kind en Preventie.
Toelichting van het nieuwe concept wijkdebatten (wijk van de maand) en bespreking van de problemen die in de „wijk van de maand‟ kunnen aangebracht worden.
Oproep voor de projecten „wijk aan zet‟ (gebiedsgerichte werking).
Systematische info over de stadsvernieuwingsprojecten van de wijken waar dit van toepassing is.
Info over de welkomstactiviteiten voor nieuwe bewoners door het buurtwerk.
Oproep voor medewerking aan de jaarlijkse CO-campagne.
Info over de vernieuwde werking van de woonwinkels van de Stad Gent.
Wat zijn de taken van de buurtstewards?
Hoe samenwerken met de DOP (Dienst Ondersteuningsplan Oost-Vlaanderen)?
Hoe omgaan met dementie in de thuiszorg?
Wat doet de sociale dienst van een ziekenfonds?
Info over (sociale) activering en vrijwilligerswerk in het OCMW Gent.
De nieuwe projecten/activiteiten van de lokale dienstencentra.
Toelichting over de nieuwe initiatieven rond ruilen/recycleren: gratis weggeefhoekje Kinderplaneet in de Brugse poort, leeshoek in Macharius, koffiekletskast in Sluizeken-Tolhuis-Ham.
Hoe kinderarmoede aanpakken?
Hoe kunnen we ouders aanzetten om verbaler met hun kind om te gaan?
Wat doet Uilenspel vzw?
Voorstelling van de vakantiekalenders van de Brede School
Toelichting over de minimale levering aardgas
Met welke vragen kan onze doelgroep terecht bij het Infopunt migratie?
Info over de karwijdienst van OCMW Gent.
Daarnaast behandelde elk wzo specifiek wijkgebonden thema‟s zoals: werking vzw Jong (Muide).
werking jeugdinspectie Politie Gent (Muide en St. Amandsberg).
Winterplan van de Muide.
Info over het project Cinema Forum van kunstenaar Elly Van Eeghem (Bloemekenswijk).
Info over het nieuw initiatief van de Orde van Malta „De Fontein‟ (Bloemekenswijk).
Info over de vernieuwde werking van de sociale kruidenier SIVI in St.-Amandsberg.
Bespreking van de antennewerking van het lokaal dienstencentrum De Regenboog in Nieuw Gent.
Info over de Zuidpoort in Nieuw Gent.
50
Info over het project „Participatie van de sociale huurders binnen de sociale huisvestingsmaatschappijen‟ (pilootproject in Nieuw Gent-Steenakker).
Info over de wijkbevraging die het UGC Nieuw Gent organiseert.
Bespreking van de resultaten van het communicatieonderzoek bij de sociale huurders in de Watersportbaan in het wzo Gent Zuid.
Voorstelling van het project „Burger Boef‟ in het wzo Gent Zuid.
Voorstelling van het pilootproject „Veerkracht van de gezondheidsdienst Stad Gent‟ in de Brugse Poort.
Workshops voor wijkwerkers en infosessies voor wijkbewoners.
Info over de actie „Ik kook van woede‟ in kader van 11.11.11 in de Brugse Poort.
Realisaties en toekomstplannen van de lokale munt het Toreke in het Rabot.
Casusbesprekingen m.b.t. de Romaproblematiek in het Rabot.
Toelichting over de werking van de Sloep in het wzo van Sluizeken-Tolhuis-Ham
Toelichting over het netwerk autisme „En Passant‟ Ledeberg.
Boottocht wzo Muide i.k.v. „Nieuw leven in de Oude Dokken: zicht op woonprojecten, bouwprojectie, evolutie van de Oude Dokken en het havengebied‟.
Bezoek wzo Bloemekenswijk bij het OTC op de UCO site, die midden in de wijk gelegen is.
Bezoek wzo Sluizeken-Tolhuis-Ham in de nieuwe locatie van de nachtopvang (Nieuwland).
Bezoek wzo Binnenstad bij de verschillende diensten gehuisvest in CAW Oude Houtlei.
Tussen de bijeenkomsten van het wzo verstuurt OCMW Gent regelmatig e-mails naar zijn partners met mededelingen of aankondigingen. In 2013 berichtten de e-mails onder meer over: Info en uitnodigingen over allerhande vormingen/studiedagen/voorstellingen/
openingen/opendeurdagen/infoavonden/toonmomenten.
Programma‟s van het inloopteam Kind en Preventie.
Vakantieprogramma‟s van de jeugddienst/sportdienst/Brede School.
Programma‟s van de wijkgezondheidscentra.
Info over de campagnemaand „Gent houdt van borsten‟.
Oproep voor subsidies voor gezondheidsprojecten (gezondheidsdienst Stad Gent).
Aankondiging van infomomenten rond het inschrijven van kinderen in de Gentse basisscholen.
Informatie van de federatie Palliatieve Zorg Vlaanderen vzw en vroegtijdige zorgplanning.
Oproep om te nomineren voor de samenlevingsprijs 2013 van de Stad Gent.
Info „Wat te doen en waar kan je terecht bij een hittegolf?‟.
51
Info over de activiteiten rond geestelijke gezondheidszorg van museum Dr. Guislain in de Bloemekenswijk.
Info over het aanbod van het buurtwerk.
Oproep voor de actienamiddag aan het Sint-Pieterssplein voor de „Werelddag van verzet tegen armoede‟.
Info over de projecten van ING.
Oproep om mee te stemmen voor het project „Recup PC‟ genomineerd voor E-award in de Brugse Poort.
Info uit het tijdschrift Klasse „Bruggen slaan met de Roma‟, een dag op pad met een brugfiguur.
Terugkoppeling van het eerste regisseursoverleg i.k.v. inclusief beleid.
Oproep voor nieuwe vrijwilligers voor „Inburgering in Gent‟.
Oproepen tot het meedoen aan projectsubsidies.
Oproepen tot het invullen van openstaande vacatures.
Reisverslag van Kosice, opgemaakt door de buurtstewards.
Info over de nachtopvang en nachtopvang plus om goed te kunnen doorverwijzen.
Oproep tot het invullen en terugsturen van de actualisatiebrief van WoninGent.
Oproep tot deelname aan de „Wijk aan Zet‟ jury.
Oproep voor gebruikers van de vroegere OCMW-lokalen in het buurtcentrum De Vaart.
Bekendmaking mobiel dienstencentrum Ledeberg.
Zie de website van het Lokaal Sociaal beleid – wijkwelzijnsoverleg: www.lokaalsociaalbeleidgent.be
5.2.2.1.2 Voorbeelden van bepaalde acties, ontstaan uit het wzo
Wzo Gentbrugge-Ledeberg werkte met een jaarthema diversiteit „De kers op de taart‟. N.a.v. dit jaarthema werden 3 vormingen en 2 intervisies aangeboden aan de hulpverleners van Gentbrugge-Ledeberg en maakten diverse acties het thema zichtbaar in de wijk (zomerfeest Kiosk, Ledeberg doet het zelf-dag, babbelbox…).
Wzo Rabot-Blaisantvest deed in 2013 de voorbereidende besprekingen met een school in de wijk voor de opstart van casemanagement bij 2 problematische gezinnen.
Wzo Sluizeken-Tolhuis-Ham deed de voorbereidende besprekingen voor de opstart van het samenwerkingsproject „Wonen in Tolhuis‟ dat loopt gedurende 6 maanden in 2014.
Er ontstond een werkgroep ad hoc in de schoot van het wzo Sluizeken-Tolhuis-Ham over de problemen van de kinderen in de nachtopvang.
52
5.2.2.1.3 Voorbeelden van signalen via het wzo
Sinds 2013 wordt het item als vast agendapunt behandeld op het wzo. Het is niet de bedoeling om alle signalen door te geven naar hogerhand, maar wel om eerst met de hulpverleningspartners te bespreken wie kan meewerken aan de oplossing van het gesignaleerd probleem. Enkel de signalen die niet zelf kunnen opgelost worden, geeft het wzo door naar de officiële signalenprocedure. Dit betekent niet dat de signalen ook allemaal effectief opgenomen worden in de signalenprocedure. Ze worden vaak gelinkt aan signalen uit andere hoeken en werken daarom versterkend. In 2013 gaven de welzijnsoverleggen volgende signalen door. List break List break2
a. Wzo Bloemekenswijk Te weinig vrije plaatsen in het kleuteronderwijs: door het te grote aantal voorbehouden plaatsen voor kansengroepen (vb. GOK-kinderen) worden andere groepen uitgesloten. Systeem op zich is mooi maar probleem is dat er te weinig plaatsen zijn.
b. Wzo Rabot-Blaisantvest
Ruimere openingsuren nodig in het inloopcentrum van de Pannestraat.
c. Wzo St.-Amandsberg
De nood en de wil tot overleg tussen scholen en hulpverleners is er, maar de tijd en de middelen ontbreken, er zijn discussies rond beroepsgeheim/gedeeld beroepsgeheim.
Het aanbod naar tolkondersteuning wordt bij verschillende diensten als onvoldoende ervaren.
Toeleiders/doorverwijzers zijn onvoldoende op de hoogte van het aanbod aan vrijetijdsbesteding voor kinderen in de wijk en daarbuiten (vb. aanbod vanuit de mutualiteiten) en de mogelijke tussenkomsten daarin. Eventueel digitaal verspreiden naar hulpverleners?
Er is een groot aanbod van diensten waar ouders met opvoedingsvragen terechtkunnen, maar het feit dat er geen decentraal aanbod in de wijk is, wordt als een hiaat aangevoeld.
Het aanbod naar ouders van pubers is vooral “vraaggericht”. Die ouders hebben behoefte aan een meer informele praatgroep dicht in de buurt.
Als de opvoedingsproblemen of het gedrag van de puber te problematisch worden, is er een aanbod vanuit de diensten geestelijke gezondheidszorg, maar de wachtlijsten zijn te lang.
Het aanbod van scholen om tussen te komen in de schoolkosten van ouders met een gering inkomen of met financiële problemen, is onvoldoende gekend bij hulpverleners en ouders.
Heel wat jongeren lopen op straat omdat ze na een problematische schoolloopbaan niet meer ingeschreven raken in een school. De wil in verschillende organisaties (politie, straathoekwerk, CLB, …) om dit aan te pakken is er wel, maar structureel aanbod ontbreekt.
Het feit dat er in secundaire scholen geen brugfiguren werken die de brug kunnen slaan tussen ouders van niet-Belgische origine en de school wordt als een gemis ervaren.
53
d. Platform hulpverlenen Ledeberg
Parkeer- en mobiliteitsprobleem
Met de Welzijnsknoop in Ledeberg, de vele diensten, medewerkers en bezoekers, zal er een enorm parkeerprobleem komen. .
De mobiliteit vanuit Ledeberg via het openbaar vervoer is niet evident: bv om het UZ te bereiken, AZ St.-Lucas. Reden: men moet steeds centraal naar Zuid of St.-Pietersstation. Er is nood aan een “cirkellijn” in Gent van De Lijn langs de ring, zonder eerst centraal naar centrum te moeten gaan. Nu teveel naar het stadcentrum georiënteerd.
Veel voetpaden in Ledeberg en Gentbrugge verkeren in slechte toestand waardoor minder mobiele mensen minder snel uit hun woning komen.
Vraag aan Lokaal Sociaal Beleid om nog meer terugkoppeling te krijgen over wat gebeurt met de signalen.
Eerstelijnszorg
We stellen vast dat steeds meer diensten het eerstelijnswerk verlaten en zich richten op regiefunctie en samenbrengen van partners, netwerk creëren. Probleem is dat het moeilijk wordt om een netwerk te creëren als er nog weinig partners zijn die daadwerkelijk werken met de cliënten. Dit is zo voor de DOP-teams, maar ook voor comité bijzondere jeugdzorg: moeilijker toegankelijk en minder begeleidingen.
Er is daarnaast ook nood aan “coaches” die effectief meegaan naar diensten i.p.v. enkel diagnoses te stellen en mensen adres te bezorgen. In de praktijk geraken mensen vaak niet tot de juiste dienst.
Tekort aan betaalbare huurwoningen en kwaliteitsvolle woningen. Op korte termijn iets vinden is quasi onhaalbaar. Probleem in Ledeberg en Gentbrugge, maar algemeen in Gent.
e. Woonzorgzone Ledeberg en buurtteam Ledeberg
Senioren hebben het moeilijk om hun verhuis te coördineren. Het is gewenst dat er een instantie zou bestaan die hiervoor kan instaan.
Leegstand sociale woningen: soms houden mensen hun officieel adres van sociale woningen, terwijl ze in de praktijk samenwonen of geregeld bij hun partner, vriend of kennis verblijven. Mensen zijn niet snel geneigd om te verhuizen of bij partner officieel in te trekken omdat ze dan als samenwonend beschouwd worden waardoor het inkomen daalt. Het zou goed zijn dat hiervoor oplossing komt, gezien realiteit is dat deze relaties niet altijd partnerrelaties zijn, waardoor inkomen niet gedeeld wordt.
Samenlevingsproblemen: stigma t.a.v. groepen (vb. Bulgaren).
Nieuwe EU-burgers: blijft een moeilijke groep die vaak uit de boot valt; wordt soms afgewimpeld door diensten, hebben onzeker statuut. Ook op basis van gezondheidszorg is er veel onduidelijkheid door hun statuut (Europese ziekteverzekeringskaart). Er wordt binnen SOGA gekeken of er voor de kinderen een uitzondering kan komen zodat recht op gezondheidszorg gegarandeerd wordt.
Geestelijke gezondheidszorg: het is goed dat de eerstelijn-psycholoog van de woonzorgzone er is. Er blijft nood aan toegankelijke eerstelijn-psychologen die in de wijk werken.
Eenzaamheid blijft een knelpunt met soms gekoppeld verborgen armoede.
54
f. Wzo Sluizeken/Tolhuis/ Ham
Kinderen wiens ouders naar de nachtopvang gaan, lopen op straat aangezien de school stopt om 16 uur en de nachtopvang vanaf 21 uur opengaat.
Problemen i.v.m. kinderbijslag: sommige mensen kunnen het kindergeld niet innen bij de bank wegens geen domicilieadres. Bepaalde kinderbijslagfondsen schrijven cheques uit voor welbepaalde banken. Sommige van deze banken weigeren de kinderbijslag uit te betalen en eisen van de mensen dat ze bij hen een bankrekening openen en/of weigeren hen de opening van een bankrekening op bepaalde gronden. Voor het openen van de bankrekening hebben de mensen een domicilieadres nodig. Maar ook bijvoorbeeld geen Nederlands spreken wordt als argument ingeroepen door de bank om een bankrekening te weigeren
g. Wzo Nieuw Gent
Nood aan persoonlijke begeleiding van mensen om bepaalde (administratieve) zaken in orde te brengen bij verschillende diensten.
5.2.3 Individuele en sociale dossiers in cijfers
Een sociaal dossier of een huishouden is een verzameling van mensen die op eenzelfde verblijfsadres wonen. De mensen binnen eenzelfde sociaal dossier of huishouden duiden we aan als individueel dossier of een cliënt. In volgende tabel een overzicht van het aantal huishoudens op 31 december 2013 behandeld per dienst van de Sociale Dienst. (Tabel 1)
INTEGRALE HULPVERLENING 6.860
WB Gent Noord 1.705 WB Brugse Poort 849 WB Gent Zuid 842
WB Sint-Amandsberg 819 WB Nieuw Gent 636 WB Ledeberg/Gentbrugge 625 WB Bloemekenswijk 501 Vreemdelingen 496
Thuislozenzorg 387
THEMATISCHE HULPVERL 2.056
TOTAAL 8.916
Op 31 december 2013 begeleidden de welzijnsbureaus, Thuislozenzorg en Vreemdelingen 6.860 huishoudens. Dit is bijna identiek met eind vorig jaar (31/12/2012: 6.857 huishoudens). Deze diensten boden een integrale hulpverlening aan of begeleiding op meerdere levensdomeinen. Daarnaast werden 2.056 huishoudens eind 2013 enkel begeleid door één van de andere thematische diensten van het departement Sociale Dienstverlening, die hulpverlening bieden op een specifiek domein. Dit is een kleine stijging van 4.0% of 79 huishoudens ten opzichte
55
van vorig jaar (31/12/2012: 1.977 huishoudens). Het gaat om volgende diensten: Gezondheidszorg, Energiecel, Woningen, Woonbegeleiding (Wooncoaching en De Baai), Opleidings- en Tewerkstellingscentrum en Emancipatorische werking. In totaal boden de diensten van SD op 31 december 2013 aan 8.916 huishoudens hulp. Dit is een kleine toename van 0.9% of 82 huishoudens ten opzichte van eind 2012 (op 31/12/2012: 8.834 huishoudens).
5.2.3.1 Geografische spreiding van de huishoudens
De verhouding van alle huishoudens in hulpverlening bij de sociale dienst ten opzichte van het totaal aantal Gentse huishoudens bedraagt 7.6%. Gent is opgedeeld in 25 stadswijken. In onderstaande tabel geven we per stadswijk de verhouding weer van het aantal huishoudens in hulpverlening bij de sociale dienst ten opzichte van het aantal Gentse huishoudens. We baseren ons hiervoor op het verblijfsadres van onze cliënten. De cijfers zijn een momentopname van 31 december 2013. (Tabel 2)
Aantal huishoudens in verhouding tot het aantal Gentse huishoudens en opgesplitst naar stadswijk
Stadswijk in %
Binnenstad 7,2%
Bloemekenswijk 12,4%
Brugse Poort - Rooigem 13,0%
Dampoort 8,0%
Drongen 6,9%
Elisabethbegijnhof - Papegaai 7,4%
Gentbrugge 3,7%
Kanaaldorpen en -zone 1,8%
Ledeberg 11,0%
Macharius - Heirnis 8,1%
Mariakerke 2,7%
Moscou - Vogelhoek 5,4%
Muide - Meulestede - Afrikalaan 15,2%
Nieuw Gent - UZ 16,5%
Oostakker 2,1%
Oud Gentbrugge 6,0%
Rabot - Blaisantvest 17,0%
Sint Amandsberg 3,7%
Sint Denijs Westrem 2,6%
Sluizeken - Tolhuis - Ham 13,9%
Stationsbuurt Noord 5,7%
Stationsbuurt Zuid 4,3%
Watersportbaan - Ekkergem 10,8%
Wondelgem 3,2%
Zwijnaarde 1,7%
56
In de stadswijken Rabot-Blaisantvest, Nieuw Gent-UZ en Muide - Meulestede – Afrikalaan is meer dan 15% van de Gentse huishoudens in hulpverlening. In de stadswijken Sluizeken - Tolhuis – Ham, Brugse Poort – Rooigem, Bloemekenswijk, Ledeberg en Watersportbaan - Ekkergem wonen meer dan 10% huishoudens in hulpverlening bij de sociale dienst. Daarentegen zijn in de wijken Zwijnaarde, Kanaaldorpen en –zone en Oostakker minder dan 2.5% van de Gentse huishoudens in hulpverlening bij de sociale dienst van OCMW Gent.
5.2.3.2 Gezinstype van de huishoudens
In 2013 begeleidde de sociale dienst in totaal 12.979 huishoudens. In onderstaande tabel verdelen we deze huishoudens naar gezinstype. (Tabel 3)
Gezinstypes 2012 2012 2013 2013
Alleenstaand +18j 8.164 60,4% 7.947 61,2%
Alleenstaand -18j 38 0,3% 47 0,4%
Eenoudergezin - Enkel +18j 458 3,4% 448 3,5%
Eenoudergezin - Met -18j 1.879 13,9% 1.818 14,0%
Samenwonend - Enkel +18j 1.942 14,4% 1.834 14,1%
Samenwonend - Met -18j 2.470 18,3% 2.335 18,0%
Totaal 13.508 100,0% 12.979 100,0%
Van onze huishoudens vormen de alleenstaanden de grootste groep, namelijk meer dan 60%. Bij 32% van de huishoudens in begeleiding in de loop van 2013, is er minstens één kind jonger dan 18 jaar. Vergelijken we de relatieve verdeling van de gezinstypes in 2013 met 2012, zien we zo goed als een zelfde verdeling.
5.2.3.3 Nationaliteit van de cliënten of individuele dossiers
In 2013 begeleidde de sociale dienst in totaal 12.979 huishoudens waarin 27.259 cliënten. In onderstaande tabel verdelen we deze cliënten of individuele dossiers naar één van volgende nationaliteiten: België, EU15 exclusief België, EU13, en rest van de Wereld. EU15 exclusief België omvat volgende landen: Denemarken, Duitsland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Groot-Brittannië, Ierland, Italië, Luxemburg, Nederland, Oostenrijk, Portugal, Spanje, Zweden. EU13: Bulgarije, Estland, Hongarije, Letland, Litouwen, Polen, Roemenië, Slovaakse Republiek, Slovenië, Tsjechische Republiek, Cyprus, Malta, Kroatië.
57
(Tabel 4)
Nationaliteit in %
België 15.997 59%
De wereld 6.542 24%
EU 13 4.493 16%
EU 15 564 2%
Totaal 27.259 100%
Bijna 60% van de cliënten heeft in 2013 de Belgische nationaliteit.
5.2.3.4 Geboorteland van de cliënten of individuele dossiers
Onderstaande tabel geeft het geboorteland weer van de cliënten in 2013. Ook de geboortelanden delen we op in België, EU15 exclusief België, EU13, en Wereld. (Tabel 5)
Geboortelandcategorie in %
België 13.647 50%
De wereld 8.589 32%
EU 13 3.498 13%
EU 15 563 2%
Onbekend 1.178 4%
Totaal 27.259 100%
50% van de cliënten is geboren in België. Van 4% is het geboorteland ongekend. In tegenstelling tot nationaliteit, een cliëntkenmerk dat vrijgegeven wordt door de Kruispuntbank Sociale Zekerheid, registreert de maatschappelijk werker zelf het geboorteland in het cliëntregistratiesysteem New Horizon. Omdat dit manueel verloopt, kan het dat input van geboorteland vergeten wordt. Bij vergelijken van nationaliteit en geboorteland zien we dat het aantal cliënten geboren in België (13.647 of 50%) lager is dan het aantal met een Belgische nationaliteit (15.997 of 59%).
58
5.2.3.5 Leeftijd van cliënten of individuele dossiers
(Tabel 6)
Leeftijd in %
-18j 7.661 28%
18j-19j 1.437 5%
20j-24j 3.282 12%
25j-29j 2.845 10%
30j-34j 2.613 10%
35j-39j 2.338 9%
40j-44j 2.200 8%
45j-49j 1.931 7%
50j-54j 1.643 6%
55j-59j 1.268 5%
60j-64j 994 4%
65+ 1.638 6%
Totaal 27.259 100%
15.225 of 56% van onze cliënten is jonger dan 30 jaar en de helft hiervan (50% of 7.661 op 15.225) is jonger dan 18 jaar.
5.2.3.6 In- en uitstroom van huishoudens in de loop van 2013
We gaven al aan dat de sociale dienst van OCMW Gent in 2013 12.979 huishoudens begeleidde. Deze huishoudens waren niet allemaal elke dag van 2013 in begeleiding. Volgende cijfers bieden ons meer inzicht in het aantal gezinnen dat (terug) instroomde. Hierbij onderscheiden we: hernieuwde huishoudens: huishoudens die terug instromen na minstens één maand
uitgestroomd te zijn
nieuwe huishoudens met historiek: een nieuw huishouden waarvan de titularis ooit gekend was in een ander huishouden begeleid door de sociale dienst.
nieuwe huishoudens zonder historiek: een volledig nieuw huishouden dat in 2013 ondersteund werd door de sociale dienst.
(Tabel 7)
Instroom van huishoudens in 2013
Nieuwe huishoudens met historiek 583 11,9%
Nieuwe huishoudens zonder historiek 1.499 30,7%
Hernieuwde huishoudens 2.801 57,4%
Totaal instroom van gekende huishoudens
3.384 69,3%
Totaal instroom 4.883 100,0%
59
Het aandeel nieuwe huishoudens met historiek en het aantal hernieuwde huishoudens is 69% van het totaal aantal instroom van huishoudens (3.384/4.883). Met andere woorden: in 2013 was 69% van de huishoudens die instromen gekend. 4.909 huishoudens stroomden uit, wat betekent dat in 2013 de uitstroom van huishoudens groter was dan de instroom.
5.2.4 Leefloon in cijfers
Wanneer iemand geen middelen heeft om in het eigen levensonderhoud te voorzien, kan deze persoon een leefloon aanvragen. Dat is een basisinkomen dat mensen kans geeft op een menswaardig leven. De wet „Recht op Maatschappelijke Integratie‟ (RMI) van 26 mei 2002 regelt de toekenningsvoorwaarden. De aanvrager van leefloon moet tegelijkertijd aan volgende voorwaarden voldoen: List break
1. Nationaliteit: Belg, EU burger en zijn familieleden met verblijfsrecht van meer dan 3 maanden, staatsloze met verblijfsrecht, erkend vluchteling of vreemdeling ingeschreven in het bevolkingregister.
2. Leeftijd: 18 jaar of ouder tenzij minderjarig ontvoogd door het huwelijk, ongehuwde minderjarigen met kind(eren) ten laste of zwangere minderjarige.
3. Verblijfplaats: aanvrager moet gewoonlijk en bestendig in België verblijven, zelfs indien hij over geen woning beschikt of niet ingeschreven is in het bevolkingsregister.
4. Ontoereikende bestaansmiddelen.
5. Uitputten van rechten op sociale uitkeringen en onderhoudsgeld.
6. Bereidheid tot werken.
Het OCMW kan aan de betrokkene een aantal zaken opleggen om zo aan de voorwaarden te voldoen. Het OCMW kan bijvoorbeeld vragen aan de cliënt: taallessen te volgen om de kansen op de arbeidsmarkt te verhogen en zo de
werkbereidheid aan te tonen;
in te gaan op een jobaanbieding;
de procedure inzake persoonlijk onderhoudsgeld verder te zetten;
… .
Iemand die niet voldoet aan de nationaliteitsvoorwaarde van de RMI-wet en hier wettig verblijft, heeft recht op een equivalent leefloon. Hij moet wel voldoen aan de andere toekenningsvoorwaarden die de wet „Recht op Maatschappelijke Hulp‟ (RMH) van 2 april 1965 regelt.
60
(Tabel 8)
Bedragen leefloon of equivalent leefloon vanaf 1 september 2013 Bedrag per maand
Categorie A of samenwonend € 544,91
Categorie B of alleenstaand € 817,36
Categorie C of gezin ten laste € 1.089,82
Wij onderscheiden volgende definties bij onze gebruikte termen: Leefloongerechtigden: leefloners exclusief de geactiveerde leefloongerechtigden
(leefloners met een art.60 contract, art.61, activa, sine, doorstromingsprogramma‟s en invoeginterim)
RMI gerechtigden: leefloners inclusief de geactiveerde leefloongerechtigden
Financiële Hulp Equivalent Leefloongerechtigden: de Financiële Hulp Equivalent Leefloongerechtigden exclusief de geactiveerde equivalent leefloongerechtigden en de medische hulp
RMH gerechtigden: de Financiële Hulp Equivalent Leefloongerechtigden inclusief de geactiveerde equivalent leefloongerechtigden en exclusief de medische hulp.
Alle cijfers zijn gebaseerd op BCSD beslissingen. Het BCSD is het Bijzonder Comité van de Sociale Dienst. Deze beslissingen doorlopen eenzelfde proces alvorens ze in het bronsysteem New Horizon (waaruit we onze cijfers halen) terecht komen. Dit proces start bij het verslag van de maatschappelijk werker. In dit verslag worden voorstellen geformuleerd (vb tot toekennen leefloon voor één jaar) die door het BCSD Individuele Gevallen moeten worden goedgekeurd. Deze beslissingen van het bijzonder comité worden uiteindelijk door de Centrale Administratie onder de vorm van steuncodes in New Horizon vertaald. Bepaalde beslissingen kunnen cijfers retrospectief wijzigen waardoor we op basis van deze complexe registratie wel cijfermatige trends en evoluties kunnen achterhalen maar steeds aandachtig moeten zijn voor de relativiteit ervan. Een verschillend meetmoment kan soms resulteren in andere cijfers over eenzelfde periode. Een voorbeeld: een cliënt heeft recht op leefloon van 1 januari tot 31 december 2013. In deze lange periode kan de situatie van een cliënt veranderen. Sommige maanden voert hij interim-werk uit en ontvangt daarvoor een loon hoger dan het barema leefloon. Pas vanaf dat deze wijziging in zijn situatie is geregistreerd in New Horizon, ten vroegste na 6 maanden, tellen wij die cliënt niet meer als een leefloner in de maanden dat hij geen recht had op leefloon. Door dit registratieproces kunnen we bij het rapporteren over evoluties (dus met data uit het verleden) niet anders dan deze cijfers steeds te actualiseren. Dit om het meetmoment bij deze evolutieschets gelijk te krijgen en zodoende retrospectieve beslissingen in rekening te brengen.
5.2.4.1 Evolutie van het aantal RMI- en RMH-gerechtigden afgezet op de Gentse bevolking
In onderstaande tabel zetten we de RMI- en RMH-gerechtigden af op de Gentse bevolking (officieel ingeschreven in het bevolkings- of vreemdelingenregister). We vergelijken ook het aantal RMI- en RMH-gerechtigden ten opzichte van de Gentse inwoners met een beroepsactieve leeftijd, want cliënten zijn in principe maar gerechtigd tussen 18 en 65 jaar.
61
De cijfers zijn telkens een momentopname van de laatste dag van het jaar. (Tabel 9)
RMI/RMH RMI/RMH op 1000 inwoners RMI/RMH 18-65 op 1000 inwoners 18-64
31/12/2010 5.761 23,4 35,3
31/12/2011 5.075 20,5 31,0
31/12/2012 4.482 18,1 27,2
31/12/2013 4.884 19,5 29,4
Hoe lees je de tabel: Op 31 december 2013 hadden 19.5 op 1000 Gentenaars recht op RMI of RMH. Van 2010 tot 2012 daalt het aandeel RMI- en RMH gerechtigden onder de Gentse bevolking. Vanaf 2013 stijgt het aantal RMI- en RMH gerechtigden en dit zowel in absolute cijfers als in aandeel van de beroepsactieve Gentse bevolking. Rechthebbenden RMI of RMH jonger dan 18 jaar zijn uitzonderlijk. Dit kan enkel in volgende gevallen: minderjarigen ontvoogd door huwelijk, ongehuwde minderjarigen met één of meer kinderen ten laste, of zwangere minderjarigen. Op 31/12/2013 telden we 11 personen met recht op RMI of RMH en jonger dan 18 jaar. We delen de beroepsactieve leeftijd verder op in 6 leeftijdklassen en gaan de evolutie na van het aandeel RMI- en RMH-gerechtigden per leeftijdsklasse afgezet op 1000 Gentenaars met dezelfde leeftijd. (Tabel 10)
RMI/RMH op 1000 Gentenaars
leeftijdsklassen 31/12/2010 31/12/2011 31/12/2012 31/12/2013
18-19 113,5 93,0 87,8 97,7
20-24 57,4 54,0 47,3 53,6
25-29 32,1 26,5 22,0 23,3
30-34 31,0 26,8 24,0 27,4
35-49 30,1 26,9 23,7 25,5
50-64 27,1 23,9 20,8 20,8
Hoe lees je de tabel: Van de 1000 Gentenaars met een leeftijd van 30 tot en met 34 hadden 27.4 personen recht op RMI of RMH op 31 december 2013. In bovenstaande tabel stellen we dezelfde evolutie vast als in tabel 9: tot 2012 daalt het aandeel van RMI- en RMH-steungerechtigden per leeftijdsklasse onder de Gentse bevolking met de zelfde leeftijden. Vanaf 2013 merken we in alle leeftijdsklassen een stijging op of een stabilisering. Het aantal 18 en 19 jarige RMI- en RMH-gerechtigden, afgezet op het aantal 18 en 19 jarige Gentenaars, is het grootst in vergelijking met de overige leeftijdsklassen: bijna 10% van deze leeftijdsgroep ontvangt OCMW-steun op 31/12/2013. Ook het aandeel van de 20 tot en
62
met 24 jarige RMI- en RMH-gerechtigden, afgezet op het aantal Gentenaars met dezelfde leeftijd, is met een goede 5% een stuk hoger dan in de andere leeftijdsklassen. Wat betreft RMI- en RMH- gerechtigden met een leeftijd van 50 tot en met 64, is hun aandeel op het aantal Gentenaars van een zelfde leeftijd, het laagst in vergelijking met de andere leeftijdsklassen. Grafiek: evolutie financiële steun 2010-2013 (Grafiek 1) In de volgende grafiek geven we het aantal cliënten weer dat in een bepaald jaar minstens één dag recht had op financiële steun. Financiële steun splitsen we op in leefloon, equivalent leefloon, RMI, RMH, andere financiële steun, en het totaal van deze steunvormen. De som van de verschillende vormen van financiële steun is groter dan het totaal, want mensen die in eenzelfde jaar recht hebben op meer dan één vorm van steun worden in het totaal aantal cliënten uniek geteld. Voorbeelden van andere financiële steun: tussenkomst in huurprijs, ten laste name van medische kosten, …
0
2.000
4.000
6.000
8.000
10.000
12.000
Leefloon Equivalent leefloon RMI RMH excl medischehulp
Andere financiëlesteun
Totaal
2010
2011
2012
2013
Sinds 2010 zien we een daling in aantal rechthebbende cliënten in alle steunvormen.. Bij vergelijken van 2013 met 2010, is het aantal cliënten in financiële hulpverlening gezakt van 11.145 personen naar 9.083 personen, of een afname van 18.5 % personen. Enige nuance bij de daling RMI en RMH. Vanaf september 2013 stijgt het aantal cliënten met RMI en RMH continu, waardoor het dagcijfer (zie tabel 9) op 31 december 2013 hoger is dan op 31 december 2012.
63
5.2.4.2 Kenmerken van huishoudens met (equivalent) leefloon
Op 31 december 2013 begeleidden de welzijnsbureaus, Thuislozenzorg en Vreemdelingen 6.860 huishoudens. Van deze diensten, die een integrale hulpverlening aanbieden, waren er 4.131 of 60.2% RMI of RMH gerechtigd (op 31/12/2012 was dit 55.2%). In totaal boden de diensten van SD op 31 december 2013 aan 8.916 huishoudens hulp. Hiervan waren er 46.3% huishoudens met recht op RMI of RMH (op 31/12/2012 was dit 42.8%). Gezinstype van leefloners en equivalent leefloners (Tabel 11)
Gezinstype (equivalent) leefloon
Alleenstaand 43,2%
Samenwonend 33,2%
Gezin ten laste 23,5%
Totaal 100,0%
Gezin ten laste betekent minstens één minderjarig kind ten laste. Een moeder die met haar meerderjarige zoon samenwoont, hoort tot het gezinstype samenwonend. Onder onze (equivalent) leefloners zijn er in 2013 meer alleenstaanden dan samenwonenden en gezinnen met een minderjarig kind.
5.2.4.3 Nationaliteit van leefloners en equivalent leefloners
Grafiek Onderstaande grafiek geeft weer welke nationaliteit de (equivalent) leefloners in 2013 hebben. We delen de meer dan 100 nationaliteiten op in volgende groepen: België, EU15 exclusief België, EU13, en de rest van de Wereld. Per nationaliteitscategorie laten we ook het aandeel van de nieuwe cliënten zien ten opzichte van het totaal. Een nieuwe cliënt ontvangt voor het eerst in OCMW Gent leefloon of equivalent leefloon. Deze cliënt kan evenwel uit een gezin komen waar een ander gezinslid (bijv. ouder) recht heeft op leefloon of equivalent leefloon.
64
(Grafiek 2)
0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 4000 4500
EU15
EU13
Wereld
België
Nationaliteit (equivalent) leefloon
Nieuw Totaal
Van de (equivalent) leefloners heeft de grootste groep de Belgische nationaliteit: 3.814 of 57.4% op een totaal van 6.638 (equivalent) leefloners. Van de (equivalent) leefloners met de Belgische nationaliteit is 21.8% een nieuwe cliënt. In onderstaande tabel lijsten we de 5 meest voorkomende nationaliteiten op bij de nieuwe cliënten met een leefloon of equivalent leefloon in 2013. (Tabel 12)
Nationaliteit Nieuwe cliënt (equivalent) leefloon in %
België 835 51,7%
Afghanistan 153 9,5%
Bulgarije 86 5,3%
Turkije 47 2,9%
Slovaakse republiek 44 2,7%
Andere 450 27,9%
Totaal 1.615 100,0%
Van alle nieuwe (equivalent) leefloners in 2013, heeft meer dan 70% één van bovenstaande nationaliteiten.
65
5.2.4.4 Geboorteland van leefloners en equivalent leefloners
(Grafiek 3) Onderstaande grafiek geeft het geboorteland weer van de (equivalent) leefloners in 2013. Ook de geboortelanden delen we op in België, EU15 exclusief België, EU13, en de rest van de Wereld. Per geboortelandcategorie laten we ook het aandeel van de nieuwe cliënten zien ten opzichte van het totaal.
0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500
EU15
EU13
België
Wereld
Geboorteland (equivalent) leefloon
Nieuw Totaal
Van de (equivalent) leefloners is de grootste groep geboren in de categorie Wereld of buiten de Europese Unie: 3.222 of 48.5% op een totaal van 6.638 (equivalent) leefloners. Van deze groep (equivalent) leefloners is 22.3% een nieuwe cliënt. Top 5 geboortelanden totale groep (6.638): België (2.566), Afghanistan (329), Turkije (386), USSR (365), Bulgarije (353). In onderstaande tabel lijsten we de top 5 op van de geboortelanden van de nieuwe cliënten met een leefloon of equivalent leefloon in 2013.
66
(Tabel 13)
Geboorteland Nieuwe cliënt (equivalent) leefloon in %
België 649 40,2%
Afghanistan 162 10,0%
Bulgarije 91 5,6%
Turkije 66 4,1%
USSR 42 2,6%
Ghana 41 2,5%
Andere 564 34,9%
Totaal 1.615 100,0%
Vergelijken we Tabel 12 en Tabel 13, zien we dat van de nieuwe cliënten met een (equivalent) leefloon in 2013 het aantal geboren in België (649) lager is dan het aantal met een Belgische nationaliteit (835).
5.2.4.5 Duurtijd steunperiode (equivalent) leefloners in december 2013
In onderstaande tabel rapporteren we het aantal maanden dat cliënten met recht op leefloon of equivalent leefloon in steun zijn. De cijfers zijn een momentopname van december 2013. (Tabel 14)
Hoe lees je de tabel? Van alle rechthebbenden op leefloon of equivalent leefloon in december 2013, is 8,3% meer dan 2 jaar en minder dan 3 jaar ononderbroken in steun. Uit de tabel leiden we af dat meer dan 30% (33.8%) van de (equivalent) leefloners meer dan 2 jaar ononderbroken recht hebben op (equivalent) leefloon. Hiervan kent 15,3% een steunperiode van meer dan 5 jaar.
Aantal (equivalent) leefloners in december 2013 opgesplitst naar duurtijd steunperiode
tot 12 maanden of 1 jaar 50,2%
meer dan 1 jaar en minder dan 2 jaar 16,0%
meer dan 2 jaar en minder dan 3 jaar 8,3%
meer dan 3 jaar en minder dan 4 jaar 6,0%
meer dan 4 jaar en minder dan 5 jaar 4,2%
meer dan 5 jaar en minder dan 10 jaar 10,2%
meer dan 10 jaar 5,1%
Totaal 100,0%
67
5.2.4.6 Geografische kenmerken van de (equivalent) leefloners
De verhouding van alle (equivalent) leefloners ten opzichte van het aantal beroepsactieve Gentenaars bedraagt 2.7%. In onderstaande tabel vergelijken we per stadswijk het aantal (equivalent) leefloners in 2013 in vergelijking met het aantal beroepsactieve Gentenaars (18-64 jaar). We baseren ons hiervoor op het verblijfsadres van een cliënt. De cijfers zijn een momentopname van 31 december 2013. (Tabel 15)
Aantal (equivalent) leefloners in verhouding tot het aantal beroepsactieve Gentenaars opgesplitst naar stadswijk
Stadswijk in %
Binnenstad 3,2%
Bloemekenswijk 4,2%
Brugse Poort - Rooigem 5,3%
Dampoort 2,4%
Drongen 1,5%
Elisabethbegijnhof - Papegaai 3,4%
Gentbrugge 1,1%
Kanaaldorpen en -zone 0,3%
Ledeberg 4,2%
Macharius - Heirnis 2,9%
Mariakerke 0,8%
Moscou - Vogelhoek 1,8%
Muide - Meulestede - Afrikalaan 6,0%
Nieuw Gent - UZ 6,1%
Oostakker 0,4%
Oud Gentbrugge 1,9%
Rabot - Blaisantvest 6,0%
Sint Amandsberg 1,3%
Sint Denijs Westrem 0,8%
Sluizeken - Tolhuis - Ham 4,9%
Stationsbuurt Noord 2,5%
Stationsbuurt Zuid 1,7%
Watersportbaan - Ekkergem 3,5%
Wondelgem 1,0%
Zwijnaarde 0,4%
In 4 van de 25 stadswijken in Gent, is het aantal (equivalent) leefloners in verhouding tot het aantal beroepsactieve Gentenaars wonend in een zelfde stadswijk, hoger dan 5%.
68
Bij het stopzetten van recht op maatschappelijke integratie (RMI) wordt de reden van stopzetten geregistreerd. Dit geeft ons inzicht in de reden van uitstroom uit recht op maatschappelijke integratie. We streven er naar om in de toekomst ook de reden van uitstroom uit recht op maatschappelijke hulp (RMH) te monitoren. We clusterden de motieven bij alle beslissingen tot stopzetten van RMI genomen in 2013, tot 4 groepen: Voldoende inkomsten: bijv. loon, sociale uitkering Passieve uitstroom: bijv. persoon heeft de gemeente verlaten, biedt zich niet meer aan, gedetineerd, overlijden Tijdelijke onderbreking: bijv. vakantiejob, verblijf in buitenland, onderbreken art.60 door billijkheidsredenen Andere: bijv. administratieve stopzetting leefloon of omzetten van RMI naar andere steunvorm. Dit resulteert in onderstaande tabel. (Tabel 16)
Beslissingen in 2013: motief bij stopzetten RMI
Voldoende inkomsten 2.495 42,4%
Passieve uitstroom 869 14,8%
Tijdelijke onderbreking 663 11,3%
Andere 1.859 31,6%
Totaal 5.886 100,0%
Hoe lees je de tabel: in 2013 nam het BCSD 5.886 beslissingen om RMI stop te zetten. Het aantal unieke cliënten is 2.446. Dit wijst erop dat RMI voor een deel van de cliënten meer dan 1x werd stopgezet in de loop van 2013 (gemiddeld 2,4 stopzettingen per individueel dossier). Anders: dat eenzelfde cliënt meer dan 1 keer uitstroomde in 2013. Om ons voorbeeld omtrent interim-werk terug op te nemen: een leefloongerechtigde cliënt met een beslissing van 1 jaar die door inkomsten uit interim-werk 3 maanden in dat jaar boven het barema leefloon zat, wordt 3x stopgezet. Dit indien deze maanden niet na elkaar komen (wat betekent dat er ook telkens een nieuwe beslissing tot toekenning volgt).
5.2.4.7 Toekomst
In Sociale Dienstverlening is een groot digitaliseringsproject in volle ontwikkeling. Dit brengt een verdere optimalisatie en standaardisatie mee van de registratie van cliëntgegevens in het cliëntregistratiesysteem New Horizon. Daardoor hopen wij in de toekomst te kunnen rapporteren over bijv. inkomsten bij RMI- en RMH-gerechtigden, meer details te kunnen rapporteren over andere steun dan RMI en RMH, over bepaalde cliëntkenmerken, …
69
6 Vreemdelingen
Adres Offerlaan 6 9000 Gent Aantal personeelsleden Vreemdelingen voltijds equivalenten: 24,2 koppen: 26
6.1 Onthaal en helpdesk Vreemdelingen
6.1.1 Doelstellingen
Verlenen van informatie en advies aan personen die zich melden bij onze dienst.
Intakegesprekken voeren met gepaste doorverwijzing naar interne of externe diensten voor verdere opvolging. Daarbij hoort het verwerken van alle informatie en documenten die dan worden gebundeld in een intakenota.
Opnemen van aanvragen als de hulpverlening een kortdurend traject kent (schorsingen werkloosheidsuitkering, verlengingsstempels op uitwijsbevel omwille van bijvoorbeeld zwangerschap/bevalling, negatieve aanvragen met A-kaart, …). Gelet op de nieuwe werking van ons onthaal met ingang januari 2014 zal het onthaal vreemdelingen in 2014 niet langer kortdurende aanvragen opnemen en zullen deze worden doorverwezen naar de bevoegde interne diensten.
Oog hebben voor maatschappelijke tendensen en deze signaleren aan het beleid, zodat we een blijvend en passend antwoord kunnen bieden aan de noden van inwoners van Gent.
6.1.2 Cijfers personenonthaal
In 2013 waren er 1.915 persoonlijke aanmeldingen in het Onthaal Vreemdelingen, 334 meer in vergelijking met 2012: intakegesprekken (OCMW-gerelateerde vragen) (58%, 2012: 52%);
informatie- en adviesgesprekken (niet-OCMW-gerelateerde vragen) (14%, 2012: 20%);
doorverwijzing naar externe diensten (2%, 2012: 2%);
administratieve afhandeling (19%, 2012: 21%);
actief dossier (7%, 2012: 6%).
Het aantal intakegesprekken kent in 2013 een stijging van 6% in vergelijking met 2012, anderzijds is het aantal informatie- en adviesgesprekken in 2013 gedaald met 6% in
70
vergelijking met 2012. De overige persoonlijke aanmeldingen (doorverwijzingen externe diensten, administratieve afhandeling en actieve dossiers) kenden in 2013 ongeveer een status quo in vergelijking met 2012. In 2013: verwezen we 41 personen door naar externe diensten;
resulteerden 377 persoonlijke aanmeldingen in een administratieve afhandeling, dit wil zeggen dat het gesprek met de cliënt zich enkel beperkte tot het afleveren van een attest;
verwezen we 123 personen met een actief dossier door naar hun maatschappelijk werker in de wijk;
deden we 1.103 intakegesprekken en 271 informatie- en adviesgesprekken.
Van de 1.103 intakegesprekken nam het Onthaal Vreemdelingen zelf 20 aanvragen op (2%) en 396 aanvragen (36%) verwezen we door naar andere interne diensten voor verdere opvolging. Voor deze aanvragen werd een dossier geopend of heropend en werd de aanvraag behandeld door een maatschappelijk werker van de bevoegde interne dienst. Voornaamste doorverwijzingen naar andere interne diensten: vreemdelingen Zorg: 129 (2012: 89)
vreemdelingen EU: 108 (2012: 96)
welzijnsbureau Gent-Noord: 57 (2012: 45)
welzijnsbureau Gent-Zuid: 33 (2012: 13)
welzijnsbureau Sint-Amandsberg: 17 (2012: 6)
welzijnsbureau Brugsepoort: 16 (2012: 12)
welzijnsbureau Nieuw-Gent: 7 (2012: 12)
Andere interne diensten met een beperkter aantal aanvragen via onthaal vreemdelingen die effectief werden opgenomen en afgehandeld door een maatschappelijk werker van de bevoegde interne dienst (samen 2% van alle intakes): thuislozenzorg: 9
welzijnsbureau Bloemekeswijk: 3
welzijnsbureau Rabot: 2
welzijnsbureau Gentbrugge: 4
welzijnsbureau Ledeberg: 4
jongerenwerking Noord/Zuid: 2
welzijnsbureau Macharius: 4
antenne Sint-Denijs-Westrem: 1
Bij 687 intakegesprekken (of 62% van alle intakes) voldeed de persoon op het moment van het eerste intakegesprek niet aan de voorwaarden om een beroep te doen op onze diensten
71
en/of bleek na onderzoek tijdens de intake dat OCMW Gent niet bevoegd was. Deze aanvragen werden bijgevolg niet verder afgehandeld door een andere interne dienst.
2012 2013
Persoonlijke aanmeldingen 1.581 1.915
Intakegesprekken 821 1.103
Intakes waarvan aanvraag afgehandeld (doorverwijzing naar andere interne dienst voor opvolging)
355 416
Intakes waarvan aanvraag niet afgehandeld wegens niet voldoen aan voorwaarden en/of OCMW Gent niet bevoegd
466 687
Informatie- en adviesgesprekken 314 271
In 2014 worden deze taken opgenomen binnen het onthaal Campus.
6.1.3 Cijfers helpdesk
De onthaalmedewerkers beantwoordden in 2013 gemiddeld een 5-tal mails per dag en werden hierin ondersteund door de juriste van de dienst Vreemdelingen. Het aantal mails voor 2013 blijft gemiddeld status quo, wij stellen naar aantal geen opvallende tendens vast in vergelijking met 2012. De aanpak binnen de helpdesk Vreemdelingen zal in 2014 enigszins anders zijn. Er zal gewerkt worden met een sjabloon waardoor de vragen al gefilterd worden en de maatschappelijk werker/vraagsteller mogelijk zelf tot een antwoord kan komen op de vraag. Hierdoor zal het aantal antwoorden vanuit de helpdesk mogelijk dalen in 2014, anderzijds zal de kennis van de vreemdelingenwetgeving op deze manier ook verruimd worden binnen alle interne diensten. Daarnaast wordt de helpdesk met ingang van 2014 bemand door 2 vaste maatschappelijk werkers, aangestuurd door de juriste van de dienst Vreemdelingen.
6.1.4 EU burgers
Het team EU-burgers behandelt de aanvragen van inwoners uit de laatst toegetreden landen tot de EU. Dit zijn sinds 2004: Cyprus, Estland, Hongarije, Letland, Litouwen, Malta, Polen, Slovenië, Slowakije en Tsjechië. In 2007 traden Bulgarije en Roemenië toe. Op 1 juli 2013 trad ook Kroatië toe tot de EU. We kregen vooral aanvragen van inwoners uit Slowakije (53) en Bulgarije (86). Specifiek voor deze doelgroep is hun voorwaardelijk verblijfsrecht.
72
Nieuwe aanvragen 2013
EU burgers
jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec Tot
Nationaliteit 0
Slowakije 6 6 5 7 8 3 1 4 4 1 1 7 53
Bulgarije 17 11 10 4 5 3 6 4 6 8 9 3 86
Polen 3 1 1 5
Tsjechië 1 2 1 1 1 1 2 9
Litouwen 1 1 2
Estland 1 1
Roemenië 1 1
Hongarije 1 1
Totaal 24 17 20 13 13 6 9 9 14 11 11 11 158
Afhankelijk worden van OCMW hulp houdt risico‟s in voor het behouden van hun verblijfsrecht. Bij de aanvraag leefloon wezen we de cliënt op dit risico. Tegelijk worden zij verplicht in te stappen in een activeringstraject om het risico op verlies van het verblijfsrecht te beperken. De begeleiding van deze doelgroep was er dus vooral op gericht om de cliënt zo vlug mogelijk opnieuw onafhankelijk van het OCMW te maken. De maatschappelijk werker volgde de situatie van nabij op door een zeer actieve begeleiding en regelmatige opvolging van zowel het volgen van Nederlandse lessen als de werkbereidheid. EU-burgers die nog onderhevig waren aan overgangsmaatregelen na de toetreding tot de EU (Bulgaren en Roemenen tot eind 2013), ondertekenden een inburgeringscontract en werden ook gevolgd door een trajectbegeleider binnen KOMPAS. De begeleiding van deze doelgroep is zeer arbeidsintensief. We nodigden deze cliënten onder meer maandelijks uit op zitdag om hun activeringstrajecten op te volgen. Een deel van de groep bestaat uit zeer grote gezinnen. Hier vallen meerdere problemen op. Een grote schuldenlast, onaangepaste huisvesting, burenoverlast, spijbelgedrag, integratieproblemen, slachtoffer zijn van malafide werkgevers en medische problemen. De taalbarrière noodzaakt ons om heel wat gesprekken met een tolk te voeren. Het aantal dossiers en het aantal personen in begeleiding bleef verder dalen. Op 31 december 2010 waren er 591 sociale dossiers waarin 890 individuen leefloon kregen mits het volgen van een activeringstraject. Het team bestond toen uit 7 voltijdse en 3 deeltijdse (4/5) maatschappelijk werkers. Op 31 december 2011 waren er 402 sociale dossiers waarin 571 individuen leefloon kregen en het activeringstraject volgden. Deze dossiers werden in 2011 behandeld door 6 voltijdse en 3 deeltijdse (4/5) maatschappelijk werkers. Op 31 december 2012 waren er 185 sociale dossiers waarin 240 individuen leefloon kregen en het activeringstraject volgden.
73
Op 31 december 2013 volgen we 159 sociale dossiers waarin 197 individuen leefloon krijgen. In 2013 en op heden behandelen nog 3 voltijdse en 1 deeltijdse(4/5) maatschappelijk werkers de dossiers. De toetreding van Kroatië tot de EU op 01/07/2013 had geen nieuwe aanvragen uit dat land tot gevolg. Het team EU bleef ook intensief samenwerken met interne en externe diensten zoals: interculturele medewerkers voor de groepsbijeenkomsten en tolkopdrachten;
maatschappelijke werkers van het OTC;
team van de energiecel;
trajectbegeleiders Kompas;
medewerkers VDAB;
Transithuis;
Buurtstewards.
Centraal in de begeleiding van het team EU-burgers staat de werkbereidheid. Van de cliënten wordt verwacht dat gemaakte afspraken nageleefd worden. Niet naleven van deze afspraken leidt stopzetting van de hulp. De voornaamste redenen van stopzetting leefloon in 2013 zijn: gebrek aan werkbereidheid;
niet volgen van taallessen;
afstand doen van hulp wegens risico verlies verblijfsrecht;
verlies van verblijfsrecht wegens onredelijke belasting sociale zekerheid;
tewerkstelling met voldoende inkomsten.
In 2013 volgden de wijzigingen in de wetgeving elkaar snel op wat een impact had op de hulpverlening. De wijzigingen in de wetgeving en daaraan gekoppeld de wijzigingen in de hulpverlening worden van nabij opgevolgd door de juriste bij Vreemdelingen.
6.1.5 Asielzoekers en precaire statuten
In 2013 zette de stijging van asielzoekers, die tijdens hun procedure een weigering ontvingen van de vluchtelingenstatus maar wel subsidiaire bescherming kregen, zich verder door. Op de 183 nieuwe aanvragen behoren er 133 tot deze groep. Dit betekent een aandeel van 72,68 %. Net zoals in 2012 blijven de Afghanen ook in 2013 de grootst vertegenwoordigde nationaliteit. Procentueel groeit deze bevolkingsgroep in 2013 nog maar eens met 72,18 % (96 van de 133) binnen de subsidiaire beschermden in hulpverlening. Ook in totaliteit blijven 96 van de 183 nieuwe aanvragers in 2013 afkomstig uit Afghanistan.
74
De Syriërs daarentegen blijven een eerder beperkte groep en maken 13,11 % van het totale aantal nieuwe aanvragen in 2013. Opmerkelijk in de nieuwe aanvragen in 2013 is het steeds groter wordende aandeel jongeren tussen 16 en 25 jaar. Het precaire statuut en de jeugdige leeftijd van de alleenstaande jongeren vergt een aangepaste aanpak en stelt ons voor nieuwe uitdagingen. Voor de niet-begeleide minderjarigen (tussen 16 en 18 jaar) werd een handelingskader ontwikkeld (AZ maart 2013) om hieraan tegemoet te komen. Verder groeide ook het inzicht dat onze reguliere maatschappelijke dienstverlening niet altijd voldoende is voor de jongeren. Samen met de Psychologische dienst dienden we een projectvoorstel in bij het Europees vluchtelingfonds. Het project stelt ons in staat multidisciplinair en nog meer op maat te werken met jongeren die over een precair statuut beschikken en op verschillende levensdomeinen nood hebben aan extra ondersteuning. Het project Ankerkracht werd eind december 2013 officieel goedgekeurd en wordt in 2014 uitgerold. Het totale dossieraantal steeg licht ten opzichte van 2012. Kenmerkend voor onze werking blijven de wijzigende verblijfsprocedures (individueel bij de doelgroep maar ook geïnitieerd door de wetgever), omgaan met beperkingen eigen aan het precaire verblijfsstatuut van de doelgroep, wereldgebeurtenissen die zich vertalen in nieuwe doelgroepen, en het voortdurend op zoek gaan naar de meest passende hulpverlening voor de doelgroep binnen het wettelijk kader enerzijds en de interne reglementering anderzijds. De dienst Vreemdelingen werkte in die optiek verder intensief samen met interne en externe partners.
75
7 Psychologische dienst
Adres Casinoplein 25-26 9000 Gent Aantal personeelsleden Psychologische dienst voltijds equivalenten: 11,4 koppen: 13
7.1 Doelstelling
De Psychologische dienst richt zich tot cliënten en gezinnen die vragen naar psychologische hulpverlening, opvoedkundige of psychosociale ondersteuning. We ontvangen cliënten voor een intakegesprek, een gerichte doorverwijzing, begeleiding of therapie. We ondersteunen en werken mee aan het proces van sociale activering bij de cliënten en spelen een belangrijke rol vóór, tijdens en na de activering naar werk. We geven advies in dossiers over activering van cliënten die psychische problemen aangeven als belemmering in hun activeringstraject. Onze dienst beschikt over testmateriaal dat helpt om situaties te verhelderen of diagnoses te stellen. Bij crisissituaties van gekende en niet-gekende cliënten kan men de Psychologische dienst consulteren. Cliënten krijgen zowel op de dienst zelf als in hun dichtstbijzijnde welzijnsbureau een afspraak met een psycholoog. We hebben wekelijks zitdagen in de regio‟s Ledeberg, Gentbrugge, Nieuw Gent, Brugse Poort, Bloemekenswijk, Gent Zuid, St.-Amandsberg/ themadienst Thuislozenzorg/ de Muide en Gent Noord. Daarnaast doen we bezoeken aan huis. Dit kadert binnen de principes van laagdrempeligheid, outreachend werken en bemoeizorg die gelden binnen de dienst.
7.2 Acties
Via overleg, adviezen en casebesprekingen ondersteunen we maatschappelijk werkers in hun samenwerking met cliënten. Deze ondersteuning bieden we ook aan diensten waar we geen zitdag houden. Enkele voorbeelden zijn: dienst Centraal Onthaal;
pensionwonen De Baai;
themawerking Vreemdelingen;
themawerking Woningen;
Woonbegeleiding;
Opleidings- en TewerkstellingsCentrum;
themawerking Emancipatorische Werking.
76
Maatschappelijk werkers, trajectbegeleiders en het Medisch Advies Centrum vragen om cliënten te screenen in het kader van hun activeringstraject. Regelmatig adviseren we hen over de activeringsmogelijkheden van mensen met verslavingsproblemen, mentale, psychische en/of psychiatrische problematieken. Voor deze adviezen maken we soms gebruik van testmateriaal (vb. intelligentietest, depressievragenlijst,…). In 2013 gaven we in 228 dossiers (24%) een advies in het kader van het activeringstraject. In 2013 gaven we een groepstherapie „hantering van agressie‟ voor mensen bij wie agressie een traject naar de arbeidsmarkt bemoeilijkt. In 2013 volgden we 75 cliënten op met tolk (2012: 76, 2011: 78). We maakten daarvoor gebruik van de intercultureel medewerkers en bemiddelaars van OCMW en TVG (Tolk- en Vertaaldienst Gent).
7.2.1 Acties Kinderarmoede
We zetten verschillende acties op om het thema kinder- en generatiearmoede op te nemen als rode draad in de hulpverlening (naast de bestaande activeringsopdracht): List break2
a. Opvoedingsondersteuning
In 2013 konden cliënten instappen in de groepstherapie voor kinderen. Door de weerbaarheid van kinderen te verhogen via de groepstherapie (speltherapie, belevingsoefeningen,…), willen we kansarme kinderen helpen integreren in de maatschappij en generatiearmoede doorbreken. We werkten hiervoor ook samen met de vakantiewerking.
We stuurden verder de methodische cel Integrale Gezinsbegeleiding aan, waarbij opvoedingsondersteuning centraal stond. Daarbij stimuleerden we niet alleen expertise van de maatschappelijk werkers binnen de cel Integrale Gezinsbegeleiding, maar hadden we ook aandacht voor de expertiseoverdracht naar de maatschappelijk werkers in het reguliere wijkwerk. Er werd in alle wijkwerkteams een briefing gegeven rond het thema kinderarmoede en rond het nieuwe decreet Integrale Jeugdhulpverlening. De info rond deze thema‟s wordt via intranet ter beschikking gesteld aan de maatschappelijk werkers.
We hadden aandacht voor opvoedingsondersteuning binnen de Roma-gezinnen via een maatschappelijk werker die zelf van buitenlandse oorsprong is en die, vanuit integrale gezinsbegeleiding, zich specifiek richtte tot deze gezinnen. Dit biedt voordelen op gebied van communicatie, culturele verstaanbaarheid, acceptatie van de cliënt,...
We zetten onze samenwerking met de opvoedingswinkel voort.
We waren actieve partner in het Lokaal Overleg Opvoedingsondersteuning Gent. Zo bleven we op de hoogte van alle acties, aanbiedingen van partners in ons netwerk die onze doelgroep ten goede konden komen. Deze deelname bevorderde ook de positieve beeldvorming ten aanzien van het OCMW: partners zagen dat we meer deden dan alleen financiële hulpverlening, het bevorderde samenwerking met partners op de werkvloer.
We namen deel aan een namiddag georganiseerd door de provincie specifiek gericht op diensten die opvoedingsondersteuning aanbieden.
We werkten samen met de stadsdiensten in het kader van het nieuwe decreet preventieve gezinsondersteuning. We maakten deel uit van de stuurgroep voor de regie (getrokken door het Lokaal Sociaal Beleid (LSB) Gent) van de Huizen van het Kind.
In 2013 werkte de afdeling beleidsondersteuning aan het armoedebeleidsplan. De Psychologische dienst schreef het luik kinderarmoede uit. Daarvoor ging het al in dialoog met de belangrijkste spelers in Gent, bv. de jeugddienst en onderwijs.
77
We gaven briefings in de wijken rond het thema kinderarmoede. Hierbij maakten we onder meer het aanbod van de spelotheken en inloopteams (die ook een belangrijke rol in opvoedingsondersteuning konden bieden) verder bekend bij de maatschappelijk werkers en de cliënten. We hadden tevens aandacht voor ons stappenplan kindermishandeling, en voor ons intern spijbelactieplan.
Ook externe diensten consulteerden ons. We brachten een voorstelling van onze kennis inzake kinderarmoede op het congres van de Antwerpse OCMW-secretarissen (VVOS).
We gaven een presentatie rond kinderarmoede vanuit OCMW Gent op het lerend netwerkregio Limburg rond kinderarmoedebestrijding.
b. Onderwijs
We informeerden maatschappelijk werkers over thema's zoals het stimuleren van internaten bij gezinnen waar dit nodig was. We informeerden hen over de werkingen van de bijzondere jeugdzorg, zodat zij cliënten die hiermee in aanraking kwamen beter konden ondersteunen. We gaven ook informatie over de verschillende onderwijsvormen.
We stuurden alle cliënten met kinderen van 2 jaar een uitnodiging om hun kind in te schrijven in het online-inschrijvingssysteem van de scholen in Gent.
We schreven een aanbesteding uit voor schoolse begeleiding en konden via de socio-culturele participatiemiddelen Katrol en Uilenspel vzw financieel ondersteunen in de begeleiding van OCMW-gezinnen.
We volgden verschillende overlegplatformen m.b.t. onderwijs teneinde te kunnen netwerken met de (zeer versnipperde) sector van onderwijs (verschillende netten, verschillende scholen, ...). Concreet ging dit over het Lokaal Overlegplatform Onderwijs en het WESCO (Werkgroep Structureel Casusoverleg). In dit laatste overleg lag de focus op het sectoroverschrijdend aanpakken van de spijbelproblematiek (ook naar specifieke doelgroepen van bijvoorbeeld Roma-gezinnen). Daarnaast woonden we ook de werkgroep kleuterparticipatie bij, georganiseerd vanuit het Lokaal Overleg Opvoedingsondersteuning Gent. We zaten samen met scholen uit verschillende netten rond de openstaande facturen, het sociaal steunfonds en hun armoedeplan. We hadden twee maal overleg met de kabinetten van minister Lieten en minister Smet over de “lege brooddozenproblematiek”.
Er waren contacten met de dienst Maatschappelijke Zorg van de politie in het kader van spijbeldossiers.
We volgden de ontwikkelingen en aanpassingen in het huidige spijbelactieplan en werkten samen met de partners van het spijbelactieplan.
We organiseerden vanuit de Psychologische dienst aanvullende acties op bovenvernoemd spijbelactieplan. We maakten een intern stappenplan spijbelen op voor het OCMW.
De maatschappelijk werker kon in een “spijbeldossier” maximale ondersteuning vragen, waarbij de psycholoog rechtstreeks in contact trad met de cliënt en het stappenplan (met terugkoppeling naar maatschappelijk werker) opmaakte. Daarbij hadden we extra aandacht voor:
netwerkverkenning: welke actoren zijn al werkzaam in het dossier? (Laten) opstarten casemanagement via contacten met school, CLB, politie,…
gesprek met ouders (eventueel samen met kind) om een inschatting te maken van de situatie;
78
opmaken van een probleemanalyse waarbij we de oorzaken van het spijbelen in kaart brengen;
opstellen van een individueel, oplossingsgericht handelplan. Dit handelplan kon hulpverleningsaspecten (oudergroep, kindergroep, individuele hulpverlening) bevatten, spijbel-educatie, maar ook praktische hulp indien nodig (bv. oplossen van vervoersproblemen, huishoudelijke ondersteuning als kinderen hiervoor ingeschakeld werden ten koste van schoollopen, huistaakbegeleiding inschakelen, …);
„spijbel-educatie‟: soms was het nodig ouders te informeren hoe ze moesten omgaan met kinderen en hun schoolloopbaan.
We organiseerden twee groepen in samenwerking met Intercultureel Netwerk Gent. De ene groep was bedoeld voor ouders van Slovaakse afkomst, de andere groep voor ouders van Bulgaarse afkomst. Onze intercultureel begeleiders tolkten de sessie. Onze psycholoog was aanwezig voor het opzetten van verdere hulpverleningstrajecten indien nodig. c. Opvang
We verzamelden en verspreidden informatie over vakantie-opvangmogelijkheden waar ons cliënten baat konden bij hebben.
We organiseerden zelf een Vakantiewerking en vakantiekamp voor kinderen van cliënten en personeel. De Vakantiewerking heeft raakvlakken met een speelpleinwerking en daarnaast ook met het aspect hulpverlening. Dit maakt onze vakantiewerking uniek!
We ondersteunden maatschappelijk werkers in het promoten van kinderopvanginitiatieven bij hun gezinnen.
d. Zwangerschap
We hadden opnieuw contact met de Arteveldehogeschool rond het project „Buddy bij de wieg‟ waarbij studenten maatschappelijk werk en vroedkunde kwetsbare zwangere vrouwen ondersteunen. In het kader daarvan gaven we les aan de studenten over kansarmoede en wat het betekent om zwanger te zijn, te bevallen en een baby te hebben in armoede.
We volgden verder de werkgroep van Kind en Gezin over kwetsbare zwangere vrouwen.
We bereidden samen met onze adviserende arts acties voor ter promotie van anticonceptie.
We zorgden voor info-uitwisseling met vzw Lejo die zich specifiek richt op tienermoeders.
e. Psychologische hulp en kinderen
In 2013 zetten we verder in op de individuele psychologische hulpverlening aan ouders, gezinnen en kinderen. f. Netwerken stimuleren
In 2013 werden we verder ingeschakeld door het diensthoofd van welzijnsbureau Brugse Poort om netwerkstimulerende overleggen te organiseren in het kader van de strijd tegen armoede bij kinderen en jongeren.
79
7.3 Realisaties
List break2
a. Aantal begeleidingen
In 2013 volgden we 959 dossiers in totaal actief op. We zien nog altijd een stijgende lijn in het aantal dossiers dat we in de Psychologische dienst opvolgden (zie grafiek).
aantal cliënten
778813
853
959
0
200
400
600
800
1000
1200
2010 2011 2012 2013
In 2013 was er een instroom van 385 cliënten (40%) (2012: 366 cliënten (43%).
Maatschappelijk werkers verwezen meer mensen door in het kader van activering. Uit onderzoek bleek dat psychische problemen vaak een grote belemmering waren in het activeringsverhaal. Psychologen konden een (onderliggende) problematiek in kaart brengen en indien wenselijk hulp bieden:
Voor cliënten bij wie activering niet haalbaar is, boden we onze bestaande hulpverlening aan.
Voor cliënten bij wie activering in de toekomst wel haalbaar is, maar nu nog moeilijk (wegens motivatieproblemen, psychische problemen, gezinsproblemen, verslavingsproblemen, sociale angsten, …) werkten we aan activering in de psychologische begeleiding. We leerden mensen de meerwaarde aan van activeren, in relatie tot hun psychische problemen, en leerden hen hierin inzicht te verwerven. We reikten hen handvaten aan om met hun probleem om te gaan zodat ze toch tot activering kwamen. We leerden hen gebruik maken van externe hulpbronnen. We maakten mensen sterker, weerbaarder, werkten aan die vaardigheden en attitudes die noodzakelijk waren om tot activering te komen (vb. identiteitsontwikkeling, zelfbeeld, zelfwaarde gevoel, assertiviteit, omgaan met regels en gezag, omgaan met andere mensen, motivatieversterking, communicatietraining, training om situaties beter in te schatten, te aanvaarden en te verwerken, …). Bij een groot aantal cliënten zagen we vaak ontbrekende competenties, vaardigheden, attitudes die niet via eenvoudige trainingen op te lossen zijn. Deze vereisten een intensieve psychologische/therapeutische aanpak wegens de sterke inbedding van de problemen in hun leven. Daarnaast werkten we aan de randvoorwaarden (vb. kinderopvang en vervoer) indien deze voor een cliënt een belemmering waren naar activering toe.
Voor cliënten die in een activeringstraject zaten, werkten we aan psychische en andere belemmeringen (vb. verslaving, motivatie, attitude, …) om enerzijds de kans op slagen te optimaliseren en anderzijds om hun activering vol te houden. We deden dit door hen inzicht te bieden in de invloed van hun psychisch probleem op hun activering, door hen vaardigheden en attitudes aan te leren die hen op weg helpen, door hen te begeleiden bij hun psychische problemen, … We helpen de cliënt te versterken door het zoeken en exploreren van individuele hulpbronnen. In de begeleiding bespreken we concrete werksituaties (in samenwerking met de trajectbegeleider, technisch instructeur,...). Voor cliënten met mentale beperkingen hadden we specifieke technieken in begeleidingen
80
naar activering: we gingen soms mee met de trajectbegeleider naar de werkvloer om de invloed van de psychische problemen te kaderen aan de werkvloerbegeleiders. Zo konden zij het gedrag en handelen van de cliënt op de werkvloer beter begrijpen.
Voor cliënten na art. 60-tewerkstelling boden we dezelfde ondersteuning aan om het werken op de reguliere arbeidsmarkt verder te stimuleren.
Over al deze groepen heen hanteerden we „testing‟ om een bijkomende inschatting te maken (of gemaakte inschattingen te objectiveren). Dit gebeurde op gebied van persoonlijkheid, intelligentie, sociale vaardigheden en copingvaardigheden (omgaan met problemen), om zo gericht de hulpverlening af te stemmen op de activering. Bovendien gaven we advies aan de maatschappelijk werker en trajectbegeleider over hoe om te gaan met de cliënt of het traject om (rekening houdende met de aanwezige belemmeringen) hun kansen te optimaliseren en het traject naar activering zo vlot mogelijk te laten verlopen. Daarnaast ondersteunden we mee de maatschappelijk werker bij het opleggen van sancties aan cliënten. Door zelf deze moeilijke cliënten te begeleiden, konden we op individueel niveau een inschatting maken van „niet willen‟ en „niet kunnen‟. We hadden hiervoor regelmatig individueel overleg met de maatschappelijk werker en/of trajectbegeleider. In 2013 was er blijvende aandacht voor het formuleren van een advies in het kader van een activeringstraject. In 228 dossiers (bijna 1 op 4) formuleerden we een advies. b. Profiel cliënten
In 2013 was de verhouding man/vrouw bij onze cliënten respectievelijk 449 (47%) t.o. 508 (53%). Onze dienst bereikte cliënten uit alle leeftijdscategorieën. Kinderen en jongeren (tot 25 jaar) maakten 21% uit van ons totaal aantal begeleide cliënten (2012: 21%). Van de 959 opgevolgde cliënten kenden we 348 cliënten met een andere etnisch-culturele achtergrond. Dat was een verhouding van 36,2% (2012: 38%, 2011: 35%, 2010: 28,5%). In 2013 werkten we hiervoor opnieuw samen met de interculturele bemiddelaars (ICB) en interculturele medewerkers (ICM). c. Hulpvragen
Cliënten stellen heel verschillende hulpvragen. Toch zijn er thema‟s en problemen die meer aan bod komen. Enerzijds heeft dit te maken met de hulpvrager, maar anderzijds heeft de psycholoog hier een groot aandeel in. We zijn ervan overtuigd dat een psychologische begeleiding die zich, naast de behandeling van een bepaalde stoornis, ook richt op de activering een grote meerwaarde is voor onze cliënten. In onderstaande grafiek staan de belangrijkste thema‟s die aan bod kwamen tijdens de begeleidingen. Bij 76% van de begeleidingen in 2013 was activering een thema in de begeleiding. Drie jaar geleden was dit maar in de helft van de dossiers het geval. De andere vaak voorkomende thema‟s beïnvloeden rechtstreeks het succes van een activeringstraject, namelijk copingvaardigheden, zelfbeeld, identiteit, emotiehantering, sociale- en communicatieve vaardigheden en kennis over de psychische problemen (psycho educatie). Hiermee tonen we aan dat de activeringsgedachte voor onze dienst een blijvende prioriteit is. We blijven ervan overtuigd dat activering ook een belangrijke factor is in de bestrijding van (kinder)armoede.
c.a Meest voorkomende thema's in de begeleiding
Bovenop het werken aan de activering van cliënten is het noodzakelijk te werken aan de belemmerende psychische problemen. Naast de psychische stoornissen zoals depressie, psychose, … zagen we dat specifieke problemen onze cliënten ernstig hinderden in hun functioneren. We zien vooral problemen in het gezin van herkomst, partnerrelatieproblemen,
81
depressieve stoornissen, opvoedingsproblemen, traumatische ervaringen, verslavingsproblemen, …
percentage behandelde problematieken
0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% 50%
impulscontrole
misbruik / verw aarlozing
hechting
rouw en verw erking
verslavingsproblematiek
trauma
opvoedingsproblemen
deprssieve stoornis
partnerrelatieproblemen
problemen in gezin van herkomst
2013
2012
Een groot deel van onze cliënten bevond zich in een negatieve spiraal van generatiearmoede. Dit maakte dat zij hun problemen niet zelfstandig konden overwinnen. Met onze psychologische begeleidingen probeerden we hen een hulpverlening op maat aan te bieden om deze belemmerende factoren in hun functioneren en in hun activeringstraject aan te pakken. We boden als psycholoog een meerwaarde vóór, tijdens en na het activeringstraject van cliënten. We registreerden de trap van de activeringsladder waarop cliënten zich bevonden om al deze verschillende situaties in kaart te brengen.
Huidige situatie op activeringsladder
Meest haalbare trap op de activeringsladder
2012 2013 2012 2013
Zorg- en hulpverlening 58% 57% 20% 21%
Sociale activering 19% 18% 29% 28%
Arbeidsactivering 11% 12% 20% 18%
Reguliere arbeid 12% 13% 31% 33%
Concreet wil deze tabel zeggen dat 57% van de cliënten zich momenteel in de zorgende hulpverlening bevindt en dat we inschatten dat ze na behandeling dit cijfer kunnen terugbrengen tot 21%. We moeten deze cijfers relativeren omdat we nooit alle andere beïnvloedende factoren op de activeringsladder van een cliënt kunnen controleren en/of meten. Bovendien werkt een psychologische behandeling niet bij iedereen. De redenen hiertoe zijn divers, vb. te beperkte mentale mogelijkheden, weerstand ten aanzien van begeleiding, te grote problemen in de omgeving, … Daarnaast zagen we de inschatting dat maar 33% van onze cliënten ooit tot reguliere arbeid kon komen. Afhankelijk van de situatie van de cliënt kon een begeleiding bestaan uit enkele gesprekken tot vele gesprekken tijdens enkele jaren. Factoren die hierin een rol speelden: de probleemsituatie, de motivatie, de intelligentie en voorgeschiedenis van de cliënt, …. d. Aantal gesprekken
We voerden 1.905 gesprekken (2012: 1.714 gesprekken) van minstens een uur en planden Er 3.430 (2012: 2.961 gesprekken). Van alle aangeboden gesprekken kwamen cliënten 44,5% van de afspraken niet na. Dit cijfer is vergelijkbaar met vorig jaar (2012: 44%). De
82
redenen dat cliënten zoveel afspraken niet nakwamen waren divers: hun maatschappelijke situatie, voor sommigen toch nog te grote drempel, psychische problemen, … Maatschappelijk werkers stuurden in het kader van activering sneller hun cliënten door naar onze dienst. Deze mensen waren vaak nog niet bereid hun problemen te (laten) behandelen. Daarom kwamen ze soms hun gemaakte afspraken niet na. Cliënten die een afspraak, in het kader van het bepalen van werkbekwaamheid, niet nakwamen, riskeerden een sanctie door de maatschappelijk werker. Voor cliënten die niet tot op onze dienst geraken vanwege fysieke of zeer specifieke psychische problemen, ging de psycholoog in 2013 99 keer op huisbezoek (2012: 75 keer). Positief was dat we in 2013 bij 31% (2012: 30%, 2011: 30%, 2010: 27%) de doelstellingen van de therapie behaalden. Voor een moeilijk bereikbare doelgroep (waarvoor geestelijke gezondheidszorg vaak een toegankelijkheidsprobleem vormt) was dit een bijzonder goed cijfer. Onze inspanningen om maximaal laagdrempelig en „outreachend‟ te werken was van essentieel belang voor onze specifieke doelgroep, zo ook in het activeringsverhaal van deze doelgroep. Bereid zijn belemmerende psychische problemen aan te pakken, was voor velen een eerste noodzakelijke stap in een activeringproces. e. Wijkindeling
Onze cliënten kwamen uit alle wijken van OCMW Gent. f. Interne samenwerking
De hoofdmaatschappelijk werkers kregen vorming, intervisie- en overlegmogelijkheden. Om de hoofdmaatschappelijk werkers maximaal te ondersteunen, treden we op als moderator bij teambesprekingen. We gaven intervisie rond beroepsgeheim aan onze equipe intercultureel bemiddelaars. We boden ondersteuning bij een agressievoorval in de Sociale Dienst en bij Ouderenzorg. In 2013 gaven we opnieuw vorming rond maatzorg en open rapportage voor nieuwe maatschappelijk werkers. We organiseerden vorming rond verslaving, productinformatie en tewerkstelling (Drugs en co). Nieuw was een tweedaagse vorming rond veerkracht met oplossingsgerichte methodieken die georganiseerd werd door de stad Gent in samenwerking met Logo en werd gegeven voor een brede groep (ook externe) hulpverleners van de Brugse Poort. De Psychologische dienst had een signaalfunctie bij het uitstippelen van het beleid in de Sociale Dienst. We namen o.a. deel aan de werkgroep Agressie en de werkgroep Activering. Door de vele contacten in de hiërarchische lagen van de organisatie, werkten psychologen mee aan de implementatie van beleidsbeslissingen. We schreven een visietekst over hulpverleningsmethodieken in de Sociale Dienst en implementeerden de visietekst huisbezoeken in de Sociale Dienst. We investeerden opnieuw in de centrale aansturing van de methodische cellen in onze werking. De methodische cellen boden een vorm aan van gedecentraliseerd werken rond gespecialiseerde thema‟s. Dit zijn de methodische cel voor Jongerenwerking, Perspectief en Integrale Gezinsbegeleiding Onze psychologen stonden altijd in contact met de betrokken maatschappelijk werkers van de cliënt uit de verschillende welzijnbureaus of themadiensten. We maakten 101 verslagen op voor ons bestuur (of andere instanties) ter ondersteuning van de verslaggeving van de maatschappelijk werker (2012: 103). De aanstuurders van de cellen Integrale Gezinsbegeleiding, Perspectief en Jongerenwerking waren psychologen en gaven de betrokken maatschappelijk werkers een centrale methodische input. We ondersteunden de Emancipatorische Werking, het Woonproject, de intakeprocedure en de werking van pensionwonen De Baai inhoudelijk. We boden intervisie aan de sociale gidsen. In 2013 werkte een halftijds psycholoog ter aansturing, ondersteuning en verdere professionalisering van de Vakantiewerking. Via projectmiddelen werd ons team versterkt met een psychologe die de dienst Woonbegeleiding ondersteunt in het kader van “Housing
83
First”. De psychologe begeleidt cliënten en ondersteunt woonbegeleiders in hun hulpverlening. We dienden een projectaanvraag in (Ankerkracht) bij Fedasil voor ondersteuning van derdelanders die werd goedgekeurd in 2013 maar nog niet opgestart. De stuurgroep van het ESF-project Extra Time, een activeringstraject voor jongeren, werd vanuit de Psychologische dienst geleid. In 2013 hadden we opnieuw overleg tussen de psychologen van de Sociale Dienst, de psychologen van Ouderenzorg en twee andere eerstelijnspsychologen van Gent en Destelbergen. g. Externe samenwerking
Bij 56% van de gevolgde cliënten werkten we in 2013 samen met externe diensten zoals (huis)artsen, psychiaters, wijkgezondheidscentra, justitie… (2012: 54%). We vertegenwoordigden het OCMW Gent in: de stuurgroep van Assertieve Zorg In de Samenleving (AZIS +, project voor
zorgwekkende zorgvermijders);
de stuurgroep van communale zorg vanuit Villa Voortman (inloophuis en behandeling van mensen met psychiatrische en verslavingsprobelemen);
diverse organen van het PAKT (netwerk van organisaties in het kader van art. 107 - vermaatschappelijking van de geestelijke gezondheidszorg);
het Lokaal Overleg Opvoedingsondersteuning Gent;
de stuurgroep van Katrol (naschoolse ondersteuning);
de intersectorale intervisies van het project „Bruggen na(ar) 18‟. In dit project willen we experimenteren met het dichten van de kloof tussen hulpverlening aan minderjarigen en de hulpverlening aan volwassenen;
een aantal debatlunches rond Bijzondere Jeugdzorg;
de interdepartementale werkgroep rond kinderarmoede van Stad Gent;
de projectgroep voor eerstelijnspsychologen in de Gentse regio. Daarnaast coördineerde de Psychologische dienst alle (departementsoverschrijdende) afvaardigingen binnen OCMW Gent in dit laatste project;
het European Social Netwerk (ESN) rond het thema jongeren. We namen deel aan overlegvergaderingen met Europese partners rond het thema jongeren en rond sociale zorg;
de stuurgroep Bind-kracht in kader van een nieuwe publicatie over Bind-kracht en OCMW‟s.
h. Aanbod naar andere organisaties.
Vanuit onze expertise leidden we verschillende workshops op vraag van de organisatoren en verschillende externe studiedagen, trefdagen, … We organiseerden vorming voor de mobiele teams over de algemene OCMW-werking.
In kader van de week van de armoede hielden we een debatlunch met Isabelle Pannecoucke over kinderarmoede en gaven we een uiteenzetting over de werking van OCMW aan studenten van de opleiding sociaal werk van de faculteit mens en welzijn.
84
We hadden overleg met omliggende OCMW‟s in het kader van een “uitbesteding” van onze werking.
We organiseerden intervisie (tegen betaling) bij Familiehulp.
We maakten afspraken met het vluchthuis (CAW) voor het organiseren van vorming.
We schreven een artikel voor “OCMW Visies” over de werking van de Psychologische dienst.
We participeerden aan een vergadering met de Gezinsbond en een lokaal dienstencentrum rond mogelijke samenwerking of expertise-uitwisseling.
i. Besluit
De Psychologische dienst neemt veel verschillende taken op. De regie op het thema kinderarmoede was in 2013 het meest uitgesproken thema.
7.4 Methodische cellen
7.4.1 Methodische cel Perspectief
7.4.1.1 Doelstelling
Perspectief richt zich tot personen met een (ex-)drugprobleem die de vraag naar werk stellen. Vanuit de praktijk bleek dat deze doelgroep tewerkstellen niet zo evident was en bijgevolg een zeer specifieke aanpak vereiste. Binnen OCMW Gent ontbrak vroeger de knowhow rond hulpverlening aan cliënten met een verslavingsproblematiek, was er onvoldoende ruimte voor intensieve en integrale begeleiding van deze doelgroep en waren structurele samenwerkingsafspraken met de drughulpverlening zo goed als onbestaande. Een andere methodiek drong zich op en dus besloot OCMW Gent om een samenwerkingsverband op te richten met vzw Sociale Werkplaats De Sleutel. Dit initiatief kreeg de naam „Perspectief‟ en de doelstelling omschreven we als „maatschappelijke (re)integratie van (ex-)drugverslaafden door middel van activering‟.
7.4.1.2 Werking
Perspectief is ondertussen (samen met de Integrale Gezinsbegeleiding en de Jongerenwerking) opgenomen binnen de reguliere werking van het OCMW onder het concept van de methodische cellen. Het achterliggende principe is cliënten kwalitatief beter te helpen door hen hulpverleners aan te bieden die inhoudelijk gespecialiseerd zijn en meer tijd en ruimte krijgen voor een intensieve begeleiding. Elk Perspectiefdossier heeft dan ook een zwaardere weging qua werkbelasting, wat deze intensieve en integrale aanpak mogelijk maakt. Binnen onze werking gaan we uit van het maatzorgprincipe: Perspectief biedt trajectmatige en persoonlijke begeleiding, in overleg met de cliënt en aangepast aan diens tempo. Hierbij maken we gebruik van een grondige indicatiestelling om in multidisciplinair teamverband tot een zo zorgvuldig mogelijke analyse van de cliëntsituatie te komen. We werken altijd vanuit een integrale benadering op de diverse levensdomeinen: lichamelijke gezondheid, arbeid/opleiding/inkomen, alcohol- & druggebruik, justitie & politie, familie & sociale relaties, psychische & emotionele situatie en vrije tijd & wonen.
85
Verder hanteren we ook de methodiek van case management, waarbij één centrale figuur (de case manager) het volledige hulpverleningsproces coördineert en organiseert. Binnen Perspectief nemen de wijkwerkers de functie van case manager op zich en krijgen zij hierbij ondersteuning van een vaste trajectbegeleider van het OTC. Op die manier werken ze steeds in teams van 2 collega-specialisten. In 2013 waren er 15 celmaatschappelijk werkers (ongeveer 7 VTE) verbonden aan Perspectief: 11 wijkwerkers (verspreid over de wijken Brugse Poort, Bloemekenswijk, Nieuw Gent, Sint-Amandsberg, Gent Noord, Gent Zuid, Jongerenwerking, Thuislozenzorg) en 4 trajectbegeleiders van het OTC. De Perspectiefmedewerkers krijgen ondersteuning via de inhoudelijke aansturing vanuit de methodische cel door een psycholoog met relevante ervaring binnen de drughulpverlening.
7.4.1.3 Realisaties
Ook het voorbije jaar richtte Perspectief zich o.a. op het verhogen van de bekendheid van onze werking en investeerden we in de uitbreiding van de samenwerking met externe diensten. Dit resulteerde in 52 nieuwe aanmeldingen in 2013, waarvan we 37 cliënten effectief in begeleiding namen. Bij 13 van hen besloten we om geen begeleiding op te starten maar probeerden we een inhoudelijk advies te formuleren (meestal onder de vorm van een doorverwijzing naar een gepaste hulpverleningssetting of een andere vorm van case management). De overige cliënten bevinden zich nog in de aanloopfase naar Perspectief, d.w.z. dat we hen nog niet officieel binnen onze werking opnamen maar hen wel al mee opvolgen en voorbereiden op een toekomstige begeleiding. Op 31 december 2013 bevonden zich nog 9 cliënten in de aanloopfase. In de onderstaande tabel een overzicht van deze cijfers over de laatste jaren heen.
Jaaroverzicht Aanmeldingen Perspectief
53 56
4652
31
45
3037
11 11 139
15
6 913
0
10
20
30
40
50
60
2010 2011 2012 2013
nieuw e aanmeldingen
effectief opgenomen
aanloopfase
niet opgenomen
Als gevolg van de interne reorganisatie van het OTC in 2012, moet Perspectief het sindsdien met een minder grote maximale caseload voor de trajectbegeleiders stellen, waadoor we in totaal minder dossiers op hetzelfde ogenblik kunnen opnemen. Door een aantal aanpassingen in de werking slaagden we er in 2013 toch in om in totaal 115 actieve dossiers op te volgen, waarvan we dit jaar 37 dossiers afrondden. Op 31 december 2013 liepen er 78 actieve begeleidingen, waarvan 95% op dat moment in een specifiek activeringstraject zat (let wel: ook de trap „Zorg en Hulpverlening‟ valt onder deze noemer en kan gezien worden als opstap naar verdere activering). In de overige 5% spreken we van „zorgdossiers‟, een term die we hanteren voor dossiers waarin het case management centraal staat en activering maar op de achtergrond aanwezig is. Meestal gaat het hierbij om zorgwekkende zorgvermijders waarbij het OCMW vaak de enige link met de hulpverlening is. De onderstaande tabel toont een overzicht van de reden van afsluiten in 2013.
86
Afgesloten Dossiers 2013
10
5
5
3
3
3
3
3
1
1
0 2 4 6 8 10 12
Normaal Economisch Circuit
Geen hulpvraag meer/gaat niet in op aanbod
Geen traject naar werk mogelijk
Langdurige detentie
Langdurige opname
Art.60 positief afgerond
Chronische AZ (EW)
Andere
Verhuisd buiten Gent
Overleden
De redenen van stopzetting zijn nogal uiteenlopend en kunnen zowel positief als negatief zijn. Het is opvallend dat een groot aantal cliënten (27%) erin slaagt om door te stromen naar het normaal economisch circuit. Gezien de (multi)problematiek van onze cliënten bij hun instap, kunnen we concluderen dat onze methodiek een duidelijke meerwaarde heeft. Daarnaast is er een groep voor wie een traject naar werk momenteel of helemaal niet haalbaar is. Deze groep bestaat uit twee subgroepen: een groep van mensen die hervallen in (dagelijks) druggebruik en die we ook met onze outreachende manier van werken niet meer kunnen bereiken. Voor deze cliënten bekijken we of het na verloop van tijd nog wel opportuun is om hen binnen Perspectief op te volgen. Uiteraard zijn zij op een later tijdstip opnieuw welkom binnen Perspectief. Een andere groep zijn de mensen voor wie we moeten besluiten dat er geen traject naar werk mogelijk is door medische en/of psychische of psychiatrische redenen. In 2013 rondden we ook de dossiers van 3 personen af na het succesvol beëindigen van hun art. 60-contract. Als we de doorstromingen naar het NEC (Normaal Economisch Circuit) en de succesvolle beëindigingen van art. 60 samentellen, stellen we vast dat 35% van de dossiers succesvol is afgesloten. De cliënten die art. 60 succesvol beëindigden, volgden geen vervolgtraject. Het gaat hierbij over mensen die geen verdere begeleiding wensten vanuit het OCMW. Als er niet onmiddellijk sprake is van een vervolgtraject na het afronden van het de art. 60-tewerkstelling, stimuleren wij de cliënten altijd om in nazorg te stappen en samen naar een duurzame en stabiele vorm van tewerkstelling of activering te zoeken, maar in de praktijk wil niet iedereen hier op ingaan. Drie cliënten konden we ook – na stabilisering van alle levensgebieden – doorverwijzen naar één of andere vorm van chronische arbeidszorg. Zij krijgen alle drie verdere opvolging vanuit de Emancipatorische Werking. Verder hebben we dit jaar ook 3 begeleidingen op „andere‟ manieren moeten stopzetten: een dringend ontslag art. 60, een vastgestelde fraude en één persoon die tijdens een aangevatte tewerkstelling een illegaal verblijfstatuut kreeg, waardoor OCMW Gent niet meer bevoegd was. Een bijkomende bemerking is dat we onder onze cliënten vaak mensen zien met een dubbele diagnoseproblematiek (waarbij zowel sprake is van een psychiatrische als een verslavingsproblematiek). Ook voor hen zoeken we een passende vorm van activering, meestal onder de vorm van arbeidszorg of sociale activering, maar ook reguliere arbeid is niet uitgesloten. Voor sommigen blijkt geen enkele vorm van activering haalbaar en daarom proberen we deze cliënten te oriënteren naar een meer passend hulpverleningsaanbod. Als we geen alternatief vinden (en omdat het OCMW vaak de enige vorm van hulpverlening is waarop deze cliënten een beroep kunnen en willen doen) houden we die personen soms
87
bewust binnen Perspectief (als „zorgdossiers‟), ook al is er op dat moment geen sprake van activering. Deze groep blijft op het vlak van methodiek een uitdaging vormen en daarom besteden we ook aandacht aan het uitbreiden van de samenwerking met relevante organisaties.
7.4.1.4 Interne en externe samenwerking
Samenwerken is essentieel binnen Perspectief. Een goede samenwerking zorgt voor betere begeleidingen en creëert ook meer mogelijkheden voor cliënten. Intern zijn een aantal vaste overlegstructuren en -momenten geïnstalleerd om de communicatie en samenwerking te bevorderen. Hieronder een opsomming: projectgroep: samenkomst van de Perspectiefmedewerkers van OCMW en de Sociale
Werkplaats van De Sleutel rond algemene zaken binnen Perspectief;
stuurgroep: beleid en beheer van Perspectief;
overleg op de welzijnsbureaus en diensten die een Perspectiefwerking hebben;
overleg met de Psychologische dienst, de Integrale Gezinsbegeleiding de Jongerenwerking van OCMW Gent;
overleg met de hoofdmaatschappelijk werkers.
Bij de samenwerking met externe diensten ligt de focus vooral op diensten die zich tot dezelfde doelgroep richten. De voornaamste partners binnen het hulpverleningslandschap zijn: stuurgroep Drugbeleid van Stad Gent, vzw De Sleutel (Dagcentrum, Crisisinterventiecentrum en Therapeutische Gemeenschappen), het Medisch Sociaal Opvangcentrum (MSOC) Gent, De Kiem (ambulante centra en Therapeutische Gemeenschap), justitie (Drugbehandelingskamer, Justitiehuis Gent en Proefzorg), het Overlegplatform Geestelijke Gezondheidszorg Oost-Vlaanderen (PopovGGZ), CAW Artevelde, PC Sint-Jan-Baptiste Zelzate (afdeling VITA), De Pelgrim, Vereniging voor Alcohol- en andere Drugproblemen te Brussel (VAD), andere OCMW‟s, andere MSOC‟s e.a.
7.4.1.5 Besluit
Perspectief houdt een kwaliteitsverbetering in op het niveau van de cliënt zelf (door het verhogen van de levenskwaliteit), op het niveau van de interne werking (door gespecialiseerde medewerkers op te leiden en kennisoverdracht te bevorderen) en op het niveau van de hulpverlening in het algemeen (door de samenwerking over de organisaties heen). Vernieuwend aan Perspectief is dat we (ex-)verslaafden aan het werk helpen en dat we dit doen via een structureel samenwerkingsverband tussen een openbare instantie en de privésector. Ook de specifieke gehanteerde casemanagementmethodiek en de intensieve, gespecialiseerde OCMW-begeleiding zijn uniek in het hulpverleningslandschap. Een langdurig en intensief hulpverleningstraject opstellen voor verslaafden kunnen we in se al een resultaat noemen maar daarnaast ook nog een activeringstraject uitstippelen, is zeker niet evident. Ook in 2013 bood de combinatie van de specifieke werking en de gehanteerde methodiek een meerwaarde qua hulpverlening en activering van deze specifieke doelgroep.
88
7.4.2 Methodische cel Jongerenwerking (JOW)
7.4.2.1 Doelpubliek
Jongerenwerking volgt volgende dossiers op: zelfstandig wonende jongeren (18-25 jaar) met begeleiding door de bijzondere
jeugdbijstand of die minder dan een jaar voor OCMW- aanvraag geplaatst waren of begeleid werden door bijzondere jeugdbijstand;
leefloon- of levensminimumgerechtigde minderjarigen (zwangere minderjarigen en minderjarigen met (een) kind(eren) te(n) laste);
jongeren (18-25 jaar) met een multi-problematiek die woononstabiel zijn (dakloze jongeren);
Per uitzondering: alleenstaande minderjarigen die géén passend hulpverleningsaanbod kunnen krijgen vanuit bijzondere jeugdbijstand, of in afwachting van een aanbod vanuit de bijzondere jeugdbijstand, en die geen andere rechten op een inkomen kunnen uitputten.
We richten ons specifiek tot jongeren met een zwaar verleden die daardoor als maatschappelijk kwetsbaar worden beschouwd. Jongeren van 18 tot 25 jaar die stabiel zijn op vlak van huisvesting en een minder zwaar verleden kennen, krijgen begeleiding vanuit de welzijnsbureaus in hun buurt.
7.4.2.2 Werking
De Jongerenwerking is decentraal georganiseerd volgens het concept van de methodische cellen, net zoals Integrale Gezinsbegeleiding en Perspectief. We bieden cliënten een kwalitatieve diepgaande begeleiding via hulpverleners die inhoudelijk gespecialiseerd zijn in het werken met deze doelgroep. We werken vanuit een multidisciplinair team dat maandelijks samenkomt voor vergaderingen en intervisies. Ons team werd eind 2013 uitgebreid en bestaat nu uit zeven maatschappelijk werkers (6,5 VTE) verdeeld over de welzijnsbureaus van Gent Noord en Gent Zuid. Daarnaast beschikken we over twee trajectbegeleiders (1,5 VTE), van het Opleidings- en Tewerkstellingscentrum (OTC) die specifiek werken rond het domein van activering. Er zijn 3 hoofdmaatschappelijk werkers betrokken (Gent Noord, Gent Zuid en OTC). De Psychologische dienst verzorgt de centrale, methodische aansturing. Dossiers van de Jongerenwerking krijgen een zwaardere weging qua werkbelasting, waardoor we intensiever op de verschillende levensdomeinen kunnen werken. We zetten vooral in op een zeer laagdrempelige begeleiding als middel om een goede vertrouwensrelatie uit te bouwen. De jongerenwerking binnen OCMW Gent streeft ernaar dat de hulpverlener in eerste instantie een vertrouwensfiguur is. Vanuit deze optiek kan dan een gezamenlijk hulpverleningstraject opgestart worden. Door „vertrouwen te geven aan jongeren‟ proberen we hen te stimuleren en te ondersteunen om succesvolle strategieën en attitudes te ontwikkelen op de verschillende levensdomeinen.
89
7.4.2.3 Realisaties
In 2013 hebben we onze inhoudelijke registratie verder verfijnd, zodat we ons doelpubliek nog beter in kaart kunnen brengen. In totaal behandelden we op jaarbasis 428 dossiers binnen de Jongerenwerking. Dit is een zeer sterke stijging in vergelijking met vorig jaar (29%).
2010 2011 2012 2013
dossiers op jaarbasis 264 314 334 428
nieuwe dossiers 101 86 125 155
afgesloten dossiers 82 84 94
169
In 2013 hadden we 155 nieuwe aanvragen (NA) waarvan 81 daklozen bij aanmelding. We zien hierbij een stijging van 24% in vergelijking met 2012 (toen 125 NA) en een stijging van 80% ten opzichte van 2011 (toen 86 NA). De laatste jaren zien we een enorme toename van het aantal dossiers binnen bijzondere jeugdzorg en het is bijgevolg logisch dat zich dat vertaalt naar onze werking. We hebben een grote dossierdruk. Een gevaar hierbij is dat we te vlug dossiers afsluiten om zo voldoende ruimte te maken voor instroom. We zien immers dat ook de nieuwe aanvragen sterk toenemen. We werken methodisch en integraal, wat zich vertaalt in begeleiding op verschillende levensdomeinen. List break2
a. Cliëntsysteem
Hierbij hebben we niet alleen aandacht voor de cliënt, maar ook voor zijn context. Onze jongeren dragen ondanks hun jonge leeftijd, vaak al een zwaar verleden met zich mee. Ze zijn getekend door vele breuken (gezin, school, woonplaats…). Velen onder hen hebben niet echt kunnen rekenen op familie en zijn van jongs af aan omringd door hulpverleners. Als ze meerderjarig worden, zijn ze vaak al hulpverleningsmoe. Ze denken dat ze het leven zelf aankunnen. Maar het is niet evident om op zo‟n jonge leeftijd voor alles alleen in te staan. Bovendien hebben onze jongeren vaak weinig zelfinzicht en geen correcte kijk op hun problemen. Ook al werken we nog met jongeren, toch zien we dat 16% zelf al kinderen heeft. Vaak veroorzaakt dit problemen. Onze jongeren liggen nog zo met zichzelf in de knoop dat het niet evident is om dan nog eens zorg te moeten dragen voor iemand anders. Ze hebben vaak zelf geen goed voorbeeld gekregen van een warme thuis en kunnen bovendien niet terugvallen op een ondersteunend netwerk. We stellen dan ook vast dat 31% van deze kinderen niet bij onze cliënten thuis verblijft. We ondersteunen onze cliënten dan ook in hun taken als ouders. b. Inkomen/schuldenlast
Onze jongeren hebben nood aan een verregaande financiële en administratieve ondersteuning. Zelfstandig wonen is complex. 65% van hen heeft nood aan budgetbegeleiding of zelfs budgetbeheer. Velen kampen al met een grote schuldenberg. Het
90
is ook eigen aan deze jongeren dat ze zich tot hulpverlening wenden als het water al aan de lippen staat. 14 jongeren hebben zelfs al een collectieve schuldhulpverlening en 13 hebben nood aan een maatregel van voorlopige bewindvoering. c. Woonsituatie
Bij nieuwe aanmeldingen is 52% van de jongeren dakloos. Over het totaal aantal begeleide jongeren op jaarbasis zien we dat 27% dakloos is. Deze nood primeert vaak en heeft invloed op alle andere levensdomeinen. Jongeren zijn niet de meest gegeerde doelgroep om aan te verhuren en als ze dan nog eens geen loonstrookje kunnen voorleggen en OCMW-steuntrekker zijn, zeker niet. Ook een woning behouden is voor hen niet evident. Het project wooncoaching voor jongeren – in samenwerking met dienst Woonbegeleiding – speelt in op deze noden. d. Psychosociale/medische situatie
Bij 43% van de dossiers is er sprake van een psychische of psychiatrische problematiek. Ook vanuit bijzondere jeugdzorg wordt het signaal gegeven dat steeds meer jongeren al vroeg kampen met zware stoornissen. We proberen hen zoveel mogelijk toe te leiden naar interne of externe begeleidingen en 21% van de jongeren gaat daarop in. e. Studies/activering/tewerkstelling
17,5% van de jongeren studeert nog momenteel. 73% probeert zijn secundair onderwijs te voltooien, en 27% volgt hogere studies. We steunen hen hierbij en volgen dit op aan de hand van afspraken in een GPMI (geïndividualiseerd project voor maatschappelijke integratie). In totaal hebben 304 jongeren een GPMI met afspraken naar activering.
gevolgd onderwijs
0%
5%
10%
15%
20%
25%
30%
35%
40%
ASO deeltijds
onderw ijs
TSO BUSO BSO
2012
2013
De meerderheid van de jongeren volgde beroeps secundair onderwijs (BSO 37%), buitengewoon secundair onderwijs (BuSO 23%) of technisch secundair onderwijs (TSO 14%), 20% volgde deeltijds onderwijs en 6% volgde algemeen secundair onderwijs (ASO). Slechts 20% van onze jongeren heeft een getuigschrift behaald, waar dit vorig jaar nog 28 % was. Bovendien zien we over de hele lijn een stijging van het aantal laaggeschoolden.
91
7.4.2.4 Samenwerkingsverbanden in 2013
List break2
a. Intern
OTC
Ons team bestaat uit 1,5 VTE trajectbegeleiders die verbonden zijn aan het Opleidings- en Tewerkstellingscentrum (OTC). 152 dossiers werden behandeld door het OTC. Velen van de jongeren beschikken niet over de juiste competenties of werkattitudes. Vaak zijn er ook problemen doordat ze gevolgd worden door justitie (14%). Daarnaast zien we nog de vele psychische problemen als bijkomende belemmering naar activering. Binnen deze werking hebben we dus te maken met een grote hoeveelheid ongekwalificeerde jongeren met veel problemen (persoonlijk, wonen, verslaving,..) die naar een almaar veeleisender arbeidsmarkt moeten worden geleid. Vanuit de JOW komt 11% terecht in een art. 60. Dit is beduidend lager dan het algemeen gemiddelde (23%). We vermoeden dat dit komt door het zwakkere profiel van de cliënt en de activeringsmethodiek. Jongeren hebben vaak nood aan een langere periode in arbeidszorg vooraleer ze nar een art. 60-tewerkstelling kunnen worden geleid. Een werkstage van 1 maand is voor hen te kort om de transitie naar een tewerkstelling art. 60 te maken. We merken ook dat veel jongeren moeilijk te motiveren zijn. Ze zijn vaak al gedesillusioneerd of zijn nog zeer immatuur. Ze missen een langetermijnvisie. We moeten investeren om hen hoop te geven, om hen weer te leren geloven in zichzelf en in de maatschappij. De jongerenwerkloosheid blijft stijgen, en krijgt gelukkig zo meer en meer politieke aandacht. Er ontstaan lokaal verschillende projecten voor lager geschoolden die in verhoogde mate kwetsbaar zijn. Zo werd in 2013 de basis gelegd voor het ESF project „Take-off‟ waarbij stad Gent het penhouderschap opneemt en nauw samenwerkt met de VDAB. Op jaarbasis zullen we hier 20 jongeren toeleiden en hiervoor nauw samenwerken. Emancipatorische Werking
Het project Extra Time van de Emancipatorische Werking biedt jongeren een voortraject aan naar tewerkstelling. Het werkt via groepswerkingen, sport en actieve vormingsmomenten en biedt zo de mogelijkheid aan onze jongeren om te werken aan hun attitudes. Ze krijgen hier de kans hun jobdoelwit verder te exploreren en toeleiding naar arbeidszorg is hierbij één van de mogelijkheden. 25 jongeren werden toegeleid. Perspectief
Eén maatschappelijk werker is halftijds ingeschakeld in de methodische cel Perspectief en volgde over het voorbije jaar 7 druggerelateerde dossiers op naar activering. Zij fungeert als interne expert met betrekking tot kennis, informatie en methodieken rond het werken met drugsgebruikers. Onderzoek en literatuurstudies wijzen op de verhoogde kans op verslavingen bij jongeren met een problematisch verleden. Wij stellen vast dat 32% van onze jongeren verslavingsproblemen heeft. In de helft van de gevallen gaat het over softdrugsgebruik, dat vaak al op heel jonge leeftijd (12-13 jaar) gestart is. Psychologische dienst
Onze eigen Psychologische dienst is betrokken in 36 dossiers.
92
b. Extern
Begeleid Zelfstandig Wonen
De verschillende diensten van Begeleid Zelfstandig Wonen (BZW) zijn onze belangrijkste externe partner. Zij ondersteunen jongeren uit bijzondere jeugdzorg in het zelfstandig wonen. We werkten actief samen in 25% van onze dossiers. Bruggen Na(ar) 18
Het project „Bruggen Na(ar)18‟ (BN18) richt zich specifiek tot jongeren die instellingen verlaten en de overgang maken van jeugdzorg naar volwassen hulpverlening. Ervaring leert ons dat deze overgang vaak niet vlot gebeurt en goed moet voorbereid worden. Dit project werd in 2011 ingediend bij Integrale Jeugdhulp, krijgt ondertussen geen financiële middelen meer, maar blijft op eigen vraag voortgezet worden. Er zijn zelfs nieuwe instellingen toegetreden. De betrokken actoren zijn het OCMW, Centrum voor Algemeen Welzijnswerk (CAW), Medisch Pedagogische Instituten (MPI), BZW-diensten, instellingen voor bijzondere jeugdzorg, en Jongerenadviescentrum JAC. Wonen
In 2013 kregen jongeren uit bijzondere jeugdzorg absolute prioriteit bij de toewijs van een sociale woning als ze zelfstandig gingen wonen, mét begeleiding van een erkende dienst. Dit was een grote stap vooruit. Natuurlijk blijven we de huisvestingsproblemen van een grootstad en universiteitsstad voelen. De psychologe en de hoofdmaatschappelijk werkers blijven daarom overleg hebben met een werkgroep Wonen vanuit verschillende instellingen bijzondere jeugdzorg. Het Welzijnsoverleg Regio Gent (WRG) organiseert overlegvergaderingen over dit thema, waaraan we alternerend met de hoofdmaatschappelijk werker van Woonbegeleiding deelnemen. Het voltallige team nam deel aan een intersectorale ontmoetingsvoormiddag rond jongeren met diverse problematieken.
7.4.2.5 Besluit
We hebben onze jongerenwerking al op verschillende fora mogen inbrengen als best practice wat betreft zorg naar jongeren. Ze biedt een meerwaarde naar de cliënt zelf (zorg op maat), maar ook naar de organisatie (door te werken met gespecialiseerde medewerkers die intern zorgen voor kennisoverdracht). Maatschappelijk gezien kunnen we stellen dat het een werking is die inspeelt op de noden van een groeiende groep binnen het OCMW-cliënteel.
7.4.3 Methodische cel Integrale Gezinsbegeleiding
7.4.3.1 Doelstelling
Integrale Gezinsbegeleiding (IG) richt zich specifiek tot gezinnen met problemen op verschillende levensdomeinen: financieel, huisvesting, gezondheid, … en die nood hebben aan opvoedingsondersteuning in de brede zin van het woord. Deze gezinnen vragen een intensieve, specifieke en integrale begeleiding.
93
7.4.3.2 Werking
Integrale Gezinsbegeleiding (IG) is in 2006 gestart als project om een antwoord te bieden op de veelheid van problemen die zich voordeden in bepaalde gezinnen. Ondertussen maakt IG deel uit van de reguliere werking onder de vorm van een „methodische cel‟. Net als „Perspectief‟ en „Jongerenwerking‟ is dit een decentrale werking met als doel wijkgebonden extra ondersteuning te bieden aan bepaalde doelgroepen door maatschappelijk werkers met een specifieke scholing en expertise. De methodische aansturing gebeurt vanuit de Psychologische dienst door twee psychologen. Hierbij is er veel aandacht voor de overdracht van kennis, zowel binnen het eigen IG-team als binnen het wijkwerkteam. Maandelijks organiseren we een teamvergadering en een intervisie. Per kwartaal houden we een inhoudelijke dossierbespreking met één van de psychologen, de IG medewerker en hoofdmaatschappelijk werker zodat deze leidinggevende ook betrokken wordt bij de besprekingen en deze kennis en methodieken mee kan uitdragen of toepassen. IG telt momenteel 7 maatschappelijk werkers (ongeveer 4 VTE) verspreid over 6 wijken. Gentbrugge en Ledeberg worden samen opgevolgd door één medewerker. In Sint- Amandsberg werd in de loop van 2013 geen personeelslid meer vrijgesteld waardoor de IG dossiers verdeeld zijn over het wijkwerk en dit de enige wijk is waarbij er geen IG medewerker is. Voor gezinnen van een andere origine die onvoldoende de Nederlandse taal beheersen voor een diepgaande begeleiding, kunnen we een beroep doen op een intercultureel medewerker die halftijds aan IG is verbonden. Centraal in onze werking staat de aandacht voor methodiek. De systeemtheorie is een breed kader om met het hele gezin te werken. We gebruiken contextuele genogrammen om een beeld te krijgen over het gezin van herkomst. Verder hebben we aandacht voor de pijlers van maatzorg, die in onze vragenlijst en verslaggeving zijn verwerkt. Tenslotte hanteren we steeds meer oplossingsgerichte strategieën, zij worden verwerkt in onze dossierbesprekingen. We hechten veel belang aan vorming. Al onze medewerkers hebben een langdurige opleiding gevolgd met leertherapie zodat ze stilstaan bij de impact van hun eigen functioneren op de begeleidingen. Een IG-dossier krijgt een zwaardere weging qua werkbelasting zodat er intensiever kan gewerkt worden. Deze extra ondersteuning zorgt ervoor dat moeilijk bereikbare gezinnen toch worden geholpen. Participatie van de cliënt is van essentieel belang. Onze werking is gebaseerd op een intensieve begeleiding, wat zich vertaalt in veelvuldige contacten. Eén van onze werkingsprincipes hierbij is vrijwilligheid. De begeleiding is zeker niet vrijblijvend, maar vraagt een duidelijke investering van onze cliënten. Vertrouwelijkheid is hierbij belangrijk. Cliënten vertellen ons immers veel vertrouwelijke en persoonlijke informatie. We gebruiken de techniek van meerzijdige partijdigheid om cliënten enerzijds te steunen, maar anderzijds ook om hen inzichten bij te brengen over de visie van anderen. Onze doelstellingen zijn onder meer cliënten helpen om tot een meer positief gezinsklimaat te komen, beter met hun kinderen te leren omgaan en aandacht te hebben voor de nodige ontwikkeling van hun kinderen. We willen een transparante hulpverlening bieden zodat cliënten weten wat ze mogen verwachten. Jaarlijks evalueren we de hulpverlening aan de hand van een evaluatievragenlijst om nog beter zorg op maat te kunnen bieden. Dit resulteert in duidelijke doelstellingen en afspraken voor beide partijen. Onze focus is eerder proces- dan resultaatgericht. De IG maatschappelijk werkers werken actief mee aan het beleid van onze cel. We organiseren een jaarlijks terugkerende denkdag, waarbij we stilstaan bij de beleving en tevredenheid van de maatschappelijk werkers. We koppelen ook acties aan hun verwachtingen voor het komende jaar.
94
7.4.3.3 Realisaties
In 2013 begeleidden we in totaal 110 gezinnen. In vergelijking met vorig jaar zien we hierbij een daling. Dit is te verklaren doordat er 2 medewerkers in zwangerschapsverlof gingen en niet vervangen werden, waardoor we op jaarbasis over 1 maatschappelijk werker minder konden beschikken. Bovendien werd in de loop van 2013 duidelijk dat er geen vervanging kwam op St.-Amandsberg waardoor er 0,5 VTE minder is. De IG-dossiers van St.-Amandsberg werden verdeeld over wijkwerkers. Deze feiten hadden een weerslag op de behandeling van dossiers. Er werden 14 nieuwe dossiers opgenomen en 23 dossiers afgesloten.
22
13
118
16 18
122
24 21
127
14
23
110
0
20
40
60
80
100
120
140
aaantal nieuw e dossiers aantal afgesloten dossiers totaal aantal dossiers
2010
2011
2012
2013
(titel bij grafiek) Aantal dossiers Integrale Gezinsbegeleiding We hebben een aantal categorieën dossiers, gebaseerd op inhoudelijke werkthema‟s. Dit is een handig middel om verwachtingen uit te klaren, maar ook om onze doelgroep beter in kaart te brengen. Eenzelfde dossier kan onder verschillende thema‟s terugkomen: opvoedingsondersteuning op vraag van de ouders (78%);
hulp aan ouders met een psychiatrische problematiek (57%);
veiligheid van de kinderen (36%);
casemanager (36%);
bewustwording van problemen (in situaties waar de ouders (voorlopig) geen problemen zien/ervaren) (32%);
gezinnen met kinderen tussen 0 en 3 jaar (28%);
hulp aan ouders met een verslavingsproblematiek (28%);
mentaal zwakke ouders die mede daardoor problemen ervaren bij de opvoeding van hun kinderen (24%).
95
Onze ECM-medewerker is actief in 19 dossiers. Haar expertise is ook beschikbaar voor externe partners. Katrol (schoolse begeleiding) deed een beroep op haar diensten in het kader van het bereiken van een aantal gezinnen. Als cliënten de Nederlandse taal voldoende machtig zijn, krijgen ze begeleiding van de gewone IG-medewerker. Zo volgen de maatschappelijk werkers nog 10 gezinnen op van verschillende origines.
7.4.3.4 Registraties
De bemoeizorg en het outreachend werken uiten zich in zeer regelmatige contacten met de gezinnen. Deze contacten omvatten huisbezoeken, bureaubezoeken, telefonische contacten en begeleiding van de cliënt naar externe diensten of instanties. Daarnaast is er veel overleg met andere betrokken hulpverleners, zowel binnen OCMW (intern overleg) als buiten OCMW (extern overleg).
7.4.3.5 Samenwerkingsverbanden
List break2
a. Extern
Bij de samenwerking met externen ligt de focus vooral op partners voor de kinderen. Scholen
We zien scholen als een belangrijke partner in het kader van de opvolging van onze gezinnen. We verfijnden onze registraties en kunnen nu duidelijker meegeven in welke onderwijsgroep onze kinderen zich bevinden. 124 kinderen volgen gewoon onderwijs en 64 kinderen buitengewoon onderwijs.
0
10
20
30
40
50
60
kleuteronderw ijs lager onderw ijs secundair onderw ijs
bijzonder onderw ijs
regulier onderw ijs
We zien onderwijs als een belangrijke hefboom in de ontwikkeling van kinderen. Onze verantwoordelijkheid hierbij is ruim: we willen ouders overtuigen van het belang van een goede schoolloopbaan. Onze IG-ouders raken moeilijk betrokken bij het schools functioneren
96
van hun kinderen. Dit kan verklaard worden door eigen (slechte) schoolervaringen, of te weinig kennis over wat een school hun kind te bieden heeft of praktische zaken (schulden, schaamte, moeilijke verplaatsingen, …). Nog anderen verkiezen gewoon de aanwezigheid van hun kind thuis. Wij helpen bij de inschrijvingen in de (kleuter)school en volgen eventuele spijbelproblematieken op. We bemiddelen hierbij, stimuleren ouders om hun kinderen naar school te brengen en vergezellen hen op oudercontact. We hebben hiervoor overleg met de brugfiguren, zorgcoördinatoren en het Centrum voor Leerlingenbegeleiding (CLB). Bijzondere jeugdzorg/Integrale Jeugdhulp
Aangezien we ons richten tot gezinnen met opvoedingsproblemen, is er veel samenwerking met bijzondere jeugdzorg. 34 gezinnen krijgen vrijwillige begeleiding vanuit het comité bijzondere jeugdzorg en 28 gezinnen vallen onder de gedwongen hulpverlening en krijgen begeleiding vanuit de jeugdrechtbank. De meest voorkomende maatregel is plaatsing in een instelling (22 dossiers), gevolgd door thuisbegeleiding (17 dossiers), en plaatsing in een pleeggezin (8 kinderen). 7 kinderen krijgen begeleiding vanuit een dagcentrum. Op 16 september 2013 is het vernieuwde decreet voor Integrale Jeugdhulp in Oost-Vlaanderen van kracht geworden waarbij we ingezet werden als voorstartregio. Dit houdt grootse veranderingen in binnen het bestaande hulpverleningslandschap. We hebben met het team verschillende vormingen gevolgd rond deze veranderingen en organiseerden briefings in de meeste wijken om deze info door te geven aan de collega‟s van het wijkwerk. Binnen de organisatie fungeren we als experten met betrekking tot deze veranderingen. Kind & Gezin (K&G)
K&G is een belangrijke partner omdat zij een opdracht hebben naar alle gezinnen met baby‟s en jonge kinderen (0 tot 3 jaar). Het voorbije jaar volgden we 31 gezinnen met kinderen tussen 0 en 3 jaar en hadden we voor 25 gezinnen contacten met K&G. Opvoedingswinkel en Lokaal Overleg OpvoedingsOndersteuning (LOOG)
Naar jaarlijkse gewoonte hebben we in de Week van de Opvoeding mee campagne gevoerd en mensen toegeleid naar het opvoedingsfeest. b. Intern
Vakantiewerking
Bij 20% van de gezinnen gaan één of meerdere kinderen naar de Vakantiewerking. We ervaren deze samenwerking als zeer waardevol. Ze ondersteunt onze ouders bij een opvangprobleem, zorgt voor een zinvolle vrijetijdsbesteding voor de kinderen, biedt gezonde maaltijden, en levert meteen ook veel informatie op in het kader van de hulpverlening aan het hele gezin. We houden systematisch briefings op de teamvergaderingen om onze samenwerking te optimaliseren. Psychologische dienst
24 gezinnen maken gebruik van de eigen Psychologische dienst voor psychologische begeleiding. 30% van onze ouders geeft aan zelf uit een problematische opvoedingssituatie te komen, wat vaak nog een impact heeft op het huidig functioneren. Activering
De meeste gezinnen staan op de trap van zorg en hulpverlening. Het gaat vaak over een kluwen van problematieken die over alle levensdomeinen gaan. Zorg en hulpverlening zijn dan ook een belangrijke eerste stap. Het ontbreken van een ondersteunend netwerk belemmert hen ook vaak in hun stappen naar (sociale) activering.
97
82% van onze ouders zijn alleenstaanden, amper 6% bestaat nog uit het kerngezin en 12% zijn nieuw samengestelde gezinnen. 45% ontvangt leefloon, 32% staat op invaliditeit, 14% is werkloos en 9% is aan het werk. We hebben oog voor de (sociale) activering. 23 gezinnen nemen deel aan één van de werkingen van de Emancipatorische Werking en 9 gezinnen krijgen begeleiding vanuit het OTC. We hebben een vergadering besteed aan het thema activering waarbij we ondermeer het activeringswiel hanteerden.
7.4.3.6 Besluit
Integrale Gezinsbegeleiding is een voorbeeld van een duurzame reguliere werking van een OCMW in de strijd tegen kinderarmoede. Het is dankzij de aansturing door de Psychologische dienst dat de werking zich vertaalt in een multidisciplinaire werking die echt het verschil kan maken op verschillende levensdomeinen en die kennis deelt met collega‟s zowel binnen als buiten ons eigen OCMW.
98
8 Vakantiewerking
Adres: Sint-Martensstraat 13 9000 Gent
8.1 Doelstelling
De Vakantiewerking organiseert kwaliteitsvolle opvang tijdens de schoolvakanties. Wij staan in voor aangepaste activiteiten en uitstappen voor de verschillende kinderen en leeftijdsgroepen. Wij verdelen de kinderen volgens leeftijd in drie groepen: de kleutergroep (3 tot 6 jaar), de middengroep (7 tot 11 jaar), de tienergroep (12 jaar tot 15 jaar). Wij leggen het accent op zorg en hulpverlening aan kinderen met specifieke noden. We hebben aandacht voor het individuele kind en zijn specifieke noden. Wij zorgen voor een gepaste hulpverlening tijdens de vakanties voor het kind en werken samen met aanwezig hulpverleningsnetwerk. Sinds 2013 werken we met een multidisciplinair hulpverleningsplan op maat voor die kinderen die extra ondersteuning en hulpverlening nodig hebben. We ondersteunen ouders en geven opvoedingsondersteuning. Wij begeleiden de ouders bij een doorverwijzing naar gespecialiseerde hulpverlening wanneer dit nodig is. Wij zijn een belangrijke schakel in de opdracht van OCMW Gent voor de bestrijding van kinderarmoede. We doen dit door een aantal praktische zaken, zoals: verschillende maaltijden per dag voor de kinderen (ontbijt, warme maaltijd, vieruurtje, …), speciaal busvervoer, reservekledij, … Daarnaast is onze methodiek, met grondslagen in de hulpverlening, essentieel en misschien nog van groter belang dan de praktische voorzieningen in de strijd tegen kinderarmoede. Het werken met (hoofd)animatoren uit de doelgroep vergroot de input van ervaringsdeskundigen en stuurt onze werking mee in de juiste richting. Daarnaast investeren we in het activeringsproces van onze cliënten. Dit gebeurt doordat wij een laagdrempelige, toegankelijke, betaalbare en kwaliteitsvolle opvang bieden aan kinderen van cliënten die anders in hun activeringstraject moeilijk opvang vinden tijdens schoolvakanties. Anderzijds stimuleren wij de tieners om door te groeien als animator, met bijzondere aandacht voor het stimuleren en promoten van (hoger) onderwijs. We zijn er voor ouders met een actief dossier in OCMW Gent, voor ouders die werken bij OCMW Gent en voor ouders die werken in AZ Jan Palfijn. Ouders kunnen zowel tijdens de vakanties als tijdens het jaar bij ons terecht. Zij komen langs op één van onze zitdagen in de verschillende welzijnsbureaus: Sint-Amandsberg, Bloemekenswijk, Brugse Poort, Gentbrugge, Ledeberg, Gent Zuid, Nieuw Gent, Gent Noord en het Opleidings- en Tewerkstellingscentrum. Ook elke woensdagnamiddag komen ouders langs op onze wekelijkse zitdag op het Henri Storyplein. Ofschoon we net iets anders zijn dan de meeste speelpleinwerkingen in het Gentse, blijven we afstemmen met andere organisaties. We nemen deel aan het SPOG (Speelpleinoverleg Gent) en betrekken hier systematisch een hoofdanimator bij. Daarnaast nemen onze hoofdanimatoren deel aan het PSV (Provinciale Speelplein Vergadering).
99
Niet alle cijfers in dit jaarverslag kunnen we vergelijken met voorgaande jaren, aangezien we pas vanaf 2012 gestart zijn met een meer uitgebreide registratie en rapportage. Daarnaast waren er problemen met de database waardoor sommige cijfers niet langer konden gerapporteerd worden voor 2013. In 2014 schakelen we over op een nieuw informatieverwerkingssysteem.
8.2 Realisaties
8.2.1 Speelpleinwerking op het Storyplein
List break2
a. Aantal dagen werking
Het jaar 2013 telde 76 dagen schoolvakantie, waarvan 6 feestdagen en 11 dagen collectieve sluiting van OCMW. In 2013 opende de Vakantiewerking voor 52 dagen (2012: 59, 2011: 58 dagen). b. Aantal inschrijvingen
In 2013 werden 251 kinderen ingeschreven in de Vakantiewerking. Deze kinderen kwamen uit 131 verschillende gezinnen.
aantal ingeschreven kinderen en gezinnen
222234
251
120103
131
0
50
100
150
200
250
300
2011 2012 2013
aantal kinderen
aantal gezinnen
Van het aantal ingeschreven kinderen had 79% van de ouders een actief dossier binnen OCMW Gent (2012: 79,9%). In 2013 was de verhouding jongen/meisje bij onze kinderen 135 (54%) t.o. 116 (46%) (2012: 121 (52%) – 113 (48%)). In 2013 had meer dan één op drie (34%) (2012: 31%) van onze kinderen uit cliëntgezinnen specifieke medische problemen, gedrags- en emotionele problemen, hygiëneproblemen, ontwikkelingsproblemen, mentale beperking, … Het totaal aantal ingeschreven kinderen (251) werd als volgt verdeeld over de drie leeftijdsgroepen: Kleutergroep (3 tot 6jaar): 103 kinderen (41%) (2012: 83 kinderen (36%));
Middengroep (7 tot 11 jaar): 83 kinderen (33%) (2012: 104 kinderen (44%));
100
Tienergroep (12 jaar tot 15 jaar): 65 kinderen (26%) (2012: 47 kinderen (20%)).
In 2013 waren er 150 kinderen (2012: 143) van het jaar voordien die zich opnieuw inschreven (60%) (2012: 61%). 101 kinderen (2012: 91) schreven zich voor de eerste keer in (40%) (2012: 39%). Dit betekent dat acties zoals zitdagen, brochures, contacten met maatschappelijk werkers om nieuwe gezinnen te bereiken, doeltreffend waren en voor herhaling vatbaar zijn.
In 2013 kwam een ingeschreven kind gemiddeld 18 werkdagen (2012: 16) naar de werking (meer dan drie vakantieweken). Op een gemiddelde werkingsdag (op jaarbasis in 2013) waren er 52 kinderen aanwezig (2012: 49, 2011: 60, 2010: 47).
aantal kinderen volgens leeftijdsgroep
103
83
65
0 20 40 60 80 100 120
kleutergroep
middengroep
tienergroep
Als we het gemiddeld aantal aanwezige kinderen meer in detail bekijken, afhankelijk van het type vakantie (kleine vakanties en grote vakantie), zagen we vooral een groter aantal aanwezigheden in de vakanties dat we busvervoer organiseerden voor onze kinderen en een groter aantal kinderen in de zomervakantie. In de zomervakantie kon het maximumaantal oplopen tot 100 kinderen per dag. Tijdens de krokusvakantie waren er per dag gemiddeld 29 kinderen aanwezig (2012: 29).
Tijdens de paasvakantie waren er per dag gemiddeld 51 kinderen aanwezig (2012: 43).
Tijdens de zomervakantie waren er per dag gemiddeld 55 kinderen aanwezig (2012: 59).
Tijdens de herfstvakantie waren er per dag gemiddeld 35 kinderen aanwezig (2012: 19).
In 2013 was er in december opnieuw geen werking tijdens de kerstvakantie wegens de collectieve sluiting van OCMW Gent.
101
gemiddeld aantal aanwezigheden per vakantie
29
51
55
35
0 10 20 30 40 50 60
krokusvakantie
paasvakantie
zomervakantie
hefstvakantie
Om de opvang voor alle ouders toegankelijk te maken, organiseerden wij ook busvervoer. 52% van de kinderen (2012: 55%) vermeldde expliciet bij inschrijving het busvervoer van de Vakantiewerking nodig te hebben. We organiseerden verschillende externe activiteiten met de kinderen van het speelplein. We gingen zwemmen in Rooigem en Van Eyck, en maakten bostochten.
We gingen naar de bioscoop en twee keer naar Plopsaland met budget vanuit socioculturele participatie.
In juli 2013 bezochten we zoals elk jaar voor een hele dag Kid-Rock, een festival voor kinderen. In 2013 schreven 52 kinderen zich in (2012: 61).
In het kader van intergenerationele activiteiten werkten we in 2013 nauw samen met serviceflats Antoniushof. Alle partijen ervoeren dat positief. In 2014 gaan we hiermee verder. We gingen ook op uitstap naar woonzorgcentrum Zonnebloem tijdens de krokus- en de zomervakantie om samen met de bewoners een activiteit te doen. Vanuit de Psychologische dienst kwam een psycholoog groepssessies geven voor kinderen van de lagere schoolleeftijd met gedrags- en of emotionele problemen. Er waren twee sessies in juli en twee in augustus, telkens voor een 6-tal kinderen. Net zoals in 2012 kwam iemand van wijkgezondheidscentrum Nieuw Gent langs op de Vakantiewerking om samen met onze kinderen het "grote tandenspel" te spelen in de paasvakantie. Een initiatief van de Stad Gent samen met de wijkgezondheidscentra (WGC) en vzw Jong om een jaarlijks bezoekje bij de tandarts te stimuleren. Alle kinderen kregen toen ook een tandenpakket mee (bevat een flyer met tandenpoetstips, een tandenborstel en tandpasta). In 2012 startten we met een taalbeleid. In 2013 hadden we een overeenkomst met VDS (Vlaamse Dienst voor Speelpleinwerking) voor een procesbegeleiding van ons taalbeleid. We dachten bewuster na over anderstalige kinderen in onze werking.
We bespraken hoe we omgaan met kinderen die thuis een andere taal spreken, maar wel Nederlands kunnen en hoe we omgaan met kinderen die beperkt of geen Nederlands kunnen. We zetten verschillende acties op.
102
Bij het voorbereiden van iedere activiteit implementeerden de animatoren taalstimulerende aspecten. Zij werden hierin gecoacht door de personeelsleden van de Vakantiewerking.
We boden specifieke vormingsmomenten aan over omgaan met anderstaligheid voor onze animatoren en gingen met hen in debat over het thema.
Op het einde van iedere vakantie vond er een moment plaats met de animatoren en personeelsleden (beroepskrachten) waarbij we een zelfevaluatie opmaakten over het functioneren en de werking. c. Betaling
De ouders ontvingen na een vakantieperiode altijd een factuur. De ouders betaalden per dag dat het kind aanwezig was en volgens het barema van hun inkomsten. In 2013 bevonden 61 gezinnen (43%) (2012: 41) zich in de laagste categorie (komt overeen met een inkomen volgens barema leefloon). 46 gezinnen (32%) (2012: 46) hadden een laag inkomen (invaliditeitsuitkering, werkloosheidvergoeding, art. 60, …) en bevonden zich in onze middelste categorieën. 35 gezinnen (25%) (2012: 18) betaalden het hoogste tarief. In 2013 werkten we opnieuw met het systeem van Direct Debet. In 2013 ondertekenden 97 gezinnen een formulier (2012: 80), dat ons toestemming gaf de facturen te innen volgens het systeem van Direct Debet. Voor 74% van het totaal aantal ingeschreven gezinnen werken we al met dit systeem. d. Animatoren
Onze animatoren delen we op in drie categorieën: hulpanimator: staat de animatoren bij, weinig verantwoordelijkheid over de kinderen;
animator: is verantwoordelijk voor de kinderen en de activiteiten;
hoofdanimator: stuurt de (hulp)animatoren aan en is verantwoordelijk voor de gehele werking en coördinatie van zijn leeftijdsgroep.
We evalueerden iedere vakantie alle animatoren. In 2013 waren er 41 animatoren (2012: 44) die minstens één week werkten bij de Vakantiewerking. Van hen waren er 9 hulpanimatoren (2012: 9), 19 animatoren (2012: 23) en 11 hoofdanimatoren (2012: 12).
103
aantal animatoren per categorie
9
19
11
0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20
hulpanimator
animator
hoofdanimator
In 2013 is de verhouding minderjarig/meerderjarig bij onze animatoren 39%/61 % (2012: 39% - 61%). In de Vakantiewerking ondersteunden we heel sterk en werkten we actief mee aan de activeringsgedachte van de OCMW-doelgroep. In 2013 kwamen 24 van de 41 animatoren uit de OCMW-doelgroep (59%) (2012: 23 van de 44 animatoren (52%)), 7 animatoren waren kinderen van personeelsleden (17%) (2012: 6 van de 44 animatoren (14%)) en 10 animatoren wierven we aan via andere kanalen (24%) (2012: 15 van de 44 animatoren (34%)).
herkomst animatoren
59%
17%
24%
uit de doelgroep
uit personeel
extern
Onze animatoren waren ook afkomstig vanuit verschillende origines. 10% had andere dan Belgische „roots‟ (2012: 16%). Eén animator had een fysieke beperking. Jaarlijks investeren we in het aanwerven en behouden van animatoren. Voor het aanwerven van nieuwe animatoren maken wij reclame in ons tijdschrift „t Pagadderke, verdelen wij flyers en affiches en verspreiden we een oproep via de nieuwsbrief en de nieuwsflits. Ook jongeren die naar onze werking komen en de leeftijd van 15 jaar naderen, stimuleren we om het traject te volgen tot gebrevetteerde animator en eventueel hoofdanimator.
104
Zodra animatoren opgeleid zijn, ondernemen wij verschillende acties om animatoren te motiveren en bij te scholen. Daarom organiseren we regelmatig animatorenactiviteiten die bestaan uit twee luiken: teambuilding/ontspanning en vorming. In 2013 organiseerden we 11 animatorenactiviteiten (2012: 12). Op deze activiteiten was er een gemiddelde opkomst van 15 animatoren. We organiseerden opnieuw een animatorenweekend. Om een vakantie voldoende voor te bereiden, organiseren wij voor elke vakantie één of twee voorbereidingsdagen. Dit jaar waren er 7 voorbereidingsdagen voor de kleine vakanties (2012: 8). Op de voorbereidingsdagen verwachten we alle animatoren die tijdens een vakantieperiode aanwezig zullen zijn. Voor de zomervakantie vinden de voorbereidingen plaats via een roulatiesysteem tijdens de werking zelf. Daarnaast kregen alle animatoren via de stuurgroep de kans input te leveren op het beleid en de organisatie van de Vakantiewerking. In 2013 kwamen we vier keer samen.
8.2.2 Kamp
Jaarlijks organiseert de Vakantiewerking een kamp met zes nachten tijdens de zomervakantie voor kinderen tussen 5 en 15 jaar. De animatoren vertrokken één dag vroeger op kamp om alles logistiek en inhoudelijk voor te bereiden. Dit jaar was de bestemming opnieuw „Moerkensheide‟ in De Pinte. In 2013 namen we 57 kinderen mee op kamp (2012: 61, 2011: 62, 2010: 47). Vijf hoofdanimatoren, negen animatoren en een personeelslid (beroepskracht) begeleidden de kinderen. De 30 oudste kinderen, begeleid door 6 animatoren, konden net zoals vorig jaar deelnemen aan SAIL FOR CHILDREN, een evenement georganiseerd door Kiwanis Ghent Seaport.
8.2.3 Bijkomende activiteiten buiten de schoolvakanties
Buiten de schoolvakanties organiseerden we een aantal activiteiten met kinderen en hun ouders. Dit waren zeer belangrijke momenten die we sterk benutten voor het contact met de ouders. We zagen hoe ouders met hun kinderen omgingen en gemakkelijker het gesprek aangingen over hun kinderen. List break2
a. Paaseierenraap
Jaarlijks organiseert de Vakantiewerking een paaseierenraap in samenwerking met het notariaat Oost-Vlaanderen en het woonzorgcentrum De Vijvers. In 2013 verzorgde theatergezelschap Skriewer de animatie op de paaseierenraap. Onze animatoren hielpen mee voor de begeleiding van de kinderen. b. Sinterklaasfeest
Jaarlijks organiseert de Vakantiewerking een Sinterklaasfeest in samenwerking met de Emancipatorische Werking van OCMW Gent. Er waren 110 inschrijvingen (2012: 109). Voor de animatie en begeleiding van kinderen waren vier animatoren aanwezig. c. Kermiskaarten
De Vakantiewerking stond in 2013 weer in voor de verdeling van een 500-tal gezinskaarten voor de Halfvastenfoor. Deze kaarten waren afkomstig van de vereniging van de foorkramers.
105
d. Ouderactiviteit : Plopsaland
Omdat we al enkele jaren merken dat het niet evident is voor onze ouders om een uitstap naar een pretpark te organiseren met hun kinderen (zowel het financiële als het praktische aspect vormen een obstakel), organiseerden we in 2013 een uitstap naar Plopsaland voor de kinderen van de Vakantiewerking en hun (groot-)ouders. Hierbij konden we ook enkele observaties en interventies doen bij onze gezinnen in het omgaan met hun kinderen. 57 personen (23 volwassenen en 34 kinderen) uit 17 verschillende gezinnen schreven zich in. e. Taalactiviteiten voor kinderen en hun anderstalige (groot)ouders
In het najaar van 2013 organiseerden we op 10 woensdagnamiddagen taalactiviteiten voor kinderen en hun anderstalige (groot)ouders. In elke sessie werkten we rond een bepaald thema. We bereikten 4 gezinnen (14 personen) met allen een ander land van herkomst. Het gemiddeld aantal deelnemers per sessie was 2 à 3 (groot-)ouders met een 6-tal (klein-)kinderen. Voor dit project deden we een beroep op de sociale gidsen. f. Woensdagnamiddagopvang
In 2013 bereidden we een testfase voor om in werkingsjaar 2014, naast de reguliere speelpleinwerking, opvang te voorzien op woensdagnamiddag voor kinderen tussen 3 en 15 jaar die ingeschreven zijn in de vakantiewerking.
106
9 Juridische dienst
Adres Campus Prins Filip Jubileumlaan 217C 9000 Gent Aantal personeelsleden Juridische dienst voltijds equivalenten: 18,2 koppen: 23 Het departement Sociale Dienstverlening van OCMW Gent heeft een Juridische dienst, die vier kernactiviteiten heeft: aanbieden van juridische ondersteuning en beleidsvoorbereiding in de dossiers leefloon
en financiële hulp;
aansturen van het thema handhaving en uitvoeren van controles;
aanbieden van juridische schuldhulpverlening aan burgers en aansturen van het thema schuldhulpverlening;
aanbieden van laagdrempelige juridische bijstand aan burgers.
9.1 Aanbieden van juridische ondersteuning en beleidsvoorbereiding in de dossiers leefloon en financiële hulp
9.1.1 Algemene juridische opvolging van de sociale dossiers
Dossiers in verband met procedures echtscheiding en onderhoudsgeld. Als OCMW Gent voorschotten verleent op persoonlijk onderhoudsgeld schrijft de Juridische dienst de advocaat van de onderhoudsgerechtigde aan. We vragen de advocaat dat de onderhoudsgerechtigde zijn/haar rechten uitput op persoonlijk onderhoudsgeld. We delen ook mee dat wij de verleende voorschotten terugvorderen zodra de onderhoudsplichtige het persoonlijk onderhoudsgeld betaalt. De Juridische dienst volgt de stand van zaken in deze dossiers op.
Dossiers Dienst Voor Alimentatievorderingen (DAVO).
DAVO verleent voorschotten op onderhoudsgeld voor de kinderen en vordert het onderhoudsgeld terug bij de onderhoudsplichtige. Tot voor enkele jaren was dit een taak van het OCMW. De Juridische dienst gaf nog lopende dossiers door aan DAVO. In deze dossiers zijn er soms nog toepassingsvragen of discussies over de verleende en/of teruggevorderde voorschotten door het OCMW, maar deze taak is aan het uitdoven.
Het OCMW verleent vaak voorschotten op sociale uitkeringen.
De centrale administratie stuurt een subrogatie door naar de uitbetalingsinstelling. Hierdoor weet de uitbetalingsinstelling dat het OCMW voorschotten verleende. Als het
107
dossier voor de sociale uitkering in orde is, betaalt de uitbetalingsinstelling, dankzij de subrogatie, eerst de verleende voorschotten terug aan het OCMW. Het gebeurt dat de uitbetalingsinstelling rechtstreeks uitbetaalt aan de cliënt en ons subrogatierecht genegeerd wordt. Juridisch gezien moet de uitbetalingsinstelling dit bedrag een tweede keer aan het OCMW betalen en het te veel verleende van de cliënt terugvorderen. Onze dienst volgt dit dossier met betrekking tot dit principe van negatie subrogatie juridisch op.
Bij een weigering van een sociale uitkering kan de cliënt beroep indienen bij de
arbeidsrechtbank. Intussen verleent het OCMW financiële hulp. Als de cliënt de beroepszaak wint, zetten wij de financiële hulp stop en vorderen we de verleende steun terug. Om tijdig te reageren, volgt de Juridische dienst dit op.
De Juridische dienst volgt de dossiers op met juridische problemen of vragen over de
toepassing van de wetgeving op het leefloon, de wetgeving op het OCMW, bevoegdheidskwesties, vragen over aansprakelijkheidsrecht, familierecht of eigendommen…
9.1.2 Juridische helpdesk en beleidsondersteuning
De Juridische dienst verleent advies aan maatschappelijk werkers in hun sociale dossiers. Dit advies gebeurt mondeling, telefonisch of via e-mail. Wegens de administratieve belasting hielden wij hiervan tot half oktober 2013 geen cijfers bij. Sinds 15 oktober 2013 werkt de Juridische dienst met de cliëntonthaal- en trajectmodule (COT) in New Horizon. Maatschappelijk werkers sturen hun juridische vragen via dit programma door naar de juridische helpdesk, waardoor een telling mogelijk is geworden. Voor dringende gevallen blijven de juristen wel telefonisch bereikbaar. De vragen die we telefonisch behandelen zijn o.w.v. de administratieve belasting niet vervat in de telling, waardoor de cijfers nooit een volledig beeld kunnen geven van het aantal vragen. De laatste maanden van 2013 waren bovendien een overgangsperiode, waarin heel wat maatschappelijk werkers ons nog contacteerden op de vertrouwde manier (telefoon, e-mail), waardoor hun vragen niet geregistreerd werden, en anderen de nieuwe weg van doorverwijzing via het COT volgden. Aangezien alleen deze laatste vragen geregistreerd werden, behelzen de cijfers voor deze periode dus maar een fractie van de vragen die ons bereikten. Ze zijn bijgevolg niet volledig representatief voor het werk dat de juridische helpdesk leverde. Het gaat voor de periode van 15 oktober 2013 tot en met 31 december 2013 om 106 opvolgingen „juridisch advies leefloon en financiële hulp‟, waarvan er 90 werden behandeld en 16 geweigerd (vb. wegens doorverwijzing onder een verkeerde opvolging). De Juridische dienst leest sociale verslagen na die op de agenda van het Bijzonder Comité Sociale Dienst (BCSD) staan. We geven wekelijks advies aan de leden van het Precomité, zodat het Precomité het BCSD correct kan adviseren. Op de zitting van het BCSD is altijd een jurist aanwezig voor de juridische ondersteuning en de notulering. Daarnaast zorgt de Juridische dienst ook voor de organisatie van de hoorzittingen. Op de hoorzittingen is ook altijd een jurist aanwezig voor de juridische ondersteuning en de notulering.
108
De Juridische dienst ondersteunt verder het beleid en bereidt beleidsbeslissingen juridisch voor via de diverse beleidsvergaderingen. Tot slot zorgt de Juridische dienst zorgt voor juridische input voor de nieuwsbrieven en de draaiboeken.
9.1.3 Deelname aan werkgroepen
De Juridische dienst werkt mee aan een aantal werkgroepen binnen het departement Sociale Dienstverlening. Deze werkgroepen zijn dienstoverschrijdend. Een werkgroep bestudeert een bepaald probleem, begeleidt een bepaald proces, bereidt een standpunt voor of volgt bepaalde ontwikkelingen op. De Juridische dienst is voorzitter van de werkgroepen Leefloon, Zelfstandigen, Budget- en schuldhulpverlening en van de klankbordgroep Handhaving. Daarnaast zijn we ook lid van de werkgroepen Studenten, Terugvorderingen, Draaiboek SD, Overlijden en Aanvullende financiële hulp.
9.1.4 Opvolging van de procedures voor de Arbeidsrechtbank
In de procedures voor de arbeidsrechtbank werkt de Juridische dienst samen met advocaten, aangeduid door het Vast Bureau en de Raad. De Juridische dienst dient voor een procedure een e-besluit in voor het Vast Bureau en de Raad met de vraag om een advocaat aan te stellen. De advocaat maakt conclusies op en pleit de zaak voor de Arbeidsrechtbank. De Juridische dienst: bezorgt de stukken aan het Arbeidsauditoraat;
bezorgt de nodige documenten aan de advocaat;
geeft duiding bij de zaak;
leest de ontwerpconclusies na en doet suggesties voor aanpassingen en toevoegingen;
overlegt met de advocaat over de strategie;
volgt de verdere procedure op.
De Juridische dienst legt vervolgens de beschikkingen kort geding, de vonnissen en de arresten voor in een nota aan het BCSD met de eventuele vraag om beroep aan te tekenen. Voor de procedures voor de Arbeidsrechtbank diende de Juridische dienst 43 e-besluiten in voor het Vast Bureau en de Raad in 2013 (in 2012: 47, 2011: 48, 2010: 30 en 2009: 41) en legde de Juridische dienst 66 nota‟s voor aan het BCSD in 2013 (in 2012: 52, 2011: 56, 2010: 72 en 2009: 62). Voor verzoekschriften en uitspraken aan het einde van het jaar is er pas een e-besluit voor het Vast Bureau en de Raad of een nota aan het BCSD in het begin van het volgende jaar. In 2013 waren 199 beroepszaken in dossiers uit de welzijnbureaus hangende voor de Arbeidsrechtbank/het Arbeidshof, waarvan 22 nieuwe dossiers in 2013.
109
Er waren 247 beroepszaken in dossiers van de dienst Vreemdelingen hangende voor de Arbeidsrechtbank/het Arbeidshof, waarvan 15 nieuwe dossiers in 2013. Aantal definitieve uitspraken in 2013 m.b.t. de hoofdeis:
Gunstig Ongunstig Deels ongunstig Totaal % gunstig
Arrest 6 3 2 11 55%
Vonnis 21 4 4 29 72%
Beschikking kort geding 7 0 0 7 100%
Totaal 34 7 6 47 72%
In 2013 heeft OCMW Gent beroep aangetekend tegen:
Vonnis 1
Beschikking kort geding 3
In 2013 werd beroep aangetekend door de tegenpartij tegen:
Vonnis 1
Beschikking kort geding 0
In 2013 heeft OCMW Gent berust in:
Arrest 5
Vonnis 8
Beschikking kort geding 0
Totalen in 2013:
Totaal aantal uitspraken in 2013 58
Aantal verzoekschriften in 2013 48
Aantal dagvaardingen in kort geding in 2013 9
9.1.5 Administratief werk
De Juridische dienst organiseert de hoorzitting en staat in voor het betekenen van de beslissingen van het BCSD aan de cliënten. Tot en met 2012 vermeldden we in het jaarverslag het aantal verstuurde uitnodigingen voor de hoorzitting (2012: 481, 2011: 701, 2010: 612, 2009: 564 en 2008: 499). Aangezien in een aantal dossiers meerdere uitnodigingen worden verstuurd, zit in dit cijfer een aantal dubbeltellingen (bijvoorbeeld twee uitnodigingen naar een cliënt omdat we over twee adressen beschikken, een uitnodiging naar de voorlopig bewindvoerder, schuldbemiddelaar of advocaat van een cliënt, enzovoort). Vanaf nu zuiveren we dit cijfer uit door alleen het aantal uitgenodigde cliënten te tellen. In 2013 werden 252 cliënten uitgenodigd voor een hoorzitting. Dit aantal is ook lager dan 2012 omdat 2013 het eerste volledige jaar was waarin er alleen werd gehoord in geval van schorsingen van leefloon of op uitdrukkelijk verzoek van de cliënten of de maatschappelijk werkers. In 2013 hebben we 18.229 beslissingen van het BCSD betekend (2012: 18.622): 17.802 betekeningen van de beslissingen BCSD individuele gevallen;
110
248 betekeningen van de beslissingen BCSD hoorzitting;
179 betekeningen met betrekking tot de onderhoudsplicht van de ouders voor hun meerderjarige kinderen die studeren.
9.1.6 Vorming
In 2013 heeft de Juridische dienst de interne vorming „Fietsen door de RMI-Wet‟ georganiseerd. Deze vorming is een basisvorming over de OCMW-wetgeving die in hoofdzaak bedoeld is voor nieuwe maatschappelijk werkers, maar ook openstaat voor OCMW-medewerkers die hun kennis over de OCMW-wetgeving willen opfrissen. In de vorming worden de elementaire wettelijke bepalingen van de RMI-wet van 26 mei 2002 (leefloonwet) en het recht op maatschappelijke dienstverlening op grond van de OCMW-wet van 8 juli 1976 grondig besproken en geïllustreerd aan de hand van casussen.
9.1.7 Voorlopig bewind/gedwongen opname
De Juridische dienst leidt de procedures in, waarin het BCSD heeft beslist om over te gaan tot de aanstelling van een voorlopig bewindvoerder. Dit impliceert dat ze het verzoekschrift opmaakt, zorgt voor een omstandig medisch attest en naar de zitting gaat om het verzoek toe te lichten. In 2013 legden we 7 verzoekschriften neer om de aanstelling van een voorlopig bewindvoerder aan te vragen (2012: 10, 2011: 4; 2010: 4). Er werd 1 verzoekschrift tot aanstelling van een deskundige neergelegd. Dit is een procedure voorafgaand aan het verzoekschrift tot aanstelling van een voorlopig bewindvoerder. In 7 dossiers was er overleg tussen de maatschappelijk werker en de Juridische dienst over de wenselijkheid een voorlopig bewindvoerder te laten toevoegen aan de cliënt. In deze dossiers werd om diverse redenen (geen arts gekend/bereid om voor een attest te zorgen, arts laat na goedkeuring BCSD na het attest te bezorgen aan OCMW Gent, budgetbeheer meer aangewezen, ...) geen verzoek tot aanstelling van een voorlopig bewindvoerder neergelegd. We hebben in 2013 geen verzoeken voor gedwongen opname ingediend.
9.1.8 Medewerking aan publicaties
De Juridische dienst werkte in 2013 mee aan volgende publicaties: OCMW geannoteerd, die Keure;
Praktijkboek Sociale Zekerheidsrecht, Kluwer;
Praktisch Handboek voor OCMW-recht, die Keure.
111
9.2 Aansturen van het thema handhaving en uitvoeren van controles
Het is de opdracht van het OCMW om alle Gentse burgers een menswaardig bestaan te verzekeren. Dit gebeurt via een recht op maatschappelijke integratie/maatschappelijke dienstverlening onder de vorm van leefloon/financiële hulp of tewerkstelling. Dit impliceert mensen helpen hun rechten uit te putten en hen te coachen bij het naleven van hun plichten. De zorg dat de cliënt deze plichten naleeft, noemen we handhaving. We zorgen dat cliënten hun plichten naleven op een: preventieve manier: we informeren cliënten van in het begin van de hulpverlening over
hun rechten en plichten. We motiveren hen om deze verplichtingen na te komen;
curatieve manier: we herhalen het belang van het naleven van afspraken, we confronteren cliënten als ze hun afspraken niet nakomen, we leggen afspraken schriftelijk vast in een contract (vb. GPMI);
repressieve manier: we leggen sancties op als cliënten hun verplichtingen niet naleven. We zoeken sociale fraudeurs actief op en treden er tegen op.
Wij willen binnen Sociale Dienstverlening de klemtoon leggen op handhaving zonder de zorg voor de begeleiding van de allerzwaksten uit het oog te verliezen. Dit doen we door een accuraat handhavingsbeleid. De Juridische dienst trekt het thema handhaving.
9.2.1 Controlecel
De Juridische dienst heeft ook een Controlecel. Binnen de Controlecel zijn twee maatschappelijk werkers en een jurist tewerkgesteld. Deze Controlecel heeft als voornaamste opdracht de maatschappelijk werkers te ondersteunen die individuele cliëntdossiers hebben waarin ze vermoedens hebben van sociale fraude of oneigenlijk gebruik en dit door: het uitvoeren van frequente huisbezoeken;
het verrichten van vaststellingen;
het uitvoeren van bijkomend sociaal administratief onderzoek.
112
Totaal 2012
Kwartaal1 2013
Kwartaal 2 2013
Kwartaal 3 2013
Kwartaal 4 2013
Totaal 2013
Aanvragen 105 11 16 21 16 64
waarvan LL 95 10 15 15 12 52
waarvan LM 10 1 1 6 3 11
andere (vb. FH LL) 0 0 0 0 1 1
Onderzoek afgerond 103 9 9 14 1 33
gegrond 74 7 7 10 1 25
ongegrond 20 0 1 1 0 2
opdracht ingetrokken 9 2 1 3 0 6
Gegrond: aard fraude 74 7 7 10 1 25
onaangegeven bestaansmiddelen 2 0 1 0 0 1
samenwoonst 61 5 5 8 0 18
verblijfsadres 11 2 1 2 1 6
Gegrond: sanctie 74 7 7 10 1 25
aantal schorsingen 4 0 1 0 0 1
geen toekenning 0 0 0 0 0 0
geen toekenning en schorsing 1 0 0 0 0 0
stopzetting 2 1 0 0 0 1
stopzetting en schorsing 62 6 6 10 1 23
herziening categorie en schorsing 4 0 0 0 0 0
geen schorsing en geen stopzetting 1 0 0 0 0 0
In onderzoek 2 2 7 7 15 31
In 2013 werden ook nog 35 onderzoeken (lees: dossiers) afgerond die zijn aanvaard in 2012. Er waren in 2013 minder doorverwijzingen naar de controlecel. Dit is o.m. te wijten aan het feit dat de maatschappelijk werkers in de welzijnsbureaus de aangereikte tools om fraude zelf te detecteren meer systematisch gingen toepassen. De verwerking van signalen die kunnen wijzen op sociale fraude in risicokaarten heeft daarin een groot aandeel. De risicokaarten vermelden ook mogelijke acties om sociale fraude te voorkomen of curatief te handelen.
9.2.2 Samenwerking met het gerecht
We zetten ook actief in op de samenwerking met het parket en het uitwisselen van gegevens met het oog op de bestrijding van de sociale fraude. Het is van belang dat dit gebeurt binnen de grenzen van het beroepsgeheim. Enerzijds is er de vertrouwensrelatie tussen het OCMW en de cliënt, waardoor we omzichtig moeten omspringen met de informatie die we doorgeven. Anderzijds is er de aangifteplicht als ambtenaar wanneer deze kennis krijgt van
113
het misdrijf sociale fraude. Via het protocol met het Arbeidsauditoraat kwamen we tot een samenwerking/uitwisseling van gegevens waarbij we deze twee invalshoeken respecteren. In 2013 hebben we tegen 4 personen klacht bij de Arbeidsauditeur wegens sociale fraude t.o.v. OCMW Gent ingediend (2012: 7). De Juridische dienst zorgde voor de aanstelling van een raadsman via een e-besluit voor het Vast Bureau en de Raad en volgde de verdere strafprocedure op. De Juridische dienst legt dan de vonnissen en de arresten voor aan het BCSD, met de eventuele vraag om beroep aan te tekenen. In 2013 ontvingen wij op de Juridische dienst 18 kantschriften n.a.v. een ambtshalve gestart strafonderzoek (2012: 20). Dit impliceert dat wij informatie krijgen over onderzoeken die bij het gerecht hangende zijn en waarin mogelijk sociale fraude aanwezig is. 16 dossiers betroffen sociale fraude in onderzoek bij de Arbeidsauditeur;
2 dossiers betroffen sociale fraude in onderzoek bij de Arbeidsauditeur tegen een persoon die niet bij OCMW Gent gekend was.
In 2013 ontvingen wij op de Juridische dienst in 2 cliëntendossiers een brief van een sociale inspectie waarin inlichtingen werden verstrekt die mogelijk op sociale fraude wijzen. De Juridische dienst geeft dan telkens het nodige gevolg aan deze inlichtingen en neemt contact op met de betrokken maatschappelijk werker.
9.2.3 Netwerking
In 2013 verspreidden we onze visie, werking en kennis rond handhaving ook aan andere OCMW‟s en externen. Wij gaven een toelichting over het handhavingsbeleid en de controlecel: op de algemene vergadering van de secretarissen van de OCMW‟s van Vlaams-Brabant;
aan de OCMW‟s van het Maasland;
aan OCMW Aalst;
aan OCMW Ronse;
aan OCMW Grimbergen, OCMW Aalst en OCMW Asse;
aan een studente/stagiair in het kader van een bachelorproef.
Wij zetelden in het panel tijdens: de plenaire vergadering van het college van procureurs-generaal expertisenetwerk
mensensmokkel en mensenhandel;
de Gentse Klasse(n) van UGent.
We namen deel aan de rondetafelconferentie „Domiciliefraude in de sociale huisvesting en sociale uitkeringen‟ op het kabinet van minister Freya Van den Bossche.
114
9.2.4 Medewerking aan publicaties en onderzoeken
In 2013 schreef de Juridische dienst volgende artikels: „Het handhavingsbeleid van OCMW Gent. Tussentijdse evaluatie met bijzondere
aandacht voor de Controlecel‟ in Panopticon september-oktober 2013;
„Het handhavingsbeleid van OCMW Gent met bijzonder aandacht voor de Controlecel‟ in OCMW Visies 2013/3.
In 2013 werkte de Juridische dienst mee aan een studie over sociale fraude uitgevoerd door PricewaterhouseCoopers op vraag van de staatssecretaris voor Asiel en Migratie, Maatschappelijke Integratie en Armoedebestrijding, Maggie De Block.
9.2.5 Casusbesprekingen over handhaving
In 2013 gaf de Juridische dienst in samenwerking met een jurist van de themawerking Vreemdelingen en een jurist van het Opleidings- en Tewerkstellingscentrum en met ondersteuning van de Psychologische dienst een casusbespreking handhaving voor de hoofdmaatschappelijk werkers van het departement Sociale Dienstverlening. Tijdens deze casusbespreking wisselden de hoofdmaatschappelijk werkers van gedachten over o.m. het evenwicht tussen handhaving en hulpverlening, beroepsgeheim versus aangifteplicht als ambtenaar. Het is de bedoeling om deze casusbesprekingen in 2014 verder te zetten.
9.3 Aanbieden van juridische schuldhulpverlening aan burgers en aansturen van het thema schuldhulpverlening
De Juridische dienst heeft een cel Schuldhulpverlening. Hierna leest u over de verschillende taken van de cel Schuldhulpverlening.
9.3.1 Optreden als schuldbemiddelaar in procedures collectieve schuldenregeling
9.3.1.1 Aanstellingen als schuldbemiddelaar
De rechtbank heeft OCMW Gent voor de eerste maal aangesteld als schuldbemiddelaar op 7 februari 2000. Op 31 december 2013 heeft de rechtbank OCMW Gent in totaal reeds 395 maal aangesteld als schuldbemiddelaar. In 2013 heeft de rechtbank OCMW Gent 28 maal aangesteld als schuldbemiddelaar (2008: 20; 2009: 39; 2010: 34; 2011: 30; 2012: 28). De cel Schuldhulpverlening behandelt deze collectieve schuldenregelingen en volgt de procedures op. Van die 395 dossiers zijn er op 31 december 2013 nog 162 dossiers actief (2008: 146; 2009: 154; 2010: 163; 2011: 164; 2012: 167).
115
Van die 162 actieve dossiers collectieve schuldenregeling zijn er: 27 dossiers waarin er nog geen aanzuiveringsregeling kon worden bereikt en waarin de
rechtbank indien nodig verlenging van termijn heeft toegestaan;
131 dossiers waarin de schuldbemiddelaar een minnelijke aanzuiveringsregeling heeft bereikt die de rechtbank heeft gehomologeerd en die de schuldbemiddelaar verder opvolgt;
3 dossiers waarin de rechtbank – na proces-verbaal van de schuldbemiddelaar – een gerechtelijke aanzuiveringsregeling heeft opgelegd die de schuldbemiddelaar verder opvolgt;
1 dossier waarin de rechtbank een totale kwijtschelding heeft toegestaan en waarin de rechtbank opvolging door de schuldbemiddelaar heeft opgelegd.
In 2013 zijn er 34 dossiers collectieve schuldenregeling afgesloten en niet langer actief. Van die 34 dossiers zijn er: 4 dossiers waarin de rechtbank op vraag van de schuldbemiddelaar een herroeping (=
stopzetting) heeft uitgesproken;
29 dossiers die door de naleving van de aanzuiveringsregeling konden afgesloten worden en waarbij aan de schuldenaars een propere lei werd geboden;
1 dossier waarin de rechtbank een totale kwijtschelding verleend heeft.
Met andere woorden 88% van de 34 afgesloten dossiers zijn succesvol afgesloten. De wet op de collectieve schuldenregeling schrijft voor dat een schuldbemiddelaar vooraf moet instemmen met zijn aanstelling (art. 1675/6 §2 Gerechtelijk Wetboek). Overeenkomstig art. 1675/6 §2 Gerechtelijk Wetboek aanvaardt de cel Schuldhulpverlening de aanstellingen in de volgende volgorde: List break
1. De voorkeur blijft uitgaan naar personen die in budgetbeheer zijn bij OCMW Gent of naar personen voor wie de maatschappelijk werker budgetbeheer zal opstarten.
2. In de tweede plaats worden cliënten met een actief dossier in OCMW Gent aanvaard. Het gaat hier dan bijvoorbeeld over cliënten met budgetbegeleiding of leefloners met schulden.
3. In de derde plaats aanvaarden we aanstellingen indien de Arbeidsrechtbank zelf voorstelt dat OCMW Gent zou optreden als schuldbemiddelaar.
4. In de laatste plaats aanvaarden we aanstellingen voor personen zonder een actief dossier die zich bij OCMW Gent aangemeld hebben omdat ze een overmatige schuldenlast hebben.
De voorkeur binnen deze drie laatste categorieën gaat telkens uit naar personen met een sociale en financiële problematiek waarvoor ook opvolging door een maatschappelijk werker aangewezen is. Voor dergelijke cliënten kan de jurist van de cel Schuldhulpverlening als schuldbemiddelaar in tandem werken met de maatschappelijk werker. De cel Schuldhulpverlening maakt voor cliënten ook verzoekschriften tot het verkrijgen van collectieve schuldenregeling op (zie verder b.). Overeenkomstig art. 1675/4 §2 Gerechtelijk Wetboek stelt de cel Schuldhulpverlening in bepaalde gevallen OCMW Gent voor als
116
schuldbemiddelaar. Hierbij volgt de cel Schuldhulpverlening telkens het bovenvermeld voorkeursysteem. Gelet op de vele aanvragen van cliënten in budgetbeheer voor een collectieve schuldenregeling behoren de aanstellingen in 2013 bijna allemaal tot de eerste categorie.
9.3.1.2 Erelonen en kosten
Indien OCMW Gent als schuldbemiddelaar optreedt in een procedure collectieve schuldenregeling, kan OCMW Gent hiervoor ook erelonen en kosten aanrekenen. OCMW Gent moet hiervoor de tarieven hanteren van het Koninklijk Besluit van 18 december 1998 en moet de staten van kosten en erelonen ter goedkeuring voorleggen aan de rechtbank. In geval van insolvabiliteit van de schuldenaar neemt het Fonds ter Bestrijding van de Overmatige Schuldenlast deze kosten en erelonen ten laste. Voor 2013 werden staten van kosten en erelonen voor een totaal bedrag van 121.874,15 EUR geboekt. Voor de voorgaande jaren werden de volgende staten van kosten en erelonen geboekt: 2008: 38.322,08 EUR;
2009: 87.551,84 EUR;
2010: 90.655,44 EUR;
2011: 81.338,84 EUR;
2012: 94.538,05 EUR.
De stijging van de kosten en erelonen vanaf 2009 heeft niet zozeer te maken met het stijgend aantal dossiers collectieve schuldenregeling, maar veeleer met de beslissing van OCMW Gent begin 2007 om in alle nieuwe dossiers of in de dossiers waarin er nog geen aanzuiveringsregeling is als schuldbemiddelaar alle kosten en erelonen aan te rekenen overeenkomstig het KB van 18 december 1998 (te recupereren via de rekening collectieve schuldenregeling of via het Fonds ter Bestrijding van de Overmatige Schuldenlast).
9.3.2 Hulp bieden bij het indienen van verzoekschriften collectieve schuldenregeling
De cel Schuldhulpverlening biedt hulp bij het indienen van verzoekschriften collectieve schuldenregeling. In 2013 behandelde de cel Schuldhulpverlening 391 dossiers (in 2008: 356; in 2009: 444; in 2010: 455; in 2011: 381; in 2012: 364) van cliënten die informatie vroegen over een procedure collectieve schuldenregeling en/of cliënten die een vraag hadden naar het opstarten van een procedure collectieve schuldenregeling. De cel Schuldhulpverlening heeft deze mensen geïnformeerd en geadviseerd over een procedure collectieve schuldenregeling of over eventuele juridische alternatieven. In 160 dossiers heeft de cel Schuldhulpverlening een verzoekschrift tot het verkrijgen van een collectieve schuldenregeling opgesteld en neergelegd of meegegeven met de cliënt.
117
In 1 dossier heeft de cel Schuldhulpverlening een verzoekschrift tot het verkrijgen van onbeperkt uitstel voor de invordering van belastingen ingediend. De cel Schuldhulpverlening houdt de schuldeisers telkens schriftelijk op de hoogte van het verloop van het dossier.
9.3.3 Fungeren als juridische helpdesk voor maatschappelijk werkers
De cel Schuldhulpverlening besteedt voornamelijk aandacht aan de procedures collectieve schuldenregeling (optreden als schuldbemiddelaar en hulp bieden bij verzoekschriften collectieve schuldenregeling). De cel Schuldhulpverlening fungeert ook als een algemene, juridische helpdesk i.v.m. schuldhulpverlening voor de maatschappelijk werkers. Daarbij probeert de cel Schuldhulpverlening niet enkel aandacht te besteden aan de collectieve schuldenregeling maar ook aan schuldhulpverlening in de ruime zin van het woord (wetgeving op het consumentenkrediet, wetgeving op de marktpraktijken, beslagrecht, verjaring, faillissementsrecht, …). Indien de maatschappelijk werkers n.a.v. budgetbegeleidingen, budgetbeheren of andere schuldhulpverleningsdossiers juridische vragen hebben (vb. is die schuld verjaard? mag een incassobureau dergelijke kosten aanrekenen? wat is verschoonbaarheid?…), dan kunnen zij hiervoor een beroep doen op de cel Schuldhulpverlening (zie ook verder 9.4). De juristen van de cel Schuldhulpverlening evenals de andere juristen van de Juridische dienst houden in elk welzijnsbureau een zitdag voor juridische bijstand (zie ook verder 9.4).
9.3.4 Informeren en het beleid ondersteunen
De cel Schuldhulpverlening volgt ook nieuwe wetgevende initiatieven inzake schuldhulpverlening op en informeert hierover. De cel Schuldhulpverlening ondersteunt het beleid en bereidt beleidsbeslissingen juridisch voor. De cel Schuldhulpverlening zorgt voor juridische input voor de nieuwsbrieven en het draaiboek budget- en schuldhulpverlening.
9.3.5 Casusbesprekingen over schuldhulpverlening voorbereiden en leiden
Er was nood in OCMW Gent aan casusbesprekingen voor maatschappelijk werkers rond diverse vormen van schuldhulpverlening (budgetbegeleiding, budgetbeheer, bemiddeling voor schulden, collectieve schuldenregeling). De cel Schuldhulpverlening en de werkgroep Budget- en schuldhulpverlening hebben ervaren dat casusbesprekingen te verkiezen zijn boven vormingen die meer ex-cathedra en te theoretisch zijn. De cel Schuldhulpverlening en de werkgroep Budget- en schuldhulpverlening hebben een concept uitgewerkt voor dergelijke casusbesprekingen. De casusbesprekingen zijn als volgt georganiseerd: De cel Schuldhulpverlening bereidt de casusbesprekingen voor en leidt deze
casusbesprekingen in elke equipe (per hoofdmaatschappelijk werker en niet per welzijnsbureau).
118
Er is een casusbespreking in het voorjaar (van 1 januari tot 30 juni) en een casusbespreking in het najaar (van 1 september tot 31 december).
Er zijn in de welzijnsbureaus van het departement Sociale Dienstverlening 21 equipes wat betekent dat er jaarlijks – dus ook in 2013 – 42 maal een casusbespreking plaatsvindt.
Casusbesprekingen per equipe bevorderen de interactie en garanderen meer dat iedereen aan bod komt.
In de themadiensten Wonen, Energie en Thuislozen organiseert de cel Schuldhulpverlening tevens een casusbespreking.
9.3.6 Vorming geven en meewerken aan studiedagen en aan publicaties
Naast de casusbesprekingen heeft de cel Schuldhulpverlening in 2013 de volgende vormingen gegeven: 4 maal 1 dag van de elfdaagse basisopleiding schuldbemiddeling van het Vlaams
Centrum Schuldenlast (dat hiervoor OCMW Gent betaalt);
1 dag van de verdiepingsmodule collectieve schuldenregeling van het Vlaams Centrum Schuldenlast (dat hiervoor OCMW Gent betaalt);
2 keer een vorming voor de Emancipatorische Projecten: vormingen voor het project „Opnieuw je eigen centen beheren‟.
De cel Schuldhulpverlening werkt ook mee als redactielid aan het losbladig en vierdelig handboek „Schuldbemiddeling‟. Dit losbladig handboek is een project van het Vlaams Centrum Schuldenlast en wordt uitgegeven door Politeia. De cel Schuldhulpverlening woont de vergaderingen van de redactieraad bij en werkt als auteur mee aan de losbladige aanvullingen. In 2013 heeft de cel Schuldhulpverlening meegewerkt aan de actualisering van het deel over collectieve schuldenregeling en dit naar aanleiding van wetswijzigingen en allerlei hogere rechtspraak.
9.3.7 Werkgroep Budget- en schuldhulpverlening
De cel Schuldhulpverlening zit de werkgroep Budget- en schuldhulpverlening voor. In 2013 werkte de werkgroep o.a. rond: de registratie en de nieuwe budgetmodule;
het uitwerken van een concept voor meer specialisatie in de welzijnsbureaus;
het herwerken van het draaiboek budget- en schuldhulpverlening.
119
9.3.8 Samenwerken en overleggen met andere actoren
Op initiatief van de rechtbank wordt regelmatig overleg georganiseerd in het kader van de procedure collectieve schuldenregeling met alle schuldbemiddelaars in het gerechtelijk arrondissement Gent. Ook de cel Schuldhulpverlening neemt deel aan dit overleg. Samen met meester Elie Van Acker en meester Els Verté treedt de cel Schuldhulpverlening bovendien op als vertegenwoordiger van de schuldbemiddelaars in het arrondissement Gent en overlegt de cel Schuldhulpverlening met de rechtbank. De cel Schuldhulpverlening maakt telkens de verslagen van deze vergaderingen. Er is tevens door de rechtbank een e-group CSR opgericht waardoor permanent overleg via mail mogelijk is geworden. De cel Schuldhulpverlening neemt deel aan deze e-group. Via deze weg worden ook interessante gerechtelijke uitspraken en rechtsleer verspreid of minstens wordt er verwezen naar de publicaties hiervan. Permanent op de hoogte blijven is immers een must vermits schuldhulpverlening een materie is die nog volop ontwikkelt.
De cel Schuldhulpverlening werkt ook mee aan het regionaal samenwerkingsverband
BudgetInZicht (BIZ Gent-Eeklo) van de OCMW‟s in de regio en dit samen met het CAW Oost-Vlaanderen regio Gent-Eeklo. De cel Schuldhulpverlening maakt ook deel uit van de stuurgroep van dit samenwerkingsverband. Dit samenwerkingsverband streeft naar een kwaliteitsverbetering van de schuldhulpverlening en de schuldpreventie in de regio. De Vlaamse Overheid stelt subsidies ter beschikking van dergelijke samenwerkingsverbanden waarbij de CAW‟s optreden als budgethouder.
In het kader van dit regionaal samenwerkingsverband heeft de cel Schuldhulpverlening in
2013 bovenvermelde casusbesprekingen ook 2 maal voorbereid, georganiseerd en geleid voor vertegenwoordigers van de omliggende OCMW‟s en van het CAW. Het samenwerkingsverband betaalt OCMW Gent voor deze casusbesprekingen. De cel Schuldhulpverlening werkt ook actief mee aan het leernetwerk van dit samenwerkingsverband (dat o.a. ook intervisies in de regio organiseert).
De cel Schuldhulpverlening neemt ook deel aan de overleggroep Schuldbemiddeling van
het Vlaams Centrum Schuldenlast.
9.3.9 Samenwerkingsovereenkomst met OCMW Oosterzele voor schuldhulpverlening
In 2013 heeft OCMW Gent een samenwerkingsovereenkomst gesloten met OCMW Oosterzele. Deze samenwerkingsovereenkomst met OCMW Oosterzele houdt concreet in dat de cel Schuldhulpverlening in OCMW Oosterzele zitdagen houdt voor juridische ondersteuning van de maatschappelijk werkers van OCMW Oosterzele en voor juridische bijstand aan de burgers van Oosterzele m.b.t. schuldhulpverlening. OCMW Oosterzele betaalt hiervoor OCMW Gent. Zo heeft de cel Schuldhulpverlening 7 zitdagen gehouden in OCMW Oosterzele in 2013. In 2013 liepen er ook onderhandelingen met OCMW Merelbeke voor het sluiten van een samenwerkingsovereenkomst rond schuldhulpverlening. Deze samenwerkingsovereenkomst zal ingaan in 2014 en zal in het volgende jaarverslag aan bod komen.
120
9.3.10 Meewerken aan onderzoeken van studenten en begeleiding van studenten
De cel Schuldhulpverlening helpt regelmatig studenten bij allerlei vragen m.b.t. schuldhulpverlening.
9.4 Aanbieden van laagdrempelige juridische bijstand aan burgers
9.4.1 Juridische bijstand aan burgers
De Juridische dienst verleent zowel juridische eerstelijns- als tweedelijnsbijstand aan burgers. De rechtshulpvragen van elke Gentenaar, met de nadruk op de meer kansarme burger, zijn welkom. We organiseren ook zitdagen in alle welzijnsbureaus. Elke burger kan bij onze dienst terecht voor: juridisch advies;
juridische bemiddeling en juridische briefwisseling met betrokken partijen.
We verwijzen door voor: uitgebreide schriftelijke rechtshandelingen (bijv. aangifte personenbelastingen,
overeenkomst Echtscheiding in Onderlinge Toestemming, het opstellen van contracten, de aangifte van een nalatenschap, …);
het voeren van een procedure en het vertegenwoordigen in rechte van cliënten voor de rechtbanken. Dit is het monopolie van advocaten.
Net als in 2012, hanteerden we in 2013 een verfijnd registratiesysteem. In de mate van het mogelijke registreerden we ook uitgebreide juridische adviezen die we telefonisch of via e-mail aan cliënten gaven en juridische vragen over cliënten die via de maatschappelijk werkers gesteld en beantwoord werden. Maar wegens de administratieve belasting die dit met zich meebrengt, zijn dit soort rechtshulpvragen zeker niet allemaal opgenomen in de registratie. Sinds 15 oktober 2013 verlopen de doorverwijzingen voor juridische bijstand via de cliëntonthaal- en trajectmodule (COT). De cijfers zullen in de toekomst dan ook hieruit gehaald kunnen worden, zodat een aparte registratie door de medewerkers van de Juridische dienst overbodig is geworden. Voor de laatste maanden van 2013 bleven we alle vragen in het kader van juridische bijstand echter registreren in ons bestaand registratiesysteem, zodat we hieruit een totaal overzicht kunnen halen. In 2013 waren er in totaal 596 (2012: 425) rechtshulpvragen van 513 cliënten (2012: 378). Wij hadden zelf rechtstreeks contact met 363 cliënten (2012: 331). De rechtshulpvragen van 393 cliënten bereikten ons via de maatschappelijk werker (76,6%) (2012: 277 cliënten, 73,3%).
121
85 cliënten namen rechtstreeks contact op met de juridische dienst (16,6%) (2012: 80 cliënten, 21,2%). 8 cliënten werden intern doorverwezen vanuit een andere OCMW-dienst (bijv. OTC, ldc…) (1,5%) (2012: 4 cliënten, 1%). 2 cliënten werden vanuit een externe dienst (CAW) doorverwezen (0,4%) (2012: 0). Van 25 cliënten is de wijze van doorverwijzing niet gekend (4,9%) (2012: 17 cliënten, 4,5%) De thema‟s en de belangrijkste subthema‟s waarover de rechtshulpvragen gingen, zijn in aflopende volgorde: schulden: 248 vragen (41,68%) (2012: 181 vragen, 42,6%):
info CSR: 73 (2012: 68);
betwisting factuur: 38 (2012:15);
beslag: 25;
consumentenkrediet: 21 (2012: 16);
faillissement: 13 / schulden uit zelfstandige activiteit: 8;
telefonie-, internet-, tv-schulden: 11 (2012: 17);
fiscale schulden: 11;
woonschulden: 9 (2012: 11).
familiale aangelegenheden: 119 vragen (20%) (2012: 100 vragen, 23,5%):
erfrecht: 37 (2012: 23);
(echt)scheiding: 19 (2012: 17);
onderhoudsgeld kinderen: 17 (2012: 25);
voorlopige bewindvoering: 7 (2012: 5);
onderhoudsgeld ex-partners: 7;
verblijfsregeling kinderen: 4 (2012: 5);
afstammingsrecht: 4;
eigendomsrecht/vruchtgebruik: 3.
wonen: 77 vragen (12,94%) (2012: 45 vragen, 10,6%):
uithuiszetting: 14;
huuronkosten: 11 (2012: 4);
opzeg huurcontract: 10 (2012: 11);
huurwaarborg: 8;
staat woning: 8;
indexering huurprijs: 5 (2012: 4);
huurherstellingen: 4 (2012: 11).
dienstverlening door derden: 63 vragen (10,59%) (2012: 51 vragen, 12%):
klachten over schuldbemiddelaar: 36 (2012: 20);
klachten over advocaat: 12 (2012: 6);
vragen mbt schuldbemiddelaar: 5 (2012: 11);
122
aanstelling pro-Deoadvocaat: 3.
sociale zekerheid: 36 vragen (6,05%) (2012: 19 vragen, 4,5%):
OCMW-steun: 9;
pensioen/IGO: 6 (2012: 3);
zelfstandigen: 5 (2012: 2);
ziekte- en invaliditeitsuitkering: 4 (2012: 2);
tegemoetkoming FOD Sociale Zekerheid: 4 (2012: 2);
werkloosheidsvergoeding: 2 (2012: 3);
kinderbijslag: 2 (2012: 2).
misdrijven: 13 vragen (2,18%) (2012: 1 vraag, 0,23%):
strafrechtelijke sanctie: 8;
herstel in eer en rechten: 5.
overeenkomsten: 12 vragen (2,02%) (2012: 10 vragen, 2,35%):
koop-verkoop: 6 (2012: 4).
administratieve aangelegenheden: 9 vragen (1,51%) (2012: 8 vragen, 1,88%):
opzegging contract: 3 (2012: 3).
verzekeringen: 7 vragen (1,18%) (2012: 2 vragen, 0,47%);
gerechtelijk recht: 5 vragen (0,84%) (2012: 2 vragen, 0,47%);
tewerkstelling: 4 vragen (0,67%) (2012: 1 vraag, 0,23%);
vreemdelingen: 3 vragen (0,50%) (2012: 3 vragen, 0,7%);
andere: 0 vragen (2012: 2 vragen, 0,47%).
9.4.2 Andere acties die verband houden met juridische bijstand
De Juridische dienst zetelt in de Commissie Juridische Bijstand die de juridische bijstand organiseert in het arrondissement Gent.
Op 21 november 2013 gaf de Juridische dienst een vorming over erfrecht, schenkings- en successierechten aan bezoekers van het lokaal dienstencentrum Wibier.
In het kader van de komende staatshervorming en de bijhorende regionalisering van de woninghuurwetgeving heeft de Juridische dienst actief meegewerkt aan een onderzoeksproject op vraag van het Steunpunt Wonen van de Vlaamse Overheid. In het kader van dit onderzoeksproject waren er ook diverse werkgroepen zoals een werkgroep Woningkwaliteit en een werkgroep Huurwaarborg. De Juridische dienst maakte ook deel uit van deze werkgroepen.
123
10 Activering
Adres Maïsstraat 142 9000 Gent Aantal personeelsleden Staf Wonen & Activering voltijds equivalenten: 8,8 koppen: 10 Aantal personeelsleden Opleidings- en Tewerkstellingscentrum voltijds equivalenten: 73,3 koppen: 82 Aantal personeelsleden Emancipatorische werking voltijds equivalenten: 21,9 koppen: 28 Aantal personeelsleden Leerwerkplekken voltijds equivalenten: 63,3 koppen: 71
124
10.1 Organogram
10.2 Dienst Activering
10.2.1 Inleiding
Bij wijze van inleiding op het werkingsverslag 2013 van Activering zijn er enkele opvallende realisaties voor het voetlicht te plaatsen. Op vlak van taalactivering betekende de interne studiedag die we in februari hielden de aanzet om via werkgroepen toch wat nieuwe wegen inzake taalstimulering en taalbeleid in te slaan. Op weg gezet door prof. Piet Van Avermaet en geïnspireerd door een ruim panel van experten zowel uit onderwijs, hulpverlening als werk, werd een jaar lang gewerkt aan een actieplan dat ook in 2014 nog verder zijn uitwerking krijgt. Het was verheugend vast te stellen dat ook de partners VDAB en Stad Gent bereid waren taalactivering als thema mee op te nemen in de Convenant die begin 2014 voltooid wordt. Het project “sociale gidsen” binnen sociale activering kreeg na een voorbereidingsperiode in 2012 dit jaar volop vorm: na een opleiding en stage kon de eerste lichting sociale gidsen in het najaar aan de slag. Ze bieden vooral praktische ondersteuning aan cliënten: door hen te vergezellen naar allerlei instanties verlagen zij in grote mate letterlijk en figuurlijk drempels.
125
Binnen arbeidsactivering werd het effect gevoeld van de economische crisis: minder mensen vonden hun weg naar de arbeidsmarkt. Daarentegen werd de groeidoelstelling inzake artikel 60 overschreden. Voor de leerwerkplekken betekende 2013 de aanloop naar een compleet nieuw hoofdstuk. Niet alleen werd intern tot een grondige reorganisatie beslist waarbij de werking op de Oefenpleinstraat volgend jaar wordt overgebracht naar de Maïsstraat, maar ook de eerste concrete bouwstenen werden gelegd om op termijn de leerwerkplekken in te voegen binnen een ruim stedelijk sociaal-economisch dienstenbedrijf. Op beleidsniveau was ook binnen activering merkbaar dat 2013 het eerste werkjaar van een nieuwe legislatuur is. Niet alleen een nieuwe convenant met Stad Gent en VDAB werd voorbereid, voor het eerst werkten dienst Werk (Stad Gent) samen met Activering (OCMW) aan een gemeenschappelijk beleidsplan „Werk‟. De nakende overheveling van federale activeringsmiddelen naar Vlaanderen en de mogelijke effecten op het activeringsbeleid van het OCMW is een onzekere factor die zijn schaduw wat vooruitwerpt. We willen deze korte vooruitblik op het werkingsverslag afronden met de vaststelling dat onze nieuwe locatie op de UCO-site – enkele kinderziektes daar gelaten – zeer in de smaak valt bij de medewerkers. Niets dan lof trouwens ook bij de vele bezoekers die we mochten ontvangen uit Vlaanderen, Nederland en Wallonië.
10.2.2 Kernopdracht
De kernopdracht, het uiteindelijke resultaat van het activeringsbeleid van OCMW Gent, hebben we als volgt geformuleerd: „Elke activeerbare1 cliënt2 bereikt via het voor hem kortste traject3, het hoogst haalbare op de activeringsladder, waar mogelijk op een duurzame manier4.‟ De activeringsladder is een model dat de afstand tot de arbeidsmarkt voor elke cliënt in beeld brengt aan de hand van trappen (fasen). Hoe lager op de ladder, hoe groter de afstand tot de arbeidsmarkt. Het doel is de nodige middelen en instrumenten inzetten op maat van de cliënt waardoor hij de ladder kan opklimmen en de hoogst haalbare trap kan bereiken. Voor sommige cliënten gebeurt het opklimmen heel snel, voor anderen is de startsituatie ook de eindsituatie. Sommigen kennen dan weer een terugval naar een lagere trap tijdens het activeringstraject.
1 We beschouwen iedereen als activeerbaar, met uitzondering van degenen die vrijgesteld zijn.
Momenteel beschikken wij nog niet over cijfermateriaal van deze vrijgestelde groep en tellen wij deze cliënten mee bij de cliënten die zich op de activeringsladder in de fase „hulpverlening/zorg‟ bevinden. 2 Met het oog op de registratie van cijfermateriaal in kader van activering brengen we voorlopig de
leefloon- en levensminimumgerechtigden in beeld. Uiteraard activeren we ook andere cliënten zoals uitkeringsgerechtigde werklozen, personen die een ziektevergoeding ontvangen of mensen die bij het OCMW aankloppen voor budgetbegeleiding. In een latere fase willen we ook de activeringsinspanningen naar deze groep in beeld brengen. 3 Wij willen op maat werken, maar ook efficiënt: geen onnodige omwegen. Dit beschouwen we eerder
als een kwalitatief element wat de meetbaarheid bemoeilijkt. 4 Duurzame activering” is ons na te streven ideaal maar in de praktijk niet altijd het objectief. Denk
hierbij aan een verplichte tewerkstelling waar het accent ligt op de werkbereidheidstoets en niet zozeer op het aanbieden van een duurzaam perspectief
126
In welke fase van activering bevinden onze cliënten zich? Het totale aantal leefloon (LL)- en levensminimum (LM)-gerechtigden delen wij op in 7 categorieën. Wij baseren ons op cijfermateriaal verzameld in maart 2013. Nieuwe aanvraag in oriëntering: voor 621 cliënten (13%) geldt dat er pas onlangs een
nieuw dossier geopend werd. De maatschappelijk werker is nog bezig met het sociaal onderzoek, met de inventarisatie van de hulpvragen op de diverse levensdomeinen, met het uitzetten van een hulpverleningsaanpak. Alle dossiers minder dan 4 maand in steun beschouwen we als nieuwe aanvragen in oriëntering.
Hulpverlening: 518 cliënten (11%) situeren zich in de fase hulpverlening. Zij zijn langer
dan 4 maand in steun, maar nog niet geactiveerd. Deze categorie omvat ook een beperkt aantal cliënten vrijgesteld van activering. Hun situatie is vaak nog erg onstabiel of de problematiek is zo complex dat zorg (of harm reduction) meer aan de orde is dan activering.
Studenten: deze groep omvat 463 cliënten (10%). We beschouwen studeren ook als een
specifieke vorm van activering die uiteraard vanuit de dienst Activering niet wordt opgevolgd.
Cliënten in een traject taalactivering: 1.238 cliënten (26%) volgen Nederlandse taallessen
als eerste stap in hun activeringstraject. Combineren zij het volgen van Nederlandse les met sociale of arbeidsactivering dan worden ze in die groep meegeteld.
Activering via derde partner: 470 cliënten (10%) zoeken actief naar werk of een opleiding
zonder ondersteuning van het OTC, hetzij zelfstandig of via begeleiding van VDAB of GTB. In deze groep tellen we ook de deeltijds werkenden of cliënten die geregeld interimwerk verrichten. Voorlopig is dit cijfer een inschatting.
Hoewel de dienst Activering over het geheel van activering een coördinerende en aansturende rol heeft, worden binnen de dienst zelf maar twee groepen opgevolgd: Sociale activering: 244 cliënten (5%) vinden we terug in de fase sociale activering. Zij
worden begeleid door de activeringsbegeleiders van de Emancipatorische Werking (EW).
Arbeidsactivering: Deze categorie omvat de cliënten die zich op de activeringsladder of in
de fase „arbeidsactivering‟ of „arbeidstoeleiding‟ of „arbeid‟ bevinden. Het gaat om 1.151 cliënten (24%). De arbeidsbegeleiders en tewerkstellingsbegeleiders van het Opleidings- en Tewerkstellingscentrum (OTC) staan in voor hun begeleiding. Binnen deze groep bevindt zich art.60 als werkervaringsinstrument.
127
In het cirkeldiagram hieronder vinden we de 7 subgroepen terug:
Activeringsladder OCMW
Taalactivering
Sociale activering
ArbeidsactiveringActivering via externe partner
Studenten
Nieuwe aanvragen
HulpverleningTaalactivering
Sociale activering
Arbeidsactivering
Activering via externe partner
Studenten
Nieuwe aanvragen
Hulpverlening
Dit geeft volgend resultaat: 4 maanden na datum hulpvraag is ongeveer 89% van de gerechtigden op LL of LM geactiveerd. Dit resultaat is gelijklopend met de cijfers gerapporteerd in het jaarverslag 2012, waar we op basis van de gegevens mei 2012 konden concluderen dat 4 maanden na datum hulpvraag ongeveer 90% van de gerechtigden op LL of LM geactiveerd was. Meer informatie over de verschillende activeringsfasen en hun doelgroep vindt u verder in dit jaarverslag.
10.2.3 Clientenprofiel ‘geactiveerden’
De dienst Activering begeleidde in 2013 gemiddeld 1.732 cliënten (1.774 in 2012), telkens geteld op de eerste dag van de maand, van wie meer dan één vijfde tewerkgesteld is met een art.60§7-contract. In het werkingsjaar 2013 kwamen 1.240 nieuwe cliënten in trajectbegeleiding. In 2012 waren dit er 1.404. Als men de evolutie van de maandgemiddelden dienst Activering vergelijkt met de evolutie maandgemiddelden cliënten leefloon (LL) en levensminimum (LM), dan kan men zien: dat het aantal cliënten leefloon (LL) en levensminimum (LM) in 2010 sterk steeg en
vervolgens 2011, 2012 en 2013 daalde;
dat het aantal cliënten bij de dienst Activering ook sterk steeg in 2010, hier zette deze stijging (in lichtere mate) zich verder door in 2011 en 2012, maar in 2013 is er terug een lichte daling.
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Maandgemiddelde LM en LL 4676 4665 5199 5945 5675 4862 4749 Maandgemiddelde dienst Activering 1293 1281 1425 1669,6 1719,5 1774 1732,6
In 2013 zijn er 2.815 cliënten opgevolgd in de dienst Activering. Dat is nagenoeg hetzelfde aantal als in 2012 (2.869).
128
In het cliëntenprofiel valt op dat er ten opzichte van 2012 meer cliënten geen diploma hebben (+5,9%). Bijna 7 op de 10 cliënten beschikken niet over een diploma hoger secundair onderwijs. Daarnaast wonen meer cliënten alleen ten opzichte van vorig jaar (5,6%).
CLIËNTENPROFIEL VAN DIENST ACTIVERING
2011 2012 2013
Origine Belgen met een Belgische origine 42,6% 43,5% 42,7% Belgen met een migratie-achtergrond 15,3% 16,2% 15,8% Niet-Belg 42,1% 40,3% 41,5%
Geslacht Mannen 56,3% 55,2% 55,1% Vrouwen 42,7% 44,8% 44,9%
Leeftijd <25j 31,4% 26,1% 25,4% Tussen 25 en 34 jaar 32,3% 28,6% 29,2% Tussen 35 en 44 jaar 20,1% 23,2% 23,0% >45jaar 16,2% 22,1% 22,4%
Scholing5 Geen 14,5% 15,7% 21,6% Max. lager onderwijs 32,7% 25,5% 19,4% Max. lager secundair onderwijs 28,9% 25,5% 28,7% Hoger secundair of hoger 15,7% 17,6% 14,8% Buitenlands diploma 8,2% 15,6% 15,5%
Leefsituatie Alleenwonend 58,4% 50,6% 56,2% Alleenwonend met kinderen 22% 24,2% 23,5% Samenwonend met partner (en
kinderen) 19,6% 25,1% 20,3%
Kinderlast Geen kinderen 54,5% 48,3% 45,8%
In volgende tabel plaatsten we naast de globale profielgegevens van de dienst Activering ook de profielgegevens per fase van de activeringsladder. Als een cliënt zich in de loop van 2013 in verschillende trappen van de dienst Activering bevond, dan werden deze gegevens in elke trap verwerkt.
5 Op niveau van dienst Activering is bij 48,7% het scholingsniveau niet ingevuld.
129
Dienst Activering
Sociale activering
Arbeids activering
Arbeids toeleiding
Arbeid
Origine
Belgen met een Belgische origine
42,7% 67,6% 37,4% 32,4% 31,1%
Belgen met een migratie-achtergrond
15,8% 12,3% 16,4% 19,1% 16,4%
Niet-Belg 41,5% 20,1% 46,2% 48,5% 52,5%
Geslacht
Mannen 55,1% 45,5% 56,8% 56,0% 62,2% Vrouwen 44,9% 54,5% 43,2% 44,0% 37,8%
Leeftijd
<25j 25,4% 15,9% 28,7% 24,0% 30,7% Tussen 25 en 34 jaar 29,2% 20,1% 31,1% 29,7% 28,8% Tussen 35 en 44 jaar 23,0% 24,2% 22,2% 26,5% 22,8% >45jaar 22,4% 39,8% 18,0% 19,8% 17,7%
Scholing
Geen 21,6% 13,9% 24,3% 22,8% 22,5% Max. lager onderwijs 19,4% 31,5% 16,9% 18,5% 22,5% Max. lager secundair onderwijs 28,7% 35,1% 26,6% 25,7% 25,1% Hoger secundair of hoger 14,8% 12,3% 15,3% 16,9% 14,2% Buitenlands diploma 15,5% 7,2% 16,9% 16,1% 15,7%
Leefsituatie
Alleenwonend 56,2% 62,7% 55,4% 54,6% 47,1% Alleenwonend met kinderen 23,5% 27,0% 23,1% 23,1% 20,6% Samenwonend met partner (en kinderen)
20,3% 10,3% 21,5% 22,3% 32,3%
Kinderlast
Geen kinderen 45,8% 47,4% 45,9% 45,0% 42,2%
In de dienst Activering heeft meer dan de helft (57,3%) van de cliënten met een migratieachtergrond. 2 op 5 van de cliënten die we begeleiden, hebben geen Belgische nationaliteit. Bij de trappen arbeidstoeleiding en arbeid ligt het procentueel aantal cliënten met een migratieachtergrond nog hoger, bijna 70% heeft een migratieachtergrond. Hiertegenover zien we dat het cliënteel van de sociale activering voornamelijk Belgen (68,6%) zijn. Binnen de groep geactiveerden is het aandeel mannen iets hoger dan dat van de vrouwen. Meer in detail bekeken is aantal mannen bij de trappen arbeidsactivering, arbeidstoeleiding en arbeid hoger dan in de globale dienst. Bij arbeid is zelf 3 op de 5 cliënten een man. Bij sociale activering zien we de omgekeerde tendens, hier zijn de meerderheid van de cliënten vrouw. Het grootste aandeel deelnemers is jonger dan 35 jaar (54,6%). Voornamelijk bij de trappen arbeidsactivering en arbeid gaat het om een jonger cliënteel, hier is bijna 60% jonger dan 35 jaar. Bij sociale activering gaat het om een ouder publiek (64% ouder dan 35 jaar). Meer dan 40% van onze doelgroep heeft hooguit het lager onderwijs gevolgd. Dit is te vergelijken met alle trappen in activering. Als men kijkt naar het cliënteel dat maximaal een
130
lager secundair diploma heeft, dan gaat dit gemiddeld over bijna 70% (69,7%). Bij sociale activering heeft 78,9% slechts een diploma lager secundair. De meerderheid bestaat uit alleenstaanden zonder kinderen. Bij sociale activering is meer dan 60% (62,7%) alleenwonend. Op niveau van de dienst Activering werden jongeren -25 jaar en de personen met een niet-Belgische nationaliteit meer in detail bekeken. Jongeren -25 jaar Jongerenwerkloosheid is een beleidsprioriteit. Jongeren zijn oververtegenwoordigd in de leefloonpopulatie: bijna 1 op 3 (27,8%) is jonger dan 25 jaar. Er werden 714 jongeren begeleid in de dienst Activering in 2013. Dat zijn er 35 minder dan in 2012. In de dienst Activering is het aandeel jongeren onder de 25 jaar 25,4%. Op de trappen arbeidsactivering en arbeid overstijgt het aandeel jongeren de oververtegenwoordiging van de jongeren binnen de leefloon/levensminimumpopulatie. Op de trap sociale activering is het aandeel jongeren binnen de dienst Activering het laagst. De ongekwalificeerde uitstroom uit het onderwijs is groot: 80% van de jongeren in een activeringstraject hebben hooguit een diploma lager secundair. Voor de gehele populatie binnen activering is dit 69,7%. We zien dat iets meer dan de helft mannen zijn: 54,1% (53% in 2012). Het aandeel mannen ligt 1% lager dan bij de totale populatie van de cliënten die de dienst Activering begeleidt. 65,2% heeft de Belgische nationaliteit (65,3% in 2012). Dat is een groter aandeel dan in de totale populatie in de dienst Activering (58,5%). 35,1% woont nog in bij de ouders/familie. Meer dan de helft (56,4% ) van de -25jarigen is alleenwonend, al dan niet met kinderen (49,8% in 2012) en 8,5% (12,5% 2012) woont samen met een partner, al dan niet met kinderen. 30% van de jongeren heeft kinderen (26,4% in 2012).
131
In onderstaande tabel wordt het profiel van de -25jarigen per trap weergegeven.
Dienst Activering
Sociale Activering
Arbeids Activering
Arbeids Toeleiding
Arbeid
Leeftijd
<25j 25,4% 15,9% 28,7% 24,0% 30,7%
Origine
Belgen met een Belgische origine
51,3% 66,7% 51,8% 40,9% 50,9%
Belgen met een migratie-achtergrond
13,9% 9,4% 13,3% 20,8% 7,6%
Niet-Belg 34,8% 23,9% 34,9% 38,4% 41,5%
Geslacht
Mannen 54,1% 57,7% 53,2% 50,9% 54,9% Vrouwen 45,9% 42,3% 46,8% 49,1% 45,1%
Scholing
Geen 18,0% 14,6% 20,6% 10,9% 14,8% Max. lager onderwijs 17,7% 24,4% 16,6% 18,8% 27,9% Max. lager secundair onderwijs 44,9% 51,2% 43,9% 47,5% 26,2% Hoger secundair of hoger 15,0% 9,8% 14,2% 19,8% 26,2% Buitenlands diploma 4,4% 0% 4,7% 3,0% 4,9%
Leefsituatie
Alleenwonend met of zonder kinderen
56,4% 67,2% 58,3% 59,8% 54,2%
Inwonend bij ouders of familie 35,1% 27,9% 35,0% 27,5% 37,3% Samenwonend met partner met of zonder kinderen
8,5% 4,9% 6,7% 12,7% 8,5%
Kinderlast
Geen kinderen 70% 71,2% 70% 67% 60%
Bij de personen met een andere nationaliteit dan de Belgische zien we dat: 52,1% is van Europese origine:
26,2% is afkomstig uit een land van de Europese Unie:
3,5% uit een EU 15 land;
27,8% uit een EU+12 (13,1% Slowakije, 7,2% Bulgarije);
25,9% is afkomstig uit Europa niet-EU, (hierbij is 6,9% afkomstig uit Rusland; 5,3% uit Turkije; 5,1% uit Ex-Joegoslavië en 4,1% uit Albanië.
25,8% is afkomstig uit Afrika:
7,5% uit Noord Afrika (3,7% uit Marokko);
18,3% uit een ander Afrikaans land (4,7% uit Ghana).
19,8% komt uit Azië:
8,2% uit Azië Midden-Oosten;
11,6% uit een ander Aziatisch land (het grootste aandeel komt hier uit Afghanistan: 4,9%).
132
2,3% is afkomstig uit Amerika.
Bij de cliënten met een migratieachtergrond is de meerderheid (56,1%) man. 61,9% woont alleen (met of zonder kinderen). 27% woont samen met partner, al dan niet met kinderen. 11,1% woont in bij ouders of familie. De grote meerderheid (32,6%) is tussen 25 en 34 jaar, 26,4% is tussen 35 en 44 jaar, 21,3% is minder dan 25 jaar en een minderheid (19,7%) is 45 of ouder.
10.2.3.1 Realisaties
10.2.3.1.1 Subsidiedossiers
Naast beleidsondersteuning voor de dienst Activering beheerde de staf Activering en Subsidiecel in 2013 25 subsidiedossiers (2012 = 23), voor een opbrengst van 5,4 miljoen euro. Dat is behoorlijk minder dan in 2012 (11,9 miljoen euro) maar is te verklaren door de overdracht van het beheer van het stedenfondsdossier naar de staf Beleidsondersteuning voor een bedrag van 6,8 miljoen euro. In 2013 werd evenwel voor 6 nieuwe subsidies een aanvraagdossier ingediend. Verschillende partners werden betoelaagd voor een bedrag van 1 miljoen euro.
10.2.3.1.2 Infomomenten voor cliënten
In OCMW Gent informeren wij elke nieuwe cliënt over zijn rechten en plichten in een groep. Cliënten die onvoldoende Nederlands beheersen, volgen het vormingsprogramma GOAL , Nederlandssprekenden volgen de vorming OCMW info. List break2
a. OCMW info
Doel is om cliënten van bij de start van de hulpverlening te informeren over het rechten- en plichtenverhaal en de diverse activeringsmogelijkheden die OCMW Gent hen biedt. Zij verwerven gedurende de vorming perspectief en inzicht in hun eigen activeringsdoelwit. Wij informeren de wijkwerker over dit doelwit, waarop kan verder gebouwd worden bij het uitstippelen van een activeringstraject. In 2013 organiseerden wij de vorming OCMWinfo 40 keer en namen er van de 658 ingeschrevenen 339 cliënten deel(52%). Het aanwezigheidspercentage is gestegen met 6% t.o. 2012. Daarnaast vonden er 5 groepssamenkomsten plaats met (ex-)cliënten die over hun ervaringen met OCMW Gent getuigen in OCMW info .Wij begeleidden deze mensen in het verwoorden van hun eigen levensverhaal en hoe ze dit kunnen brengen voor en in dialoog met een nieuwe groep OCMW-cliënten. b. GOAL
Gemeenschappelijk Onthaal Allochtonen (GOAL) is verplicht voor alle nieuwe cliënten met leefloon of levensminimum die onvoldoende Nederlands spreken. De cliënten krijgen in hun taal uitleg over integratie, activering en hun rechten en plichten. Het accent tijdens dit infomoment ligt bij het motiveren van deze cliënten om Nederlandse taallessen te volgen. Wij benadrukken het belang van integratie en activering in onze maatschappij.
133
Wij organiseerden GOAL vier keer per jaar voor zeven taalgroepen (Arabisch, Bulgaars, Engels, Frans, Russisch, Slovaaks, Turks en 1 restgroep). In 2013 waren er 233 cliënten aanwezig van de 356 ingeschrevenen (65%).
10.2.3.1.3 Ervaringsdeskundige
Het werkterrein van de ervaringsdeskundige is een breed spectrum van activiteiten, waarbij de ervaringsdeskundige vanuit de eigen ervaringskennis in armoede en sociale uitsluiting input geeft. Doel is om de missing link te verkleinen en de hulp- en dienstverlening beter te laten aansluiten bij wat cliënt nodig heeft. De activiteiten situeren zich niet enkel op individueel hulpverleningsniveau. Het aantal vragen voor individuele tussenkomsten blijft nagenoeg ongewijzigd (17 in 2012, 16 in 2013). Deze interventies gingen om ondersteuning van de maatschappelijke werker daar waar de hulpverlening vast liep (weerstanden tegen activering, rechten en plichten verhaal, ondersteuning bij huisvestingsproblematiek, activeringsbegeleiding). De ervaringsdeskundige werkt verder mee aan „Klantenparticipatie‟ en „Opnieuw je eigen centen beheren‟. Nieuw in 2013 is de uitbouw van het project rond „Sociale Gidsen‟, waar de ervaringdeskundige een belangrijke taak had, zowel in de opmaak van het programma, het mede ondersteunen van de groepswerkingen (41), als bij de individuele begeleiding en evaluatie van de gidsen zelf. De vorming kansarmoede voor nieuwe medewerkers vond in 2013 1 keer plaats. De ervaringsdeskundige begeleidt deze vorming, samen met een groepsbegeleider van de Emancipatorische Werking (EW). Naast deze interne engagementen zijn er ook enkele tijdelijke externe engagementen opgenomen: vergadering armoedetoets Gent;
deelname aan de werkgroep 17 oktober, „Dag van verzet tegen de extreme armoede‟;
deelname aan de klankbordgroep ervaringsdeskundigen in Gent onder leiding van een stafmedewerker beleidsondersteuning.
Een student van de Hogeschool Gent (bachelor in het sociaal werk – maatschappelijk werk) maakte zijn eindwerk rond de ervaringsdeskundige: „De ervaringsdeskundige als spiegel voor de sociaal werker‟. Hiervoor vonden een drietal gesprekken plaats. Nieuw in 2013 is dat er een student ervaringsdeskundige van andere origine zijn stage loopt in de Emancipatorische Werking en in duo begeleid wordt door de ervaringsdeskundige. Gelet op de stijgende diversiteit binnen het OCMW-cliënteel zien we dit als een absolute meerwaarde.
10.2.3.1.4 Dialooggroep klantenparticipatie
Deze werking staat voor participatie en dialoog met de doelgroep en geeft door emancipatorisch groepswerk de mensen een stem in de organisatie. Dit gebeurt via
134
gespreksgroepen die gerelateerd zijn aan de hulp- en dienstverlening van ons OCMW. Door participatie en dialoog met de doelgroep verlagen we de drempels in de hulpverlening. De werking legt de focus niet zozeer op arbeidsactivering en doorstroming, maar wel op participatie en dialoog. OCMW Gent schakelt de dialooggroep in als partner in een beleidsproces, als klankbordgroep rond een specifieke maatregel, bij het ontwerpen van brieven bestemd voor cliënten, en als meewerkende partner in vormingen en dialoogmomenten. In 2013 zetten we verder in op het verankeren van de structurele positie van klantenparticipatie binnen het departement SD en op het verbeteren van de representativiteit van de deelnemersgroep. Sinds 2012 gebeurt de regie van klantenparticipatie op niveau van de staf Beleidsondersteuning. Om toekomstige opdrachten vanuit een meer representatieve afvaardiging van OCMW–cliënten te benaderen, werkten we binnen klantenparticipatie met een ad-hocgroep van 10 deelnemers met een migratieachtergrond (thema taalactivering). Vanaf april zijn we gestart met een aparte groep van hoofdzakelijk personen met een migratieachtergrond. 12 mensen van deze groep zijn sinds september lid van de pool klantenparticipatie waardoor we sindsdien met etnisch gemengde groepen werken en waardoor nieuwe toeleidingen van mensen van andere origine vlotter verlopen . We beschikken nu over een pool van actieve deelnemers klantenparticipatie van 29 personen. Van hen hebben 11 mensen hebben een migratieachtergrond. 5 personen stopten in 2013 (drie mensen zijn doorgestroomd naar een hogere trap op de activeringsladder en twee personen haakten af door gezondheids- en psychosociale problemen). Ter vergelijking: in januari 2013 beschikten we over een deelnemersgroep van 19 personen (netto-aangroei van 10 personen; 15 nieuwe deelnemers). Het aantal bijeenkomsten steeg het afgelopen jaar tot 88, waardoor de stijgende lijn van 2012 werd voortgezet. Ter vergelijking: in 2012 hadden we 84 bijeenkomsten, in 2011 56. 10 bijeenkomsten werden gewijd aan de opstart van de nieuwe groep van mensen met
een migratieachtergrond (kennismaking, opstart groepsproces, vorming, …).
7 van deze bijeenkomsten bestonden uit planningsbijeenkomsten (dispatching opdrachten en terugkoppeling van realisaties door opdrachtgevers).
2 bijeenkomsten gingen over vorming (veilig gebruik van sociale media en interculturele communicatie).
Er werd 1 bijeenkomst georganiseerd met als doel de groepssfeer in de deelnemersgroep te bevorderen en als erkenning voor hun inzet (eindejaarsfeestje), in samenwerking met de groep van de sociale gidsen.
De andere bijeenkomsten (68) gingen over taakgericht groepswerk rond de opdrachten. We sommen ze hieronder op. Realisaties: inbreng bij het armoedebeleidsplan in het kader van het opgezette inspraakproces vanuit
de staf beleidsondersteuning (19 bijeenkomsten);
medewerking aan de taalbeleidsdag van 25 februari door het maken van een videomontage met ervaringen en standpunten van OCMW-cliënten (10 bijeenkomsten);
135
medewerking aan het project lokaal proactief handelingskader in samenwerking met de staf beleidsondersteuning, Samenlevingsopbouw, CAW en de Gentse ldc‟s (11 bijeenkomsten);
inbreng in het beleidsthema „aanvullende bijstand‟ in samenwerking met de staf beleidsondersteuning (3 bijeenkomsten).
nalezen van brieven Eandis (4 bijeenkomsten);
nadenken over de mogelijke betekenis van een ontmoetingsruimte binnen de Emancipatorische Werking (2 bijeenkomsten);
opzetten van vormingen aan de hand van getuigenissen over armoede voor een school secundair onderwijs uit Hoogstraten (2 bijeenkomsten);
bezoek aan het Vlaams parlement met voorbereiding (2 bijeenkomsten);
opstart van de werkgroep die de bestaande brochure „Wegwijs in het OCMW‟ (met info rond drempels en procedures voor nieuwe OCMW-gebruikers) herwerkt in samenwerking met de informatiedienst SD en de communicatiedienst. Deze werkgroep wordt voortgezet in 2014 (1 bijeenkomst);
doornemen van enquêteformulieren als testgroep bij de survey van het leefbaarheidsonderzoek van Stad Gent in samenwerking met de dienst Data-analyse en GIS (2 bijeenkomsten);
inbreng bij het ontwerpen van een nieuwe klantentevredenheidsmeting in het OCMW in samenwerking met de staf beleidsondersteuning (1 bijeenkomst);
nalezen van een aantal brieven van de dienst Financiën (OCMW) en de brandweer (Stad Gent) op leesbaarheid en toegankelijkheid (2 bijeenkomsten);
inbreng bij een bevraging rond het concept „hospitawonen‟ in samenwerking met de staf beleidsondersteuning (1 bijeenkomst);
inbreng bij het vormgeven van een website als online communicatieplatform rond armoede (het zogenaamde „armoedecomité‟) voor mensen in armoede in samenwerking met een particulier initiatiefnemer en de staf beleidsondersteuning (3 bijeenkomsten);
inbreng bij het communicatieplan naar OCMW-cliënten rond het proactief maken van de OCMW-schoolpremie in samenwerking met de informatiedienst (1 bijeenkomst);
werkgroep rond het vormgeven van informatie rond rechten aan OCMW-cliënten. Dit was een van de suggesties die voortkwam uit het project lokaal proactief handelingskader. In samenwerking met de staf beleidsondersteuning (1 bijeenkomst);
deelname aan onderzoek masterstudenten ziekenhuiswetenschappen in het kader van toegankelijke gezondheidszorg (1 bijeenkomst).
Volledigheidshalve vermelden we twee initiatieven waaraan de deelnemers klantenparticipatie meewerkten als vrijwilliger: meewerken aan de verdeling van gratis pakken huisvuilzakken vanuit Ivago en de stad
Gent in het kader van sociale correcties;
medewerking aan het schonen van dossiers in het Archief van OCMW Gent.
136
Vanuit de hoedanigheid als personeelsleden die professioneel bezig zijn met klantenparticipatie van OCMW-gebruikers werd er voor verschillende zaken een beroep gedaan op ons zonder rechtstreekse inbreng van cliënten. Het betreft: medewerking aan diverse interne en externe werkgroepen: OCMW-klankbordgroep
lokaal sociaal beleid, de werkgroep „armoedetoets‟, de werkgroep kritisch inkomen LSB, werkgroep gebruikersondersteuner New Horizon;
organiseren van een vorming voor groepswerkers EW en OTC rond intercultureel werken binnen emancipatorisch groepswerk in samenwerking met de dienst Vorming en Bind-kracht;
stagebegeleiding van een tweedejaarsstudente maatschappelijk werk;
begeleiden van een personeelswerkgroep die het concept van een ontmoetingsruimte voor EW onderzoekt en ontwikkelt;
medewerking aan een studentenproject rond technieken sociaal cultureel werk vanuit de opleiding sociaal werk Arteveldehogeschool.
Tevens werd er meegewerkt aan het Werkboek Gebruikerspaticipatie dat werd opgemaakt op initiatief van de Provincie Oost-Vlaanderen, door de vakgroep Orthopedagogie, faculteit Mens en Welzijn van Hogent. De dialooggroep klantenparticipatie werd hierin als good practice opgenomen.
10.2.3.1.5 Interculturalisering
De sociale dienstverlening van OCMW Gent moet voor etnisch-culturele minderheden even kwaliteitsvol en toegankelijk zijn als voor andere Gentse burgers. De dienst Interculturalisering helpt om de taal en cultuurbarrière te doorbreken. Alle hulpverleners kunnen een beroep doen op intercultureel medewerkers en intercultureel bemiddelaar. Het team is een vaste partner bij de dient Vreemdelingen, lokale adviescommissie, de hoorzittingen, de Psychologische dienst, de Juridische dienst, het wijkwerk, enz. De beschikbare talen in het team zijn: Arabisch/Berbers van het Noorden, Bulgaars, Russisch, Spaans en Turks. Tolken is de hoofdopdracht van de intercultureel medewerkers. In 2013 namen ze in het totaal 4.071 individuele opdrachten op. Samenwerkingsverbanden: Voor de nieuwe EU-burgers (Bulgaren) organiseren we samen met de dienst Vreemdelingen de verplichte groepssessies. De cliënten worden over het rechten- en plichtenverhaal binnen OCMW Gent geïnformeerd. In 2013 waren 86 cliënten ingeschreven in deze groepssessies, van wie er 63 (73%) aanwezig waren. In het najaar van 2013 organiseerde de Psychologische dienst groepssessies gericht naar intra-Europese migranten. De intercultureel medewerkers zorgden voor de toeleiding door een huisbezoek te brengen bij potentiële kandidaten. Tijdens het huisbezoek motiveerden wij de cliënten tot deelname aan de infosessies. In het kader van integrale gezinsbegeleiding werken wij ook samen met de Psychologische dienst. In 2013 begeleidde de intercultureel bemiddelaar 10 gezinnen van vreemde origine.
137
10.2.3.1.6 Vernieuwde visie taalactivering
De dienst Activering organiseerde op 25 februari 2013 een denkdag over taalactivering voor de hoofdmaatschappelijk werkers, stafmedewerkers, diensthoofden en directie van het departement Sociale Dienstverlening. Het doel van de denkdag was een aantal discussiepunten over taalactivering uitdiepen. Zo wilden we tot duidelijke en gedragen standpunten komen. Deze denkdag leverde nieuwe inzichten op die onze blik verruimden. Deze nieuwe ideeën leidden tot een visietekst waarin we de krijtlijnen uittekenden over hoe we de komende jaren rond taalactivering willen werken. Pijlers van het nieuwe taalbeleid Professor Piet Van Avermaet, gastspreker op de denkdag, liet ons inzien dat je een taal niet alleen leert binnen de muren van een klaslokaal, maar vooral door de taal te gebruiken in het dagelijkse leven. De komende jaren willen we dan ook een heleboel acties op touw zetten om taaloefenkansen voor anderstaligen te creëren. Wanneer je een taal leert met een bepaald doel voor ogen, is de motivatie groter. Daarom gaan we op zoek naar oefenkansen die aansluiten bij de leefwereld van de cliënt. We blijven ook inzetten op de motivering van onze cliënten om taallessen te volgen bij een taalaanbodverstrekker. Want we zijn ervan overtuigd dat iedereen een basiskennis Nederlands nodig heeft. De oefenkansen Nederlands moeten een aanvulling zijn op deze taallessen. Voor wie niet (meer) terecht kan bij de school (vb. omdat hij uitgeleerd is of zijn leerplafond bereikt heeft), kan dit aanbod een alternatief zijn. Op die manier willen we alle anderstaligen de kans geven om hun kennis van het Nederlands te onderhouden en te verbeteren. We willen het activeringstraject sneller laten aansluiten op het taaltraject van de OCMW-cliënt. Om dit mogelijk te maken willen we meer inzetten op extra ondersteuning of begeleiding van de werkvloer die anderstaligen tewerkstellen, vb. door taalcoachen in te zetten. Een taalcoach begeleidt de anderstalige werknemer op de werkvloer. Ook in de equipe “NederlandsWerkt” van het OTC voerden we in september 2013 een aantal veranderingen door om de zwaksten in onze doelgroep van anderstaligen meer te ondersteunen. Dit wordt nader toegelicht onder „Arbeidsactivering - Arbeidsbegeleiding anderstaligen‟. De komende jaren willen we, in samenwerking met diverse partners in Gent (Huis van het Nederlands, VDAB, taalaanbodverstrekkers, Gent Stad in Werking, …) verschillende acties ontwikkelen om dit nieuwe taalbeleid uit te werken.
10.2.3.1.7 Sociale Gidsen
Op 15 maart 2013 zijn we vanuit de Emancipatorische Werking gestart met het project „Sociale Gidsen‟. Binnen dit project zijn de sociale gidsen OCMW-cliënten die zelf geconfronteerd geweest zijn met ervaringen in armoede en sociale uitsluiting We rekruteren OCMW-cliënten en leiden hen op als sociale gids. De opleiding gebeurt in nauwe samen werking met het Centrum voor Basiseducatie. In de proeffase (15.03.2013 - 31.12.2013) waren de welzijnsbureaus Gent Noord, Gent Zuid, en de Brugse Poort betrokken, Wooncoaching en dienst Wonen. Met dit project wilden we een actiegerichte en praktische ondersteuning bieden in het hulpverleningsparcours door het inschakelen van sociale gidsen voor minder zelfredzame cliënten.
138
Concreet betekent dit: vergezellen van cliënten naar afspraken en instanties, nodig om vooruitgang te boeken op diverse levensdomeinen en in de hulpverlening. Het doel is om mensen te ondersteunen zodat noodzakelijke stappen sneller in orde komen. Concreet willen we: de individueel maatschappelijk werkers ondersteunen bij het verlenen van een
hulpverlening op maat;
minder zelfredzame cliënten praktische, actiegerichte ondersteuning bieden om daadkracht en zelfredzaamheid te verhogen;
minder zelfredzame cliënten ondersteunen bij het uitvoeren van administratieve noodzakelijkheden en bij het uitputten van rechten;
activeringstraject voor de kandidaat-gidsen zodat zij een maatschappelijk zinvolle activiteit kunnen uitvoeren en zo hun maatschappelijke integratie kunnen verhogen.
We hanteren een systeem waarbij gidsen functioneel ingezet worden om het uitvoeren van bepaalde taken bij andere cliënten te ondersteunen (geen buddysysteem). De gids heeft een gelijklopend referentiekader als de cliënt, wat drempelverlagend werkt en de kans op aanvaarden en slagen van de interventie vergroot. Zowel cliënt als gids doorlopen beiden hun eigen leerproces, wat versterkend werkt. List break2
a. Vorming
Na een opleiding op maat en een succesvolle stage, ontvingen 12 sociale gidsen op woensdag 3 juli 2013 een eerste deelcertificaat uit handen van de OCMW-voorzitter.
Tussen 10 september en eind december 2013 volgden 10 sociale gidsen een volgende module binnen hun opleidingtraject als sociale gids.
Op 31/12/2013 behaalden 9 sociale gidsen een volgend deelcertificaat van het Centrum voor Basiseducatie.
b. Realisaties
In de maand juli 2013 maakten de sociale gidsen deel uit van een pool vrijwilligers die aangestuurd vanuit de Emancipatorische Werking en in opdracht van het OCMW Archief dossiers hebben geschoond.
Op 31/12/2013 hebben 38 maatschappelijk werkers/ hulpverleners een beroep gedaan op de sociale gidsen en stond de teller op 105 gidsenopdrachten:
38 opdrachten naar diensten en organisaties voor het regelen van administratieve zaken;
28 opdrachten in het kader van een goede doorverwijzing;
38 opdrachten in het kader van maatschappelijke integratie;
1 andere opdracht (vakantiewerking).
c. Perspectieven
Vanaf januari tot en met juni 2014 volgen de sociaal gidsen verder groepswerking/vorming, dit in combinatie met het uitvoeren van gidsenopdrachten en
139
individuele coaching. Ook deze module wordt geënt op de noden tot vorming die nog in de groep leven. Intervisie is een belangrijk stuk hiervan.
Alle deelnemers zijn eind 2013 geëvalueerd. Voor iedere deelnemer is er een nota opgemaakt met te behalen doelen. Als deze groeidoelen behaald worden en de gidsen verder aan vorming deelnemen, kan de titel van sociale gids tegen juni 2014 effectief worden toegekend.
De cliënten die gebruik maakten van een sociale gids zijn unaniem: de ondersteuning van de gids is een grote meerwaarde en soms cruciaal voor de uitputting van rechten. Ook de maatschappelijk werkers die een sociale gids gebruikten beamen de meerwaarde van het project. Deze positieve evaluatie leidt tot de ambitie om het oorspronkelijke pilootproject verder uit te breiden naar alle welzijnbureaus en het aantal gidsenopdrachten te verhogen. Deze uitbreiding zal gefaseerd gebeuren. in februari 2014 in het welzijnsbureau de Bloemekenswijk;
in maart 2014 in het welzijnsbureau Gentbrugge/Ledeberg;
in april 2014 in het welzijnsbureau Nieuw Gent;
in september 2014 in het welzijnsbureau Sint-Amandsberg.
10.2.3.1.8 Aanzet reorganisatie
In 2013 werd de aanzet gegeven om de Leerwerkplekken te reorganiseren. Aanleiding hiertoe is onder andere de oprichting van een stedelijk sociaal economisch dienstenbedrijf. Samen met dienst Werk, opgenomen in de beleidsdoelstellingen van Stad en OCMW. De reorganisatie bestaat hoofdzakelijk uit het samenvoegen van alle technische projecten op de UCO-site om zodoende een ruimer en minstens even kwaliteitsvol aanbod te ontwikkelen op een efficiënte wijze. Ook de professionalisering van Ikook (van arbeidszorgproject naar restaurantwerking) past hierin.
10.2.3.1.9 Convenant OCMW/Stad Gent/VDAB
Gezien de nieuwe legislatuur moest ook de bestaande convenant tussen Stad Gent, OCMW Gent en VDAB vernieuwd worden. Deze convenant regelt hoe de betrokken diensten hun reguliere werking/jaarplanning op elkaar afstemmen om tot een betere samenwerking te komen. Vanuit dienst Activering werd volop meegewerkt aan de voorbereiding van de nieuwe convenant, die in 2014 voltooid wordt.
10.2.3.1.10 W²
In 2013 werd op Vlaams niveau de conceptnota W² uitgetekend, die in de loop van 2014 tot een W²-decreet moet leiden dat werk-welzijnstrajecten van werkzoekenden formaliseert. Naar aanleiding hiervan namen wij het initiatief om een tijdelijke werkgroep op te richten met partnerorganisaties die net als de OCMW's een rol zullen spelen binnen dit decreet (VDAB, GTB, CAW). Bedoeling van de werkgroep is om te anticiperen op wat het decreet concreet voor onze werking en onze cliënten in Gent zal betekenen. Dit doen we door de tekst van de conceptnota te vertalen in termen van concrete gevolgen, en door middel van casebesprekingen rond samenwerking.
140
10.3 Taalactivering
10.3.1 Kernopdracht
Het leren van de Nederlandse taal is een noodzakelijke stap om te komen tot maatschappelijke integratie. Het onvoldoende kennen van het Nederlands bemoeilijkt de activering richting arbeidsmarkt en het uitbouwen van een kwaliteitsvolle en integrale hulpverleningsrelatie met de maatschappelijk werker. De kennis van het Nederlands is één van de belangrijkste voorwaarden voor een succesvol traject naar werk. Anderstalige steungerechtigden worden altijd doorverwezen voor het volgen van Nederlandse lessen (verder: NT2: Nederlands tweede taal) bij een taalaanbodverstrekker als eerste stap in hun activeringstraject. Daarnaast biedt het Opleidings- en Tewerkstellingscentrum (OTC) ook een aantal (voor)trajecten aan richting werk, met bijzondere aandacht voor taal (zie verder: VIA en JOB-INTRA) en taalcoaching voor anderstaligen die via het OCMW aan het werk zijn. Voor laaggeschoolde EU-burgers ontwikkelden wij een alternatief aanbod, omdat zij moeilijk terecht kunnen in het reguliere NT2-aanbod. Uit dit proefproject blijkt dat ook andere laaggeschoolden vanuit een andere origine hierbij baat hebben. (zie verder: Ntuurlijk).
10.3.2 Cliëntenprofiel
Uit de telling blijkt dat 1.621 cliënten (vorig jaar 2.042) nood hebben aan Nederlandse taallessen. Als we uitgaan 48446 steungerechtigden (leefloon en levensminimum) dan betekent dit 33,5 % van alle steungerechtigden (vorig jaar 37%). 1.022 personen (63%) bereikten nog niet het niveau A2 (vorig jaar: 1.570), nodig om naar artikel 60 te kunnen doorstromen (vorig jaar 75%). 599 hebben wel al dit niveau (vorig jaar 457). Deze personen kunnen we dus mogelijk in de toekomst naar arbeidsactivering leiden of zijn al aan het werk. Van de groep die A2 nog niet bereikt heeft, volgt 35% een alfa-traject (356, vorig jaar 476). „Alfatrajecten‟ worden door Leerpunt aangeboden voor zeer laaggeschoolden, analfabeten en andersalfabeten. Bij deze groep verloopt de taalverwerving veel trager. Het betekent ook dat 21 % van de totale groep LM+LL niet voldoende het Nederlands machtig is om op een werkvloer te kunnen functioneren (vorig jaar 28%). We zien dat de totale groep op te volgen cursisten ten opzichte van vorig jaar is gedaald met meer dan 400 personen. Toch is de groep die al A2 bereikte licht gestegen is. De „startersgroep‟ is bijgevolg gedaald. De verklaring ligt bij de dalende instroom. 599 personen bereikten al A2 en kunnen in principe doorverwezen worden naar de gewone trajectbegeleiding. We stellen vast dat een groot deel effectief al een activeringsdossier heeft (414).
6 aantal cliënten leefloon/levensminimum in oktober
141
10.3.3 Realisaties
Zowel voor het schooljaar 2012-2013 als voor het schooljaar 2013-2014 werd de samenwerkingsovereenkomst met het Huis van het Nederlands en de taalaanbodverstrekkers verlengd. Hierdoor kon een elektronische uitwisseling plaatsvinden van gegevens tussen de partners en werd het voor de maatschappelijk werkers mogelijk om op te volgen waar zijn cliënt les volgde, waar hij was ingeschreven op een wachtlijst, en of hij effectief aanwezig was in de les. Vanaf schooljaar 2013-2014 moeten de taalaanbodverstrekkers de aanwezigheden van cliënten in de taallessen invoeren in de Kruispuntbank Inburgering (KBI). Dit brengt met zich mee dat het Huis van het Nederlands deze info voortaan kan aanleveren. De subsidies die wij in het verleden toekenden aan de taalaanbodverstrekkers, konden daarom worden afgebouwd. Omdat de software van de scholen niet op tijd klaar was om deze gegevens in te putten in de KBI, werkten we dit schooljaar met een overgangsmaatregel. PCVO Het Perspectief ontving vanaf september 2013 geen subsidies meer, CVO De Bargie ontving subsidies tot en met december 2013. De KBI werd vernieuwd. In de loop van 2014 werkt ook het Huis van het Nederlands met de vernieuwde KBI. Dit brengt met zich mee dat de huidige manier van uitwisselen vanaf volgend schooljaar niet meer mogelijk zal zijn. De Vlaamse Toezichtcommissie voor het elektronische bestuurlijke gegevensverkeer gaf in 2012 de toestemming aan de OCMW‟s om rechtstreeks bepaalde persoonsgegevens op te halen uit de Kruispuntbank Inburgering met betrekking tot haar cliënten. Deze machtiging werd beperkt tot informatie tot taalniveau A1. In 2013 werd de machtiging van de Commissie uitgebreid tot informatie boven niveau A1. In 2013 vond overleg plaats met VVSG en de verantwoordelijke van de Kruispuntbank Sociale Zekerheid (KSZ). De rechtstreekse toegang van de OCMW‟s tot de KBI zal verlopen over de KSZ. Daarvoor moeten nog de nodige programma‟s gemaakt worden. KSZ plant dat dit werk zal klaar zijn tegen het einde van het tweede kwartaal van 2014. Nadien moeten de nodige programma‟s gemaakt worden die het mogelijk maken voor de OCMW‟s om de beschikbare informatie op te halen uit KSZ.
10.4 Sociale activering
10.4.1 Kernopdracht
Sociale activering is de tweede trap op de activeringsladder. Het doel van sociale activering is de cliënt versterken met kwaliteiten noodzakelijk om door te stromen naar arbeidsactivering of maatschappelijke participatie indien een vervolgtraject niet haalbaar is. De doelgroep bestaat uit personen die op lange termijn mogelijk regulier kunnen werken maar daar nu nog niet aan toe zijn door psychische en/of lichamelijke beperkingen of hun psychosociale situatie („multiproblem‟).
142
10.4.2 Cliëntenprofiel
CLIËNTENPROFIEL SOCIALE ACTIVERING
2012 2013
Origine Belgen met een Belgische origine 72,2% 67,6% Belgen met een migratie-achtergrond 10,6% 12,3% Niet-Belgen 16,9% 20,1%
Geslacht Mannen 41,3% 45,5% Vrouwen 58,7% 54,5%
Leeftijd <25j 10,4% 15,9% Tussen 25 en 34 jaar 22,8% 20,1% Tussen 35 en 44 jaar 22,8% 24,2% >45jaar 44,0% 39,8%
Scholing Geen 3,5% 13,9% Max. lager onderwijs 39,0% 31,5% Max. lager secundair onderwijs 32,0% 35,1% Hoger secundair of hoger 15,7% 12,3% Buitenlands diploma 9,9% 7,2%
Leefsituatie Alleenwonend 58,8% 62,7% Alleenwonend met kinderen 29,6% 27,0% Samenwonend met partner (en
kinderen) 11,6% 10,3%
Kinderlast Geen kinderen 50% 47,4%
In 2013 bevonden zich 653 cliënten op de trap van sociale activering. Het profiel van deze personen ziet er als volgt uit: Het grote merendeel (70%) van de cliënten heeft de Belgische nationaliteit maar het aandeel Belgen daalde met meer dan 10% t.o. 2012. De meerderheid is vrouw. Het grootste aandeel van de deelnemers is ouder dan 35 jaar (64,4%) maar het aandeel jongeren steeg met 7% t.o. 2012. Meer dan 40% van onze doelgroep heeft hooguit het lager onderwijs gevolgd. Het aandeel zonder diploma steeg met 10% t.o. 2012. De meeste cliënten zijn alleenstaanden zonder kinderen.
10.4.3 Realisaties
10.4.3.1 Sociale activeringsbegeleiding
In 2013 waren er 393 cliënten in individuele sociale activeringsbegeleiding naast arbeidszorgers en cliënten in de groepwerkingen. Wij begeleidden in totaal 393 cliënten. Aan elk wijkbureau koppelden wij een individuele activeringsbegeleider die deze cliënten begeleidt waarvoor de lat van de arbeidsactivering (nog) te hoog ligt. Vertrekkende van wat de zwaksten onder de OCMW cliënten wél kunnen/kennen, ontwikkelen wij een traject naar een activeringsdoelwit op maat en in een breed perspectief dat ruimer is als tewerkstelling niet haalbaar blijkt. Elke vorm van maatschappelijke inzet waarin deze cliënt zich van betekenis voelt, is een volwaardig sociaal activeringsdoelwit.
143
Enkele vaststellingen in 2013: Die doelgroep die te zwak is voor een arbeidstraject m.a.w. voor instroom in OTC , komt
in EW terecht bij een activeringsbegeleider. We merkten een grote instroom van heel zwakke clienten die een (arbeids)intensieve trajectopvolging vragen. Gezien de hoge caseload van personeel hebben wij voorrang gegeven aan cliënten met LL/LM zoals bij onze collega‟s van OTC.
De doelgroep kenmerkt zich door een multiproblemproblematiek, psychiatrische en verslavingsproblematiek. Een vergelijking met de doelgroep van Perspectief is hier waar te nemen.
De instroom van cliënten in sociale activering stijgt, maar er is nauwelijks uitstroom:
De periode waarin mensen arbeidszorg doen is lang.
Gedurende de periode van arbeidszorg is een blijvende begeleiding door sociale activeringsbegeleiders nodig.
10.4.3.2 Arbeidszorg
Arbeidszorg is een vorm van sociale activering waarbij OCMW cliënten die (nog) niet kunnen werken een engagement aangaan in een interne of externe dienst of organisatie. Dit engagement is op maat en start meestal heel laagdrempelig ( bv. halve dag in de week). We bouwen dit op rekening houdend met de draagkracht van onze cliënt. Het doel is om alle competenties van de cliënt zichtbaar te maken en maximale groeikansen te geven. In 2013 begeleidden wij 248 cliënten in arbeidszorg, van wie 206 starters. Wanneer wij kijken naar het aantal cliënten dat wij opvolgden op de eerste van elke maand dan merken we een stijging op van 106 cliënten bij het begin van 2013 naar 162 cliënten op het eind van 2013. Deze stijging brengt met zich mee dat het voor de sociale activeringsbegeleiders een voortdurende zoektocht is naar nieuwe arbeidszorgplaatsen op maat van deze zwakke doelgroep. Deze arbeidszorgplaatsen moeten voldoen aan de criteria: begeleiding, toezicht en controle omdat velen van onze doelgroep vaak nood hebben aan structuur en duidelijke opvolging. Bovenvermelde criteria zijn expliciet aanwezig op die werkvloeren waar OCMW Gent subsidies betaalt voor een technisch instructeur die dan onze cliënten begeleidt. Deze begeleiding heeft zowel betrekking op art. 60-werknemers als op mensen in arbeidszorg. De stijging van het aantal art. 60 medewerkers op deze werkvloeren leidde er in 2013 toe dat er een nijpend tekort ontstaan is voor plaats voor de meest zwakke van onze cliënten die aangewezen zijn op arbeidszorg, al dan niet als tussenstap naar een tewerkstelling. Wij ervaren dus een grote nood aan bijkomende arbeidszorgplaatsen in de door OCMW Gent gesubsidieerde vzw‟s. List break2
a. Begeleiding op de werkvloer
Hoe kwetsbaarder de cliënt, hoe meer begeleiding hij nodig heeft. In 2013 bleek nog maar eens hoe moeilijk het is om diensten te vinden die deze nodige aandacht en zorg kunnen en willen geven zonder dat daar iets tegenover staat. Veel van onze mensen vragen een grote tijdsinvestering van deze diensten gezien hun beperkte vaardigheden. De activeringsbegeleider bespreekt regelmatig het functioneren met de cliënt en de arbeidszorgwerkvloer aan de hand van een evaluatiedocument met competenties. Hij blijft
144
voor de cliënt een vertrouwde begeleider, een aanspreekpunt voor de werkplaats en een bemiddelaar voor beiden.
10.4.3.2.1 Groepswerkingen
Een engagement in een groepswerking is de oudste vorm van sociale activering binnen EW en blijft sinds 25 jaar een kerntaak van onze dienst. De groepswerkingen die we zelf organiseren, sluiten het best aan op de behoeften van onze doelgroep. Sinds 2012 zijn het vooral de individuele sociale activeringsbegeleiders, in plaats van de wijkwerkers, die de cliënten leiden naar de groepswerkingen leiden. List break2
a. Basiswerking
Doel van de Basiswerking is via de basisschakelmethodiek de zwakste cliënten te versterken in hun basiscompetenties en in te schakelen, activeren naar een betekenisvolle plaats in de samenleving, waar mogelijk naar arbeid. De Basiswerking is een open groepswerking zonder een vooraf vastgestelde start- en einddatum. De groepsbegeleider ontwikkelt met het groepslid een individueel trajectplan met tussentijdse evaluaties en bijzondere aandacht voor competentieontwikkeling. De klemtoon ligt vooral in het verwerven van de basiscompetenties in een activeringstraject zoals op tijd komen, verwittigen bij afwezigheid, communicatie met de juiste toon, … Wij richten ons naar de meest kwetsbare cliënten met een zware multiproblemproblematiek die nergens anders aansluiting vinden. Om die zwakste doelgroep te kunnen en blijven bereiken, is het noodzakelijk om multifunctioneel te werken met een mix van vorming, ontmoeting en belangenbehartiging Er is aandacht voor verdere netwerking en doorstroming uit de groepswerking naar andere interne en/of externe activeringsinitiatieven, vb. door vrijwilligerswerk of arbeidszorg. Hiervoor is nauwe samenwerking met de individuele sociale activeringsbegeleider van elke cliënt.
a.a Basiswerking Ledeberg
In 2013 hebben 23 cliënten meegewerkt aan de Basiswerking in Ledeberg. Er waren 35 groepsbijeenkomsten. We zijn in januari 2013 gestart met 13 groepsleden. Tijdens het jaar kwamen er 10 nieuwe mensen bij. Een opvallende activiteit in 2013 was de samenwerking met het Design museum en het welzijnsbureau Ledeberg waar de groepsleden hun creatieve talenten aan bod lieten komen. In de Basiswerking van Ledeberg merken we in 2013 een zeer geringe doorstroom van maar 3 mensen. Dit komt voornamelijk door het zwakke profiel van de deelnemers. Cliënten met zeer geringe vaardigheden en daarenboven weinig groeimogelijkheden worden naar deze werking geleid. Maar we zien dat er weinig doorstroom is naar externe activeringsinitiatieven in 2013. In 2014 ligt de uitdaging om ons te bezinnen of een heroriëntatie van doelgroep en inhoud binnen de basischakelmethodiek zich niet opdringt in deze groepswerking.
a.b Basiswerking Centrum
In 2013 is Basiswerking Gent Centrum gestart met 13 groepsleden. Tijdens het jaar kwamen er 14 nieuwe mensen bij. In 2013 werkten in totaal 27 cliënten mee aan de Basiswerking Centrum die 41 groepsactiviteiten organiseerde.
145
Er zijn 9 doorstromingen gerealiseerd: 3 als vrijwilliger naar een zorgcentrum;
2 als vrijwilliger naar een OCMW-lokaal dienstencentrum;
3 naar Leerpunt voor een pc-cursus;
1 naar het project Perfect is Saai.
We sloten 2013 af met 16 groepsledenn van wie 9 Nederlandstaligen en 7 met vreemde origine. In 2013 waren er volgende acties: De samenwerking met UGent i.v.m. tandpreventieproject was een verrijking voor de groepsleden én niet het minst voor de betrokken studenten. Zij leerden veel van de leef- en denkwereld van onze groepsleden en kregen inzichten over uitsluitingmechanismen op vlak van gezondheid. De Artevelde Hogeschool: eerstejaarsstudenten maatschappelijk werk gingen in debat met de groepsleden over armoede. Het wijkgezondheidscentrum De Sleep in het kader van gezondheidspreventie en informatieverstrekking. Centrum Basiseducatie (Leerpunt) in het kader van informatieverstrekking en gevaren van sociale media. b. Perfect is saai
In 2013 vond het project „Perfect is Saai‟ 2 keer plaats, met telkens een nieuwe groep mensen. 32 cliënten namen deel aan het project. 21 cliënten beëindigden „Perfect is Saai‟ succesvol. Een opmerkelijke gebeurtenis was de afronding van het project met een fotoshoot van elke deelnemer i.s.m. het MIAT. Elke deelnemer kreeg een fotoreportage waarop men zichzelf zag stralen aan de buitenkant en de binnenkant werd expliciet gemaakt a.h.v. een kwaliteitenattest.
b.a Doelstellingen van het project en methodiek
De inhoud is niet gewijzigd in 2013. Dit project versterkt de deelnemers in hun gevoel van innerlijke en uiterlijke schoonheid d.m.v. interactieve workshops over o.a. lichaamsbeleving en -verzorging, zelfbeeld, relaxatie en persoonlijk stijladvies. Wie zich uiterlijk verzorgt, voelt zich beter in zijn vel. Wie zich beter voelt van binnen, ziet er ook beter uit. Zo wordt er gewerkt aan het zelfbeeld en de zelfwaardering van de cliënten. Daarnaast leren deelnemers ook wat de verwachtingen zijn van onze maatschappij en van de arbeidsmarkt en hoe ze dat alles moeten aanwenden tijdens hun integratie in onze maatschappij. Er wordt stilgestaan bij zaken als kledij, kapsel e.d., maar ook bij de lichaamsexpressie van de deelnemers en hoe ze overkomen naar de buitenwereld, vb. bij sollicitaties, vrijwilligerswerk, … Daarnaast wordt er ook gewerkt aan taalverwerving en aan competenties zoals samenwerken, leren organiseren, communicatie, …
b.b Vervolg activeringstraject van de groepsleden
Na het einde van het project werd er met alle groepsleden een eindevaluatie gehouden in het kader van hun verder activeringstraject. Dit wordt dan verder opgevolgd door de collega‟s van de individuele sociale activering van de wijk waar de cliënt woont.
146
Arbeidszorg : bij SIVI;
Arbeidszorg in kinderdagverblijf;
Arbeidszorg bij Ikook (2);
Arbeidszorg bij vzw Jong;
Arbeidszorg in een lokaal dienstencentrum (3);
Arbeidszorg in een lagere school (2);
Mantelzorger bij lokaal dienstencentrum Ten Hove;
Verdere individuele oriëntering naar activering (6);
Deelname aan de EW groepswerking „klantenparticipatie‟;
Deelname aan project recup PC‟s (3);
Opleiding bij Syntra;
Doorstroming naar moedergroep van Kind en Gezin: opvoedingsondersteuning.
b.c Samenwerking met interne en externe diensten
Interne diensten Samenwerking met maatschappelijk werkers van de Sociale Dienst; m.b.t. instroom van
het project, doorstroming, functionering, evaluatie, …
Samenwerking met activeringsbegeleiders voor toeleiding en nazorg van cliënten.
Samenwerking met de Drukkerij voor fotoshoot en drukwerk.
Externe diensten Samenwerking met Leerpunt (vormingen): samen met Leerpunt werden 2 vormingen op
maat uitgewerkt rond de volgende thema‟s: „ De invloed van de media en cultuur op ons beeld over schoonheid‟ en „Het belang van onze lichaamstaal en houding in onze omgeving‟.
Samenwerking met buurtcentrum Macharius.
Samenwerking met Helga Van Der Heyden (actrice), meter van ons project voor workshops rond lichaamsbewustzijn.
Samenwerking met vzw Ateljee voor bezoek kringloopwinkel.
Samenwerking met Ruth Coopman (stijlconsulente).
Samenwerking met MIAT voor de fotoshoot
c. Opnieuw je eigen centen beheren
Het opzet van dit project bleef ongewijzigd in 2013. Doel van het project is ondersteunen van zowel maatschappelijk werkers als cliënten tijdens het proces van het budgetbeheer, bij de
147
afbouw van het budgetbeheer, of bij de overgang naar budgetbegeleiding en/of naar het zelfstandig beheer van de eigen inkomsten. Met dit project versterken we de cliënten in schuldhulpverlening, om zo meer kans op succes voor een zelfstandig beheer van eigen inkomsten te garanderen. We gebruiken ook in deze groepswerking elementen uit de basisschakelmethodiek. De groepswerkingen zijn niet alleen vormend, maar ook ervaringsgericht. Mensen wisselen ervaringen uit en leren van elkaar. De eerste module van 2013 (oktober 2012 tot mei 2013) organiseerden we in De Brugse Poort. Er waren 22 bijeenkomsten. In totaal waren er 30 doorverwijzingen, waarvan 13 deelnemers konden starten in het project. Tijdens het project hebben 7 groepsleden het project stopgezet om diverse redenen (tewerkstelling, fout profiel, psychosociale problematiek) waardoor er 6 deelnemers het volledige traject succesvol doorliepen. 1 deelnemer ging na afronding van collectieve over naar budgetbegeleiding en doet alle betalingen zelf. 2 deelnemers maakten de overstap van budgetbeheer naar budgetbegeleiding. 1 deelnemer heeft samen met haar maatschappelijk werker een plan voor afbouw in de nabije toekomst. 2 deelnemers blijven in budgetbeheer wegens psychosociale redenen. We zien ook dat deelname aan het project mensen ertoe beweegt om verdere stappen te zetten. Tijdens het project startten 2 deelnemers met het project Sociale gidsen. 3 andere deelnemers werden doorverwezen voor vervolgtrajecten: 1 oriëntering naar arbeidszorg binnen kringloopwinkel Brugse Poort;
1 oriëntering naar Leerpunt;
1 oriëntering naar arbeidszorg binnen woonzorgcentrum De Liberteyt.
1 deelnemer wordt verder opgevolgd door haar wijkwerker. We startten tijdens 2013 nog met een tweede module (oktober 2013 – februari 2014). Rekening houdende met de cijfers richtten wij ons naar de wijk Gent Noord. Voor deze module waren er 25 doorverwijzingen waarvan 16 deelnemers starten met het project. Er vonden tot nu toe 11 groepsbijeenkomsten plaats. Vanuit de groepswerking wordt ook deelgenomen aan de werkgroep schuldhulpverlening binnen de dienst. d. Extra Time
Dit project is een samenwerking tussen de Methodische Cel Jongeren, het Opleidings- en Tewerkstellingscentrum en de Emancipatorische Werking. Het opzet van dit jongerenproject is het activeren/integreren van de jongeren binnen het maatschappelijk leven. We streven ernaar om onze deelnemers op termijn (weer) een eigen plaats in de maatschappij en, indien mogelijk, op de arbeidsmarkt te geven. Voor dit project is er een structurele samenwerking met de Methodische Cel Jongeren, het OTC en Voetbal in de Stad. Het project liep van 01/01/2013 tot en met 30/06/2013. Het project is deels gesubsidieerd door ESF en Open Stadion. De deelnemers van deze groepswerking zijn multi-
148
problemjongeren, van diverse nationaliteit en herkomst en veelal met een plaatsingsverleden, tussen 18 en 25 jaar. Alle deelnemers beschikken over leefloon. Er werden 24 jongeren doorverwezen, van wie er uiteindelijk 15 effectief startten: 3 stroomden door naar arbeidszorg.
1 stroomde door naar een werkstage voor tewerkstelling art. 60.
1 stroomde door naar de reguliere arbeidsmarkt.
2 startten in februari een opleiding bij de vzw Vormingsleergang voor Sociaal en Pedagogisch Werk (VSPW).
3 worden verder in activeringsbegeleiding opgevolgd.
1 wordt verder door GTB, de gespecialiseerde trajectbegeleiding en –bepaling voor personen met een arbeidshandicap, opgevolgd.
Er zijn 4 deelnemers vroegtijdig gestopt: 1 startte een opleiding bij VDAB.
1 startte met arbeidszorg.
2 stopten wegens verhuizing.
Om zoveel mogelijk aan te sluiten bij de interesse en leefwereld van de jongeren, werkten we binnen dit project multifunctioneel en kozen we voor een goede mix tussen activiteiten rond ontmoeting, vorming en vrije tijd. Er zijn ook activiteiten die maatschappelijk zinvol zijn en waarin de jongeren verschillende taken opnemen. Er werd dit jaar ook opnieuw een eigen voetbaltornooi georganiseerd (met middelen van Belgium Homeless en Voetbal in de Stad) waarbij alle jongeren een taak en verantwoordelijkheid opnamen in catering, logistiek, onthaal en administratie, ... Nieuw in deze editie was dat we een nazorgfase uitbouwden, waardoor er arbeidszorg of stages op maat van iedere jongere waren aan het einde van het project. In oktober 2013 startten de toeleiding en de voorbereiding voor eXtra Time 2014. Ghent Blue White De begeleiders van eXtra Time werken ook mee in Ghent Blue White: een samenwerking tussen de Emancipatorische Werking van OCMW Gent, Straathoekwerk en CAW en gesteund door Voetbal in de Stad (de communitywerking van KAA Gent). Gent Homeless Blue White is een laagdrempelig project dat vindplaatsgericht werkt. Voetbal is het middel om de doelgroep vooruit te helpen (alle deelnemers hebben een link met de thuisloosheidsproblematiek). De gevarieerde doelgroep is al een leerschool voor de spelers. Men leert er omgaan met verschillende mensen (verschillende leeftijden, nationaliteiten, geslacht, karakters), men leert respect opbrengen voor elkaar. Talenten komen naar boven: anderen een hart onder de riem kunnen steken, constructief kunnen omgaan met conflicten, assertief zijn, een voorbeeldrol opnemen.
149
Het gevoel ergens deel van uit te maken. Een 'thuis', een 'groep' hebben waar je regelmatig naar kan terugkeren, geeft de deelnemers opnieuw zelfvertrouwen om zo weer aansluiting te vinden bij de maatschappij en opnieuw hun netwerk te vormen. In 2013 werd in het voorjaar met de groep die in het najaar van 2012 gestart was verder gewerkt. Er waren verschillende trainingsmomenten op woensdag van 16 tot 18 uur. De trainingen worden, samen met een vrijwilliger, gegeven door de sportief medewerker van eXtra Time. Op geregelde tijdstippen is een groepsbegeleider van eXtra Time op de training aanwezig (als cliënten van OCMW Gent toegeleid worden). Er wordt regelmatig een wedstrijd georganiseerd en aan verschillende tornooien deelgenomen. Samen met Extra Time werd er een regionaal tornooi in Gent georganiseerd: februari 2013: één trainingsmoment;
maart 2013: twee trainingsmomenten, één wedstrijd en één tornooi;
april 2013 : één training, één wedstrijd en één tornooi. Er was ook een wedstrijdbezoek met het team;
mei 2013 : twee trainingsmomenten en organisatie van een tornooi met nauwe contacten met een Engelse ploeg;
juni 2013: deelname aan een regionaal tornooi in Ronse, twee trainingen en een slottornooi, slotevent Ottenstadion;
een uitstap naar Southampton om daar deel te nemen aan een tornooi.
Gemiddeld waren er in het voorjaar 12 spelers en een 4-tal supporters op de trainingsmomenten aanwezig. In het najaar 2013 werd er met een nieuwe groep gestart. De trainingen gaan tweewekelijks door. Gemiddeld waren er in het najaar 12 spelers en een 4-tal supporters op de trainingsmomenten aanwezig. De activiteiten zijn gelijklopend met het voorjaar. Er werden in 2013 heel wat mensen vanuit OCMW Gent doorverwezen (13 potentiële kandidaten in het najaar 2013). Van deze kandidaten waren er 7 spelers die opdaagden op de trainingsmomenten. Anderzijds dagen er op de trainingen cliënten op die niet meer bereikbaar zijn voor de maatschappelijk werkers van de wijken. Dit wordt momenteel in kaart gebracht en wordt in de loop van 2014 voorgelegd. e. Vorming kansarmoede voor nieuwe medewerkers
Doel van deze vorming is het verwerven van inzichten in kansarmoede voor nieuwe medewerkers van de Sociale Dienst. De vorming krijgt diepgang en kleur door de getuigenissen van mensen uit de dialooggroep vanuit de generatiearmoede zelf en de link met de hulpverlening die wordt gekaderd door de ervaringsdeskundige. Nieuw in deze vorming is dat er ook getuigenissen zijn opgenomen van „nieuwe‟ armen.
150
In 2013 vond één vorming plaats, waarop 8 nieuwe medewerkers afkwamen. Deze vorming krijgt altijd een positieve evaluatie van de deelnemers. Deze vorming vond ook twee keer plaats in de Artevelde Hogeschool, telkens voor een groep van 30 studenten. f. Groepsoverstijgende activiteiten
Organiseren van een weekend voor groepsleden en cliënten in activeringbegeleiding.
Organiseren van een nieuwjaarsfeest en sinterklaasfeest.
Meewerken aan „Jouw cliënt on line‟.
Deelname aan „Klara concert Brussel‟.
Meewerken aan „Wijk van de maand‟.
Uitwerken van het concept van een ontmoetingsruimte voor de doelgroep gebaseerd op de basisschakelmethodiek door de werkgroep ontmoetingsruimte.
10.5 Arbeidsactivering
10.5.1 Kernopdracht
Arbeidsactivering is de derde trap op de activeringsladder. Het doel van arbeidsactivering is de cliënt versterken met kwaliteiten noodzakelijk om door te stromen naar arbeidstoeleiding of een reguliere baan. Dit doen we door de cliënt opleiding en werkervaring aan te bieden. De doelgroep bestaat uit personen die nog niet in staat zijn om te werken in het normaal economisch circuit en dit in de toekomst wel kunnen mits de nodige versterking van hun competenties.
151
10.5.2 Cliëntenprofiel
CLIËNTENPROFIEL ARBEIDSACTIVERING
2012 2013
Herkomst Belgen met een Belgische origine 37,9% 37,4% Belgen met een migratie-achtergrond 17,7% 16,4% Niet-Belg 44,4% 46,2%
Geslacht Mannen 56,9% 56,8% Vrouwen 43,1% 43,2%
Leeftijd <25j 29,9% 28,7% Tussen 25 en 34 jaar 29,9% 31,1% Tussen 35 en 44 jaar 22,8% 22,2% >45jaar 17,4% 18,0%
Scholing Geen 15,3% 24,3% Max. lager onderwijs 25,0% 16,9% Max. lager secundair onderwijs 24,7% 26,6% Hoger secundair of hoger 17,2% 15,3% Buitenlands diploma 17,8% 16,9%
Leefsituatie Alleenwonend 49,6% 55,4% Alleenwonend met kinderen 24,6% 23,1% Samenwonend met partner (en
kinderen) 25,8% 21,5%
Kinderlast Geen kinderen 47,7% 45,9%
In 2013 bevonden zich 2026 unieke cliënten op de trap van arbeidsactivering. Het profiel van deze personen ziet er als volgt uit: Ongeveer 3 op de 5 cliënten (62,6%) heeft een migratieachtergrond. Binnen de groep arbeidsgeactiveerden is het aandeel mannen hoger dan dat van de vrouwen. Het grootste aandeel van het cliënteel is jonger dan 35 jaar (59,8%). Meer dan 40% van deze doelgroep volgde hooguit het lager onderwijs. De meerderheid bestaat uit alleenstaanden zonder kinderen.
10.5.3 Realisaties
10.5.3.1 Screening en assessment
Het OTC biedt al meer dan 10 jaar oriënteringsprogramma‟s aan. Deze programma‟s zijn uniek wegens de assessmentmethodiek, gericht naar kortgeschoolden. Deze methodiek plaatst cliënten in een gesimuleerde werkomgeving en brengt competenties in beeld. We gebruiken het instrument ook om werkbereidheid en motivatie te toetsen. De screenings zijn een belangrijke stap in het activeringsbeleid. Zij kunnen ook leiden tot een oriëntering naar sociale activering.
152
List break2
a. Scala
Scala (Screening en Assessment voor Laaggeschoolden) is een tweedaagse basisscreening. De screening bestaat zowel uit schriftelijke als uit praktische opdrachten en brengt breed inzetbare competenties in beeld. Scala ging in 2013 11 keer door. Er namen 144 cliënten aan deel. Na de basisscreening kunnen de deelnemers instappen in één of meerdere van de vervolgscreenings. Die werden in 2013 licht hervormd. De administratieve en technische screening bleven in hun bestaande vorm behouden. De vervolgscreening keuken/keukenonderhoud, werd opgesplitst in 2 afzonderlijke screenings: keuken en poetsen. Dit om in het oriënteringsproces duidelijk te kunnen differentiëren tussen beide functies. Wie geen vervolgscreening volgde, kon een individueel vervolggesprek voeren. Na een volledige screening volgt telkens een individueel feedbackgesprek tussen de cliënt en één van de assessoren. In bepaalde gevallen volgt ook de arbeidsbegeleider dit gesprek mee. b. Technische screening
65 cliënten volgden deze screening. Dit tweedaagse programma test de handvaardigheid en de technische aanleg via opdrachten die zich voordoen binnen de bouw- en renovatiesector. Aan de hand van deze technische opdrachten worden zowel vaktechnische als breed inzetbare competenties in kaart gebracht. c. Keukenscreening
50 cliënten volgden deze screening. Deze duurt een halve dag en bestaat uit een kookopdracht in een professionele keukencontext. d. Poetsscreening
4 cliënten volgden deze screening. Deze duurt een halve dag en bestaat uit een schoonmaakopdracht in een professionele context. Het kleine aantal deelnemers kan verklaard worden door het feit dat cliënten van wie het jobdoelwit poetsen duidelijk is na de basisscreening, vaak rechtstreeks ingeschreven worden voor de poetsopleiding. De screening is opportuun voor wie nog twijfelt en/of geen enkele ervaring heeft. e. Administratieve screening
De administratieve screening telde 27 deelnemers. Aan de hand van schriftelijke opdrachten maken de screeners een inschatting van de basis administratieve vaardigheden ( schriftelijke vaardigheden, pc-vaardigheden, telefoonhantering ) van de deelnemers. In het eerste deel van de administratieve screening gebeuren de schriftelijke opdrachten in groep. Bij een positief resultaat worden de deelnemers uitgenodigd voor het tweede deel waarbij de deelnemer dan individueel uit te voeren opdrachten krijgt. f. Vervolggesprek
4 cliënten volgden na de algemene screening een vervolggesprek met één van de assessoren. Dit gebeurde in situaties waarbij iemand georiënteerd wordt richting een beroepssector die niet binnen de vervolgscreenings valt (bijvoorbeeld de sociale sector), of een voltijdse opleiding.
153
10.5.3.2 Beroepsgeoriënteerde opleiding
List break2
a. Poetsopleiding
In 2013 werd de poetsopleiding nieuw leven ingeblazen. We stelden al langer vast dat nogal wat cliënten die tewerkgesteld waren in een functie van poetsman of –vrouw, op de werkvloer vaak te weinig vaktechnisch (zowel theoretisch als praktisch) onderlegd waren om de job echt naar behoren uit te voeren en kans te maken om door te stromen naar het regulier economisch circuit. Bovendien werkten wij in 2013 ook het dienstenchequeproject uit (zie lager). Door middel van een voorafgaande poetsopleiding, konden geschikte kandidaten ook klaargestoomd worden voor tewerkstelling in deze sector. De eerste poetsopleiding ging in februari van start en werd in 2013 in totaal 6 keer georganiseerd. Ze bestaat uit 5 opeenvolgende theoriedagen en 7 volle stagedagen, die verspreid kunnen worden over 10 werkdagen. De stages vinden voornamelijk plaats in de woonzorgcentra van het OCMW, maar ook in bepaalde vzw‟s zoals „Een Open Plaats‟. Bij 3 van de 6 poetsopleidingen werd ook een afzonderlijke theorieweek georganiseerd voor de cursisten van het voortraject JOB-INTRA. Ook zij liepen daarna stage. Vanaf september viel de stage voor deze groep weg, aangezien vanaf dan binnen het voortraject zelf met ingroeistages gewerkt werd. Daarnaast kunnen ook kandidaten ingeschreven worden die bijvoorbeeld al in een tewerkstelling of arbeidszorg aan de slag zijn, maar behoefte hebben aan meer opleiding. In totaal werden er 124 cliënten ingeschreven voor de poetsopleiding en namen er 95 effectief deel. 73 van hen doorliepen de stage, waarvan 68 ze tot een goed einde brachten en verder georiënteerd konden worden richting tewerkstelling art. 60, dienstencheques, of arbeidszorg.
10.5.3.3 Arbeidsbegeleiding
Arbeidsbegeleiding is een belangrijke pijler binnen de dienst Activering. Cliënten die klaar worden geacht om te werken, worden door de wijkwerker van het welzijnsbureau doorverwezen naar het Opleidings- en Tewerkstellingscentrum. De cliënt krijgt vervolgens een arbeidsbegeleider toegewezen. Het doel van arbeidsbegeleiding is cliënten naar een tewerkstelling te leiden. Tijdens de eerste vier maanden van dit activeringstraject wordt samen met de cliënt op zoek gegaan naar het meest aangewezen traject om dit doel te bereiken. Aan de hand van individuele gesprekken en een groepswerking (Jobwerkbank) brengen wij het profiel van de cliënt in kaart: we onderzoeken de mogelijkheden, vaardigheden en ervaringen van de cliënt alsook de belemmeringen waarmee de cliënt geconfronteerd wordt. Na het opstellen van het cliëntprofiel leiden we de cliënt naar het meest geschikte activeringstraject. Dit traject kan een tewerkstelling in het Normaal Economisch Circuit (NEC) zijn, een sociale tewerkstelling of een opleiding.
10.5.3.4 Arbeidsbegeleiding anderstaligen
Het OTC heeft in de loop van 2013 zijn werking naar anderstaligen voortgezet. We maakten dit ook via infosessies in de wijken bekend aan de wijkwerkers, waar ook de uitleg rond de taalactivering en database NT2 aan bod kwam.
154
De algemene regel is: heeft de cliënt al taalniveau A2 (1.2) bereikt, dan kan hij onmiddellijk worden doorgestuurd naar de „reguliere‟ trajectbegeleider, gekoppeld aan de wijk. Als blijkt dat de (mondelinge) kennis van het Nederlands nog onvoldoende is voor een art. 60-tewerkstelling (vb. na een Scala-deelname), verwijst het OTC de cliënt door naar het team „NederlandsWerkt‟, om opgenomen te worden in de voortrajecten die kunnen leiden naar een art. 60-contract. De anderstalige cliënt moet beschikken over een basiskennis Nederlands, vooraleer hij vanuit het wijkwerk kan worden doorgestuurd naar het OTC. Deze basiskennis is vastgesteld op het taalniveau Europese Richtgraad A1 (1.1). Wanneer iemand geen basis heeft in een taal, kan er ook geen verdere taalverwerving opgebouwd worden. Als de cliënt taalniveau A1 bereikt (maar nog geen A2), kan hij al worden doorgestuurd naar de intakers van “NederlandsWerkt”, met het oog op het uitstippelen van een traject naar werk. Er zijn twee projecten die dit traject naar werk kunnen ondersteunen: VIA en JOB-INTRA. Deze projecten werden aangepast in de loop van het jaar 2013 en vanaf september kregen deze een gewijzigde inhoud om beter in te spelen op de noden van de doelgroep. De redenen daartoe waren: De doelgroep die we in NederlandsWerkt krijgen wordt steeds zwakker. Velen leverden
al zware inspanningen om deel te nemen aan de lange taalcursus (analfabeten of ZLG). We merken dat niettegenstaande ze (soms met de hakken over de sloot) het taalniveau A1 bereikten, ze toch taalzwakker zijn dan vroeger en dat ze meestal al langere tijd in België verblijven of relatief langer in steun zijn.
De lange periode van non-activiteit en leeftijd maakt dat er meer medische problemen zijn.
Bij de deelname aan de voortrajecten is de nood er om meer aan maatwerk te doen afhankelijk van het jobdoelwit. Nu volgt iedereen ongeveer hetzelfde stramien in JOB-INTRA – maar op het einde zijn er die niet kunnen doorstromen naar een tewerkstelling. De doorstroming na JOB-INTRA is bij een aantal cliënten ook niet evident en er zijn meer terugmeldingen dan vroeger.
Minder dan 1/3 slaagt in de domino2 test om sector 2 te kunnen volgen en er zijn uitgeleerden die geen taaltraject meer hebben tijdens hun voortraject. Er moet dus zelf geïnvesteerd worden in taalstimulering.
De veranderingen kunnen als volgt omschreven worden: De intakers van NederlandsWerkt kijken eerst of er directe mogelijkheden zijn voor een
doorstroming naar werk of opleiding. Dit kan zijn: kans op slagen in de domino2test om zo een VDAB-traject te volgen via de technische taalopleiding “sector 2” en zo de TIBO behalen, die gelijk staat als toegang tot art 60.
De projecten VIA en JOB-INTRA worden nu door iedere cliënt doorlopen als twee opeenvolgende fasen voor het opstarten van een art 60. VIA start drie maal per jaar op -maart, september en december- en richt zich op taalactivering, screening en bepaling van het jobdoelwit binnen een toekomstig art. 60-contract en loopt over drie maanden. Bij een positieve evaluatie kunnen de cliënten doorstromen naar JOB-INTRA waarbij een ingroeistage wordt aangeboden op een toekomstig art 60.-plaats. In die periode is er taalcoaching, wordt het NT2-traject voortgezet. Als dit niet kan, organiseert de equipe Nederlandswerkt zelf 1 dag praktische taalverwerving per week.
155
Daarnaast is er een intensieve begeleiding op de werkvloer. Deze ingroeistage loopt over ongeveer drie maanden vooraleer door te stromen naar een art. 60-contract. Dit kan verminderd of vermeerderd worden afhankelijk van de vorderingen die de cliënt maakt en in die zin kan “maatwerk” worden toegepast. We vragen ook meer inspanningen van de werkvloer tijdens deze ingroeistage om in te zetten op de ondersteuning van de taalcoaching, met bv. aanstellen van peters/ meters. In ruil is er een vrijstelling van betaling van de art. 60-bijdrage tijdens de art. 60-periode van deze persoon.
List break2
a. Voortraject voor de Integratie van Anderstaligen (VIA)
VIA is een programma om het mondelinge taalgebruik te stimuleren, gericht op een tewerkstelling. Daarnaast is het een screeningsproject waarbij uiteindelijk een realistisch jobdoelwit bepaald wordt, afgewogen t.o. de competenties en interesses. Na VIA moet duidelijk zijn naar welke functie een bepaalde persoon kan doorgroeien tijdens JOB-INTRA. Een mogelijke conclusie kan ook zijn dat een verder traject naar werk niet (onmiddellijk) mogelijk is door problemen (medisch, taal, psycho-sociaal). Een doorverwijzing naar de Emancipatorische Werking wordt dan overwogen. Tijdens VIA wordt het NT2-traject bij de taalaanbodverstrekkers voortgezet, voor zover dit voor de persoon mogelijk is. Personen kunnen ook uitgeleerd zijn. In de loop van 2013 zijn er 97 cliënten gestart in het VIA-project. b. Job Introductie voor Anderstaligen (JOB-INTRA)
Na VIA volgt JOB-INTRA met als inhoud: 1ste maand: toeleiding naar de werkvloer voor de ingroei-stage;
Vanaf de tweede maand: ingroeistage gedurende 3 dagen per week op de werkvloer;
taalcoaching op de werkvloer;
taalstimulering : Intra-Tuurlijk (principes van NTuurlijk, gericht op voorbereiding op tewerkstelling art. 60) of NT2lessen;
intensieve begeleiding op de werkvloer met oog op doorstroming naar art. 60.
Er wordt vooral gefocust op ervaring opdoen op de werkvloer zodat mensen tijdens deze stage geconfronteerd worden met de taal en andere competenties die zij nog niet kunnen en hen op deze manier motiveert om bij te leren. De meeste cliënten hebben gedurende 2 à 3 maanden nood aan deze ingroeistage, vooraleer te kunnen starten in een art. 60-contract, bij voorkeur op dezelfde werkvloer. Dit kan eventueel korter of langer zijn, afhankelijk van de vooruitgang die ze boeken en die moet blijken uit de evaluaties op de werkvloer. Uit de laatste ervaringen blijkt dat de mensen die in JOB-INTRA terechtkomen, meestal weinig vooruitgang boeken bij de NT2taalaanbodverstrekkers. Daarom willen we zelf de taalstimulering organiseren, gericht op de algemene werkvloeroverschrijdende taalcompetenties.
156
Het programma zal toegankelijk zijn voor de nieuwe EU-burgers, uitgeleerden of mensen die niet geslaagd zijn voor hun module. In de loop van 2013 startten 74 cliënten in dit project.
10.5.3.5 De tewerkstellingsmaatregelen
List break2
a. Art. 60 (Privé)
Gedurende de tewerkstelling art. 60 (privé) vinden er na één maand en vervolgens driemaandelijks formele evaluatiegesprekken plaats op de werkvloer. Afhankelijk van de nood kunnen er nog tussentijdse functioneringsgesprekken door gaan. De tewerkstelling art. 60 vormt een grondige voorbereiding op een reguliere tewerkstelling, door de combinatie van werk en opleiding aan te bieden. Het is de opdracht van de tewerkstellingsbegeleider om de leermogelijkheden in samenspraak met de cliënt en de werkplaats te bekijken. Intern zijn er verplichte infomomenten en kunnen we gebruikmaken van taalcoaches en competentiecoaches. Extern leidt de tewerkstellingsbegeleider vooral toe naar Nederlandse taallessen en technische, administratieve en sociale non-profitopleidingen. Om de overgang naar een reguliere tewerkstelling eenvoudiger te maken, worden cliënten twee maanden vóór einde contract verplicht begeleid in een nazorgproject. Afhankelijk van de sterktes van de cliënt gebeurt dit groepsmatig of individueel. Een belangrijke partner hierin is de VDAB.
a.a Profielkenmerken
In 2013 startten 348 mensen met een contract art. 60, 42 meer dan in 2012. 13 personen van de 348 vatten een art.60-privétewerkstelling aan, in 2012 waren dit er 21. Deze daling is volgens ons te wijten aan de economische conjunctuur. We behalen een gemiddelde bezetting van 375 art.60-tewerkgestelden (telkens geteld op de eerste dag van de maand), wat een aanzienlijke stijging betekende ten opzichte van 2012. (2012= 342 - 2011 = 348,5 – 2010 = 319,5). Een overzicht van het profiel van de cliënten die in 2013 een art.60 contract hadden.
2012 2013
Leeftijd < 25jaar 18,1% 21,1% 25-34 jaar 31,4% 31,5% 35-44 jaar 26,3% 25,3% 45-54 jaar 20,3% 18,9% > 55 jaar 3,8% 3,2%
Geslacht Man 55,1% 57,1% Vrouw 44,9% 42,9%
Nationaliteit Belg 51,6% 48,2% Niet- Belg 48,4% 51,8%
Nationaliteit Belg, geen Belgische origine 20,3% 21,5% Turkije 18,7% 17,4% andere Europese landen 20,1% 20% Marokko 7,9% 13,4% andere Afrikaanse landen 24,5% 21,3% Azië 19,4% 20,6% Amerika 9,4% 7,3%
157
De meerderheid van de starters in art. 60§7 zijn mannen (57,1%). Iets minder dan de helft (48,8%) heeft de Belgische nationaliteit. De meeste cliënten met een art. 60-contract zijn tussen de 25 en 44 jaar (56,8%).
a.b De werkvloeren
Het OTC werkt samen met 233 werkervaringsplaatsen in het kader van art. 60. De tewerkstellingsplaatsen zijn: vzw‟s met een sociaal, cultureel of ecologisch doel;
Stad en OCMW Gent;
sociale economie-initiatieven;
andere gemeenten;
provincie Oost-Vlaanderen;
intercommunales met sociaal doel;
openbare ziekenhuizen aangesloten bij de RSZ;
…
Er zijn 43 werkplaatsen verspreid over de diensten van het Gentse OCMW. In 2013 subsidieerde het OTC 9 externe werkvloeren om de integratie- en tewerkstellingskansen van cliënten met een grote afstand van de arbeidsmarkt te verhogen. Deze werkvloeren zijn: vzw Ateljee, vzw Een Open Plaats, vzw Labeur, vzw Sociale Werkplaats Weer-werk, vzw Zagan - Compagnie de Sporen, cvba Goca, vzw Hand in Hand (De Moester), cvba Lekker Gec en vzw Wijkresto en co Nieuw Gent. Zij creëren extra tewerkstellingplaatsen art. 60§7 met een laag profiel en extra plaatsen arbeidszorg. De subsidiëring wordt aangewend voor de loon- en werkingskosten van een technisch instructeur. Er werden in totaal 21 VTE instructeurs gesubsidieerd verspreid over de 9 werkvloeren. Deze instructeurs begeleidden minimaal 126 OCMW-cliënten op de werkvloer. OCMW Gent sloot in 2013 17 nieuwe samenwerkingsovereenkomsten art. 60§7 af met vzw‟s. Dit resulteerde in 24 nieuwe art. 60§7-plaatsen. Ook in 2013 ging de aandacht naar veilig werken op de art. 60-werkvloer. De werkvloeren kregen ook dit jaar de mogelijkheid om een training rond risicoanalyses te volgen. Deze vorming ondersteunt de werkvloeren bij het opmaken van een veiligheidsfiche voor hun art. 60-functies. Deze fiche moet werkvloeren ertoe aanzetten om voldoende aandacht te schenken aan het thema van werkveiligheid voor hun art. 60-personeel. In 2013 zijn er 70 veiligheidsfiches in samenwerking met de dienst Veiligheid en Preventie van OCMW Gent opgesteld. In 2013 hadden 11 werkvloeren het „kwaliteitslabel‟. Dit label kan door de externe werkvloeren worden aangevraagd, en wordt door het OTC toegekend als er aan kwalitatieve indicatoren is voldaan. De werkvloer wordt beloond met een verminderde maandelijkse tussenkomst in de loonkosten van de art. 60§7-medewerker. b. Art. 60 in de leerwerkplekken
OCMW Gent beschikt over eigen werkvloeren om personeel in verschillende statuten (art. 60§7, wep+, siné, arbeidszorg, …) voor te bereiden op de reguliere arbeidsmarkt.
158
We bieden hen opleidingen en werkervaring aan en versterken hun arbeidsattitudes.
b.a De Laadbrug
De Laadbrug bestaat uit cursisten tewerkgesteld met diverse tewerkstellingsmaatregelen. In 2013 bestond de bezetting uit: 8 personen in art. 60;
5 personen volgden een werkstage als voorbereiding op art. 60;
2 personen in WEP+;
1 persoon in siné;
4 personen in werkstage WEP++;
1 persoon in arbeidszorg (sociale activering).
In 2013 boden wij aan deze cursisten de opleiding „verhuizer drager/verhuizer inpakker‟ aan. Daarnaast verzorgden we vanuit de Laadbrug ook 1 opleiding „heffen en tillen‟ voor vzw Een Open Plaats. In het voorjaar nam de Laadbrug deel aan het slotevent van het ESF-project HR Unlimited waaraan we sedert 2012 meewerken. Dit resulteerde in de ontwikkeling van een methodiek om de doorstroom vanuit de sociale economie naar de privé te bevorderen. Deze methodiek werd aan het grote publiek voorgesteld via de HR Unlimited Maatwerkgids. De netwerkvorming vormt voor ons een belangrijke meerwaarde van het project.
b.b Multi-TEAM
In 2013 werd het Multi-TEAM een volwaardige Leerwerkplek. Het team is Multi-inzetbaar op diverse terreinen. Onze opdrachten zijn het onderhoud van de fietsstallingen in het centrum van Gent, de aanpak van zwerfvuil en onkruid, de inrichting van de winteropvang en speelstraten in de schoolvakanties, … In 2013 bestond de bezetting uit: 5 personen in art. 60;
3 personen die een werkstage volgden als voorbereiding op art 60.
De cursisten volgen een opleiding in het op een ecovriendelijke manier onkruidvrij houden van het publieke domein en leren werken met specifieke machines, zoals een onkruidborstel, veegmachine, bladzuiger, …
b.c De Schuitschaaf
De Schuitschaaf streeft een harmonieuze samenwerking na tussen de deelprojecten „algemene houtbewerking‟, „restauratie‟ en „meubelschilderen‟. In 2013 hadden we een bezetting van: 12 personen in art 60;
7 personen volgden een werkstage als voorbereiding op art 60;
159
5 personen in WEP+;
2 personen in activa;
4 personen in siné;
3 personen in stage WEP++;
1 persoon in arbeidszorg (sociale activering).
Ook in 2013 boden wij aan onze cursisten een scala aan opleidingen aan – intern en extern. 7 cursisten namen deel aan één of meerdere modules van de opleiding restauratie. Zij
leren er oude en antieke meubelen herkennen in hun stijl en vormgeving en het bepalen van de gebreken en schade aan meubelen. De instructeur wijdt de cursisten in in het incrusteren, politoeren, boulle-marquetterie, en zoveel meer.
2 cursisten volgden één of meerdere modules van de opleiding meubelschilderen. Cursisten leren de soorten borstels, verven en primers gebruiken en krijgen verschillende afwerkingstechnieken zoals patineren, maar ook bijvoorbeeld marmer - en houtimitaties.
De opleiding hout bestaat uit verschillende modules. 12 cursisten namen deel aan één of meerdere modules: houtverbindingen, trappen, daken, keukenblokken, en ‟maken van een krantenrek‟.
In 2013 startte de Schuitschaaf met een nieuwe technische modules: het houtdraaien. In totaal namen 7 cursisten van de Schuitschaaf aan deze module deel. In de module "houtdraaien" worden de beginselen van het houtdraaien geleerd. Je kunt hierbij denken aan de volgende zaken: veiligheid, de anatomie van de draaibank, uitleg welke beitel waarvoor gebruiken, het aftekenen en inspannen van een stuk hout, een vierkant stuk hout rond draaien, snijdend draaien, een holling en een bolling draaien, een "V" inkeping draaien, het draaien van een ring, het uithollen van een stuk hout. Verder komt aan bod: verschillende houtsoorten en hun eigenschappen, het slijpen en wetten van draaibeitels, het schuren en afwerken van een werkstuk, het zelfstandig draaien van een werkstuk. Tevens zijn we gestart met de voorbereiding van een nieuwe module „houtsnijwerk‟, waar wij vooral in 2014 zullen op inzetten. Naast bovenstaande interne opleidingen namen in 2013 ook 5 cursisten deel aan de externe opleidingen „basis manuele houtbewerking‟ en 4 cursisten aan de basis machinale houtbewerking‟. Alle cursisten behaalden hun certificaat.
b.d KarWIJdienst
De kerntaken van de KarWIJdienst bestaan uit schilderen en behangen. Daarnaast behoren het uitvoeren van isolatiewerkzaamheden, kleine energiebesparende maatregelen, loodgieterij, sanitair, elektriciteitswerkzaamheden, wanden plaatsen in gipskarton, kleine klussen allerhande, vloerbedekking leggen, vloeren, tegelzetten, schrijnwerk, tuinonderhoud, ontruimingen en sneeuwruimen ook tot het takenpakket. De dienst bestaat uit 4 ploegen cursisten die tewerkgesteld zijn met diverse tewerkstellingsmaatregelen. Elke ploeg staat onder leiding van 1 technisch begeleiders. De groep bestaat, inclusief omkadering, gemiddeld uit een 40-tal personen. In 2013 bestond de bezetting uit: 14 personen in een art. 60-tewerkstelling;
160
5 personen volgden een werkstage als voorbereiding op een art. 60-tewerkstelling;
1 personen in arbeidszorg (sociale activering);
5 personen in een WEP+ contract;
11 personen in een Sine contract.
b.e Poetsploeg
De poetsploeg van de Leerwerkplek staat in voor: het onderhoud van de bureaus en werkruimtes van het OTC, koffie voor personeel en
bezoekers OTC, broodjes en soep verdeling voor personeel en cursisten OTC;
het onderhoud van de gemeenschappelijke ruimtes van het woonbestand van dienst Wonen en onderhoud van vrijgekomen SVK (Sociaal VerhuurKantoor)- of noodwoningen;
het dagelijks onderhoud van de ruimtes van de vakantiewerking OCMW (tijdens schoolvakanties);
het onderhoud van de lokalen van de winteropvang voor en na de winteropvang van Stad Gent;
was, strijk en herstellingen voor de Leerwerkplekken, het voetbalproject van EW, de vakantiewerking, dienst Wonen en de poetsopleiding en de Scala-screening van het OTC.
De groep wordt gevormd door 4 vaste krachten en doelgroepmedewerkers (art. 60 en wep+). In 2013 ging het concreet over: 9 personen in een art. 60-tewerkstelling;
3 personen in een WEP+ contract.
Daarnaast volgden ook een aantal mensen stages ter voorbereiding van een art. 60-tewerkstelling of in het kader van de poetsopleiding.
b.f Energiesnoeiers
In dit team werken 7 personen onder leiding van 1 technisch begeleider. 6 personen zijn tewerkgesteld met een Siné-contract en 1 persoon met een art. 60-contract Zij voeren energiescans, energiebesparende maatregelen en isolatiewerkzaamheden uit in samenwerking met vzw REGent.
b.g Ikook
Het project bestond in 2013 uit: Een opleidingskeuken in het welzijnsbureau Gent Noord
De opleiding (in tegenstelling tot 2012 niet meer in samenwerking met Centrum Voor Volwassenenonderwijs Stad Gent) bereidt cursisten voor op een tewerkstelling, hetzij in arbeidszorg, hetzij in art. 60 binnen de andere werkingen van Ikook of restaurantwerkingen van vzw‟s.
161
In 2013 namen 11 cursisten deel aan de opleiding. Zij stroomden door naar het personeelsrestaurant of naar het arbeidszorgproject De Vaart, en later naar het restaurant in De Knoop. Een arbeidszorgkeuken in het buurtcentrum De Vaart
Om te voorkomen dat onze cliënten met een grote afstand tot de arbeidsmarkt uit de boot dreigden te vallen, fungeerde het buurtcentrum „De Vaart‟ als arbeidszorgwerkvloer. In 2013 werkten er tot oktober 2013 20 mensen in arbeidszorg. Zij bereidden voor buurtbewoners een warme maaltijd en dit drie dagen in de week. Eind 2013 werd De Vaart gesloten. De medewerkers vonden hun nieuwe stek in het sociaal restaurant De Knoop. Het personeelsrestaurant Campus Prins Filip
Het personeelsrestaurant Campus Prins Filip verzorgt dagelijks warme maaltijden (soep, dagschotel en vegetarisch alternatief, snacks) en broodjes voor het personeel. Dagelijks ontvangen wij tussen de 60 en 100 personeelsleden. In het personeelsrestaurant werken doelgroepmedewerkers met een art. 60-contract, aangevuld met mensen in arbeidszorg. Daarnaast bereiden wij de verschillende catering voor en leveren wij de bestellingen aan de verschillende diensten of aanvragers. Cateringen en recepties
Het project Ikook verzorgt onder andere de broodjes voor interne vormingen, warme maaltijden voor verschillende dienstencentra en hun antennes, maaltijden voor de raad en recepties en catering voor verschillende interne diensten en externe partners. De voorbereiding van al deze zaken gebeurt in onze keuken. De art. 60-medewerkers en arbeidszorgers staan in voor de afwerking van de opdracht ter plaatse onder leiding van een technisch instructeur of consulent. c. Werkervaringsplan
Met het werkervaringsplan kan een laaggeschoolde werkzoekende of leefloongerechtigde gedurende 1 jaar werkervaring opdoen. Wij hebben een goedkeuring om 15 voltijds equivalenten aan het werk te stellen. Zij worden in de 4 OCMW-woonzorgcentra en in de OTC-leerwerkplekken tewerkgesteld. Hiernaast vormen Stad en OCMW Gent ook samen een leerwerkbedrijf. De Vlaamse overheid erkende het Opleidings- en Tewerkstellingscentrum (OTC) en het Lokaal Werkgelegenheidsbureau (LWB) van Stad Gent samen als leerwerkbedrijf: LeerWerk Gent. Een leerwerkbedrijf organiseert vorming en begeleiding voor werkzoekenden die een werkervaringscontract WEP+ hebben: de “WEP+-ers”. Het OTC en het LWB behouden hun dagelijkse activiteiten, maar werken samen het opleidingsgedeelte verder uit. Het LeerWerk Gent begeleidde 136,5 werkervaringsplaatsen, waaronder 95 eigen werkervaringsplaatsen.
c.a Geïntegreerd traject : WEP+” of WEP ++
Gent, Stad in Werking voorziet, samen met Vokans, de VDAB en de beide Gentse leerwerkbedrijven (TravoX 7 en LeerWerkGent8) in een nieuw aanbod aan
7 Samenwerkingsverband met Job&Co, Groep Intro Oost-Vlaanderen en MLWB
8 Samenwerkingsverband met dienst Werk en OTC
162
werkervaringsprojecten voor kandidaten. Dit nieuwe aanbod WEP++ bestaat uit een werkervaringscontract, met extra aandacht voor Nederlandse taalverwerving, voorafgegaan door een module „voororiëntatie‟. De prioritaire doelgroep is de groep van nieuwe EU-burgers (vb. Bulgaren, Roemenen, Slovaken, Tsjechen,…). De kandidaten voor dit project hebben een grote afstand tot de arbeidsmarkt, beschikken over een laag Nederlands taalniveau en hebben het profiel van een kandidaat voor een werkervaringstraject (WEP+). We richten ons tot personen die de module „voororiëntatie‟ expliciet nodig hebben, omdat ze weinig zicht hebben op de verwachtingen van de arbeidsmarkt en op hun jobdoelwit. Kandidaten hebben nood aan en staan open voor extra aandacht voor Nederlandse taalverwerving. Het programma bestaat uit: sectorgebonden info (horeca, grootkeuken, schoonmaak, groenarbeid, bouw,..);
assessment in functie van algemene competenties;
bezoeken aan werkvloeren;
werken rond randvoorwaarden en mobiliteit;
taalcoaching;
beroepsverkennende stage (op diverse werkvloeren);
individuele begeleiding.
De module „voororiëntatie‟ duurt 1 maand, met een beperking van 12 deelnemers per groep. De bedoeling is dat de deelnemers zo snel mogelijk na deelname aan dit voortraject kunnen starten in het meest passende Werkervaringsproject in één van beide Gentse Leerwerkbedrijven (arbeidscontract voor 1 jaar). In het najaar ging 1 groep van start. Het OTC werkte mee aan de toeleiding van kandidaten, selecties, nakijken WEP+ voorwaarden, het verder verfijnen van het programma en mogelijke ondersteuning op vlak van taalcoaching. Na selectiegesprekken startte de groep met 14. Van hen volgden 10 cursisten een beroepsverkennende stage van 1 week bij de Laadbrug, de Karweiploeg en de Schuitschaaf. Van doe groep stappen begin 2014 3 medewerkers in een WEP ++ contract.
10.5.3.6 Begeleiding op de werkvloer
Verschillende OCMW-medewerkers begeleiden de art. 60-medewerker op de werkvloer. List break2
a. Tewerkstellingsbegeleiders
Nadat de OCMW-cliënt vanuit de arbeidsbegeleiding wordt toegeleid, gaat de tewerkstellingsbegeleider op zoek naar een geschikte match tussen cliënt en tewerkstellingsplaats. Om een tewerkstelling art. 60 vlot te laten starten, volgt de cliënt eerst een vrijwillige werkstage die bij een positieve evaluatie uitmondt in een contract art. 60.
163
De begeleiding van de cliënt bestaat er dan vooral in om de tewerkstelling zo goed mogelijk te laten verlopen door de cliënt te ondersteunen en een groeiproces te laten doormaken op het vlak van zijn (persoonlijke en technische) competenties. b. Competentiecoaching
Het OTC telt 2 competentiecoaches. Deze coach heeft één doel voor ogen: instructeurs coachen en ondersteunen in hun opdracht om art. 60-werknemers in hun mogelijkheden te versterken. Het coachen verloopt zowel in groep als individueel. De job van competentiecoach groeide tijdens een ESF-project vanuit de vaststelling dat instructeurs wel een technische maar vaak geen agogische vooropleiding hebben. Terwijl competenties zoals individueel begeleiden of conflicthantering ook voor een instructeur essentieel zijn. In 2013 kreeg een nieuwe groep van 28 instructeurs opleiding van de competentiecoaches. Er vonden 3 reeksen van de basisworkshops “competentiedenken op de art. 60-werkvloer” van elk 5 lesmomenten plaats. De competentiecoaches gingen ook langs in 4 woonzorgcentra voor een halve dag vorming aan het onderhoudspersoneel over art. 60 en het omgaan met collega‟s in dit statuut. De competentiecoaches bieden ook hulp aan bij het opmaken van de evaluatiebundel van de werknemers art. 60 en bij de opmaak van de veiligheidsfiche voor de bewuste functies op de werkvloer. In 2013 ontwikkelden ze voor 3 werkvloeren 1 of meerdere vereenvoudigde evaluatiebundels, die gebruikt kunnen worden bij laagtaalvaardige cliënten. De reguliere evaluatiebundels blijken voor hen immers vaak een te moeilijk instrument. In de vereenvoudigde bundels worden nog meer eenvoudige zinnen gebruikt die bovendien ondersteund worden door pictogrammen. De eerste reacties op deze vereenvoudigde evaluatiebundels zijn positief. In 2014 wordt dit verder uitgebreid. c. Taalcoaching
Taalcoaching is een methode om mensen die tewerkgesteld zijn, te ondersteunen bij het Nederlands dat ze nodig hebben om te kunnen functioneren op hun werkvloer. Het coachingproces richt zich niet enkel op de anderstalige, maar ook op de werkvloer, de technisch instructeur en de collega‟s. Op de werkvloer geven we de begeleiders of instructeurs tips over hoe ze beter met de anderstalige werknemer kunnen communiceren, met als bedoeling dat zij uiteindelijk de rol van de taalcoach een beetje kunnen overnemen: samen werken en zoveel mogelijk correct Nederlands met elkaar praten. Daarnaast richt taalcoaching zich ook op de collega‟s. In vele organisaties werken meerdere mensen met een anderstalige achtergrond. We proberen de collega‟s bewust te maken van het belang van begrijpbaar Nederlands spreken – en dus geen dialect, vakjargon of andere talen. Enkele organisaties die bewust met taalstimulering bezig zijn, werken met een peter- en metersysteem waarbij één bepaalde collega zich ontfermt over de nieuwe medewerker. Die wordt dan ook actiever betrokken bij de coachingsessies. We proberen onze werkvloeren zo toegankelijk mogelijk te maken en drempels voor anderstaligen weg te werken. Dat doen we door ingewikkelde brochures te herwerken, procedures te visualiseren, communicatie te stimuleren en uit te lokken.
164
In 2013 waren de taalcoaches actief op een totaal van 61 organisaties. Daarvan zijn er 7 nieuwe organisaties bijgekomen. Er zijn 17 (nieuwe) begeleiders die coaching kregen gedurende 22 uur. De organisaties werden ook ondersteund door de taalcoaches om hun werkvloeren toegankelijker te maken voor laagtaalvaardige anderstaligen (opstellen visueel materiaal en didactisch materiaal specifiek voor de werkvloer). Er werd hierin 48 uur geïnvesteerd. Bij individuele taalcoaching (gericht naar de cliënten), om hun gebruik van het technisch Nederlands op de werkvloer aan te zwengelen, bereikten we in 2013 142 cliënten, met een totaal van 953,5 uur. Per cliënt is er dus gemiddeld 6,7 uur individuele taalcoaching gegeven, wat overeenkomt met het cijfer van vorig jaar. Hieruit kunnen we besluiten dat individuele taalcoaching nog eens is gestegen in vergelijking met vorig jaar. We zijn ook gestart met centrale taalcoaching tegen het einde van 2013, naar aanleiding van het opstarten van de ingroeistages, om efficiënter de cliënten de basisbeginselen per functie bij te brengen, verspreid over de verschillende werkvloeren heen.
c.a NTuurlijk
Dit project is een taalstimulerende opleiding die vertrekt vanuit de behoeften van de cliënten op de werkvloer en waarbij ingezet wordt op (mondelinge) interactie tussen de deelnemers. Hierbij wordt gewerkt aan de nodige overstijgende werkvloer-competenties en aan de algemene integratie. De naam van het project maakt allusie op verwerving Nederlandse Taal (NT) en “natuurlijk leren”. Binnen de projecten van “NederlandsWerkt” hadden we nood aan een langduriger specifieke taalontwikkeling bij laaggeschoolde cliënten, aansluitend op de taalcoaching. Na het doorlopen van de voortrajecten worden de cliënten in art. 60 vrijgesteld om hun NT2-lessen verder te zetten. Tijdens het art. 60-contract kiezen we er dan ook voor om vooral de nieuwe EU-burgers (Roma) niet naar de NT2-lessen te sturen, zoals de andere anderstaligen, maar hen een specifiek “diversiteitsparcours” aan te bieden via een duaal traject van werk en taalverwerving, binnen een doorgedreven integratiedynamiek. Deze meestal laaggeschoolden, die soms “uitgeleerd” zijn, hebben weinig studie-ervaring en weinig affiniteit met het schoolse leren. Op die manier gedijen ze moeilijk binnen de formele NT2-lessen en hebben er minder baat bij. Aansluitend op hun behoeften en mogelijkheden willen we vertrekken van de “werkplek”: een authentieke, levensechte, realistische omgeving, als aanzet voor vorming en socialisatie tot een “levensbreed leren” en participeren binnen onze samenleving. Het project wordt dan ook gecoacht door professor Piet Van Avermaet, directeur van het Centrum voor Diversiteit en Leren en gesubsidieerd door het ESF. Dit project is gestart in juni 2012 en de subsidie loopt tot eind mei 2015. Vermits dit project art 60-cursisten begeleidt en er een voortdurende in- en uitstroom is van deelnemers, willen we hierbij aangeven dat het project een constante groep van gemiddeld 38 cursisten begeleidde.
165
10.6 Arbeidstoeleiding
10.6.1 Kernopdracht
Arbeidstoeleiding is de vierde trap op de activeringsladder. Het doel van arbeidstoeleiding is uw cliënt ondersteunen om zo snel mogelijk werk te vinden. Dit realiseert de trajectbegeleider door de cliënt toe te leiden naar verschillende projecten die het OTC organiseert (al dan niet) in samenwerking met externe partners. De doelgroep bestaat uit personen die in staat zijn om te werken in het normaal economisch circuit maar begeleiding nodig hebben in hun zoektocht naar werk.
10.6.2 Cliëntenprofiel
CLIËNTENPROFIEL ARBEIDSTOELEIDING
2012
2013
Herkomst Belgen met een Belgische origine 30,2% 32,4% Belgen met een migratie-achtergrond 23,5% 19,1% Niet-Belg 46,3% 48,5%
Geslacht Mannen 59,1% 56,0% Vrouwen 40,9% 44,0%
Leeftijd <25j 27,0% 24,0% Tussen 25 en 34 jaar 33,3% 29,7% Tussen 35 en 44 jaar 25,4% 26,5% >45jaar 14,3% 19,8%
Scholing Geen 16,5% 22,8% Max. lager onderwijs 22,9% 18,5% Max. lager secundair onderwijs 24,7% 25,7% Hoger secundair of hoger 17,3% 16,9% buitenlands diploma 18,6% 16,1%
Leefsituatie Alleenwonend 50,4% 54,6% Alleenwonend met kinderen 24,8% 23,1% Samenwonend met partner (en
kinderen) 24,8% 22,3%
Kinderlast Geen kinderen 48,5% 45,0%
In 2013 bevonden zich 713 unieke cliënten op de trap van de arbeidstoeleiding. Het profiel van deze personen ziet er als volgt uit: bijna 70% van deze cliënten heeft een migratieachtergrond. Bij meer dan 48% van cliënten gaat het hierbij over cliënten die geen Belgische nationaliteit hebben. Binnen de groep „arbeidstoegeleiden‟ is het aandeel mannen hoger dan dat van de vrouwen. Meer dan de helft van het cliënteel is jonger dan 35 jaar (53,7%). Meer dan 40% van deze doelgroep heeft hooguit het lager onderwijs gevolgd. De meerderheid bestaat uit alleenstaanden zonder kinderen.
166
10.6.3 Realisaties
10.6.3.1 Delta
In Delta informeren we de deelnemers over RVA, VDAB en vakbond en proberen we hen te doen stilstaan bij de doorstromingsmogelijkheden na hun art.60-tewerkstelling. Deze vorming wil de doorstromingskansen maximaal benutten en een nieuw perspectief creëren op vlak van opleiding en/of tewerkstelling. In 2013 werd Delta 13 keer georganiseerd en 321 mensen namen eraan deel.
10.6.3.2 Bedrijfsconsulent
Sinds 2012 zijn twee arbeidsbegeleiders halftijds vrijgesteld, in het kader van het project “performanter activeren”, om Gentse bedrijven te contacteren en te informeren over art. 60-privé. In 2013 vonden zij 65 bedrijven bereid om cliënten aan het werk te stellen via een contract art. 60-privé. Bij deze 65 bedrijven werden 80 verschillende functieprofielen gecreëerd. De meeste voorkomende profielen waren verkoper/verkoopster, horecamedewerker, poestman/vrouw en polyvalent medewerker.
10.6.3.3 Snelwerk
Dit project is een concreet initiatief in het kader van het handhavingsbeleid. Oorspronkelijk werd dit project opgestart om de werkbereidheid te toetsen van een aantal specifieke doelgroepen met verhoogd risicoprofiel op het gebied van sociale fraude en oneigenlijk gebruik van leefloon. Het gaat hier over mensen die klaarblijkelijk naar Gent migreren met de intentie hier leefloon te krijgen, om mensen die vermoedelijk oningeschreven werken of mensen die weinig medewerking vertonen in hun arbeidstraject. In 2013 kozen we ervoor om het accent een stuk te verschuiven naar gemotiveerde cliënten die al relevante werkervering kunnen voorleggen en of al diverse interims deden. In dit kader is een samenwerking uitgebouwd met 6 interim-kantoren. 99 cliënten namen in 2013 deel aan het project, 72 hiervan zaten in een verplicht traject. In totaal verwezen wij onze deelnemers 53 keer door naar de interim-kantoren waarmee wij samenwerken. Dit leidde tot 39 tewerkstellingen. 25 deelnemers vonden werk zonder de tussenkomst van deze interim-kantoren. In 2013 werd het traject voor 69 personen afgesloten De belangrijkste reden bij stopzetting traject SnelWerk: 13 personen waren niet werkbereid.
3 personen kenden de taal onvoldoende.
24 personen vonden een tewerkstelling die na de stopzetting van het project verder loopt.
29 personen deden een ander traject of gingen uit steun.
167
10.6.3.4 ESF project nazorg
Om de doorstroming van een art. 60-tewerkstelling naar een reguliere tewerkstelling te versoepelen, verplichten wij cliënten vóór het einde van hun contract deel te nemen aan een intensieve begeleiding. Ze stappen ten vroegste 2 maanden vóór einde contract en ten laatste 1 week na hun contract in voor een periode van maximaal3 maanden. 3 begeleiders zijn hiervoor vrijgesteld door middel van ESF-middelen. De tewerkstellingsbegeleider bepaalt op basis van het profiel van zijn/haar cliënt of hij/zij deze doorverwijst naar de jobclub (sollicitatietraining en sollicitatieruimte in groep) of naar de jobclub voor anderstaligen (voor cliënten waarvan het Nederlands nog beperkt is). Een belangrijke partner hierin is de VDAB. De sollicitatieruimte voor de gewone jobclub vindt plaats in de lokalen van de VDAB. De jobclub voor anderstaligen organiseren wij in samenwerking met een jobcoach van de VDAB. Nadat wij het nazorgtraject bij het OCMW afronden, gebeurt er een hartelijke overdracht naar een VDAB-consulent voor verdere begeleiding. Dit nazorgproject ging van start in september 2012. In 2013 startten er in totaal 185 cliënten, van wie 132 cliënten in jobclub en 66 in jobclub anderstaligen.
10.6.3.5 Testcentrum - Monitor/begeleider in beschutte en sociale werkplaatsen
Het OTC is in het kader van het ervaringsbewijs een door de Vlaamse Overheid erkend testcentrum voor het beroep monitor/begeleider in de beschutte en sociale werkplaatsen. De erkenning als testcentrum is voor een OCMW uniek en past binnen het activeringsbeleid van kortgeschoolden. Deze doelgroep kan via het testcentrum een officieel attest van beroepsbekwaamheid behalen, wat hen sterker maakt op de arbeidsmarkt. In 2013 stond dit testcentrum ten gevolge van een interne personeelswissel helaas op een laag pitje. De noodzakelijke erkenning als begeleider/beoordelaar vanuit het ESF, voor een nieuwe medewerkster, bleef erg lang uit. Op het einde van 2013 namen er uiteindelijk nog 2 kandidaten deel. 1 daarvan haalde effectief het ervaringsbewijs, de andere nog niet. Deze kandidaat herneemt nog een deel van de test in 2014. In 2014 willen we, dankzij verregaandere bekendmaking binnen en buiten Gent, het aantal testen opnieuw doen stijgen.
10.7 Arbeid
10.7.1 Kernopdracht
Arbeid is de vijfde en laatste trap op de activeringsladder. Het doel van deze fase is het ondersteunen van cliënten zodat zij erin slagen een baan in het normaal economisch circuit aan te vatten en te behouden. Om dit te bereiken bieden wij werkgevers een financiële tussenkomst wanneer zijn onze cliënten een arbeidscontract aanbieden. De doelgroep bestaat uit personen die in staat zijn om te werken in het normaal economisch circuit maar ondersteuning nodig hebben bij het behouden van werk.
168
10.7.2 Cliëntenprofiel
CLIËNTENPROFIEL ARBEID
2012
2013
Herkomst Belgen met een Belgische origine 39,3% 31,1% Belgen met een migratie-achtergrond 18,4% 16,4% Niet-Belg 42,3% 52,5%
Geslacht Mannen 60,3% 62,2% Vrouwen 39,7% 37,8%
Leeftijd <25j 36,7% 30,7% Tussen 25 en 34 jaar 31,8% 28,8% Tussen 35 en 44 jaar 20,6% 22,8% >45jaar 10,9% 17,7%
Scholing Geen 16,0% 22,5% Max. lager onderwijs 25,5% 22,5% Max. lager secundair onderwijs 21,7% 25,1% Hoger secundair of hoger 19,8% 14,2% buitenlands diploma 17,0% 15,7%
Leefsituatie Alleenwonend 44,8% 47,1% Alleenwonend met kinderen 26,0% 20,6% Samenwonend met partner (en
kinderen) 29,2% 32,3%
Kinderlast Geen kinderen 52% 42,2%
In 2013 bevonden zich 368 unieke cliënten op de trap van „arbeid‟. Het profiel van deze personen ziet er als volgt uit: Bijna 70% van deze cliënten heeft een migratieachtergrond ten opzichte van 60,7% in 2012. 2 op de 3 van deelnemers in de trap „arbeid‟ zijn mannen. Bijna 60% van de cliënteel is jonger dan 35 jaar maar er zijn 6,8% meer cliënten ouder dan 45 en 6% minder jongeren dan in 2012. 45% van deze cliënten heeft hooguit het lager onderwijs gevolgd. De meerderheid bestaat uit alleenstaanden zonder kinderen.
10.7.3 Realisaties
In 2013 werden er 396 contracten afgesloten. Dit is een grote daling ten opzicht van 2012 die voornamelijk te wijten is aan een daling van het aantal interim- en reguliere contracten. Een overzicht:
afgesloten arbeidscontracten 2009 2010 2011 2012 2013
Reguliere contracten 160 231 205 226 122 Interim-contracten 72 198 326 354 184 contracten activa 7 13 18 16 3 contracten wep+ 42 54 79 80 57 contracten siné 13 15 11 12 10 contracten dienstencheques 8 14 9 20 15 zelfstandige activiteiten 4 7 7 3 1 Invoeginterim 1 2 PWA 2 2 0 1 GESCO 3 3
Totaal 308 535 657 714 396
169
Een bedenking bij bovenstaande resultaten is dat we hier het aantal contracten telden en niet het aantal cliënten dat een contract afsloot. Het is immers mogelijk dat we een cliënt meerdere malen aan het werk stellen, voordat we het dossier afsluiten. Bij de start van een tewerkstelling volgen we onze cliënt namelijk nog verder op tot de situatie stabiel genoeg is om het dossier af te sluiten. Om zicht te krijgen op de doorstromingsresultaten, is het daarom aangewezen om te kijken naar het totale aantal dossiers dat we afsloten en hiervan het aandeel van de dossiers te bepalen dat we afsloten wegens doorstroming naar de arbeidsmarkt. In 2013 sloten we 1.128 dossiers af in de dienst Activering (1.204 in 2012, 1.218 in 2011, 1.181 in 2010, 948 in 2009). 21,1% stroomde door naar de arbeidsmarkt (26% in 2012).
122 contracten in loondienst;
69 interim-contracten;
5 WEP+contracten;
2 activacontracten;
8 GESCO
15 contracten dienstencheques;
7 zelfstandige activiteit;
10 Siné – contracten.
3,8% stroomde door naar een opleiding (3,4% in 2012).
8,6% toonde geen medewerking in de begeleiding (8,4% in 2012).
20,2% had problemen van psychische, sociale of medische aard die een verdere begeleiding naar tewerkstelling belemmerden (14,5% in 2012).
12,5% ging uit arbeidstrajectbegeleiding als ze een werkloosheidsvergoeding konden verkrijgen (15,6% in 2012).
Andere redenen om uit arbeidstrajectbegeleiding te gaan, waren: detentie, dringend ontslag, geen erkend politiek vluchteling zijn, gevolgd worden door een externe dienst, leeftijd, overlijden, taalproblemen, verhuizing, geen OCMW-dossier (33,8% in 2013, 32,1% in 2012).
10.7.4 Dienstencheques
OCMW Gent, het Gents Platform Dienstencheques en de dienst Werk van Stad Gent gingen een samenwerkingsverband aan. Het gaat om een proefproject waarbij het Opleidings- en Tewerkstellingscentrum (OTC) van OCMW Gent voor instroom van kandidaat-huishoudhulpen zorgt en een opleiding biedt waarin zowel sociale en technische vaardigheden aan bod komen. Na de opleiding en/of stage kunnen de OCMW-cliënten bij een dienstenchequebedrijf aan de slag gaan. Het dienstenchequebedrijf streeft naar een duurzame tewerkstelling voor deze medewerkers. OCMW Gent sloot met 10 dienstenchequebedrijven een samenwerkingsakkoord af.
170
10.8 Dienstverlening vanuit de leerwerkplekken
10.8.1 Kernopdracht
In het hoofdstuk arbeidsbegeleiding las u over het aanbod van onze leerwerkplekken op vlak van het bieden aan werkervaring voor onze cliënten. Daarnaast hebben zij ook nog een andere belangrijke taak, namelijk het aanbieden van materiële dienstverlening.
10.8.2 Realisaties
10.8.2.1 Laadbrug
De materiële dienstverlening aangeboden door de Laadbrug richt zich naar OCMW-cliënten en is heel divers: afhaling van schenkingen, levering van meubilair in bruikleen, ontruimingen en verhuizingen van inboedels, inpakken van goederen, laden en lossen van meubilair en huisraad, stapelen van goederen, magazijnbeheer van binnengekomen meubilair uit schenking, demonteren en monteren van meubilair en kleine herstellingswerkzaamheden aan meubilair. 271 Cliënten deden in 2013 een beroep op onze diensten. Uitgevoerde opdrachten in 2013
Levering 103
Verhuis 183
Opslag 1
Terughaling 20
Ontuimingen 8
Schenkingen 158
Monteren aangekochte goederen door klant
6
Ophaling dienstfietsen 65
Toaal 544
10.8.2.2 Multi-TEAM
Het Multi-TEAM wordt deels ingeschakeld op openbare terreinen en doet zo aan dienstverlening voor de Gentse burger (zwerfvuil, onkruidbestrijding). Ook interne OCMW-diensten en vzw‟s kunnen een beroep doen op het Multi-TEAM.
171
Uitgevoerde opdrachten in 2013:
Sneeuwruimen 122,75 manuren
Inrichting speelstraten 48 manuren / 40 straten
Onderhoud fietsenstallingen 2.016 manuren
Onderhoud voetpaden het Heiveld 370,50 manuren
Onderhoud parking site Jubileumlaan 36,50 manuren
Onderhoud UCO-site 240 manuren
Specifieke opdrachten ( inrichting nachtopvang, onderhoud parking dokken Gent Noord, inschakeling project alle gezinnen online, …
730,50 manuren
10.8.2.3 Schuitschaaf
De Schuitschaaf richt zich tot vzw‟s en interne diensten van het OCMW. Onze opdrachten kenmerken zich door hun grote diversiteit. Voorbeelden van enkele van onze paradepaardjes: restauratie 110 stuks meubilair voor verkoop via Kringwinkel vzw Ateljee;
afwerking Poseidon II (2de sloep van vzw Poseidon);
aanmaak van diverse keukenblokken voor dienst Wonen;
aanmaak 10 schildersezels voor de Stedenconferentie Stad Gent;
aanmaak grote meccano voor de dienst Cultuurparticipatie Stad Gent;
…
Via de Schuitschaaf ontleenden 3 OCMW-diensten en 14 personeelsleden één of meerdere volksspelen. Ook werden meubels van 25 personeelsleden op een vakkundige wijze binnen het Schuitschaafproject gerenoveerd.
10.8.2.4 KarWIJdienst / Poetsploeg
We werken voor vier soorten aanvragers: Gentse particulieren met een laag inkomen, een aantal Gentse vzw‟s, dienst Wonen OCMW Gent en andere OCMW-diensten. Gentse particulieren met een laag inkomen
Mensen met een laag inkomen kunnen via hun maatschappelijk werker een aanvraag doen voor een karwei. De aanvragen worden aan de KarWIJploeg doorgegeven en een technisch begeleider neemt contact op met de cliënt en spreekt verder af voor de uitvoering ervan. De materialen kan de cliënt zelf aankopen of via de KarWIJploeg verkrijgen tegen een goede prijs/kwaliteitsverhouding. Bij grotere werkzaamheden wordt een bestek opgemaakt zodat de cliënt geen onverwachte factuur ontvangt. We hebben een getrapte tarifering (met een maximum van 10 euro/uur)
172
naargelang het inkomen van de cliënt. Zo betaalt iemand met een leefloon meestal 2,5 euro per werkuur. Mensen die boven ons inkomensplafond vallen, komen niet in aanmerking voor onze dienstverlening. In 2013 zijn er 959 opdrachten effectief uitgevoerd (lichte stijging t.o. 2012). Hieronder vallen de vele kleine loodgieterskarweien op, terwijl naar tijdsinvestering de decoratiewerkzaamheden de spits afbijten. Aantal uitgevoerde aanvragen
Ergo 10
Diverse 427
Decoratie 151
Elektriciteit 24
Loodgieterij 286
Ontruiming 42
Energiesnoeiers 19
TOTAAL 959
Tijdsinvestering (aantal werkuren)
Ergo 0%
Diverse 40%
Decoratie 49%
Elektriciteit 0%
Loodgieterij 2%
Ontruiming 2%
Energiesnoeiers 7%
TOTAAL 100%
In 2013 isoleerden de energiesnoeiers 15 woningen en voerden ze 4 energiebesparende maatregelen uit bij mensen met een laag inkomen. Gentse vzw‟s
Sinds 2008 hebben wij met CAW Artevelde een overeenkomst om voornamelijk decoratiewerkzaamheden uit te voeren in hun diverse diensten. De ploeg werkte in 2013 in volgende gebouwen: Oude Houtlei , De Schelp, Prinsenhof: Klemens mannen en vrouwen, een vluchthuis voor vrouwen, in de Meibloemstraat en de Visserij. De karWIJdienst voerde ook schilder- en decoratiewerkzaamheden uit in volgende vzw‟s: Babynest, Wijgezondheidscentrum (WGC) Watersportbaan en WGC De Kaai. Dienst Wonen OCMW Gent
De dienst Wonen OCMW Gent heeft een Sociaal Verhuurkantoor (SVK). SVK huurt diverse woningen (appartementen, studio‟s, huizen) op de privéwoonmarkt en verhuurt deze door aan mensen met een hoge woonnood. Verder beheert dienst Wonen ook een aantal noodwoningen. Deze woningen huurt dienst Wonen van sociale huisvestingsmaatschappijen om voor korte periodes door te verhuren aan o.a. mensen die te maken kregen met een brand in hun woning. De KarWIJdienst onderhoudt deze woningen en doet de noodzakelijke woonaanpassingen, decoratiewerkzaamheden en herstellingen.
173
In 2013 werden er 169 karweien uitgevoerd voor dienst Wonen. Dit is een blijvende daling. Reden is dat er meer karweikosten ten laste kwamen van de huurder zelf (particuliere karweiaanvragen). Aantal uitgevoerde aanvragen
Diverse 90
Decoratie 22
Elektriciteit 10
Loodgieterij 47
Ontruiming 0
Poetsen 0
TOTAAL 169
Tijdsinvestering (aantal werkuren)
Diverse 20%
Decoratie 77%
Elektriciteit 0%
Loodgieterij 3%
Ontruiming 0%
Poetsen 0%
TOTAAL 100%
In onderstaande tabel ziet u het verloop van de aanvragen particulieren en dienst Wonen. De aanvragen van particulieren zijn in de afgelopen jaren gestegen. De aanvragen van dienst Wonen zijn na jarenlange groei sinds 2011 teruggelopen. Ook de poetsploeg voerde opdrachten uit voor dienst Wonen. Aantallen en tijdsbesteding werden niet bijgehouden vermits de medewerker die deze opdrachten uitvoert op de kostenplaats van Wonen staat. Aantal aanvragen van 2008 – 2013
Particulieren Dienst Wonen
2008 750 332
2009 893 381
2010 900 482
2011 906 320
2012 883 281
2013 1.144 179
Andere OCMW-diensten
In opdracht van FM (Facility Management) werkten we bij een aantal OCMW-diensten. Een team van de karWIJploeg heeft in 2013 op volgende locaties sneeuw geruimd: De Baai, Wijkbureau Bloemekenswijk, Begijnhof, Antoniushof en UCO. De tijdsinvestering bedroeg 112,50 manuren. Het sneeuwruimen gebeurt op basis van een permanentiesysteem dat in samenspraak met Facility Management wordt vastgelegd.
174
Andere opdrachten voor FM in 2013 waren: ldc Ten Hove: isolatie-, gyproc- en schilderwerkzaamheden;
kleine klusjes voor OTC: plaatsen linoleum, uitbreken dallen, plaatsen fietsenrek, schilderwerken,…
De poetsploeg voerde opdrachten uit voor het OTC, EW en de Vakantiewerking. Wat betreft de globale tijdsinvestering van de KarWIJploeg 2013, hierbij de verdeling over de diverse soorten aanvragers.
Particulier 53%
vzw‟s 34%
Dienst Wonen OCMW Gent 10%
Andere OCMW-diensten 3%
TOTAAL 100%
IKook Voor 2013 is het niet mogelijk om exact weer te geven hoeveel van welke producten werden verkocht. We hebben wel een gemiddeld aantal bezoekers geregistreerd (zie werking Ikook). Vanaf 2014 is een registratie mogelijk aan de hand van de kassa‟s in de verschillende restaurants en de interne en externe facturatie van cateringopdrachten op basis van de nieuwe kostenplaatsen. in het jaarverslag van 2014 kunnen we een overzicht geven van het aantal maaltijden, broodjes, snacks, … en het aantal gebruikers, onderverdeeld in het aantal zonder en met recht op sociaal tarief.
175
11 Energiecel
Adres Jubileumlaan 217 9000 Gent Aantal personeelsleden Energiecel voltijds equivalenten: 14,4 koppen: 15
11.1 Inleiding
Energie-armoede aanpakken bleef ook in 2013 een uitdaging. Met tal van maatregelen van verschillende overheden (lokaal, federaal en Vlaams), proberen we vanuit de Energiecel de Gentse burger een individueel aanbod te verstrekken, hem een financieel duwtje in de rug te geven en hem op maat te begeleiden. Dankzij een goede samenwerking met Eandis, TMVW, REGent en andere partners, besteedden we in 2013 veel aandacht aan het bestrijden van energie-armoede.
11.2 Sociaal Fonds voor Gas en Elektriciteit
De Energiecel werkte de afgelopen jaren verschillende modaliteiten uit voor mensen met energieschulden, waarbij het altijd onze betrachting was om begeleiding en financiële steun onlosmakelijk met elkaar te verbinden. Het Sociaal Fonds voor Gas en Elektriciteit maakt hierbij de middelen vrij om een armoedebeleid uit te bouwen.
11.2.1 Tussenkomsten
Het concept van de resultaatsverbintenis bij het betalen van energieschulden, dat 4 jaar geleden werd uitgewerkt, werd in 2013 verder toegepast. In 2013 openden we 90 dossiers waarbij OCMW Gent achterstallige energieschulden voor zijn rekening nam: In 65 dossiers ging het om een schuld voor gas of elektriciteit, voor een bedrag van
65.731,49 EUR;
25 dossiers handelden over een waterschuld, voor een bedrag van 38.662,36 EUR.
Het totale bedrag van tussenkomsten kwam dus neer op 104.393,85 EUR (in 2012 was dit 153.144, 93 EUR). In vergelijking met vorig jaar zien we dat het aantal tussenkomsten voor gas of elektriciteit gedaald is (130 in 2012 naar 90 in 2013). De bedragen die daartegenover stonden, zijn gehalveerd (van 132.945,32 EUR in 2012 naar 65.731,49 EUR).
176
Dit betekent dat de individuele schuldbedragen lager zijn, dat we energie-armoede in een vroeger stadium aanpakken, en dat er veel energieschulden worden afbetaald via de budgetmeter (schuldafbouw door opladingen budgetmeter). Wat het aantal tussenkomsten voor water betreft, zien we ook hier een kleine daling van het aantal dossiers (van 32 in 2012 naar 25 in 2013), maar opnieuw een sterke verhoging van de ten laste genomen schulden: zowel het totale bedrag van ten laste names steeg: van 20.200 EUR in 2012 naar 38.662,36 EUR in 2013, en ook het gemiddeld bedrag steeg: van 631 euro in 2012 naar 1.546,49 EUR. De verklaring hiervoor is dat de Lokale Adviescommissie (LAC) TMVW meer en meer wordt ingeschakeld om waterschulden aan te pakken en dat maatschappelijk werkers de methodiek van een ten laste name meer en meer integreren in hun individuele hulpverlening.
11.2.2 Budgetmeter aardgas
Het aantal gezinnen, bij wie Eandis een budgetmeter aardgas plaatst, stijgt. Op 31 december 2013 waren er in Gent 3.900 budgetmeters aardgas geplaatst, tegenover 3.312 op 31 december 2012 (of een stijging met ruim 18%). Vaak is het voor deze doelgroep moeilijk om voldoende opladingen te verrichten in de wintermaanden. Daarom is voor hen sinds december 2010 de maatregel van de Vlaamse regering van kracht om, tijdens de winterperiode (december tot en met het einde van de winterperiode), een premie voor een minimale levering van de budgetmeter aardgas te verlenen. In 2013 liep deze regeling van 1 januari 2013 tot en met 15 april 2013 en van 1 december 2013 tot eind december 2013. De premie varieert tussen 58 EUR per maand en 152 EUR per maand (voor de periode 1 januari tot en met 15 april 2013) en tussen 58,06 EUR en 132,26 EUR (voor de periode 1 december tot en met 31 december 2013). Het bedrag hangt af van 2 parameters : type woning van de cliënt (vb. appartement, alleenstaande woning ...) en al dan niet recht hebben op sociaal tarief. In de totale winterperiode van vorig jaar meldden 549 gezinnen zich aan bij de Energiecel om deze premie te ontvangen, 6 meer dan vorig jaar. De toekenningvoorwaarden bleven behouden als tijdens de vorige winter, nl. 3 categorieën: personen met recht op verhoogde verzekeringstegemoetkoming van de ziekte- en
invaliditeitsverzekering;
personen met een begrensd inkomen;
personen met schuldoverlast.
Van deze premie neemt de netbeheerder 70% voor zijn rekening, de overige 30% recupereren we via het sociaal fonds voor gas en elektriciteit.
177
Aantal opladingen voor de budgetmeter gas en elektriciteit betreft in 2013, per oplaadpunt: Bloemekenswijk 14.861 St.-Amandsberg 13.676 Gentbrugge / Ledeberg 11.400 Brugse Poort 8.830 Gent-Noord 7.018 Nieuw Gent 6.299 Prins Filip / Gent Zuid 3.236 Centraal - onthaal 1.520
TOTAAL 2013 66.840 In 2013 installeerde Eandis in deze oplaadpunten een nieuw oplaadsysteem (de Xentabetaalterminal) waardoor de doelgroep opladingen kan uitvoeren via zijn bankkaart. De overgang naar dit nieuwe systeem verliep vlot.
11.2.3 Preventie: tussenkomst energiezuinige maatregel
De financiële tussenkomst voor energiezuinige maatregelen, waarvan de modaliteiten eind 2008 werden vastgelegd, was in 2013 opnieuw een succes: we vroegen 485 tussenkomsten aan. Dit is een stijging van 7% ten opzichte van 2012. In 27 van deze dossiers was dit een tussenkomst via de Karwijdienst van het OTC (vb. om dakisolatie of kleine energiebesparende maatregelen uit te voeren, in samenwerking met vzw REGent). In 458 gevallen ging het om een tussenkomst in de aankoop van een energiezuinig toestel (vb. energiezuinige koelkast, diepvries of wasmachine). De maatregel raakt meer en meer ingeburgerd bij de maatschappelijk werkers van de verschillende wijken. Dat is een goede zaak voor onze cliënten, die dankzij deze maatregel flink kunnen besparen op hun energiekosten.
11.2.4 Lokale Adviescommissie (LAC)
Om te vermijden dat de energie- en watertoevoer van mensen wordt afgesloten, bracht de Energiecel 1.077 huisbezoeken. Door een buurtgerichte en laagdrempelige aanpak slagen we erin de burger klantvriendelijk te benaderen.
11.2.4.1 LAC Eandis
De LAC kwam ook in 2013 wekelijks samen om bij wanbetaling te adviseren aan de sociale leverancier Eandis voor elektriciteit en/of aardgas. In 2013 werden 2.262 personen doorverwezen naar de LAC Eandis, verspreid over 35 zittingen (dit zijn een 100-tal dossiers minder aangezien we in 2013 drie LAC-zittingen minder organiseerden dan in 2012). De werking van de LAC-zittingen werd nog verder verfijnd en uitgebreid. De intercultureel bemiddelaar was altijd aanwezig op de LAC-zittingen en we verspreidden steevast de folder van onze dienst. Daardoor slaagden we erin om (net zoals in 2012) de helft van de dossiers op te lossen vóór de LAC.
178
In 2013 waren 302 cliënten aanwezig op de LAC van Eandis en hadden we 39 tolkopdrachten. Eandis geeft ons wekelijks door welke mensen werden afgesloten van elektriciteit en/of aardgas. De Energiecel schrijft deze personen aan, met het aanbod van informatie en hulpverlening die de Energiecel kan verlenen. In 2013 sloot Eandis voor gas en elektriciteit 153 keer af en/of plaatste de maatschappij een oplaadblokkade (177 in 2012). Naar aanleiding van een evaluatie van de sociale openbare dienstverplichting, maakt Eandis ons vanaf 2013 wekelijks een lijst over van de geplande afsluitingen. Wij gaan deze personen aanschrijven, naar analogie met de werking van TMVW. Afbetalingsplannen bij Eandis worden bij voorkeur in de budgetmeter voor gas en/of elektriciteit gestoken. Zo betaalt de klant zijn schuld af en kunnen we afsluiting vermijden.
11.2.4.2 LAC TMVW
In 2008 startte OCMW Gent met het organiseren van LAC-zittingen voor onbetaalde drinkwaterfacturen. Ook in 2013 organiseerden we 10 LAC-zittingen voor TMVW. We behandelden hierbij 607 dossiers van wanbetalers. Via huisbezoeken en doorgedreven sociaal onderzoek konden we in 62% van de LAC-dossiers een oplossing en/of een voorstel tot afbetaling oplossen vóór de LAC (wat vergelijkbaar is met vorig jaar). Omdat we water, nog meer dan gas en elektriciteit, als een basisbehoefte beschouwen, adviseren we op de LAC pas tot afsluiting wanneer een klant al voor de tweede of derde keer voor de LAC moet verschijnen en wanneer uit sociaal onderzoek door de maatschappelijk werker blijkt dat er geen medewerking is. In 2013 werden 83 mensen afgesloten van water, een stijging in vergelijking met de 56 afsluitingen in 2012. Reden van de stijging is het feit dat de voorwaardelijke afsluitclausule gedurende de 5 jaar LAC-werking meer wordt uitgevoerd (cliënten worden ondertussen een 2de, 3de of 4de maal uitgenodigd voor de LAC). Deze cliënten ontvingen van de Energiecel een brief nog vóór de watertoevoer effectief werd afgesloten. In deze brief brachten we de mensen op de hoogte van de dreigende afsluiting, en boden we onze diensten opnieuw aan om samen naar een oplossing te zoeken. In 2013 waren 92 cliënten aanwezig op de LAC van TMVW en hadden we 10 tolkopdrachten.
11.2.4.3 Sociaal stookoliefonds
De POD Maatschappelijke Integratie sprak de OCMW‟s in 2013 opnieuw aan voor de toekenning van de federale verwarmingstoelage. De werking van OCMW Gent bleef gecentraliseerd bij de Energiecel. Twee maatschappelijk werkers en een administratief bediende namen deze taak opnieuw op zich en werkten via een gecentraliseerd aanbod van zitdagen in de welzijnsbureaus, buurtcentra en dienstencentra in Gent en randgemeenten. In 2013 ontvingen we 1.276 cliënten op zitdag (1.313 vorig jaar). De Energiecel ontving in 2013 1.267 aanvragen voor een stookoliepremie, verspreid over 576 gezinnen. Dit is een lichte daling van 3% ten opzichte van het aantal aanvragen in 2012.
179
Hiervan kwamen 1.202 personen in aanmerking voor een premie en 65 personen hadden geen recht. De redenen waarom de aanvragers geen recht hadden op de federale verwarmingstoelage waren uiteenlopend: aanvraag te laat ingediend (18 aanvragen);
inkomen te hoog (25 aanvragen);
al het maximale bedrag van de premie (210 EUR) ontvangen in 2013 (22 aanvragen).
De opsplitsing van de 3 categorieën (toekenningvoorwaarden) is onder de 1.202 gerechtigden als volgt verdeeld: personen met recht op verhoogde verzekeringstegemoetkoming van de ziekte- en
invaliditeitsverzekering: 117;
personen met een begrensd inkomen: 1.081;
personen met schuldoverlast: 4.
De meeste aanvragen voor een stookoliepremie werden ingediend door de inwoners van Gent Zuid, Drongen en Gent Noord. In 2013 bedroeg het (voorlopig) totale bedrag van alle toegekende stookoliepremies 93.455,04 EUR, een daling van 3% (in 2012 bedroeg dit 96.837,86 EUR). Gelijklopend met de vorige jaren, is het aantal personen dat in één aanvraag (dus met één tankbeurt van minstens 1.500 liter) de maximale premie van 210 EUR ontvangt: 213 in 2013 211 personen in 2012, 228 in 2011.
11.2.4.4 Tussenkomst in brandstofkosten
De tussenkomst in brandstofkosten hebben we ook in 2013 voortgezet. De maatschappelijk werker diende een voorstel tot financiële tussenkomst in als uit het sociaal en financieel onderzoek bleek dat de cliënt geen eerste tankbeurt zelf volledig kon financieren. Deze tussenkomst hield in dat we de betaling van 1.000 liter brandstof koppelden aan het opstarten van een resultaatsverbintenis. De cliënt stond zelf in voor voorafbetalingen via een speciaal geopende rekening budgetbeheer. In 2013 dienden 9 nieuwe personen een aanvraag in voor een tussenkomst in brandstofkosten (aantal identiek als vorig jaar). Al deze aanvragers kwamen in aanmerking voor de tussenkomst. Samen met de lopende dossiers van 2008-2013, verrichten momenteel 19 personen voorafbetalingen op hun rekening budgetbeheer. In 2013 sloten we 5 dossiers definitief af: 1 wegens verhuizing;
1 op vraag van de cliënt;
1 wegens einde hulpverlening;
en 2 wegens andere verwarmingsbron in de woning.
De reden „niet naleven van de resultaatsverbintenis‟ gebruikten we in 2013 niet.
180
In dit opzicht zijn de doelstelling van de maatregel en het opzet van de hulpverlening geslaagd. In één situatie werd op maat van de cliënt de tussenkomst wel teruggevorderd.
11.2.4.5 Vzw REGent
Onze samenwerking met vzw REGent werd in 2013 voortgezet. Samen spoorden we de Gentenaars aan om rationeel om te springen met energie en water, zonder dat ze daarbij moeten inboeten aan comfort. In 2013 gaf OCMW Gent 618 namen door aan vzw REGent, met de vraag om een gratis energiescan uit te voeren in hun woning. Dit aantal blijft dus jaarlijks stijgen (432 in 2011, 541 in 2012). Na uitvoering van de scan stuurde de Energiecel het scanrapport naar de maatschappelijk werker van de cliënt en kreeg de cliënt een brief met de verbetermogelijkheden voor zijn woning: 485 mensen kregen een tussenkomst voor een energiebesparende maatregel. Ook dit jaar bood vzw REGent leningen aan via het Fonds ter Reductie van de Globale Energiekost (FRGE) om energiebesparende ingrepen in woningen te financieren. De Energiecel deed een sociaal en financieel onderzoek bij aanvragers die tot de doelgroep behoorden. De Energiecel ontving in 2013 30 leningsdossiers van de doelgroep. In alle 30 deze dossiers verleenden we een positief advies. Nieuw in 2013 waren de leningsdossiers van vzw REGent waarbij er een betalingsachterstal was: onze dienst werd aangesproken om deze wanbetalers te contacteren met de bedoeling een oplossing voor de betalingsachterstand te krijgen. In één dossier slaagden we hierin, bij het andere dossier konden we geen hulpverlening opstarten (geen medewerking cliënt).
11.2.4.6 Extra activiteiten Energiecel in 2013
De Energiecel ontving geen enkele klacht van de Gentse burgers binnen het klachtenmanagement.
Binnen de Energiecel focusten we ons extra op onze samenwerking met interne en
externe partners. We werkten mee in verschillende werkgroepen en overlegorganen. We denken hierbij aan:
het dagelijks bestuur vzw REGent;
de Werkgroep Energie en Armoede;
evaluatie van de sociale openbare dienstverplichting;
onze inbreng bij de aanpassing van het waterdecreet;
klankbordgroep waterarmoede;
deelname vorming 100 jaar elektriciteit;
samenwerking met sociale en commerciële energieleveranciers.
We hebben onze dienst ook extra gepromoot:
We lichtten de werking van de Energiecel toe op een studiedag van Waterlink en op verschillende welzijnsoverleggen.
181
De werking van de Energiecel lieten we vermelden in het Stadsmagazine en de OCMW-infokrant (‟t Zal Welzijn).
2013 was ook het jaar waarin de POD MI controle uitvoerde op de verantwoording van de
middelen van het Energiefonds. De controle verliep positief en de verantwoording werd voor 100% aanvaard.
Vorig jaar werd ook extra ingezet op de verfijning/aanpassing van enkele
informaticatoepassingen: DSD, COT, budgetmodule, SIP en Gent 2020 deden hun intrede.
Qua personeel deden we vorig jaar binnen de Energiecel 2 maal een beroep op een
medewerker van de mobiele ploeg, en 1 maal op een medewerker van de vliegende ploeg.
182
12 Gezondheidszorg
Adres Offerlaan 6 9000 Gent Aantal personeelsleden Gezondheidszorg voltijds equivalenten: 25,2 koppen: 27
12.1 Aanvragen themawerking Gezondheidszorg – Medische kaart
Voor de periode 1 januari 2013 tot en met 31 december 2013 heeft de dienst Medische Kaart: 1.625 nieuwe aanvragen ontvangen van gezinnen zonder wettig verblijf, 594 schriftelijk
en 1.031 via persoonlijke aanmelding (2012: 1.430 nieuwe aanvragen waarvan 453 schriftelijke en 977 via persoonlijke aanmelding);
893 huisbezoeken afgelegd en 3.418 bureaugesprekken gepland. In 86,42 % gevallen ging het gesprek effectief door (2012: 1.031 huisbezoeken en 3.350 bureaugesprekken. In 88,96 % van de gevallen ging het gesprek effectief door);
5.339 medische kaarten afgeleverd. 2.556 personen hebben in 2013 minstens één medische kaart ontvangen (2012: 5.497 afgeleverde medische kaarten).
De meest voorkomende nationaliteiten zijn: Bulgarije (26,63%);
Albanië (11,98%);
Rusland (7,04%);
Slovakije (5,71%);
Roemenië (4,69%);
Servië-Montenegro (4,44%).
12.2 Administratie - Aanvragen ten opzichte van uitgaven
In 2013 verwerkte de administratie van themawerking Gezondheidszorg: 132 aanvragen van Belgen of vreemdelingen ingeschreven in het bevolkingsregister te
Gent (2012: 176; 2011: 198). Er werd 108.592,22 EUR aan medische kosten uitbetaald (2012: 135.940,27 EUR; 2011: 119.281,22 EUR);
2 aanvragen van vreemde OCMW‟s die als steunverlenend centrum optraden, waarbij OCMW Gent centrum van onderstandsdomicilie was (2012: 4; 2011: 4). Er werd 25,52
183
EUR aan medische kosten terugbetaald aan vreemde OCMW‟s (2012: 1.380,53 EUR; - 2011: 834,01 EUR);
geen aanvragen waarbij OCMW Gent optrad als steunverlenend centrum en kosten kan terugvorderen van een centrum van onderstandsdomicilie (2012 en 2011: idem). Er werden geen uitgaven gedaan (2012 en 2011: idem)
11.029 aanvragen van vreemdelingen zonder wettig verblijf, met een precair verblijfsstatuut of een verblijfsrecht van minder dan 3 maanden of ambtshalve afgevoerde Belgen (2012: 13.239; 2011: 12.461). OCMW Gent trad op als steunverlenend centrum en recupereerde, bij gebrek aan een onderstandsdomicilie, de kosten bij de Programmatorische Overheidsdienst Maatschappelijke Integratie. Er werd 2.321.844,90 EUR aan medische kosten uitbetaald (2012: 2.737.004,78 EUR ; 2011: 2.383.277,32 EUR).
184
13 Thuislozenzorg
Adres Wittemolenstraat 89 9040 Sint-Amandsberg Aantal personeelsleden Thuislozenzorg voltijds equivalenten: 15,2 koppen: 17
13.1 Doelstelling
Thuislozenzorg verleent maatzorg voor dak- en thuislozen, met als ultieme doelstelling de re-integratie van de dakloze in de maatschappij. Hiermee bedoelen wij het administratief in regel brengen van onze cliënt, een herhuisvesting, een activering met uitbouw van sociaal netwerk, gezondheidsbevordering en/of -behoud. Wij proberen een stabiliteit te krijgen op verschillende levensdomeinen. Dit is niet bij alle cliënten mogelijk, dit gaat stapsgewijs en is niet altijd op alle levensdomeinen haalbaar. Dit doen we niet alleen. Wij stemmen de hulpverlening af door overleg met de welzijnsvoorzieningen die actief zijn op het terrein van dak- en thuisloosheid. Het vertrekpunt is om zo laagdrempelig mogelijk te werken naar de doelgroep. Wij stellen voorop om een gemakkelijk toegankelijke dienst te zijn. Vlot bereikbaar, met een open imago en een flexibel hulpverleningskader, waar mensen de nodige kansen krijgen om uit hun situatie van thuisloosheid te geraken. Het is niet alleen ons doel om aangemelde daklozen verder te helpen. Het is ook onze taak om op de baan te gaan en de noden naar hulp bij de doelgroep op te sporen. Via deze outreachende werking proberen wij langs verschillende kanalen de hulpverleningsbehoefte van de individuele dakloze op te sporen. De ervaring leert ons dat wij een groep daklozen niet bereiken. Zij verloren door de jaren heen het vertrouwen in de hulpverlening. Het is ons doel om hun individuele noden in kaart te brengen, het vertrouwen te winnen van de daklozen en hen naar de hulpverlening te leiden. Om dit alles te kunnen realiseren, is het noodzakelijk om met alle actoren actief op dit terrein een heel goede samenwerking uit te bouwen en te onderhouden. Regelmatig formeel en informeel overleg is essentieel binnen onze werking. Dit uit zich ook in het samen zoeken naar mogelijkheden om de moeilijk te bereiken doelgroep toe te leiden. Straathoekwerk is hierbij een belangrijke partner.
13.2 Doelgroep
Wij richten ons tot cliënten (vanaf 25 jaar) die te maken hebben met een structurele dakloosheid. De methodische cel Jongerenwerking volgt de woononstabiele jongeren met multi-problemen op. Structurele daklozen bevinden zich al enige tijd in een onstabiele huisvestingssituatie. Zij hebben een voorgeschiedenis van wisselende woonsituaties zonder perspectief in de nabije toekomst op een vaste woning.
185
Structurele daklozen hebben geen vaste verblijfplaats in de zin van een vaste woning. Zij leven op straat, verblijven af en toe in opvangcentra of voor een korte periode bij familie, kennissen of vrienden. Als zij erin slagen om alleen te wonen, dan is dit meestal voor korte duur en hervallen zij in de dakloosheid. Hun dakloosheid is geen kortstondig probleem. Meestal hangt de huisvestingsproblematiek nauw samen met problemen op andere levensdomeinen (middelengebruik, plaatsingsverleden, verstoorde relaties, psychische stoornissen, justitiële problemen, economische problemen,…). Zij zijn niet in staat toegang te krijgen tot een persoonlijke, permanente huisvesting of kunnen deze niet behouden. Vaak is intensieve begeleiding bij de zoektocht naar een woning op de privémarkt nodig. Doordat hun wooncultuur verloren gaat door het leven op straat, is woonbegeleiding vaak noodzakelijk om een herhuisvesting te realiseren. Het is een verhaal van vallen en opstaan. Opnieuw de verantwoordelijkheden opnemen die te maken hebben met huisvesting valt vaak zwaar voor de doelgroep. Denk maar aan het onderhouden van de woning, het betalen van de huishuur en de energiefacturen, het rekening houden met anderen, … De doelgroep kenmerkt zich door een onstabiel levenspatroon, waarin dakloosheid en thuisloosheid deel uitmaken van een bredere problematiek. Het tot stand brengen en onderhouden van relaties met een evident netwerk zoals huisbaas, buren, enzovoort is een probleem. Breder gezien levert dit ook problemen op naar tewerkstelling, uitbouw van een eigen netwerk, relaties, … Hulpverlening op maat in samenwerking met de sector en alle andere betrokken hulpverleners is essentieel. Onze dienst richt zich ook tot mensen die een woning kraken. Dit zowel uit noodzaak als vanuit een „way of life‟. Wij merken dat mensen die oorspronkelijk kraken vanuit een „way of life-visie‟ na verloop van tijd niet terug in het gewone circuit aarden. Een meer aanklampende hulpverlening is hier dan vaak aangewezen, al dan niet met het inschakelen van woonbegeleiding. Tevens worden alle aanvragen vanuit de opvangcentra opgenomen binnen Thuislozenzorg, op voorwaarde dat OCMW Gent bevoegd is. Naast de groep van structurele daklozen worden ook niet-structurele daklozen aangemeld bij het OCMW. De niet-structurele daklozen (campingbewoners, dakloos door een plotse gebeurtenis – ten gevolge van relatieproblemen, terugkeer naar Gent na een periode van verblijf in het buitenland, verlaten van huurwoning zonder vooruitzichten te hebben op een andere woning, uithuiszetting, …) worden begeleid binnen het Wijkwerk.
13.3 Cijfers
In 2013 ontving OCMW Gent 599 aanvragen tot steunverlening aan daklozen (zowel structurele als niet-structurele) (2012: 578). Bijna 30 % van de aanvragen betreft een opname in Crisisopvangcentrum De Schelp (zie tabel 1). Vanuit de crisisopvang keren cliënten terug naar hun recente verblijf (eigen woonst, samenwoonst, partner, ...) of stromen zij dikwijls door naar een opvangcentrum voor daklozen, waar zij voor een langere termijn kunnen verblijven in afwachting van een meer duurzame oplossing voor hun huisvestingsprobleem.
186
Iets meer dan de helft van de aanvragen (276) kwam van personen die niet actief gevolgd werden binnen OCMW Gent (nieuwe aanvragen van structurele daklozen). Deze aanvragen volgen de maatschappelijk werkers van Thuislozenzorg op. Wij merken hier een lichte stijging tegenover vorig jaar (+ 16). In totaal behandelden de maatschappelijk werkers in 2013 418 nieuwe dossiers (nieuwe aanvragen, heraanvragen en overnames uit de wijk). Het betreft voornamelijk aanvragen vanuit de Gentse opvangcentra voor daklozen (150). Een minderheid (23) verblijft in een opvangcentrum buiten Gent. Het aandeel van de groep daklozen dat niet in een opvanginitiatief verblijft, neemt lichtjes af (126). Het gaat hier om mensen die tijdelijk onderdak vinden, in openlucht overnachten, uit noodzaak kraken, … Voor wat betreft alle aanvragen (599): 435 vanuit de Gentse opvangcentra, 23 vanuit een opvangcentrum buiten Gent en 141 anderen (tijdelijk onderdak, openlucht, kraken, …). Iets meer dan een derde van alle aanvragen kwam van cliënten die een actief dossier hebben bij Thuislozenzorg (95) of bij een maatschappelijk werker van één van de welzijnsbureaus (129). Tabel 1 Herkomst aanvragen
Crisisopvang De Schelp 175 29,22%
opvangcentrum buiten Gent 23 3,84%
opvangcentrum in Gent 260 43,41%
kraakpand 10 1,67%
andere 131 21,87%
Totaal 599 100%
Volgende grafieken geven een overzicht van alle nieuwe aanvragen die door Thuislozenzorg verder zijn opgevolgd (waarvoor geen doorverwijzing is gebeurd).
nieuwe aanvragen verwerkt door dienst thuislozenzorg
(niet: hernieuwde aanvragen, illegalen, annulaties en dossiers die
werden doorgestuurd naar een ander OCMW)
231 222249
204230
250
299 289260
276266
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
187
aanvragen van Gentse opvangcentra in 2013
Schreiboom
15%
Gemengd
Opvangcentrum
Gent
22%
Eilandje
25%
Home Prins Albert
12%
Klemenswerk
mannen
16%
Klemenswerk
vrouwen
8%
Vluchthuis
2%
herkomst aanvragen daklozen in 2013
Crisisopvang De
Schelp
29%
opvangcentrum
buiten Gent
4%
opvangcentrum in
Gent
43%
kraakpand
2%
andere
22%
188
13.4 Hulpverleningsaanbod in 2013
13.4.1 Vindplaatsgericht werken – op maat op straat
Onze outreachende werking liep ook verder in 2013. Via laagdrempelige hulpverlening proberen we verder zorgwekkende zorgvermijders naar de hulpverlening te leiden. Hiertoe hebben wij op informele plaatsen gesprekken met dakloze mensen die tot nog toe onbekend zijn. Via deze gesprekken kunnen wij vaak (hulpverlenings)behoeften achterhalen, en mensen naar de hulpverlening leiden. Voor een bepaalde groep is toeleiding naar de reguliere hulpverlening niet mogelijk door de meervoudige kwetsbaarheid. Alleen via contacten ter plaatse en door zeer aanklampend te werken kan met mondjesmaat het vertrouwen van de cliënt gewonnen worden. Wat betreft de specifieke zorg vanuit OCMW Gent gaan wij ook voor een stuk proactief rechten benaderen. Wanneer we merken dat iemand dreigt zijn inkomen te verliezen door een ambtshalve schrapping uit het bevolkingsregister, zullen we deze persoon proberen toe te leiden tot een onthaal om dit in orde te brengen. Als we dit vaststellen bij een zorgwekkende zorgvermijder zal de outreachende maatschappelijk werker dit met goedkeuring van de cliënt in orde brengen. Dit gelet op het feit dat het weinig waarschijnlijk is dat de cliënt de weg zal vinden/zetten naar een welzijnsbureau. Het is vaak de insteek tot de opbouw naar vertrouwen. Zo kan aandacht besteed worden aan de eventuele nood binnen de verschillende levensdomeinen. Het spreekt voor zich dat dit een werk is dat heel veel tijd vraagt, vooral tijd die nodig is om het vertrouwen van de cliënt te winnen, om verdere stappen te kunnen ondernemen.
13.4.2 De vindplaatsen
Het station Gent Sint-Pieters is één van de vaste vindplaatsen geworden. Wekelijks gaat hier een maatschappelijk werker langs. Ondertussen kennen veel dakloze mensen onze outreachende hulpverleners. Waar er al een vertrouwensband is, merken we dat de dakloze mensen niet gekende mensen in contact brengen met de outreachende werkers. Daarbuiten is er nog een groep, die geen contact heeft met de andere daklozen en waar de outreachende werker zelf poogt contact mee op te bouwen. De nachtopvang, met name Huize Triest, is ook een plaats waar we wekelijks op woensdagvoormiddag aanwezig zijn. Ook daar is onze outreachende werker een gekend gezicht en worden mensen met OCMW gerelateerde vragen naar haar doorverwezen. Het inloopcentrum, gekoppeld aan deze nachtopvang, is ook een vaste plaats geworden waar onze medewerker aanwezig is op het middaguur. Door deelname aan de maaltijd krijgt zij op een informele manier contacten met de doelgroep die bijdragen tot het opbouwen van vertrouwen. In 2013 zijn we tijdens de winterperiode ook altijd op maandvoormiddag aanwezig geweest in Huize Triest. Andere plaatsen zijn: Villa Voortman, Dampoortstation, inloopcentra, …
13.4.3 Deelname Assertieve Zorg in de Samenleving (AZIS)
Wekelijks op vrijdag, neemt een vindplaatsgerichte medewerker deel aan AZIS. Op dit overleg worden mensen besproken met een psychiatrische problematiek. Dit betreft zowel
189
mensen die in de wijk opgevolgd worden, als binnen Thuislozenzorg. Ook worden hier mensen besproken die geen binding hebben met OCMW Gent. Dit overleg wordt altijd voorbereid door de medewerker die deelneemt. Samen met de begeleidende maatschappelijk werker bespreekt zij het dossier en neemt zij de informatie mee naar het overleg. Hetgeen besproken wordt, wordt teruggekoppeld naar de maatschappelijk werker in het belang van de cliënt. Als mensen niet gekend zijn, maar een begeleiding/hulpverlening vanuit het OCMW noodzakelijk is, zal de outreachende werker zelf instaan voor het leggen van contacten en de nodige stappen zetten in de hulpverlening.
13.4.4 Deelname instroomoverleg Nachtopvang+
Voor langdurig daklozen die op vlak van opvang, geen andere mogelijkheden meer hebben, kennen we Nachtopvang+. Dit is een samenwerking met het CAW. Mensen die gebruik wensen te maken van Nachtopvang+ moeten besproken worden op het instroomoverleg. Aan het instroomoverleg nemen verschillende partners deel: het straathoekwerk, het brugteam, het MSOC, AZIS en OCMW Gent. Maandelijks komt dit overleg samen, cliënten worden besproken en mogelijke trajecten nagegaan. Soms wordt ervoor geopteerd om mensen te laten instromen voor Nachtopvang+ om van daaruit het vertrouwen op te bouwen en andere mogelijkheden na te gaan. Voor anderen worden er afspraken gemaakt naar opvolging. Vaak wordt er in overleg de afspraak gemaakt om onze outreachende werker voor bepaalde cliënten te laten fungeren als casemanager.
13.4.5 In cijfers
In 2013 hadden wij 232 contacten met potentiële cliënten binnen de vindplaatsgerichte werking. Het gaat hier om contacten met mensen die nog geen dossier hebben binnen OCMW Gent. Eens het vertrouwen gewonnen is en er een dossier wordt opgestart, tellen we deze contacten niet mee.
13.4.6 Samenwerking met andere diensten
Samen met de andere outreachende hulpverlening namen wij deel vanuit de vindplaatsgerichte werking aan de eerste trefdag voor outreachers, die plaatshad op 7 november. Doelstelling was elkaar beter te leren kennen en relaties uit te bouwen. Er waren ook verschillende workshops aan verbonden. In 2014 zal naar analogie van 2013 een trefdag georganiseerd worden. Ook wordt samen met de andere outreachende organisaties bekeken hoe we onze samenwerkingen kunnen verstevigen.
13.5 Specifieke methodiek van Thuislozenzorg
Wij bieden aanklampende hulpverlening, waardoor we meer preventief kunnen werken. Wij richten ons op daklozen verblijvend in de opvangcentra en zij die – al dan niet vrijwillig – geen opvang hebben.
De maatschappelijk werker probeert een vertrouwensband met de cliënt op te bouwen. Dit gebeurt vaak met vallen en opstaan, de cliënt heeft vaak een wantrouwen naar de hulpverlening. Gezien de multiproblematiek moet dit vaak gebeuren in het tempo van de cliënt. Gesprekken worden soms door cliënt gestopt en moeten later weer opgenomen
190
worden. Typisch aan onze werking is ook dat cliënten buiten de zitdag of de afsprakendag bij crisissituaties onmiddellijk terecht kunnen bij hun maatschappelijk werker of vervanger. Elke kans tot het opbouwen van een vertrouwensband grijpt de maatschappelijk werker dan ook aan.
Vermits wij investeren in de uitbouw van een vertrouwensband met onze cliënt, fungeert de maatschappelijk werker van Thuislozenzorg vaak als spil (de „casemanager‟) in de hulpverlening aan de thuislozen. Wij stellen vast dat de maatschappelijk werker vaak nog de enige vertrouwenspersoon van de cliënt is.
Helpdeskfunctie: deskundige en kwaliteitsvolle ondersteuning bieden en advies verstrekken aan zowel interne als externe organisaties – zij het beperkt. Vragen over bevoegdheid, methodiek, mogelijkheden binnen de OCMW-wet voor daklozen, enzovoort komen hierin aan bod. De dienst Thuislozenzorg schrijft zich met zijn helpdesk ook in op het bredere helpdeskverhaal binnen de organisatie. In 2013 werden we 495 keer bevraagd. De daling ten opzichte van 2012 (608) is een gevolg van een aangepaste registratie, namelijk een verduidelijking van welke vragen effectief voor de Helpdesk zijn en welke niet.
Helpdesk
608
495
2012 2013
191
onderwerpen helpdesk 2013
nazorg
39%
diensten en
regelgeving
externe
organisaties
6%
andere
16%hulp bij
opmaken
verslag
BCSD
4%
diensten en
regelgeving
OCMW Gent
35%
13.6 Samenwerking met de sector
Onze dienst nam actief deel aan overleg binnen de sector. Zo kunnen wij hulpverlening op maat bieden, kort op de bal spelen bij nieuwe tendensen en info uitwisselen met de sector. Enkele voorbeelden hiervan zijn: Thuislozen Overleg Regio Gent (TORG), Brugteam, toeleidersvergadering Nachtopvang, instroomoverleg Nachtopvang+ en andere. OCMW Gent participeert mee met de stad en de lokale actoren aan de stuurgroep Dak- en Thuislozen en de werkgroep Nachtopvang; waar het daklozenbeleid voor de Stad Gent mede wordt bepaald. Om tot een nog betere samenwerking te komen met het Brugteam en het Straathoekwerk werd er dit jaar een halve dag besteed aan een daklozenquiz, waarop de drie diensten samen kwamen en er materies vanuit de drie werkingen werden verwerkt in de quiz. Ook aan de interne samenwerking met onze dienst Wonen werd aandacht besteed. Dagelijks zijn onze maatschappelijk werkers en woonbegeleiders in de weer voor onze doelgroep. Tijdens een namiddag werd er aandacht besteed aan informatie-uitwisseling over elkaars werk, afgesloten door een informeel moment.
13.6.1 Inhoudelijke samenwerking
We werken regelmatig samen met de medewerkers van de opvangcentra, Brugteam en Straathoekwerk rond individuele cliëntdossiers (rekening houdend met de eigenheid van elke dienst). Ook doen wij meer en meer een beroep op de ambulante begeleidingsdiensten vanuit de psychiatrie, door deelname aan AZIS maar ook via rechtstreeks overleg. Intern is er een zeer nauwe samenwerking met de dienst Wonen. Eens een cliënt gehuisvest is, wordt gebruikgemaakt van woonbegeleiding. Er komt dan een intensieve samenwerking tot stand tussen maatschappelijk werker en woonbegeleider.
192
13.6.2 Medefinanciering – gekoppeld aan inhoudelijke samenwerking
OCMW Gent heeft, al dan niet in cofinanciering, verscheidene beleidsovereenkomsten afgesloten met CAW Oost-Vlaanderen, dat in staat voor de exploitatie van: Nachtopvang Nieuwland 12-14, 9000 Gent (25 bedden);
Nachtopvang+ Nieuwland 12-14, 9000 Gent (15 bedden);
Inloopcentrum Oude Houtlei;
Inloopcentrum Pannestraat;
Winternachtopvang Academiestraat (december tot maart voor 40 bedden).
OCMW Gent verleent een subsidie aan Huize Triest voor de uitbreiding van de eigen werking (7/7 toegankelijk + optrekken van het aantal bedden tot 25) tijdens de periode december tot half maart. Daarnaast bestaat er een beleidsovereenkomst met het Brugteam. Deze werkingen worden zowel inhoudelijk als financieel op regelmatige basis geëvalueerd.
13.6.2.1 Protocol met de erkende Gentse Opvangcentra
Er is een protocol afgesloten met de erkende Gentse opvangcentra. Dit protocol regelt de samenwerking tussen OCMW Gent en de Gentse erkende opvangcentra. Het geeft aan waaraan een minimale dienstverlening aan mensen, verblijvend in opvangcentra, moet voldoen. Wij sommen enkele afspraken op: tussenkomst van OCMW Gent in de kosten voor de dienstverlening;
afspraken over het onderzoek naar de bestaansmiddelen van de resident;
taakverdeling opvangcentra/OCMW voor wat betreft hulpverlening;
vereiste verslaggeving;
wijze van facturatie en betaling.
In 2013 werd het protocol herschreven. Het wordt voltooid in 2014.
13.6.2.2 Nachtopvang & Winterplan
De reguliere nachtopvang in Nieuwland werd uitgebreid met een „Nachtopvang+‟. Het doel blijft het ontlasten van de nachtopvang, én het aanbieden van een aangepaste nachtopvang voor langere duur aan „chronisch‟ daklozen, de veelgebruikers van de nachtopvang die wegens hun eigenheid niet meer terecht kunnen in de opvangcentra. Er is plaats voor 14 chronisch daklozen. In samenwerking met de volledige dak- en thuislozensector werd ook in 2013 een Winterplan uitgewerkt. Naast de bestaande nachtopvang (50 bedden verspreid over Nieuwland en Huize
193
Triest), is er in de periode van 1 december tot 15 maart in de voormalige brandweerkazerne aan de Academiestraat door CAW Oost-Vlaanderen extra winteropvang voor 40 daklozen. Deze opvang wordt door OCMW Gent gefinancierd. De toeleiding naar de nachtopvang wordt gekoppeld aan de hulpverlening. Via het nieuwe systeem wordt ervoor gezorgd dat het gebruik van de nachtopvang gekoppeld is aan het begin van een structurele oplossing voor de dak- en thuislozen. Er wordt een hulpverleningstraject opgestart. De professionele toeleiders zijn: OCMW Gent, CAW Oost-Vlaanderen, Straathoekwerk, de sociale dienst van Huize Triest, MSOC, dienst Maatschappelijke Zorg Politie Gent en UZ Gent. Iedere organisatie engageerde zich als toeleider via het ondertekenen van een engagementsverklaring. De werkwijze heeft als doel een beter zicht te krijgen op wie gebruikmaakt van de nachtopvang in Gent. Door regelmatige evaluaties en analyses van deze systemen kan een nog doelgerichter beleid over dak- en thuisloosheid worden gevoerd.
13.6.2.3 Werkgroep Nachtopvang – Stuurgroep Dak- en Thuislozenbeleid
In 2013 werd de werkgroep Nachtopvang opnieuw opgericht. De organisatie van de nachtopvang (NO), Nachtopvang+ (NO+) en winteropvang werd eerder opgenomen in de werkgroep Dak- en Thuislozen. Aangezien deze werkgroep zijn focus verlegt en een stuurgroep geworden is voor het dak- en thuislozenbeleid in Gent, ontstond de nood aan het heroprichten van de werkgroep. De werkgroep Nachtopvang heeft als taak om in samenspraak met alle betrokken partners: de visie, doelgroep en doelstellingen bepalen over NO, NO+ en winteropvang;
bewaken van de visie op NO, NO+ en winteropvang;
de praktische en dagelijkse organisatie van de NO, NO+ en winteropvang;
signalen, detecteren en communiceren aan de stuurgroep.
Nauw contact met de stuurgroep is cruciaal voor wat betreft het detecteren en communiceren van signalen en het toetsen en/of terugkoppelen van zaken die besproken worden in de werkgroep. Aan de werkgroep nemen volgende organisaties deel: CAW Oost-Vlaanderen, Huize Triest, maatschappelijke cel van de politie, Thuislozenzorg OCMW Gent, vertegenwoordiging van de doelgroep door Straathoekwerk en Brugteam en Digipolis. De participanten aan de Stuurgroep zijn CAW Oost-Vlaanderen, Huize Triest, Stad Gent Straathoekwerk, staf Beleidondersteuning – Sociale Dienstverlening OCMW Gent en Thuislozenzorg OCMW Gent.
194
14 Wonen
14.1 Doelstelling
Volgens de Vlaamse Wooncode heeft iedereen recht op menswaardig wonen. „Daartoe moet de beschikking over een aangepaste woning, van goede kwaliteit, in een behoorlijke woonomgeving, tegen een betaalbare prijs en met woonzekerheid worden bevorderd.‟ Om dit recht op een behoorlijke huisvesting mee te helpen concretiseren en bevorderen, streeft Woningen volgende operationele doelstellingen na: Realiseren van een bijkomend aanbod en kwaliteitsverbetering van woningen Sociaal
Verhuurkantoor (SVK) door:
Aanbieden van betaalbare woongelegenheden van het Sociaal Verhuurkantoor (en aangepaste huurbegeleiding in functie van de woonzekerheid);
Interne werking: Woningen zorgt voor het onderhouden en creëren van samenwerkingsverbanden met de diverse bovenlokale en lokale huisvestingsactoren.
Ondersteunen en (nog meer) toeleiden van Gentenaren bij het zoeken naar en het behoud van de meest aangepaste woonvorm door:
Coördineren van de aanvragen, toekenningen en toeleidingen van noodwoningen en de (her-)huisvestingsbegeleiding van de huurders;
Optimaliseren van aanvragen, toekenning en invordering zekerheidstellingen en bankwaarborgen.
14.2 Woningen
Adres Offerlaan 4 9000 Gent Aantal personeelsleden Woningen voltijds equivalenten: 15,4 koppen: 17 Woningen bestaat uit verschillende teams die elk een afzonderlijk en specifiek takenpakket hebben. Een doorgedreven samenwerking tussen de verschillende teams is onontbeerlijk. Woonteam
infosessie/inschrijvingen kandidaat-huurders;
beheer inschrijvingsregister;
voorbereiding toewijzingen;
huurbegeleiding huurders noodwoningen en SVK-woningen.
195
Juridisch team
bankwaarborgen/zekerheidstellingen;
toewijzingen;
intern huurreglement;
huursubsidie;
huurcontracten;
interne en externe helpdesk sociaal huurbesluit;
algemene coördinatie.
Financieel team
facturatie;
opvolging betalingen;
verwerking huursubsidies;
boekhouding;
bestellingen.
Technisch team
opvolging onderhoud en herstellingen;
bewaking kwaliteitsnormen (conformiteitattesten);
opvolging werkorders;
plaatsbeschrijvingen;
inhuurname nieuwe woningen.
Woningen omvat 3 deelwerkingen: Sociaal Verhuurkantoor (SVK), Noodwoningen, Zekerheidstellingen en bankwaarborgen.
WONINGEN
Sociaal
Verhuurkantoor
Noodwoningen
Bankwaarborgen
Zekerheid-
stellingen
196
14.2.1 Sociaal Verhuurkantoor (SVK)
14.2.1.1 Kandidaat-huurders
List break2
a. Infomoment
We stellen vast dat de vraag om kandidaat-huurder te worden bij het Sociaal Verhuurkantoor van OCMW Gent jaarlijks blijft toenemen. Om te kunnen blijven voldoen aan de basisbegeleidingstaken zoals voorzien in art. 6 § 1 van het Ministerieel Besluit van 21/12/2007 werd de praktische organisatie van de inschrijvingsprocedure, zoals gestart in 2010, ook in 2013 voortgezet via groepsinformatiesessies. Personen die zich willen inschrijven als kandidaat-huurder voor een woning van het SVK OCMW Gent worden eerst uitgenodigd om een gezamenlijk, verplicht infomoment mee te volgen. Daar krijgen ze toelichting over de werking van het Sociaal Verhuurkantoor ten worden ze gelijktijdig, uitvoerig en op een uniforme wijze geïnformeerd over de inschrijving-, toelating- en toewijzingsvoorwaarden, zoals wettelijk opgelegd door het Kaderbesluit Sociale Huur (KBSH). Het infomoment vindt tweewekelijks plaats. Het wordt gegeven door een maatschappelijk werker, bijgestaan door een juridisch consulent om eventuele vragen over specifieke situaties onmiddellijk te kunnen beantwoorden. Alle medewerkers volgden de vorming „Train de trainer‟ om zich verder te bekwamen in het geven van infosessies aan groepen (gemiddeld 20 tot 50 personen per infosessie). De organisatie van deze infosessies wordt zowel logistiek als inhoudelijk op regelmatige tijdstippen geëvalueerd en bijgestuurd. In 2013 waren 934 personen geïnteresseerd om een woning te huren bij het Sociaal Verhuurkantoor OCMW Gent. Zij ontvingen allemaal een schriftelijke uitnodiging om deel te nemen aan het infomoment. Van deze 934 personen waren er 483 effectief aanwezig op het infomoment. Hiervan wilden 478 zich na het infomoment inschrijven als kandidaat-huurder.
2011 2012 2013
Uitgenodigd voor infomoment
758 714 934
Aanwezig op infomoment
357 443 483
Wenst uitnodiging voor inschrijving
351 424 478
In vergelijking met 2012 was er een stijging in 2013, zowel qua aantal uitgenodigden en aanwezigen op het infomoment als qua aantal dat werd uitgenodigd voor een effectieve inschrijving. b. Inschrijvingen (kandidaat-huurders)
Om de lijnbewaking van de inschrijvingen (uniforme interpretatie voorwaarden Kaderbesluit Sociale Huur) te bewerkstelligen, werd de effectieve inschrijving vanaf 2013 uitsluitend toevertrouwd aan het (nieuw gevormde) team „Info- en inschrijvingen‟. Deze twee maatschappelijk werkers zijn daardoor erg vertrouwd met de toepassing van (wijzigingen
197
van) het kaderbesluit, het intern huurreglement en het puntensysteem. De maatschappelijk werkers worden hierin bijgestaan door een juridisch medewerker. Onmiddellijk aansluitend op het infomoment kregen de 478 kandidaten een (individuele) afspraak voor de effectieve inschrijving als kandidaat-huurder van het SVK OCMW Gent. Van deze 478 personen waren: 307 personen aanwezig op de afspraak en konden er:
204 onmiddellijk worden ingeschreven;
103 worden ingeschreven na een tweede afspraak of na het bezorgen van ontbrekende documenten.
171 personen niet aanwezig op de afspraak of konden niet ingeschreven worden (omdat ze niet voldeden aan de inschrijvingsvoorwaarden of omdat ze niet alle nodige documenten bezorgden).
De wettelijke procedure om zich in te schrijven als kandidaat-huurder vergt een hoge intensieve (administratieve) werklast, zowel voor cliënteel als voor het personeel. Om de inschrijvingsvoorwaarden na te kijken voor een nieuwe kandidaat-huurder moeten volgende documenten opgevraagd en nagekeken worden: identiteitskaart;
belastingattest met de inkomsten van 3 jaar geleden;
verklaring op eer geen eigendom in binnen- of buitenland;
attest Nederlands (indien bij inschrijving alleen een intake bij het Huis van Nederlands werd ingediend: bewijs dat het niveau A1, breaktrough ondertussen werd bereikt of dat hiervoor momenteel lessen worden gevolgd, of een bewijs van vrijstelling);
attest inburgering (als er op de datum van de inschrijving alleen een attest van aanmelding was: bewijs dat ondertussen aan de inburgeringplicht voldaan werd of dat hiervoor momenteel lessen worden gevolgd of de persoon is vrijgesteld);
inkomstenbewijzen van de afgelopen 6 maanden;
bewijs van eventuele maandelijkse afbetalingen gedurende de afgelopen 6 maanden.
Bij de inschrijving als kandidaat-huurder bij SVK wordt dus eerst nagekeken of men voldoet aan de inschrijvingsvoorwaarden. Daarna volgt een bijkomend onderzoek voor de toekenning van de punten op woonnood, gezinslast en actueel besteedbaar inkomen. Dit brengt met zich mee dat bij elke wijziging op één van deze levensdomeinen (wat bij onze doelgroep vaak het geval is) het inschrijvingsdossier moet worden aangepast en dat de punten van de kandidaat-huurder kunnen wijzigen. Door deze wijzigingen krijgt de kandidaat-huurder afhankelijk van zijn situatie meer of net minder punten en maakt hij dus meer of minder kans op een toewijzing. De melding van wijzigingen gebeurt meestal via bureaubezoek, maar ook telefonisch, per brief en per e-mail. Voor de bureaugesprekken worden wekelijks drie voormiddagen voorbehouden voor permanentie. In 2013 vonden 341 bureaugesprekken plaats rond wijzigingen inschrijvingsdossiers. Hierin zijn de bureaugesprekken rond toewijzing en actualisatie niet inbegrepen.
198
Met het oog op een gemeenschappelijke inschrijving voor beide Gentse SVK‟s werkt het SVK OCMW Gent nauw samen met vzw Woonfonds. Kandidaat-huurders kunnen zich sinds 2009 inschrijven voor het ene SVK en gelijktijdig de toelating geven aan dit SVK om zijn gegevens over te maken naar het andere SVK. Zo realiseert de kandidaat-huurder een tweede inschrijving in het andere SVK zonder zich te verplaatsen en tweemaal dezelfde administratieve rompslomp te doorlopen. Kandidaat-huurders worden uitdrukkelijk op de hoogte gebracht dat ze bij wijzigingen in hun persoonlijke situatie wel beide SVK‟s moeten verwittigen. In 2013 werden op die manier door het SVK OCMW Gent naar vzw Woonfonds 285 kandidaat-huurders doorgegeven. Daarvan werden bij vzw Woonfonds in 2013 271 personen nieuw ingeschreven, 14 van de 285 personen waren al ingeschreven bij vzw Woonfonds. Omgekeerd vroegen 195 kandidaat-huurders van vzw Woonfonds om zich in te schrijven bij het SVK OCMW Gent. Van deze 195 kandidaat-huurders werden er 142 effectief ingeschreven bij SVK OCMW Gent. De overige 53 kandidaat-huurders konden niet ingeschreven worden bij SVK OCMW Gent ofwel omdat ze al ingeschreven waren bij SVK OCMW Gent ofwel omdat ze op dat moment niet (meer) voldeden aan de voorwaarden. Voor 2013 komen we op een totaal van 449 nieuwe inschrijvingen (307 rechtstreeks bij SVK OCMW Gent en 142 na doorverwijzing van vzw Woonfonds). Het SVK OCMW Gent sloot het inschrijvingsregister op 31/12/2013 af met 1.438 actieve kandidaat-huurders Ondanks de stijging van het aantal nieuwe kandidaat-huurders is er in 2013 een (beperkte) daling van het absoluut aantal kandidaat-huurders merkbaar. Deze daling vindt haar oorsprong in de wettelijk verplichte actualisatie van het inschrijvingsregister in 2013 (zie verder).
Nieuwe kandidaat-huurders SVK OCMW Gent
2009 2010 2011 2012 2013
482 630 345 348 449
Absoluut. aantal kandidaat-huurders SVK OCMW Gent
2009 2010 2011 2012 2013
804 1.331 1.320 1.568 1.438
199
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
1600
1800
2009 2010 2011 2012 2013
totaal aantal KH
nieuwe KH
c. Actualisatie
Artikel 8 van het KBSH (Kaderbesluit Sociale Huur) bepaalt dat de inschrijvingsregisters van de kandidaat-huurders minstens in elk oneven jaar geactualiseerd moeten worden. In 2013 werden dan ook alle dossiers van kandidaat-huurders die al ingeschreven waren vóór 1/01/2012 geactualiseerd (met uitzondering van de kandidaat-huurders van wie de inschrijving al recentelijk geactualiseerd werd naar aanleiding van de voorbereiding van een toewijzing in 2012); Dergelijke actualisatie vergt veel (voorbereidend) werk, waarbij zo goed als alle medewerkers noodgedwongen worden ingeschakeld. Op voorhand moest voor al deze kandidaat-huurders een rijksregisterprint worden aangevraagd. Want de actualisatiebrief moet worden gestuurd naar het laatst gekende domicilieadres en vele kandidaten „vergeten‟ deze adreswijzigingen door te geven. Aangezien er alleen een koppeling is tussen het registratieprogramma SVKAdmin en de Kruispuntbank Sociale Zekerheid voor de SVK‟s die een toegang hebben via VMSW (en niet via VVSG zoals SVK OCMW Gent), moesten al deze gegevens manueel worden ingebracht. Voor wie een correspondentieadres had opgegeven bij de inschrijving werden de brieven zowel naar het domicilie als naar het correspondentieadres gestuurd. Na het aanpassen van de (+ca. 75%) adreswijzigingen werd een standaardbrief opgemaakt, waarbij per kandidaat alle gegevens uit het inschrijvingsregister met betrekking tot gezinssamenstelling en woonwensen voorafgaandelijk werden ingevuld. Alle (ontbrekende) inkomensattesten (aanslagbiljetten) werden door het SVK opgevraagd bij de meccanografische dienst der directe belasting. Om de administratieve werklast te schetsen even deze cijfers: de standaardbrief telde 7 bladzijden, alleen voor de eerste brief werden al 9.159 bladzijden geprint. Op 1/04/2013 ontvingen 1.105 kandidaat-huurders een eerste actualisatiebrief waarbij zij werden verzocht om te reageren vóór 30/04/2013. Zij konden hiertoe het antwoordformulier terugsturen per fax, per e-mail of in de ook bijgevoegde geadresseerde enveloppe per post of rechtstreeks in brievenbus Woningen deponeren. Wie hulp nodig had bij het invullen van deze documenten kon hiervoor terecht bij een maatschappelijk werker. Alle maatschappelijk werkers werden via de nieuwsbrief op de hoogte gesteld van deze actualisatie. Aan wie de eerste maal niet reageerde of wie wel reageerde maar nog niet alle documenten binnenbracht, werd op 15/05/2013 een herinneringsbrief gestuurd met het verzoek te reageren vóór 31/05/2013.
200
Door een uitstekende teamwerking werd de vooropgestelde deadline om alle gegevens te actualiseren in het inschrijvingsregister op 30/06/2013 gehaald.
c.a Resultaat actualisatie 2013
Van de 1.105 kandidaat-huurders (100%), ingeschreven in 2011 of vroeger, werden er: 583 (52,76%) kandidaat-huurders behouden van wie het dossier volledig up-to-date is;
38 (3,44%) kandidaat-huurders behouden van wie het dossier niet volledig up-to-date is maar die niet geschrapt werden omdat zij voldoen aan de inkomstenvoorwaarde;
484 (43,80%) kandidaat-huurders geschrapt. Dit zijn alle kandidaat-huurders die niet reageerden op 2 brieven van het sociaal verhuurkantoor (375), van wie de brief onbestelbaar terugkeerde (72), op eigen verzoek geschrapt werden (35) of overleden waren (2).
0
100
200
300
400
500
600
geen reactie onbestelbaar op eigen ? overleden
dossier ok dossier
onvolledig
geschrapt:483 (43,8%)
14.2.1.2 Huurders
List break2
a. Toewijzingen
De toewijsprocedure die gehanteerd moet worden door een sociaal verhuurkantoor is wettelijk geregeld in het Kaderbesluit Sociale Huur. Omwille van de gegarandeerde objectiviteit enerzijds en de bijzondere werking van een sociaal verhuurkantoor anderzijds is deze procedure zeer uitgebreid. Wanneer er een woning van het Sociaal Verhuurkantoor vrijkomt, wordt op basis van de woonwensen van de kandidaat-huurders, de rationele bezetting van de woning, de absolute prioriteiten en de gewogen prioriteiten, een lijst getrokken uit het inschrijvingsregister van een aantal kandidaat-huurders met het hoogste puntenaantal. Deze kandidaten worden uitgenodigd voor een bureauzoek, om hun gegevens aan te passen aan hun huidige situatie. Daarna worden de overblijvende kandidaten in een volgorde geplaatst (toewijzingslijst): eerst degenen die een beroep kunnen doen op een absolute voorrang (bijvoorbeeld senioren met minstens 14 punten op woonnood), gevolgd door een rangorde op basis van hun maatschappelijke kwetsbaarheid. Hiervoor gebruiken de SVK‟s een uniek wegingsysteem: het SVK-puntensysteem.
201
De eerste kandidaat op de toewijzingslijst wordt uitgenodigd om de woning te bekijken. Als deze kandidaat niet geïnteresseerd is, wordt de woning aangeboden aan de volgende (reserve-)kandidaat op de lijst, tot er een geïnteresseerde kandidaat wordt gevonden. Als een kandidaat-huurder twee maal een aanbod weigert, wordt hij geschrapt van de inschrijvingslijst. Het toewijscomité van het SVK beslist over de toewijzing van een woning. De beslissing van het toewijscomité wordt binnen de 5 kalenderdagen doorgestuurd naar de toezichthouder inspectie RWO. Als de beslissing niet geschorst of vernietigd wordt door de toezichthouder, is de beslissing tot toewijzing definitief. Alle beslissingen van het toewijscomité worden voorgelegd aan het eerstvolgende Bijzonder Comité Woonbeleid van OCMW Gent. In 2013 werden 23 woongelegenheden toegewezen.
We merken op dat er in 2013 heel wat kandidaat-huurders een aangeboden SVK-woning weigerden. Voor 3 woongelegenheden moest er zelfs 2 keer een toewijsprocedure gevoerd worden vóór een kandidaat-huurder effectief de aangeboden woning aanvaardde. Ondanks de sociale huurprijs werd in 2013 een aantal keren de aangeboden woning geweigerd wegens de huurprijs. Andere redenen voor weigering die werden opgegeven waren: te hoge energiekosten, te ver van de bekende buurt, niet geschikt voor de inboedel, te klein, trappen, ligging naast spoorweg, te ver van de kinderopvang, … Om deze 23 woongelegenheden te kunnen toewijzen, werden in 2013 maar liefst 513 kandidaat-huurders uitgenodigd: 182 kandidaat-huurders reageerden niet op de uitnodiging;
200 kandidaten reageerden wel maar kwamen niet in aanmerking om diverse redenen: omdat ze niet meer voldeden aan de rationele bezetting wegens gezinsuitbreiding, omdat ze niet voldeden aan de toelatingsvoorwaarden, of omdat ze wilden geschrapt worden op eigen verzoek;
131 reageerden en kwamen effectief in aanmerking voor de toewijs, als kandidaat of als reservekandidaat;
25 van hen weigerden de aangeboden woongelegenheid;
23 aanvaardden en ondertekenden de huurovereenkomst.
Zes gelijkvloerse woningen werden conform het lokaal stedelijk toewijzingsreglement van Stad Gent met voorrang toegewezen aan senioren (met een woonnood). De 23 nieuwe huurders hadden volgende woonnood op het ogenblik van de toewijzing: 2 waren effectief dakloos.
1 verbleef bij vrienden, ter voorkoming van dakloosheid.
Nieuwe huurders SVK OCMW Gent
2008 2009 2010 2011 2012 2013
15
19
18
11
16
23
202
3 verbleven in een instelling.
12 woonden in een niet aangepast aan de gezinssamenstelling en/of fysieke gesteldheid verklaarde woning zonder bevel de woning te verlaten.
1 persoon had een opzegtermijn van minder dan 3 maanden.
1 persoon woonde op een camping.
2 betaalden een huurprijs die meer dan 50 procent van hun inkomen bedroeg.
1 persoon woonde in een woning die qua oppervlakte onaangepast was aan de gezinssamenstelling.
Van de 23 nieuwe huurders (14 leefloon of levensminimum, 5 invaliditeit of ziekte-uitkering, 3 werkloosheidsuitkering en 1 pensioen) hadden 21 personen op het ogenblik van de toewijs het maximaal aantal punten op inkomen, wat neerkomt op een inkomen dat gelijk is aan het bedrag leefloon. b. Huurbegeleiding
De opdrachten van het sociaal verhuurkantoor zijn omschreven in het Besluit van de Vlaamse Regering van 20 juli 2012 houdende bepaling van de erkennings- en subsidievoorwaarden van sociale verhuurkantoren. Het uitgebreide takenpakket van de huurbegeleiders van een sociaal verhuurkantoor werd wettelijk vastgelegd in het Ministerieel Besluit houdende uitvoering van een aantal bepalingen van het besluit van de Vlaamse Regering van 12 oktober 2007 tot reglementering van het sociale huurstelsel ter uitvoering van titel VII van de Vlaamse Wooncode. Dankzij de uitbreiding van het personeelsbestand met een maatschappelijk werker kon de taakverdeling van de maatschappelijk werkers herbekeken worden. De SVK-huurbegeleiders werden in 2013 vrijgesteld van informatieve en administratieve taken die verband houden met inschrijvingen van nieuwe kandidaat-huurders of de voorbereidingen van de toewijs van woningen. Vanaf 2013 worden deze taken uitsluitend opgenomen door het team „Info en inschrijving‟ (zie hoger). Zodra de kandidaat-huurder het woonaanbod aanvaardt, start een intensieve woonbegeleiding door de huurbegeleider. Doel is een integrale benadering van de huurder, met aandacht voor alle levensdomeinen en focus op het algemeen welzijn van de huurder en zijn huisvestiging. In de beginfase van de hulpverlening worden voornamelijk praktische zaken opgenomen, zoals opzeg huur en regeling huurwaarborg vorige woning, hulp bij de zoektocht naar meubelen en huishoudelijke toestellen, verhuizingsplannen, zoeken van nieuwe school kinderen of opvang, integratie in de buurt, domiciliëringsopdracht voor de huur, … In een latere fase wordt, naarmate de hulpverleningsrelatie hechter wordt, ingegaan op andere levensdomeinen van psychosociale aard met als doel de zelfredzaamheid van de cliënt te verhogen. Hiervoor wordt nauw samengewerkt met andere interne en externe hulpverleners. De huurbegeleiding wordt afgestemd in functie van de mate van persoonlijke, relationele en maatschappelijke kwetsbaarheid. Om de woonzekerheid te helpen continueren, is het vaak nodig op diverse levensdomeinen ondersteuning te bieden.
203
Aangezien het SVK van OCMW Gent deel uitmaakt van de reguliere werking van de Sociale Dienst van het OCMW Gent, beschikt het SVK over een snelle en makkelijke toegang tot een groot aanbod van gespecialiseerde diensten waardoor het een ruim en kwalitatief hulpverleningsaanbod kan aanbieden aan de huurders. In 2013 werden 23 nieuwe huurders begeleid bij de inhuurname van een SVK-woning. Eind 2013 waren er 112 alleenstaanden en gezinnen in huurbegeleiding met volgend profiel: Gezinsvorm
Alleenstaanden: 63;
Koppel zonder kinderen: 5;
Eénoudergezin: 25;
Koppel met kinderen:19.
Kinderlast
Geen: 68;
1 kind: 18;
2 kinderen: 12;
3 of 4 kinderen: 11;
Meer dan 4 kinderen: 3.
Specifieke situatie
Leefloon of vervangingsinkomen: 79%
Gekende verslavingsproblematiek: 25%
Gekende psychische problematiek: 20%
Verleden als chronisch dakloze: 20%
Budgetmeter: 20%
Collectieve schuldbemiddeling: 12%
Roma: 8%
Het profiel van de huurders is eigen aan de werking van een SVK (puntensysteem hierboven toegelicht) waardoor de meest kwetsbare mensen in onze samenleving bereikt worden. Vaak kennen zij een voorgeschiedenis van moeilijkheden op diverse levensdomeinen, zoals een moeilijke jeugd, psychiatrische aandoeningen, verslavingsproblematiek, eenzaamheid, agressie, schulden, beperkt zelfinzicht en/of sociale vaardigheden, ... Het spreekt dan ook voor zich dat een specifieke aanpak noodzakelijk is en dat het proberen bereiken van een grotere zelfredzaamheid vaak een proces is van vallen en opstaan dat veel geduld en creativiteit vergt van de huurbegeleider. Het meten van vooruitgang in een cliëntsituatie is niet altijd uit te drukken in cijfers, maar kan gevonden worden in het bereiken van kleine haalbare doelstellingen. Soms moeten we tevreden zijn met het kunnen behouden van een huidige situatie omdat de draagkracht van de cliënt op dat moment nog niet groot genoeg is.
204
Via empowerment en aanklampende hulpverlening proberen de huurbegeleiders telkens kleine stappen voorwaarts te zetten. Dit kan gaan over het overwinnen van schaamte om problemen bespreekbaar te stellen en in tweede beweging om gepaste hulp te zoeken. Het SVK OCMW Gent kan hiervoor een beroep doen op interne en externe diensten zoals de Juridische en Psychologische dienst, de wooncoaches, Sociale Gidsen, lokale dienstencentra, CAW, MSOC, psychiatrische thuiszorgdiensten, ... In 2013 werd (meer dan in 2012) gewerkt met afsprakennota's om de verwachtingen ten aanzien van de huurder duidelijk te schetsen. Hierbij probeert te huurbegeleider zoveel mogelijk volgens het SMART-principe te werken, zodat de huurder heel duidelijk weet wat verwacht wordt. De huurbegeleiding verloopt hoofdzakelijk via huisbezoeken. In 2013 werden 853 huisbezoeken geregistreerd in het COT door de huurbegeleiders (3 VTE). Hygiëne, veiligheid en onderhoud zijn constante aandachtspunten bij de huisbezoeken. Ook hier merken we dat onze huurders vaak een ander waarden- en normensysteem hebben. We proberen hierbij de eigen keuzes van de huurder te respecteren, maar duiden wel op de verantwoordelijkheid als het gedrag tot overlast leidt voor de buren. Er gaan opmerkelijk veel dingen stuk bij de huurders en er is vaak extra motivering vanwege de huurbegeleider nodig om huurschade te laten herstellen. In 2013 werden er 255 karweibonnen ingelegd voor het OTC. Zonder tussenkomst van de huurbegeleiders zouden de meeste van die klussen niet uitgevoerd zijn en zou de huurschade almaar oplopen en de woningkwaliteit merkbaar verslechteren. Alle inspanningen van de huurbegeleiders ten spijt leidden 5 ernstig problematische situaties tot het opstarten van een procedure uithuiszetting via de vrederechter. Eén hiervan kon ondertussen minnelijk beëindigd worden door alsnog een akkoord te bereiken met de huurder, waardoor een effectieve uithuiszetting vermeden werd. De vier andere procedures waren nog lopende op 31/12/2013. Uiteraard proberen we ook in deze zaken een effectieve uithuiszetting te voorkomen. c. Financiële opvolging
Het financieel team zorgt voor de maandelijkse facturatie en administratieve opvolging van alle huurders. Voorafgaandelijk aan deze facturatie worden alle verhuisbewegingen, toekenningen of wijzigingen van de huursubsidie nauwgezet bijgehouden. Dagelijks worden de stortingen huishuur en huursubsidie nagezien door de financiële medewerker. Deze stortingen worden aangevuld op een individuele fiche per huurder wat betreft de betalingen huishuur en aanvullend op een lijst huursubsidie indien het een storting betreft door Wonen Vlaanderen. In 2013 werden er 21 huursubsidies aangevraagd voor nieuwe SVK-huurders: 15 van de 21 dossiers werden in 2013 goedgekeurd;
1 aanvraag werd stopgezet door de huurder wegens verhuis uit de SVK-woning;
5 aanvragen zijn nog in onderzoek.
Voor de overige 2 nieuwe huurders beschikten we op 31/12/2013 nog niet over alle nodige documenten.
205
Op 31/12/2013 genoot 62% van de huurders van een maandelijkse huursubsidie. De huursubsidie bedroeg in december 2013 voor 27 huurders meer dan 50% van de huurprijs. De schuldenstanden van alle huurders worden bijgehouden op een financiële fiche per huurder, hiervoor is een nauwe samenwerking met de dienst Financiën onontbeerlijk. Indien nodig (vanaf 1 maand huurachterstal) worden de huurders schriftelijk aangemaand door de financiële medewerker tot het betalen van de huurachterstal. Bij het cliëntoverleg tussen de hoofdmaatschappelijke werker en de huurbegeleiders wordt de specifieke aanpak van de huurachterstal afgesproken. Deze intensieve aanpak loont nog steeds. In 2013 bedraagt de huurachterstal x% (cijfer 2013 nog niet gekend op heden, wordt ter beschikking gesteld door dienst Financiën).
14.2.1.3 Woningen en woningkwaliteit
List break2
a. Overzicht woningen
Het Bestuursakkoord Stad Gent voor de bestuursperiode 2013-2018 voorziet in een stelselmatige uitbreiding van het aantal woningen dat onder het Sociaal Verhuurkantoor valt (actiepunt 5.1). Ook in 2013 werd de gestage groei van het SVK patrimonium voortgezet: 9 woningen werden nieuw in beheer genomen.
geen enkele woning ging in 2013 uit huur.
Het SVK OCMW Gent beheerde eind 2013 114 woningen.
SVK Patrimonium
0
20
40
60
80
100
120
1997
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
Woningen
In huur
Uit huur
Het Sociaal Verhuurkantoor OCMW Gent wordt regelmatig zelf gecontacteerd door eigenaars die interesse hebben om hun woning te verhuren aan het SVK. In 2013 namen 94 geïnteresseerde eigenaars contact op met het SVK OCMW Gent (2012: 63; 2011: 53). De impact van de Vlaamse promotiecampagne voor verhuring via SVK en de deelname aan diverse beurzen door onze dienst is dus duidelijk merkbaar. Aan alle geïnteresseerde eigenaars maken we een infobrochure over, met uitleg over de werking van een SVK en de kwaliteitsvereisten waaraan de woning moet voldoen.
206
Om te weten of de aangeboden woning aan deze voorwaarden voldoet, wordt de woning in eerste instantie onderzocht door de ingenieur van onze dienst Woningen. Nadien volgt een technische screening door een controleur van Bouw- en Woontoezicht van Stad Gent die hiervan een technisch advies opmaakt. Op basis van het plaatsbezoek en het technisch advies wordt verder onderhandeld over de inhuurname m.i.v. de huurprijs. Slechts een minderheid van de aangeboden woningen wordt echter effectief in huur genomen. Veelal gaat het over niet vergunde meergezinswoningen (opgedeelde eengezinswoningen), is de eigenaar niet bereid de nodige werkzaamheden uit te (laten) voeren in functie van de kwaliteitsvereisten (cfr. technisch advies) of kan er geen akkoord bereikt worden over de huurprijs. Deze opvolging van nieuwe aanvragen inhuurnames is zeer arbeidsintensief. Contact eigenaar ↓ Algemene info werking SVK bij coördinator ↓ Plaatsbezoek door ingenieur ↓ Technisch advies wooninspectie Stad Gent Kwaliteitscontrole (< 15 ptn) Rationele bezetting ↓ Keuringsattesten elektriciteit en gas Energieprestatiecertificaat Onderhandeling huurprijs ↓ Goedkeuring bestuur inhuurname b. Onderhoud en herstellingen
Voor het onderhoud en herstellingen in de woningen kan het SVK OCMW Gent een beroep doen op de KarWIJdienst van het OTC OCMW Gent. We onderscheiden: herstellingen ten laste van de huurder (particuliere karweibonnen);
onderhoud ten laste van Woningen (werkbonnen);
herstellingen ten laste van de eigenaar (enkel in dringende gevallen).
In 2013 voerde de KarWIJdienst van het OTC 91 werkbonnen uit op vraag van Woningen (19 aanvragen zijn nog niet volledig afgehandeld). Dit gaat hoofdzakelijk over opdrachten vanuit Woningen die niet kunnen doorgerekend worden aan de huurders of aan de eigenaar (opfrissingwerkzaamheden bij nieuwe inhuurname woning en bij einde hoofdhuurcontract, vandalisme, schade door krakers, …). De 4 opdrachten ten laste van een eigenaar werden aan de betrokken eigenaar doorgerekend (vb. vervangen boiler of verwarmingstoestellen). Werken aan de SVK-woningen ten laste van Woningen en de eigenaars worden aangevraagd en opgevolgd door de ingenieur van Woningen.
207
Voor alle huurschade aangericht door de huurders moet de huurbegeleider een karweibon opmaken. Die bon wordt rechtstreeks aan het OTC overgemaakt en de kosten voor de herstelling zijn ten laste van de huurder. In 2013 maakten de huurbegeleiders, in overleg met de SVK-huurders, 255 karweibonnen op, waarvan er in 2013 175 werden uitgevoerd. 43 herstellingen zijn in uitvoering of staan nog op de wachtlijst.
32 klussen werden geannuleerd.
voor 5 aanvragen moest het OTC doorverwijzen naar een externe firma.
c. Woningkwaliteit
Wegens de steeds strenger wordende kwaliteitsvereisten gaat bijzondere aandacht naar de kwaliteit van onze woningen. Sinds januari 2010 neemt het SVK OCMW Gent alleen woningen in huur, waarvan de eigenaar beschikt over een technisch advies van de wooninspectie met minder dan 15 strafpunten, een positief keuringsattest elektriciteit en gas en een energieprestatiecertificaat. Om de kwaliteit van de woningen die al vóór deze datum in huur werden genomen te bestendigen of te verbeteren, werd voor de periode 30 juni 2012 tot 31 december 2013 opnieuw een convenant afgesloten. De Stad Gent ging hierbij een concrete samenwerking aan met het Autonomm Gemeentelijk Stadsontwikkelingsbedrijf (AG SOB - nu sogent), vzw Woonfonds en het Sociaal Verhuurkantoor van OCMW Gent om volgende doelstelling na te streven: „Voor wat betreft de SVK‟s is het streefdoel om alle woningen in beheer bij de SVK‟s sinds 01/01/2010 of potentiële in huur te nemen woningen een technische screening te laten ondergaan op vraag van de SVK‟s en deze woningen in orde te brengen conform de minimale veiligheids- en kwaliteitsnormen van de Vlaamse Wooncode.‟ Deze convenant maakt budgeten vrij om werkzaamheden uit te voeren aan de elektriciteit- en gasinstallatie in de SVK-woningen. Aansluitend hierop worden de installaties gekeurd. Deze werkzaamheden werden in 2013 opnieuw uitgevoerd door de firma Francis & Tytgat uit Melle via raamcontract sogent. Een erkend keuringsorganisme voert, in opdracht van sogent, de keuringen uit. Sinds 2012 werd een projectassistente ingeschakeld om alle noodzakelijke afspraken (plaatsbezoeken, uitvoering werken, …) te maken en op te volgen met de bewoners. Aangezien deze convenant eindigde op 31/12/2013, kwam er ook een einde aan de tewerkstelling van deze projectassistente. Vanaf september 2013 moet elke woning bovendien uitgerust zijn met een rookmelder. Een woning zonder een rookmelder beantwoordt niet aan de rookmeldersverplichtingen en krijgt geen conformiteitsattest. In opdracht van het SVK OCMW Gent worden door het OTC alle woningen uitgerust met rookmelders. Eind 2013 werden 64 woningen uitgerust met rookmelders, wat overeen komt met 106 geplaatste rookmelders. Hoewel de uitvoering van de convenant enerzijds zeer tijdsrovend was en anderzijds heel wat problemen kende (procedure overheidsopdracht, aanwerving projectassistent) is het resultaat van deze inspanning zeer positief.
208
Op 16/12/2013 beschikte het SVK OCMW Gent voor 66 woningen van de 86 die in beheer werden genomen vóór 01/01/2010 over een conformiteitattest. Dit komt neer op 76,7% conform verklaarde woningen in beheer voor 01/01/2010. Voor het totale patrimonium (114 woningen in huur op 31/12/2013) werden 85 conformiteitattesten uitgereikt.
Alle woningen in huur op 31/12/2013
0
20
40
60
80
100
120
2010 2011 2012 2013
geen CA
CA
woningen
14.2.2 Noodwoningen
Het beheer van de 25 noodwoningen vormt een belangrijk onderdeel van de themawerking Woningen. List break2
a. Aanvragen
In duidelijk afgelijnde noodsituaties (brand, overstroming, ontploffing, …) kan een inwoner van Gent tijdelijk geherhuisvest worden in een noodwoning beheerd door Woningen. We werken samen met Stad Gent, dienst Wonen die de transitwoningen beheert. Zo bieden wij samen met de stad een flexibel opvangnet voor Gentenaren in noodsituaties. In 2013 werden 22 nieuwe aanvragen noodwoningen toegekend, in de helft van de situaties ging het om gezinnen die door een brand getroffen waren. b. Herhuisvestingbegeleiding
De begeleiding die in de noodwoningen wordt aangeboden is kort en intensief van karakter, specifiek gericht op het opnieuw vinden van stabiele huisvesting en niet op een langdurige en integrale aanpak. We kunnen spreken van crisishulpverlening. De begeleiding spitst zich voornamelijk toe op het beperken of herstellen van de opgelopen materiële schade (nagaan verzekering, toeleiden naar aannemers om herstelling uit te voeren aan de eigen woning, ...) en op herhuisvesting binnen een periode van vier maanden wanneer men niet kan terugkeren naar de oorspronkelijke woning (inschrijven SHM, doorverwijzen Woonwinkel, bureaugesprekken gericht op zoeken naar een woning op de private markt, ...). Meer complexe hulpvragen worden doorverwezen naar gespecialiseerde hulpverleningsdiensten. Ondanks de korte intensieve begeleiding proberen de huurbegeleiders ook de nodige nazorg te bieden zodra de huurder opnieuw over een eigen
209
woning beschikt. De nazorg focust op het gericht doorverwijzen naar meer aangewezen diensten in functie van het algemeen welzijn van de cliënt. Er werden in 2013 in totaal 38 zittende huurders opgevolgd. De redenen voor de verhuring in deze 38 gevallen betroffen: brand: 21;
onbewoonbaarverklaring volgens art.135 § 2 van de Nieuwe Gemeentewet: 13;
noodopvang CAW: 1;
prioritaire werken: 1;
andere: 2.
In de loop van 2013 konden 29 alleenstaanden of gezinnen aan wie in 2012 en 2013 een noodwoning werd toegekend geherhuisvest worden: private huurmarkt: 7;
terug naar eigendom: 4;
terug naar sociale woning: 2;
toewijzing sociale woning: 9;
familie: 2;
overleden: 1;
niet gekend (adreswijziging niet doorgegeven): 4.
Eind december 2013 waren er 9 noodwoningen bezet waarvan 5 wegens brand en 4 wegens onbewoonbaarverklaring. 5 gezinnen hebben al vooruitzichten op herhuisvesting. 1 keert terug naar sociale woning in 2014.
2 kregen toewijs sociale woning in 2014.
1 keert in 2014 terug naar eigendom.
1 krijgt opvang bij familie in 2014.
4 hebben nog geen vooruitzichten op herhuisvesting en worden verder begeleid.
210
Noodwoningen (aantal = 25): Verblijfsduur
Duur 2008 2009 2010 2011 2012 2013
< 4 maanden 29 19 28 20 18 12
> 4 maanden 16 16 21 16 14 8
> 8 maanden 8 11 7 14 9 9
in de woning op 31/12 20 22 20 16 9
Wij stellen vast dat in 2013 de dossiers regelmatig binnen de 4 maanden werden afgehandeld (12). In de helft van de situaties komt dit door voorrang bij toewijs van een sociale woning na een onbewoonbaar verklaring volgens art. 135 § 2 van de Nieuwe Gemeentewet. Wij merken dat de taakverdeling tussen onze dienst en de Stad regelmatig op elkaar moet afgestemd worden om een coherente hulpverlening te kunnen aanbieden. Wij proberen dit in het komende jaar in nog concretere afspraken te gieten, na overleg met de Stad, vooral met het oog op een vlotte doorstroom naar sociale huisvesting. In 2013 werden 5 procedures uithuiszetting opgestart voor in totaal 3 gezinnen (er waren 2 grote gezinnen bij die elk 2 noodwoningen in huur hadden). Er werd telkens tijdens de procedure alsnog een herhuisvestingoplossing gevonden zodat er geen effectieve uitzettingen plaatsvonden. Het is opvallend dat de opgestarte procedures vooral plaatsvonden bij grote gezinnen. De reden hiervoor is vermoedelijk te vinden in de beperkte mogelijkheden voor grote gezinnen om een betaalbare woning te vinden op de private markt. Ook op de sociale huurmarkt is het aanbod voor grote gezinnen heel beperkt (zelfs met voorrang op basis van art. 135 § 2 van de NGW). Daarnaast werd er, eind 2013, een procedure tot uithuiszetting opgestart voor oneigenlijke bewoners die een noodwoning kraakten toen deze tijdelijk leeg stond. Deze procedure is nog lopende. De noodwoningen zijn extra gevoelig voor deze wanpraktijken aangezien zij permanent beschikken over aansluiting van EGW en volledig bemeubeld zijn. Het spreekt voor zich dat gekraakte noodwoningen extra werkbelasting met zich meebrengen en demotiverend werken voor het personeel. Bovendien zijn hierdoor noodwoningen tijdelijk onbeschikbaar voor onze doelgroep, mensen in nood. Wij pogen door tal van maatregelen hiertegen zoveel mogelijk preventief op te treden (signaleren naar bevoegde overheden, vervanging sloten, leegstand voorkomen, adressen minimaal verspreiden, …). c. Onderhoud en herstellingen noodwoningen
De technische dienst van de betrokken huisvestingsmaatschappij voeren de herstellingen ten laste van de eigenaars van de noodwoningen uit (de noodwoningen zijn allemaal eigendom van sociale huisvestingsmaatschappijen). De werkzaamheden aan de noodwoningen ten laste van de huurders of Woningen, worden aangevraagd en opgevolgd door een technisch medewerker Woningen/OTC. In 2013 voerde het OTC 80 herstellingen uit aan de noodwoningen (7 werkzaamheden zijn nog in uitvoering of staan nog op de wachtlijst).
211
14.2.3 Zekerheidstellingen en bankwaarborgen
In uitvoering van het samenwerkingsprotocol verleende OCMW Gent in 2013 in totaal 352 zekerheidstellingen ten voordele van de 3 Gentse huisvestingsmaatschappijen. Een stijging met 47 in vergelijking met 2012. Er werden 7 zekerheidstellingen verleend naar aanleiding van wijzigingen in de gezinssituatie, 76 zekerheidstellingen naar aanleiding van een opeenvolgende mutatie bij dezelfde huisvestingsmaatschappij. We ontvingen 46 verzoeken tot invordering van de zekerheidstelling, 2 hiervan werden na controle van de stavingstukken geweigerd.
0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
200
WoninGent Genste Haard Volkshaard
SHM
Overzicht cijfers zekerheidstellingen 2013
Verleende zhs
Mutaties
Bijkomende contractanten
Uitputtingen
Niet-vrijgave
Daarnaast werden in 2013 bij Belfius in totaal 74 bankwaarborgen aangevraagd, een stijging van bijna 50 procent in vergelijking met 2012. Van alle verleende bankwaarborgen werden er 69 door OCMW cliënten en 5 door het SVK OCMW Gent aangevraagd. Er werden 7 verzoeken tot vrijgave van de bankwaarborg ingediend, 1 daarvan werd niet vrijgegeven.
14.3 Woonbegeleiding
Adres Offerlaan 4 9000 Gent Dienst Woonbegeleiding omvat een aantal subdiensten, elk met een eigen identiteit, maar met eenzelfde missie, meer bepaald het recht op een behoorlijke en voor de cliënt aangepaste huisvesting te voorzien en/of te behouden. Dienst Woonbegeleiding bestaat uit: Woonbemiddeling;
Wooncoaching;
De Baai.
212
Een deel van onze opdrachten past in het Kaderbesluit Sociale Huur. Hiertoe werd een samenwerking gerealiseerd met de sociale huisvestingsmaatschappijen die actief zijn op het Gentse grondgebied, zijnde het Samenwerkingsprotocol Woonbegeleiding.
14.3.1 Samenwerkingsprotocol Woonbegeleiding
Al jaren maken we werk van een structurele samenwerking tussen OCMW Gent en de sociale huisvestingsmaatschappijen die in Gent actief zijn. Omdat we goede afspraken hebben en regelmatig evaluatiemomenten houden, verloopt de samenwerking tot op vandaag uitstekend. Deze samenwerking wordt vastgelegd in het Samenwerkingsprotocol Woonbegeleiding tussen OCMW Gent en de 5 sociale huisvestingsmaatschappijen die actief zijnop het Gentse grondgebied: WoninGent;
De Volkshaard;
De Gentse Haard;
ABC;
De Merelbeekse Sociale Woningen.
Het samenwerkingsprotocol bevat enerzijds de afspraken over de huurachterstalbemiddeling bij sociale huurders en anderzijds de modaliteiten rond de versnelde toewijzing van een sociale woning ten behoeve van daklozen.
14.3.1.1 Huurachterstalbemiddeling bij sociale huurders
Het luik Huurachterstalbemiddeling bevat de afspraken in geval van huurachterstal bij sociale huurders. Conform het Kaderbesluit Sociale Huur verbinden de sociale huisvestingsmaatschappijen er zich toe om bij één maand huurachterstal OCMW Gent in te schakelen, met het oog op het bieden van de nodige begeleiding aan de huurder om de huurachterstal te vereffenen. Omdat de sociale huisvestingsmaatschappijen al de melding van één maand huurachterstal doorgeven, wordt zeer kort op de bal gespeeld en proberen we hoge huurschulden te vermijden. Afhankelijk van het aantal maanden huurachterstal wordt gezocht naar de meest passende mogelijkheid om de huurschuld te vereffenen. De verschillende mogelijkheden zijn: List break2
a. Afbetalingsplan conform het Samenwerkingsprotocol Woonbegeleiding
Als een huurder een huurschuld heeft, zoeken we naar mogelijkheden om de huurder in staat te stellen de huurschuld via bepaalde faciliteiten te vereffenen. Volgens de modaliteiten van het Samenwerkingsprotocol Woonbegeleiding moet de schuld in 6 schijven (6 maanden) vereffend worden. Zeer uitzonderlijk kan hiervan worden afgeweken, maar alleen na schriftelijk akkoord van de desbetreffende sociale huisvestingsmaatschappij.
213
Bij de opmaak van een afbetalingsplan moet in eerste instantie de haalbaarheid over de volledige periode van afbetaling worden onderzocht. Hierbij moet men rekening houden met bijkomende vaste kosten, bijkomende schulden en eventuele onvoorziene omstandigheden. Dit om het afgesproken afbetalingsplan te kunnen blijven naleven zodat geen bijkomende schulden ontstaan of alsnog een gerechtelijke procedure wordt opgestart. b. Ten laste name van de schuld gekoppeld aan een resultaatsverbintenis
Een ten laste name van de huurschuld is geen evidentie. Hoewel het altijd de bedoeling is om een afbetalingsplan op te stellen, is het in bepaalde situaties, zelfs met inachtneming van een uitzonderingsgrond, onmogelijk om de schuld te vereffenen binnen een periode die aanvaardbaar is voor de sociale huisvestingsmaatschappij. In deze situaties kan de maatschappelijk werker een verzoek richten naar het Bijzonder Comité van de Sociale Dienst tot een ten laste name van de huurschuld. Een dergelijke ten laste name wordt altijd gekoppeld aan een resultaatsverbintenis.
14.3.1.2 Versnelde toewijs van een sociale woning ten behoeve van daklozen
Het luik versnelde toewijs van een sociale woning ten behoeve van daklozen gaat over de afspraken tussen OCMW Gent en onze partners, in uitvoering van de in het Kaderbesluit Sociale Huur voorziene mogelijkheid om aan daklozen versneld een sociale woning toe te wijzen. List break2
a. Doelgroep
In het Kaderbesluit Sociale Huur wordt een dakloze omschreven als de persoon die niet over een eigen woongelegenheid beschikt, die niet de middelen heeft om daar op eigen kracht voor te zorgen en daardoor geen verblijfplaats heeft of tijdelijk in een tehuis verblijft, in afwachting dat hem een eigen woongelegenheid ter beschikking wordt gesteld. Deze definitie is zeer ruim en vaag omschreven en bood bijgevolg te veel mogelijkheden tot interpretatie. In overleg met de sociale huisvestingsmaatschappijen werd deze definitie verder verfijnd en moet een dakloze, cumulatief aan 5 voorwaarden voldoen: De dakloze is structureel thuisloos.
De dakloze beschikt over voldoende capaciteiten om (met begeleiding) zelfstandig te wonen.
OCMW Gent is bevoegd.
De dakloze wil in het traject van Wooncoaching stappen;
De dakloze voldoet aan de inschrijvings – en toewijzingsvoorwaarden van de sociale huisvestingsmaatschappij.
b. Weigering door de sociale huisvestingsmaatschappij
Zelfs wanneer een dakloze voldoet aan alle voorwaarden voorziet de wetgever voor de sociale huisvestingsmaatschappijen toch in een aantal gronden tot weigering van de aanvraag tot een versnelde toewijs van een sociale woning. Deze werden overgenomen in het Samenwerkingsprotocol Woonbegeleiding. De aanvraag kan bijgevolg geweigerd worden als: de dakloze niet in het traject Wooncoaching wil stappen;
214
het OCMW geen wooncoaching wil aanbieden;
de dakloze in het verleden al een sociale woning heeft gehuurd, maar deze huurovereenkomst werd beëindigd wegens wanbetaling en deze huurachterstal werd op het ogenblik van de aanvraag nog niet vereffend. De sociale huisvestingsmaatschappij kan de toewijzing weliswaar niet weigeren als de dakloze toegelaten werd tot een collectieve schuldenregeling, in budgetbeheer of budgetbegeleiding is bij OCMW Gent of een andere erkende instelling voor schuldbemiddeling, of als OCMW Gent een concreet voorstel tot afbetaling van de openstaande schuld binnen de zes maanden heeft geformuleerd;
het afgesproken jaarlijks contingent van effectieve huurcontracten is bereikt;
de dakloze op het ogenblik van de toewijzing niet meer voldoet aan de voorwaarden.
c. Contingent 2013
Het aantal effectieve huurcontracten voorbehouden voor langdurig daklozen werd met ingang van 1 januari 2012 vastgelegd op 52. Op basis van het aantal actoren en het aantal verhuurde woningen (leegstand inbegrepen) op het Gentse grondgebied van de respectievelijke actoren op 31 december 2011 werd een verdeelsleutel uitgewerkt voor de verdeling van het jaarlijks contingent:
Procentuele verhouding Effectieve huurcontracten
Woningent 62 % 32
Volkshaard 20 % 10
Gentse Haard 12 % 6
ABC 3 % 2
Merelbeekse Sociale Woningen 3 % 2
Totaal 100 % 52
Op 31 december 2013 ontvingen we 80 aanvragen voor een versnelde toewijzing van een sociale woning ten behoeve van daklozen. In vergelijking met het vorige jaar (98 aanvragen) is dit een lichte daling van het aantal aanvragen. We konden 12 aanvragen doorsturen naar de sociale huisvestingsactoren binnen het contingent van 2013 en 41 aanvragen plaatsten we op de wachtlijst van 2014. Voor 4 aanvragen vroegen we bijkomende informatie maar voor 2 mochten we deze niet ontvangen. 26 aanvragen werden geannuleerd in de loop van 2013. De aanvragen tot het verkrijgen van een sociale woning via de versnelde toewijzingsprocedure voor daklozen kwamen zowel van de themadiensten als van de welzijnsbureaus. De vergelijking leert ons wel dat we vanuit de themadiensten (Jongerenwerking, Woonbemiddeling, Thuislozenzorg) 78% van de aanvragen ontvingen. In 2013 stuurden we 62 aanvragen (wachtlijst van 2012 + nieuwe aanvragen 2013) voor een versnelde toewijzing door naar de sociale huisvestingsmaatschappijen. De situatie van de aanvragers op 31 december 2013 is zeer divers: 10 aanvragen werden geannuleerd om volgende redenen:
1 persoon werd opgenomen in een woonzorgcentrum.
1 persoon verhuisde buiten Gent.
215
5 personen konden wij op het ogenblik van de toewijs niet contacteren.
2 personen weigerden de hun toegewezen woning.
1 persoon vond zelfstandig een woning.
48 personen kregen een woning toegewezen.
4 kandidaat-huurders wachten nog op de toewijzing van een woning.
d. Evaluatie
Zoals bepaald in het Samenwerkingsprotocol Woonbegeleiding wordt deze samenwerking op initiatief van Woonbegeleiding twee maal per jaar geëvalueerd, zowel op het niveau van de individuele huurders als op het niveau van de algemene samenwerking. Uit de verschillende evaluaties bleek opnieuw duidelijk dat het traject Wooncoaching, dat wordt opgestart zodra een woning wordt toegewezen via de versnelde procedure voor daklozen, een meerwaarde betekent en bijdraagt tot een structurele oplossing. Op 31 december 2013 is de situatie van de personen die volgens het contingent van 2011 een versnelde toewijs kregen (43 huurcontracten) als volgt: 37 personen (ongeveer 86 %) huren nog altijd hun woning; van die groep is 1 persoon
ondertussen verhuisd naar een andere woning.
3 personen zijn overleden.
1 persoon werd uit huis gezet wegens huurachterstal.
1 persoon werd uit huis gezet wegens wangedrag.
1 persoon werd uit huis gezet wegens een combinatie van huurachterstal en wangedrag.
e. Samenwerkingsprotocol 2014
Het Kaderbesluit Sociale Huur, waarin regelgeving van de versnelde toewijs van een sociale woning is opgenomen, werd eind 2013 op een heel aantal vlakken gewijzigd. Eén van deze wijzigingen gata over ook het artikel 24, meer bepaald de versnelde toewijs van een sociale woning. Waar vroeger werd gesteld dat een versnelde toewijs van een sociale woning bedoeld is voor daklozen werd deze mogelijkheid uitgebreid tot drie doelgroepen: psychiatrische patiënten;
jongeren;
daklozen.
Niet alleen de doelgroepen werden uitgebreid maar ook de mogelijke doorverwijzers: een erkende dienst voor begeleid zelfstandig wonen voor jongeren met begeleiding van
de betreffende dienst;
een CAW voor:
jongeren onder de 21 jaar die niet begeleid worden door een erkende dienst voor begeleid zelfstandig wonen;
daklozen;
216
een erkend initiatief beschut wonen, een project psychiatrische zorg in de thuissituatie of een ambulant intensief behandelteam voor personen met een psychische en / of psychiatrische problematiek;
een OCMW voor daklozen.
De gewijzigde wetgeving heeft wel tot gevolg dat we opnieuw moeten onderhandelen met de sociale huisvestingsmaatschappijen en met de nieuwe partners over de gemeenschappelijke modaliteiten volgens dewelke men een versnelde toewijs van een sociale woning kan aanvragen. Ondanks deze wetswijziging blijven zowel OCMW Gent als Stad Gent blijvend inzetten op het bieden en creëren van maximale mogelijkheden tot het herhuisvesten van structureel thuislozen.
14.3.2 Woonbemiddeling
Adres Offerlaan 4 9000 Gent
14.3.2.1 Onthaalfunctie
De maatschappelijk werkers van Woonbemiddeling verzekeren elke voormiddag het onthaal van dienst Woonbemiddeling. Elke burger die niet (meer) in hulpverlening is bij OCMW Gent kan bij hen terecht voor huurbemiddeling, uithuiszetting, informatie met betrekking tot het huren van een woning, een waarborg, een referentieadres, een installatiepremie, kortom voor alle woongerelateerde vragen. In 2013 ontvingen de maatschappelijk werkers 963 cliënten in het kader van hun onthaalfunctie. In vergelijking met 2012 betekent dat een daling van 493 cliënten. Deze daling vindt haar oorzaak in het feit dat de kandidaat-huurders van het Sociaal Verhuurkantoor OCMW Gent in het kader van de stand van zaken van hun inschrijving vorig jaar onmiddellijk terecht konden bij medewerkers van het Sociaal Verhuurkantoor OCMW Gent. Naast de onthaalfunctie fungeerden de maatschappelijk werkers in 2013, gezien hun deskundige en gespecialiseerde kennis, ook als helpdesk voor de maatschappelijk werkers uit de welzijnsbureaus.
14.3.2.2 Huurachterstalbemiddeling
Conform het Samenwerkingsprotocol Woonbegeleiding brachten de sociale huisvestingsmaatschappijen, actief op het Gentse grondgebied, ons op de hoogte van alle sociale huurders met een huurachterstal van minimaal één maand. De dienst schrijft alle sociale huurders met een huurachterstal aan met de vraag om: als de sociale huurder al in begeleiding is, zo vlug mogelijk contact op te nemen met zijn
of haar maatschappelijk werker;
als de sociale huurder nog niet of niet meer in hulpverlening is bij OCMW Gent, zo vlug mogelijk contact op te nemen met onze dienst.
217
In 2013 stuurden de sociale huisvestingsmaatschappijen 3.011 personen met een huurachterstal van minimaal één maand naar ons door. In vergelijking met 2012 (1.317 meldingen) betekende dit een zeer sterke stijging. De oorzaak van deze stijging ligt in het feit dat vanaf 2013 de sociale huisvestingsmaatschappijen al bij één maand huurachterstal een melding doorsturen waar dit in 2012 pas bij twee maanden gebeurde. Van deze meldingen waren er 963 huurders die in begeleiding waren bij onze diensten. We registreerden volgende gegevens: Voor 1 persoon ging het om een administratieve vergissing.
Voor 73 personen werd een afbetalingsplan van minder dan 6 maanden afgesproken.
Voor 75 personen werd een afbetalingsplan van meer dan 6 maanden afgesproken met de goedkeuring van de desbetreffende sociale huisvestingsmaatschappij.
Voor 51 personen werd een afbetalingsplan van 6 maanden afgesproken;
389 personen gaven geen gehoor aan onze briefwisseling.
121 personen hadden de huurschuld al betaald.
Van 13 personen werd de huurschuld ten laste genomen.
Met 13 personen was het onderzoek naar de meest passende betalingsfaciliteit nog lopende op 31 december 2013.
9 personen weigerden hun huurschuld af te betalen.
62 personen regelden zelf een afbetaling.
Voor 135 personen werd „andere‟ geregistreerd: dit is een omschrijving die verschillende redenen omvat zoals collectieve schuldenregeling, bewindvoering, betwisting, enzovoort.
Van 21 personen ontvingen we geen feedback.
Van de 2.048 meldingen over huurders met minstens één maand huurachterstal die door dienst Woonbemiddeling werden begeleid, registreerden we volgende gegevens: Bij 6 personen ging het om een administratieve vergissing.
Voor 78 personen werd een afbetalingsplan van minder dan 6 maanden afgesproken.
Voor 73 personen werd een afbetalingsplan van 6 maanden afgesproken.
Voor 70 personen spraken we een afbetalingsplan van meer dan 6 maanden af met de goedkeuring van de desbetreffende sociale huisvestingsmaatschappij.
631 personen wilden niet ingaan op ons aanbod tot bemiddeling en gaven geen gehoor aan onze oproepen.
396 personen hadden hun achterstallige huur al betaald op het ogenblik dat zij door onze dienst werden gecontacteerd.
Voor 4 personen werd de schuld ten laste genomen.
Op 31 december 2013 was het onderzoek naar de meest passende betalingsfaciliteit voor 112 personen nog lopende.
218
17 personen stelden ten opzichte van onze dienst dat zij weigerden de huurachterstal te vereffenen;
497 personen betaalden hun achterstallige huur zelf na contact met onze dienst.
Voor 165 personen werd „andere‟ geregistreerd: dit is een omschrijving die verschillende redenen omvat zoals collectieve schuldenregeling, bewindvoering, betwisting, enz.
Door het bieden van een intensieve bemiddeling beogen we ten eerste een vereffening van de huurschuld, ten tweede het zoeken naar een structurele oplossing ter voorkoming van huurachterstal en finaal het behoud van de sociale woning. Doordat de sociale huisvestingsmaatschappijen ons al vanaf één maand huurachterstal op de hoogte brengen, slagen we erin om zeer kort op de bal te spelen waardoor de huurschuld niet torenhoog wordt opgebouwd. Bovendien is het mogelijk dat de huurder zich maar zeer kort en eenmalig in een financiële impasse bevindt en slechts een minimale ondersteuning nodig heeft om uit deze impasse te geraken. De woonbemiddelaars gaan aanklampend en outreachend te werk. De sociale huurders met een huurschuld worden actief opgezocht, zowel telefonisch, schriftelijk als via huisbezoeken met het oog op het krijgen van een mandaat tot begeleiding. In afspraak met de sociale huisvestingsmaatschappijen wordt steevast gezocht naar een afbetalingsplan op zes maanden. Hierbij houdt men altijd rekening met bijkomende vaste kosten of bijkomende schulden zodat het afbetalingsplan kan worden nageleefd. Desalniettemin is het voor een aantal personen door verschillende factoren niet haalbaar om de huurschuld via de toegekende faciliteiten te vereffenen. Men mag bovendien niet uit het oog verliezen dat vele huurders ook nog andere budgettaire problemen hebben of andere schulden moeten afbetalen. Een stabiele huisvestingssituatie kan onstabiel worden onder invloed van andere financiële problemen en net dit moeten we ook zien te voorkomen. In dergelijke situaties dringt een ten laste name van de huurschuld zich dan ook op. Maar het is niet de bedoeling dat een ten laste name voor de huurder „een blanco cheque‟ betekent. Via een dergelijke inspanning willen we de huurder enerzijds de kans geven om de sociale woning te behouden en anderzijds willen we, via de koppeling van de ten laste name aan een resultaatsverbintenis, de huurder de nodige begeleiding bieden om een herhaling van de huurachterstal of de dreigende uithuiszetting te voorkomen. Via deze resultaatsverbintenis menen we dan ook preventief en sensibiliserend te werken en willen we alle mogelijke acties ondernemen om de nodige structurele hulp of opvangnetten te voorzien, zodat een herhaling voorkomen wordt.
14.3.2.3 Wettelijke opdracht gerechtelijke uithuiszettingen
Omdat elke uithuiszetting een enorm sociaal drama is voor de betrokkenen, voorziet de wetgever in een humanisering van de uithuiszetting. Deze humanisering houdt in dat er in eerste instantie een poging tot verzoening moet zijn bij de vrederechter. Daarnaast moet het OCMW op de hoogte gebracht worden van iedere vordering tot gerechtelijke uithuiszetting. Het OCMW kreeg van de wetgever de opdracht om op de meest aangewezen wijze, binnen zijn wettelijke opdracht, hulp te bieden. Concreet betekent dit dat de dienst Woonbemiddeling schriftelijk op de hoogte gebracht wordt van elk verzoekschrift of dagvaarding over een procedure tot uithuiszetting. Als de cliënt al in hulpverlening is bij onze diensten brengen we zijn of haar maatschappelijk werker op de hoogte van de opstart of lopende procedure en vragen we de cliënt via een brief om zo vlug mogelijk contact op te nemen met zijn of haar maatschappelijk werker. Als de huurder nog niet in hulpverlening is, wordt de huurder schriftelijk uitgenodigd door onze diensten met het aanbod van de meest passende begeleiding.
219
In 2013 ontvingen we 858 meldingen betreffende de opstart van een procedure gerechtelijke uithuiszetting. In 369 situaties betrof het cliënten in hulpverlening bij onze diensten, in 489 situaties betrof het huurders die niet (meer) in hulpverlening waren bij onze diensten. De wet op de humanisering van de uithuiszettingen stelt dat het OCMW moet in kennis gesteld worden van elke opstart procedure uithuiszetting, tenzij de betrokkenen hiertegen binnen een billijke termijn protesteren. Door de meeste gerechtsdeurwaarders wordt onze dienst eveneens op de hoogte gebracht van de effectieve uithuiszettingen (geen wettelijke verplichting). In 2013 registreerden we volgende gegevens: Voor de cliënten die in hulpverlening waren bij onze diensten zijn er 375 meldingen waarvan: er voor 1 persoon een afbetalingsplan kon opgemaakt worden van zes maanden;
er voor 6 personen een afbetalingsplan werd opgemaakt van meer dan zes maanden;
er voor 8 personen een hulpverleningstraject werd opgestart met het oog op het behoud van de woning;
er voor 1 persoon een uitstel van behandeling bij de rechtbank kon bekomen worden zodat de meest aangewezen hulpverleningsvorm kon onderzocht worden;
er 307 personen niet reageerden op onze briefwisseling;
er 3 personen effectief uit de private woning werden gezet;
er 2 personen effectief uit hun sociale woning werden gezet;
er 7 uitzettingen werden geannuleerd;
er 40 „andere‟ werd geregistreerd (opstart collectieve schuldenregeling, betwisting van de schuld, onder voorlopige bewindvoering).
Voor de cliënten die door dienst Woonbemiddeling werden gecontacteerd zijn er 489 meldingen, waarvan: we voor 1 persoon een afbetalingsplan konden opmaken van minder dan zes maand en
bijgevolg de uithuiszetting konden vermijden;
we voor 10 personen een afbetalingsplan konden opmaken van meer dan zes maanden en bijgevolg de uithuiszetting konden vermijden;
we voor 16 personen een hulpverleningstraject opstarten met het oog op het behoud van de woning;
we voor 13 personen een uitstel van behandeling bij de rechtbank konden bekomen zodat de meest aangewezen hulpverleningsvorm kan worden onderzocht;
313 personen niet reageerden op onze uitnodiging;
er 14 personen uit hun private woning werden gezet;
56 andere (opstart collectieve schuldenregeling, betwisting van de schuld, onder voorlopige bewindvoering);
66 meldingen personen betroffen die reeds begeleid werden in het kader van de huurachterstalbemiddeling. Hiervan registreerden we volgende gegevens:
220
voor 14 personen kon een afbetalingsplan opgemaakt worden van meer dan zes maanden en werd de uithuiszetting bijgevolg vermeden;
voor 2 personen werd de huurschuld ten laste genomen;
voor 16 personen werd een uitstel bij de rechtbank bekomen en werd de zaak verdaagd naar een latere datum;
9 procedures tot uithuiszetting werden geannuleerd;
13 personen reageerden niet op onze uitnodiging;
7 personen werden uit huis gezet;
5 andere (opstart collectieve schuldenregeling, betwisting van de schuld, onder voorlopige bewindvoering).
14.3.3 Wooncoaching
Adres Offerlaan 4 9000 Gent Aantal personeelsleden Wooncoaching voltijds equivalenten: 13,6 koppen: 15
14.3.3.1 Doelgroep
List break2
a. Housing First
De doelgroep die wij „Housing First‟ noemen zijn de langdurig daklozen en thuislozen die een sociale woning krijgen toegewezen via een versnelde toewijs ten behoeve van daklozen. Als de aanvrager van een dergelijke toewijs in dit traject wil stappen, wordt een wooncoaching opgestart vanaf de doorverwijs naar de sociale huisvestingsmaatschappij. Gelet op de wijze van herhuisvesten, krijgen de daklozen een volledig zelfstandige (sociale) wooneenheid aangeboden, verspreid over Gent, afhankelijk van het patrimonium van de betrokken sociale huisvestingsmaatschappij, welke voldoet aan de rationele bezetting. b. Secundaire doelgroep
De secundaire doelgroep zijn de (sociale) huurders met een nood aan een intensieve woonbegeleiding aangezien zij er niet in slagen om een aanvaardbare huisvestingsituatie en wooncultuur te realiseren. c. Jongeren
De doelgroep van dit project zijn de jongeren die een link hebben met de Bijzondere Jeugdzorg maar wegens uiteenlopende redenen geen of niet langer een beroep kunnen doen op begeleiding vanuit die sector. Via een intensieve, langdurige en vraaggestuurde wooncoaching beogen we het behoud van de herhuisvesting.
14.3.3.2 Begeleiding
De methodiek van de Wooncoaching is volledig gebaseerd op de principes van Housing First. De aanvrager van een sociale woning ten behoeve van daklozen moet zich niet
221
verbinden tot een vorm van behandeling of begeleiding vóór hij/zij de woning in huur kan nemen. Als de aanvrager in het traject van de „versnelde toewijs‟ wil instappen, wordt op voorhand wel besproken dat er een wooncoach hem/haar zal begeleiden met het oog op het behoud van de verkregen woning. De aanvrager krijgt een duidelijke uitleg over deze begeleiding, met name dat de begeleiding alle soorten van „zorg‟ kan inhouden en dat de doelstelling „het behoud van de woning‟ centraal stelt. Tijdens de begeleiding wordt de huurder tot niets verplicht, maar de wooncoaches pogen wel om de huurder zo veel als mogelijk te ondersteunen, te motiveren en uit te dagen om relevante en passende trajecten op te starten die zijn zelfredzaamheid kunnen verhogen. De Wooncoaching biedt via een intensieve begeleiding bij de cliënten thuis een structurele oplossing voor hun problematische huisvestingsituatie. We proberen met andere woorden via de wooncoaching én samen met de huurder een antwoord te formuleren op de centrale vraag wat zij nodig hebben om hun woning te behouden. Omdat een “thuis” ook verbonden is met veiligheid, het hebben van sociale netwerken, gezondheid, vrijetijdsbesteding, activering en dergelijke meer neemt de wooncoaching naast het aspect wooncultuur en huisvesting ook de andere levensdomeinen op. In eerste instantie doen we dit vanuit de visie dat een destabilisering van een bepaald levensdomein, bv. sociale netwerken, ook een destabilisering van de huisvestingsituatie met zich kan meebrengen. In tweede instantie bieden we een dergelijke integrale begeleiding met het oog op sociale reactivering. Een integratie in de buurt, het opnieuw in orde brengen van de sociaal–financiële administratie, het vinden van een vrijetijdsbesteding en het (opnieuw) aanhalen van sociale banden zorgen ervoor dat onze cliënten weer sociaal verankeren in de maatschappij. Dat kan uiteindelijk leiden tot een reactivering door middel van opleiding en / of tewerkstelling. De wooncoaching is gebaseerd op de principes van de methodiek „maatzorg in het empowermentparadigma‟. Dit behelst vijf basisprincipes: een positieve, een integrale, een participatieve, een gestructureerde en een gecoördineerde hulpverlening. Aangezien elke cliënt verschillend is, is ook hun situatie verschillend. Vandaar dat de wooncoaching altijd wordt geboden op maat van de cliënten en bijgevolg vraaggestuurd is. Bovendien stellen we het versterken van hun eigen vaardigheden voorop. Niettegenstaande deze verscheidenheid zijn de doelstellingen in elke begeleiding dezelfde en worden er unieke nuanceringen aangebracht. De algemene doelstellingen worden als volgt omschreven: creëren van een stabiele woonvorm;
behoud van de woning;
een goed onderhouden woning;
een huis wordt een Thuis;
activering in de ruime zin van het woord.
De opstart van het traject Wooncoaching is afhankelijk van de doelgroep waartoe de cliënt behoort. Is de wooncoaching gekoppeld aan een versnelde toewijs, dan wordt de begeleiding opgestart zodra de aanvraag wordt doorgestuurd naar de sociale huisvestingsmaatschappij. Indien er wooncoaching wordt aangevraagd door de sociale huisvestingsmaatschappij, de cliënt of de maatschappelijk werker wordt de begeleiding opgestart na bespreking en beslissing in team.
222
Een heel belangrijke actor in de wooncoaching is de maatschappelijk werker. Hij / zij en de wooncoach fungeren als een tandem. Ze delen de zorg en vullen elkaar aan in hun taken waardoor de cliënt op alle vlakken ondersteuning krijgt. De woonbegeleiding wordt op een gestructureerde en gecoördineerde wijze geëvalueerd via het Individueel Cliëntoverleg (ICO). Het doel van het ICO is om alle levensdomeinen te overlopen, de nodige afspraken te maken en de doelstellingen scherp te stellen. Op deze wijze wordt de wooncoaching voor de cliënt duidelijk en doorzichtig daar elke hulpverlener dezelfde doelstellingen nastreeft. Aangezien de wooncoach het ICO zowel voor als na de bespreking met de cliënt bespreekt heeft de cliënt medezeggenschap over zijn hulpverlening en bereiken we een participatieve hulpverlening. De duur van de begeleiding bepaalt de frequentie van het ICO. Pas na een ICO kan een wooncoaching worden beëindigd. Als alle levensdomeinen gestabiliseerd werden of de wooncoaching kan geen meerwaarde meer bieden, wordt deze afgesloten. Als de wooncoaching werd opgestart als gevolg van een traject versnelde toewijs, wordt de sociale huisvestingsmaatschappij steevast op de hoogte gebracht van een eventuele beëindiging en dit zowel bij negatieve als bij positieve besluiten. In 2013 begeleidden we 238 dossiers waarvan op 31/12/2013: 152 begeleidingen nog altijd actief waren:
83 personen uit de doelgroep “Housing First”, van wie 9 jongeren ook behoren tot de doelgroep “wooncoaching Jongeren”;
60 huurders die werden begeleid op vraag van de maatschappelijk werker en / of sociale huisvestingsmaatschappij;
9 jongeren.
24 begeleidingen behoren tot de “zorgdossiers”:
16 personen die gehuisvest werden via de versnelde toewijs;
8 huurders uit de secundaire doelgroep.
62 begeleidingen werden afgesloten:
47 personen uit de doelgroep “Housing First”;
14 personen uit de secundaire doelgroep;
1 jongere.
De redenen tot beëindiging van de wooncoaching waren zeer divers: 43 begeleidingen werden positief afgesloten;
17 begeleidingen werden negatief afgesloten:
Hiervan werden 12 trajecten wooncoaching opgestart naar aanleiding van een aanvraag tot versnelde toewijs van een sociale woning ten behoeve van daklozen:
1 huurder beëindigde zelf het huurcontract.
2 huurders werden uithuisgezet wegens wangedrag.
1 aanvrager werd langdurig gedetineerd waardoor de toewijs niet doorging.
8 aanvragers wilden op het ogenblik van de toewijs van de woning niet langer instappen in het traject wooncoaching.
5 trajecten werden opgestart op vraag van de maatschappelijk werker en / of sociale huisvestingsmaatschappij:
223
1 begeleiding werd afgesloten als gevolg van overmatige agressie tegenover de hulpverlening.
2 personen werden uithuisgezet.
1 persoon werd doorverwezen voor meer deskundige hulpverlening.
1 persoon weigerde alle medewerking.
2 aanvragen tot opstart wooncoaching werden niet positief beantwoord aangezien het onderzoek uitwees dat er voor deze personen een andere hulpverleningsvorm ons beter passend leek.
De gemiddelde duur van actieve en passieve begeleidingen in 2013 bedroeg ongeveer 17 maanden. Op 31 december 2013 bedroeg de kortste duur van de actieve begeleidingen 1 maand en de langste 6 jaar en 5 maanden. Bepaalde begeleidingen kunnen door een blijvende nood aan ondersteuning of het lange wachten op meer langdurige en / of deskundige hulpverlening niet worden beëindigd. Deze dossiers worden dan “zorgdossiers”. Dergelijke begeleidingen zijn minder intensief en er is een lagere frequentie van huisbezoeken. De gemiddelde begeleidingsduur van de zorgdossiers in 2013 bedroeg 3 jaar en 5 maanden. De stopzetting van een woonbegeleiding betekende weliswaar niet dat we de cliënt niet langer opvolgden. De wooncoaches volgden de betalingen van de huishuur verder op en brachten, indien gewenst, preventieve, occasionele huisbezoeken.
14.3.3.3 Project Wooncoaching Jongeren
OCMW Gent besteedt al jarenlang bijzondere aandacht aan de jongeren die een traject binnen de Bijzondere Jeugdzorg achter de rug hebben. Deze jongeren worden begeleid door de Methodische Cel Jongerenwerking die een gespecialiseerde en bijzondere begeleiding biedt aan deze jongeren. Heel vaak verlaten de jongeren de instelling en gaan ze zelfstandig wonen, al dan niet begeleid door een instantie gelinkt aan de Bijzondere Jeugdzorg. Maar zodra deze jongeren meerderjarig zijn, deze begeleiding vrijwillig met als gevolg veelal een – volgens de hulpverleners – vroegtijdige beëindiging van de begeleiding. De begeleiding kent bovendien met zekerheid een einde / stopzetting wanneer de jongeren de leeftijd van 21 jaar bereiken. De jongeren willen het vaak alleen proberen, ze zijn het beu om zich altijd te moeten verantwoorden tegenover de hulpverleners, enz. In de praktijk zien we echter zeer vaak dat de (her)huisvesting van jongeren niet op een structurele wijze kan gerealiseerd worden en verliezen deze jongeren vaak opnieuw hun woning, waardoor hun leefsituatie een puinhoop dreigt te worden. Als gevolg van een mislukte huisvesting krijgt niet alleen hun zelfwaarde een deuk maar komen zij ook vaak terecht in het circuit van daklozenopvang of op straat. Hierdoor wordt het voor hen steeds moeilijker om een goede start te nemen en zich ten gronde te integreren in onze samenleving. Vanuit deze vaststelling en dankzij de subsidiëring van de Provincie Oost-Vlaanderen werd vanaf 17 februari 2013 het project Wooncoaching Jongeren opgestart.
14.3.3.4 Project Housing First Belgium
Niettegenstaande OCMW Gent dienst Wooncoaching, in samenwerking met de sociale huisvestingsmaatschappijen, al jaren werkt volgens de idee van Housing First blijkt uit onze resultaten dat we in ongeveer een vijfde van de situaties er ondanks de intensieve begeleiding niet in slagen om het behoud van de woning te verzekeren.
224
De oorzaak hiervan is niet eenduidig, maar kent verschillende dimensies, meer bepaald: ernstige psychiatrische – en / of verslavingsproblematiek;
problematiek gelinkt aan de Bijzondere Jeugdzorg;
hoge caseload waardoor we aan deze personen geen nog intensievere begeleiding kunnen bieden.
Deze vaststelling leidde ons, samen met vier andere steden, namelijk Antwerpen, Brussel, Charleroi en Luik, die elk hun eigen project uitbouwen, tot het uitschrijven van het Project Housing First Belgium, gesubsidieerd door de Nationale Loterij. Dit project maakt het mogelijk om ofwel nieuwe lokale projecten gebaseerd op de methodiek Housing First te realiseren ofwel bestaande werkingen te verdiepen. Concreet voor Gent betekent dit dat de bestaande begeleiding verder uitgediept wordt en dat men, als gevolg van de subsidiëring, een versterking en bijkomende multidisciplinariteit van het team wooncoaching kan creëren, met de focus op die doelgroep bij wie we er niet in slagen om het behoud van de woning te verzekeren. Het project Housing First Belgium richt zich niet alleen op het werkveld maar evalueert ook de vijf lokale projecten met het oog op het ontwikkelen van strategieën, adviezen en dergelijke meer die overdraagbaar zijn naar andere steden en gemeenten, zowel nationaal als internationaal. Het onderzoek voor Vlaanderen (Gent en Antwerpen) gebeurt door het Steunpunt Algemeen Welzijnswerk.
14.3.4 De Baai
Adres Roggestraat 118 9000 Gent Aantal personeelsleden De Baai voltijds equivalenten: 4,1 koppen: 5
14.3.4.1 Doelgroep & doelstelling
De doelgroep van De Baai wordt omschreven als alleenstaande, structureel thuisloze 45-plussers die niet langer in staat zijn tot een zelfstandige woning wegens beperkte sociale en / of mentale mogelijkheden of een psychische problematiek. Gelet op het feit dat men in De Baai moet kunnen samenleven in groep, moeten deze beperkte mogelijkheden of psychische problematieken in die mate gestabiliseerd of begeleidbaar zijn dat er geen overlast wordt bezorgd aan de medebewoners. Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen mannelijke of vrouwelijke structureel thuislozen, maar er wordt hiermee wel rekening gehouden bij de kamerverdeling. Via een intensieve begeleiding, zowel op individueel als op groepsniveau bieden we een permanente, stabiele woonvorm aan personen met een problematisch huisvestingsverleden aan, die niet langer in staat zijn tot een volledig zelfstandige woning. Aangezien een “thuis” verbonden is met veiligheid, het hebben van sociale netwerken, gezondheid en dergelijke meer wordt een integrale begeleiding geboden aan onze bewoners en dit op hun maat (de bewoners worden met andere woorden op elk levensdomein ondersteund en opgevolgd).
225
De Baai verwacht een bepaalde mate van zelfstandigheid van zijn bewoners. We verwachten dat ze op hun maat en volgens hun eigen “kunnen” meewerken aan het dagelijkse leven in De Baai (onderhoud, koken), hun eigen kamer onderhouden en zelf boodschappen doen. Tijdens de voorbije 14 jaar werd wel duidelijk dat de bewoners, naarmate zij ouder worden, ook een hogere nood hebben aan meer zorg omdat zij niet langer aan deze verwachtingen kunnen voldoen. De Baai streeft er dan ook naar om de bewoners te blijven versterken in hun eigen mogelijkheden met als doel het verhogen van hun zelfredzaamheid, maar ook om ons aanbod zo veel als mogelijk af te stemmen op hun noden. Dit wordt vertaald in onderstaande doelstellingen: List break
1. voor de bewoners een permanente en stabiele woonvorm creëren;
2. voor de bewoners de nodige zorg, zowel op psychosociaal als op medisch vlak voorzien;
3. De Baai is voor de bewoners hun thuis;
4. voor de bewoners een activeringstraject uitwerken tijdens hun verblijf in De Baai.
14.3.4.2 Doorverwijzing & intakeprocedure
Sinds de oprichting in 1998 van De Baai tot en met 31 december 2013 ontvingen we 252 aanvragen voor De Baai. In 2013 ontvingen we er 23, wat een sterke stijging betekende ten opzichte van 2012 (16 aanvragen). Ons OCMW besliste in 1 situatie om geen kamer toe te wijzen aan de kandidaat–bewoner. Ons team adviseerde 4 aanvragen positief, de kandidaten plaatsten we op de wachtlijst. Daarnaast annuleerden de doorverwijzende instanties 8 aanvragen en liep de intakeprocedure van 10 kandidaten nog op 31/12/2013. Op 31 december 2013 stonden er 14 kandidaat-bewoners op de wachtlijst. In vergelijking met 2012 (8 kandidaat-bewoners) betekent dit een stijging van onze wachtlijst. Na ontvangst van een doorverwijzingsformulier nodigden we de kandidaat-bewoner een eerste keer uit om kennis te maken met De Baai. Wanneer de kandidaat na deze kennismaking nog altijd in het pension wilde komen wonen, ging de uitvoerige intakeprocedure van start. Deze procedure bestond uit twee gesprekken: enerzijds een gesprek met de begeleiders van het pension en anderzijds een gesprek met de psychologe, verbonden aan het pension. Deze procedure voerden we in opdat de begeleiders de kandidaten voldoende zouden kunnen inschatten. Een goede inschatting van de kandidaat-bewoner is een voorwaarde voor een stabiele bewonersgroep. De bewoners moeten namelijk permanent samenwonen en –leven. Deze intakeprocedure verhoogde ook de kans op een succesvolle doorverwijzing. Dit kwam niet alleen de cliënt ten goede, maar ook de totale werking van De Baai. In 2013 waren de doorverwijzende instanties opnieuw vrij divers: De psychiatrische centra verwezen 4 kandidaat-bewoners door.
Vanuit de onthaalcentra kwamen er 7 doorverwijzingen.
Van het OCMW Merelbeke ontvingen we 1 aanvraag.
De Gevangenis Gent verwees 1 kandidaat-bewoner door.
Vanuit de Algemene Ziekenhuizen ontvingen we 5 doorverwijzingen.
Onze eigen diensten stuurden 5 kandidaat-bewoners door.
226
14.3.4.3 Verblijf & Overeenkomst Eigen Aard
Op 5 juni 1998 werd De Baai opgericht. Sedertdien verbleven er 67 personen. Op 31 december 2013 woonden er 20 personen in De Baai. Van de 47 personen die het pension sinds de oprichting opnieuw verlieten: zijn er 17 personen vrijwillig vertrokken;
werd de Overeenkomst Eigen Aard bij 11 personen stopgezet na een beslissing van OCMW Gent;
werden er 5 overeenkomsten beëindigd na minnelijk akkoord;
verwezen we 4 personen door naar een Woonzorgcentrum;
overleden 9 personen tijdens hun verblijf in De Baai;
werd 1 bewoner gedetineerd.
In 2013 overleed één bewoner van De Baai. De bewonersgroep in 2013 bestond uitsluitend uit mannen. De leeftijd van de bewoners varieerde tussen 47 jaar en 86 jaar, met een gemiddelde leeftijd van 65,5 jaar. De gemiddelde verblijfsduur van alle personen die sinds de oprichting in De Baai hebben gewoond, bedraagt 4 jaar en 3 maanden. 10 bewoners (van de huidige bezetting) verbleven eind 2013 meer dan 5 jaar in De Baai. De langst verblijvende bewoner woonde op 31 december 2013 15 jaar en 6 maanden in De Baai. Al jaren werkt De Baai met een Overeenkomst Eigen Aard. Een dergelijke overeenkomst is niet onderhevig aan de Huurwetgeving maar zij is wel gekoppeld en ondergeschikt aan de Individuele Begeleidingsovereenkomst die met elke bewoner wordt opgemaakt bij aanvang van het verblijf in De Baai. De Overeenkomst Eigen Aard stelt ons in staat om vlot te kunnen inspelen op situaties die het “gewoon” verblijf voor de bewoners in De Baai onmogelijk maken, zoals bewoners die in ernstige mate het huishoudelijk reglement overtreden en hierbij overlast veroorzaken. Vanaf het ogenblik dat een bewoner zijn / haar intrek neemt in De Baai wordt een Individuele Begeleidingsovereenkomst opgemaakt. Hierin worden de wederzijdse verwachtingen (rechten en plichten) opgenomen en worden bepaalde afspraken gemaakt. Als de bewoner deze Individuele Begeleidingsovereenkomst herhaaldelijk en flagrant naast zich neer legt, kan het OCMW Gent overgaan tot de éénzijdige beëindiging van de Overeenkomst Eigen Aard. Als een bewoner niet langer begeleidbaar blijkt te zijn binnen De Baai wordt er altijd, in overleg, gezocht naar de meest passende woonoplossing. We hanteren in De Baai het principe dat, als een Overeenkomst Eigen Aard moet beëindigd worden, de bewoner, in zover dit voor de bewonersgroep haalbaar blijft, in De Baai kan blijven wonen tot er een andere concrete woonoplossing is.
227
14.3.4.4 Begeleiding
Bij de oprichting van De Baai was het uitgangspunt dat de bewoner zelf de vraag naar begeleiding moest stellen. Door de jaren evolueerde deze visie tot een steeds minder vrijblijvende begeleiding omdat een groot deel van de bewoners maar een heel klein probleembesef heeft. Een meer gestructureerde hulpverlening beantwoordde beter aan de behoefte van structuur en omkadering bij ons doelpubliek. In deze context startten we dan ook met de Individuele Begeleidingsovereenkomst. De begeleiding is gestoeld op de methodiek “Maatzorg in het empowermentparadigma”. Deze methodiek baseert zich op vijf basisprincipes, meer bepaald een positieve, een integrale, een participatieve, een gestructureerde en een gecoördineerde hulpverlening. De rode draad binnen deze methodiek is dat we ons richten op het versterken van onze bewoners, weliswaar op maat van onze bewoners. Zo beogen we dat de bewoners opnieuw meer greep krijgen op hun eigen situatie en omgeving en dit via het verwerven van controle, het aanscherpen van hun kritisch bewustzijn en het stimuleren van participatie. De begeleiding in De Baai is tweeledig: een individuele én groepsbegeleiding. De individuele begeleiding is gestoeld op de bepalingen opgenomen in de Individuele Begeleidingsovereenkomst. De maatschappelijk werker fungeert als casemanager en werkt samen met de sociaal begeleiders, met als doel een zo optimaal mogelijke integrale begeleiding te bieden. De individuele begeleiding richt zich op volgende levensgebieden: psychosociaal aspect;
administratief aspect;
financieel aspect;
huisvesting in De Baai;
familiaal netwerk;
professioneel / hulpverlenend netwerk;
medisch / psychisch aspect;
juridisch aspect.
Aangezien er in De Baai een groep mensen „samenwonen‟, is de begeleiding ook gericht op het ontwikkelen en ondersteunen van een groepsdynamiek. Door het inbouwen van regelmatige groepsactiviteiten proberen we het samenleven verder te optimaliseren en beogen we de bewoners (opnieuw) aan te leren om samen te werken en respect op te brengen voor wat een ander wel of niet kan. Gelet op hun verleden van thuisloosheid ondervinden onze bewoners vaak moeilijkheden om te communiceren met de anderen of om rekening te houden met hun medebewoners. Want zij enkel en alleen op zichzelf aangewezen en hebben tot vandaag vaak nog een groot wantrouwen ten opzichte van anderen, zowel hulpverleners als medebewoners. Dit wantrouwen en de verstoorde communicatie proberen we bijgevolg om te buigen door een aanbod van zeer uiteenlopende groepsactiviteiten zoals een aantal daguitstappen, sportactiviteiten, culturele activiteiten, zowel binnenshuis als buitenshuis. Deze activiteiten waren onder meer: een speciaal diner met Nieuwjaar en Pasen;
228
uitstappen naar de koopjes;
sport: zwemmen en wandelen;
uitstap naar Mechelen;
quiz & filmnamiddag;
deelname aan de Dag van de Armoede;
deelname aan activiteiten in het lokaal dienstencentrum De Boei;
match KAA Gent in samenwerking met Extra Time.
Daarnaast pogen we door het organiseren van praatgroepen over een bepaald thema en een bewonersvergadering de bewoners te motiveren effectief deel te nemen aan het „dagelijks bestuur‟ van De Baai.
14.3.4.5 Diensten
Een aantal bewoners in De Baai heeft vandaag een hoger zorgprofiel dan beschreven staat in onze doelgroep, maar deze bewoners komen nog niet in aanmerking voor een opname in een woonzorgcentrum. Het verblijf in De Baai kan alleen gehandhaafd blijven als wij hen tegemoetkomen door het aanbieden van een aantal diensten die hun zelfstandigheid en zelfredzaamheid verhogen. Bijgevolg bieden we in De Baai dan ook een service aan op gebied van maaltijden, onderhoud, was en strijk. Deze diensten worden verzekerd door een arbeidszorgproject, een samenwerking tussen de Emancipatorische Werking en De Baai. Daar het aanbod van deze diensten volledig wordt verzorgd door een arbeidszorgproject, werken we ook in De Baai mee aan de activering van onze cliënten.
14.3.4.6 De Baai 2014
In 2008 gaf het bestuur van OCMW Gent de toestemming om De Baai uit te breiden en de aanpalende gebouwen aan te kopen. De bouw ging van start midden 2012 en zit vandaag in zijn laatste fase. De eerste bewoners nemen hun intrek n de nieuwbouw vanaf april 2014. De officiële opening is gepland op 16 mei 2014. Dankzij de nieuwbouw breiden we onze wooncapaciteit met 60 % uit (32 bewoners in plaats van 20) en komen we tegemoet aan de vroeger vastgestelde noden qua comfort en accommodatie. Als gevolg van deze uitbreiding werd het team van De Baai tijdens het jaar 2013 hervormd en sinds begin 2014 uitgebreid met 1 psychiatrisch verpleegkundige, een derde sociaal begeleider en een halftijdse administratief medewerker. Door de uitbreiding van het team zijn we in staat om een meer uitgebreide en deskundige begeleiding (op medisch vlak) te bieden aan onze bewoners. Vanaf februari 2014 is er op werkdagen begeleiding van 6.30 uur tot 22.00 uur. Buiten deze uren en tijdens weekends en feestdagen is de begeleiding steeds bereikbaar via een 24 urentelefoonpermanentie.
229
Deel 4
Ouderenzorg
230
231
15 Beleidsondersteuning ouderenzorg
Adres Onderbergen 82 9000 Gent Aantal personeelsleden Beleidsondersteuning Ouderenzorg + Staf Beleidsondersteuning Voltijds equivalenten: 7,6 Koppen: 9
15.1 Doelstelling
In 2013 onderging het organogram van het departement Ouderenzorg enkele wijzigingen. De stafdienst valt nu onder het diensthoofd beleidsondersteuning. Doel van deze pijler is nog altijd het ondersteunen en adviseren van de drie overige pijlers, nl. de lokale dienstencentra, de woonzorgcentra en themawerking en wonen. Onder deze laatste dienst is nu ook de maatschappelijke dienstverlening Ouderenzorg ondergebracht.
15.2 Realisaties
Als ondersteuning van bovenstaande pijlers van het departement, volgde de staf Ouderenzorg enkele grote, overkoepelende projecten op.
15.2.1 Verworven subsidies
Ouderenzorg diende diverse subsidiedossiers in voor in totaal € 1.252.762 euro. Hiervan werd al € 31.000 toegekend, is nog € 583.142 in beraad en werd € 638.620 niet toegewezen. Daarnaast krijgen we extra middelen door deelname aan bestaande projecten van derden en worden de interventies door onze diensten gesubsidieerd. Zo ontving ouderenzorg € 10.440 in 2013 voor geleverde prestaties. 1 van onze woonzorgcentra werd genomineerd in de short list van Innovation to Care (I2C) en we namen deel aan een project rond werkdrukmeting dat via ASF wordt gesubsidieerd.
15.2.2 Beheers- en beleidscyclus
BBC: in het kader van de implementatie van de beheers- en beleidscyclus (BBC) werden er verschillende stappen genomen om OZ klaar te stomen voor 2014: De diensten werden begeleid in het bepalen van de indicatoren voor het opvolgen van de
activiteiten en doelstellingen.
De diensten volgden een opleiding om de basisbeginselen van de BBC te leren kennen en om met de webapplicatie Gent2020 te leren werken.
De inhoudelijke verfijning van het strategische planningsproces werd voortgezet en dat resulteerde in een strategische beleidsnota met concrete actieplannen.
232
15.2.3 Traject etnisch culturele minderheden
Halverwege 2013 werd er een traject opgestart om het aanbod van onze diensten toegankelijker te maken voor senioren van vreemde herkomst. Dit traject had tot doel te komen tot een visienota en kadertekst. Een visienota die onze diensten een antwoord moet bieden op de vraag welke richting Ouderenzorg op dit vlak wil uitgaan en welke de mogelijkheden en grenzen zijn. Om tot deze visienota te komen, bevroegen we onze diensten en het middenveld en de zelforganisaties en voerden we een literatuuronderzoek. In de loop van 2014 doorloopt deze visienota het goedkeuringsproces van OCMW Gent.
15.2.4 Woonzorgcentra
15.2.4.1 Nieuw woonzorgcentrum Mariakerke
In 2013 rondde OCMW Gent de voorbereiding af voor de bouw van een woonzorgcentrum aan de Zuidbroek in Mariakerke, tegenover het kasteelpark Claeys-Bouüaert. De Raad voor Maatschappelijk Welzijn van 8 oktober 2013 keurde het definitief ontwerp en de bijbehorende kostenraming van het wzc in Mariakerke goed. Eind 2013 werden de aanvraag voor de goedkeuring van het technisch financieel plan (TFP) en de aanvraag voor een principieel akkoord door de Raad voor Maatschappelijk Welzijn goedgekeurd. Dit was nodig om voor de bouw van het woonzorgcentrum investeringssubsidies van het Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden (VIPA) te krijgen. Het TFP en principieel akkoord werden begin december 2013 aan het VIPA bezorgd.
We lieten in 2013 de Gentenaar mee beslissen over een naam voor het geplande woonzorgcentrum in Mariakerke. Het OCMW-bestuur koos uiteindelijk voor de naam „Zuiderlicht‟, een warme verwijzing naar de planetenwijk waarin het woonzorgcentrum wordt ingeplant. De nieuwe naam werd gekozen op het BCOZ van 2 december 2013 en bekrachtigd op het Vast Bureau van 23 december 2013.
15.2.4.2 Druk op de arbeidsmarkt en personeelstekort
List break2
a. Sensibiliseringscampagnes voor het onderwijs
Dit project wilde het verplegend en verzorgend beroep in de seniorenzorgsector verduidelijken en positiever belichten voor studenten, met bijzondere aandacht voor personen die zich op latere leeftijd willen herscholen. Concreet nam Ouderenzorg vorig jaar deel aan diverse initiatieven die voor verschillende doelgroepen bestemd waren. Daarnaast werden bestaande initiatieven geëvalueerd en overlappingen weggewerkt. b. Deelname aan initiatiefgroep sectorwerking zorg – Stad Gent waar de focus lag op 2
projectvoorstellen:
mentorenopleiding;
project „loopbaanplatform‟. Een actievere loopbaanbegeleiding beoogt een langere inzetbaarheid van de (oudere) werknemers IN de eigen instelling. Als dat niet mogelijk
233
blijkt, wordt gezocht naar mogelijke loopbaantransfers tussen de deelnemende partnerinstellingen om alsnog een kwaliteitsvolle tewerkstelling in de zorg te garanderen.
15.2.4.3 Onderhandelde zorg
In 2013 maakte het wzc Het Heiveld verder werk van “onderhandelde zorg” en kwamen er infosessies rond “levenseinde” voor bewoners en familie. Nieuwe communicatiemiddelen werden geïmplementeerd in de werking. Dit om onze zorg nog beter te kunnen uitvoeren en te werken aan de levenskwaliteit van onze bewoners.
15.2.4.4 Kwaliteitsindicatoren
Vanuit de zorginspectie werden kwaliteitsindicatoren opgesteld die de voorziening in staat stelt zichzelf te evalueren en te benchmarken tegenover andere voorzieningen. Meerdere indicatoren geven een beeld van de kwaliteit van een voorziening. Zo kunnen we ook onze werking bijsturen.
15.2.4.5 Softwarepakket Cerussa Fin
Migratie van het softwarepakket Partnerplan (Probis) naar Cerussa fin. Vanuit financieel oogpunt probeert een woonzorgcentrum altijd een evenwichtige balans te vinden tussen inkomsten en uitgaven. Het softwarepakket Cerussa fin helpt de wzc de inkomsten vanuit RIZIV te optimaliseren.
15.2.4.6 Project Vermissing
Sinds maart 2013 is er een samenwerkingsakkoord tussen de politie van Gent en de wzc van OCMW Gent, genaamd „Protocol samenwerkingsakkoord tussen politie en zorgsector bij verdwijning van personen met dementie of dwalend gedrag‟. Er is voor elke bewoner een persoonlijke fiche opgemaakt. Wordt een bewoner vermist, dan wordt de fiche doorgestuurd naar de politie.
15.2.4.7 Huiselijkheid
De inspanningen van de vorige jaren op vlak van de binnenhuisinrichting zijn grotendeels afgerond in drie woonzorgcentra: De Vijvers, Zonnebloem en Het Heiveld. De doelstelling om van de vier woonzorgcentra gezellige woonomgevingen te maken waar familie en andere bezoekers graag komen, blijft gelden. Eind 2013 werden de schilderwerkzaamheden in De Liberteyt aangevat, deze lopen door in 2014.
234
15.2.5 Woonvormen
15.2.5.1 Uitbreiding aanbod woonvormen voor senioren
In 2013 focusten we vooral op serviceflats (SF), (sociale) assistentiewoningen (AW), en groepswonen voor senioren. Uit het woonwensenonderzoek uitgevoerd door OCMW Gent in 2011 bleek dat 11% van de ondervraagde senioren een vorm van groepswonen overweegt. 1/5de van deze personen was jong-senior. Om een antwoord te kunnen bieden op die nood, werden in 2013 de eerste stappen gezet om een vorm van groepswonen voor senioren te implementeren. Eind 2013 evalueerden de betrokken partners het alternatieve PAS(personenalarm)-systeem in de woonzorgzone Ledeberg positief. De uitbreiding van deze 24 uursdienstverlening in andere wijken van Gent werd in het najaar grondig voorbereid. De start is gepland op 1 januari 2014. Voor de bestaande SF en het woningcomplex met dienstverlening Wibier van OCMW Gent werden besprekingen gestart in het kader van de omvorming tot assistentiewoningen.
15.2.5.2 Betaalbare woonvormen voor senioren
Het nieuwe decreet met betrekking tot AW laat ruimte voor de ontwikkeling van sociale AW. Bewoners betalen m.a.w. een huur gerelateerd aan hun inkomen. De diensten berekenden een kostprijs voor de dienstverlening in deze woonvorm en startten een onderzoek bij de doelgroep om na te gaan: List break2
a. of er nood is aan zo‟n woonvorm;
b. en of mensen senioren bereid zijn tot het betalen van een kostprijs voor de extra dienstverlening.
15.2.6 Lokale dienstencentra
15.2.6.1 Project ‘Aan Tafel’ Brugse Poort
Het project “aan tafel” van lokaal dienstencentrum Ten Hove werd goedgekeurd. De doelstelling van dit project was om senioren van de Brugse Poort die het minder breed hebben, via intergenerationele acties uit hun isolement te halen. De opstart van dit project werd in een eerste fase intensief begeleid door 2 stafmedewerkers van Ouderenzorg. Dit om de principes van “service design” toe te passen op een concreet project. Ter ondersteuning van het project „Aan tafel‟ in de Brugse Poort, maakte de staf specifieke personas, gebaseerd op de oudere en jongere bewoners in de Brugse Poort.
15.2.6.2 Project onderbescherming
Samenlevingsopbouw Vlaanderen lanceerde eind 2012 een oproep aan de Vlaamse steden en gemeenten om meer in te zetten op het verlagen van de drempel voor mensen in een kwetsbare situatie. Het opzet hiervan was om proactief handelen als uitgangspunt te nemen
235
om kwetsbare mensen meer toegang te geven tot hun rechten op diensten en tegemoetkomingen. In Gent kozen we ervoor om ook de dienstverlening van de lokale dienstencentra op toegankelijkheid voor kwetsbare senioren te screenen. In samenwerking met vzw SIVI (vereniging waar armen het woord nemen), en met participatie van de doelgroep, werden voorstellen geformuleerd om de drempel tot het lokaal dienstencentrum te verlagen met de bedoeling een aantal daarvan concreet op te starten. De lokale dienstencentra voeren de vrijetijdspas in waardoor mensen met een laag
inkomen aan de activiteiten (tegen een lager tarief) kunnen deelnemen.
Er wordt een kennismakingstraject uitgewerkt waarbij de ldc de organisaties, die rond armoede werken, beter leren kennen en dat op een "alternatieve" manier.
Ldc Wibier werkt ism. vzw Sivi en de sociale diensten van het OCMW een vormingstraject uit voor vrijwilligers en personeel rond "omgaan met mensen met een laag inkomen".
15.2.7 Intergenerationele projecten
15.2.7.1 Erfgoeddag 2013
Aan „Van Kronos naar Kairos‟, het overkoepelend thema van Erfgoeddag 2013, werkten vier scholen mee. Dat was meteen het grootste intergenerationeel project van OCMW Gent in 2013. De expositie presenteerde alle maaksels, die bedacht en gemaakt werden door 27 groepjes van ouderen en jongeren. Op de expositie op 21 april 2013 waren ook impressies en de tijd die jong en oud samen doorbrachten te zien.
15.2.7.2 The Big Draw
We namen met senioren deel aan het internationale tekenfestival „The Big Draw‟, dat tijdens het eerste weekend van oktober zoveel mogelijk mensen in Gent aan het tekenen zette. Onder leiding van KUNSTWERKT zetten bezoekers van de lokale dienstencentra De Boei, De Vlaschaard en Ten Hove en bewoners van de serviceflats Antoniushof zich aan het tekenen. Zo maakten ze een zelf getekend kaartspel met 52 kaarten. De unieke kaartspellen werden voor het eerst gebruikt op de grote kaarthappening voor jong en oud op vrijdag 4 oktober 2013 in de Vooruit.
15.2.7.3 Samenwerking De Pagadders
De binding tussen de senioren van Antoniushof en de monitoren en kinderen van de Pagadders werd in 2013 opgestart. Elke schoolvakantie genieten jong en oud één dag van elkaar door samen te eten, te spelen en een eenvoudige activiteit te doen op de site van Antoniushof.
236
15.2.7.4 Heldenvitrien
De tweede editie van de intergenerationele voormiddag met de Heldenvitrien en leerlingen van het Instituut voor Verpleging en Verzorging vond plaats tijdens de Seniorenweek. De bedoeling blijft een duurzame connectie in de buurt te scheppen tussen jong en oud.
15.2.7.5 Visienota en good practices
De dienst schreef in mei 2013 de nota „OCMW Gent brengt generaties samen”, als insteek voor het seniorenbeleidsplan. Er werd een presentatie gemaakt met de visie en good practices rond intergenerationele samenwerking als methodiek van sociale cohesie, ter gelegenheid van het beleidsteam van 17 april 2013. We presenteerden diezelfde materie op vraag van het Prinses Mathildefonds op 30 september 2013 in Brussel, als „good practice‟ vanuit Vlaanderen voor de projectoproep 2014 die als insteek intergenerationele initiatieven heeft.
15.2.8 Positieve beeldvorming
In augustus 2013 kon je in het S.M.A.K. de opmerkelijke resultaten bekijken van de 4 belevingskunstwerken, gemaakt met bewoners van De Vijvers, Zonnebloem en De Liberteyt en Antoniushof. De bewoners van de centra realiseerden hun eigen “track” samen met kunstenaars, vrijwilligers en personeel, begeleid door KUNSTWERKT, in de marge van de stadstentoonstelling TRACK. In Antoniushof werkten 18 bewoners aan een musical, geregisseerd door een servicemedewerker van Antoniushof met ervaring in theater. Ze voerden de musical op tijdens de Seniorenweek in het teken van actief ouder worden. De drie voorstellingen waren volledig uitverkocht. We voegden een beeldvormingsluik toe aan het project Mixed worlds dat eind 2013 van start ging in woonzorgcentrum De Liberteyt via digitale verslaggeving op de blog. Verslaggevers zijn de jongeren, leerkrachten, personeel en de ouderen zelf.
237
16 Lokale dienstencentra
16.1 Identificatiegegevens van de tien lokale dienstencentra
Adres overkoepelend Jubileumlaan 17 9000 Gent Aantal personeelsleden lokale dienstencentra Voltijds equivalenten: 82,8 Koppen: 98
Ldc De Boei Vaartstraat 2A, 9000 Gent CE 1511
Ldc De Horizon Ferdinand Lousbergkaai 12, 9000 Gent CE 1510
Ldc De Waterspiegel Meulesteedsesteenweg 510, 9000 Gent CE 1513
Ldc De Regenboog Lucas De Heerestraat 83, 9000 Gent CE 1508
Ldc De Thuishaven Neuseplein 33, 9000 Gent CE 1524
Ldc De Vlaschaard Jubileumlaan 219, 9000 Gent CE 1512
Ldc Ten Hove Begijnhofdries 15, 9000 Gent CE 1509
Ldc Speltincx Meersemdries 4, 9050 Gentbrugge CE 2035
Ldc Wibier Antwerpsesteenweg 768, 9040 Sint-Amandsberg
CE 2425
Ldc De Knoop Hundelgemsesteenweg 125, 9000 Gent CE
16.2 De lokale dienstencentra in cijfers
In het overzicht van de gebruikstotalen lieten we de cijfers 2011 bewust weg bij bepaalde items aangezien het Recreatex-systeem niet optimaal werkte. Dit heeft onbetrouwbare gegevens opgeleverd die niet vergelijkbaar zijn. T.o.v. 2012 zien we een stijging van het aantal bezoekers met 213. Hier zijn de bezoekers van het nieuwe ldc De Knoop nog niet bijgeteld. Dit ldc is operationeel sinds november 2013 en beschikt nog niet over actuele cijfers. Bezoekers per jaar: 2010: 10.408 2012: 11.160 2013: 11.373
238
239
De grootste groep van gebruikers situeert zich in de leeftijdscategorie van 60 tot 80 jaar. Ten opzichte van 2012 zien we ook een stijging van het aantal 80-plussers nl. 214 personen. Dit heeft wellicht te maken met de systematische huisbezoeken en de extra aandacht voor deze groep. Anderzijds blijft de groep tussen 50 en 60 ook toenemen, wat toch wel wijst op een interesse van deze groep in het aanbod van de ldc. Het aantal onbekende leeftijd heeft te maken met het manueel inputten in het registratiesysteem i.p.v. via het paspoort.
240
Het aantal nieuwe bezoekers neemt af terwijl het aantal bezoekers stijgt. Bezoekers worden dus trouwer. Bij sommige centra zien we een verzadiging optreden, wat de daling in aantal nieuwe bezoekers kan verklaren.
16.2.1 Vrijwilligers per centrum: leeftijds- en sekseverdeling
Elk centrum kan een uitgebreid aanbod van activiteiten verzekeren dankzij de hulp en steun van heel wat vrijwilligers. De meeste vrijwilligers zijn 60 tot 69 jaar. Hoewel in de meeste ldc ook de oudere leeftijdsgroep, nl 70-79 jaar, sterk vertegenwoordigd is. Opvallend is ook dat er bij de vrijwilligers behoorlijk wat 80-plussers zijn. Dit wijst op een langdurig engagement van de vrijwilligers.
241
242
243
Het totaal aantal vrijwilligers blijft constant, de groei is natuurlijk ook niet onbeperkt. Het kwaliteitsvol coachen van de vrijwilligers vraagt immers heel wat aandacht.
244
16.2.2 Het lokaal dienstencentrum: drie pijlers (informatie – activiteiten – dienstverlening)
16.2.2.1 Dienstverlening
List break2
a. Hulp bij activiteiten van het dagelijks leven (ADL)
Onder activiteiten dagelijks leven (ADL) verstaan we haarverzorging, gelaatsverzorging, pedicure en manicure. Pedicure blijft de dienst waarvan bezoekers het meest gebruikmaken. Haar- en gelaatsverzorging en manicure worden opmerkelijk minder verstrekt en het aantal verschilt sterk van ldc tot ldc. De centra met de hoogste score bieden naast gelaatsverzorging ook haarverzorging aan, de andere alleen gelaatsverzorging. Pedicure 2013:
Aantal gebruikers: 982 Aantal prestaties: 4712
Haar- en gelaatsverzorigng 2013: Aantal gebruikers: 342 Aantal prestaties: 1128
Manicure 2013: Aantal gebruikers: 168 Aantal prestaties: 316
b. Aantal gebruikers warme maaltijden in het ldc
De grote verschillen hebben hier soms te maken met de mogelijkheden die elk ldc heeft op het vlak van infrastructuur. Ten opzichte van 2012 is het aantal maaltijden afgenomen met ongeveer 860 eenheden. Dat is toch wel een trend die zich blijft doorzetten. Het aantal maaltijden hangt van verschillende factoren af. De kwaliteit van de geleverde maaltijden speelt hierin zeker een rol. Bezoekers geven dikwijls het signaal dat het gerust iets meer mag kosten als de kwaliteit er beter zou op worden.
245
c. Hulp bij boodschappen
Het gaat hier om hulp bij administratieve boodschappen (bank, aanvragen tegemoetkoming, attesten,…) bezorgen en afhandelen van formulieren, contactname en bemiddeling in een dossier en om winkelen (supermarkt, markt, kledingszaken etc), zowel samen met de gebruiker als voor de gebruiker. De gebruiker kan iemand zijn met een thuiszorgdossier maar het kan ook gaan om een occasionele gebruiker. De begeleiding vanuit het ldc kan een verzorgende zijn of een vrijwilliger. Het aantal prestaties is het aantal keren dat er hulp werd gegeven bij boodschappen. We zien een algemene stijging van deze dienstverlening ten opzichte van vorig jaar. De hoge stijging in De Regenboog heeft te maken met het inschakelen van een nieuwe maatschappelijk werker en de uitbouw van de antenne in Nieuw Gent waar veel behoefte is aan deze vorm van dienstverlening;
246
Opgesplitst per lokaal dienstencentrum geeft dit het volgende beeld:
d. Huishoudelijke hulp
Hieronder vallen alle vormen van regelmatige hulp die aan senioren geboden worden om zelfstandig thuis te blijven wonen nadat hier een thuiszorgdossier werd opgemaakt. Eenmalige hulp is hierin niet vervat.
De cijfers zijn enorm onderhevig aan de beschikbaarheid van het personeel. Elk ldc beschikt over 2 FTE verzorgenden, afwezigheid van één persoon heeft directe gevolgen.
247
e. Buurthulp
Ieder lokaal dienstencentrum geeft naar eigen mogelijkheden en behoeften een invulling aan deze vorm van dienstverlening. Het ene legt de nadruk op samenwerking met lokale actoren, het andere op het aanbieden van bepaalde info voor de buurtbewoners. Alle lokale dienstencentra hebben ondertussen een telefoonster. Een telefoonster houdt in dat er op afgesproken tijdstippen vanuit het ldc naar een lijst van mensen getelefoneerd wordt, doorgaans door vrijwilligers, om na te gaan of alles in orde is, of ze iets nodig hebben. Deze dienstverlening wordt aangeboden aan de meer kwetsbaren die in het kader van sociaal isolement gedetecteerd worden. Bepaalde centra bellen dagelijks alle gebruikers op, andere centra doen dit enkele keren per week, afhankelijk van de beschikbaarheid van vrijwilligers. Dit verklaart het verschil in het aantal prestaties.
248
f. Vervoer van gebruikers
Deze dienstverlening houdt in dat mensen van punt a naar punt b worden vervoerd met een wagen. Het betreft zowel het vervoer van mensen met een thuiszorgdossier (zekere regelmaat) als van occasioneel vervoer. Zowel verzorgenden als vrijwilligers kunnen instaan voor het vervoeren van de aanvrager. De daling van het aantal prestaties kan te maken hebben met het veelvuldig uitvallen van een aantal voertuigen. Deze worden in 2014 vervangen. Verder blijft het een probleem om voldoende vrijwilligers te vinden voor deze hulpverlening.
249
g. Surplusactiviteiten
Dit zijn activiteiten voor mensen die niet meer zo gemakkelijk naar het lokaal dienstencentrum geraken. Dit zijn mensen die veelal vereenzaamd zijn (vaak in combinatie met een mobiliteitsprobleem of het wegvallen van een sociaal netwerk). Het lokaal dienstencentrum organiseert voor deze mensen aangepaste activiteiten die heel laagdrempelig zijn. De stijging heeft ook hier te maken met het bereiken van kwetsbare senioren in het kader van detectie risico op vereenzaming.
Aantal gebruikers surplus-activiteiten: 2011: 261 2012: 301 2013: 673 De grote stijging in 2013 heeft te maken met de opvolging van die mensen die bezocht zijn in het kader van detectie voorkomen eenzaamheid.
16.3 Realisaties
16.3.1 Accommodatie
16.3.1.1 Verbouwingen Ten Hove
Na grondige verbouwingen opende ldc Ten Hove op vrijdag 19 april 2013 opnieuw de deuren. Om zijn erkenning te behouden, moest Ten Hove de gebouwen meer rolstoeltoegankelijk maken en de elektrische installaties en branddetectiesystemen vernieuwen. De keuken werd vernieuwd, er werden plafonds uitgekapt, de danszaal werd
250
rolstoeltoegankelijk gemaakt… En ook buiten werd Ten Hove gebruiksvriendelijk gemaakt. Zo werd het terras op de binnenkoer helemaal heraangelegd. Tijdens de verbouwingen kampeerden de medewerkers en vrijwilligers van Ten Hove in het seniorenhuis en vonden de activiteiten plaats op verplaatsing en in samenwerking met diverse buurtorganisaties.
16.3.1.2 Ingebruikname van het tiende lokaal dienstencentrum De Knoop in Ledeberg
Met De Knoop in Ledeberg opent het OCMW zijn tiende lokaal dienstencentrum in de stad. De Knoop ging in november van start om zo geleidelijk aan de werking op te bouwen. De Welzijnsknoop brengt een groot aantal publieke voorzieningen samen die vandaag in Ledeberg ofwel ontbreken ofwel sterk verspreid zijn in de wijk. In het gebouw vinden enkele diensten van OCMW Gent en Stad Gent onderdak, alsook Kind en Gezin en jeugdwelzijnswerk Vzw Jong. De realisatie van de Welzijnsknoop maakt deel uit van het Stadsvernieuwingsproject „Ledeberg leeft‟. Onder de noemer „Ledeberg leeft‟ wil de Stad Gent de bestaande kwaliteiten van Ledeberg versterken en de knelpunten wegwerken. Samen met OCMW Gent werkt de Stad met de Welzijnsknoop aan meer en actievere dienstverlening, meer en mooier groen en creëren ze plaats voor het ontmoeten in Ledeberg. Het lokaal dienstencentrum neemt bijna de hele eerste verdieping in, met een volwaardig activiteiten- en dienstverleningsaanbod voor de Ledebergenaar. De kennismakingsweek in de Knoop van maandag 2 december tot en met 6 december bracht al zo‟n 200 geïnteresseerde buurtbewoners op de been.
16.3.1.3 Uitbreiding ldc De Boei en De Thuishaven
Ldc De Boei en De Thuishaven zijn 2 ingebouwde centra: ze zijn gelegen op het gelijkvloers van een appartementsgebouw van WoninGent. Ze kampten met beperkte ruimte, wat een grote invloed had op het activiteitenaanbod en de bureauruimte voor personeel. Vorig jaar kwamen in beide gebouwen de vroegere conciërgewoningen vrij. Er werden dan de nodige stappen gezet om deze ruimtes bij te huren voor de beide ldc. Dit zorgt op beide locaties voor wat meer ademruimte. Enkele renovatiewerkzaamheden zijn nog nodig, maar de lokalen worden nu al met plezier gebruikt.
16.3.2 Vrijwilligers
16.3.2.1 40 jaar lokale dienstencentra
In 2013 was het 40 jaar geleden dat de eerste lokale dienstencentra in Vlaanderen het licht zagen. Ten Hove in Gent beet in februari 1973 de spits af. Later dat jaar volgden Brugge en Mechelen. Dat moest uiteraard worden gevierd en dat gebeurde onder meer met de quiz „Het slimste lokaal dienstencentrum van Vlaanderen‟, die tezelfdertijd in alle 180 Vlaamse ldc plaatsvond.
251
Op vrijdag 26 april vierde het VVDC, de Vlaamse Vereniging van Dienstencentra, het 40-jarig bestaan van de Vlaamse lokale dienstencentra. De negen lokale dienstencentra van het Gentse OCMW ontvingen die dag de vrijwillige medewerkers van alle Vlaamse lokale dienstencentra voor een echte feestdag. De apotheose van het jubileumjaar vierden we op 8 oktober met al onze vrijwilligers in het ICC in Gent. We wilden onze vrijwilligers met deze feestdagen iets teruggeven voor hun jarenlange inzet. De werking van de lokale dienstencentra in Vlaanderen is niet denkbaar zonder de inzet van de talloze medewerkers die een stuk van hun vrije tijd schenken aan de samenleving.
16.3.2.2 Onthaalvorming nieuwe vrijwilligers
In 2013 startten we met een nieuw vormingsinitiatief voor onze "nieuwe " vrijwilligers, nl de “onthaalvorming vrijwilligers”. Het doel van deze vormingsmomenten ligt in het informeren en motiveren van onze vrijwilligers. We informeren hen over de rol van het OCMW in de samenleving, de doelstellingen van de lokale dienstencentra, de doelgroepen, de werkingsgebieden. Daarnaast krijgen ze ook meer info over het vrijwilligersstatuut, de verhouding tot het personeel en de specifieke verwachtingen. Deze vorming vond in 2013 twee keer plaats. We bereikten hiermee een 50-tal vrijwilligers.
16.3.2.3 Promoteam
Het promoteam van de lokale dienstencentra ging in 2013 van start. Onze visie is dat de bezoekers van de lokale dienstencentra de beste ambassadeurs zijn om te getuigen over de verdiensten van een lokaal dienstencentrum. Daarom kozen we voor een promoteam met uitsluitend vrijwilligers. In 2013 werden de eerste stappen gezet om enerzijds de vrijwilligers voldoende info mee te geven en anderzijds om al op een aantal evenementen aanwezig te zijn met een stand en brochures van de lokale dienstencentra. Activiteiten: In 2013 kwamen de vrijwilligers van het promoteam 5 keer samen om te werken rond de visie van de lokale dienstencentra, hoe vragen te behandelen, hoe wervend kunnen we de promostand maken, praktische organisatie en taakverdeling op de verschillende manifestaties, evaluatie van de inspanningen en het uitdiepen van de informatie over de werking van de ldc‟s.
252
16.3.2.4 Pc lessen door vrijwilligers
Elk lokaal dienstencentrum organiseert computerlessen, van basiscursussen, tot cursussen digitale fotografie, werken met tablet, iPad,… We laten de bezoekers kennismaken met het brede digitale aanbod. Het liefst zetten we hiervoor vrijwilligers in: zij kunnen hun kennis op een eenvoudige manier brengen, en zich goed inleven in de drempels die onze bezoekers misschien kunnen ervaren. Daarom bouwden de lokale dienstencentra in 2013 een pool van computervrijwilligers uit. Deze computervrijwilligers verzorgen in alle centra de cursus „computer voor beginners‟. In een werkgroep bepaalden ze samen de inhoud, op maat van de gebruikers. Ze stonden stil bij welke vaardigheden onze deelnemers moeten verwerven, hoe de cursus er moet uitzien en welke vormingsbehoeften zij zelf nog hebben als vrijwilliger. In september startte elk centrum met een vrijwilliger voor de basiscursus. Bovendien engageerden de vrijwilligers zich om een ander centrum eens uit de nood te helpen, zodat alle centra altijd met vrijwilligers verder kunnen. Voor de cursussen voor „gevorderden‟ streven we er ook naar om zoveel mogelijk met vrijwilligers samen te werken.
16.3.3 Aanwezig zijn voor alle burgers
16.3.3.1 Antennes
Het OCMW Gent beschikt over 10 lokale dienstencentra. Elk ldc is bevoegd voor een specifieke regio. Maar omwille van de uitgestrektheid van deze gebieden, bereiken de ldc niet alle bewoners. Daarom werden „antennes‟ opgericht in een aantal niet-bereikte gebieden van Gent. Op dit moment zijn er antennes in de Gentse kanaalzone (Sint-Kruis-Winkel, Mendonk, Desteldonk en Terdonk), Moscou-Vogelhoek, Sint-Denijs-Westrem en Afsnee, Nieuw-Gent en Oostakker. Per antenne werden er per antenne 0,5 VTE maatschappelijk werker ingezet om in de regio‟s die het moeilijkst te bereiken zijn, maatschappelijke dienstverlening en activiteiten aan te bieden. De werking van de antennes lijkt op die van de grote lokale dienstencentra, maar dan op kleine schaal. Elke antenne heeft zijn eigen accenten, afhankelijk van de wijk of regio waar die ligt. De antennewerkers steken dan ook veel energie in het leren kennen van hun wijk of regio, organisaties en mensen die daar wonen. Het is en blijft in de eerste plaats belangrijk om de senioren en de meest kwetsbaren te bereiken. Elke antenne kan terugvallen op een volwaardig ldc.
16.3.3.2 Op stap met het Nederlands
Dit project loopt in samenwerking met het Huis van het Nederlands en Leerpunt. Deze laatsten rekruteren de kandidaten en sturen ze door naar de dienstencentra. Leerpunt is m.a.w. de doorverwijzer, de ldc‟s de organisatoren. De cursisten hebben binnen Leerpunt geen leerperspectief meer. Ze hebben wel nood aan sociaal contact en worden om die reden doorverwezen naar onze dienst. De klemtoon ligt binnen het ldc niet op les, maar op sociale ontmoeting waarbij Nederlands de gezamenlijke en bindende factor is.
253
Het is de bedoeling dat de deelnemers onderling contacten leggen, maar ook met andere bezoekers en activiteiten in het ldc kennismaken om de integratie zo groot en ruim mogelijk te maken. In dit kader is het nemen van een pauze in de ontmoetingsruimte van groot belang.
Op stap met het Nederlands 2012 2013
Aantal keer georganiseerd 223 246
Aantal verschillende deelnemers
57 86
16.3.3.3 Trends
De ldc bieden een grote waaier van activiteiten aan. We zorgen ervoor dat iedereen binnen dit aanbod kan kiezen volgens interesses en mogelijkheden. Het is dus belangrijk in te spelen op nieuwe trends. De digitalisering is niet meer weg te denken uit onze maatschappij en we willen ook senioren de kans geven “mee te zijn “ en zich hierin te verdiepen. In alle ldc‟s zijn er dan ook cursussen en voordrachten over het werken met een smartphone of een tablet. Er wordt ook informatie gegeven over de voor– en de nadelen van deze technologie: veilig downloaden, beveiliging van het e-mailverkeer, mail bekijken op vakantie enz. In heel wat centra werd ook de trend van het koken weer hip: cursussen als “koken met restjes”, “start to cook” en “koken voor diabetici” kenden veel succes. Ook tuinieren werd opnieuw populair de voorbije jaren. De Horizon speelde in op deze trend en startte het project “balkontuinieren”. Op de terrassen van het appartementsgebouw boven De Horizon werden er groenten en kruiden gekweekt. Op de tweewekelijkse groentemarkt in de cafetaria werden de tomaten, radijzen, bieslook, meloenen,… dan verkocht. Senioren staan steeds vaker stil bij hoe ze kunnen omgaan met veranderingen in hun leven. Ze willen hiermee bewuster omgaan en zelf tot op het einde bewuste keuzes maken. In ldc De Boei en ldc De Thuishaven werd er gestart met een praatgroep „vroeger nadenken over later” waarin verschillende thema‟s als wonen, omgaan met verlies, esthetisch ouder worden enz. aan bod kwamen.
254
17 Themawerking en wonen
17.1 Themawerking
Adres overkoepelend Jubileumlaan 217 9000 Gent Aantal personeelsleden Themawerking Voltijds equivalenten: 5,1 Koppen: 6
17.1.1 Voorkomen van eenzaamheid
List break2
a. Doelstelling thema:
In het kader van het ouderenbeleidsplan 2008-2013 werd het thema „eenzaamheid‟ uitgewerkt. De bedoeling hiervan was om eenzame senioren (80+) te detecteren door hen systematisch te bezoeken. Tegen 2013 moesten er 5000 geslaagde huisbezoeken afgelegd worden. Eind 2013 waren er 5.169 geslaagde huisbezoeken gedaan. De gedetecteerde risicopersonen worden via de betrokken lokale dienstencentra verder opgevolgd.
detectie en opvolging eenzaamheid 2009-2013
1181 1139
867
646
114
217
111 154 122203
275
138
392
160
842
494
197 242
327
479
649
299
459
203
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
2008 2009 2010 2011 2012 2013
# geslaagde huisbezoeken # gevonden risicopersonen # opgevolgde personen # opvolgingen
255
Totaal 2008-2013
5169
915
1664
2162
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
Totaal
# geslaagde huisbezoeken # gevonden risicopersonen # opgevolgde personen # opvolgingen
17.1.2 Psycholoog aan huis
List break2
a. Doelstelling en context:
Thuiswonende ouderen met (een verhoogd risico op) op depressie en andere vormen van psychisch lijden, eerstelijnshulpverlening op maat aanbieden. De focus ligt hierbij op kortdurende individuele begeleiding die vooral bestaat uit ondersteunende gesprekken. Wanneer de nood aan therapie zich aandient, wordt er doorverwezen naar de geestelijke gezondheidszorg. Met deze werking willen we: het personeel van alle ldc attent maken op de symptomen van bepaalde psychische
aandoeningen die vooral bij senioren voorkomen. Ook willen we hiermee handvaten aanreiken die het personeel kunnen helpen hier beter mee om te gaan.
het personeel van ldc De Boei, De Waterspiegel en de Thuishaven extra ondersteunen (door een wekelijkse zitdag op locatie) in het detecteren van bepaalde psychische symptomen en in ermee leren omgaan;
de senioren uit de regio‟s van deze 3 ldc een aanbod aan eerstelijns psychologische hulpverlening geven.
b. In cijfers:
2011 2012 2013
Totaal aantal risicopersonen toegeleid 81 84 100
Totaal aantal verschillende mensen door psycholoog bereikt 133 162 159
Doelgerichte individuele begeleidingsacties (incl. De Liberteyt) 362 285 292
Personeelsondersteuning en intern overleg (over een individuele cliënt)
88 85 87
cliëntoverleg met externen 54 37 42
aantal doorverwijz. naar GGZ door psycholoog 5 12 5
Aantal vormingen gegeven 16 10 7
Aantal aanwezigen op de vormingen 218 108 53
256
17.1.3 Thema ‘Toeleiden ECM-senioren naar de reguliere zorgsector’
List break2
a. Doelstelling thema:
De doelstelling is drieledig: De ouderen met een migratieachtergrond kennen het ldc in de buurt en weten waar het
zich bevindt.
De ouderen met een migratieachtergrond zetten de stap naar het ldc en maken er gebruik van de dienstverlening en gaan er heen met al hun vrage.
De ouderen met een migratieachtergrond worden in het ldc even kwaliteitsvol geholpen als iedere andere bezoeker.
b. Individuele acties naar de doelgroep
Er werden huisbezoeken gedaan bij 22 verschillende cliënten. Deze werden doorverwezen door: UZ Gent - Jan Palfijn - Wijkgezondheidscentra – Advies Opname en Oriëntatie - De Vlaamse Kankerliga en diverse cliënten via sleutelfiguren. c. Groepsacties naar de doelgroep
i.s.m. Intercultureel Netwerk Gent: voordrachten voor Turkse vrouwen over thuiszorg en over pensioenen;
i.s.m. FMV (Federatie van Marokkaanse Verenigingen): project subsidie Koning Boudewijnstichting. Informatietraject rond zorg (16/4 : ontbijt en thuiszorgmarkt; 18/4: bezoek Antoniushof; 25/4: bezoek aan de REVA-beurs; 30/4: bezoek aan wzc Zonnebloem).
ENIEC (European Network on Intercultural Elderly Care): het congres in 2013 vond in Brussel plaats. De themawerking nam deel aan het organiserend comité. In het kader van ENIEC is er een doorgedreven samenwerking met het Provinciaal Integratiecentrum Vlaams-Brabant, de provincie Oost-Vlaanderen, de Brussels Welzijnsraad, het Kenniscentrum Woonzorg Brussel, Maison Bilobahuis, en het Zorgbedrijf Antwerpen, alsook met De 8. Dit leidde tot het ontstaan van het Vlaams-Brussels netwerk voor kwetsbare ouderen met een migratieachtergrond.
17.1.4 Thema ‘Ergo aan huis’
List break2
a. Doelstelling
Senioren ondersteunen bij het zelfstandig thuis wonen door het aanbieden van ergotherapie aan huis. Dit gebeurt in samenwerking met alle ldc en de ergotherapeut van de woonzorgzone. Streefdoel was om tegen eind 2013 2.500 extra senioren te ondersteunen. Tussen 2008 en 2013 werden in totaal 2.269 senioren ondersteund. Door samen te werken, kunnen alle regio‟s van Gent bediend worden. Door het blijvend organiseren van sensibiliserings- en promotieacties worden zowel senioren zelf, als interne en externe actoren aangemoedigd tot het aanvragen van ergotherapie. Het centraal contactpunt voor ergotherapie maakt het doorverwijzen eenvoudig en efficiënt.
257
b. In cijfers
Het aantal aanvragen / doorverwijzingen is sterk toegenomen t.o.v. 2012.
17.1.5 Thema woonzorgzone Ledeberg
List break2
a. Doelstelling
Ervoor zorgen dat mensen zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen en dat de zorg naar hen wordt gebracht door middel van een integraal woonzorgconcept. Woonzorgzones worden verder uitgebreid naar levensloopbestendige wijken, waar veiligheid, comfort, sociale betrokkenheid en toegankelijkheid prioritair zijn. b. In cijfers
2011 2012 2013
Aantal telefonische contacten 764 490 500
Aantal contacten telefoonster 209 113 231
Aantal contacten mail 60 140 187
Aantal contacten woonzorgloket 136 100 144
Aantal huisbezoeken 597 357 337
Aantal personen met risico sociaalisolement 21 2 9
Aantal ergo huisbezoeken 153 125 105
Aantal infomomenten 7 7 1
Aantal aangeslotenen PASwzz 13 17 19
Aantal oproepen PASwzz 0 2 5
Aantal vrijwilligers 3 5 6
Aantal activiteiten 11 20 6
2011 2012 2013
aantal interventies project ldc wzz
188 558 210
201 424 146
188 339 106
aantal verschillende cliënten project ldc wzz
76 287 58
81 228 42
66 172 30
aantal voordrachten 6 1 5
aantal aanvragen / doorverwijzingen
198 160 179
258
17.2 Wonen
17.2.1 Identificatiegegevens woonvormen
Adres overkoepelend Jubileumlaan 217 9000 Gent Aantal personeelsleden Zelfstandig Wonen Voltijds equivalenten: 4,5 Koppen: 6 Voor iedere woonvorm geven we in de derde kolom van de tabel het erkenningsnummer mee, met tussen haakjes het aantal woongelegenheden.
Wcd Wibier
Antwerpsesteenweg 768-774 9040 Sint-Amandsberg telefoonnr. 09 / 266 31 11 e-mailadres: [email protected]
CE 2314 (20)
Seniorenflats Ter Pielvaecx
Begijnhofdries 20-24 9000 Gent telefoonnr. 09 / 266 88 88 e-mailadres: [email protected]
Geen erkenning (12)
Serviceflats Antoniushof
Meelstraat 41 9000 Gent Telefoonnr. 09 / 266 87 71 e-mailadres: [email protected]
CE 2043 (87)
259
17.2.2 Zorg in cijfers
Meting 31.12.2013.
17.2.2.1 Leeftijdsverdeling
De gemiddelde leeftijd ligt bij de mannen rond 81,5 jaar, bij de vrouwen rond de 80 jaar.
17.2.2.2 Geslachtsverdeling
De verhouding man – vrouw in Antoniushof is gewijzigd; voor het eerst in jaren is het aantal mannelijke bewoners sterk toegenomen. Wibier richt zich naar koppels. Dit verklaart deels waarom de verdeling man – vrouw bij deze woonvorm meer in evenwicht is.
260
17.2.2.3 Woonsituatie
Het aantal alleenstaanden in Antoniushof steeg van 62 naar 65. Het aantal alleenstaanden in Wibier ligt hoger dan het aantal koppels, met respectievelijk 11 alleenstaanden tegenover 9 koppels.
17.2.2.4 Financiële situatie
In de drie woonvormen samen wonen er in 2013 maar 4 niet-zelfbetalenden (2,6 %). Ter Pielvaecx houdt in zijn huurprijsberekening rekening met het inkomen van de bewoner en verklaart in deze de afwezigheid van bewoners met financiële tussenkomst.
261
17.2.2.5 Gemiddelde verblijfsduur
De gemiddelde verblijfsduur in Wibier bleef nagenoeg gelijk t.o.v. 2012. In Antoniushof is de gemiddelde verblijfsduur nu 6 jaar. In Ter Pielvaecx stijgt de gemiddelde verblijfsduur jaar na jaar, tot ruim 11 jaar in 2013. Dit is deels te verklaren door de jongere leeftijd van de bewoners bij opname.
17.2.3 De drie woonvormen apart belicht
17.2.3.1 Woningcomplex met dienstverlening (wcd) Wibier
List break2
a. Animatie en sociale netwerking
De bewoners konden deelnemen aan de activiteiten in het woonzorgcentrum (wzc) en werden hiervan op de hoogte gebracht via de nieuwsbrief. Ook in het nabijgelegen lokaal dienstencentrum (ldc) konden zij aansluiten bij activiteiten. In het wzc is een ruimte ter beschikking voor de bewoners waar zij kunnen vergaderen (gebruikersraad) of in beperkte kring een feestje of samenkomst kunnen houden. b. Hulpverlening
In elke woning is een personenalarmsysteem waarmee, ingeval van nood, paramedische hulp vanuit het wzc ingeroepen wordt (spreek-luisterverbinding). In 2013 waren er 33 oproepen. Dit is een lichte daling t.o.v. 2012 (40). Gemiddeld 16 bewoners bestelden een warme maaltijd in het wzc. Dit is een lichte stijging t.o.v. 2012 (13). In geval van moeilijke verplaatsing kunnen de medewerkers van het wzc de maaltijd aan huis brengen. Na screening door de maatschappelijk werker van het ldc kunnen deze bewoners ook in het ldc een warme maaltijd gebruiken. De bewoners kunnen een beroep doen op de kapper en pedicure van datzelfde wzc.
262
17.2.3.2 Serviceflatgebouw Antoniushof
List break2
a. Animatie en sociale netwerking
Naast talrijke activiteiten werden ook in 2013 de jarigen in de bloemetjes gezet. Familieleden en vrienden werden uitgenodigd op het jaarlijkse zomerfeest. Het BB – project (bezorgde buur) werd verder uitgebouwd. De bewoners werden aangespoord om extra aandacht te besteden aan hun buur, weliswaar volledig vrijblijvend. Hierdoor werd het sociaal netwerk verstevigd. Ook de intergenerationele projecten met de OCMW-speelpleinwerking „De Pagadders‟ en de themawerking „Heldenvitrien‟ met de leerlingen verzorging van de Sint-Vincentiusschool werden verder uitgebouwd. b. Hulpverlening
De 24 uurspermanentie gebeurde overdag door het aanwezige personeel en na de kantooruren en op weekend, zon- en feestdagen door de conciërge en het verzorgend personeel van het nabijgelegen wzc Sint-Jozef. Er waren gemiddeld 2 à 3 noodoproepen per maand. Dit is vergelijkbaar met de vorige jaren. Ook in 2013 werden de contacten met medewerkers, hulpverleners, mantelzorgers en familie gestimuleerd. Zo kon de nodige thuiszorg snel binnen het bereik van de bewoners gebracht worden. Afhankelijk van de noodzaak werd overleg gepleegd met bovenvermelde actoren en werd, in functie van de zorgvrager, naar een adequate oplossing gezocht. Gemiddeld 25 bewoners per dag namen deel aan het middagmaal in het trefcentrum. Dit is een lichte daling t.o.v. 2012 (30). Er werden een 15-tal diverse activiteiten georganiseerd. Dit is een lichte stijging t.o.v. 2012 (10-tal). Gemiddeld 40 tot 60 bewoners namen deel. De activiteiten van de naburige ldc Ten Hove en De Thuishaven worden via de nieuwsbrief en het ad-valvasbord bekendgemaakt. In 2013 verlieten 11 bewoners Antoniushof, van wie 8 personen verhuisden naar een wzc en 3 personen overleden. Meer dan 80 personen namen deel aan individuele infosessies voor kandidaat-bewoners in 2013. De interesse voor deze woonvorm stijgt jaar na jaar. c. Specifieke thema‟s
De musical “18 senioren van Antoniushof on stage” was een bewijs dat ouderen nog actief zijn en mee participeren in de samenleving.
17.2.3.3 Seniorenflats Ter Pielvaecx
List break2
a. Animatie en sociale netwerking
Wonen in Ter Pielvaecx krijgt een meerwaarde door de onmiddellijke nabijheid van ldc Ten Hove van waaruit begeleiding en ondersteuning, zowel door professionelen als door vrijwilligers, mogelijk is. De bewoners kunnen ook aansluiten bij of geactiveerd worden tot het volgen van activiteiten in het ldc of in verenigingen in de buurt.
263
b. Hulpverlening
De bewoners kunnen dagelijks in Ten Hove terecht voor vragen of problemen. De maatschappelijk werkster bracht bij iedere bewoner meerdere huisbezoeken om de sociale situatie te bekijken. Ze informeerde de bewoners over de bestaande sociale voorzieningen, inclusief de dienstverlening die het ldc kan bieden. Vijf bewoners kregen thuiszorg vanuit ldc ten Hove. Het gaat hier voornamelijk over samen boodschappen doen, de woning schioonmaken, hulp bij het wassen van kleren, hulp bij het strijken en douchen met hulp. c. Specifieke thema‟s
De resultaten van de tevredenheidsmeting bij de bewoners waren uitermate goed. De enquêtes zijn te raadplegen in het ldc. De infobrochure voor de bewoners over “Wonen in Ter Pielvaecx” werd herwerkt.
264
18 Woonzorgcentra
18.1 Identificatiegegevens
Identificatiegegevens van de vier woonzorgcentra ROB = rustoorderkenning RVT = bijzondere erkenning rust- en verzorgingstehuis KV = centrum voor kortverblijf DVC = dagverzorgingscentrum Voor ieder woonzorgcentrum geven we in de volgende tabel in de derde kolom mee welk soort erkenningen er zijn, het erkenningsnummer en hoeveel bedden er zijn per erkenning.
Wzc Het Heiveld Antwerpsesteenweg 776, 9040 Sint-Amandsberg
ROB: CE 2054 (177) RVT: VZB 412 (128) KV: KCE 2054 (3) DVC: CE 2347 (17)
Wzc De Vijvers Walstraat 1, 9050 Gentbrugge
ROB: CE 2094 (174) RVT: VZB 2230 (128) KV: KCE 2094 (6)
Wzc De Liberteyt Vroonstalledries 22, 9032 Wondelgem
ROB : CE 1553 (122) RVT : VZB 456 (90) KV : KCE 1553 (3)
Wzc Zonnebloem Hutsepotstraat 29, 9052 Zwijnaarde
ROB : CE2396 (130) RVT : VZB 473 (90) KV : KCE 699 (4)
De vier woonzorgcentra hebben zowel een ROB- als een RVT-erkenning en een erkenning als centrum voor kortverblijf. Wzc Het Heiveld beschikt als enige over een dagverzorgingscentrum met 17 plaatsen, waarvan tien met een bijzondere erkenning. Wzc De Vijvers zorgt ook voor nachtopvang, georganiseerd binnen de erkenning van het centrum voor kortverblijf. Wzc De Vijvers kreeg daarvoor subsidies van het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid.
265
18.2 Zorg in cijfers
Meting op 31.12.2013
18.2.1 Leeftijdsverdeling
Net zoals de afgelopen jaren is ook in 2013 de grootste groep bewoners tussen de 80 en de 90 jaar oud. Het nieuwe woonzorgdecreet verhoogde de minimumleeftijd voor opname in een woonzorgcentrum van 60 naar 65 jaar. Als het Vlaams Agentschap voor Zorg en Gezondheid akkoord gaat, kunnen ook personen jonger dan 65 jaar opgenomen worden. Op 31 december 2013 verbleven 8 mensen jonger dan 60 jaar in onze vier woonzorgcentra. De 9 mensen tussen 60 en 64 jaar worden door het nieuwe woonzorgdecreet administratief als 65-plussers beschouwd. Acht mensen vierden hun eeuwfeest.
266
De meeste gebruikers van het dagverzorgingscentrum zijn tussen de 80 en 90 jaar.
18.2.2 Geslachtsverdeling
Net zoals de afgelopen jaren is er ook in 2013 zowel in de woonzorgcentra als in het dagverzorgingscentrum een overwegend vrouwelijk publiek.
267
Wzc De Vijvers beschikt als enig woonzorgcentrum over echtparenkamers, wat het hoge aantal koppels verklaart. In onze andere woonzorgcentra kent het aantal koppels een dalende trend.
18.2.3 Zorgprofiel
268
We meten de graad van zorgbehoevendheid in de woonzorgcentra aan de hand van de Katz-schaal. Katz-schaal: meet- en evaluatie-instrument waarmee zorgbehoevende senioren in categorieën ingedeeld worden, naargelang de ernst van hun zorgbehoevendheid. De zorgcategorieën zijn: categorie O:
volledige fysieke onafhankelijkheid en niet dement
categorie A:
senioren die fysiek afhankelijk zijn om zich te wassen en/of te kleden.
senioren die psychisch afhankelijk zijn: zij zijn gedesoriënteerd in tijd en ruimte, én zijn fysiek volledig onafhankelijk.
categorie B:
senioren die fysiek afhankelijk zijn: zij zijn afhankelijk om zich te wassen en/of om zich te kleden, én zij zijn afhankelijk voor transfer en verplaatsingen en/of om naar het toilet gaan.
senioren die psychisch afhankelijk zijn: zij zijn gedesoriënteerd in tijd en ruimte, én zij zijn afhankelijk om zich te wassen en/of te kleden.
categorie C:
senioren die fysiek afhankelijk zijn: zij zijn afhankelijk om zich te wassen en/of te kleden, én zij zijn afhankelijk voor transfer en verplaatsingen en om naar het toilet gaan, én zij zijn afhankelijk wegens incontinentie en/om te eten.
categorie C dement (Cd):
senioren die psychisch afhankelijk zijn: zij zijn gedesoriënteerd in tijd en ruimte, én zij zijn afhankelijk om zich te wassen en/of te kleden, wegens incontinentie, voor transfer en verplaatsingen en om naar het toilet gaan, én/of zij zijn afhankelijk om te eten.
Nieuwe categorie D:
In categorie D kunnen alle personen bij wie de diagnose van dementie werd gesteld als gevolg van een gespecialiseerd diagnostisch bilan, worden ondergebracht ongeacht hun fysieke afhankelijkheid.
269
Het aantal forfaits steeg in 2013 sterk tegenover 2012 en 2011 door het stijgende aantal Cd- en D-profielen.
Tegenover 2012 steeg het totaal aantal zelfbetalende bewoners met 1 bewoner en daalde het totaal aantal niet-zelfbetalende met 5 bewoners.
270
Het gemiddeld bezettingspercentage berekenden we als volgt: Aantal gefactureerde aanwezigheidsdagen / 365) / aantal erkende woningen
18.2.4 Gemiddelde verblijfsduur
271
De gemiddelde verblijfsduur schommelt tussen 3,1 en 3,6 jaar, behalve voor wzc Zonnebloem. Daar zien we een daling van de verblijfsduur met meer dan 1 jaar. Dit is te verklaren door de inhaalbeweging m.b.t. de zorggraad.
18.2.5 Vrijwilligers
In alle woonzorgcentra en in het dvc helpen vrijwilligers mee de werking ondersteunen. Zij houden de cafetaria open, helpen bij de maaltijden, bij uitstappen, …
18.3 De vier woonzorgcentra en het dagverzorgingscentrum apart belicht
18.3.1 Woonzorgcentrum Het Heiveld
Aantal personeelsleden Het Heiveld Voltijds equivalenten: 141,4 Koppen: 163 In 2013 vierde het wzc Het Heiveld zijn tienjarig jubileum. In 2003 werden de nieuwe gebouwen in gebruikgenomen door de eerste bewoners en personeel van Het Heiveld. Een bewogen verhuizing waarover nog altijd gepraat wordt. Want er zijn nog altijd 7 bewoners die de verhuizing meemaakten. Redenen genoeg om er een jubileumjaar van te maken. Naast de gebruikelijke activiteiten die Animatie en Reactivatie uitwerken (rondleidingen, bezoeken, intergenerationele werking met scholen) en die we intussen tot onze reguliere werking rekenen, was er ook een jubileummoment.
272
Hiertoe werden proefsessies gehouden met showcooking met de bewoners. Dit met het oog op de opmaak van een kookboek met recepten op basis van ons eigen bier ‟t Hospice. Het kookboekje werd voorgesteld op 5 september, de officiële jubileumdag. In datzelfde kader verwelkomden we ook het kinderkoor van het Festival van Vlaanderen en zag een nieuw bier “Hospice Tripel” het levenslicht. Een groot aantal bewoners ging ook op uitstap naar de zoo. Tijdens het jaar werden foto‟s genomen van alle disciplines aanwezig in Het Heiveld. Uit die collectie werd een tentoonstelling gefilterd die aan de bezoekers laat zien wie er allemaal in een woonzorgcentrum werkt en wat ze er doen. Het was de bedoeling dat ook het keukenpersoneel, dat gebruikelijk achter de schermen werkt ,in beeld kwam. De grote zwart-witfoto‟s sieren onze gangen en zijn een blijvende ode aan de vele helpende handen in een woonzorgcentrum. Onze inspanningen rond “Vergeten kracht” en werken met mensen met dementie kregen een eervolle vermelding op het congres in Shanghai van het IAHSA (International Association of Homes and Services for the Ageing. In 2013 werden ook subsidiedossiers ingediend voor projecten in het kader van Flanders Care en een projectoproep “intergenerationele werking” van de Koning Boudewijnstichting. In 2013 nam wzc Het Heiveld een start met "onderhandelde zorg". Via gesprekken en de opmaak van een formulier brengen we de specifieke en individuele wensen van de bewoner inzake zorg in kaart en onderhandelen we wat mogelijk is en wat niet. Bedoeling is om te komen tot een betere levenskwaliteit van de bewoner en tot een eigen regie van zijn of haar zorg. Wzc Het Heiveld zet dit werk intern voort.
18.3.2 Dagverzorgingscentrum Het Heiveld
In 2013 vestigden we in het dagcentrum naast de gewone activiteiten vooral de aandacht op het bevorderen, behouden en stimuleren van de zelfredzaamheid van de gebruikers. Het personeel volgde er de nodige vorming voor en gaf deze kennis ook door aan de vrijwilligers en studenten werkzaam in de dagverzorging. De nodige hulpstukken werden aangekocht om vooral tijdens de maaltijdbegeleiding te gebruiken. Via de gespreksgroepen en tijdens de bewegingsoefeningen werden tips en tricks aangereikt aan de gebruikers om hen te helpen bij hun dagelijkse activiteiten, zodat ze zo lang mogelijk thuis zelfstandig kunnen functioneren, wat de doelstelling is van het dagcentrum. Ter ondersteuning van de mantelzorgers en familie organiseerden we, in samenwerking met het lokaal dienstencentrum, enkele infomomenten om ook de mantelzorger te ondersteunen en om de draaglast – draagkracht in een gezond evenwicht te houden. Verder is er dankzij protocol 3 psychologische ondersteuning van de mantelzorger en de gebruiker door middel van huisbezoeken van de psychologe verbonden aan het Heiveld. De psychologe is ook altijd ter beschikking van de gebruikers in het dagcentrum als zij daar nood aan hebben. Op de infomomenten voor mantelzorgers is de psychologe ook altijd aanwezig bij de nabesprekingen. De samenwerking met een externe taxidienst voor het vervoer werd verder uitgebreid en meer gebruikers maken gebruik van dienstencheques voor vervoer.
273
In het kader van zelfevaluatie werd op het overlegplatform van de Gentse dagcentra samengewerkt om een uniform document in de vorm van een tevredenheidenquête op te stellen om te benchmarken. Twee maal per jaar worden gebruikers en mantelzorgers/familie uitgenodigd op de gebruikersraad. In 2013 was er speciale aandacht voor veiligheid in huis en op straat, met een voordracht van de politie.
18.3.3 Woonzorgcentrum De Vijvers
Aantal personeelsleden De Vijvers Voltijds equivalenten: 129,3 Koppen: 152 List break2
a. Vijftien jaar De Vijvers
Op 2 februari 2013 was het 15 jaar geleden dat het vroegere Tehuis Lousbergs zijn deuren sloot en verhuisde naar wzc De Vijvers. Het startschot van dit verjaardagsfeest werd gegeven op vrijdag 1 februari met de officiële opening van de fototentoonstelling “Wzc De Vijvers en zijn roots”. Deze tentoonstelling kwam er in samenwerking met het Archief OCMW Gent en toonde beelden over het wonen en leven in Lousbergs, de verhuizing naar wzc De Vijvers en activiteiten van de voorbije 15 jaren in wzc De Vijvers. b. Made In Ledeberg
Made in Ledeberg werd georganiseerd door “Ledeberg-doet-het-zelf” (LDHZ), een bewonersgroep die aan het stadsbestuur het voorstel deed om te investeren in de Standaert-site. LDHZ ijvert voor een open, groene en verkeersvrije buitenruimte voor Ledebergse organisaties. Wzc De Vijvers, als partner van de buurt, stelde met veel plezier zijn tuin en accommodatie ter beschikking om van dit initiatief een geslaagde namiddag te maken. Er waren workshops, creastanden en optredens van buurtorganisaties. c. Gent Oorlog Bezet Bevrijd
In september liep in wzc De Vijvers de tentoonstelling “Gent Oorlog Bezet Bevrijd”. Deze werd samengesteld door een bewoner aan de hand van zijn eigen, unieke collectie oorlogsmemorabilia. Op de openingsdag, op 31 augustus, zorgde Yeomanry, een vereniging voor de instandhouding van militaire voertuigen uit de periode 1940 -1945, voor een legerhappening. Bewoners, familie, bezoekers en buurtbewoners kregen de kans om met een authentiek legervoertuig een rondrit door Ledeberg en Gentbrugge te maken. d. Le Sacre du Printemps
In het kader van 100 jaar Vooruit bedacht Ewout D‟Hoore een eigen, unieke versie van het 100 jaar oude meesterwerk van Igor Stravinsky. Wzc De Vijvers stapte mee in dit artistiek project. Alle rollen werden vertolkt door bewoners. Zowel de repetities als de voorstellingen vonden plaats in het wzc. Bij het opbouwen van de voorstelling, vertrok Ewout D‟Hoore vanuit de mogelijkheden, maar ook de kwetsbaarheden van de bewoners. Het resultaat werd in oktober tijdens vier
274
toonmomenten aan een zeer divers publiek, dat bestond uit bewoners, familie, medewerkers, buurtbewoners en Vooruit-abonnees, voorgesteld. e. Zorgvernieuwende projecten
In 2013 werden er 267 begeleidingsgesprekken aan huis gevoerd ( iets meer dan in 2012 en 2011) in het kader van protocol 3. Het aantal verschillende ouderen die begeleid werden, is 52 (iets meer dan in 2012). Doorverwijzingen gebeurden vooral via de collega‟s van de woonzorgzone en via de huisartsen uit Ledeberg. Een kleiner aantal doorverwijzingen gebeurde via onze maatschappelijk werkers van kortverblijf en via het lokaal dienstencentrum “Speltincx”. Sinds mei 2013 werden zitvoormiddagen in ldc Speltincx gehouden, elke week op vrijdag. Daardoor nam het aantal doorverwijzingen via dat lokaal dienstencentrum aanzienlijk toe, van slechts 4 in 2012, naar 11 in 2013. f. Werkgroep Uniformisering
In september 2013 startte de werkgroep met als doel de efficiëntie en motivatie bij de medewerkers te verhogen en de professionaliteit naar externe partners te verbeteren. g. Toer De Vijvers
Tijdens de bewegingsactiviteit Toer De Vijvers worden bewoners van alle afdelingen uitgenodigd om elkaar te ontmoeten en samen te bewegen. Deze namiddagactiviteit vindt, naargelang de weersomstandigheden, binnen of buiten plaats. Elke keer nemen een 45 tal bewoners deel. Begeleiding gebeurt door medewerkers van het kiné-ergo-animatieteam, met ondersteuning van vrijwilligers, studenten en familieleden. h. Infomoment
In 2013 vond het informatiemoment over dementie en over het levenseinde plaats in het wzc. Beide zijn moeilijke onderwerpen om mee om te gaan voor bewoners, partners en kinderen. Er werd informatie gegeven over welke de mogelijkheden zijn binnen het wzc en bij wie mensen daarvoor terecht kunnen.
18.3.4 Woonzorgcentrum De Liberteyt
Aantal personeelseden De Liberteyt Voltijds equivalenten: 103,3 Koppen: 119 Het woonzorgcentrum De Liberteyt positioneert en profileert zich als een ondernemende organisatie die innovatief met zijn zorgaanbod wil omgaan. Het team is er voor mensen die ondersteuning wensen op het gebied van wonen, zorg en welzijn. Met een bestendige stimulans tot verbetering van de kwaliteit van eigen vakkundig handelen. Het verlenen van intramurale zorg en een uitnodigende dienstverlening aan en met ouderen ook uit de buurt, waarbij respect en behoud van de autonomie hoog in het vaandel gedragen worden. 2013 was een jaar van moderniseren en creëren, waarbij de organisatie tegemoet kwam aan de wensen en verlangens van de klant. De kwaliteit van zorg blijft hierbij een prioriteit en
275
daarnaast wordt kritisch gekeken naar kostenbesparing en efficiëntie door slim samen te werken met meerdere interne en externe intergenerationele actoren en met aandacht voor diversiteit. List break2
a. Behaalde doelstellingen:
Een performant financieel beleid voeren met optimalisatie van RIZIV-inkomsten en kostenbewust beleid.
Streven naar een optimaal welbevinden van de klant door het aanbieden van een kwalitatieve zorg op maat en creëren van een aangename woonomgeving, het stimuleren van individueel en gezamenlijk welzijn.
Het voeren van een kwaliteitsvol beleid en het streven naar woonzorgvernieuwing met optimalisatie van het professioneel en vrijwilligers team.
b. Projecten
Het jaarthema en rode draad gedurende 2013 is de opstart, uitwerking en implementatie van het intergenerationeel, multidisciplinair en diversiteitsproject “Mixed Worlds” met tal van vernieuwende deelprojecten.
Media-beeldfestival: de babbelbox en -salon, start met eigen Facebook, blog en virtual tour van het woonzorgcentrum, Mixed Worlds Arttour.
Jobmix en jobsplash, Anders(G)enten: opstart van het uitwisselingsproject Mixed Worlds gaat vreemd, Mixed Worlds peter-/meterschap.
Deelname aan het project ldc De Waterspiegel met realisatie van een breikunstwerk.
Deelname “ Week van de valpreventie” met als 1ste prijs een Zumba Goldsessie voor bewoners, personeel en vrijwilligers.
Opstart Divercity-project in het kader van ESF-project van het VVSG i.v.m. “werkdrukvermindering” in de woonzorgcentra.
Het maken van een eigen kortfilm voor de campagne Stad Gent rond “Fit in je hoofd” met het behalen van 2de prijs.
c. Multidisciplinaire samenwerking en leren
De medewerkers krijgen studiemogelijkheden waardoor ze de nieuwste ontwikkelingen implementeren met als doel medewerkers te ondersteunen in de groei naar nog meer klantgerichtheid, professionaliteit en geïntegreerde verantwoordelijkheid. Het team startte, implementeerde en verbeterde de gespecialiseerde zorg voor bewoners met Parkinson, die 13 % uitmaken van de bewonerspopulatie in het woonzorgcentrum. Met de opmaak van een nieuwe brochure “In balans” en de implementatie van een trainingsprogramma van 10 sessies voor bewoners met Parkinson en hun familie/mantelzorgers. Het uitwerken van de actiepunten van de bewoners- en personeelstevredenheidsenquête 2012. Kleine nieuwe initiatieven zoals maandelijks een “restaurant- en eidag” en gespreksgroepen met “10 tips voor een goede oude dag” kenden veel bijval bij de bewoners.
276
Door de verdere uitbouw en zorg voor bewoners met dementie deed “De zoete inval” zijn intrede. Een informeel ontmoetingsmoment, 3 x jaar, voor familieleden en mantelzorgers, Een gezellig samenzijn waarbij men op een laagdrempelige wijze met elkaar kennismaakt en met de werking op de beschermde afdeling, dit samen en onder begeleiding van het multidisciplinair team. In 2013 waaide een frisse wind door De Liberteyt op het vlak van studentenbegeleiding. Op afdelingsniveau werden medewerkers opgeleid tot stagementor. De opvang en begeleiding van studenten op de werkvloer door stagementoren wordt ingepland en maakt deel uit van onze reguliere werking. Een rondleiding voor nieuwe studenten wordt steevast ingepland samen met een eerste gesprek met de stagementor. Er wordt ruimte gecreëerd voor het geven van feedback en begeleiding van studenten. De samenwerking met de school en praktijkleerkrachten werd geïntensifieerd. Studenten worden gestimuleerd de Facebookpagina en blog regelmatig te consulteren en helpen mee de lay-out te ontwerpen. Een studentenbrochure is in opmaak. De samenwerking met Job & Co werd verder uitgebouwd in het kader van het project Mixed Worlds. d. Groeistrategie en samenwerking met diverse externe partners
In onze samenwerkingsverbanden zoekt het team met inspirerende ambitie naar een meerwaarde voor alle partijen. Samenwerking met lokale organisaties o.a. het Cultuurplatform Wondelgem, het
dagcentrum “De Wal”, Childfocus, Crea en andere om allerlei activiteiten in huis te brengen
De samenwerking met OTC biedt een kans voor leefloners om via art. 60-contract te werken in een werkervaringsproject om zo technische vaardigheden en arbeidsattitudes te ontwikkelen. Het woonzorgcentrum biedt deze oefenmogelijkheden op maat. Zowel onderhoudsmedewerker als leefgroepwerker zijn realistische functies waarbinnen doorstroming haalbaar is, dit binnen OCMW Gent of het normaal economisch circuit. In 2013 kregen 12 medewerkers daardoor een contract art 60.
De eerste krijtlijnen werden uitgewerkt in samenwerking met Stad Gent, de Hogeschool KTA-GITO Groenkouter en het OCMW-Gent voor het project Ander(G)enten, het intergenerationeel uitwisselingsproject met Emirdag in Turkye.
18.3.5 Woonzorgcentrum Zonnebloem
Aantal personeelsleden Zonnebloem Voltijds equivalenten: 102,5 Koppen: 112 List break2
a. Hedendaags zorgaanbod
De toenemende zorgengraad vertaalde zich in de een multidisciplinaire stuurgroep dementie die aan kennisvergaring en kennisdeling doet over de afdelingen. Ook was er bijzondere aandacht voor de vroegtijdige zorgplanning rond het levenseinde. Deze infomomenten zullen jaarlijks herhaald worden. Heel wat bewoners, familieleden en omwonenden beschikken intussen over de LEIF-kaart (LevensEinde InformatieForum) en de bijhorende documenten. In 2013 was de zintuiglijke beleving van onze bewoners een thema, vooral in de beschermde afdeling. Activiteiten en zorg spitsten zich nog meer toe op de specifieke noden, behoeften en benadering van de bewoner, al dan niet met dementie, en met aandacht voor geur,
277
smaak, gevoel en horen. Op de tweede verdieping werd een project uitgewerkt om het leven van de bewoners letterlijk vast te leggen in “levenskaders”. b. Open en mensgericht
Wzc Zonnebloem bestendigde in 2013 zijn openheid naar bewoners, familie en omgeving. Tentoonstellingen bleken opnieuw het geschikte medium om verhalen van buiten naar het wzc te brengen en samen te laten vloeien met de verhalen en ervaringen van onze bewoners. Ze geven de bewoners, familie en bezoekers extra gespreksstof. Naast de Stad Gent (o.a. Zwijnaarde, wijk van de maand) en de Provincie gebruiken heel wat lokale verenigingen uit Zwijnaarde de cafetaria en vergaderzaal van het wzc als uitvalsbasis. Bij deze activiteiten zijn ook de bewoners van wzc Zonnebloem en hun familieleden welkom.
b.a Tentoonstellingen
Het jaar werd geopend met de tentoonstelling „Wereldtentoonstelling 1913‟, waarvoor ook een boek werd uitgegeven. De tentoonstelling in samenwerking met het Huis van Alijn en het Liberaal Archief had een 800-tal bezoekers. “In de piste”, het derde luik van de trilogie rond wielrennen in wzc Zonnebloem, liep van 2 november 2013 tot en met 31 januari 2014. De unieke overzichtstentoonstelling over baanwielrennen met de collecties van Eddy Verbust en Eddy Ghys, onder peterschap van Patrick Sercu, werd onder grote belangstelling geopend op 2 november 2013. In totaal waren er 27 rondleidingen in het wzc met seniorenverenigingen, geïnteresseerden en groepen bewoners van andere woonzorgcentra uit de regio.
b.b Media
De Gentse groep Hermitage nam in december de videoclip "Alleen De Liefde Kan U Redden" op met de bewoners van de gelijkvloerse verdieping voor Music For Life 2013 ten voordele van het Expertisecentrum Dementie Vlaanderen. De Homo Turisticus en de leerlingen van de Sint-Vincentiusschool in Zwijnaarde werkten hieraan mee. Op 31 december hadden al 8.500 bezoekers deze clip bekeken. Op 1 december 2013 werden de vrijwilligers, vrijwilligster Nadine in het bijzonder, met een fanfare in de bloemen gezet voor het ÉÉN-programma “Iedereen beroemd”.
278
19 Maatschappelijke dienstverlening ouderenzorg
Adres Advies, Oriëntatie en Opname Jubileumlaan 217 9000 Gent Aantal personeelsleden Advies, Oriëntatie en Opname Voltijds equivalenten: 16 Koppen: 20
19.1 Doelstelling
De dienst Advies, Oriëntatie en Opname (AOO) behandelt de hulpverleningsvragen rond opnames en/of financiële tussenkomst. De maatschappelijk werkers onderzoeken de opportuniteit van elke aanvraag en de financiële situatie van de aanvrager. De wachtlijst van kandidaat-bewoners voor onze eigen wzc wordt centraal beheerd vanuit AOO, evenals de toewijs van een flat in het serviceflatcomplex Antoniushof of een woning in het woningcomplex met dienstverlening Wibier.
19.2 AOO in cijfers
List break2
a. Financiële tussenkomsten in woonvoorzieningen
Op 31 december 2013 werd aan 532 Gentse senioren een financiële tussenkomst in de opnamekosten van een woonvoorziening gegeven.
Opgenomen met financiële tussenkomst op 31 december 2013
160 160 154
388 372 370
2 2 04 5 8
0
50
100
150
200
250
300
350
400
450
2011 (554) 2012 (539) 2013 (532)
wzc OCMW Gent privé-WZC privé-sf Antoniushof/Wibier/privé
279
Over heel 2013 kregen 645 Gentse senioren een financiële tussenkomst in een woonzorgvoorziening (in 2011 ging het om 700 senioren, in 2012 ging het om 668 senioren). b. Aanvragen financiële tussenkomst voor opgenomen residenten
Het gaat om zelfbetalende senioren, die al in een woonzorgcentrum verblijven, van wie de middelen uitgeput zijn en die een beroep doen op tussenkomst. In 2013 kregen we 64 aanvragen waarvan 29 mensen effectief hulp kregen. Het aantal vragen om financiële tussenkomst van al opgenomen residenten stijgt. Zo kregen we in 2011 46 vragen en in 2012 58. c. Omschakeling van financiële tussenkomst naar zelfbetalende
13 residenten beschikten door toekenning van bijkomende sociale uitkeringen opnieuw over voldoende middelen om zelf hun opnamekosten te dragen. De tussenkomst van het OCMW werd stopgezet en de resident werd zelfbetalend. Er gebeurden 9 omschakelingen in de loop van 2013 (2012: 13, 2011: 15) in privévoorzieningen en 3 (2012: 6, 2011: 11) in onze eigen wzc. d. Behandelingsstatus
In 2012 werd het opnamebeleid aangepast. Aanvragen van senioren met een A/O (licht) zorgprofiel worden in principe niet meer behandeld, de aanvragers worden doorverwezen naar het lokaal dienstencentrum in de buurt. In 2013 gebeurde dit in 94 gevallen. Dit is een aanzienlijke daling t.o.v. 2012 (130). Deze daling kan deels verklaard worden aan de dalende doorverwijzing van deze mensen door ziekenhuizen. Mensen met een zwaarder zorgprofiel, nl. de B-profielen, worden wel opgenomen op de wachtlijst, maar krijgen pas een sociaal-financieel onderzoek als ze hoger op de wachtlijst belanden. e. Beweging aanvragen na inschrijving op wachtlijst
Onderstaande tabel geeft het verloop van de inschrijvingen op de wachtlijst weer ten opzichte van 2012. Ten gevolge van de gewijzigde werkwijze zijn de cijfers moeilijk vergelijkbaar.
Jaar Aantal inschrijvingen op wachtlijst OCMW wzc
Gaan passief na inschrijving op wachtlijst OCMW wzc
2011 368 94
2012 337 96
2013 396 116
f. Passief voor of na inschrijving op wachtlijst
De aanvrager wordt als zelfbetalende opgenomen in een privé woonzorgcentrum.
De aanvrager overlijdt.
De aanvrager blijft thuis wonen of gaat inwonen bij kinderen.
280
Stand wachtlijst woonzorgcentra op 31 december 2013
88
21 15
125
11 140 0
34
187
160142
3420 23
5541
49
0
50
100
150
200
2011 (489) 2012 (253) 2013 (277)
O A D B C Cd
Personen met een O- of A-profiel worden in principe niet meer ingeschreven op de wachtlijst, maar doorverwezen naar het bevoegde ldc (cfr nieuwe opnamebeleid in voege vanaf 2012). Zij die toch nog op de wachtlijst staan, zijn deel van een echtpaar (partner met zwaarder zorgprofiel) of genieten voorrang wegens uitzonderlijke omstandigheden. Het aantal personen op de wachtlijst is licht gestegen ten opzichte van 2012 omdat er sinds 1 januari 2013 een nieuw profiel, namelijk het D-profiel, werd toegevoegd op de Katz-schaal. Personen met dit profiel komen ook in aanmerking voor opname in onze woonzorgcentra. g. Aantal aanvragen voor serviceflats Antoniushof (87 flats)
Aantal Nog niet behandeld
Op wachtlijst passief
2011 58 33 14 11
2012 99 76 17 6
2013 110 85 14 11
Nog niet behandeld betekent dat de aanvragen op de nog niet behandelde chronologische wachtlijst geplaatst worden, omdat er nog voldoende kandidaten zijn op de actieve wachtlijst, waar al een sociaal onderzoek gebeurde. Er gebeurden 6 nieuwe opnames in 2013. h. Aantal aanvragen voor wcd Wibier (20 woningen)
Aantal aanvragen Op wachtlijst passief In onderzoek
2011 14 8 4 1
2012 21 12 9 0
2013 18 8 9 1
Aanvragen voor wcd Wibier worden onmiddellijk behandeld en voorgelegd aan het BCSD. Hier wordt immers niet chronologisch gewerkt. Het koppel waarvan bij één van beiden de zorgnood (op basis van de ISW-schaal) het hoogst is, wordt eerst opgenomen. Er gebeurden 2 nieuwe opnames in 2013.
281
i. Aantal aanvragen voor kortverblijf
OCMW Gent beschikt over 16 woongelegenheden voor kortverblijf, waarvan één voortdurend wordt voorbehouden voor nachtopvang.
Aanvragen Passief BCSD Opnames Meerdere periodes
2011 884 616 119 268 44
2012 681 440 132 241 27
2013 859 631 2 228 27
In totaal ontving de dienst 859 aanvragen voor kortverblijf. Dit is een aanzienlijke stijging t.o.v. 2012 (681). Hiervan gingen 631 aanvragen passief ten gevolge van plaatsgebrek in de gevraagde periode, intrekking van de vraag door betrokkene en/of familie, overlijden van de kandidaat, ….
19.3 Voorlopige bewindvoering
Het werkpakket rond voorlopige bewindvoering en inventarisatie woningen wordt opgenomen door een juridisch medewerker. Er wordt voorlopige bewindvoering aangevraagd voor residenten: die niet bekwaam zijn om hun financiën/ bezittingen zelf te beheren;
die geen omkadering hebben van personen die dit kunnen overnemen;
die moeten beschermd worden tegen mogelijk misbruik door familieleden;
waar geen onderzoek naar hun financiële situatie mogelijk is omdat ze wegens dementie geen akkoord kunnen geven.
In 2013 werden 11 verzoekschriften ingediend bij de vrederechter voor aanstelling van een voorlopig bewindvoerder (in 2011: 19 – in 2012: 17).
282
283
Deel 5
Personeel & Organisatie
284
285
Human Resources
286
Facility
287
20 Beleidscel Personeel & Organisatie
Adres Onderbergen 86 9000 Gent Aantal personeelsleden Beleidscel Personeel & Organisatie: voltijds equivalenten: 2 koppen: 2 List break2
a. Identiteit
In 2013 werd het departement Personeel & Organisatie verder uitgebouwd en werd de directeur Strategische Ondersteuning aangesteld, waardoor het departement uit drie pijlers bestaat: Strategische Ondersteuning P&O met de diensten Aankoop, Kwaliteit & Interne Controle, Coördinatie Informatica, Juridische Ondersteuning en Preventie & Veiligheid. Deze diensten bieden niet alleen ondersteuning aan de andere afdelingen van het departement en de kerndepartementen, maar dragen ook actief bij tot het behalen van de verschillende organisatiedoelstellingen. Facility Management
Human Resources
Aan het hoofd van deze drie afdelingen staat telkens een directeur. Daarnaast rapporteren de diensten Communicatie en Archief rechtstreeks aan het departementshoofd. Het departementshoofd wordt hierin ondersteund door de beleidscel P&O (1,8 VTE) en het Directiesecretariaat (0,8 VTE). Het directiesecretariaat staat ook in voor de ondersteuning van het hele departement P&O en verzorgt de agenda en de notulen van het Bijzonder Comité Personeel & Organisatie. De beleidscel P&O zorgt voor een optimale afstemming en wisselwerking tussen de verschillende diensten van het departement en daarbuiten, wat tot een kwaliteitsvollere en efficiëntere dienstverlening moet leiden. Daarnaast werkt de beleidscel P&O actief mee aan de overkoepelende visie van het departement, schrijft ze – onder toezicht van het departementshoofd – beleidsplannen uit en doet ze continu verbetervoorstellen. Voorts fungeert de beleidscel als projectleider bij complexe, crossdepartementale projecten. De beleidscel P&O werd in 2013 uitgebreid met een adjunct van de directie die een bijzondere expertise heeft in facility management. b. Realisaties
In 2013 werd de werkgroep Mobiel Werken in het leven geroepen, onder leiding van de beleidscel P&O. Samen met vertegenwoordigers uit de verschillende diensten werd het verouderde gsm-reglement aangepast en up-to-date gebracht door ook rekening te houden met nieuwe evoluties. Dit heeft geresulteerd in een nieuw beleid rond Mobiel Werken.
288
De beleidscel speelde ook een rol in het op lijn zetten van de verschillende diensten binnen en buiten het departement Personeel en Organisatie rond grote bouwprojecten, zoals het geplande woonzorgcentrum Zuiderlicht. De beleidscel heeft in dat kader ingestaan voor de coördinatie van de opmaak van het VIPA-dossier (Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden) tot het verkrijgen van de nodige subsidies. De beleidscel heeft in 2013 ook een grote rol gespeeld in de invoering van de Beleids- en BeheersCyclus (BBC) binnen het departement. Zo waren er opleidingen voor de diensthoofden van het departement en werd – samen met de Diensten van de Secretaris en de dienst Communicatie – ondersteuning geboden bij het gebruik van de toepassing Gent2020. De beleidscel heeft de directeurs en diensthoofden van het departement ondersteund in het bepalen en verder verfijnen van indicatoren. In 2013 werden al enkele concrete stappen gezet in de richting van een intensere samenwerking met de stad Gent. Zo werd de beleidscel al nauw betrokken in het project rond huisvesting voor de ondersteunende diensten van zowel stad als OCMW.
289
21 Communicatie
Adres: Onderbergen 86 9000 Gent Aantal personeelsleden Communicatie voltijds equivalenten: 4,8 koppen: 5 Decentraal werken er rond interne en externe communicatie: 2 informatieambtenaren in het departement Sociale Dienstverlening (SD);
1 informatieambtenaar in het departement Ouderenzorg (OZ);
Samen met de dienst Communicatie vormen al deze medewerkers het communicatieteam dat instaat voor alle interne en externe communicatieprojecten in het OCMW. List break2
21.1 Interne communicatieprojecten
In 2013 werden een heel aantal interne communicatieprojecten opgestart voor andere OCMW-diensten. Deze zijn ondermeer communicatie rond: de financiële maatregelen van deze legislatuur en de nauwe samenwerking met Stad
Gent;
wijzigingen van het onthaal van het hoofdbestuur en de werken op de site;
de samensmelting van de personeelsdienst Stad en OCMW Gent;
moeilijkheden met het gebouw van het OTC in de Maïsstraat;
de resultaten van het arbeidstevredenheidonderzoek van HR;
Digitaal Archiveren waarbij alle diensten een nieuwe heldere digitale informatiestructuur opzetten en rekening houden met toekomstige archivering.
Dit hield in: communicatieadvies, opstellen communicatieplannen, redactie teksten, opstellen van een tevredenheidenquête, aanmaak van pagina‟s op het intranet, enz.
21.2 Externe samenwerkingsverbanden
Met Digipolis en de dienst Interne Communicatie van Stad Gent was er in 2013 een intensieve samenwerking voor het opmaken van de functionele analyse van het intranet. Met de stad Gent heeft de dienst Communicatie volgende samenwerkingsverbanden opgebouwd:
290
21.2.1 Sociale infopunten
In 2013 vonden een aantal overlegmomenten met de Stad Gent plaats rond de communicatie over het proefproject Sociale Infopunten. Burgers kunnen in die infopunten terecht met al hun sociale vragen.
21.2.2 Vrijetijdsparticipatie
De doelstelling is om de participatie van kansarmen aan cultuur, sport en jeugd te verhogen. Communicatie maakt deel uit van deze werkgroep. De samenwerking gebeurt met de dienst Cultuurparticipatie, de Sportdienst en de Jeugddienst van de Stad Gent.
21.2.3 Gentinfo
De dienst Communicatie is het eerste aanspreekpunt voor Gentinfo als er burgers zijn die vragen hebben voor het OCMW. Communicatie probeert zelf de vragen te beantwoorden of verwijst door naar de juiste contactpersoon binnen het OCMW.
21.2.4 Stadswinkel
De Stadswinkel verkoopt tickets voor de één-euro-evenementen voor OCMW-cliënten. Voor de praktische afspraken, vindt er regelmatig een overleg plaats tussen de Stadswinkel en de dienst Communicatie.
21.2.5 Stadsmagazine
Een lid van het communicatieteam neemt maandelijks deel aan de redactieraad van het Stadsmagazine en Stadstelevisie, georganiseerd door de Stad Gent. Projecten die in samenwerking worden georganiseerd, worden zo vanuit beide besturen samen gecommuniceerd.
21.3 Uitvoering acties die voortvloeien uit het tevredenheidonderzoek communicatie
De dienst Communicatie voerde in het voorjaar 2012 een grootschalig intern tevredenheidonderzoek uit bij alle pc-gebruikers. Op basis van de resultaten werden in 2013 een aantal verbeteracties uitgevoerd. De belangrijkste zijn: het uitschrijven van een bestek voor een functionele analyse voor het vernieuwen van het
intranet in samenwerking met Digipolis en Stad Gent;
onderzoek naar de optimalisering van de interne nieuwsbrieven;
het opsturen van het personeelsmagazine naar de collega‟s thuis.
291
21.4 Vergroten van het aanbod aan socio-culturele en sportieve activiteiten voor mensen met een laag inkomen.
Communicatie beheert het aanbod van gratis tickets die het OCMW van verschillende organisaties krijgt. Het aanbod maken we aan onze cliënten bekend via folders, flyers, mailberichten of sms‟jes. Om alle cliënten de kans te geven zich in te schrijven in de evenementendatabase, stuurt de dienst Communicatie aan alle nieuwe cliënten de folder „Cultuur te duur?‟. In 2013 distilleerden we uit New Horizon twee maal een lijst van alle nieuwe cliënten, die dan een schriftelijke uitnodiging krijgen om zich in te schrijven in de database. Geïnteresseerde cliënten sturen een antwoordkaart terug, waarvan het OCMW de portkosten betaalt.
21.4.1 Cliënten schrijven zich in voor één-euro-evenementen
Op 31 december 2013 waren er 1.413 cliënten ingeschreven in de evenementendatabase. Dit betekent dat er een daling is van het derde jaar op rij sinds 2010. Verder onderzoek moet uitwijzen waaraan die daling te wijten is. Tabel: aantal cliënten ingeschreven in de evenementendatabase (2008-2011):
Jaar Aantal cliënten ingeschreven in de evenementendatabase
Groei-/krimppercentage tegenover het voorgaande jaar
2013 1.413 -5.9%
2012 1.502 -2.1%
2011 1.535 -0.9%
2010 1.549 11%
2009 1.383 15%
2008 970 nulmeting
21.4.2 Soorten aanbieders
Het aanbod is afkomstig van: Schenkingen van organisaties inclusief Dienst Cultuurparticipatie van Stad Gent, bv. een
paasevenement of Spekkenfestival voor kinderen;
sociale return in het kader van overeenkomsten tussen de Stad Gent en organisatoren van evenementen, bv. NTGent;
netwerk vrijetijdsparticipatie (NVTP), bv. Festival van Vlaanderen en Gentse Winterfeesten.
OCMW Gent koopt zelf nooit tickets aan. Als we zelf tickets aankopen, was dit altijd samen met de Stad Gent in het kader van het Netwerk Vrijetijdsparticipatie en met middelen uit het Participatiedecreet.
292
Soort aanbieder aantal tickets
Schenkingen 3.854
Social return 393
NVTP 3.585
Totaal 7.832
21.4.3 7.832 tickets voor 1 euro voor OCMW-cliënten.
In 2013 kon de dienst Communicatie 7.832 tickets verdelen van 12 verschillende aanbieders. De grootste aantallen te verdelen tickets waren voor: De Gentse Winterfeesten met de ijspiste: 2.050
Ben X, the musical: 1.316
Festival van Vlaanderen: 960
Jaar Aantal tickets ter beschikking voor OCMW-cliënten
Stijging/daling in % tegenover het voorgaande jaar
2013 7.832 -31,62%
2012 11.451 +105%
2011 5.585 -39%
2010 9.284 39%
2009 6.680 103%
2008 3.280 nulmeting
Tegenover vorig jaar is er een daling van 31,62% te zien. In de cijfers over de jaren heen zijn er weinig constanten terug te vinden. Dit is te verklaren door de aard van het aanbod: OCMW Gent gaat niet actief op zoek naar ticketten, maar is afhankelijk van wat er geschonken wordt. Dat zorgt voor volatiliteit in het aanbod jaar per jaar. Van de aangeboden tickets zijn 7.012 effectief verkocht, wat een verkooppercentage betekent van 88%. In 2013 besteedde OCMW Gent 8.054,85 EUR aan promotie voor de één-euro-tickets: i.e. postklaar maken van mailings en portkosten. De andere kosten, zoals de prijs voor papier, het drukwerk en de loonkosten voor het ontwerp van het drukwerk en de organisatie van de ticketverdeling, zitten hierin niet vervat en gebeuren intern.
21.5 Pers
Het communicatieteam verstuurde in 2013 51 persberichten via mail naar de redacties van radio, regionale televisie en kranten. In 2012 waren dit er 44. Dit betekent een stijging van 15%. In 2013 verscheen het OCMW Gent 206 keer met diverse artikels in verschillende kranten. In 2012 was dit 114 keer.
293
Tabel: overzicht aantal verstuurde persberichten en aantal vermeldingen in de kranten (2008-2012)
Jaar 2008
Jaar 2009
Jaar 2010
Jaar 2011
Jaar 2012
Jaar 2013
Aantal verstuurde persberichten
37 39 37 35 44 51
Aantal keer dat OCMW Gent in de krant vermeld werd
43 84 74 127 114
206
Regelmatig publiceert het OCMW ook in diverse vaktijdschriften zoals OCMW-Visies, Care Jobs of magazines in de gezondheidssector. Er wordt geen registratie bijgehouden hoeveel dit er op jaarbasis zijn.
21.6 Infokrant voor de burger
In 2013 werd één OCMW-Infokrant in de brievenbussen van alle Gentenaars gepost. De krant kreeg een nieuwe nog meer in het oog springende lay-out en veranderde zijn naam in het vlotte ‟t zal wel zijn‟. In de editie van voorjaar 2013 stonden de lokale dienstencentra, het OCMW als werkgever, in het oog springende cijfers over het OCMW (die aantonen dat heel veel mensen een link hebben met onze dienstverlening), de strijd tegen kinderarmoede en verschillende dienstverlenende projecten gericht naar de Gentenaar centraal.
21.7 Folders en brochures
Brochures opmaken, ontwerpen, schrijven en vorm geven is een vak op zich. Verschillende mensen in de organisatie zijn er mee bezig, vaak ook vrijwilligers die verbonden zijn aan de lokale dienstencentra. Een consistente en aantrekkelijke huisstijl met vaste regels en procedures is onlosmakelijk verbonden aan het professionaliseren van OCMW-publicaties. Het communicatieteam leest alle brochures en folders na op klantvriendelijkheid, eenvormigheid en correct taalgebruik. In 2013 werden 207 communicatieproducten nagelezen en geredigeerd door Communicatie.
21.8 Redactie Jaarverslag en Jaaroverzicht
De redactie en afwerking van het Jaarverslag 2013 en het Jaaroverzicht 2013, respectievelijk de interne en externe publicatie, worden gecoördineerd door het Communicatieteam. Voor het Jaarverslag leveren alle diensten een basistekst af, met de klemtoon op cijfers, duiding van evoluties en een verslag van hun werkingsjaar. De informatie- en communicatiemedewerkers zetten dit proces in gang en staan in voor de eindredactie van het volledige Jaarverslag. De hoogtepunten van het Jaarverslag worden vervolgens omgezet in een Jaaroverzicht, dat zowel intern als extern wordt verspreid.
294
21.9 Nieuwsflits: ‘need to know’-informatie
De Nieuwsflits is het digitale kanaal om wekelijks op een vast moment informatieve berichten aan de medewerkers van het OCMW mee te delen. Het is opgestart om het mailverkeer te reduceren en om allerlei praktische boodschappen te bundelen, zodat de informatie niet versnipperd wordt verstuurd. In de Nieuwsflits staan thema‟s met een duidelijk „noodzakelijk‟ karakter, die verband houden met bijvoorbeeld werkvoorschriften, reglementen en vormingen. Elke medewerker in het OCMW kan voor een dienstoverschrijdende boodschap contact opnemen met Communicatie of een boodschap posten in een speciale mailbox. De cel Communicatie herschrijft dan het bericht. In 2013 gingen er 65 nieuwsflitsen de deur uit. De contactpersonen Personeel verspreiden deze berichten op papier onder medewerkers, die geen pc-werk uitvoeren. In 2013 startten ook de voorbereidingen om de nieuwsbrieven Nieuwsflits, Gebriefd en de nieuwsbrief Sociale dienstverlening te bundelen tot één nieuwsbrief met verschillende onderdelen. Zo krijgen de medewerkers slechts één keer per week een nieuwsbriefmail en hebben alle medewerkers toegang tot alle nieuwsbrieven.
21.10 Gebriefd: ‘nice to know’-informatie
Na elke maandelijkse zitting van de OCMW-Raad verstuurt de cel Communicatie een nieuwsbrief – Gebriefd – met thema‟s uit de raad, nieuwe projecten of andere, aan OCMW Gent gerelateerde thema‟s. Gebriefd heeft als doelstelling de betrokkenheid van de medewerker bij de organisatie te vergroten. In Gebriefd staan naast beleidsthema‟s ook alle activiteiten die plaatsvonden in de lokale dienstencentra, woonzorgcentra, welzijnbureaus, zaken waarmee het OCMW de pers haalde, voorstellingen van medewerkers en diensten,…. Deze nieuwsbrief wordt ook in een papieren versie verspreid voor medewerkers die niet met een computer werken. In 2013 was er, behalve in augustus, elke maand een Gebriefd. Bij de Nieuwsflits vermeldden we al dat in 2013 ook de voorbereidingen startten om verschillende nieuwsbrieven, waaronder Gebriefd, te bundelen tot één wekelijkse nieuwsbrief.
21.11 Personeelsmagazine met Sodico-katern
In 2013 verschenen vier personeelsmagazines, in samenwerking met uitgeverij F-Twee. Zij verzorgen de redactie, fotografie, lay-out en drukwerk. Dit intern communicatiekanaal wil de betrokkenheid tussen de personeelsleden van verschillende diensten vergroten. Het magazine bestaat uit een mix van informatieve en human interest artikels, waarbij de link met de OCMW-medewerker in al zijn veelzijdigheid centraal staat. Tijdens de samenwerking met Magelaan verzamelde de dienst Communicatie de onderwerpen in overleg met de departementen en bracht ze op de redactieraad van Magelaan. Sinds de samenwerking met F-Twee werd deze werkwijze aangepast. Er werd een redactieraad gevormd met vertegenwoordigers van alle departementen. Zo wordt de betrokkenheid van de departementen bij het personeelsmagazine verhoogd en is de instroom van onderwerpen veel groter. De integratie van Sodico in OCMWerkt is sinds 2010 een feit: Sodico maakt zijn aanbod van activiteiten bekend via een katern in het personeelsmagazine. Deze katern wordt ook aan de medewerkers in het ziekenhuis Jan Palfijn en aan een honderdtal gepensioneerden bezorgd.
295
21.12 Website
De dienst Communicatie beheert de website www.ocmwgent.be. Alle lokale dienstencentra en woonzorgcentra hebben een eigen webstek gekregen onder deze koepelsite. Een aantal medewerkers van deze diensten hebben in 2013 opleiding gekregen om te werken met de software en hoe ze klantvriendelijke webteksten moeten schrijven. Zo bepalen de ldc‟s en de wcz‟s zelf wat er op hun webpagina‟s verschijnt, weliswaar met een kwaliteitscontrole vanuit Communicatie.
21.13 Infoschermen
In alle wachtzalen van de welzijnsbureaus en lokale dienstencentra van OCMW Gent hangen infoschermen in de wachtzalen. Op deze schermen plaatsen de diensten informatie die ze willen meegeven aan cliënten. Zo kunnen ze hun activiteiten en dienstverlening bekend maken aan hun bezoekers. Dit is een meer laagdrempelige manier van communiceren naar de doelgroep dan via brochures en folders. De collega‟s van Communicatie en Coördinatie Informatica leidden de diensten op, die er mee werken.
21.14 Begeleiden van veranderingsprocessen
In 2012 en 2013 werden een groot aantal organisatieprojecten geïnitieerd binnen OCMW Gent, al dan niet in samenwerking met partnerorganisaties. Deze projecten betekenden telkens een grote verandering voor onze organisatie. Heel wat systemen werden herwerkt of vernieuwd, zo ook de werkwijze van de medewerkers. Het gedrag van de medewerkers moest hierdoor bijgestuurd worden. Door in te zetten op communicatie werd getracht om medewerkers goed voor te bereiden op deze veranderingen, om ze te begeleiden tijdens het veranderingsproces en tot slot te peilen of de verandering een duurzaam resultaat kon hebben. Eind 2012 werd een verandercoach aangeworven binnen de dienst communicatie om binnen elke van deze veranderingsprocessen de nodige aandacht te besteden aan het begeleiden van medewerkers. Een 5-tal grote projecten kwamen aan bod: List break
1. Beleidsplanning- en opvolging: De invoering van de Beleids- en Beheerscyclus met deelprojecten Gent2020, NFI, BI
2. Invoering van e-HRM (digitaal personeelsbeheersysteem) en verdere beeldvorming
3. Lean: start campagne en verdere uitrol
4. Nieuw organisatiemodel: Rol van verandercoach per cluster met als pilootproject GDC personeel
5. Organisatiecultuur: waardenoefening Stad-OCMW-Digipolis en sogent en de verdere implementatie binnen de organisatie.
296
22 Archief
Adres Neermeerskaai 1b 9000 Gent Aantal personeelsleden Archief: voltijds equivalenten: 12,4 koppen: 13
22.1 Doelstelling
Het Archief heeft de volgende strategische doelen: List break2
List break
1. het informatie- en documentbeheer binnen het OCMW stroomlijnen en ondersteunen
Het Archief ondersteunt de diensten in het beheer van hun dynamisch en semidynamisch archief in welke vorm dan ook (digitaal of op papier). Het Archief bewaart het semidynamische en statische archief van de diensten en vernietigt archiefstukken waarvan de bewaartermijn verstreken is. 2. het bibliotheekbeheer binnen het OCMW stroomlijnen en ondersteunen.
Het OCMW maakt in zijn dagelijkse werking gebruik van een grote hoeveelheid documentatie. Het is de taak van de archiefdienst om deze verzameling te beheren en ter beschikking te stellen van de diensten. 3. ons positioneren als een culturele archiefinstelling in Gent
In dit domein richt het Archief zijn volledige werking op het thema armenzorg en sociale dienstverlening in Gent van 1796 tot nu. 4. bekendheid en zichtbaarheid van de archiefdienst vergroten op basis van het
communicatieplan
Bewaren en verzorgen van het OCMW-erfgoed is niet voldoende. Het Archief wil de collecties van het OCMW bij een zo breed mogelijk publiek bekendmaken, zowel intern als extern. 5. zorg dragen voor het cultureel erfgoed van het OCMW Gent
Het Archief waakt over de bewaaromstandigheden van zijn collecties en neemt initiatieven om beschadigingen en calamiteiten te voorkomen of waar nodig te verhelpen.
297
22.2 Realisaties
List break2
22.2.1 Het informatie- en documentbeheer binnen het OCMW stroomlijnen en ondersteunen
22.2.1.1 Digitaal archief
Het Archief wil het informatie- en documentbeheer bij het OCMW beter ondersteunen. Hiervoor werkt het Archief nauw samen met het Stadsarchief van Gent in het kader van het DIA_Gent project (Digitaal Informatie- en Archiefbeheer). Dit project bestaat uit drie luiken: stroomlijnen van het informatiebeheer op de diensten;
opzetten van een informatiebeheersysteem voor de diensten;
realisatie van het digitaal archiefdepot door aankoop van zowel hard- als software voor het bewaren van het digitaal archief.
In 2013 begonnen we met het opmaken van op taken en activiteiten gebaseerde klassementen voor een aantal diensten van het OCMW: Archief
ICT Coördinatie
Communicatie
Kwaliteit en Interne Controle
Staf Financiën
Boekhouding
Debiteurenbeheer
Activering
Woningen
Woonbegeleiding
De Baai
Energiecel
22.2.1.2 Toezicht op de archiefvorming
Het Archief houdt toezicht op het beheer van de archieven bij de diensten. Hiervoor gebeurden in 2013 248 contacten met 64 verschillende archiefvormers. Onder contacten verstaan we bezoeken, telefoons, e-mails, overdrachten en goedkeuringen voor vernietigingen.
298
Jaar Aantal contacten Aantal diensten
2011 251 61
2012 218 58
2013 248 64
De voornaamste reden voor een bezoek was de voorbereiding van de overdracht van archiefdocumenten, het vastleggen van bewaartermijnen en uitleg over de in november 2012 ingevoerde databank Archipro. In enkele gevallen vroegen de diensten advies voor de opmaak van een digitale mappenstructuur.
22.2.1.3 Papieren overdrachten
In 2013 werd in totaal 249,20 strekkende meter archief overgedragen aan het Archief. Dat aantal ligt lager dan de voorbije jaren omdat in 2011-2012 vele diensten een inhaalbeweging van overdrachten naar het Archief hadden.
Overdragende dienst Dozen Nummers Omvang Datum
SD - Sociaal Klassement 2013 93 3355 11,16 4/01/2013
SD - OTC Secretariaat 2012 38 38 4,56 4/01/2013
SD - Sociaal Klassement 2012 1 6 0,12 8/01/2013
PO HR - Dossierbeheer 2012 3 3 0,36 7/01/2013
SD - Sociaal Klassement 2012 1 5 0,12 29/01/2013
SD - Cel Schuldbemiddeling 2012 7 7 0,84 27/02/2013
OZ - WZC Zonnebloem 2009-2013 53 470 6,36 22/04/2013
SD - WB Ledeberg/Gentbrugge 2013
15 99 1,80 25/02/2013
SD - Juridische dienst 2012 1 23 0,12 27/02/2013
SD - OTC Secretariaat 2012 3 39 0,36 27/02/2013
SD - WB Ledeberg/Gentbrugge 2013
5 5 2,50 6/03/2013
OZ - Advies, Opname en Oriëntatie 2013
9 9 3,51 6/03/2013
SD - WB Brugse Poort 2013 19 19 13,81 6/03/2013
SD - WB Gent Noord 2013 36 36 8,56 6/03/2013
SD - OTC Projectwerking 2012 6 35 0,72 14/03/2013
SD - Document- en Databeheer 2013
92 155 11,04 20/03/2013
SEC - Bestuursondersteuning 2012 36 97 4,32 22/03/2013
SD - Juridische dienst 2013 10 543 1,20 16/04/2013
SD - Document- en Databeheer 2013
80 113 9,60 10/04/2013
SD - Juridische dienst 2013 2 1 0,48 1/03/2013
299
SD - Vreemdelingen 2013 1 1 0,12 9/04/2013
SD - WB Sint-Amandsberg 2013 30 151 3,60 9/04/2013
PO - Archief 2013 3 17 0,36 11/04/2013
SD - Energiecel 2013 6 6 3,00 8/05/2013
SD - WB Sint-Amandsberg 2013 9 9 4,50 8/05/2013
SD - De Baai 2013 1 1 0,50 15/05/2013
SD - Woonbegeleiding 1 1 0,50 15/05/2013
SD - Cel Schuldbemiddeling 2013 18 35 2,16 1/07/2013
SD - Document- en Databeheer 2013
83 123 9,96 14/05/2013
SD - Juridische dienst 2013 22 22 2,64 16/08/2013
SD - WB Gent Noord 2013 67 330 8,04 11/06/2013
SD - WB Gentbrugge 9999 22 127 2,64 31/05/2013
SD - Psychologische dienst 2013 19 927 2,28 10/06/2013
OZ - WZC De Vijvers 2012 37 432 4,44 20/06/2013
SD - Document- en Databeheer 2013
88 131 10,56 21/06/2013
SD - Juridische dienst 2013 1 61 0,12 28/06/2013
SD - Juridische dienst 9999 3 17 0,36 1/07/2013
PO HR - Salarisadministratie 2013 14 14 3,84 2/07/2013
SD - WB Bloemekenswijk 2013 7 48 0,84 16/08/2013
Stadsontwikkelingsbedrijf 2013 19 98 2,28 15/07/2013
OZ - WZC Het Heiveld 2013 39 292 4,48 29/07/2013
OZ - DVC Het Heiveld 2013 3 75 0,36 29/07/2013
OZ - WCD Wibier 2013 3 7 0,36 29/07/2013
OZ - LDC De Thuishaven 2013 40 40 4,80 16/08/2013
PO HR - Vorming 2013 7 136 0,84 9/08/2013
PO HR - Dossierbeheer 2013 1 1 0,12 8/08/2013
SD - Psychologische dienst 2013 4 48 0,48 12/08/2013
SD - Document- en Databeheer 2013
116 186 13,92 12/08/2013
SD - WB Bloemekenswijk 2012 5 63 0,60 16/08/2013
SD - Juridische dienst 2013 1 49 0,12 23/08/2013
OZ - WZC Het Heiveld 2013 1 3 0,12 9/09/2013
SD - Vakantiewerking 2013 25 916 3,00 9/09/2013
SEC - Juridisch advies en Kennisbeheer 2013
38 41 4,56 12/09/2013
300
SD - Centraal Onthaal 2013 1 1 0,12 9/09/2013
SEC - Juridisch advies en Kennisbeheer 2012
5 5 0,60 13/09/2013
SEC - Juridisch advies en Kennisbeheer 2010
8 17 0,92 13/09/2013
PO HR - Dossierbeheer 2013 18 164 2,16 20/09/2013
OZ - WZC Het Heiveld 9999 3 7 0,36 29/07/2013
SD - Document- en Databeheer 2013
91 148 10,92 23/09/2013
SEC - Bestuursondersteuning 2012 5 12 0,60 24/09/2013
PO HR - Dossierbeheer 2013 18 170 2,16 3/10/2013
SD - Gezondheidszorg 2013 94 94 11,28 8/10/2013
SEC - Bestuursondersteuning 2013 16 47 1,92 8/10/2013
PO HR - Selectie 2013 80 105 9,60 18/10/2013
SEC - Bestuursondersteuning 2013 28 84 3,36 9/10/2013
SD - Gezondheidszorg 2013 2 2 0,24 11/10/2013
PO - Communicatie 9999 3 1014 0,36 21/10/2013
PO HR - Selectie 2010 43 206 5,16 18/10/2013
Raad 2013 3 7 0,36 4/11/2013
Vast Bureau 2013 6 28 0,72 4/11/2013
Secretaris 2013 2 28 0,24 4/11/2013
SD - Document- en Databeheer 2013
96 160 12,28 14/11/2013
SD - WB Nieuw Gent 2013 6 24 0,72 18/11/2013
SD - WB Ledeberg 2013 10 61 1,20 20/11/2013
SD - WB Gent Zuid 2013 26 154 3,12 27/11/2013
SD - WB Ledeberg 2013 23 106 2,76 28/11/2013
SD - OTC Projectwerking 9999 12 36 1,44 10/12/2013
SD - WB Nieuw Gent 2013 2 39 0,24 27/11/2013
SD - WB Bloemekenswijk 2013 18 168 2,16 5/12/2013
SD - OTC Projectwerking 2013 12 76 1,44 12/12/2013
SD - WB Nieuw Gent 2013 2 15 0,24 10/12/2013
SEC - Bestuursondersteuning 2013 12 37 1,44 12/12/2013
SD - WB Nieuw Gent 2013 4 47 0,48 13/12/2013
SD - WB Nieuw Gent 2013 1 10 0,12 17/12/2013
OZ - WZC Zonnebloem 2013 7 79 0,84 18/12/2013
SD - WB Nieuw Gent 2013 3 34 0,36 18/12/2013
301
SD - Sociaal Klassement 2013 20 116 2,40 19/12/2013
Totaal 1831 9412 249,20
Jaar Dozen Stukken Strekkende meter
2011 3712 19828 549,46
2012 2421 20617 558,17
2013 1831 9412 249,20
Tabel: overdracht archief in dozen, stukken en strekkende meter
22.2.1.4 Digitale overdrachten
In 2013 werd 33,9 GB archief digitaal overgedragen via Archipro, goed voor 19.917 bestanden. 2013 was het eerste volledige jaar waar digitaal archief kon worden overgedragen.
Dienst Bestanden Omvang
FIN - Vermogensbeheer 61 5,5 MB
PO - Archief 13198 31 GB
PO - Communicatie 3206 1,01 GB
SEC - Bestuursondersteuning 2509 1,07 GB
PO HR - Directie 47 14,6 MB
SD - Sociaal Klassement 403 250 MB
OZ - Coördinatie ldc 43 3,13 MB
BC - Patrimonium en Bouwwerken 450 487 MB
Totaal 19917 33,993 GB
a.a Vernietiging van archief
In 2013 werd in totaal 102,60 strekkende meter archief, waarvan de bewaartermijn verstreken was, vernietigd.
Dienst Dozen Nummers Omvang Datum
FIN - Ontvangerij 13 13 1,56 15/11/2013
SEC - Bestuursondersteuning 2 6 0,24 15/11/2013
PO HR - Dossierbeheer 19 19 2,28 15/11/2013
PO HR - Salaris Administratie 31 32 3,72 15/11/2013
PO HR - Selectie 10 58 1,2 15/11/2013
PO FM - Aankoop 9 11 1,08 15/11/2013
Ziekenhuis De Bijloke 6 9 0,72 15/11/2013
SD - Juridische dienst 13 201 1,56 15/11/2013
302
SD - Centrale Administratie 2 2 0,24 15/11/2013
SD - WB Gent Noord 3 11 0,36 15/11/2013
SD - WB Brugse Poort 5 19 0,6 15/11/2013
SD - WB Ledeberg 3 10 0,36 15/11/2013
SD - WB Sint-Amandsberg 2 4 0,24 15/11/2013
SD - Gezondheidszorg 45 50 5,4 15/11/2013
SD - Woningen 12 12 1,44 15/11/2013
SD - Cel Schuldbemiddeling 24 37 2,88 15/11/2013
SD - OTC Projectwerking 23 31 2,76 15/11/2013
SD - OTC Assist 2 2 0,24 15/11/2013
SD - Energiecel 7 7 0,84 15/11/2013
SD - Jongerenwerking 5 5 0,6 15/11/2013
OZ - Directie 2 2 0,24 15/11/2013
OZ - WZC De Vijvers 31 159 3,72 15/11/2013
OZ - WZC Het Heiveld 16 58 1,92 15/11/2013
OZ - Tehuis Ons Tehuis 4 21 0,48 15/11/2013
OZ - Tehuis Sint-Jozef 12 30 1,44 15/11/2013
OZ - WZC Zonnebloem 2 8 0,24 15/11/2013
OZ - WZC De Liberteyt 6 11 0,72 15/11/2013
OZ - WCD Wibier 1 1 0,12 15/11/2013
OZ - Serviceflats Antoniushof 2 11 0,24 15/11/2013
OZ - LDC De Boei 1 1 0,12 15/11/2013
OZ - LDC De Horizon 1 1 0,12 15/11/2013
OZ - LDC De Muide 4 6 0,48 15/11/2013
OZ - LDC De Regenboog 2 2 0,24 15/11/2013
OZ - LDC De Thuishaven 2 2 0,24 15/11/2013
OZ - LDC De Vlaschaard 3 3 0,36 15/11/2013
OZ - LDC Speltincx 2 2 0,24 15/11/2013
OZ - LDC Ten Hove 21 21 2,52 15/11/2013
OZ - DVC Het Heiveld 6 58 0,72 15/11/2013
OZ - RVT Het Heiveld 2 2 0,24 15/11/2013
Stookoliepremie 2000-2001 14 14 1,68 15/11/2013
ADOS Centraal Klassement 365 365 52,92 15/11/2013
FIN - Vermogensbeheer 34 34 4,08 15/11/2013
303
PO HR - Dossierbeheer 10 10 1,2 15/11/2013
Totaal 779 1361 102,6
Jaar Dozen Strekkende meter
2011 995 119,4
2012 502 60,24
2013 779 102,6
Tabel: vernietiging archief in dozen en strekkende meter
22.2.1.5 Inventarisatie
In 2013 werden 34 archiefbestanden volledig beschreven en herverpakt door personeel en vrijwilligers van het Archief.
Bestandsnaam Omvang Dozen Nummers
SD - Sociaal Klassement 2013 11,16 93 3355
FIN - Ontvangerij 1982 0,12 1 6
SD - OTC Secretariaat 0,72 5 53
PO HR - Dossierbeheer 0,36 3 3
PO - Archief 2013 0,36 3 17
BG 39 Oorlogsschade 0,48 4,00 123
SD - WB Gent Zuid 9999 0,6 5 25
BG 4 Bosbeheer 0,24 2 2
BG 12 Bijloke 3,36 28 2046
BG 36 Legaat Van Wittenberghe 0,24 2 3
SD - Adviserend Geneesheer 9999 11,28 94 6050
SD - WB Gentbrugge 9999 2,64 22 127
SD - WB Gent Noord 9999 0,12 1 5
PO HR - Dossierbeheer 0,12 1 1
COO - Gentbrugge 13,68 114 2269
SD - Juridische dienst 9999 0,12 1 2
OZ - WZC Het Heiveld 0,12 1 3
SD – Directie 0 0 1
BW 12 - Diversen 0,12 1 1
SD - Centraal Onthaal 0,12 1 1
OZ - WZC Het Heiveld 9999 0,36 3 7
COO - Drongen 5,28 44 753
SD - OTC Secretariaat 9999 0,48 4 29
VZW Cultuurkapel Sint-Vincent 0,36 3 21
Tehuis Prins Filip 2010 0,12 1 1
PO - Communicatie 9999 0,48 4 1014
PO - Archief 2013 0,6 5 35
BCSD AZ - SD 9999 0,24 2 9
BCSD AZ - OTB 9999 0,12 1 8
SD - WB Ledeberg 2013 2,76 23 106
BG 16 Vondelingen 0,36 3 130
BCOZ (BCR) 0,24 2 26
SD - OTC Projectwerking 9999 1,44 12 36
SD - Centraal Klassement 2013 89,76 748 9434
Totaal 148,56 1237 25702
304
Jaar Dozen Strekkende meter
2011 1004 121,01
2012 1131 110,70
2013 1237 148,56
Tabel: inventarisatie archief in dozen en strekkende meter
22.2.1.6 Omvang van het archief op 31 december 2013
Op 31 december 2013 bedroeg de omvang van het archief 4.430,12 meter ofwel 611,24 meter sociale dossiers en 30.903 archiefdozen.
Jaar Dozen Sociale dossiers in strekkende meter Totaal strekkende meter
2011 24.775 Niet berekend 3.573,87
2012 29.851 701,33 4.283,52
2013 30.903 611,24 4.430,12
Tabel: omvang archief in dozen, sociale dossiers in strekkende meter en totaal strekkende meter
22.2.1.7 Interne dienstverlening
In 2013 werden 11.213 dossiers en stukken aangevraagd door het OCMW-personeel.
Jaar Vragen
2011 4220
2012 13.453
2013 11.213
Tabel: aanvragen door OCMW-personeel 5.753 aanvragen gingen over kopieën van stukken. 2.374 dossiers werden opgevraagd om gescand te worden in het Digitaal Sociaal Dossier (DSD), waarvoor ook de corresponderende dossiers van het sociaal klassement en trajectbegeleidingsdossiers opgezocht en gescand werden. Elke aanvraag voor een scan is dubbel gerekend. 433 dossiers werden permanent ontleend, 251 dossiers werden tijdelijk ontleend. In de meeste gevallen ging het over personeelsdossiers en psychologische dossiers. 25 dossiers werden in de leeszaal geconsulteerd door OCMW-personeel en er zijn 3 informatieve vragen binnengekomen door het OCMW-personeel.
22.2.1.8 Scanning van sociale dossiers in DSD
In 2013 zijn 9.434 sociale dossiers, die weer actief geworden zijn, gescand in DSD. Dit gaat zowel over de sociale dossiers die weer actief werden (2.374 dossiers), als de dossiers die maatschappelijk werkers bijhielden sinds de bulkscan van actieve dossiers naar DSD (7.060 dossiers). Dit zijn in totaal 748 archiefdozen, 89,76 strekkende meter en 1.411.688 scans.
305
22.2.2 Het bibliotheekbeheer binnen het OCMW stroomlijnen en ondersteunen.
22.2.2.1 Project e-infobronnen
Na een moeizaam traject (2009-2013) is de portaalpagina e-infobronnen in december 2013 live gegaan. e- Infobronnen is een gebruiksvriendelijk portaal op intranet voor bibliotheek en documentatie. Binnen e-Infobronnen kan je verschillende informatiebronnen raadplegen: bibliotheekcatalogus, presentaties van vormingen, wetteksten, digitale publicaties, cd-roms, tijdschriften(artikels), websites en externe databanken. Naast een grote verscheidenheid aan informatiebronnen biedt e-Infobronnen nog andere voordelen: Je krijgt op een eenvoudige manier toegang tot zo veel mogelijk informatie.
We kunnen op papieren abonnementen besparen door informatie zoveel mogelijk digitaal ter beschikking te stellen.
Je kan informatie delen met collega‟s en aan de hand van tags je eigen informatie beheren.
We kunnen aan de hand van gebruikersstatistieken het aanbod aan informatie afstemmen het effectieve gebruik.
Je kan je via de profielpagina inschrijven op een persoonlijke nieuwsbrief waardoor je alleen informatie ontvangt van de door jou gekozen interesses. (Deze nieuwsbrief was operationeel in de testomgeving, maar voor de live omgeving hebben de programmeurs iets over het hoofd gezien met betrekking tot de AD-koppeling. We hopen dat dit in 2014 zo snel mogelijk in orde komt).
e-Infobronnen werd aangekondigd in de Nieuwsflits. Om het gebruik nog beter toe te lichten, wordt een live demo gegeven op de teamvergaderingen van 10 diensten.
22.2.2.2 Bibliotheek nieuwe aanpak
In 2013 stelde het Archief een nieuwe aanpak op vlak van bibliotheek- en documentatiebeheer voor. Dankzij de toepassing e-infobronnen kunnen we informatie in digitale vorm aanbieden. Hierdoor zijn we gaan nadenken over de huidige manier van werken ivm. bibliotheek en documentatie. De huidige manier van werken waarbij elke dienst zijn eigen abonnementen heeft op tijdschriften en losbladige publicaties slorpt jaarlijks een groot budget op( € 160.629,22 voor 2012). Tevens springt niet elke dienst even gedisciplineerd om met de documentatie, waardoor veel informatie verloren gaat. Na het live gaan van e-infobronnen stelde het Archief dan ook een nieuwe aanpak voor aan het M-team. De nieuwe aanpak houdt in dat we de tijdschriften abonnementen beperken tot 1 abonnement per titel (met uitzondering van OCMW Visies en Lokaal). De fysieke exemplaren worden centraal op het Archief bewaard en de informatie wordt digitaal ontsloten via e-infobronnen. Diezelfde manier van werken wordt gehanteerd voor de periodieke (losbladige) naslagwerken. Hierdoor moeten de diensten zich niet meer bezig houden met het bijhouden van aanvullingen en zijn de naslagwerken digitaal beter doorzoekbaar. Deze nieuwe aanpak levert ons een vermoedelijke structurele besparing van ongeveer €
306
50.000 op. Voorts kunnen we de portfolio jaarlijks evalueren aan de hand van objectieve criteria.
22.2.2.3 Aanwinsten 2013
In 2013 werden in totaal 123 bestelaanvragen ingediend. Alle aanwinsten werden onmiddellijk ingevoerd in de bibliotheekcatalogus. De aanwinsten van de bibliotheek op het Archief worden bijgehouden in een aparte lijst. De bibliotheek van het Archief breidde uit met 67 publicaties. Deze aanwinsten kan men als volgt indelen: documentatie voor de algemene bibliotheek (ook voor externe bezoekers) en
documentatie voor de dienst bibliotheek van het Archief;
manier van verwerven: aankoop, schenkingen en andere (bv. oud-exemplaar van een andere dienst, syllabus bij vorming, deel van een abonnement of lidmaatschap)
22.2.2.4 Afvoer documentatie 2013
Door de start van een nieuwe legislatuur in 2013 en verschuivingen bij de dienst Juridisch Advies en Kennisbeheer werden vooral de vakbibliotheken van de voorzitter, enkele fracties en Juridische Advies en Kennisbeheer gesaneerd.
Dienst Afvoeren Bewaren
Archief 3 0
BO - Secretariaat 1 3
Facility Management 2 0
Financiën 1 0
Fractie Sp.a 2 0
Fractie Vlaams Belang 26 8
Fractie Groen 1 0
Juridisch Advies en Kennisbeheer
29 17
Juridische Dienst 0 1
OZ-directiesecretariaat 18 3
Preventie en veiligheid 0 2
Secretaris 0 1
Sociale dienstverlening 8 5
Vakantiewerking 0 2
Voorzitter 10 22
Woningen 3 1
TOTAAL 104 65
Tabel: afgevoerde publicaties in 2013
307
22.2.2.5 Interne dienstverlening
Ook in 2013 zijn aan een aantal OCMW-diensten extra diensten verleend in het kader van bibliotheek en documentatie: vragen beantwoorden over beschikbaarheid van bepaalde publicaties binnen OCMW
Gent;
raadplegen van publicaties in de leeszaal van het Archief;
ondersteuning bij het gebruik van de intranettoepassing voor bestelaanvragen;
ondersteuning bij het inloggen en bevragen van online databanken;
beheren en opvolgen van de krantenabonnementen. Het Archief volgt alle problemen op met leveringen, verlengen, opstarten en onderbrekingen tijdens vakanties;
personeelsleden informeren over nieuwe publicaties, websites, tijdschriftartikels…;
personeelsleden en diensten informeren over lopende en afgeronde bestellingen;
specifieke vragen naar informatie beantwoorden. Hiervoor raadplegen we alle beschikbare bronnen en doen we eventueel een beroep op andere bibliotheken en documentatiecentra. De vrager ontvangt een zo volledig mogelijk antwoord dat bestaat uit fulltext bestanden en/of verwijzingen naar de gevraagde informatie;
verdeling van de tijdschriften Lokaal, OCMW-Visies en de Sociale Kaart van Gent met updates;
voorstelling van de nieuwe toepassing e-infobronnen tijdens de teamvergadering van verschillende diensten.
22.2.2.6 Budgetten aankoop documentatie
Onderstaande tabel geeft de bedragen weer, die de verschillende diensten in 2013 besteedden aan de aankoop van documentatie. De documentatie is opgedeeld in 3 categorieën: lopende abonnementen, nieuwe abonnementen en losse publicaties. Bij het bekijken van deze bedragen moet men rekening houden met een foutmarge, met name lidgelden aan bepaalde organisaties, krantenabonnementen voor residenten rusthuizen en eventueel foute boekingen. Als we de cijfers van 2013 vergelijken met deze van 20129 en 2011, zien we weer een lichte daling in het totaal bestede budget aan documentatie.
9 De cijfers voor 2012 komen niet overeen met de cijfers in het jaarverslag van 2012. Na de opmaak van het
jaarverslag 2012 zijn nog boekingen gebeurd. De cijfers die hier worden meegegeven zijn de cijfers na het
afsluiten van het boekjaar 2012.
308
Tabel : bedragen besteed door de diensten voor de aankoop van documentatie.
KPL Omschrijving Lopende abonnementen
Nieuwe abonnementen
Losse publicaties Totaal
10000 Kabinet Secretaris 7.396,04 318,08 7.687,12
10001 Kabinetten 5.964,61 2094,10 8.058,71
10004 Bestuursondersteuning 6.202,86 24,94 6.227,80
10010 Preventie & Veiligheid 9.181,74 9.181,74
10012 Communicatie 450,56 450,56
10013 Archief 31.366,91 1.291,94 32.658,85
10014 Kwaliteit en interne controle 832,02 354,32 1.186,34
10015 Juridisch advies en overheidsopdrachten 3.074,71 355,18 3.429,89
10207 FM - Ondersteuning 2.213,25 42,14 2.255,39
10400 FM - Technieken 2.387,02 203,68 2.590,70
10513 Administratieve centra - CPF 282,15 282,15
10601 Financiën - Staf en kas 3.506,76 960,67 4.467,43
10603 Budgettering 1.857,40 1.857,40
10701 Personeel 7.178,26 29,95 7.208,21
10704 Organisatie 941,91 941,91
10705 Talent 423,77 130,06 553,83
80100 Management FTH 42,98 42,98
80114 Centrale administratie 695,93 695,93
80119 Centraal onthaal 1.455,65 1.455,65
80120 WB Gent Zuid 1.974,79 1.974,79
80121 WB Gent Noord 2.395,79 2.395,79
80122 WB Bloemekenswijk 2.035,28 2.035,28
80123 WB Brugse poort 1.343,03 1.343,03
80124 WB Ledeberg-Gentbrugge 2.436,10 2.436,10
80125 WB St Amandsberg 2.215,71 2.215,71
80126 WB Nieuw Gent 2.092.80 2.092,80
80127 Financiële sociale dienstverlening 2.127,99 2.127,99
80130 Thuislozenzorg 575,30 575,30
80131 Vreemdelingen 1.138,27 1.138,27
80132 Gezondheidszorg 787,52 81,70 869,22
80200 Management WA 284,52 284,52
80210 Woonbegeleiding 690,59 21,46 712,05
80211 SVK 792,69 51,60 844,29
80213 Pensionwonen De Baai 462,95 462,95
80233 Energiecel 99,00 99,00
80238 OTC 1.896,87 166,41 2.063,28
80239 Emancipatorische werking 1.059,78 26,66 1.086,44
80241 Jongerenwerking 235,19 235,19
80300 SD - Management BO 127.24 24,94 152,18
80301 SD - Directiesecretariaat 1.285,34 58,48 1.343,82
309
80314 Centrale administratie 148,50 148,50
80315 Beleidsondersteuning 947,52 24,94 972,46
80316 Juridische dienst 11.045,04 514,55 11.559,59
80317 Psychologische dienst 1.189.85 172,52 1.362,37
81000 Coördinatie LDC 327,68 4274,98 4.602,66
81050 LDC De Boei 163,02 163,02
81051 LDC De Horizon 982,68 982,68
81052 LDC De Waterspiegel 1.236,68 1.236,68
81053 LDC De Regenboog 520,35 520,35
81054 LDC De Thuishaven 789,03 196,00 985,03
81055 LDC De Vlaschaard 1.437,11 1.437,11
81056 LDC Speltincx 458,94 458,94
81057 LDC Ten Hove 400,49 400,49
81058 LDC Wibier 1.071,62 1.071,62
81162 Staf OZ 7.725,80 77,35 7.803,15
83000 WZC Het Heiveld 6.759,91 50,00 19,35 6.829,26
83200 WZC De Liberteyt 2.678,07 2.678,07
83400 WZC Zonnebloem 3.975,46 19,35 3.994,81
83500 WZC De Vijvers 6.304,86 72,19 6.377,05
90200 Serviceflats Antoniushof 788,21 788,21
90201 Projecten zelfstandig wonen 197,50 314,51 511,56
90276 WCD Wibier 158,09 158,09
160.774,71 246,00 11.769,03 172.789,74
Tabel : overzicht per jaar van de bedragen besteed voor de aankoop van documentatie.
Jaar Lopende abonnementen
Nieuwe abonnementen
Losse publicaties Totaal
2008 117.091,08 1.785,13 14.103,92 132.980,13
2009 157.900,48 2.796,42 18.136,93 178.833,83
2010 165.912,93 3.148,93 15.310,82 184.372,68
2011 168.723,32 1.323,92 13.392,04 183.439,28
2012 158.815,59 1.383,21 15.546,83 175.745,63
2013 160.774,71 246,00 11.769,03 172.789,74
22.2.3 Ons positioneren als culturele archiefinstelling in Gent
22.2.3.1 Tentoonstelling
In 2013 werkte het Archief OCMW Gent opnieuw een tentoonstelling uit met een link naar het OCMW Gent en zijn voorgangers. In 2013 organiseerden we de tentoonstelling „Ons stukje Gent‟ over de geschiedenis van het patrimonium van OCMW Gent. We gingen op ontdekking door Gent: van het Sint-Pietersstation tot Ekkergem en van het Patijntje tot de Bijloke. Dwars door deze straten ontdekken we een uniek stukje Gentse geschiedenis. De tentoonstelling was gericht naar verschillende doelgroepen zoals schoolkinderen,
310
bezoekers van Erfgoeddag, pers en personeel. Dit resulteerde in een mooi resultaat van in totaal 2.073 bezoekers.
22.2.3.2 Erfgoeddag
Dit jaarlijkse evenement eind april/begin mei biedt Vlaamse archieven, musea en andere erfgoedverenigingen de gelegenheid om een breed publiek aan te spreken en zo bekender te worden. In 2013 was het centrale thema „Stop de tijd‟. Archief OCMW Gent deed dit jaar mee met het project „Ons stukje Gent‟. Erfgoeddag vond plaats op zondag 21 april 2013. Het Archief kreeg zoals in 2010 en 2011, ook in 2013 opnieuw een speciale vermelding. Bij elke editie van Erfgoeddag zijn er organisaties die een buitengewone inspanning leveren: de motivering, de uitdieping van het thema, het experimentele karakter van de activiteit, hoe de gemeenschap betrokken wordt... Om deze organisaties in de bloemetjes te zetten, kent inrichter Faro een Speciale Vermelding toe.
22.2.3.3 Projecten
„Gent versch!lt‟
Voor de tentoonstelling van volgend jaar (2014) verkennen we het thema diversiteit binnen en buiten de grenzen van OCMW Gent. In 2013 werden al een heel aantal voorbereidingen gedaan. „Archieffoto‟s OTC‟
Het nieuwe gebouw in de Maïsstraat heeft verschillende vormingslokalen. Deze hebben allemaal namen van verschillende wijken in Gent. Vanuit het OTC kregen wij de vraag om deze wijken (Rabot, Brugse Poort, Ekkergem…) in beeld te brengen aan de hand van historisch materiaal. Het Archief heeft voor elk lokaal een passende historische foto voorzien. „Introborden Onderbergen 86‟
Het Archief smukte de ingang van Onderbergen 86op met een reeks oude foto‟s van Edmond Sacré uit 1900. Ze tonen hoe het toenmalige Bureel van Weldadigheid eruit zag. Boekvoorstelling: „Cuberdons met lavendel‟
Vrijdag 27 september 2013 werd de debuutroman „Cuberdons met lavendel‟ van Kirsten Van Malderen voorgesteld in het Archief. De roman handelt over 2 weesjongens en een rijke burgerdochter rond 1913, de tijd van de wereldtentoonstelling in Gent, de dreiging van een oorlog en een bloeiende industrie. De archieven van het OCMW Gent waren een inspiratiebron voor deze roman. Het boek kan bij het Archief worden aangekocht. ‟15 jaar De Vijvers‟
Op 1 februari 2013 werd de tentoonstelling van 15 jaar De Vijvers officieel geopend. De tentoonstelling brengt de geschiedenis van De Vijvers, maar ook van de voorloper het Tehuis Lousbergs, in beeld. Aan de hand van foto‟s, plannen, documenten, objecten… wordt deze boeiende geschiedenis in de kijker gezet. Het Archief werkte mee aan de uitwerking en opstelling van deze tentoonstelling.
311
22.2.4 Bekendheid en zichtbaarheid van het Archief vergroten op basis van het communicatieplan
22.2.4.1 Website Archief OCMW Gent
De website van het Archief wordt regelmatig aangevuld met activiteiten, nieuwsberichten in de kijker, tentoonstellingen, projecten, aanwinsten, beschrijvingen van archieven…
22.2.4.2 Facebookpagina Archief OCMW Gent
In 2013 werd de Facebookpagina van het Archief OCMW Gent 953 keer bezocht. (Het aantal mensen dat interactie heeft gehad met de pagina. Interactie is o.a. een klik of een verslag dat wordt gemaakt - unieke gebruikers).
22.2.4.3 Bruiklenen
Het Archief OCMW Gent gaf in 2012 de volgende stukken in bruikleen: Het schilderij „De Luiheid en de Gulzigheid van J.L.Tiberghien uit 1848 werd in januari
2013 hersteld, na beschadiging bij ontlening in 2012.
19 december 2013 werden de trommels van de weeskinderen teruggebracht door Het Huis van Alijn.
Vanaf 11 december 2013 werden de eerste registers van BG57 ontleend aan de Zusters van Liefde. Zij zullen delen van deze registers digitaliseren in het kader van een project over de zaligverklaring van kanunnik Triest. Dit project is ook in samenwerking met Museum dr. Guislain. Dit project loopt door in 2014.
22.2.4.4 Aanwinsten
In 2013 werden volgende stukken als externe aanwinst geregistreerd: De overeenkomst over het archief van Sint-Antoniuskring werd in maart 2013
ondertekend. Dit is een onbeschreven en ongeordend archief, bestaande uit registers, filmbanden en omslagen. De overdracht gebeurt in 2014.
Op 3 juni 2013 ontving het Archief een fotoalbum over de opening van de nieuwe vleugel van het rusthuis Sint-Jozef in Wondelgem op 28 september 1984. Het album bevat 49 zwart-witfoto's genomen door Hubert Eeckhout. Enkele foto's zijn nieuw aan de collectie. De schenking gebeurde anoniem. Er werd geen schenkingsovereenkomst opgemaakt.
22.2.4.5 Rondleidingen en vorming
In 2013 vonden rondleidingen plaats voor volgende externe organisaties: studenten van de opleiding Archivistiek en Hedendaags Documentbeheer aan de Vrije
Universiteit Brussel;
312
studenten van de Artevelde Hogeschool Gent (tentoonstelling en vondelingenregister);
Bibliotheekschool Gent;
de cursisten binnen de opleiding bronnenonderzoek in het kader van Archievendag.
De medewerkers van de dienst Archief OCMW Gent gingen ook zelf op bezoek bij externe organisaties: Archief BvdA;
Depot Vilvoorde
In 2013 vonden rondleidingen plaats voor volgende interne diensten: Raadsleden
Dienst financiën
Dienst communicatie
Dienst vreemdelingen
In 2013 volgden 2 personeelsleden van het Archief het lerend netwerk „Innovatieve Arbeidsorganisatie‟. Dit ter verbetering van de werking van de dienst Archief.
22.2.4.6 Leeszaal
De leeszaal van de archiefdienst registreerde 60 bezoeken, meestal in het kader van seminarieoefeningen en -onderzoeken. In totaal kreeg de archiefdienst 189 schriftelijke of mondelinge vragen. Er kwamen 2.073 bezoekers naar de tentoonstelling „Ons stukje Gent‟.
Jaar Vragen Bezoeken Bezoekers Erfgoeddag Bezoekers tentoonstelling
2011 189 183 163 1842
2012 188 121 164 1433
2013 189 60 322 2073
Uit deze cijfers blijkt dat we in 2013 bijna even veel externe vragen kregen, maar dat het aantal bezoekers voor de leeszaal sterk is gedaald. Door de digitalisering kunnen mensen vaker via mail of via de website geholpen worden en krijgen we minder bezoekers in de leeszaal. Het aantal bezoekers van de tentoonstelling is gestegen. Dit is sterk afhankelijk van het onderwerp en kan elk jaar opnieuw variëren. Het aantal bezoekers voor Erfgoeddag is ook gestegen. Ook hier speelt het onderwerp een grote rol, aangevuld met een uitbreiding van de promotiecampagne.
22.2.4.7 Samenwerking met externe partners
Het Archief OCMW Gent werkte in 2013 actief mee aan de volgende overlegfora over archief- en documentbeheer: VVBAD Werkgroep Lokaal Overheidsarchief (subwerkgroep: OCMW-selectielijst)
VVBAD Werkgroep Automatisering
313
De Vlaamse Vereniging voor Bibliotheek-, Archief- en Documentatiewezen (VVBAD) is de Vlaamse beroepsvereniging voor archivarissen, bibliothecarissen en documentalisten. In de schoot van deze vereniging bestaan verschillende werkgroepen waarin ook het OCMW van Gent vertegenwoordigd is. Binnen de VVBAD Subwerkgroep OCMW-selectielijst is de groep OCMW-archieven actief. Deze groep is samengesteld uit een tiental Vlaamse (OCMW-) archivarissen. Het doel van de groep is het opstellen van lijsten met bewaartermijnen van documenten binnen de Vlaamse OCMW‟s. Voor bibliotheek- en documentatiebeheer werken wij samen met CaGeWeb. Voor de culturele archiefwerking en publiekswerking werken wij samen met volgende partners: MovE (voor de invoer van de kunstobjecten in museuminzicht.be);
Gents archievenoverleg;
beheerders OCMW collecties in museaal verband in Vlaanderen;
lokale coördinatie van Erfgoeddag (gecoördineerd door het Stam);
Faro (Vlaams steunpunt voor cultureel erfgoed).
22.2.4.8 Vrijwilligers
In het Archief werkten in 2013 elf vrijwilligers die zich vooral concentreerden op het historisch archief: vondelingenregisters, kaartencollectie, briefwisseling… Daarnaast werkten zij ook voor de bibliotheek en beschreven ze hedendaags archief zoals steundossiers.
22.2.5 Zorg dragen voor het cultureel erfgoed van het OCMW Gent
Sinds 2007 maken wij deel uit van het project MovE. Met dit project willen we onze collectie kenbaar maken aan een groot publiek. Elke instelling kan haar eigen collectie in de databank invoegen en zelf kiezen wat wel en niet gepubliceerd wordt. De gepubliceerde items waren tot nu te consulteren op museuminzicht.be. MovE was oorspronkelijk een project van de Provincie Oost-Vlaanderen. Nu werken de provincies Oost- en West-Vlaanderen samen om dit project uit te breiden. In dat kader is een nieuwe samenwerkingsovereenkomst opgesteld tussen de collectiebeheerder OCMW Gent en de Provincie Oost-Vlaanderen. Daarnaast is er ook een nieuwe, verbeterde website gelanceerd waar ook de collectie van het Archief van OCMW Gent raadpleegbaar is. De nieuwe website is www.erfgoedinzicht.be In 2013 zijn er 56 nieuwe voorwerpen volledig beschreven en vrijgegeven voor publicatie op www.museuminzicht.be, wat dan overgenomen werd door www.erfgoedinzicht.be. In 2013 werden 2.895 foto‟s uit de fotocollectie gedigitaliseerd en (deels) beschreven. Dit project wordt voortgezet in 2014.
314
23 Afdeling Strategische Ondersteuning P&O
List break2
a. Identiteit van de afdeling
Sinds november 2013 is met de start van de directeur Strategische Ondersteuning, de vorming van deze nieuwe afdeling van start gegaan. Volgens het organogram in de nota van december 2012 bestaat deze afdeling uit volgende diensten : Kwaliteit en Interne Controle
Coördinatie Informatica
Veiligheid en Preventie
Strategische Aankoop
Juridische Ondersteuning
Deze afdeling ondersteunt de andere afdelingen van P&O en de kerndepartementen. Tevens draagt zij actief bij aan het bereiken van verschillende organisatiedoelstellingen. b. Stand van zaken eind 2013
De eerste drie (bestaande) diensten zijn onmiddellijk geïntegreerd in de nieuwe structuur. In 2013 is concreet begonnen met de implementatie van de diensten Strategische Aankoop en Juridische Ondersteuning. Pas in 2014 zal de concrete invulling een feit zijn.
23.1 Dienst Kwaliteit en Interne Controle
Adres Onderbergen 82 9000 Gent Aantal personeelsleden Kwaliteit en Interne Controle: voltijds equivalenten: 3,5 koppen: 4 List break2
23.1.1 Organisatie van de dienst
De werking van de dienst is opgebouwd rond volgende kerntaken: integrale kwaliteitzorg, Administratieve vereenvoudiging (AV) / LEAN, projectmanagement, procesmanagement, Interne Controle (IC) en opvolging audits. Dit resulteert in een project- en procesgerichte dienst waarbij een geïntegreerde aanpak van procesmodellering, AV/LEAN en Interne Controle voorop staan. Op 19 februari 2013 werd de dienst uitgebreid met een hoofdadministratief medewerker.
315
23.1.2 Klachten en meldingen
In 2013 werden in eerste lijn in totaal 140 uitingen van (on)tevredenheid (d.w.z. zowel meldingen, klachten, suggesties, felicitaties als hulp- en infovragen) geregistreerd en verwerkt. Van het meldings- en klachtensysteem wordt jaarlijks een apart en gedetailleerd jaarrapport “Meldingsmanagement” opgesteld, waaruit onderstaande tabel en grafiek komen.
Soort verzoek # in 2013
Klacht 91
Klacht - meervoudig 4
Melding 20
Felicitatie 2
Hulpvraag 18
Infovraag 4
Suggestie 1
Extern 0
Totaal 140
91
4
20
2
18
4 1 00
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
In 2012 waren er nog 168 klachten en meldingen in 1e lijn. Dit komt overeen met een daling van 28 eenheden of 16,67 %. Bij de invoering kozen we bewust voor een decentraal systeem, waarbij de diensten de meldingen en klachten zelf ontvangen en invoeren in de centrale database. Alle klachten en meldingen komen vervolgens via de database centraal toe op de dienst Kwaliteit en Interne Controle bij de „klachten- en meldingsbeheerder‟. Hij zorgt ervoor dat de antwoordbrieven naar de cliënten persoonlijk ondertekend worden door voorzitter en secretaris. Verder bewaakt de klachten- en meldingsbeheerder de behandelingstermijnen: minimaal 5 tot maximaal 9 kalenderdagen voor de ontvangstmelding;
en maximaal 28 kalenderdagen voor een antwoord mét oplossing.
Het „Jaarrapport 2012‟ werd goedgekeurd door de Raad van 10 september 2013. Naar aanleiding van dit rapport werd een artikel in het personeelsmagazine DMAX gepubliceerd over de “stand van zaken na 3 jaar meldingsmanagement”. Nog in 2013 werd een methodiek voor trendanalyse ontwikkeld, waardoor voortaan beter trends uit de ontvangen klachten kunnen worden afgeleid.
23.1.3 Enquêtes
De dienst Kwaliteit en Interne Controle heeft een ondersteunende en coördinerende rol bij de opmaak van tevredenheidsonderzoeken. Belangrijke uitgangspunten hierbij zijn: ondersteuning van de diensten;
streven naar uniformiteit;
316
vermijden van overbevraging van het personeel en/of het cliënteel.
In 2013 werd frequent een beroep gedaan op deze interne “helpdesk enquêtes”. Dit resulteerde onder meer in de ondersteuning bij de opmaak van enquêtes rond bijvoorbeeld “digitaal sociaal dossier”, “gebruikersondersteuner”, “evaluatie selectie OCMW Gent sollicitanten/juryleden (standaardbevraging)”, “Lokalen OTC”, “Intra Job” en de voorbereiding van het “Arbeidstevredenheidsonderzoek 2014”. Kwaliteit en Interne Controle onderhoudt ook het overzicht van alle tevredenheidsenquêtes binnen de organisatie en gaat hierbij na of zij zoals gepland ook periodiek herhaald worden.
23.1.4 Administratieve vereenvoudiging (AV) en LEAN
De „LEAN‟-methodiek moedigt het permanent verbeteren én vermijden van 7 soorten verspillingen aan: te veel „wachten‟;
„voorraad‟;
„transport‟;
„overproductie‟;
„beweging‟;
„fouten‟
en „onnodige extra‟s‟.
In 2013 werden de LEAN-principes binnen de organisatie verder uitgerold op drie niveaus: Op organisatieniveau werd het LEAN-project „Delegatie van beslissingen‟ opgestart. Dit
project moet resulteren in een aanzienlijke administratieve vereenvoudiging en kortere doorlooptijden. Dit project heeft een OCMW-brede impact.
Op afdelingsniveau werden de LEAN-principes op alle OCMW-afdelingen toegelicht. Per afdeling werden ook ankerpunten aangeduid die samen met Kwaliteit en Interne Controle de LEAN-principes binnen hun eigen afdeling promoten, alsook de LEAN-projecten van de eigen afdeling ondersteunen.
Ten slotte werd in 2013 een grootschalige communicatiecampagne „PAK ZE de 7 verspillingen!‟ naar alle OCMW medewerkers gelanceerd. In het kader van deze campagne werd naar alle diensten een affiche (zie verder) verspreid, een intranetpagina uitgewerkt en een artikel in het personeelsmagazine DMAX gepubliceerd. Personeelsleden konden zélf hun LEAN-verbetersuggesties rechtstreeks aan Kwaliteit en Interne Controle bezorgen. In totaal werden 197 verbetersuggesties ontvangen, waarmee we concreet aan de slag kunnen.
23.1.5 Projectmanagement / Verbetermanagement / Changemanagement
De dienst Kwaliteit en Interne Controle start vanuit zijn ruime ervaring met project- en changemanagement geregeld organisatiebrede verbeterprojecten op en/of participeert erin.
317
De kwaliteitscoördinator werd aangeduid als projectleider van het nieuw op te richten GDC personeelsbeheer Stad/OCMW (Gemeenschappelijk Diensten Centrum). Dit is de nieuwe gezamenlijke personeelsdienst van zowel Stad Gent als OCMW Gent. De kwaliteitscoördinator is voorzitter van het verbeterproject Sociale Dienst - Financiën. Deze werkgroep stemt de processen en procedures tussen de twee departementen beter op elkaar af, wat onder andere resulteert in administratieve vereenvoudiging. Alle gewijzigde procedures worden opgenomen in het draaiboek Sociale Dienst. Sinds de oprichting van de werkgroep in 2006 realiseerden beide departementen in totaal 40 verbeterprojecten en 58 bijgewerkte procedures. Voortaan bespreekt deze werkgroep ook de opvolging van aanbevelingen uit audits, telkens wanneer er raakvlakken zijn tussen de Sociale Dienst en Financiën. Kwaliteit en Interne controle participeert vanaf 2013 in de werkgroep informatieveiligheid.
23.1.6 Procesmanagement
Kwaliteit en Interne Controle beheert het “administratief handboek”. In het administratief handboek staan alle financiële, ondersteunende en managementprocessen. Bedoeling is om samen met de diensten dit administratief handboek verder aan te vullen en vooral te actualiseren. Om de betrokkenheid te vergroten wordt gemodelleerd in kleine teams. Een proces wordt niet alleen meer gemodelleerd, maar meteen ook nagezien op AV/Lean en Interne Controlepunten. Het modelleren gebeurt via het softwarepakket “BPM-One”. In 2013 werden onderstaande processen gemodelleerd: Gestart en afgewerkt: Tuchtprocedure
Beroepsprocedure tuchtzaken
Preventieve schorsing
Intrekking
Beroep bij Raad van State
In bruikleen geven van museumobjecten, beeldmateriaal, bibliotheekmateriaal en archiefdocumenten
Verlenging van het in bruikleen geven van museumobjecten, beeldmateriaal, bibliotheekmateriaal en archiefdocumenten
Schade aan een bruikleen
Aanwinst van museumobjecten, beeldmateriaal, bibliotheekmateriaal en archiefdocumenten
Inzage van archiefdocumenten voor wetenschappelijk onderzoek
Redactie personeelsmagazine
Evenementen voor 1 euro voor cliënten
318
Hoofdproces Interne Audit (met 4 subprocessen):
subproces intake
subproces uitvoering interne audit na tussentijds verslag
subproces uitvoering interne audit na defintief verslag
subproces opvolging actieplannen
Budgetaanvraag investeringsbudgetten ICT
Gestart en nog verder af te werken begin 2014: Inzagerecht derden
Inzagerecht leden CBS
Inzagerecht raadsleden
Tuchtprocedure - doorhaling
Drukwerk
Aan de Sociale Dienst werd ondersteuning geboden door het helpen modelleren van de workflows voor de handleiding van het digitaal sociaal dossier: BCSD Indivduele Gevallen
BCSD Indivduele Gevallen - Vervolg
Referentieadres: aanvraag
Referentieadres: schrapping
Toevoegen documenten niet binnen OCMW Gent opgemaakt
Toevoegen intern document
Transfer ID's naar New Horizon
Uitgaande briefwisseling
Uitgaande briefwisseling van voorzitter en secretaris
Uitgaande briefwisseling van maatschappelijk en hoofdmaatschappelijk werkers
Nieuwe aanvraag
Aanvraag ten laste nemen van medische kosten
23.1.7 Interne Controle (IC)
In het OCMW-decreet staat het organiseren van een systeem voor „Interne Controle‟ ingeschreven als een wettelijke verplichting. Met Interne Controle wordt hier niet zozeer „controleren‟ bedoeld, maar wel het „beheersen‟ van de organisatie, de processen en de risico‟s die daarmee gepaard gaan. Dat houdt in dat OCMW‟s hun eigen werking voortdurend analyseren en optimaliseren en hierbij streven naar volgende 3 “E‟s”:
319
Efficiëntie (kostenbewust zijn),;
Effectiviteit (behalen van de doelstellingen);
en Ethiek (deontologische code).
Interne Controle is dan ook niet de taak van één centrale dienst, maar wel de gedeelde taak van elk diensthoofd.
Externe Audit(3e lijn)
Interne audit(2e lijn)
Interne Controle (1e lijn)
“Maatregelen gericht op het beheersen en verbeteren van de activiteiten”
“Audit en advies over de betrouwbaarheid van de Interne Controle”
Integrale Kwaliteitszorg
(0e lijn)
Kunnen beschikken over een goed intern controlesysteem is heel belangrijk. In 2013 werd dan ook werk gemaakt van de verdere uitbouw van het Interne Controlesysteem: toelichting en heropfrissing van het thema “Interne Controle” op alle OCMW-afdelingen
opstellen van “risicokaarten” op dienstniveau met daarin de “top-10” belangrijkste risico‟s en afspraken op de werkvloer van elke dienst. In 2013 werd door elke dienst / afdeling een risicokaart opgesteld (+/- 30 in totaal).
de opmaak van een derde jaarrapport Interne Controle, goedgekeurd door de Raad van 11 juni 2013.
De stuurgroep Interne Controle / LEAN kwam in 2013 twee keer samen. Tot slot werd intensief medewerking verleend aan een interne audit over het Interne Controlesysteem zelf. De scope van de audit betrof 3 delen: Beoordeling van het kader van interne controle en evaluatie van het jaarrapport interne
controle.
Evaluatie van het bestaande opvolgingssysteem voor de acties en vooruitgang van uitgevoerde interne audits
Evaluatie van de risicokaarten en aanbevelingen ter aanvulling / optimalisatie / validering.
320
23.1.8 Opvolging van de Interne Audits
Het toezicht op de goede werking van het Interne Controlesysteem (1ste lijn) gebeurt door het Intern Auditcomité (2de lijn). Hierbij geeft het Intern Auditcomité jaarlijks de opdracht aan de interne auditors om een aantal interne audits uit te voeren bij een aantal diensten en/of processen. Het is de taak van de dienst Kwaliteit en Interne Controle om, ter ondersteuning van de diensten, centraal op te volgen welke aanbevelingen de auditor maakte én welke aanbevelingen nog op uitvoering wachten. Om het geheel in goede banen te leiden, maken we voor elke audit een actieplan op. In 2013 werd van volgende nieuwe audits samen met de diensten een actieplan opgesteld: audit „ICT rapportering‟.
audit „Sociale dienst Personeel‟
audit „Inkomende facturatie‟
audit „Energieboekhouding‟
audit „Sleutelbeheer‟
Van volgende al eerder uitgevoerde audits werd, samen met de diensten, bekeken welke aanbevelingen nog altijd open staan: audit „Informatieveiligheid‟.
audit „Personeelsbeheer organisatie‟.
audit „Maatschappelijke dienstverlening deel 1, 2 en 3‟.
audit „Verzekeringen‟.
audit „Onderhoudscontracten‟.
audit „Facturatie CAW‟.
audit „Kennismanagement overheidsopdrachten‟.
audit „ICT rapportering‟.
Het proces voor de opvolging van de interne audits werd volledig uitgetekend én verbeterd: De boordtabel met daarin de cijfermatige voortgang van alle audits werd geoptimaliseerd.
Opmaak PowerPoint met daarin de tekstuele voortgang van elke audit.
Eind 2013 werden wegens efficiëntie de volgende 3 taken: „organiseren van het intern auditcomité‟;
„plannen van de audits‟;
en „bewaken van auditbudget‟
321
overgeheveld van de diensten van de secretaris naar de dienst Kwaliteit en Interne Controle. Hierdoor komt de volledige keten van planning tot en met de opvolging van de audits bij deze dienst te liggen.
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Nak
om
ings
aud
it (
20
10
)
Bu
dge
tbe
hee
r (2
00
9)
:…
RIZ
IV-b
eto
ela
gin
g…
Info
rmat
ieve
iligh
eid
…
Bu
dge
tte
rin
gsp
roce
s…
Be
hee
r…
Pe
rso
nee
lsb
eh
eer…
Pe
rso
nee
lsb
eh
eer…
Pe
rso
nee
lsb
eh
eer…
Fin
anci
ële
str
om
en
…
Loka
le D
ien
ste
n C
entr
a…
Maa
tsch
app
elij
ke…
Maa
tsch
app
elij
ke…
Maa
tsch
app
elij
ke…
Ve
rzek
eri
nge
n (
20
11
)
On
der
ho
ud
sco
ntr
acte
n…
Fact
ura
tie
CA
W (
20
11
)
Ke
nn
ism
anag
em
ent…
ICT-
rap
po
rter
ing
(20
12
)
Soci
ale
die
nst
…
Ener
gie
bo
ekh
ou
din
g…
Ko
sten
bat
enan
alys
e…
Inte
rne…
Man
age
me
ntr
app
ort
er…
Sle
ute
lbeh
eer
(2
01
3)
% Realisatiegraad Audits Hoog+Middel
% gerealiseerde verbeteracties Hoog+Middel
Log. (% gerealiseerde verbeteracties Hoog+Middel)
Gemiddelde : 43
23.1.9 Rapportage op stuurgroep Interne Controle, Managementteam en Intern Auditcomité
Kwaliteit en Interne Controle rapporteert regelmatig aan de stuurgroep Interne Controle en het Managementteam over de voortgang van het Intern Controlesysteem. Per kwartaal wordt gerapporteerd aan het Intern Auditcomité over de opvolging van de aanbevelingen uit Interne Audits.
23.1.10 Ondersteuning van thesisstudenten
In 2013 werd medewerking verleend aan een student van de Universiteit Antwerpen over zijn thesis met als titel “Interne Controle bij lokale besturen”.
23.1.11 Samenwerking met andere besturen
In 2013 werd opnieuw afgestemd met de dienst Organisatieontwikkeling van de Stad Gent rond gemeenschappelijke thema‟s zoals AV/LEAN, Interne Controle en procesmanagement.
322
23.1.12 Netwerking
De kwaliteitscoördinator vertegenwoordigt OCMW Gent in het „Regionale OndersteuningsPunt‟ (ROP) voor kwaliteitscoördinatoren van de VVSG. In dat ROP kunnen alle Vlaamse OCMW-kwaliteitscoördinatoren ervaringen uitwisselen rond kwaliteit en interne controle, gezamenlijke projecten uitwerken en de onderlinge relaties versterken. Het ROP komt 3 keer per jaar samen. In 2013 bracht onze dienst er een presentatie over het tot stand komen van het project en de communicatiecampagne AV/LEAN binnen OCMW Gent. Op 3 oktober 2013 verzorgden de OCMW-secretaris en de kwaliteitscoördinator een gezamenlijke presentatie „Interne Controle bij OCMW Gent‟ voor de Brusselse OCMW-secretarissen. Kwaliteit en Interne Controle nam dit jaar opnieuw deel aan de „ronde tafel voor openbare besturen rond Interne Controle en Interne Audit‟, georganiseerd door Ernst&Young en het netwerk PRIMO-Vlaanderen (Public Risk Management Organisation).
23.1.13 Vorming
Kennis verwerven én delen is een kerntaak voor de dienst Kwaliteit en Interne Controle. In 2013 organiseerde de dienst volgende vorming: Opleiding meldingsmanagement voor nieuwe gebruikers
In 2013 volgde de dienst zelf volgende vormingen: Beleids- en beheerscyclus, SAP, strategische planningstool „Gent2020‟ (alle intern)
LEAN (extern, organisatie Allanta)
23.2 Dienst Coördinatie Informatica
Adres Onderbergen 86 9000 Gent Aantal personeelsleden Coördinatie Informatica voltijds equivalenten: 4,3 koppen: 5 List break2
23.2.1 Nieuwe beheersovereenkomst Digipolis
In 2013 is Coördinatie Informatica (CoInf) gestart met het ontwerpen van een nieuwe beheersovereenkomst Digipolis. We kozen ervoor om dit traject in samenwerking met dienst E-strategie van stad Gent uit te werken om zo een gemeenschappelijke beheersovereenkomst OCMW en stad Gent te realiseren.
323
In de loop van juni werden 4 inputsessies georganiseerd. Thema‟s waren projectwerking, strategie, ondersteuning en rapportering. Voor elke sessie werden medewerkers van Digipolis, Stad Gent en OCMW Gent uitgenodigd, met als doel input te genereren voor de nieuwe beheersovereenkomst. In het najaar werd de focus verlegd naar invoeren BBC en het opmaken van een meerjarenplanning ICT 2014-2019. Daarom is er besloten de beheersovereenkomst te voltooien in 2014.
23.2.2 Invoeren BBC
Het invoeren van BBC heeft grote gevolgen voor de werking van dienst Coördinatie Informatica en Digipolis. Er zal gewerkt worden met vastgelegde budgetenveloppes. Dit heeft als gevolg dat de dienst zich nog meer moet toeleggen op zowel budgetopvolging als projectopvolging. De gesprekken met Digipolis zijn in 2013 opgestart om nieuwe afspraken vast te leggen rond budgettering, rapportering, exploitatie en projectwerking. Deze afspraken moeten leiden tot een nog betere samenwerking de komende jaren.
23.2.3 Ondersteuning van projecten
Coördinatie Informatica ondersteunt kwalitatief diverse IT-projecten. Door de kennis van de werking van het OCMW, de werking van Digipolis en de kennis van IT zowel op technisch als functioneel vlak, is zij het best geplaatst om deze ondersteuning te bieden. In de loop van 2013 zijn volgende projecten ondersteund: Business Intelligence (BI) en BI Beleids -en Beheerscyclus;
New Horizon en Digitaal Sociaal Dossier (DSD);
e-HRM;
Nieuw Financieel Instrumentarium (NFI);
Digitaal Informatie- en Archiefbeheer (DiA);
Werkorderbeheer.
23.2.4 Migratie naar Windows 7 en Office 2010
Vanaf april 2014 wordt Windows XP en Office 2003 niet meer ondersteund door Microsoft, daarom migreert OCMW Gent naar Windows 7 (lokaal op laptops en desktops) en naar Office 2010 (zowel lokaal als in XenApp). Deze migratie brengt tal van voordelen met zich mee: Stad Gent heeft dezelfde migratie achter de rug, de uitwisseling van documenten zal
minder problemen veroorzaken omdat we allemaal op hetzelfde platform werken.
Omdat alle klanten op hetzelfde standaardplatform draaien, wordt het voor Digipolis eenvoudiger om technisch te ondersteunen.
324
Windows 7 staat garant voor meer performantie en efficiëntie.
Windows 7 is beter beschermd tegen virussen en malware.
In Office 2010 zitten heel wat verbeteringen, vooral Outlook is veel krachtiger en efficiënter geworden.
De migratie zal tegen einde april 2014 afgerond zijn.
23.2.5 e-Besluitvorming
In 2013 hebben we de toepassing verder geoptimaliseerd. Dit uitte zich vooral voor de secretariaatsmedewerkers in een verbeterde tool voor de aanmaak van agenda‟s en het verplaatsen van agendapunten. Dit jaar hoefde je ook niet langer in te loggen in de toepassing maar herkende e-Besluit automatisch wie was ingelogd op de computer. Als laatste belangrijke wijziging hebben we in 2013 de financiële velden opnieuw ingesteld. De volgorde van de velden is logischer gemaakt en ook de weergave van de velden op de detailpagina en in de publicaties zijn overzichtelijker geworden. Elke besluit dat financiële gevolgen heeft werd vanaf dit jaar ook altijd aangeboden aan de dienst Budgettering voor advies. Op het einde van het jaar hebben we de voorbereidingen getroffen om vanuit e-Besluitvorming te kunnen koppelen met het nieuwe stemsysteem in de nieuwe raadzaal. De terugkoppeling van de stemresultaten naar e-Besluitvorming wordt in 2014 uitgewerkt.
23.2.6 Invoeren nieuw printbeleid
In 2013 werd een nieuw printbeleid uitgeschreven voor OCMW Gent in samenwerking met Facility Management en Digipolis. Het nieuwe printbeleid heeft een aantal algemene doelstellingen: Het gebruik en toekennen van printers, kopieermachines, scanners en faxen
rationaliseren en uniformiseren;
Efficiënter werken;
Kwaliteit verhogen;
Duurzaamheidsbeleid (energie besparen + aantal prints verminderen);
Aantal printers, scanners, faxen en kopieertoestellen verminderen.
Om dit te realiseren, moesten alle OCMW locaties bezocht worden. Er is gekozen om de invoering op te delen in 3 fasen om het beheersbaar te houden. In 2013 werden fase 1 en 2 met succes gerealiseerd. Zo werden er in fase 1 in totaal 16 OCMW-locaties bezocht waarbij het totaal aantal printers verminderd werd met 68%. Fase 3 werd opgestart in 2013 maar wordt gerealiseerd in 2014.
325
23.2.7 Website lokale dienstencentra
Aan de basis van de website voor de lokale dienstencentra ligt een proefproject rond online betalen. De bedoeling is om alle activiteiten van de lokale dienstencentra online te raadplegen, reserveren en betalen. De ontwikkeling van deze website en de links met het registratiesysteem van de lokale dienstencentra, Recreatex en het onlinebetaalsysteem, Ogone werden in oktober 2013 voltooid. De lancering van deze website werd uitgesteld tot 2014 om de uitrol van het Nieuw Financieel Instrumentarium niet te bemoeilijken.
23.2.8 Gebruikersondersteuners (GO’s)
De GO-werking bestaat ondertussen 11 jaar en in die tijd is het takenpakket ook uitgebreid. Vanuit Coördinatie Informatica is er ondersteuning in de vorm van handleidingen, vorming, enz. De vraag rees of wij met deze ondersteuning voldoende tegemoet komen aan de verwachtingen vanuit de groep GO‟s. Daarom hielden we in 2013 een enquête. In 2014 worden aan de resultaten verbeteracties gekoppeld worden, om de tevredenheid te behouden en onze ondersteuning te optimaliseren.
23.3 Dienst Preventie en veiligheid
Adres Campus Prins Filip Jubileumlaan 217 9000 Gent Aantal personeelsleden Preventie en veiligheid voltijds equivalenten: 3,3 koppen: 4
23.3.1 Doelstellingen
De dienst Veiligheid is de Interne Dienst voor Preventie en Bescherming op het werk (IDPB). Deze dienst staat het OCMW als werkgever en de OCMW-werknemers bij in de uitwerking, de programmering, de uitvoering en de evaluatie van het welzijnsbeleid in de organisatie. Het doel is om het welzijn van de werknemers op het werk op een praktische wijze te optimaliseren en het aantal arbeidsongevallen tot een minimum te herleiden. De acht domeinen waarop de dienst actief is, zijn: arbeidsveiligheid;
bescherming van de gezondheid van de werknemers op het werk;
psychosociale belasting;
326
ergonomie;
arbeidshygiëne;
verfraaiing van de werkplaatsen;
maatregelen rond leefmilieu;
bescherming van de werknemers tegen geweld, pesten en seksueel gedrag op het werk.
De onderdelen die de Interne Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk niet mag uitvoeren, worden uitbesteed aan de vzw IDEWE die fungeert als Externe Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk. Naast de wettelijke taken, voortvloeiend uit bovenstaande domeinen, zijn er tal van andere activiteiten die de dienst Preventie & Veiligheid opneemt, zoals: de beveiliging tegen inbraak in de gebouwen adviseren en opvolgen;
de fysieke veiligheid van het personeel tegen agressie door derden voorkomen;
het beheersen van afvalstromen;
het begeleiden van de beveiliging van het informaticanetwerk;
de brandpreventie begeleiden en coördineren.
23.3.2 Realisaties
23.3.2.1 Arbeidsongevallen.
De kosten voor arbeidsongevallen zijn herverzekerd bij ETHIAS. Tijdens het jaar 2013 werden in totaal 80 incidenten erkend als arbeidsongevallen met meer dan één dag afwezigheid. Daarvan waren er 50 werkgebonden ongevallen, 27 ongevallen tijdens de weg van en naar het werk en 3 ongevallen tijdens de sportdag. List break2
a. Ernst en arbeidsverlet
In 2013 gaven de 53 werkgerelateerde arbeidsongevallen (incl. 3 sportongevallen) aanleiding tot 613 dagen arbeidsverlet. b. Evolutie arbeidsongevallen
Om effectief de arbeidsongevallen jaar na jaar te kunnen vergelijken in functie van het aantal medewerkers worden deze meeteenheden berekend als:
ingblootstellurenaantal
evallenarbeidsongaantalgraadfrequentie
__
_1000000
ingblootstellurenaantal
letarbeidsverurenaantalernstgraadwerkelijke
__
__1000_
327
Dit geeft voor 2013 volgende kengetallen (op het werk). Fg= 1 000 000 x 53 = 17.6 3 008 354,57 Eg= 1 000 x 613 = 0,20 3 008 354,57 Door de aangehouden sensibiliserende en de preventieve acties, daalt de frequentiegraad en de ernstgraad gemiddeld verder.
Evolutie arbeidsongevallen - OCMW Gent
0,0
5,0
10,0
15,0
20,0
25,0
30,0
35,0
40,0
45,0
50,0
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
werkjaarFG
0,00
0,15
0,30
0,45
0,60
0,75
0,90
1,05
1,20
1,35
1,50
EG
frequentiegraad op het werk
ernstgraad op het werk
Het aandeel van de weg-werk ongevallen (thuis/werk) is ongeveer één derde van het totaal aantal ongevallen. Het aandeel afwezigheden als gevolg van de ongevallen op het werk bedraagt 371 dagen. Sportongevallen op bijeenkomsten georganiseerd door de werkgever geven aanleiding tot 42 dagen werkverlet. Acties om het aantal arbeidsongevallen te reduceren: Verdere plaatsbezoeken, in samenwerking met IDEWE, brengen knelpunten in kaart die
aangepast worden.
Adviezen rond veiligheid worden verder opgevolgd.
De veiligheidsinstructies worden blijvend meegedeeld en openbaar gemaakt voor alle personeelsleden.
Overzicht van het aantal arbeidsongevallen en aantal afwezigheden met meer dan 1 dag afwezigheid de dag van het ongeval niet inbegrepen, ingedeeld via de departementen.
328
Werkjaar 2013 aantal verschillende medewerkers gemeten over volledig jaar 2411
Aantal ongevallen > 1dag verlet Soort arbeidsongeval Fg = frequentiegraad
Departement op sportdag op weg van/naar werk op het werk Eindtotaal Uren blootstelling op het werk
SD Sociale Dienstverlening 2 6 9 17 966.929,97 uur 11,4
PO Personeel en ondersteuning 4 4 8 259.163,66 uur 15,4
FI Financiën 0 62.453,55 uur 0,0
OZ Ouderenzorg 7 9 16 1.001.315,68 uur 9,0
BO Bestuursorganisatie 2 2 63.911,17 uur 0,0
ART60 Artikel 60 1 8 28 37 654.580,53 uur 44,3
Eindtotaal 3 27 50 80 3.008.354,57 uur 17,6
Verhouding sport-weg-werk 3,8% 33,8% 62,5%
Afwezigheden > 1dag verlet Soort arbeidsongeval Weg = werkelijke ernstgraad
Departement op sportdag op weg van/naar werk op het werk Eindtotaal FTE op het werk
SD Sociale Dienstverlening 17 dagen 70 dagen 107 dagen 194 dagen 578,31 0,13
PO Personeel en ondersteuning 21 dagen 54 dagen 75 dagen 155,00 0,21
FI Financiën 0 dagen 37,35 0,00
OZ Ouderenzorg 90 dagen 89 dagen 179 dagen 598,87 0,09
BO Bestuursorganisatie 46 dagen 46 dagen 38,22 0,00
ART60 Artikel 60 25 dagen 144 dagen 321 dagen 490 dagen 391,50 0,53
Eindtotaal 42 dagen 371 dagen 571 dagen 984 dagen 1799,26 0,20
Verhouding sport-weg-werk 4,3% 37,7% 58,0%
Forfaitaire dagen (blijvend letsel) Soort arbeidsongeval Geg = globale ernstgraad
Departement op sportdag op weg van/naar werk op het werk Eindtotaal werknemers op het werk
SD Sociale Dienstverlening 0 dagen 0 dagen 0 dagen 0 dagen 704 0,13
PO Personeel en ondersteuning 750 dagen 0 dagen 750 dagen 190 0,21
FI Financiën 0 dagen 43 0,00
OZ Ouderenzorg 0 dagen 0 dagen 0 dagen 756 0,09
BO Bestuursorganisatie 0 dagen 0 dagen 58 0,00
ART60 Artikel 60 0 dagen 825 dagen 300 dagen 1.125 dagen 692 0,99
Eindtotaal 0 dagen 1.575 dagen 300 dagen 1.875 dagen 2443 0,30
Verhouding sport-weg-werk 0,0% 84,0% 16,0% Opm: 2 overeenkomsten per wn = 2 werknemers
23.3.2.2 Agressiepreventie en opvolging.
In 2013 werden in totaal 39 agressieaangiften geregistreerd. Acht aangiftes vermelden fysieke agressie. In 3 gevallen werd politieassistentie gevraagd. Daarmee zitten de aangiften in een dalende lijn. Maar bij een rondvraag blijkt dat het aantal agressievoorvallen niet daalt, maar dat er een gewenning optreedt en dat daardoor een aangifte niet meer wordt doorgestuurd. De frequentste vorm van agressie is verbaal. De medewerkers ervaren deze vorm ook het vaakst als sterk bedreigend. Elk agressievoorval dient door de hiërarchische lijn nauwgezet opgevolgd te worden en daar waar nodig, nuttig ondersteund door de interne dienst. Tijdens het begin van hun loopbaan krijgen alle medewerkers die in contact komen met cliënten een opleiding volgens het agressieprotocol. Ze worden jaarlijks uitgenodigd op een terugkom-moment. De nood aan deze permanente opleiding blijkt uit de evolutie van de agressieaangiftes.
329
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
fysiek licht
fysiek matig
fysiek sterk
verbaal licht
verbaal matig
verbaal sterk0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
Aantal aangiftes
werkjaar soort agressie
Evolutie agressieaangiftes OCMW Gent
330
23.3.2.3 Afvalophaling
De dienst Veiligheidis verantwoordelijk voor een selectieve afvalophaling. De voornaamste afvalstromen worden hieronder opgesomd. Evolutie van het totaal opgehaald afval per soort:
2013 2012 2011 2010 2009 2008 2007
AFVALSOORT
Glas 29.9 m³ 27,6 m³ 22 m³ 14,6 m³ 28 m³ 22 m³ 21.6 m³
Restafval klasse II
407681 kg
202230 kg
170270 kg
286690 kg
364668 kg
513.198 kg
407.395 kg
Papier en karton 47457 kg
47585 kg
38985 kg
39615 kg
35104 kg
39.872 kg 42.455 kg
Luierafval 117692 kg
150816 kg
152620 kg
168359 kg
112045 kg
112.072 kg
133.458 kg
Medisch afval 242 kg 255 kg 211 kg 110 kg 157 kg 269 kg 132 kg
Groenafval 10840 kg
4780 kg 9280 kg 8400 kg 14980 kg
8.240 kg 16.460 kg
Volumecontainers (OTC)
233032 kg
184180 kg
130060 kg
0 0 0 0
Gemengd bouwafval
37520 kg
41960 kg
20860 kg
19820 kg
20360 kg
23.540 kg 9.320 kg
Frituurolie/vet 782 kg 646 kg 720 kg 992 kg 1198 kg 912 kg 1.081 kg
Vertrouwelijk papier
22824 kg
18064 kg
20170 kg
14442 kg
17647 kg
14.615 kg 10.381 kg
Lampen Nvt nvt 138 kg nvt 0 kg 507 kg 324 kg
PMD 7887 kg 6664 kg 8800 kg 6600 kg 13976 kg
9.230 kg 9.955 kg
Verf, lijm, zuren en solventen
545 kg - - - - - -
Het volume opgehaald glas na afroep is ongeveer gelijk gebleven. De stijging van het restafval en de volumecontainers komt van de verhuizingen en de daarmee gepaarde opruimingen. Ook ruimden woonzorgcentra heel wat onbruikbaar en defect materiaal op. Het afvoeren van papier en vertrouwelijk papier is gestegen door de schoningsoperaties als gevolg van het invoeren van het DSD (DSD = digitaal sociaal dossier). Er zijn aanzienlijk meer containers gevuld door ontruimingen. De oude lampen worden rechtstreeks (en gratis) opgehaald door RECUPEL.
23.3.2.4 Informatieveiligheid
Door permanent overleg met Digipolis en de andere leden van de werkgroep informatieveiligheid blijft dit onderwerp onder de aandacht en stijgt de motivatie om ook op informaticavlak veilig te werken. De werkgroep adviseerde om aan de nieuwkomers, het onderhoudspersoneel en de gebruikerondersteuners (= ploeg van aanspreekpunten voor ICT die in nauw contact staan met medewerkers van hun departement) een opleiding rond informatieveiligheid te geven.
331
23.3.2.5 Videobewaking
In 2013 werd 6 keer een beroep gedaan op de geregistreerde beelden, in het kader van onderzoeken. Hiervan werden 3 onderzoeken gevoerd op rechtstreekse vraag van de wijkpolitie. In die gevallen was het OCMW Gent geen schadelijder.
23.3.2.6 Risicobeheersing legionellabesmetting
Voor de gebouwen waar een beheersplan nodig is werd dit verder opgevolgd door labo-analyses en temperatuurregistraties. Na een grondige controle door de overheidsdiensten werden de beheersplannen, waar nodig, nog verder verfijnd.
23.3.2.7 Sensibilisering van veiligheid voor nieuwkomers
Iedere maand neemt de dienst Preventie & Veiligheid een deel van de onthaalsessies voor nieuwe medewerkers op zich. Elk nieuw personeelslid krijgt tijdens deze opleiding rechtstreeks bruikbare adviezen mee rond veiligheid met bijzondere aandacht naar preventie van ongevallen. In 2013 gaf de dienst 11 dergelijke opleidingssessies.
332
24 Afdeling Facility
Adres Oefenpleinstraat 6 9050 Gentbrugge Aantal personeelsleden Facility Management: voltijds equivalenten: 62,2 koppen: 70
24.1 Grote projecten
Dit overzicht omvat alleen de grotere projecten en niet alle kleinere werkzaamheden die Facility Management (FM) heeft uitgevoerd. Dit zou tot een te grote opsomming leiden. De grotere werkzaamheden kunnen we in drie categorieën opdelen: Externe studie – externe uitvoering: FM doet de voorbereidende studies, maar de
opmaak van het uiteindelijk dossier gebeurt door een extern studiebureau. Een externe firma voert de werkzaamheden uit.
Interne studie – externe uitvoering: FM doet de studie, maar de uitvoering van de werkzaamheden gebeurt door externen.
Interne studie – interne uitvoering: FM deed zowel de studie als de werkzaamheden.
List break2
List break2
a. Externe studie – externe uitvoering
Omgevingsaanleg en ondergrondse parking Campus Prins Filip.
In 2013 werd al de ondergrondse parking in gebruikgenomen en werd verder gewerkt aan de omgevingsaanleg. Bedoeling is om in 2014 de gehele, opnieuw aangelegde buitenomgeving in gebruik te nemen. Uitbreiden van het pensionwonen De Baai.
Pensionwonen de Baai wordt uitgebreid met een nieuwbouw volgens de regels van de passiefbouw. De bouw startte in april 2012. Bedoeling is om de 12 nieuwe kamers in gebruik te kunnen nemen in het voorjaar van 2014. Ldc Ten Hove: renovatie van de bestaande gebouwen.
Om te voldoen aan de eisen van toegankelijkheid en de brandweervoorschriften werd het dienstencentrum grondig verbouwd. Het verbouwde en vernieuwde ldc werd in gebruikgenomen op 19 april 2013. Nieuwbouw assistentiewoningen en een nieuw lokaal dienstencentrum in Zwijnaarde.
Voor de bouw van deze voorzieningen werd op vraag van Stad Gent een masterplan opgemaakt voor de site. Hierna werden samen met de ontwerper de plannen opgemaakt voor de nieuwe assistentiewoningen en werd eind 2012 de bouwaanvraag ingediend voor 36 woningen. In 2013 werd de bouwvergunning ontvangen.
333
Door gewijzigde eisen in het project werd samen met de ontwerper het ontwerp volledig herbekeken. Het gebouw wordt op een andere locatie op het terrein gebouwd. Begin 2014 wordt een nieuwe bouwaanvraag ingediend. Nieuwbouw assistentiewoningen in Sint-Amandsberg.
OCMW Gent wil ca. 30 flats voor senioren bouwen op de site van wzc Het Heiveld. In 2012 werd een masterplan opgemaakt voor de site. Dit masterplan zet de krijtlijnen uit voor de verdere ontwikkeling van de site en de locatie voor de assistentiewoningen. Voor dit dossier wordt in 2014 een ontwerper aangesteld. Nieuw kantoorgebouw met ondergrondse parking Sint-Martensstraat.
In de Sint-Martensstraat wordt een nieuw kantoorgebouw gebouwd met een ondergrondse parking. Deze opdracht werd in 2011 toegewezen. De werkzaamheden zijn gestart op 12 december 2011 en werden in 2012 en 2013 voortgezet. Er waren problemen met het droogleggen van de bouwput waardoor er vertraging is opgelopen. Het eerste gedeelte werd in gebruikgenomen in juli 2013. In het voorjaar van 2014 nemen we het tweede deel in gebruik, waaronder ook de nieuwe raadzaal. Nieuwbouw woonzorgcentrum Zuiderlicht in Mariakerke.
In 2013 werd het definitieve ontwerp afgerond en goedgekeurd door het bestuur. Eind 2013 werd het dossier ingediend bij Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden (VIPA) voor het verkrijgen van subsidies. In het voorjaar 2014 wordt de bouwaanvraag ingediend. De start van de werkzaamheden is gepland begin 2015. Welzijnsknoop Ledeberg.
In Ledeberg zijn de werkzaamheden voor de bouw van de „Welzijnsknoop‟ gestart midden 2012. Het gebouw biedt onderdak aan een aantal diensten van het OCMW, Stad Gent en andere organisaties. Het gebouw werd in gebruikgenomen eind 2013. De officiële opening is gepland in het voorjaar van 2014. b. Interne studie – externe uitvoering
Raamcontract HVAC
Om de HVAC-installaties (Heating, Ventilation and Air Conditioning) binnen het OCMW te kunnen onderhouden, wordt een raamcontract uitgeschreven voor een externe firma. In 2013 werd het grootste deel van de installaties al geïnventariseerd. De publicatie van de opdracht is gepland voor 2014. Raamcontract onderhoud daken
Om een degelijk preventief onderhoud van alle daken binnen het OCMW te kunnen garanderen, wordt een raamcontract uitgeschreven. In 2013 werd een inventarisatie opgemaakt van alle daken zodat in 2014 de opdracht uitbesteed kan worden. c. Interne studie – interne uitvoering
Raamcontract signalisatie.
De signalisatie binnen OCMW Gent wordt verzorgd door het studiebureau. De hele studie en uitvoering gebeuren binnen de dienst. De borden worden extern aangekocht en de invulling en het plaatsen van de borden gebeuren met eigen personeel.
334
24.2 Beheer onroerend goed in Nederland
Facility Management beheert de gronden in Nederland in samenwerking met de Nederlandse vastgoedmakelaar „Van Hoeve Makelaars‟. Zij innen de jacht- en pachtgelden en verzorgen de administratie rond de verkoop van gronden. In 2013 werden de volgende inkomsten geregistreerd: opbrengsten jacht- en pachtvergoedingen: ± € 280.000
In 2013 werd gewerkt aan het opmaken van een verkoopsdossier voor alle eigendommen in Nederland. In 2014 wordt een dossier gepubliceerd, zodat geïnteresseerden via een openbare verkoop kunnen bieden op het volledige patrimonium in Nederland.
24.3 Grote aankoopdossiers
Hierna volgt een overzicht van alle aankopen, gerealiseerd op het exploitatiebudget en op het investeringsbudget. List break2
a. Aankopen gerealiseerd op het exploitatiebudget (prijzen incl. btw)
2012 bedragen in euro
2013 bedragen in euro
Aankoop diverse goederen
2.240.071 2.158.420,30
Aankopen technisch materiaal
743.400 730.567,94
totaal 2.983.471 2.888.988,20
Het bedrag van de aankopen op het exploitatiebudget is iets gedaald in 2013 in vergelijking met 2012. b. Aankopen gerealiseerd op het investeringsbudget (prijzen incl. btw)
2012 bedragen in euro
2013 bedragen in euro
medisch en niet-medisch materiaal
111.266 345.022,32
meubilair 620.415 605.162,90
bouwmaterialen 104 1.358,027
elektriciteit & sanitair 3.140 9.662,577
hout en schildersmaterialen 58.986 53.467,59
vervoer – rollend materiaal 236.945 324.268,80
totaal 1.030.856 1.338.942,2
Het aantal aankopen op het investeringsbudget is in 2013 gestegen ten opzichte van 2012. Bepaalde uitgavenposten zijn gedaald, andere gestegen: De aanvragen medisch en niet-medisch materiaal vanuit de organisatie zijn gestegen in
2013 tegenover 2012. Dit heeft voornamelijk te maken met de twee (ver)bouwprojecten die in 2012 werden gerealiseerd: Ten Hove en de Welzijnsknoop. Dit verklaart ook
335
waarom de kosten voor elektriciteit en sanitair verdriedubbeld zijn. Daarnaast werden in woonzorgcentrum Zonnebloem alle televisietoestellen vervangen door flatscreens.
In 2013 zijn de uitgaven voor vervoer – rollend materieel gestegen omdat er verschillende nieuwe wagens zijn aangekocht.
24.4 Duurzame aankoop
De dienst Ondersteuning zorgt al enkele jaren voor de aankoop van duurzame producten. Met onderstaande aankopen draagt de dienst bij tot een duurzame organisatie: In 2013 werd een nieuw contract afgesloten voor de aankoop van fairtradedranken
(wijnen, koffie en fruitsappen).
Papierwaren en omslagen: het papier en de omslagen die de dienst aankoopt, zijn 100% milieuvriendelijk en bezitten minstens 1 ecologisch label, bijvoorbeeld: „Nordic Swan Label of EU ecolabel‟.
Bij het dossier over de kantoorbenodigdheden werd de nadruk gelegd op het aanbieden van zoveel mogelijk milieuverantwoorde producten.
Herbruikbare en recycleerbare verpakkingen: de dienst streeft ernaar om zoveel mogelijk producten te laten leveren in herbruikbare en recycleerbare verpakkingen.
Sonde- en bijvoeding: voor deze voeding bestaat er ook een optimalisatiesysteem. Zo hebben de bewoners van de woonzorgcentra het meeste voedingscomfort, maar vermijden ze ook oververbruik.
Elektrische toestellen: waar mogelijk wordt bij de aankoop van elektrische toestellen minstens een energielabel A+ gevraagd.
In 2013 werd er een nieuw printbeleid opgesteld. Dit zorgt ervoor dat iedereen standaard zwart/wit en recto verso print. In 2013 werd het nieuwe printbeleid al toegepast op 29 locaties. Daardoor werden 207 kleine printers uit dienst genomen en vervangen door grote multifunctionele kopieermachines. Dat resulteert in een besparing op papier, tonercartridges en elektriciteit.
24.5 Drukkerij
Drukkerij Onderbergen 80 9000 Gent Voor 2013 hebben wij volgende aantallen opdrachten volgens type ontvangen:
Aantal in 2013
Nieuw drukwerk dat eerst wordt goedgekeurd door de dienst Communicatie of de informatieambtenaren van Ouderenzorg en Sociale Dienstverlening
207
336
Herdrukken of printopdrachten van bestaande publicaties en documenten. Deze gaan rechtstreeks naar de Drukkerij, zonder tussenkomst van Communicatie
283
Opdrachten met voorbereiding zonder tussenkomst van Communicatie 542
Kopieerwerk voornamelijk voor bijzondere comités en betekeningen 240
Fotoreportages in functie van specifieke publicaties, feestelijkheden en protocollaire aangelegenheden
56
List break2
a. Vernieuwing printerpark en verschuiving van zwart-wit naar kleurendrukwerk
De belangrijkste gebeurtenis in 2013 is de vernieuwing van het printerpark voor de komende 5 jaar. De aanbesteding werd geraamd op 600.000 €. Deze raming was gebaseerd op de kosten en het printvolume van het voorgaande jaar. De toewijzing gebeurde voor een bedrag van 340.000 €, wat de gunstige prijsevolutie aangeeft van dergelijk printwerk. Wegens een belangrijke verschuiving in de aard van het gevraagde drukwerk werd overgeschakeld van een hoogvolume zwart-witprinter en een midvolume kleurenprinter naar twee midvolume kleurenprinters. De daling in zwart –wit bestellingen voor bestuursorganen wijst op de invoering van e-Besluitvorming, waarbij het Vast Bureau, verschillende Bijzondere Comités en de Raad digitaal verlopen. Het zijn voornamelijk de bestellingen in kleur die meer werk vragen dan een eerder routinematige drukopdracht. Het gaat hier over het ontwerpen van brochures, folders, uitnodigingen, banners, posters, cd‟s/dvd‟s en allerhande formulierendrukwerk. Er is geen registratie van de tijdsinvestering per werkorder, maar het eindontwerp van een brochure is al snel een halve dag werk voor de Drukkerij. b. Opleiding Publisher voor medewerkers
De Drukkerij organiseert opleidingen over het softwarepakket Publisher. Via deze opleiding leren de medewerkers op de diensten maximaal de vaardigheid van het vormgeven aan. Maar de expertise blijft in die mate gespecialiseerd dat een vormgever de laatste hand moet leggen aan het ontwerp om het huisstijlconform en professioneel te maken. De Drukkerij vormt dan ook het sluitstuk in het realiseren van een publicatie. c. Optimalisatie werkproces
Om het ontwerp- en goedkeuringsproces te optimaliseren, is een digitaal werkproces uitgewerkt. Dat stippelt de weg uit die een publicatie moet afleggen: van het beginontwerp op een dienst, over het nazicht door de informatie- en communicatieambtenaren en de eindredactie, tot de vormgeving door de Drukkerij. Zo wordt de toepassing van de huisstijl, met de daaraan verbonden sjablonen, vereenvoudigd voor de medewerkers op de diensten.
337
25 Afdeling Human Resources
25.1 Personeel
Adres Campus Prins Filip, Jubileumlaan 217 9000 Gent Aantal personeelsleden Personeel: voltijds equivalenten: 25,9 koppen: 30
25.1.1 Aantal personeelsleden in OCMW Gent
Onderstaande cijfers zijn gegenereerd op 31 december 2013 Grafiek 1: overzicht personeelsbezetting in koppen
586 552 531 729
1010 1052 1084
891
325 359 349 397
1921 1963 1964 2017
0
500
1000
1500
2000
2500
2010 2011 2012 2013
aan
tal p
ers
on
eels
led
en
jaar
overzicht personeelsbezetting in koppen
Statutair personeel
Contractueel personeel
Personeelsleden art.60§7
Totaal
Eind 2012 waren er 2.017 personeelsleden (koppen) in dienst bij het OCMW Gent. Dit cijfer omvat zowel de statutair aangestelde personeelsleden, het aantal contractuele (al dan niet met gesubsidieerde contracten) personeelsleden als de personeelsleden art.60§7.
338
Personeelsleden kunnen kiezen om voltijds of deeltijds (met een tewerkstellingsbreuk) te werken. Als we rekening houden met de deeltijdse tewerkstellingen dan komen we tot een effectieve tewerkstelling van 1.804,74 VTE (= aantal personeelsleden uitgedrukt in voltijds tewerkgestelde equivalenten). Grafiek 2: evolutie voltijds tewerkgestelde equivalenten (VTE)
311,4
346,25336,65
390,29
580,4 585,1 580,4 580,5
588,15 598,05 594,75 600,95
217,9 216,5 225 233
0
100
200
300
400
500
600
700
2010 2011 2012 2013
VTE
jaar
Evolutie voltijds tewerkgestelde equivalenten (VTE)
personeelsledenart.60§7
DepartementSocialedienstverlening
DepartementOuderenzorg
overigedepartementen
De stijging van het aantal personeelsleden art.60§7 over de voorbije jaren is het meest opvallend Voor de verdere interpretatie van het cijfermateriaal werken wij met het aantal personeelsleden in koppen.
339
25.1.2 Personeelsbeweging
Grafiek 3: redenen van uitdiensttreding
dading; 11
einde contract; 32
ontslag verleend; 33
ontslagen; 22
overlijden; 3
pensioen; 25
Uit dienst
In 2013 gingen 126 personeelsleden uit dienst om diverse redenen. Het aantal personeelsleden art.60§7 dat het OCMW verliet, is hierin niet meegeteld. Eén vierde (32) waren contracten van bepaalde duur die automatisch beëindigd werden door het bereiken van de einddatum. 22 personeelsleden kregen hun ontslag (ontslagen, ontslag met verbrekingsvergoeding of ontslag om dringende redenen) en 44 personeelsleden (11 via dading en 33 ontslag verleend) kozen er zelf voor om het OCMW te verlaten. Er is een kleine stijging van het aantal personeelsleden dat zelf kiest om het OCMW te verlaten. 25 personeelsleden (20 statutaire en 5 contractuele personeelsleden) gingen met pensioen. Dit jaar overleden drie personeelsleden. In de loop van het jaar kwamen er, al dan niet met een kortlopend en/of tijdelijk vervangingscontract, ook nieuwe personeelsleden bij. Het gaat om 127 „unieke‟ personen (exclusief personeelsleden art.60§7). (Ter info: dit wil zeggen dat een personeelslid dat bijvoorbeeld in dienst treedt, een periode uit dienst gaat en dan weer start, maar één keer geteld wordt)
340
25.1.3 Statutair versus contractueel versus personeel art.60§7
Grafiek 4: vergelijking tussen statutair, contractueel personeel en personeel art.60§7
36,14%729
44,17%891
19,68%397
Statutair - contractueel - personeel art.60§7
Statutair personeel
Contractueel personeel
Personeelsleden art.60§7
44,17% van het personeel is aangeworven op contractuele basis, 19,68% zijn personeelsleden art.60§7 en 36,14% is statutair. Door de beleidsbeslissing om terug te statutariseren zien we een stijgende trend bij het statutair aangesteld personeel. In 2013 stijgt het aantal statutairen met 9,10% tegenover 2012. Binnen de art.60-tewerkstelling stellen we een zeer lichte stijging vast met 1,91%. De personeelsleden aangeworven op contractuele basis dalen met 11,02% tegenover 2012. Grafiek 5: verdeling contractueel en statutair personeel volgens functiegroep
0%
20%
40%
60%
80%
100%
2,35%
17,96%9,63%
0,80%
3,40%
12,22%8,58%
0,06%
9,32%
11,17%9,01%
1,11%
0,68%
9,38%4,20%
0,12%
Contractueel - statutair volgens functiegroep
% statutair
% contractueel
341
Uit een vergelijking tussen contractuele en statutaire personeelsleden per functiegroep blijkt een overwicht aan statutaire invulling bij leidinggevend personeel, technisch personeel en wettelijke graden. Voor deze cijfers werd de functie van voorzitter als contractuele wettelijke graad aangezien. Door de statutarisering wordt de verhouding tussen contractueel en statutair personeel evenwichtiger. Bij het paramedisch personeel en onderhoud en keukenpersoneel is er nog een groot deel contractueel. Grafiek 6: verdeling statutair personeel volgens functiegroep
leidinggevend personeel21%
administratief personeel25%
maatschappelijk werk20%
technisch personeel2%
paramedisch personeel2%
verplegend en verzorgend personeel
21%
onderhoud en keuken personeel
9%
Statutair personeel volgens functiegroep
Ook per functiegroep zijn enkele verhoudingen per statuut meetbaar. Bij de statutaire functiegroepen zijn het leidinggevend personeel, de maatschappelijk werkers, het administratief en het verplegend en verzorgend personeel evenredig vertegenwoordigd. Grafiek 7: verdeling contractueel personeel volgens functiegroep
leidinggevend personeel4%
administratief personeel33%
maatschappelijk werk18%technisch personeel
1%
paramedisch personeel6%
verplegend en verzorgend personeel
22%
onderhoud en keuken personeel
16%
Contractueel personeel volgens functiegroep
Wanneer we het contractueel personeel per functiegroep bekijken, zien we dat de contractuele personeelsleden verhoudingsgewijs voornamelijk tot het administratief,
342
onderhoud en keuken, het verplegend en verzorgend personeel en de maatschappelijk werk(st)ers behoren. In tegenstelling tot het statutair personeel behoort maar 4% van het contractueel personeel tot het leidinggevend personeel.
25.1.4 Verhouding vrouw – man
Grafiek 8: man-vrouw verhouding
30%
70%
man/vrouw verhouding
mannen vrouwen
Er werken 1.418 (70%) vrouwen en 599 (30%) mannen voor OCMW Gent. Vrouw – man verhouding in relatie tot de baremaschalen. Grafiek 9: man-vrouw verhouding
3
54
128
93
33 54
234
-
84
413
558
68
132 163
-
100
200
300
400
500
600
wettelijkegraden
A B/BV C D E Art.60
loonschalen
Gender en loonschalen
Man
Vrouw
343
Als we de verhouding man/vrouw bekijken in functie van de verloning (volgens barema), kunnen we vaststellen dat in alle loonschalen het merendeel van de personeelsleden vrouw is. Er is een mannelijk overwicht te vinden bij de wettelijke graden en bij de personeelsleden art.60§7. Bijbehorende tabel
niveau M V Eindtotaal
W.G. + voorzitter
100% 0% 3
A 39% 61% 138
B/BV 24% 76% 541
C 14% 86% 651
D 33% 67% 101
E 29% 71% 186
Art.60 59% 41% 397
Eindtotaal 30% 70% 2.017
25.1.5 Leeftijdsopbouw
Grafiek 10: leeftijdspyramide
5
107
236
305 314
254240
255231
68
20
50
100
150
200
250
300
350
<20 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-64 >65
aan
tal
leeftijd
Leeftijdspyramide
5, 55% van de personeelsleden is jonger dan 25 jaar terwijl 27, 56% 50 jaar en ouder is. Wanneer wij uitgaan van de theoretische pensioengerechtigde leeftijd van 65 jaar kan ongeveer 14,92% van de personeelsleden binnen de 10 jaar met pensioen. Uit de gegevens blijkt dat maar een minderheid (3,47%) blijft werken na de leeftijd van 60 jaar. De andere leeftijdscategorieën kennen een evenredige vertegenwoordiging.
344
Bijbehorende tabel
Totaal %
<20 5 0,25%
20-24 107 5,30%
25-29 236 11,70%
30-34 305 15,12%
35-39 314 15,57%
40-44 254 12,59%
45-49 240 11,90%
50-54 255 12,64%
55-59 231 11,45%
60-64 68 3,37%
>65 2 0,10%
Eindtotaal 2017 100%
25.1.6 Leeftijd en gender
Grafiek 11: verhouding leeftijd en gender
0 100 200 300 400
<20
20-24
25-29
30-34
35-39
40-44
45-49
50-54
55-59
60-64
>65
Leeftijd en gender
M
V
Ook in de verschillende leeftijdscategorieën zien we een overwicht van vrouwelijke personeelsleden.
345
Bijbehorende tabel
M %M V %V Eindtotaal
<20 1 20% 4 80% 5
20-24 32 30% 75 70% 107
25-29 54 23% 182 77% 236
30-34 88 29% 217 71% 305
35-39 94 30% 220 70% 314
40-44 80 31% 174 69% 254
45-49 83 35% 157 65% 240
50-54 72 28% 183 72% 255
55-59 73 32% 158 68% 231
60-64 20 29% 48 71% 68
>65 2 0% 0 0% 2
Totaal 599 1418 2017
25.1.7 Leeftijdsverdeling per statuut
Grafiek 12: leeftijdsverdeling per statuut
5
39
52
7059
4453
39
26
10
0
67
173 171
133
91 9387
52
22
21
11
64
122119
94
129
153
36
00
20
40
60
80
100
120
140
160
180
200
<20 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60-64 >65
leeftijdsverdeling per statuut
personeelsledenart.60§7
Contractueelpersoneel
statutair personeel
Bij de leeftijdscategorie 18 tot 24 jaar zijn er 13 statutaire personeelsleden aanwezig. Tussen de leeftijd van 25 en 29 jaar zijn er overwegend meer contractuele dan statutaire personeelsleden in dienst. Tussen de leeftijd van 35 en 49 is de verhouding meer evenredig geworden tussen contractuele en statutaire personeelsleden. De volgende 15 jaar zal een grote groep statutaire personeelsleden uit dienst gaan.
346
De personeelsleden art. 60§ 7 vertonen een mooie spreiding over de verschillende leeftijdscategorieën met een afname bij de hogere leeftijdsgroepen.
25.1.8 Evolutie kencijfers diversiteit personeel
Per doelgroep wordt de evolutie van de diversiteitscijfers in tabellen en/of grafieken weergegeven voor het personeel in dienst in 2009, 2010, 2011, 2012 en 2013. Vanaf dit jaar zitten de diversiteitscijfers van sollicitanten bij het luik van de dienst Selectie en loopbaan. Vanaf dit jaar publiceren we ook de diversiteitscijfers zonder personeelsleden art.60§7. De volgende jaren zal er een voorgeschiedenis zichtbaar zijn. Personeel in dienst: voor de jaren 2009, 2010, 2011, 2012 en 2013 werd telkens gekeken naar de toestand van 31 december.
25.1.8.1 Personen van buitenlandse oorsprong
Uit onderstaande tabel blijkt dat het aantal personen van buitenlandse oorsprong stijgt.
Totaal
2009 2010 2011 2012 2013
allochtoon 284 341 401 411 457
autochtoon 1602 1580 1562 1553 1560
% allochtoon 15,06% 17,75% 20,43% 20,93% 22,66%
% autochtoon 84,94% 82,25% 79,57% 79,07% 77,34%
Als we kijken naar het personeelsbestand zonder art.60§7-personeelsleden, dan komen we aan 9,81% personen van buitenlandse oorsprong. Grafiek 1: contracten personen van buitenlandse oorsprong10
0,00%
10,00%
20,00%
30,00%
40,00%
50,00%
60,00%
70,00%
80,00%
2009 2010 2011 2012 2013
30,63%34,02% 28,93%
36,25%30,20%
69,37% 65,98%71,07%
63,75%69,80%
arbeidsovereenkomst personen van buitenlandse oorsprong
regulier
andere
10
Onder regulier worden de vastbenoemden, contractuelen, geco’s en werknemers met een vervangingscontract
verstaan.
347
Uit bovenstaande grafiek blijkt dat de personen van buitenlandse oorsprong voornamelijk in andere contracten worden tewerkgesteld, waaronder contracten art. 60 §7. Er is wel een stijging bij de reguliere contracten. Als we de personeelsleden art.60§7 eruit halen, dan blijkt dat 86,79% met een regulier contract werkt en 13,21% in een ander. Grafiek 2: contracten personen van autochtone afkomst
0,00%
10,00%
20,00%
30,00%
40,00%
50,00%
60,00%
70,00%
80,00%
90,00%
100,00%
2008 2009 2010 2011 2012
92,24% 91,14% 90,89% 90,40% 93,50%
7,76% 8,86% 9,11% 9,60% 6,50%
arbeidsovereenkomst autochtoon
regulier
andere
Grafiek 3: verdeling per functieniveau van personen van buitenlandse oorsprong
0,00%
10,00%
20,00%
30,00%
40,00%
50,00%
60,00%
70,00%
80,00%
A B + BV C D E
functieniveau van personen van buitenlandse oorsprong
2009
2010
2011
2012
2013
348
Bijbehorende tabel
A B + BV C D E
2009 2 16 36 44 186
2009 0,70% 5,63% 12,68% 15,49% 65,49%
2010 4 20 44 48 225
2010 1,17% 5,87% 12,90% 14,08% 65,98%
2011 3 22 49 55 272
2011 0,75% 5,49% 12,22% 13,72% 67,83%
2012 5 20 79 43 264
2012 1,22% 4,87% 19,22% 10,46% 64,23%
2013 2 19 75 29 332
2013 0,44% 4,16% 16,41% 6,35% 72,65%
Zonder personeelsleden art.60§7 ziet dit er voor 2013 als volgt uit:
A B + BV C D E
2013 1 19 60 15 130
2013 0,44% 8,44% 26,67% 6,67% 57,78%
Grafiek 4: verdeling per functieniveau van personen van autochtone afkomst
0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
30,00%
35,00%
40,00%
A B + BV C D E
functieniveau autochtonen
2009
2010
2011
2012
2013
349
Bijbehorende tabel
A B + BV C D E
2009 124 495 455 275 253
2009 7,74% 30,90% 28,40% 17,17% 15,79%
2010 125 501 450 266 238
2010 7,91% 31,71% 28,48% 16,84% 15,06%
2011 121 513 445 265 218
2011 7,75% 32,84% 28,49% 16,97% 13,96%
2012 130 498 607 111 207
2012 8,37% 32,07% 39,09% 7,15% 13,33%
2013 140 524 607 88 201
2013 8,97% 33,59% 38,91% 5,64% 12,88%
Zonder personeelsleden art.60§7 ziet dit er voor 2013 als volgt uit:
A B + BV C D E
2013 140 522 591 86 122
2013 9,58% 35,73% 40,45% 5,89% 8,35%
25.1.8.2 Ervaren werknemers
Iets meer dan een kwart van de werknemers is ouder dan 50 jaar. Als we de personeelsleden art.60§7 buiten beschouwing laten dan is ongeveer 29,29%. Grafiek 5: leeftijd werknemers
0,00%
10,00%
20,00%
30,00%
40,00%
50,00%
60,00%
70,00%
80,00%
2009 2010 2011 2012 2013
25,29% 25,72% 26,08% 27,19% 27,57%
74,71% 74,28% 73,92% 72,81% 72,43%
Ervaren werknemers
50+
-50
350
25.1.8.3 Kortgeschoolden
Voor het niveau D en E zijn er geen diplomavereisten. Deze niveaus kunnen een indicatie zijn van het aantal kortgeschoolden. Bijgevolg is ongeveer 32% kortgeschoold. We komen aan 17,71% kortgeschoolden als we de personeelsleden art.60§7 niet meetellen. Grafiek 6: verdeling functieniveaus
0,00%
5,00%
10,00%
15,00%
20,00%
25,00%
30,00%
35,00%
A B + BV C D E
Functieniveau
2009
2010
2011
2012
2013
Bijbehorende tabel
A B + BV C D E
2009 126 511 491 319 439
2009 6,68% 27,09% 26,03% 16,91% 23,28%
2010 129 521 494 314 463
2010 6,72% 27,12% 25,72% 16,35% 24,10%
2011 124 535 494 320 490
2011 6,32% 27,25% 25,17% 16,30% 24,96%
2012 135 518 686 154 471
2012 6,87% 26,37% 34,93% 7,84% 23,98%
2013 142 543 682 117 533
2013 7,04% 26,92% 33,81% 5,80% 26,43%
Zonder personeelsleden art.60§7 ziet dit er voor 2013 als volgt uit:
A B + BV C D E
2013 141 541 651 101 186
2013 8,70% 33,40% 40,19% 6,23% 11,48%
351
25.1.8.4 Man/vrouw
Er werken overwegend meer vrouwen bij het OCMW dan mannen. Ook zonder personeelsleden art.60§7 zijn er meer vrouwen dan mannen tewerkgesteld . 22,53% mannen en 77,47% vrouwen. Grafiek 7: geslacht werknemers
0,00%
10,00%
20,00%
30,00%
40,00%
50,00%
60,00%
70,00%
80,00%
2009 2010 2011 2012 2013
28,74%28,84% 27,51% 27,65%
29,70%
71,26% 71,16% 72,49% 72,35% 70,30%
Geslacht
M
V
25.1.8.5 Personen met een arbeidshandicap
Als een persoon aan één van de volgende zes categorieën voldoet wordt hij/zij beschouwd als een persoon met een arbeidshandicap. Het gaat om personen uit één van de volgende zes categorieën: ingeschreven zijn bij het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap;
erkend zijn door de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding als Personen met een Handicap;
in aanmerking komen voor een inkomensvervangende tegemoetkoming of voor een integratietegemoetkoming;
in het bezit zijn van een attest dat uitgereikt is door de algemene directie Personen met een handicap van de Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid ;
het slachtoffer zijn van een arbeidsongeval of van een beroepsziekte;
het hoogste getuiggeschrift of diploma behaald hebben in het buitengewoon secundair onderwijs.
In 2013 hebben we 6 werknemers of 0,30%,van wie 1 personeelslid art.60§7, in dienst met een arbeidshandicap. In 2012 waren dit er ook 6.
352
25.1.8.6 Overzicht werknemers
Werknemers (op 31/12/2013)
Werknemers zonder personeelsleden art.60§7 (op 31/12/2013)
Streefcijfer OCMW
Personen van buitenlandse oorsprong
22,66% 9,81% 15%
Personen met een arbeidshandicap
0,30% 0,31% 4.5 % (RPR = 2 % )
Ervaren werknemers 27,57% 29,69% /
Kortgeschoolden 32,23% 17,71% /
Man 29,70% 22,53% /
Vrouw 70,30% 77,47% /
25.2 Organisatie en Engagement
Adres Campus Prins Filip, Jubileumlaan 217e 9000 Gent Aantal personeelsleden Organisatie en Engagement voltijds equivalenten: 10,9 koppen: 12
25.2.1 Project aanwezigheidsbeleid
In 2013 liep het project aanwezigheidsbeleid ten einde. Hierdoor verschoof de focus van het uitwerken en uitdragen van een aanwezigheidsbeleid, naar het evalueren, bijsturen en in stand houden van dit aanwezigheidsbeleid. Volgende acties werden ondernomen in 2013: blijvende sensibilisering rond het correct (op)volgen van de aanwezigheidsprocedure;
optimalisering van het registratiesysteem voor aanwezigheidsgesprekken waardoor leidinggevenden ook kunnen registreren waarom een aanwezigheidsgesprek niet gevoerd werd;
ontwikkelen van een dynamisch dashboard – in samenwerking met Profacts en Stad Gent – waarin de verzuimcijfers op kwartaalbasis gerapporteerd worden;
demosessies voor diensthoofden, directeurs en departementshoofden over het gebruik van het dashboard van het aanwezigheidsbeleid;
inspelen op pijnpunten op maat van de diensten onder coördinatie van de HR Business Partners;
353
onderhouden en uitbreiden van contacten met externe partners (Stad Gent, Stad en OCMW Antwerpen, etc.) met het oog op een betere benchmark en informatieoverdracht.
Dit leverde het volgende resultaat op: ten opzichte van 2012 is de frequentie (aantal keer afwezig) licht gestegen met 0.65 %
(van 1.53 keer naar 1.54 keer);
het percentage verzuimers, dit is het aandeel medewerkers dat minstens 1 keer afwezig is in een glijdend jaar, is ten opzichte van 2012 gestegen met 2.82 % (van 71 % naar 73 %);
het aandeel veelverzuimers (3 afwezigheden of meer in een glijdend jaar) is afgenomen ten opzichte van 2012 (van 21 % naar 18%), waarbij minder dan 5% van de medewerkers 5 of meer keer afwezig is;
er werden 888 gevoerde gesprekken geregistreerd.
Het is dus belangrijk om het aanwezigheidsbeleid levendig te houden en blijvende inspanningen zijn vereist. Daarom worden er vanaf 2014 opnieuw opleidingen Aanwezigheidsgesprekken voeren voor nieuwe leidinggevenden georganiseerd. Daarnaast komen er nieuwe intervisiemomenten voor leidinggevenden. Voor specifieke moeilijke cases wordt een sociaal medisch team samengesteld bestaande uit experts (waaronder de arbeidsgeneesheer, de leidinggevende en medewerkers van Human Resources). Deze experts zullen zich buigen over de beste aanpak van deze cases.
25.2.2 E-hrm
E-HRM is het project dat instaat voor de vernieuwing van de HR-software die vandaag gebruikt wordt binnen Stad Gent en OCMW Gent. Dit project loopt over meerdere jaren, en kende zijn opstart in 2010 met als doel een volledige implementatie in 2016. Dit project is opgedeeld in twee grote implementaties, zachte HR (vorming, evaluaties, competenties, enz) en harde HR (personeelsadministratie, lonen, enz). De implementatie van zachte HR werd vervolledigd in 2013. De eerste kwartalen van 2013 (tot september) stonden volledig in het teken van het implementatietraject van de zachte HR. Tijdens het traject werden workshops gehouden met de betrokken medewerkers van zowel stad Gent als OCMW Gent. Het product (Successfactors) is in september live gegaan voor het luik vorming en in december voor het luik evaluaties (in aanloop voor de evaluatiecyclus die start in januari 2014). In de laatste twee kwartalen lag er een focus op verschillende factoren: het oplossen van kinderziektes van het systeem, duidelijke communicatie en vorming verspreiden rond het systeem en de opstart van het bestek voor het tweede luik van het project, namelijk harde HR. Voor harde HR is 1 januari 2016 als go-live vast gezet.
354
25.2.3 Week van de diversiteit
In 2013 vond de Week van de Diversiteit vond plaats van 18 tot en met 22 maart 2013.Er werd een e-mailbanner gemaakt om de week meer onder de aandacht te brengen. Medewerkers kregen in de Week van de Diversiteit drie workshops/trainingen aangeboden: Conflicthantering: in harmonie met je klant of cliënt;
Conflicthantering: hoe omgaan met irritaties in het diverse team?
Medewerkers langer gemotiveerd aan het werk houden: hoe doe je dat?
Naast de personeelsleden van OCMW Gent, konden ook de personeelsleden van Stad Gent deelnemen (48 deelnemers in totaal). In de week was er ook een symbolische actie. Door de ondertekening van een anti-discriminatiepact konden medewerkers van OCMW Gent, Stad Gent en Digipolis zich – volledig anoniem en vrijwillig, maar uitdrukkelijk – uitspreken tegen discriminatie. 1392 van deze medewerkers ondertekenden de verklaring. Daarnaast nam OCMW Gent ook opnieuw deel aan de DUOdag, een doe-dag voor werkzoekenden met een arbeidsbeperking. Tijdens deze dag maken medewerkers kennis met de inzet en vaardigheden van arbeidskrachten met een handicap die op zoek zijn naar werk. In ruil krijgt de werkzoekende de kans om zijn talenten te tonen en kan hij zijn beeld van een bepaalde job aftoetsen aan de realiteit. In 2013 werkte zo één persoon met een arbeidsbeperking mee.
25.2.4 HR – Business Partners
Eind 2013 werd van start gegaan met het HR Business Partnermodel. Het is met dit model de bedoeling om een brug te slaan tussen een toegewezen departement en de experten van HR. Er zijn in het voorbije jaar drie HR Business Partners gestart: een voor het departement Sociale Dienstverlening;
een voor het departement Ouderenzorg ;
en een voor de ondersteunende diensten (P&O, Financiën, diensten van de secretaris).
De HR Business Partner biedt strategische en adviserende diensten aan het departementshoofd, de directie en de diensthoofden over mens- en organisatiegerelateerde onderwerpen die een impact hebben op de business. De HR Business Partner gaat hierbij het engagement aan om een volwaardige sparringpartner te zijn voor het departement in het: begeleiden van veranderingsprocessen;
ondersteunen van organisatieontwikkeling;
faciliteren in strategische personeelsplanning en personeelsbehoefte;
aanbieden van relevante ken- en stuurgetallen;
355
optreden als klankbord voor HR en voor business.
In het najaar van 2013 stelden de HR Business Partners zichzelf, hun visie en hun werking voor aan de departementen. Samen met de klanten en de verschillende HR-diensten werden verschillende overlegfora bepaald om de brug effectief te kunnen slaan.
25.2.5 Stages Universiteit Gent
Drie stagiairs werkten inhoudelijk mee aan diverse HR- projecten in samenwerking met Vorming. Module 1 - Coachingsgesprek: In deze module krijgt de deelnemer inzicht in hoe een coachingsgesprek het best kan verlopen. Aan de hand van het model van Egan worden verschillende inzichten aangereikt om een goed coachingsgesprek te kunnen voeren. Module 2 – Coachen binnen een veranderingsproces: Verandering is een actueel thema in tijden van crisis en hervormingen. In deze module maken de deelnemers kennis met de soorten verandering en krijgen ze coachingsmethodieken aangereikt om met deze veranderingen om te gaan. Ook het thema „weerstand‟ komt aan bod. De output is een dynamische en interactieve workshop en syllabus waarin de belangrijkste elementen gebundeld werden.
25.2.6 Natraject Project arbeidstevredenheid 2012
Vanuit het tevredenheidsonderzoek van OCMW-medewerkers in 2012 kwamen werkdruk, communicatie en teamsfeer in vele diensten als aandachtspunten naar voor. Alle acties werden geïnventariseerd door HR en besproken binnen de verschillende afdelingen en diensten met de diensthoofden. Ook werden drie projecten uitgewerkt rond werkdruk en teamsfeer In samenwerking met Bestuursondersteuning en woonzorgcentrum De Liberteyt.
25.2.7 Project inzetbaarheid in samenwerking met de KuLeuven.
Duurzame inzetbaarheid (employability) wordt in de toekomst één van de HR-pijlers in functie van het langer werken. Onder „inzetbaarheid‟ verstaan we het vermogen en de bereidheid van medewerkers om taken op te nemen, die breder gaan dan hun functie. Investeren in inzetbaarheid biedt een meerwaarde voor de werkgever, en creëert ook loopbaankansen voor de medewerker. Iedereen vaart er dus wel bij. Daarom is het vergroten van de inzetbaarheid van werknemers een belangrijke HR-doelstelling. OCMW Gent nam in dit kader deel aan een grootschalig onderzoek georganiseerd door de KU Leuven bij tal van Belgische ondernemingen. Deze „employability scan‟ uitgevoerd in 2013 (en vervolg in 2014) geeft een zicht op tal van kenmerken van de OCMW-werknemers zoals : de competenties van de werknemer, de employability-cultuur, de gepercipieerde inzetbaarheid door de werknemer zelf, de welzijnsaspecten die impact hebben op de inzetbaarheid, enz..
356
25.3 Ontwikkeling
Adres Campus Prins Filip, Jubileumlaan 217e 9000 Gent Aantal personeelsleden Ontwikkeling: voltijds equivalenten: 8,4 koppen: 9
25.3.1 Missie van de dienst
Missie : via VTO-activiteiten (Vorming, training en ontwikkeling) en acties rond loopbaanbegeleiding ontwikkelen we de competenties van OCMW-medewerkers verder en verhogen we de motivatie. Zo dragen we bij tot de realisatie van de kernopdracht(en) van de organisatie en diensten, vervullen we de individuele doelstellingen van medewerkers en stemmen we beide op elkaar af.
25.3.2 Doelgroepen
De dienst Vorming coördineert VTO-activiteiten en acties rond loopbaanbegeleiding voor vaste en contractuele personeelsleden en voor raadsleden van OCMW Gent. Vormingen voor personeelsleden tewerkgesteld op basis van artikel 60 § 7 van de OCMW-wet worden autonoom georganiseerd door het Opleidings- en tewerkstellingscentrum (OTC). Deze bijzondere groep personeelsleden kan ook gericht deelnemen aan sommige vormingsactiviteiten georganiseerd door de dienst.
25.3.3 Realisaties
De dienst ondersteunt niet alleen de competentieontwikkeling van de OCMW-medewerkers, maar stimuleert ook uitdrukkelijk de kennisdeling binnen de organisatie. De leidraad van het vormingsbeleid blijft vooral het organiseren van interne vormingen op maat, met een interne of externe docent. Voor een gerichte competentieontwikkeling blijven ook externe vormingskansen mogelijk.
25.3.3.1 Cijfermateriaal
Onderstaande tabel bevat cijfermateriaal over het aantal gevolgde vormingen, het aantal unieke deelnemers en het aantal unieke vormingen. De unieke deelnemers omvatten alle personeelsleden die één of meer vormingen volgden. De unieke vormingen omvatten alle vormingen die door één of meerdere personeelsleden werden gevolgd. De gegevens in deze tabel worden opgesplitst per aard van de vormingsactiviteit, namelijk: interne vormingen met interne of externe docent en externe vormingen. De cijfers worden ook opgesplitst per departement en vergeleken met voorgaande jaren.
357
SD
OZ
On
de
rste
un
en
de d
ienste
n
OC
MW
Ge
nt 2
01
3
Ge
mid
deld
e 2
01
0 t
ot
201
2
% v
ers
ch
il tu
sse
n
201
3 e
n h
et
gem
idde
lde
va
n 2
01
0 to
t 2
01
2
interne vorming met interne docent
# gevolgde vormingen 844 1397 390 2631 2808 -7%
# unieke deelnemers 424 513 166 1102 1088 +1.2%
# unieke vormingen 46 67 69 86 60 +43%
# vormingsuren 6069,25 3217,8
1735,25 11022,3 10281,8 +7,2%
interne vorming met externe docent
# gevolgde vormingen 241 620 75 936 2055,3 -55%
# unieke deelnemers 173 390 62 625 942 -34%
# unieke vormingen 16 37 19 42 63 -34%
# vormingsuren 1290,75 2179,5 428,5 3898,75 11966,2 -68%
externe vorming
# gevolgde vormingen 296 277 121 694 849,7 -19%
# unieke deelnemers 183 153 65 405 441,3 -8.3%
# unieke vormingen 150 157 88 379 422 -10%
# vormingsuren / / / / / /
alle vormingsactiviteiten
# gevolgde vormingen 1381 2294 586 4261 5713 -26%
# unieke deelnemers 525 641 200 1366 1379,3 -1%
# unieke vormingen 212 261 176 507 504 +0.5%
# vormingsuren (zonder externe vormingen) 7360 5397.3
2163.75
14921.05. 22248,1 -33%
Uit bovenstaande tabel blijkt dat het aantal gevolgde interne vormingen met een interne docent blijft stijgen op vlak van unieke deelnemers en unieke vormingen. Dit is een trend die zich voortzet. Ook het aantal vormingsuren blijft stijgen. De belangrijkste oorzaken hiervoor zijn de nieuw aangeboden vormingen naar aanleiding van nieuwe implementaties zoals e-Hrm, SAP, winkelwagen, Scifo, SRM, BBC enzovoort.
358
Het aantal interne vormingen met een externe docent blijft dalen. Deze tendens was al zichtbaar de voorbije jaren. Dit is vooral te verklaren door het aflopen van een aantal grote onderhandelingsprocedures en implementaties van vormingen. 2013 was het laatste jaar van het traject peoplemanagement. Op het vlak van externe vormingen is er een sterke daling te merken op vlak van de gevolgde opleidingen. Dit heeft te maken met het toenemende kostenbewustzijn bij de leidinggevenden, en de (krappe) bezettingsgraad op de werkvloer.
25.3.3.2 Kosten
overzicht kosten (in euro) 2013 2012 2011 2010
vormingen * 296.395,11
263.458,52
299.760,57 310.025,62
vormingskosten langd. ind. opl.** 12.612,66
19.679,8 10.265,05 13.863,96
*externe én interne vormingen met externe docenten **vormingskosten langdurige individuele opleidingen
25.3.3.3 Realisaties
25.3.3.3.1 Algemeen
In 2013 lag de focus op het nieuwe softwareprogramma e-HRM. Het voorjaar stond volledig in het teken van de analyse en opzetten van het programma in samenwerking met Stad Gent, waarmee het OCMW het platform e-HRM deelt. Daarbij ging er veel aandacht naar het gelijkschakelen van de procedures en het aanpassen van de nodige processen en regelgeving. Tijdens de zomer lag de focus op het intern opleiden van alle medewerkers en de migratie van de data naar het nieuwe systeem. E-HRM ging „live‟ in de tweede helft van september 2013. Vanaf augustus werden de informatierondes opgestart voor de medewerkers. Dit nieuwe softwarepakket biedt heel wat voordelen : zelfde programma voor OCMW en stad Gent = zelfde taal, wat de samenwerking vlotter
en efficiënter laat verlopen + in functie van het Gemeenschappelijk DienstenCentrum (GDC)verhaal
vorming wordt opgenomen in een ruimer geheel van de „zachte‟ HR
er wordt een link gevormd met de individuele ontwikkeling van de medewerkers én hun evaluatie
de tool stelt medewerkers in staat om hun eigen ontwikkeling meer in eigen handen te nemen
de tool is uitbreidbaar met andere HR-topics (talentmanagement, loopbaanontwikkeling, enzovoort)
359
In de maand augustus 2013 vond een interne audit plaats op de dienst Ontwikkeling. Deze „doorlichting‟ bracht een aantal bevestigingen met zich mee en een aantal verbeterpunten. De sterke punten zijn: bereiken van de doelstellingen, betrouwbare & financiële beheersinformatie, efficiënt & economisch gebruik van de middelen. De aandachtspunten zijn: formuleren van een heldere visie rond vorming & ontwikkeling, sterkere opvolging van het evaluatiesysteem, personeels- en vormingsnoden op langere termijn in kaart brengen, bepalen van indicatoren.
25.3.3.3.2 Onthaal
In 2013 werd het Onthaalbeleid (Welkompakket, Startonthaal, Onthaaldag, Evaluatiecyclus en Vorming en de Eedaflegging) verder bijgestuurd: Het Welkompakket werd een infopakket en vormt samen met de Welkombrochure een
goede intro voor elk nieuw personeelslid.
De andere zaken werden bijgestuurd en/of verfijnd na beoordelingen door de deelnemers.
De Welkombrochure is een kennismaking met OCMW Gent met een persoonlijke toets. Het Infopakket bevat dan weer meer zakelijke informatie zoals het arbeidsreglement. Het nieuwe personeelslid krijgt bij de ondertekening van zijn arbeidsovereenkomst zowel de brochure als het pakket mee. Het Startonthaal (op de eerste ochtend van de tewerkstelling) behandelt onderwerpen die noodzakelijk zijn voor een goede start van de nieuwe medewerker. Wie door omstandigheden niet kan deelnemen, krijgt een aangepaste opvangsessie. De Onthaaldag (= 1 dag) verkent het gehele OCMW en heeft hierbij aandacht voor zijn missie, visie en de beleidskrachtlijnen. Deze dag is ook een kennismaking met de werking van de diensten. De vorming „Evaluatiecyclus en Vorming‟ focust zich op de (wettelijke) procedure en op praktische tips ter voorbereiding van het gesprek met de medewerker. De Eedaflegging is er voor personeelsdiensten die nieuw in dienst zijn. De Eedafname is officieel en feestelijk georganiseerd en gebeurt door de voorzitter. Aantal nieuwkomers in 2013: 243 Startonthaal: 85
Onthaaldag: 82 + 2 stagairs + 1 art 60
Evaluatiecyclus en Vorming: 73
Aantal deelnemers Eedafname 2013: 51
25.3.3.3.3 SD
List break2
a. Focusgroepen vorming
In 2013 werd, na goedkeuring van het Beleidsteam, de werkgroep vorming stopgezet.
360
In de plaats kwam het concept van Focusgroepen vorming, dat verder opgevolgd wordt door de vormingsconsulent SD. De bedoeling is om per functiegroep (leidinggevenden, eerstelijnsmedewerkers, administratieve medewerkers, stafleden en onderhouds/technisch medewerkers) de individuele- en groepsnoden op vlak van vorming & ontwikkeling te bespreken, aan te passen en te actualiseren. De deelnemers van de Focusgroep (vertegenwoordigers vanuit alle diensten van SD) beantwoordden volgende vragen bij wijze van vooronderzoek: Wat zijn je belangrijkste taken binnen je huidige functie?
Welke taken verwacht je in de nabije toekomst?
Welke vormingen heb je al gevolgd, gerelateerd aan je taken?
Welke kennis en vaardigheden ontbreken momenteel om je taken te kunnen uitvoeren?
Op basis van deze bevraging werden concrete vormingspakketten uitgewerkt en voorgesteld aan het Beleidsteam. Er gebeurde ook een analyse rond welke „nieuwe‟ vormingen al kunnen plaatsvinden in 2014, en welke in de toekomst moeten worden uitgewerkt . De bedoeling is om diverse vormingsnoden rationeler (budgettair) en functiegerichter te vertalen naar toekomstige vormingen. b. Interne basisvorming
De interne basisvorming voor nieuwe medewerkers werd verder geactualiseerd. Nieuwe medewerkers kunnen (al dan niet verplicht) een traject van diverse modules volgen, zodat zij op korte termijn voldoende bagage hebben om hun job uit te voeren. Deze basisvorming wordt bijna volledig gedragen door interne lesgevers, en is ook als opfrissing toegankelijk voor medewerkers die al langer in dienst zijn. Deze basisvorming bestaat uit: modules New Horizon;
fietsen door de RMI-wet;
inzichten in de kansarmoede;
één cliënt, vele handen;
opmaak verslag BCSD gekoppeld aan maatzorg;
inleiding vreemdelingenrecht.
Er waren ook een aantal éénmalige interne vormingen vanuit de themadiensten bijvoorbeeld: casusbesprekingen hoofdmaatschappelijk werkers handhaving (Juridische dienst)
opleiding manueel hanteren van lasten (OTC)
emancipatorisch groepswerk met etnische groepen (Emancipatorische Werking)
themawandeling gevangenis Gent (regionaal welzijnsoverleg Gent)
Het digitale sociale dossier bracht veel korte en intensieve vormingssessies met zich mee. De digitale trend werd ook doorgezet door de definitieve implementatie van de nieuwe inschrijvingsmodule vorming (ehrm.gent.be) in samenwerking met Stad Gent.
361
Daar er minder nieuwe medewerkers voor SD instromen, zijn er minder deelnemers voor de basisvorming (2012:33, 2013:23). In de lopende interne vormingen (zowel door interne als externe lesgevers), merken we een dalende trend aan deelnames. Vaak worden de tijdsdruk, dienstnoodwendigheid en de te korte termijn van aanpassing aan de nieuwe inschrijvingsmodule e-hrm als redenen aangehaald. c. Inleefstages
In 2013 werd de organisatie van de inleefstages tussen de welzijnsbureaus en de Centrale dienst overgeheveld naar de vormingsconsulent SD. De Inleefstage in de Centrale Administratie werd „on-hold‟ gezet, omdat hun interne (digitale) reorganisatie nog niet rond was. In totaal werden er vijf Inleefstages georganiseerd: welzijnsbureau Gent Noord
welzijnsbureau Gent Zuid/Wonen
welzijnsbureau Nieuw Gent
welzijnsbureau St Amandberg
welzijnsbureau Bloemekeswijk
Er konden ook andere medewerkers (dan de administratieve medewerkers uit de Centrale Administratie die betrokken zijn bij het hulpverleningsproces van een cliënt) deelnemen aan deze Inleefstages. Zo konden ook medewerkers van de dienst Financiën deze inleefstages volgen. De inleefstages zijn een succes en een absolute meerwaarde in de onderlinge contacten tussen medewerkers van verschillende diensten. In de loop van 2014 komt er ook op het OTC een inleefstage.
25.3.3.3.4 OZ
In 2013 werden volgende opleidingen, binnen OZ, georganiseerd : De opleidingen rond Dementie zijn een vast gegeven in het aanbod voor het departement
Ouderenzorg. Die opleidingen worden verzorgd door ECD Paradox.
Per woonzorgcentrum (wzc) werden 3 sessies georganiseerd met onderwerpen zoals: basisopleiding, moeilijk hanteerbaar gedrag, omgaan met familie van personen met dementie, familiewerking, atypische vormen van dementie, het maaltijdgebeuren, jongdementie en casuïstiek.
Voor de referentiepersonen dementie van de woonzorgcentra werd een intervisie georganiseerd.
362
Voor de lokale dienstencentra, de dienst AOO, de KELP (kinesisten, ergotherapeuten, logopedisten en psychologen) werden aangepaste onderwerpen aangeboden, zoals: jongdementie, zinvolle dagbesteding en diagnose dementie.
Daarnaast organiseerden we het toneelstuk Oblivium om onze medewerkers ook op een andere manier in contact brengen met de problematiek rond dementie.
De opleiding Communicatie werd door het onderhoud en de keuken van de woonzorgcentra aangegrepen om de interne werking te verbeteren. De lokale dienstencentra (ldc) hebben elk 2 dagen een vast programma met individuele invulling gevolgd. Nadien hebben 3 ldc van de mogelijkheid gebruiktgemaakt om een extra halve dag te werken rond actiepunten uit die opleiding.
In het kader van het functiecomplement voor Hoofdverpleegkundigen hebben we vorig jaar zelf één sessie van de erkende opleiding Conflicthantering in huis gehaald.
Zoals was opgenomen in het algemene bestek met Sodexo, hebben de keukenmanagers een aantal opleidingen georganiseerd of zelf gegeven over het correct toepassen van aangeleerde werkmethodes, keukenhygiëne (o.a. HAACP), keukenveiligheid en Smakelijk eten.
De geriaters van AZ Sint-Lucas hebben hun expertise met ons gedeeld door 2 opleidingen per woonzorgcentrum te geven over volgende onderwerpen:
acute verwardheid;
inzicht in diabetes;
vallen en osteoporose;
wondzorg in een geriatrische setting.
De Controlerende en Raadgevende Artsen (CRA) gaven in hun respectievelijk woonzorgcentrum opleidingen met onderwerpen zoals: diabetes, medicatiegebruik, EHBO-theorie en EHBO-praktijk, fixatiereducerend beleid, vaccinatie (griep), handhygiëne, …
Onze hef- en tilcoaches gaven ook vorig jaar hun basis- en herhalingslessen in hun woonzorgcentra. Door middel van die opleidingen leren onze medewerkers om veiliger te werken en hun rug, nek en schouders niet of minder te belasten tijdens het manipuleren van bewoners in hun bed, rolstoel, ….
In het kader van onze nieuwe toepassing (EHRM)vonden er per woonzorgcentrum een aantal infosessies plaats om onze medewerkers en leidinggevenden te informeren en wegwijs te maken in die nieuw webtool.
In 2013 begonnen onze referentiepersonen Wondzorg met het geven van opleidingen in hun respectievelijke wzc. De eerste onderwerpen die aan bod kwamen, waren Skintears en Intertrigo. Daarnaast namen we met een externe partner de onderwerpen Stomazorg en Uridoom op.
We leerden aan onze referentiepersonen Palliatieve Zorg hoe ze zelf een intervisie kunnen begeleiden. Om dat te verwezenlijken, volgdet één referentiepersoon per woonzorgcentrum (dus 4 in totaal) een interne opleiding die vier sessies in beslag nam. Nadien hebben zij zelf in hun respectievelijk woonzorgcentrum intervisies opgezet en begeleid.
Net zoals vorig jaar vonden er in de wzc sessies plaats over het Nieuwe Zorgdossier (of Care Solutions) om onze medewerkers met die toepassing te leren werken.
363
25.3.3.3.5 Ondersteunende en administratieve diensten
In 2013 werden de volgende opleidingen, voor de ondersteunende en administratieve diensten, aangeboden: In 2013 werden er opnieuw 3 sessies georganiseerd van de opleiding 'E-besluitvorming'.
Deze opleiding bestaat uit 2 luiken, het luik kwaliteitsvolle besluitvorming en het luik software. Beide luiken zijn verplicht te volgen door de aangeduide key-users.
Gemotiveerd gepensioneerd: de doelgroep van deze opleiding zijn medewerkers die binnen het jaar met pensioen gaan of al hun pensioen hebben aangevraagd. Jaarlijks zijn er 2 sessies, 1 in het voorjaar en 1 in het najaar van 2013.
Sinds 2009 wordt de verplichte bijscholing voor de verantwoordelijken bedrijfseerstehulp (van alle diensten) jaarlijks georganiseerd. Elke verantwoordelijke bedrijfseerstehulp moet binnen de 5 jaar 20 uur bijscholing kunnen aantonen om zijn of haar brevet te behouden. Vorming en Loopbaanbegeleiding besliste, in overleg met Preventie en Veiligheid, om deze bijscholing jaarlijks te organiseren. Zo wordt de bijscholing gespreid in de tijd en is dit minder belastend voor de verantwoordelijken bedrijfseerstehulp en voor de dienst waar ze tewerkgesteld zijn. In 2013 eindigde het samenwerkingscontract met het Rode Kruis. Dat organiseerde nog 3 sessies van de jaarlijkse bijscholing (van telkens 4 uur). Dat waren meteen de laatste sessies binnen het samenwerkingscontract. In 2014 wordt de opdracht opnieuw aanbesteed.
In 2013 werden, in samenwerking met Preventie en Veiligheid, 4 sessies georganiseerd van de opleiding 'Eerste interventieploegen - luik brandblusoefeningen'. Hierbij wordt een mobiele unit ingezet, die naar verschillende locaties rijdt zodat de deelnmers zich nooit ver hoeven te verplaatsen. Deze sessies vonden plaats op Campus Prins Filip (in 2010 en 2011 vond de opleiding plaats in de wzc). Het samenwerkingscontract met de nv Saval loopt eind april 2014 af. De opdracht wordt daarna opnieuw aanbesteed. In november „2013 werd ook nog 1 sessie van het theoretisch luik georganiseerd, specifiek voor de nieuwe leden van de eerste interventieploegen die nog niet eerder het theoretisch luik hadden gevolgd. Het theoretisch luik werd gegeven door Frans Van Lysebetten (Preventie & Veiligheid).
Pc-gebruik & pc-kennis voor beginners (1 sessie): deze opleiding staat open voor alle medewerkers die geen kennis hebben van een pc. In deze opleiding maken ze kennis met de verschillende onderdelen van een computer en krijgen ze een basiskennis mee van een aantal programma‟s zoals Word en Outlook, en van zoekmachines op het internet.
Opleidingen „Huisstijl‟: deze opdracht werd opnieuw aanbesteed in 2013 en toegewezen aan Ampersandt. De opdracht omvat verschillende modules ivm. Huisstijl.Hierna volgt een overzicht van de georganiseerde opleidingen in 2013:
Huisstijl – Spelling: 2 sessies
Huisstijl – techniek blokschrijven voor het opmaken van een vergaderverslag: 1 sessie
Huisstijl – notuleren op de laptop: 2 sessies.
Huisstijl - strategisch schrijven: 1 sessie
Huisstijl – klantvriendelijk schrijven en telefoneren: 1 sessie
In het kader van een bevorderingsprocedure werden in 2013 heel wat opleidingssessies „Intern solliciteren‟ georganiseerd, op maat van de doelgroep. De 2 loopbaanbegeleiders geven deze opleiding, die personeelsleden voorbereidt op de examenprocedure:
Intern solliciteren (algemene sessie): 2 sessies
364
Intern solliciteren voor hoofdadministratief medewerkers: 2 sessies
Intern solliciteren voor onderhoudsmedewerkers: 6 sessies
Intern solliciteren voor ploegbaas onderhoud: 1 sessie
Intern solliciteren voor verpleegkundigen: 2 sessies
Intern solliciteren voor maatschappelijk werkers: 3 sessies
Intern solliciteren voor zorgkundigen: 4 sessies
De loopbaanbegeleidsters stonden ook in voor de opleiding „Leidinggeven, iets voor jou?‟ De doelgroep van deze opleiding zijn medewerkers die een beter zicht willen krijgen op wat een leidinggevende functie inhoudt:
Leiding geven, iets voor jou? (algemene opleiding): 1 sessie
Leiding geven, iets voor jou – controleur: 1 sessie
Op 1 januari 2014 werd BBC geïmplementeerd in OCMW Gent. In 2013 werden de betrokken medewerkers opgeleid. Per doelgroep werd een opleidingspakket opgesteld. De volgende opleidingen kwamen aan bod:
Beleidsplanning- en beleidsopvolging in Gent 2020: doelgroep: budgethouders;
Dimensies van het rekeningstelsel: doelgroep: medewerkers van budgettering, financiën en aankoo);
SAP-introductie: doelgroep: medewerkers van budgettering, financiën en aankoop
Scifo en demo SRM: doelgroep: budgethouders en hun vervangers;
Subsidiemodule full: doelgroep: subsidieaanvragers;
SRM-winkelwagentje: doelgroep: bestelaanvragers;
SAP aankoop, voorraad en logistiek: doelgroep: medewerkers van de dienst aankoop;
SAP op maat: verschillende doelgroep: de opleiding werd telkens afgestemd op de doelgroep;
Introductie in Gent 2020: doelgroep: back-up van budgethouders.
25.3.3.3.6 Exitgesprekken
Een exitgesprek is een gesprek met een personeelslid dat op eigen initiatief het OCMW verlaat. Het exitgesprek gebeurt op vrijwillige basis. Met een exitgesprek willen we inzicht krijgen in de redenen van vertrek van de medewerker. Daarnaast peilen we hoe het personeelslid de tewerkstelling heeft ervaren. De gegevens worden discreet en vrijblijvend behandeld.
,2013, aantal exits 37
aantal gesprekken 29
78 %
niet gereageerd 2 5 % niet contacteerbaar 1 3 % niet bereid voor een gesprek 1 3 % gesprek niet mogelijk 1 3 % gesprek niet opportuun 3 8 %
Totaal 37 100%
365
In 2013 verlieten 37 personeelsleden op eigen initiatief de organisatie. 3 werden niet uitgenodigd omdat dit niet opportuun was. 34 werden wel uitgenodigd voor een exitgesprek. 2 reageerden niet, 1 was niet contacteerbaar, 1 was niet bereid en voor 1 was een gesprek niet mogelijk wegens langdurig verblijf in het buitenland.
25.4 Selectie en Loopbaan
Adres: Jubileumlaan 217 9000 Gent Aantal personeelsleden Selectie en Loopbaan: voltijds equivalenten: 10,8 koppen: 13
25.4.1 Selectie
25.4.1.1 Doelstelling
Selectie heeft als hoofddoel nieuwe medewerkers te rekruteren en te selecteren. Hierbij streven we ernaar de juiste persoon op het juiste moment op de juiste plaats in te zetten. Selectie heeft hierbij ook oog voor diversiteit en zet verschillende diversiteitsacties voor sollicitanten op. Daarnaast ondersteunt Selectie de HR-directeur in allerlei projecten en streven we naar een goed werkgeversimago.
25.4.1.2 Realisaties
OCMW Gent kan nieuwe medewerkers op twee manieren selecteren. De eerste manier, de reguliere aanwervingsprocedure, wordt binnen de organisatie ook wel eens de „grote poort‟ genoemd (artikel 8 tot en met 29 uit de RPR Personeel OCMW Gent en artikel 7 tot en met 31 uit de RPR Ouderenzorg). Hieronder vallen ook interne personeelsmobiliteit (artikel 111 tot en met 115 uit de RPR Personeel OCMW Gent en artikel 104 tot en met 108 uit de RPR Ouderenzorg) en de bevorderingsprocedure (artikel 100 tot en met 107 uit de RPR Personeel OCMW Gent en artikel 96 tot en met 103 uit de RPR Ouderenzorg). Een tweede manier is via artikel 35-36 uit de RPR Personeel OCMW Gent en RPR Ouderenzorg, ook wel de „kleine of verkorte poort‟ genoemd binnen de organisatie. Deze manier van aanwerven is weinig gereglementeerd en dus zeer flexibel en snel, maar heeft ook enkele ernstige nadelen voor de organisatie en het personeelslid. Een medewerker die via deze weg wordt aangeworven kan maximaal twee jaar in dienst blijven (tenzij hij/zij slaagt voor een aanwervingsprocedure) en kan niet deelnemen aan selecties om een vacature in te vullen via interne personeelsmobiliteit of via een bevorderingsprocedure.
366
25.4.1.2.1 Reguliere selectieprocedures (grote poort)
In 2013 werkte Selectie 105 procedures af, waaronder 23 procedures tot statutarisering. In 2012 werden er in totaal 87 procedures afgewerkt. Door interne mutaties halveerde halfweg het jaar het aantal arbeidspsychologen dat Selectie kon inzetten. Toch evenaarde de dienst het aantal selectieprocedures van 2012. In onderstaande grafiek maken we onderscheid tussen volgende procedures: aanwervingsprocedures (A);
bevorderingsprocedures (B);
interne mobiliteit (I);
interne mobiliteit en aanwerving samen (IA);
interne mobiliteit en bevordering samen (IB);
bevordering en aanwerving samen (BA);
interne mobiliteit, bevordering en aanwerving samen (IBA).
Per soort procedure worden ook het aantal statutaire procedures vermeld in onderstaande grafiek.
Van de selecties werd 34% ingevuld via een externe procedure of een combinatie van interne en externe procedures (A, BA, IA, IBA) en 36% via een interne procedure (I, B, IB, statutarisering). In totaal stelden 3.287 sollicitanten (van wie 3.219 unieke sollicitanten) zich kandidaat voor deze procedures georganiseerd in 2013.
367
25.4.1.2.2 Selectie via artikel 35-36 (kleine poort)
In 2013 solliciteerden 369 personen in kader van een selectie via artikel 35-36. In totaal werden 31 selectieprocedures, of 30% van de selectieprocedures, opgestart die onder de noemer „kleine poort‟ vallen. Door de nadelen verbonden aan deze manier van selecteren, streeft Selectie ernaar het aantal ervan zo laag mogelijk te houden. Ten opzichte van 2012 is het aantal procedures via art.35-36 daarom gehalveerd.
25.4.1.2.3 Doorlooptijd
De doorlooptijd is de periode tussen de goedgekeurde personeelsaanvraag en bekendmaking van de eindresultaten. De gemiddelde doorlooptijd van alle selectieprocedures bedraagt 98 kalenderdagen. De interne procedures, inclusief de statutaire procedures, duren het langst. De procedures via art.35-36 worden op gemiddeld 47 kalenderdagen afgewerkt. Verschillende factoren kunnen de doorlooptijd beïnvloeden zoals de beschikbaarheid van de agenda van de juryleden, het aantal kandidaten, enzovoort.
368
25.4.1.2.4 Doorstroom van sollicitanten
In 2013 solliciteerden 3.219 unieke kandidaten bij OCMW Gent. Voor de interne procedures ontving Selectie 476 interne kandidaturen en voor de externe procedures (inclusief de verkorte procedures) 2.743 kandidaturen. In 2013 was 13% van de geldige kandidaten afwezig en heeft nog eens 12% verzaakt. De afwezigheden en verzakingen gebeuren bijna uitsluitend in kader van externe procedures. Het slaagpercentage voor interne procedures (totaal aantal geslaagden ten opzichte van totaal aantal kandidaten) bedraagt 73%. Voor externe procedures en verkorte procedures bedraagt het slaagpercentage respectievelijk 9% en 13%. In totaal slaagt bijna één op vijf sollicitanten die zich kandidaat stellen bij OCMW Gent (18%). De verhouding aantal geslaagde kandidaten versus aantal geldige kandidaten bedraagt 23,3%. Tabel: Doorstroom van kandidaten per soort procedure
369
Procedure Aantal kandidaten Geldig Geslaagd
Verhouding geslaagd versus kandidaat
I 364 331 275 76%
B 100 96 20 20%
IB 12 10 4 33%
Totaal aantal interne procedures 476 437 299 63%
A 775 657 66 9%
BA 817 654 80 10%
IA 65 36 18 28%
IBA 717 358 61 9%
Totaal aantal externe procedures 2374 1705 225 9%
35-36 369 323 49 13%
Totaal aantal verkorte procedures 369 323 49 13%
Algemeen totaal 3219 2465 573 18%
Het hoogste slaagpercentage vinden we terug bij interne mobiliteit met onder andere de statutaire procedures (76%). De laagste slaagpercentages vinden we terug bij selecties via de „korte poort‟, bij de aanwervingsprocedures en selectieprocedures die met aanwerving worden gecombineerd (met uitzondering van de combinatie interne mobiliteit en aanwerving).
370
Meer dan vier op tien sollicitanten bij OCMW Gent stelt zich kandidaat voor een vacature op niveau C (40,34%). Het slaagpercentage is op alle niveaus, met uitzondering van niveau E, gelijkaardig. Van de kandidaten die op niveau E solliciteren, slagen er zeven op tien (70,68%). Het laagste slaagpercentage situeert zich op niveau A.
25.4.1.2.5 Diversiteit
List break2
a. Gender
Onderstaande taartdiagram geeft het percentage mannen en vrouwen weer die solliciteren bij OCMW Gent. De grafiek geeft weer hoeveel mannen en vrouwen er per niveau solliciteren. De tabellen tonen het totaal aantal kandidaten en het totaal aantal geslaagden per gender. In de laatste tabel werd het slaagpercentage per gender en per niveau berekend.
371
Bijna 1 op vier sollicitanten bij OCMW Gent zijn mannen (24%).
0
500
1000
1500
2000
2500
A B C D E Totaal
145276 275
7615
787
287
846
1051
130 118
2432
Verhouding aantal kandidaten volgens gender
M
V
Op alle niveaus zien we dat er overwegend vrouwen bij OCMW Gent solliciteren.
372
Tabel: Niveau en gender van het totaal aantal kandidaten
Niveau v m
Totaal per niveau
# % # % # %
A 287 66.44% 145 33.56% 432 13%
B 846 75.40% 276 24.60% 1122 35%
C 1051 79.26% 275 20.74% 1326 41%
D 130 63.11% 76 36.89% 206 6%
E 118 88.72% 15 11.28% 133 4%
Totaal per gender
2432 76% 787 24% 3219 100%
Tabel: Niveau en gender van het totaal aantal geslaagde kandidaten
Niveau v m
Totaal per niveau
# % # % # %
A 27 58.70% 19 41.30% 46 8%
B 145 79.67% 37 20.33% 182 32%
C 178 82.41% 38 17.59% 216 38%
D 25 71.43% 10 28.57% 35 6%
E 84 89.36% 10 10.64% 94 16%
Totaal per gender
459 80% 114 20% 573 100%
Er bestaan geen grote verschillen tussen de verhouding mannen en vrouwen die solliciteren en mannen en vrouwen die geschikt bevonden worden. De grootste verschillen situeren zich op niveau A en D. Op dezelfde niveaus zien we een meer gelijke verdeling tussen het aantal mannen en het aantal vrouwen dat solliciteert bij OCMW Gent. Dit kan te maken hebben met de jobinhoud. Tabel: Slaagpercentage mannen en vrouwen per niveau
A B C D E
Man 13.10% 13.41% 13.82% 13.16% 66.67%
Vrouw 9.41% 17.14% 16.94% 24.27% 71.19%
Er blijken geen grote verschillen te bestaan in het slaagpercentage tussen mannen en vrouwen per niveau. De grootste verschillen in slaagpercentage vinden we terug op D- en E-niveau. Enkel op A-niveau ligt het slaagpercentage hoger bij de mannen dan bij de vrouwen. Van de vrouwen die op niveau E solliciteren, slaagt er meer dan zeven op tien (71,19%). b. Leeftijd
Onderstaande taartdiagram toont per leeftijdscategorie het percentage sollicitanten. De grafiek geeft de verdeling weer van het aantal geslaagde kandidaten op basis van leeftijd.
373
0%
18%
21%18%
14%
10%
8% 6%4%
1%
-20
20-24
25-29
30-34
35-39
40-44
45-49
50-54
55-59
60-64
Aantal kandidaten volgens leeftijdsrange
Meer dan één op vijf van de sollicitanten behoort tot de leeftijdscategorie van 25- tot 29-jarigen. De laagste percentages vinden we terug in de leeftijdscategorie -20-jarigen en vanaf 60 jaar. Eén op de tien sollicitanten bij OCMW Gent (10,4%) behoort tot de leeftijdscategorie 50+. Tabel: Slaagpercentage per leeftijd
Totaal kandidaat % Totaal
Totaal geslaagd
% Geslaagd
-20 8 0,25% 1 13%
20-24 582 18,08% 44 7%
25-29 695 21,59% 69 10%
30-34 573 17,80% 123 21%
35-39 444 13,79% 114 25%
40-44 307 9,54% 55 17%
45-49 268 8,33% 57 21%
50-54 202 6,28% 61 30%
55-59 124 3,85% 41 33%
60-64 16 0,50% 8 50%
Totaal 3219 100,00% 573 18%
De meeste sollicitanten behoren tot de leeftijdsgroep van 20- tot 24-jarigen en van 25- tot 29-jarigen. De laagste slaagpercentages situeren zich net in diezelfde leeftijdscategorieën (respectievelijk 7% en 10%). De hoogste slaagpercentages vinden we terug in de hogere leeftijdscategorieën (vanaf 50 jaar). Deze percentages kunnen beïnvloed worden door deelnemingsvoorwaarden zoals het hebben van een bepaald aantal jaren anciënniteit.
374
De hoogste slaagpercentages vinden we in alle leeftijdscategorieën terug op niveau E. 85% van de 45- tot 54-jarigen en 81% van de 55-plussers slaagt op dit niveau. In de leeftijdscategorie 55+ daalt het slaagpercentage naarmate het niveau toeneemt. Op D- en E-niveau situeren de hoogste slaagpercentages zich bij de oudere sollicitanten (vanaf 45 jaar). Op A-niveau zien we het hoogste slaagpercentage (16%) in de leeftijdscategorie van 35- tot 44-jarigen.
375
c. Arbeidshandicap
0
5
10
15
20
25
A B C D E Totaal
3
6
10
2 2
23
Totaal aantal sollicitanten met een arbeidshandicap volgens niveau
In totaal solliciteerden er 23 personen met een arbeidshandicap bij OCMW Gent. Dit is minder dan 1% van het totale sollicitantenbestand. Meer dan vier op de tien personen met een arbeidshandicap solliciteren op niveau C (43,5%). d. Afkomst
Onderstaande taartdiagram toont de diversiteit van de sollicitanten bij OCMW Gent. Het percentage sollicitanten dat geen Belg is of niet in België is geboren, wordt er weergegeven. De tweede grafiek geeft de afkomst van de kandidaten weer per niveau.
376
5%
12%
83%
Niet Belgische nationaliteit
Niet in België geboren
Belgen
Afkomst van de sollicitanten
Vijf procent van de sollicitanten bij OCMW Gent heeft niet de Belgische nationaliteit en 12% van de sollicitanten is niet in België geboren. Meer dan acht op tien sollicitanten bij OCMW Gent heeft de Belgische nationaliteit of is in België geboren.
377
0 200 400 600 800 1000 1200
Niet Belgische nationaliteit
Niet in België geboren
Belgen
4
16
412
62
128
932
72
147
1107
24
57
125
11
34
88E
D
C
B
A
Afkomst van de kandidaten volgens niveau
Meer dan zeven op tien kandidaten van buitenlandse oorsprong stelt zich kandidaat voor vacatures op niveau B en C. Hetzelfde geldt voor de Belgische kandidaten. Sollicitanten van buitenlandse oorsprong zijn het minst vertegenwoordigd op niveau A (20 van de 432 kandidaten in totaal, oftewel 4,6%).
378
0%3%
8%4%
71%
11%
19% 18%
26%
70%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
A B C D E
Slaagpercentage volgens oorsprong
Kandidaten van buitenlandseoorsprong
Belgen
Meer dan zeven op tien kandidaten van buitenlandse oorsprong slaagt voor een vacature op niveau E (71%). Het slaagpercentage van de kandidaten van buitenlandse oorsprong ligt, in vergelijking met kandidaten met de Belgische nationaliteit of die in België geboren zijn, op alle niveaus lager, met uitzondering van niveau E. e. Kortgeschoolden
Kortgeschoolden zijn kandidaten die alleen in het bezit zijn van een diploma lager secundair onderwijs, een diploma bijzonder lager secundair onderwijs of niet in het bezit zijn van een diploma. De taartdiagram toont dat één op de tien sollicitanten (oftewel 316 van 3.219) bij OCMW Gent laaggeschoold is.
379
90%
10%
Overige
Kortgeschoolden
Verhouding aantal kortgeschoolden tov overige sollicitanten
f. Knelpuntberoepen
Onderstaande taartdiagram toont het aantal sollicitaties voor knelpuntfuncties bij OCMW Gent, namelijk verpleegkundige en zorgkundige.
Totaal 2012 Totaal 2013 Tov totaal aantal sollicitaties (2013)
Verpleegkundigen 26 139 4,32%
Zorgkundigen 182 383 11,90%
Overige 1872 2697 84,12%
Totaal 2080 3219 100%
Bijna 12% van de sollicitanten stelde zich kandidaat voor een vacature van zorgkundige. In 2013 hebben 139 verpleegkundigen gesolliciteerd. Dit is 4,32% van het totaal aantal
380
sollicitaties. Zowel het aantal verpleegkundigen als zorgkundigen die bij OCMW Gent in 2013 solliciteerden, nam sterk toe in vergelijking met 2012 (respectievelijk 5 en 2 keer zoveel).
25.4.1.3 Projecten
Naast de reguliere opdrachten werkt Selectie aan een aantal bijkomende projecten of opdrachten: List break2
a. E-recruitment
E-recruitment is het online sollicitatieplatform dat in 2012 samen met HR-Technologies geïmplementeerd werd voor Selectie. In 2013 werd gewerkt aan een nieuwe release waarin de werking van dit platform geoptimaliseerd en uitgebreid werd. De voornaamste optimalisatie was het voldoen aan de vereisten van het kwaliteitslabel WCAG 2.0 (Web Content Accessibility Guidelines). Verder kwam er een uitbreiding met een stageplatform binnen de bestaande toepassing. Via dit platform kunnen stagiairs een spontane stageaanvraag indienen of kunnen zij reageren op stageplaatsen die OCMW Gent aanbiedt. Om een goede samenwerking met de scholen te garanderen, kwam er voor hen ook een specifieke rol in het programma. b. Diversiteit
De dienst voert een beleid waarbij de selectie gebaseerd is op het nagaan van competenties bij de sollicitanten. Er wordt niet beoordeeld op geslacht, geloof, huidskleur, leeftijd, seksuele voorkeur of eventuele handicap. Selectie nam al een aantal acties om gelijke kansen te stimuleren door de formulering in advertenties, een gebruiksvriendelijke jobsite en het voorzien van ondersteuning en aanpassing bij selectieonderdelen voor personen met een arbeidshandicap of leerstoornis. In 2013 werd vooral voorbereidend werk geleverd voor een aantal geplande acties in 2014. Een voorbeeld is het toelichten van de werkwijze van Selectie aan arbeidsbemiddelaars uit de Gentse regio via een event. Zij begeleiden werkzoekenden uit de kansengroepen naar werk. Zo willen we de kans op instroom van deze doelgroep vergroten. c. BI Selectie
De implementatie van e-Recruitment maakte ook het opzetten van een Business Intelligence oplossing mogelijk voor het analyseren van cijfergegevens over rekrutering en selectie.. BI Selectie werd opgeleverd in 2013. Het jaarverslag kon er grotendeels uit gegenereerd worden. d. Feedbackgesprekken
Sollicitanten kunnen na afloop van een selectieprocedure feedback krijgen van de arbeidspsycholoog over het resultaat van de selectie. In 2013 gaven de arbeidspsychologen een 150 feedbackgesprekken aan interne en externe sollicitanten. Selectie werkt ook mee aan het traject „nieuwe leidinggevenden‟ van Loopbaan door het geven van feedback aan medewerkers die starten in een leidinggevende functie. e. Nieuwe rekruteringsstrategie
In 2013 werd er minder budget gespendeerd aan advertenties en employer branding acties wegens de bewarende maatregelen. Maar Selectie is knelpuntfuncties zoals verpleegkundigen en zorgkundigen blijven rekruteren via Google adwords, het aankopen van trefwoorden in Google. Verder is er ook een proefproject voor het analyseren van de return on investment van het gebruik van specifieke publicatiekanalen via Google Analytics. Het
381
doel is om via analyses op de resultaten de meest optimale rekruteringsmix te kunnen bepalen. Selectie trekt bovendien meer en meer de kaart van het online adverteren, wat een goedkoper en sneller alternatief is dan printpublicaties. Voor specifieke profielen opteren we voor een combinatie van publicatiekanalen op het internet en in print. In 2013 werd er een nieuwe brochure voor sollicitanten uitgewerkt. Op de website kwam meer uitleg over de werking van onze dienst. f. Jobbeurzen
In 2013 was Selectie vertegenwoordigd op een aantal jobbeurzen zoals de afstudeerbeurs in het ICC (in samenwerking met Gentse scholen en gericht op sollicitanten met weinig of geen ervaring), en de VDAB-beurs (gericht op kort- en langdurige werkzoekenden). Zo stellen we OCMW Gent als werkgever in een positief daglicht en zetten we ook enkele vacatures in de verf.. g. Jobstudenten en stagiairs
Selectie stapte mee in het project 'Jobstudenten zinvol aan het werk bij de overheid‟ van Jobpunt Vlaanderen. Dit project past binnen de acties rond employer branding en een nieuwe rekruteringsstrategie. Het biedt onze organisatie ook de kans om de werkdruk een stukje te verlichten. Omdat het een nieuw project is, werd er eerst een proefproject opgestart bij het Archief. h. Knelpuntberoepen
Naast de vertrouwde publicaties in gespecialiseerde literatuur werken we opnieuw via Google Adwords om sollicitanten voor knelpuntfuncties vlotter naar onze website te loodsen. Ze kunnen zich zo met minimale inspanning registreren als sollicitant. Daarnaast hernieuwden we de beslissing dat alle geldelijke anciënniteit (in plaats van maximaal 10 jaar) van kandidaten voor knelpuntfuncties meetelt. Zo worden de moeilijk invulbare plaatsen aantrekkelijker voor sollicitanten. i. Evaluatietool Limesurvey
In samenwerking met de dienst Kwaliteit ontwikkelde Selectie een enquête om zowel feedback van sollicitanten als van juryleden te vragen na beëindiging van een selectieprocedure. In 2013 werden enkele testen uitgevoerd. Het doel is om in 2014 verdere kwalitatieve metingen over de tevredenheid van Selectie te doen.
25.4.1.4 Mobiele ploeg
In 2012 startte Talent een mobiele ploeg op voor de functies van administratief medewerker en maatschappelijk werker. De mobiele ploeg vangt tijdelijke personeelsbehoeften op (gemiddeld 3 tot 9 maanden). Dit binnen de functies administratief medewerker en maatschappelijk werker. Onder de tijdelijke personeelsbehoeften verstaan we in eerste instantie een plotse, onverwachte en tijdelijke vermeerdering van het werk of als één of meerdere collega‟s tijdelijk vervangen moeten worden voor een periode van maximaal 6 maanden, bijvoorbeeld ten gevolge van: tijdelijke vervangingen zoals ziekte, zwangerschap, loopbaanonderbreking,… met
beperkte engagementen (gemiddeld 3 maanden);
een personeelsnood door een tijdelijk project of verhoogde werkdruk (< 3 maanden);
een tijdelijke personeelsnood ontstaan door vertraagde invulling van een vacature;
382
niet-ingevulde definitieve vervangingen.
Momenteel bestaat de mobiele ploeg uit 9 maatschappelijk werkers (MW) en 4 administratief medewerkers (AM). In 2014 wordt de mobiele ploeg verder uitgebouwd met één extra administratief medewerker. Uit onderstaande tabel blijkt dat de mobiele ploeg in 2013 kon voldoen aan 42 van de 48 aanvragen tot vervanging. Tussen 2 opdrachten in kan het voorkomen dat medewerkers uit de mobiele ploeg kort in een andere dienst worden ingeschakeld om zo de werking van deze dienst alvast te leren kennen. Dit komt niet vaak voor. Onder „extra‟ kan men terugvinden dat deze kans zich in 2013 2 keer aanbood.
Aantal aanvragen
AM MW Totaal
Afgelopen 15 13 28
Geannuleerd 2 0 2
Bezig 3 6 9
Extra 0 2 2
Niet ingevuld 2 2 4
Toegewezen 1 1 2
Totaal aangevraagd 23 25 48
Totaal ingevuld 19 23 42
In onderstaande tabel is terug te vinden in welke departementen de mobiele ploeg insprong.
Aantal 'vervangingen' per departement
Dienst AM MW Totaal
P&O 4 0 4
OZ 2 0 2
SD 8 23 31
BO 3 0 3
Totaal 19 23 42
De onderstaande tabel geeft de aangevraagde duur van een vervanging weer en de effectieve duur dat een medewerker van de mobiele ploeg de afwezige medewerker kon vervangen.
AM MW
Aantal weken aangevraagd 387 565
Aantal weken effectief ingevuld 232 384,5
Percentage aanvragen ingevuld 68.05% 59.95%
25.4.2 Loopbaan
25.4.2.1 Doelstelling van de dienst
Loopbaan heeft als doelstelling de competenties van de medewerkers van OCMW Gent te helpen ontwikkelen zodat de verschillende diensten hun doelstellingen vlotter kunnen realiseren. Meer specifiek wil de dienst met het aanbod via groepsopleiding, teambegeleiding
383
en individuele begeleiding medewerkers bereiken. De doelstelling van Loopbaan is hierbij ondersteuning en advies geven op vlak van ontwikkeling, loopbaankeuze en loopbaanvraag.
25.4.2.2 Realisaties
List break2
a. Algemeen
In 2009 is loopbaanbegeleiding opgestart. Vanaf 2010 is de dienst gestart met het uitbouwen van het aanbod voor groepen. We zien bijgevolg een grote toename in het aantal medewerkers dat jaarlijks bereikt wordt. In 2011 bereikten we in totaal 212 medewerkers. In 2012 waren dit er 457. In 2013 bereikten we in totaal 573 medewerkers. We zien in vergelijking met 2012 een daling in het aantal opgestarte individuele dossiers en een toename in het aantal medewerkers dat we bereiken via groepsopleiding of teambegeleiding.
2009 2010 2011 2012 2013
Aanbod voor groepen
101 150 342 486
Individuele begeleiding
56 51 62 115 87
Totaal 56 152 212 457 573
b. Aanbod voor groepen
In onderstaande tabellen staat een overzicht met de groepsopleidingen en teambegeleidinge, die de loopbaanbegeleiders in 2013 gaven. Met dit aanbod voor groepen bereikten we 486 personen, van wie 448 via groepsopleiding en 38 personen via teambegeleiding.
Groepsopleidingen Wat Aantal
Intern solliciteren (algemeen) en voor specifieke selectieprocedures (hoofdadministratief medewerkers, onderhoudsmedewerkers, ploegbazen onderhoud, verpleegkundigen, maatschappelijk werkers en zorgkundigen)
Tijdens deze opleiding worden er tips aangereikt zodat de personeelsleden zich beter kunnen voorbereiden op een selectieprocedure binnen onze organisatie
325
Opleiding „Leiding geven, iets voor jou?‟
Tijdens deze 2-daagse opleiding komen „basistechnieken en informatie‟ voor leidinggevenden aan bod
15
Terugkomsessie People Management voor (technisch)
Samenkomst met opleidingsgenoten om ervaringen uit te wisselen, bijkomende
22
384
operationeel leidinggevenden en middenkader
informatie te kunnen vragen en bepaalde technieken te kunnen bespreken van de opleiding People Management
Infosessie traject zorgkundige
Tijdens deze sessie werd info gegeven aan alle geïnteresseerde onderhoudsmedewerkers over het traject van zorgkundige.
13
Opleiding Evaluatiecyclus & Vorming
Tijdens deze opleiding krijgen nieuwe personeelsleden informatie over de evaluatiecyclus en kunnen ze zelf aan de slag om zich beter voor te bereiden op functionerings- en evaluatiegesprekken
73
TOTAAL 448
Teambegeleiding Wat Aantal
Facility Management Ondersteuning leidinggevende, opvolging project IDEWE, teamdag en natraject
27
WZC Het Heiveld
Vanuit de medewerkerstevredenheidsenquête was een van de actiepunten binnen Het Heiveld „communicatie‟. Eerste stap door loopbaanbegeleiding is in kaart brengen van de situatie en mogelijkheden
11
TOTAAL 38
c. Individuele begeleiding
In 2013 kwamen 87 personen in individuele loopbaanbegeleiding. In 2012 waren dat er 115. We zien dus een daling van het aantal mensen dat in loopbaanbegeleiding kwam. Hieronder vindt u een overzicht van de evolutie van het totale aantal contacten en het gemiddeld aantal contacten per medewerker, sinds de opstart van de dienst in 2009.
2009 2010 2011 2012 2013
Aantal contacten 132 99 137 190 151
Individuele begeleidingen 56 51 62 115 87
Contacten per medewerker 2,36 1,94 2,21 1,65 1,74
385
In totaal vonden er in 2013 151 contacten plaats. Wat een gemiddelde van 1,74 gesprekken per medewerker oplevert. Vergeleken met 2012 is het aantal contacten per medewerker licht gestegen. De begeleidingen in 2013 waren eerder korte begeleidingstrajecten, vergeleken met de trajecten in de periode 2009 -2011. d. Medewerkers in detail
Hieronder vindt u meer gedetailleerde gegevens over deze 87 personen en de vergelijking met 2012 per categorie.
2012 2013
Geslacht Man 31 27,0% 17 19,5%
Vrouw 84 73,0% 70 80,5%
Totaal 115 100,0% 87 100,0%
Leeftijd < 25 1 0,9% 1 1,1%
25 - 34 33 28,7% 22 25,3%
35 - 44 40 34,8% 27 31,0%
45 - 54 26 22,6% 25 28,7%
> 54 15 13,0% 12 13,8%
Totaal 115 100,0% 87 100,0%
Niveau A 13 11,3% 6 6,9%
B of BV 45 39,1% 23 26,4%
C 47 40,9% 42 48,3%
D 6 5,2% 6 6,9%
E 4 3,5% 10 11,5%
Wettelijke graden 0 0,0% 0 0,0%
Totaal 115 100,0% 87 100,0%
Functie Administratief personeel 44 37,9% 41 47,1%
Verplegend en verzorgend personeel
10 8,6% 8 9,2%
Onderhouds-en keukenpersoneel
5 4,3% 11 12,6%
Maatschappelijk werker 29 25,0% 17 19,5%
Leidinggevend personeel 25 21,6% 8 9,2%
Paramedisch personeel 0 0,0% 2 2,3%
Technisch personeel 3 2,6% 0 0,0%
Wettelijke graden 0 0,0% 0 0,0%
Totaal 116 100,0% 87 100,0%
Statuut Contractueel 80 69,6% 57 65,5%
Statutair 35 30,4% 30 34,5%
Totaal 115 100,0% 87 100,0%
Departement Diensten van de secretaris 2 1,7% 2 2,3%
Departement Sociale Dienstverlening
68 59,1% 40 46,0%
Departement Personeel & Organisatie
12 10,4% 18 20,7%
Departement Ouderenzorg 23 20,0% 27 31,0%
Departement Financiën 4 3,5% 0 0,0%
Kabinetten 6 5,2% 0 0,0%
Gedetacheerden 0 0,0% 0 0,0%
Totaal 115 100,0% 87 100,0%
Rood: daling van meer dan 10%. Groen: stijging van meer dan 10%.
386
Van de 87 medewerkers die in 2013 de stap naar Loopbaan zetten, waren 70 vrouwen en 17 mannen (respectievelijk 80,5% en 19,5% mannen). Het merendeel van de personen waren tussen 35 en 44 jaar. Deze cijfers zijn gelijklopend met vorig jaar. Vergeleken met 2012 is er procentueel een stijging van het aantal personen op niveau C (40.9% in 2012 naar 48.3%) en E (3.5% in 2012 naar 11.5% in 2013). Daarnaast merken we een daling van het aantal personen op niveau B (39.1% in 2012 naar 26.4% in 2013). Specifieker dan niveau kunnen we ook nog een onderverdeling maken op basis van functie. Binnen deze onderverdeling zien we dat er van de 87 medewerkers 41 (47.1%) administratief personeel waren, meteen de grootste groep voor 2013. In 2012 was deze groep eveneens het grootst (37.9%), maar we zien wel een stijging van 9.2%. Door de reorganisaties (naar aanleiding van het digitaal dossier en het balieproject) vonden er meer individuele gesprekken met administratief medewerkers plaats. Onder de groep leidinggevend personeel zagen we 8 personen (9,2%). Onder deze laatste groep vallen onder meer hoofdmaatschappelijk werkers, hoofdverpleegkundigen, hoofdadministratief medewerkers, … We zien hier een daling van 12,4% in vergelijking met 2012. In 2012 bereikten we veel nieuwe leidinggevenden via het „Traject voor nieuwe leidinggevenden‟, wat de daling kan verklaren. Het merendeel van de personen die in 2013 in loopbaanbegeleiding kwamen, waren tewerkgesteld binnen het departement Sociale Dienstverlening (40 personen of 46%) en het departement Ouderenzorg (27 personen of 31%). Bij het departement Personeel & Organisatie zien we een stijging van 10,3%, bij Ouderenzorg een stijging van 11% in vergelijking met 2012.
387
e. Gesprekken in detail
2012 2013
Initiële aanleiding Algemene infovraag 11 11% 2 3%
Functionerings- of evaluatiegesprek 13 13% 9 13%
Loopbaanmogelijkheden 31 30% 15 22%
Advies IDEWE 3 3% 2 3%
Ontwikkelen competenties 7 7% 9 13%
Conflict 4 4% 1 1%
Reorganisatie 12 12% 24 35%
Ander 22 21% 7 10%
Totaal 103 100% 69 100%
Aanwezig tijdens contact Medewerker 116 61% 88 58%
Medewerker en leidinggevende 56 29% 29 19%
Leidinggevende 10 5% 19 13%
Medewerker en Ander 4 2% 14 9%
Ander 4 2% 1 1%
Totaal 190 100% 151 100%
Inhoud van contact Intakegesprek 93 49% 67 44%
Vervolggesprek 72 38% 62 41%
Afsluitgesprek 7 4% 5 3%
Ander 17 9% 17 11%
Totaal 189 100% 151 100%
Acties gekoppeld aan een contact
Advies functioneren 17 6% 23 14%
Competentieanalyse 1 0% 12 7%
Doorverwijzing 26 10% 13 8%
Feedback testen 18 7% 9 5%
Informatie bezorgen 79 29% 41 25%
Loopbaanbegeleidingstraject opmaken 29 11% 9 5%
Ontwikkelen competenties 44 16% 10 6%
Sollicitatietraining 26 10% 17 10%
Ander 14 5% 24 14%
Geen actie 17 6% 9 5%
Totaal 271 100% 167 100%
Methodieken gebruikt tijdens een contact
Capacitaire testen 3 4% 10 19%
Competentiebeoordeling 3 4% 11 20%
Ontwikkelingshandboek 20 29% 3 6%
Persoonlijkheidsvragenlijst 2 3% 10 19%
Persoonlijk ontwikkelingsplan (POP) 12 17% 1 2%
Vorming 7 10% 1 2%
Werkboek 19 27% 9 17%
Ander 4 6% 9 17%
Totaal 70 100% 54 100%
Rood: daling van meer dan 10%. Groen: stijging van meer dan 10%. Hieronder vindt u een beschrijving van de opmerkelijke verschillen in vergelijking met 2012 uit bovenstaande tabel.
388
We zien een grote toename in het aantal personen die naar aanleiding van reorganisatie bij Loopbaan terecht kwamen. Er is een stijging van 12% (12 personen) in 2012 naar 35% (24 personen) in 2013. Er is een daling in de categorie „Ander‟ van 21% (22) naar 10% (7). Dit is hoofdzakelijk te verklaren door het „Traject nieuwe leidinggevenden‟ die onder de categorie „Ander‟ valt. In 2013 waren er minder contacten met medewerker en leidinggevende samen in vergelijking met 2012. We zien een daling van 29% (56) in 2012 naar 19% (29) in 2013. De verklaring ligt ook hier wellicht bij het „Traject nieuwe leidinggevenden‟ dat meer plaatsvond in 2012, waarbij de leidinggevende van de nieuwe leidinggevende ook aanwezig was. Tijdens een loopbaanbegeleidingsgesprek kunnen er bepaalde methodieken worden aangewend. Tijdens het gesprek wordt er beslist welke methodiek zinvol is. In 2013 werd er meer ingezet op capacitaire testen (19% versus 4% in 2012), competentiebeoordeling (20% versus 4% in 2012), persoonlijkheidsvragenlijst (19% versus 3% in 2012) en andere tools (17% versus 6% in 2012). Er werd daarentegen minder gebruikgemaakt van het ontwikkelingshandboek (6% versus 29% in 2012), POP (2% versus 17% in 2012) en een werkboek (17% versus 27% in 2012). Opgelet: De initiële aanleiding is niet gelijk aan het aantal personen die in 2013 in loopbaanbegeleiding kwamen. Er waren al enkele personen die in 2012 startten met loopbaanbegeleiding en een enkele personen kwamen terug naar loopbaanbegeleiding met een andere vraag dan hun initiële loopbaanvraag. Er zijn meer acties dan aantal contacten omdat er meerdere acties mogelijk zijn per contact. f. Algemene realisaties
Ondersteuning bij de reorganisatie naar aanleiding van Digitaal Sociaal Dossier en balieproject;
Opvolgen van ontwikkelingen binnen het domein van evaluaties waaronder proceseigenaar evaluatie binnen e-HRM (testen van het e-HRM systeem, handleiding schrijven, demosessie geven,…);
Competentiemeting in het kader van de opleiding People Management;
Verder bekendmaken van groepsaanbod van loopbaanbegeleiding;
Verder verwerven van technische expertise (via opleidingen en literatuur);
Verdere intervisie met de loopbaanbegeleiders van stad Gent;
Verder optimaliseren van de begeleidingsmethodiek.
25.5 SODICO vzw
Adres Jubileumlaan 217 9000 Gent
25.5.1 Doelstellingen
Sodico vzw is de sociale dienst voor de actieve en gepensioneerde personeelsleden van het OCMW Gent en het algemeen ziekenhuis Jan Palfijn. De vereniging heeft als doel het welzijn van haar leden en inwonende gezinsleden te bevorderen.
389
Het aanbod van Sodico vzw wordt door drie grote pijlers gedragen: Ontspanningsactiviteiten
Financiële ondersteuning
Maatschappelijke ondersteuning
25.5.2 Wijzigingen in het aanbod
Vanaf 1 januari 2013 werd één wijziging in het aanbod doorgevoerd. Er werd voor het eerst een Sinterklaasfeest georganiseerd in de Kinepolis. De deelnemers kregen een cadeaubon van Dreamland (25 euro) en konden daarnaast kiezen tussen een aanbod van drie films. Er was ook een bezoek aan de Sint en randanimatie voorzien. Deze activiteit was een groot succes. Er namen 1027 personen deel aan dit feest.
25.5.3 Leden
2011 2012 2013
Actieve OCMW 1535 1528 1515
Actieve Jan Palfijn 745 902 799
Gepensioneerde OCMW 484 499 475
Gepensioneerde Jan Palfijn 267 279 317
Totaal 3031 3208 3106
In 2013 telde Sodico 3106 leden, waarvan 1515 tewerkgesteld in het OCMW, 799 in het Jan Palfijn en 792 gepensioneerden.
25.5.4 Ontspanningsactiviteiten
In 2013 organiseerde Sodico vzw 8 ontspanningsactiviteiten, één minder dan in 2012. Op vrijdag 19 april organiseerde Sodico vzw, in de Opera van Gent, een afscheidsfeest
voor de in 2012 op rust gestelde personeelsleden van het OCMW Gent en het Algemeen Ziekenhuis Jan Palfijn.
In totaal namen 140 personen deel aan dit feest, waarvan 46 personen nieuw gepensioneerden (41 leden van Sodico vzw en 5 niet-leden). De overige 94 personen zijn familie van de gepensioneerden, raadsleden OCMW, bestuursleden Sodico en diensthoofden.
De op rust gestelde kregen drie geschenken: een geschenkmand van het OCMW, een bos bloemen en een waardebon van 50 euro.. De niet-leden kregen enkel een geschenkmand en een bos bloemen.
Alle gepensioneerden kregen een afscheidspremie, de grootte van deze premie wordt bepaald door het aantal dienstjaren.
Op zondag 26 mei 2013 organiseerde Sodico vzw een uitstap naar Pairi Daiza. In totaal namen 119 volwassenen en 70 kinderen, jonger dan 12 jaar, deel aan dit project (doelgroep gezinnen met kinderen).
390
Op zaterdag 8 juni organiseerde Sodico vzw de thematocht “Mandelbeekwandeling”. In totaal namen 75 personen deel aan dit project (doelgroep actieve en gepensioneerde leden).
Op donderdag 13 juni 2013 organiseerde de Sociale dienst de uitstap naar Doornik. In totaal namen 60 leden deel aan dit project. (doelgroep gepensioneerde leden).
Op zondag 22 september en zaterdag 19 oktober organiseerde Sodico het project “Onder de grond” Sollen met de Marollen. In totaal namen 132 leden deel aan dit project (doelgroep actieven).
Op dinsdag 12 november organiseerde de Sociale Dienst een reünie voor gepensioneerde leden. In totaal kwamen 196 personen genieten van een diner in het stadhuis in Gent (doelgroep gepensioneerden).
Op zaterdag 1 december organiseerde Sodico vzw het Sinterklaasfeest voor de kinderen van de leden. In totaal namen 1027 personen deel aan dit feest. Voor de eerste keer werd dit georganiseerd in Kinepolis Gent. In totaal werden 1000 bonnen afgehaald door de leden,
Het hele jaar door konden de actieve personeelsleden genieten van het aanbod “Organiseer je eigen project”. In 2013 genoten 180 leden van dit aanbod, een stijging van 94 koppen ten op zicht van 2012.
2011 2012 2013
Organiseer je eigen project 46 86 180
25.5.5 Premies
Premie
2011 2012 2013
Aantal Grootte Aantal Grootte Aantal Grote
Overlijden 18 100 euro 24 100 euro 23
100 euro00
Mindervalide kinderen 48
250 euro 46 250 euro 54 250 euro
Gouden en diamanten huwelijk 9
100 euro 7 100 euro 5 100 euro
Huwelijk 41 150 euro 23 150 euro 32 150 euro
Wettelijk samenwonen 33
150 euro 27 150 euro 27 150 euro
12-jarigen 97 100 euro 105 100 euro 111 100 euro
Geboorte 109 100 euro 114 100 euro 107 100 euro
Totaal aantal premies 355 346 359
391
2011 2012 2013
Aantal Grootte Aantal Grootte Aantal Grootte
Farmac 349 24, 999,08 euro 414
32,644,20 euro
Nog niet van toepassing
25.5.6 Maatschappelijk werker
De maatschappelijk werker van Sodico vzw is er voor alle leden en hun gezinsleden. Waarmee kan de maatschappelijke werker helpen? psychologische en sociale hulpverlening;
ondersteuning en verwerken van problemen;
administratieve hulp;
hulp bij bepaalde financiële moeilijkheden;
bijstand bij ongeval, ziekte of invaliditeit.
De maatschappelijk werker gaat samen met de cliënt op zoek, in de mate van het mogelijke, naar een gepaste oplossing. Alles wat de cliënt aan de maatschappelijk werker toevertrouwd kan nooit tegen de cliënt gebruikt worden. Alle vragen worden anoniem aan de raad van bestuur voorgelegd. In 2013 behandelde de maatschappelijk werker 43 dossiers. Daarvan waren 12 financieel en 31 psychologisch getint. In totaal kreeg de maatschappelijk werker in 2012 89 bezoeken (geen vertrouwenspersoon). In 2012 behandelde de maatschappelijk werker 36 dossiers.
25.5.7 Kortingen en voordelen
De leden genoten in 60 winkels, op vertoon van een lidkaart, van een korting die kon variëren van 2,5% tot 50%. Twee winkels minder ten opzichte van 2012. Bij 5 bedrijven (Luxor, ZEB, Sanoma Magazines, Dreamland en E5 mode) liepen voor de leden voordelige acties. 16 leden namen een fitnessabonnement bij Jim Fitness of Fit-Out, een stijging van 8 ten op zichtte van 2012.
392
25.5.8 Tickets pretparken en kinepolis
2011 2012 2013
kinepolis 794 1452 2033
sphinx 0 62 77
studio scoop 0 65 105
Aqualibi 46 25 15
Bellewaerde 120 83 175
Bobbejaanland 142 108 124
Boudewijnpark 46 30 75
Pairi Daiza 113 113 283
Planckendael/Zoo Antwerpen 132 143 148
Plopsaland Coo 29 39 23
Plopsaland de Panne 349 264 401
Plopsaland Indoor 37 20 4
Walibi 116 127 85
Efteling 104 148 193
Zesdaagse Gent 59 220 232
Totaal aantal tickets 2088 2899 3973
25.5.9 Publicaties
In 2013 werden 4 Sodicomagazines gepubliceerd waarin 28 artikelen te vinden waren. Het sodicomagazine bevindt zich als een katern in het personeelsmagazine. Op het intranet publiceerde Sodico 12 artikelen.
393
Deel 6
Sogent
394
395
26 Sogent
Adres Voldersstraat 1, 9000 Gent
26.1 Sogent team OCMW
Op 17 december 2008 werd een beheersovereenkomst ondertekend tussen OCMW Gent en het stadsontwikkelingsbedrijf Gent (sogent) rond de overdracht van het beheer en de ontwikkeling van het OCMW-patrimonium dat gelegen is in België en dat niet in gebruik is door het OCMW Gent zelf. De overeenkomst gold voor vijf jaar en werd op 1 januari 2009 van kracht. De Raad van het OCMW besliste in zitting van 10 december 2013 om een nieuwe beheersovereenkomst af te sluiten met sogent voor de periode 2014 tot en met 2019. Het OCMW Gent bezit woningen, hoeves, landbouw-, bouw- en industriegronden, gronden in natuurgebied, bossen en laanbomen.
26.2 Personeel
Op 13 september 2013 verliet de jurist-patrimoniumverantwoordelijke OCMW het team OCMW binnen sogent. De functie van jurist werd geëvalueerd en er werd gekozen voor een opsplitsing: 1 voltijds patrimoniumbeheerder (niveau B1) en 1 deeltijds jurist (2/5 niveau A1). Deze jurist is wel tewerkgesteld bij de Juridische dienst van sogent, maar maakt zich 2 dagen in de week vrij voor het team OCMW. De procedure voor de aanwerving van een patrimoniumbeheerder werd opgestart. Het team OCMW kon op datum van 31 december 2013 een beroep doen op volgende medewerkers: senior patrimoniumverantwoordelijke (1 FTE);
technisch/administratief patrimoniumbeheerder (1 FTE);
administratief patrimoniumbeheerder (1 FTE);
patrimoniumbeheerder groenonderhoud (1 FTE).
26.3 Reguliere taken
De taken van het team OCMW omvatten naast verkopen en ontwikkelen onder meer: opvolging lopende contracten (pacht, erfpacht, opstalrecht, verhuringen, jachtrechten,
gedoogzaamheden): in totaal werden er 687 facturen verstuurd in 2013;
informatieverstrekking aan derden;
396
controle belastingen (onroerende voorheffing, polderbelasting, …);
gebouwenbeheer;
opvolging betwiste zaken (5 lopende rechtszaken; in 2013 werd 1 zaak afgesloten en er werden er geen nieuwe zaken aanhangig gemaakt);
onderhoud van laanbomen en bossen;
administratief beheer van de schadegevallen (4 nieuwe verzekeringsdossiers).
26.4 Opbrengsten, kosten en investeringen
Volgende inkomsten werden gefactureerd voor:
Erfpacht: 8.677,84 euro;
Opstalrecht: 41.063,79 euro;
Pacht 629.648,75 euro;
Huur 39.226,05 euro;
Jachtrechten 33.607,81 euro;
Gedoogzaamheden 85,84 euro;
In 2013 vonden er 26 verkopen plaats voor een totaal bedrag van 7.104.066,19 euro. Bij de openbare verkopen lag de verkoopprijs gemiddeld 21,75 % hoger dan de schattingswaarde. In 2012 was de totale verkoopopbrengst 7.014.450,50 euro, in 2011 was dit 4.703.817,37 euro, in 2010 was dit 3.710.602,24 euro en in 2009 was de verkoopopbrengst 626.550,00 euro. Enkele grotere verkopen in 2013 waren: de onderhandse verkoop van de hoeves Sticheldreef 3 te Nazareth en Veurnekeiweg 20
te Koksijde aan de hoevepachters voor een bedrag van respectievelijk 365.000,00 euro en 300.000,00 euro;
de onderhandse verkoop van een deel van het Kottembos te Sint-Lievens-Houtem aan het Agenschap voor Natuur en Bos voor een bedrag van 341.900,00 euro;
de onderhandse verkoop van bouwgrond in de Kloosterstraat te Sint-Lievens-Houtem aan de gemeente Sint-Lievens-Houtem voor een bedrag van 500.000,00 euro;
de onderhandse verkoop van bouwgrond in de Nieuwstraat te Lochristi aan Vastgoed De Clercq voor een bedrag van 1.900.000,00 euro;
de openbare verkoop van de eerste fase Sint-Elisabethbegijnhof te Gent voor een bedrag van 910.000,00 euro;
de openbare verkoop van de woningen Sint-Lievensstraat 32, 36 en 38 te Gijzenzele (360.500,00 euro), Deurlestraat 8 en 10 te Nazareth (89.500,00 euro), Staakstraat 62 te Assenede (135.000,00 euro), Putstraat 23 te Sint-Denijs-Westrem (555.000,00 euro), Kijkuitstraat 23 te Deinze (207.000,00 euro) en Nieuwstraat 54 te Lochristi (136.500,00 euro);
de openbare verkoop van bouwloten van de verkavelingen Albrecht Rodenbachstraat (4 loten voor in totaal 507.750,00 euro), Rozenbroek te Sint-Amansberg (1 lot voor 160.000,00 euro) en Dendermondsesteenweg te Destelbergen (1 lot voor 199.000,00 euro).
397
Het honorarium dat werd aangerekend aan het OCMW voor de verkopen in 2013 bedraagt 78.854,71 euro. Er werd voor een totaal bedrag van 124.382,33 euro directe kosten (onderhoud, nutsvoorzieningen,…) gemaakt voor het beheer van het patrimonium. Volgende gebouwen heeft het OCMW Gent in 2013 verkregen na beëindiging van erfpacht, pacht of gedoogzaamheid: Lochristi – Nieuwstraat 34 (20.000,00 euro);
Lochristi – Nieuwstraat 54 (27.500,00 euro);
Wetteren – Mellesteenweg 104 (kosteloze overname);
Nazareth – Oudenaardseheerweg 87 (kosteloze overname);
Nazareth – Oudenaardseheerweg 91 (kosteloze overname).
26.5 Ontwikkelingsdossiers
In 2013 werden bouwloten van twee ontwikkelingsdossiers verkocht: alle bouwloten van de verkaveling Albrecht Rodenbachstraat te Sint-Amandsberg en het laatste bouwlot van de verkaveling Dendermondsesteenweg te Destelbergen. Voor de volgende ontwikkelingsdossiers werd in 2013 een verkavelingsvergunning en/of attest van verkoopbaarheid verkregen: Sint-Gillis-Waas - Molenstraat: de opgelegde werken werden uitgevoerd in het najaar
2013 en het attest van verkoopbaarheid werd aangevraagd.
Lochristi – Nieuwstraat in samenwerking met Lo Invest: de verkavelingsvergunning werd verkregen op 7 mei 2013. De werken werden aangevat en ook de onderhandelingen voor het beëindigen van de erfpachten werden opgestart.
Voor de volgende ontwikkelingsdossiers werden in 2013 noodzakelijke stappen ondernomen voor het verkrijgen van een verkavelingsvergunning: Ninove, Aardeweg-Terrasstraat-Perrestraat: ontwerper van de riolering werd aangesteld.
Assenede, Kloosteraprilstraat in samenwerking met sogent: er werd verder onderhandeld met de gemeente Assenede en er werd een akkoord bereikt over deze verkaveling. Het dossier voor de verkavelingsaanvraag en de aanvraag voor de bouwvergunning voor de wegenis en riolering werd verder afgewerkt en wordt in de eerste helft van 2014 ingediend.
Assenede, Staakstraat: nog geen definitief akkoord bereikt met de dienst Integraal Waterbeleid over de bufferproblematiek. De pacht op deze grond moet nog beëindigd worden.
Lochristi, Stationsstraat/Nieuwstraat: overleg en onderhandelingen met de gemeente zijn lopende. Bijkomend vraagt Eandis een inplantingsplaats voor een nieuw betreedbare MS-cabine waardoor de inplantingsmogelijkheden moeten worden onderzocht.
Kaprijke, Galgestraat: in mei 2007 werd de verkavelingsvergunning verkregen. Deze verkaveling is ondertussen vervallen en moet opnieuw worden aangevraagd. Aangezien
398
het te verkavelen perceel belast is met een dading, kan de aanvraag pas worden ingediend als het rechtsgeschil is opgelost. Opmaak van de verbeterende akte is nog altijd lopende. Een nieuwe verkavelingsaanvraag werd opgemaakt.
Afsnee, Goedingenstraat: ontwerpfase is gestart en de bevoegde diensten is gevraagd een pre-advies uit te brengen. Ook lopen er onderhandelingen met de krakers. Qua timing wordt er geopteerd om de verkavelingsaanvraag voor drie bouwloten in te dienen in 2014.
Nazareth – Groendreef/Oudenaardseheerweg: er werd een ontwerper voor de verkaveling aangesteld en de eerste voorstellen zijn besproken met de gemeente.
Deinze – Kouter: er werd gestart met de opmaak van een nieuwe verkavelingsaanvraag.
Afsnee – Afsneekouter: aanstelling van de ontwerper van de verkaveling en opstart van de onderhandelingen met aangrenzende eigenaar.
Sint-Lievens-Houtem – Kloosterstraat: onderzoek naar ontwikkelingsmogelijkheden van deze gronden.
Oostakker – Molzelestraat: onderhandelingen opgestart om deze bouwgrond pachtvrij te krijgen.
26.6 Windmolens
Met nv Storm Management werd een overeenkomst afgesloten voor de bouw van een windmolen in Assenede. De vervaldatum van de opschortende voorwaarde van deze overeenkomst is 24 maart 2014. Met cvba Ecopower werden twee overeenkomsten afgesloten voor twee windturbines in Lochristi en één windturbine in Eeklo. De vervaldatums van de opschortende voorwaarden zijn respectievelijk 23 juni 2014 en 17 december 2015.
