1

Les 5Druggebruik

enstrafbaar gedrag

2

Indeling

1. Inleiding: actualiteit

2. Druggebruik

3. Verband druggebruik en strafbaar gedrag

4. Besluit: geïntegreerd beleid

3

1. Inleiding: actualiteit

Federale drugnota van 19 januari 2001(http://minsoc.fgov.be klik op archief)

(1) Niet alleen vervolgingsbeleid t.a.v. cannabis Hele reeks actiepunten t.a.v. legale en illegale drugs (geïntegreerde globale benadering, epidemiologie, evaluatie, onderzoek, preventie, zorgverlening, repressie)500 BEF miljoen per jaar

4

Inleiding (vervolg)

(2) Wetswijziging 04 april 2003 + KB + Ministeriële richtlijn

Meerderjarige geen PV bij bezit (eigen gebruik)

tenzij problematisch gebruik of overlast

en -minderjarigen niets veranderd

-handel (ook kleinhandel) verboden

tenslotte: andere illegale drugs niets gewijzigd

5

2. Druggebruik

2.1. Stereotiepe misvattingen

2.2. Wat zijn drugs?

2.3. De drie M’s

2.4. Drugproblemen

2.5. Druggebruikers

6

2.1. Stereotiepe misvattingen

Drugs

=

(1) Illegale drugs

(2) Jongeren

(3) Verslaving

(4) Criminaliteit

(5) Hopeloos

7

2.2. Wat zijn drugs?

Te eng

Te breed

Psychoactieve middelen

a) Legale drugs

b) Illegale drugs

8

a) Legale drugs

Alcohol

Tabak

Psychoactieve geneesmiddelen

Pijnstillers

Kalmeermiddelen

Slaapmiddelen

Stimulerende middelen

Snuifmiddelen

9

b) Illegale drugs

CannabisMarihuanaHasjiesj

HallucinogenenLSD en andere hallucinogenen

Stimulerende middelenXTC, designer drugsCocaïne, crack

Opium en Heroine

10

2.3. De drie M’s

Het ABC van het drugfenomeen

Terzelder tijd rekening houden met drie elementen en interacties tussen deze drie elementen:

M1: MiddelM2: Mens

M3: Milieu« WIE NEEMT WAT IN WELKE CONTEXT »

11

De drie M’s

M1: Middel, psychoactieve stoffenaard, zuiverheid, dosis, frequentie, duur, polydruggebruik

M2: Mens, de gebruikersfysieke en psychische kwetsbaarheidco-morbiditeit

M3: Milieu, de context, leefmilieus, familie, vrienden, vrijetijdsbesteding, bredere samenleving

12

2.4. Drugproblemen(van gebruik tot verslaving)

Druggebruik

Drugproblemen

Afhankelijkheid

Lichte, milde en ernstige graad

(verslaving alleen extreme vorm)

DSM-IV (misbruik en afhankelijkheid)

Andere drugproblemen (onder meer: verkeer, strafbaar gedrag)

13

2.5. Druggebruikers

Zeer heterogene groep

Sociale, excessieve en verslaafde alcoholgebruiker

Sporadische, regelmatige en verstokte rokerMedicatiemisbruiker -afhankelijke Vaak combinatie: zware drinker, roker en

gebruiker van kalmeerpillen / slaappillen

14

Druggebruikers (vervolg)

Experimentele, dagelijkse en excessieve cannabisgebruiker

Recreatieve XTC-gebruikerCocainegebruiker, -afhankelijke, -verslaafdeHeroinegebruiker, -afhankelijke, -verslaafde

Polydruggebruiker: (alcohol, roken, cannabis, XTC, crack, heroine) met in de tijd wisselend voorkeurproduct en mede afhankelijk van de beschikbaarheid

15

3. Verband druggebruik

en strafbaar gedrag

3.1. Soort verbanden

3.2. Mogelijke ontstaanswijzen

3.3. Dynamische longitudinale benadering

16

3.1. Soort verbanden

(A) Alcohol

-Specifieke alcoholmisdrijven

-Openbare dronkenschap

-Onder invloed sturen

-Andere misdrijven (bijvoorbeld geweldmisdrijven): intoxicatie

(eventueel pathologische intoxicatie)

vs afhankelijkheid

17

Alcohol (vervolg)

(1) Rechtstreeks door ontremmend effect

(2) Facilitator naast andere factoren (onder meer comorbiditeit)

(3) Misdrijven om drinkgedrag te kunnen verder zetten

(4) In kader van ontwenningssyndroom

(5) Psycho-organische schade

18

(B) Illegale drugsa) Druggerelateerde misdrijven

(1) Bezit (overtreding drugwet)(2) Onder invloed (intoxicatie,

eventueel pathologische intoxicatie)(3) Verwervings- en geweldmisdrijven

(afhakelijkheid, ontwenning, comorbiditeit)(4) Drughandel

-Kleinhandel-Groothandel

NB: Slachtoffer van geweld (PTSS + automedicatie)

19

Soorten (vervolg)

b) Niet-druggerelateerde misdrijvenMisdrijven (gepleegd door druggebruikers) die (weinig of) niets met druggebruik te maken hebbenmaar wel vaak al te gemakkelijk op de rug van druggebruik geschoven worden

Hier meestal reeds een delinquente loopbaan vooraleer de druggebruikersloopbaan start

20

3.2. Mogelijke ontstaanswijzen

(1) Druggebruik veroorzaakt criminaliteit

(2) Criminaliteit veroorzaakt druggebruik

(3) Druggebruik en criminaliteit worden beide veroorzaakt door dezelfde factoren

(4) Druggebruik en criminaliteit worden elk afzonderlijk door een andere factoren veroorzaakt

21

3.3.Dynamische longitudinale benadering

(1) Aleen druggebruikersloopbaan

(2) Eerst druggebruik, later criminaliteit

(3) Eerst criminaliteit, later druggebruik

(4) Op hetzelfde moment starten van druggebruik en criminaliteit

(5) Alleen criminele loopbaan

22

4. Besluit: moeizame trend van fragmentarisch tot

meer geïntegreerd drugbeleid

Tot einde van jaren ’80 weinig consistent overheidsbeleid voor legale drugs

en overwegend repressief beleid voor illegale drugs drugwetgeving (24/02/21 en 09/07/1975)

23

Besluit (vervolg)Sinds de jaren ’90 traag op gang gekomen expliciet

overheidsbeleid-Federaal actieplan, tienpuntenplan 03/02/95 (illegale

drugs)-Verslag Parlementaire Werkgroep 05/06/97

vooral illegale drugs-Beleidsevaluatie (2000)-Federale drugnota (19/01/01): vooral maar niet uitsluitend

illegale drugs-Wetswijziging: 04 april 2003 + KB + Ministeriële richtlijn

24

VIDEOMethadoneverstrekking

Situatie jaren geleden in ons land in verband met methadoneverstrekking waarbij een kloof bestond tussen de houding van de overheid en de Orde van de Geneesheren enerzijds en de praktijk in bepaalde drughulpverleningscentra anderzijdsSinsdien is (na de consensusconferentie van 8 oktober 1994) de praktijk sterk gewijzigd maar slechts recent wettelijke regeling ivm substitutie Wetgeving: 22 augustus 2002

25

CASUSSEN

• Werner en Lou Reed

• Manuela opzettelijk zwanger

• Frans seropositief