1 Ba Mv0809 Av Les 5 Toledo

32
ACTUALITEIT EN VEILIGHEID Katho-Ipsoc Academiejaar 2008-2009 Bachelor in de Maatschappelijke Veiligheid Elisabeth Vandenbogaerde & Evelien De Pauw

description

les 5 actualiteit en veiligheid, studierichting maatschappelijke veiligheid (KATHO), de preventiepiramide

Transcript of 1 Ba Mv0809 Av Les 5 Toledo

Page 1: 1 Ba Mv0809 Av Les 5 Toledo

ACTUALITEIT EN VEILIGHEID

Katho-IpsocAcademiejaar 2008-2009

Bachelor in de Maatschappelijke Veiligheid

Elisabeth Vandenbogaerde & Evelien De Pauw

Page 2: 1 Ba Mv0809 Av Les 5 Toledo

2

LES 5

De preventiepiramide (Johan Deklerck)

Page 3: 1 Ba Mv0809 Av Les 5 Toledo

Cursusmateriaal

Onveiligheid integraal aanpakken, ‘de preventiepiramide’ (hoofdtekst)

Naar een fundamentele criminaliteitspreventie (achtergrond)

3

Page 4: 1 Ba Mv0809 Av Les 5 Toledo

Oefening

Kies een thema:

Een school heeft last van vandalisme in en rond de fietsstallingen: wat kan er aan gedaan worden?

Je organiseert met de jeugdbeweging een lokaal muziekfestival. Aan wat denk je om de veiligheid te garanderen? (verkeer, alcohol, geweld, nachtlawaai, overlast, etc.)

Aan welke maatregelen denk je rond veiligheid bij voetbalwedstrijden?

Brainstorming: een brede waaier aan maatregelen,

wat adviseer je als veiligheidsdeskundige?

10’: per drie, iemand noteert.

4

Page 5: 1 Ba Mv0809 Av Les 5 Toledo

Onveiligheid integraal aanpakkenJ. Deklerck

De opkomst van de veiligheidssamenleving Zie vorige les Oorzaken van veranderingen in

onveiligheid – macro oorzaken Desintegratie Individualisering Fragmentatie en segregatie Ongelijkheid Formele informele sociale controle

5

Page 6: 1 Ba Mv0809 Av Les 5 Toledo

Samenleving in transitie

Veranderingen in de samenleving:

Van een consensus-, naar dissensus-, naar assensussamenleving

assensus-samenleving(2000-…)

dissensus-samenleving(1970’s)

consennsus-sameleving(1800-…)

INTEGRATIE

DESINTEGRATIE:of: ‘herfst’ der moderniteit opkomst der postmoderniteit

* Individualisering * Zingeving * Overinstitutionalisering * Natuur

Page 7: 1 Ba Mv0809 Av Les 5 Toledo

Preventie en veiligheideen korte historiek (1)

curatie welzijnfase 1:

breuk

curatie welzijnfase 2:

preventiejaren 70’-80’

Page 8: 1 Ba Mv0809 Av Les 5 Toledo

Preventie en veiligheid - een korte historiek (2)

HET HUIDIGE PREVENTIELANDSCHAP

curatie welzijn

op problemen georiënteerd op welzijn georiënteerd

uiteindelijk doel: algemeen welzijn

preventie als marge tussen curatie en welzijn

indirecte preventie directe preventie indirecte preventie

Page 9: 1 Ba Mv0809 Av Les 5 Toledo

Preventie en veiligheid - een korte historiek (3) VAN PREVENTIE NAAR VEILIGHEID

1990 env.: ”preventie” als maatschappelijk thema (21-11-1991)

2000 env.: “veiligheid” als maatschappelijk thema (11-09-2001)

‘PREVENTIE’ WORDT MEER EN MEER ‘VEILIGHEID’:

“als men het kwaad niet uit de wereld kan helpen,

dan moet men zich er maar tegen be-veilig-en“ individualisering

risicosamenleving (U. Beck): aan veiligheid hangt een prijskaartje

Page 10: 1 Ba Mv0809 Av Les 5 Toledo

PREVENTIE IN HET HUIDIGE LANDSCHAP

Vergeten positieve finaliteit

Problematische preventie negatieve (neven-)effecten fragmentering en contextverlies problematisch wereldbeeld

Page 11: 1 Ba Mv0809 Av Les 5 Toledo

Preventiepiramide als antwoord

Ordening: orde in de problemen, orde in het antwoord

Verruiming: breed leren kijken

Oriëntatie

verhogen van leefbaarheid, algemeen welzijn

niet vergeten: positieve finaliteit

11

Page 12: 1 Ba Mv0809 Av Les 5 Toledo

PREVENTIELANDSCHAP EN PREVENTIEPIRAMIDE

PREVENTIEPIRAMIDE PREVENTIELANDSCHAP

op problemengeoriënteerd

preventie als marge tussen curatie en welzijn

op welzijngeoriënteerd

curatie

welzijn

indirecte preventie

directe preventie

indirecte preventie

uiteindelijk doel: algemeen welzijn

toenemendeprobleemgerichthe

id

Niv

eau

4

3

2

1

Page 13: 1 Ba Mv0809 Av Les 5 Toledo

De preventiepiramide, een oriëntatiekader voor fundamentele preventie

Page 14: 1 Ba Mv0809 Av Les 5 Toledo

De preventiepiramideGRONDSPANNING PROBLEEMGERICHTHEID -

WELZIJN

WELZIJNuiteindelijk doel: algemeen welzijn

PROBLEEMtoenemende

probleemgerichtheid

Page 15: 1 Ba Mv0809 Av Les 5 Toledo

De preventiepiramide5 NIVEAUS

NIV

EA

U

4

3

2

1

0

WELZIJNuiteindelijk doel: algemeen welzijn

PROBLEEMtoenemende

probleemgerichtheid

Page 16: 1 Ba Mv0809 Av Les 5 Toledo

De preventiepiramideNIVEAU 4: curatieve maatregelen

* vraag = probleem

* antwoord = probleem oplossen

CURATIEVE MAATREGELEN

NIV

EA

U

4

3

2

1

0

WELZIJNuiteindelijk doel: algemeen welzijn

PROBLEEMtoenemende

probleemgerichtheid

Page 17: 1 Ba Mv0809 Av Les 5 Toledo

Niveau 4:Curatieve maatregelen

Indirect preventief Probleemgericht Registratie, aangifte, opsporing, vervolging

(werkterrein politie en justitie) Bestraffing en therapie, en vergoeding en

herstel

Voorbeelden: Veroordelen drugdealers Oprollen criminele netwerken Weghalen graffiti Slachtofferbegeleiding

17

Page 18: 1 Ba Mv0809 Av Les 5 Toledo

De preventiepiramideNIVEAU 3: specifieke preventiemaatregelen

* vraag = mogelijk probleem

* antwoord = probleemgericht (probleem komt in de verf)

CURATIEVE MAATREGELEN

SPECIFIEKE PREVENTIEMAATREGELEN

NIV

EA

U

4

3

2

1

0

WELZIJNuiteindelijk doel: algemeen welzijn

PROBLEEMtoenemende

probleemgerichtheid

Page 19: 1 Ba Mv0809 Av Les 5 Toledo

Niveau 3specifieke preventiemaatregelen

Direct preventief Rechtstreeks bedoeld om problemen te

voorkomen Directe aanpak van technopreventieve aard,

organisatorische aard, of ingrepen in (infra)structuur

Specifiek risico proberen te stoppen (risico wordt in de verf gezet)

Voorbeelden Camerabewaking in risicozones Politiepatrouilles en beveiligingsagenten Alcoholcontroles Toegangscontrole Alarmsystemen

19

Page 20: 1 Ba Mv0809 Av Les 5 Toledo

De preventiepiramideNIVEAU 2: algemene preventiemaatregelen

* vraag = mogelijk probleem

* antwoord = welzijnsbevorderend: probleem komt in de schaduw

CURATIEVE MAATREGELEN

SPECIFIEKE PREVENTIEMAATREGELEN

ALGEMENE PREVENTIEMAATREGELEN

NIV

EA

U

4

3

2

1

0

WELZIJNuiteindelijk doel: algemeen welzijn

PROBLEEMtoenemende

probleemgerichtheid

Page 21: 1 Ba Mv0809 Av Les 5 Toledo

Niveau 2algemene preventiemaatregelen

Direct preventief Bedoeld om problemen te voorkomen Positief georiënteerd (probleem op

achtergrond, crimineel risico wordt niet geaccentueerd)

Verminderde onveiligheidsgevoelens Constructief ingrijpen in omgevingsfactoren

Voorbeelden Naschoolse opvang van risicogroepen Interessante vrijetijdsbesteding voor risicojongeren Beperking van geweld en agressie in media Projecten rond buurtherwaardering, kansarmoede,… Training in conflicthantering

21

Page 22: 1 Ba Mv0809 Av Les 5 Toledo

De preventiepiramideNIVEAU 1: algemeen leefkwaliteitsbevorderend

klimaat

* vraag = welzijn

* antwoord = welzijnsbevorderend

CURATIEVE MAATREGELEN

SPECIFIEKE PREVENTIEMAATREGELEN

ALGEMENE PREVENTIEMAATREGELEN

ALGEMEEN LEEFKWALITEITSBEVORDEREND KLIMAAT

NIV

EA

U

4

3

2

1

0

WELZIJNuiteindelijk doel: algemeen welzijn

PROBLEEMtoenemende

probleemgerichtheid

Page 23: 1 Ba Mv0809 Av Les 5 Toledo

Niveau 1algemeen leefkwaliteitsbevorderend klimaat

Indirect preventief Algemeen leefkwaliteitsbevorderend beleid Indirect verband tussen criminaliteit en

maatregelen (niet gericht op probleemgroepen of –situaties)

Offensieve, positieve strategie

Voorbeelden Goede schoolorganisatie Ombudsdienst Ontspanningsmogelijkheden, recreatiezones,… Minimumloon Medische zorg

23

Page 24: 1 Ba Mv0809 Av Les 5 Toledo

De preventiepiramideNIVEAU 0: de bredere maatschappelijke context

* de maatschappelijke achtergrond

* wat maakt het moeilijk? wat biedt kansen?

CURATIEVE MAATREGELEN

SPECIFIEKE PREVENTIEMAATREGELEN

ALGEMENE PREVENTIEMAATREGELEN

ALGEMEEN LEEFKWALITEITSBEVORDEREND KLIMAAT

DE SAMENLEVING IN HAAR SOCIALE, POLITIEKE EN ECOLOGISCHE DIMENSIE

NIV

EA

U

4

3

2

1

0

WELZIJNuiteindelijk doel: algemeen welzijn

PROBLEEMtoenemende

probleemgerichtheid

Page 25: 1 Ba Mv0809 Av Les 5 Toledo

Niveau 0 de bredere maatschappelijke context

Bredere maatschappelijke omkadering, samenleving in verschillende dimensies

Maatschappelijke, sociale, ecologische context

Voorbeelden Subsidiebeleid overheid Technologische ontwikkelingen Medewerking burgers Natuurlijke en culturele rijkdommen

25

Page 26: 1 Ba Mv0809 Av Les 5 Toledo

De preventiepiramidePOSITIEVE EN NEGATIEVE ORIENTATIE

* positief: op welzijn - negatief: op problemen

* fundamenteel en altijd terugkerend spanningsveld

CURATIEVE MAATREGELEN

SPECIFIEKE PREVENTIEMAATREGELEN

ALGEMENE PREVENTIEMAATREGELEN

ALGEMEEN LEEFKWALITEITSBEVORDEREND KLIMAAT

DE SAMENLEVING IN HAAR SOCIALE, POLITIEKEEN ECOLOGISCHE DIMENSIE

NIV

EA

U

4

3

2

1

0

- oriëntatie+ oriëntatie

WELZIJNuiteindelijk doel: algemeen welzijn

PROBLEEMtoenemende

probleemgerichtheid

Page 27: 1 Ba Mv0809 Av Les 5 Toledo

De preventiepiramideSPECIFIEKE EN FUNDAMENTELE AANPAK

* specifiek: op symptomen - fundamenteel: op grondkwaliteiten

* fundamenteel en altijd terugkerend spanningsveld

CURATIEVE MAATREGELEN

SPECIFIEKE PREVENTIEMAATREGELEN

ALGEMENE PREVENTIEMAATREGELEN

ALGEMEEN LEEFKWALITEITSBEVORDEREND KLIMAAT

DE SAMENLEVING IN HAAR SOCIALE, POLITIEKEEN ECOLOGISCHE DIMENSIE

NIV

EA

U

4

3

2

1

0

- oriëntatie+ oriëntatie

WELZIJNuiteindelijk doel: algemeen welzijn

PROBLEEMtoenemende

probleemgerichtheid

fun

dam

en

tele

sp

ecifi

eke

aan

pak

aan

pak

Page 28: 1 Ba Mv0809 Av Les 5 Toledo

De preventiepiramideBELEIDSTERUGKOPPELING

* uit feiten kan men veel leren…

* …en oplossingen zoeken op alle niveaus

fundam

ente

le sp

eci

fieke

aanpak

aanpakCURATIEVE MAATREGELEN

SPECIFIEKE PREVENTIEMAATREGELEN

ALGEMENE PREVENTIEMAATREGELEN

ALGEMEEN LEEFKWALITEITSBEVORDEREND KLIMAAT

DE SAMENLEVING IN HAAR SOCIALE, POLITIEKEEN ECOLOGISCHE DIMENSIE

NIV

EA

U

4

3

2

1

0

- oriëntatie+ oriëntatie

WELZIJNuiteindelijk doel: algemeen welzijn

PROBLEEMtoenemende

probleemgerichtheid

BELEIDS-TERUGKOPPELING

Page 29: 1 Ba Mv0809 Av Les 5 Toledo

De preventiepiramideATTITUDEVORMING EN STRUCTURELE

MAATREGELEN

* attitudevorming = sensibilisering,

* structurele maatregelen = ingrijpen in de (infra-)structuur

* hand in hand en nauw op elkaar betrokken

* op alle niveaus

fundam

ente

le sp

eci

fieke

aanpak

aanpakCURATIEVE MAATREGELEN

SPECIFIEKE PREVENTIEMAATREGELEN

ALGEMENE PREVENTIEMAATREGELEN

ALGEMEEN LEEFKWALITEITSBEVORDEREND KLIMAAT

DE SAMENLEVING IN HAAR SOCIALE, POLITIEKEEN ECOLOGISCHE DIMENSIE

NIV

EA

U

4

3

2

1

0

- oriëntatie+ oriëntatie

WELZIJNuiteindelijk doel: algemeen welzijn

PROBLEEMtoenemende

probleemgerichtheid

BELEIDS-TERUGKOPPELING

ATTITUDEVORMING STRUCTURELE MAATREGELEN

Page 30: 1 Ba Mv0809 Av Les 5 Toledo

De preventiepiramide

PREVENTIEPIRAMIDE DIRECTE EN INDIRECTE PREVENTIE

op problemengeoriënteerd

preventie als marge tussen curatie en welzijn

op welzijngeoriënteerd

curatie

welzijn

indirecte preventie

directe preventie

indirecte preventie

uiteindelijk doel: algemeen welzijn

toenemendeprobleemgerichthe

id

Niv

eau

4

3

2

1

Page 31: 1 Ba Mv0809 Av Les 5 Toledo

De preventiepiramide, een oriëntatiekader voor fundamentele preventie

Page 32: 1 Ba Mv0809 Av Les 5 Toledo

Oefening: deel II

Herneem de oefening van het begin van deze les

Probeer de maatregelen die je formuleerde te kaderen binnen de verschillende niveaus van de preventiepiramide

32