Wat is autisme?

Autisme behoort tot de groep van de pervasieve ontwikkelingsstoornis. Pervasief betekent diepgaand of doordringend. De ontwikkeling van vele levensgebieden worden beïnvloed en belemmerd. Onder de levensgebieden horen de ontwikkeling van sociale relaties en vaardigheden, taal en voorstellingsvermogen.

Autisme uit zich bij iedereen anders. Het wordt ook wel eens een ‘informatieverwerkingsstoornis’ genoemd. De hersenen van mensen met autisme verwerken informatie op een hele andere manier. Bv; de hersenen kijken meer naar vorm en kleur en minder naar de betekenis. Hierdoor begrijpen mensen met autisme informatie helemaal anders. Veel van wat zij zien, horen, voelen en ruiken wordt anders waargenomen of beleefd dan bij iemand zonder autisme.

De essentie van iets is moeilijk om het direct te begrijpen. Om al die complexe handelingen, uitspraken, gezichtsuitdrukkingen en dubbele boodschappen goed samen te brengen zonder dat je hersenen dit spontaan voor je doen. ‘Wat betekent dit wat ik nu zie?’ ‘Waarom worden ze boos, ik heb toch niets verkeerd gezegd?’,’Het was alleen maar mijn mening?’,… Doordat de essentie van wat hij ziet of meemaakt niet spontaan duidelijk wordt, moeten hun hersenen heel hard werken. Dat kost extra tijd en energie. Wat betekent dat personen met autisme sneller moe zijn en rust nodig hebben. Het is belangrijk om signalen op te vangen en tijdig rust te kunnen bieden. Want alle gedrag is communicatie. Bij personen met autisme is het belangrijkste deel de oorzaak. Als men dit vindt, kan men een juiste begeleidingsstijl aanbieden bv. in een zorggroep, tijdens elk eetmoment vertoont X zeer lastig gedrag. Iedereen zit samen aan tafel maar X wilt niet mee eten. Ze begint heen en weer te lopen. Er zijn dus bepaalde symptomen zichtbaar. Dit betekent dat er een oorzaak is maar X kan dit niet benoemen. Daardoor weten we niet wat er aan de hand is. Tot we op een dag X aan een tafel apart zetten om daar te eten. We merken dat ze daar tot eten komt en dat alles optimaal verloopt. X heeft het lastig om met anderen aan dezelfde tafel te eten. De oorzaak van het gedrag was niet makkelijk te begrijpen. Het is niet altijd eenvoudig

om dit ‘andere denken’ zelf onder de knie te krijgen. We moeten empathisch denken en ons verplaatsen in hun leefwereld.

Anders waarnemen en interpreteren plus- en minpunten

Anders waarnemen en interpreteren heeft ook zijn pluspunten. De meeste mensen met autisme gebruiken de taal letterlijk. Ze kunnen moeilijk inschatten wat mensen wel of niet weten. Hierdoor kunnen ze dikwijls niet liegen. En als ze het doen, kan je het meestal ook zien aan hun gedrag. Ze zijn stipt en punctueel omdat ze belang hechten aan details. De meeste leven volgens de regels, zijn gericht op feiten, kijken objectief,….

Waar mensen met autisme het moeilijk mee hebben is: communiceren, vrije tijd invullen en sociaal zijn. Mensen met autisme denken dat anderen kunnen zien wat ze denken bv. X staat voor de kast van de bekertjes en veronderstelt dat ik weet dat ze dorst heeft, ze zal dit niet zelf vragen vooraleer ik iets ga zeggen. Vrijetijdsinvulling is voor mensen met autisme ook heel moeilijk. Daarom is het eenvoudiger dat anderen activiteiten kiezen en organiseren voor hen. Mensen met autisme leven in hun “eigen wereldje”. Contact maken met de buitenwereld is niet zo evident. Ze willen dit graag maar ze weten niet spontaan hoe dat moet gebeuren. Dikwijls komen ze over als onbeleefd, brutaal of raar wat het moeilijker maakt. Ze kunnen zich moeilijk inleven en moeilijk voorspellen wat anderen gaan doen.

Het verkeer

Autisme vertelt ons niets over capaciteiten of intelligentie van een persoon. Ieder persoon is anders, met eigen uitdagingen en eigen vaardigheden.Autisme vertelt ons wel iets over hoe informatie verwerkt en toegepast wordt. Een bepaald voorbeeld hiervan: “het verkeer”.Het inschatten van verkeerssituaties kan anders verlopen. Acties van andere verkeersdeelnemers moeten juist geïnterpreteerd worden en eigen gedrag moet hier vlotjes op afgestemd worden. In verkeerssituaties is het belangrijk om niet alleen te begrijpen wat de ander van plan is, maar je moet er ook nog eens juist op reageren.