Scheutnieuws maart-april 2018 1

Missiehuis van ScheutNinoofsesteenweg 548 • 1070 Brussel • tel. 02 526 14 00 Administratie en Redactie : cicm.bnl@scheut.be • www.scheut.be

Tweemaandelijks – 48ste jaargang Nr. 2 – MAART-APRIL 2018 – Afgiftekantoor Brussel X - P006670

Scheutnieuws

Théophile Verbist (12 juni 1823-23 februari 1868)

Ter gelegenheid van de 150e verjaardag van het overlijden van onze stichter Théophile Verbist schreef Charles Phukuta, Algemeen Overste van Scheut, een brief naar alle confraters. Hier enkele uittreksels uit die brief.

Théophile Verbist werd geboren te Antwerpen in 1823. In 1847 werd hij diocesaan priester gewijd, een droom die hij koesterde sinds zijn jeugd, en pre- fect benoemd in het kleinseminarie van Mechelen. In 1853 werd hij aalmoezenier in de Belgische Mili- taire Academie te Brussel. Hij was 37 jaar toen hij er voor het eerst aan dacht om missionaris te worden. Geïnspireerd door het werk van de Heilige Kindsheid, dat voor verlaten kinderen zorgde in het Verre Oosten en andere delen van de wereld, voelde priester Verbist dat hij zelf ook meer moest doen voor de armen en verstotenen, vooral voor de weeskinderen in China. Hij werd missionaris en vertrok naar China, waar hij samen met zijn eerste metgezellen aankwam in de winter van 1865.

In het begin van februari 1868 vertrok Théophile op een lange missiereis door Mongolië. In goede gezondheid verliet hij Xiwanze samen met zijn catechist en ervaren gids. Zij reisden met een paardenkar over smalle wegeltjes in de ruwe

bergstreek. Tijdens die periode van het jaar zakt de temperatuur er tot 25 graden onder nul. Zij reisden over ondergesneeuwde en gladde wegen, en logeerden in armzalige kleihutten langs de weg. Hij kreeg typhus. Zo duurde de reis elf dagen in plaats van de geplande zes dagen. Bij zijn aankomst in Laohugou was hij heel ziek en stierf er enkele dagen later, bijgestaan door een Chinees priester, ver van zijn confraters. Hij was slechts 44 jaar oud en deed amper drie jaar missiewerk in China. Het plotse overlijden van de stichter bracht de Congre-gatie in een diepe crisis. Maar het missiewerk ging verder. Pater Frans Vranckx werd later gekozen tot Algemeen Overste, in opvolging van pater Verbist. In mei 1931 werd het stoffelijk overschot van pater Verbist overgebracht naar België in een ceremo- niële Chinese sarco-faag en bijgezet in de crypte van het missie-huis van Scheut, An derlecht (Brussel).

Pater Verbist is nooit heilig verklaard, maar de sterke groei van zijn Congregatie getuigt van zijn liefde en zijn werk, en van de inspiratie en de kracht van de Heilige Geest.

PB- PP B-BELGIE(N) - BELGIQUE

00000B-00012

3Scheutnieuws maart-april 2018

Brief aan onze Stichter

Wilfried Gepts (Turnhout °1937) was missionaris in de Filipijnen vanaf 1963. Sinds 1969 is hij actief in sociale animatie in België.

Beste Théophile,

Ter gelegenheid van de 150ste herdenking van je onverwachte overlijden, schrijf ik je graag een brief.

Ik vind het sympathiek dat jouw portret in de koffiehoek van Scheut troont tussen dat van je ouders. De sfeer van een groot gezin met je tweelingbroer, het voorbeeld van je zakelijke vader-bankier en je toegewijde, strenge moeder hebben zeker meegespeeld bij de realisatie van je latere droom. Je ouders hebben nog je priester-wijding in Mechelen bijgewoond (september 1847), maar waren al overleden voordat jij van de missie droomde. Ik vermoed dat je pas luidop aan een missieproject begon te denken na je benoeming in 1860 tot Algemeen Directeur van het Werk van de H. Kindsheid, toen je in de verslagen las over het tekort aan weeshuizen in China. Hetzelfde jaar drongen Frankrijk en Engeland China een verne-derend handelsverdrag op met vrije toegang, ook voor zendelingen en missionarissen. Dit was de springplank voor je droom.

Théophile, het blijft me verbazen hoe jij een handvol eveneens diocesane priesters (Aloïs Van Segvelt, François Vranckx, Remi Verlinden, Jacques Bax en wat later de Nederlander Ferdinand Hamer) hebt kunnen warm maken voor je vreemde droom: een Belgische missie van priesters om in China een weeshuis op te richten. Onmiddellijk afgewezen door Kardinaal Engelbert Sterckx van Mechelen-Brussel, want ‘onuitvoerbaar’, maar hij

bleef het project wel genegen. Gedreven en toch bedachtzaam, enthousiast én pragmatisch heb je het missionaire project meermaals aangepast, gesnoeid tot ook de hoogste autoriteit in Rome, kardinaal Alessandro Barnabò, verantwoordelijk voor de Congregatie voor de Voortplanting van het Geloof, eindelijk zijn zegen gaf.

Na overleg met de andere pioniers stelde je deze versie voor: een religieuze congregatie van Belgische priesters voor de missie van China, voor de prediking van het geloof bij Chinezen en het heil van verlaten kinderen; met eenvoudige geloften van stabiliteit, gehoorzaamheid, armoede; met een noviciaatshuis in Brussel voor taalstudie en een aangepast programma ter voorbereiding. Tussen de regels lees ik dat het jullie bloed, zweet en tranen heeft gekost. Met godsvertrouwen, geloof in de missie en solidair doorzetten, hebben jullie alle hindernissen genomen. Jean-Charles Brabandt schenkt je die oude Karthuizerkapel, bedevaartsoord van O.-L.-Vrouw van Gratie, op het Scheutveld in Anderlecht. In de buurt vind je langs de Ninoofse-steenweg een grote woning, letterlijk en figuurlijk nog in de steigers, om er het noviciaat te organiseren. Op 27 april 1863 wordt de kapel ingezegend en ga je met Van Segvelt, Vranckx en Verlinden in het no- viciaatshuis wonen.

Théophile, je zat opgezadeld met een enorm dilemma: ener- zijds dringend op zoek gaan naar méér kan- didaten én financiële

middelen, anderzijds zo vlug mogelijk een eerste ka- ravaan klaarstomen voor vertrek naar China. Zonder missionarissen in China zou jullie project niet geloofwaardig blijven.

In 1864 willen de Lazaristen in China zich terugtrekken uit Binnen-Mongolië en Henan, bij gebrek aan personeel. Op 1 september wordt Binnen-Mongolië door Rome aan het Belgische missieproject toevertrouwd. Einde juni 1865 ontving de eerste karavaan een paspoort: jij, Van Segvelt, Vranckx, Hamer en de handige helper Paul Splingaerd (de latere mandarijn Lin Fuchen). Bax en Verlinden bleven achter voor de zorg van het noviciaat en de public relations. Koffers en kisten gevuld, verzonden, en op 25 augustus klonk in de Scheutkapel het eerste itinerarium, het ontroe-rende reisgebed dat al je volgelingen zich zullen herinneren. Via Rome voor de pauselijke zegen naar Marseille waar jullie, helaas zonder koffers, op 17 september inscheepten om Kerstmis te kunnen meevieren in Xiwanze, de centrale missiepost van de Lazaristen in Binnen-Mongolië.

In Singapore confrontatie met de Britse opium-handel. Van Segvelt reageerde spontaan: “Ik noem dit anderen bederven, verdelgen, vermoorden om zelf rijk te worden!” In Saigon werd de woonsloep van een gezin overvaren door jullie boot, de mensen gered en vergoed. De haven en stad Hongkong een fascinerend schouwspel! Kennismaking met het gewone Chinese leven. In dichte mist Shanghai binnengevaren de avond van 5 november. Jullie bagage was nog niet aangekomen. Dan maar zonder koffers verder, met een uitstekende gids en tolk Francis Shang, een Chinese christen van Xiwanze. Een Frans schip, de ‘Gérard’, bracht jullie door vreselijk stormweer tot Dagu, de voorhaven van Tianjin. Het was 22 november. De volgende dag kroop ieder van jullie in een kleine huifkar zonder vering of zitbank, voor een martelgang van 12 uur. In Tianjin ontving je een vrijgeleide van de Franse consul, een gezamenlijk paspoort op jouw naam als apostolisch vicaris van Mongolië.

In Beijing weinig tijd voor sightseeing, want jij wou verder naar Xiwanze. Op 1 december met

nieuwe paspoorten, en nu in draag-stoelen tussen twee ezels, nog zes dagen onderweg voorbij de Grote Muur. De missieoverste van de Lazaristen kwam jullie met een bereden delegatie tege- moet. Grandioze ontvangst in Xiwanze: feestklokken en kanonschoten, honder-den christenen op de muren. Achter de fanfare een vrolijke stoet, zingend en biddend naar de kerk voor het aangrijpende Te Deum.

Begin 1868 kun je eindelijk je vica- riaat bezoeken. Je vertrekt op 3 febru- ari in zo’n vreselijke huifkar bij -25°C. Je moet windvlagen en sneeuwstor-men trotseren. Na 9 dagen word je over- Bij de inhuldiging van de gedenksteen aan het geboortehuis van Verbist

5Scheutnieuws maart-april 2018

Geïnspireerd door de Geest van Jezus, Gods mensgeworden Woord, ben jij met biddend ver- trouwen en broederlijke solidariteit blijven ge- loven in je ‘sublieme missie’: over verre grenzen respectvol op weg gaan met anders-gelovigen en je samen menswaardig en evangelisch inzetten voor kwetsbare, verworpen mensen, één van hart en geest!

Wilfried Gepts, cicm

vallen met koorts, je blijft een dag in de herberg en trekt nog 36 km verder tot bij de christen gemeente van Laohugou in de Tijgervallei, waar de koorts weer opspeelt. Met een koerier verwittig je de collega’s van de Zwarte Waters. Drie dagen na het passeren van de koerier vindt priester M. Jiang Jingzhou je stervende in de Tijgervallei op de bed-oven van de sacristie, 23 februari 1868. Théophile, jij was 44!

Hartelijk dank aan de lezers die bij het begin van het nieuwe jaar 2018door een vrijwillige bijdrage voor Scheutnieuws reeds hun steun en vertrouwen uitgedrukt hebben.

U kan nog steeds steunen door te storten op rekening van “Missiehuis van Scheut” IBAN: BE34 4392 1002 4190 – BIC: KREDBEBB

met vermelding “voor Scheutnieuws”.

Hartelijk dank bij voorbaat.

Hartelijk dank!

Overleden familieleden van confratersSint-Lambrechts-Woluwe, 26.12.17: Mvr. Marie-Thérèse Zwaenepoel, zus van Paul († 2017) en Jan († 2008)Boezinge, 05.01.18: Mvr. Jeanne Gillebert, zus van André Vanderjeugt (Boezinge)Genk, 10.01.18: Dhr René Verlinden, broer van Evarist (Kessel-Lo).Ieper, 10.01.18: Dhr Georges Leterme, broer van Claude († 2000).Poperinge, 11.01.18: Dhr Jeroom Buseyne, broer van Adrien († 2005).Geluwe, 14.01.18: Dhr Jozef Ingelbeen, broer van Urbain († 2017).Wingene, 14.01.18: Mvr. Francine Van Coppenolle, schoonzus van Piet Devos (Hong Kong).Haaren (NL), 14.01.18: Dhr Martinus Schuurmans, broer van Jan (Teteringen).Olsene, 21.01.18: Dhr Kristiaan De Poorter, broer van Adriaan (Schilde).Wervik, 23.01.18: Mvr. Marie-Josephe Blockeel, moeder van Jan Demyttenaere (Brazilië).Antwerpen, 31.01.18: Mvr. Elisabeth Lindemans, zus van Steven (Zuun).Tielt, 05.02.18: Dhr Jan Debusschere, broer van Georges († 2016).Maldegem, 06.02.18: Dhr Michel Maenhout, broer van Raphaël (Torhout).Dadizele, 09.02.18: Dhr Marcel Debeuckelaere, broer van Raymond (Torhout)

Mijn missie-ervaring in Senegal

Roger Nshono Mbanji is Scheutist, afkomstig van Congo. Hij is in 2006 naar Senegal vertrokken. Hij werd priester gewijd op 26 juli 2008. Voor het ogenblik stu- deert hij in het ‘Centre Sèves’ in Parijs waar hij de vorming van Religieuze Begeleiders volgt.

In dit artikel wil ik u graag iets vertellen over mijn elf jaar missionaire aanwezigheid in Senegal, in de parochie Saint-Michel te Podor (2007-2016) en Notre Dame de la Paix in Diamaguène (2016-2017).

Parochie Saint-Michel in Podor De parochie Saint-Michel bevindt zich in het

bisdom Saint-Louis in het noorden van Senegal. Podor is gesitueerd op 220 km van Saint-Louis in woestijnachtig gebied en heeft een heel droog klimaat. Het ligt aan de Senegal stroom die de natuurlijke grens vormt met de Islamitische Re- publiek van Mauritanië. De mensen wonen aan de oevers van de stroom en leven van landbouw en kleinhandel.

In de periode dat ik er woonde, waren er een 140 christenen, verdeeld over Podor en Ndioum, 50 km verder. De christenen waren functiona-

rissen, tijdelijk werkzaam in de streek. De plaatse-lijke bevolking is 100 % moslim.

In de missie van Podor worden wij geroepen om elke dag opnieuw te getuigen van Gods liefde temidden islamitische buren. Het is een uitdaging steeds weer vreugde te vinden in het feit dat we broers en zussen zijn van allen, zonder onderscheid van ras, geslacht, godsdienst of sociale positie. Hiertoe willen we ook onze christenen aanmoe-digen. Daarom hechten we veel belang aan hun vorming door studie van de Bijbel, de sociale leer van de Kerk, en de liturgie. We promoten eenheid en vreedzame samenleving in en met een bijna uitsluitende moslim bevolking. We vormen hen tot medeverantwoordelijkheid voor hun kerkge-meenschap, ook op financieel vlak ondanks hun bescheiden inkomen.

Uitdagingen in de Parochie Saint-MichelHet merendeel van de parochianen voelt zich

niet echt verbonden met de parochie omdat ze hun familie achterlieten in hun oorspronkelijke parochie. Velen ook zijn ongehuwd. Omwille van een oude gewoonte om altijd alles te krijgen is het moeilijk om hen verantwoordelijkheid te doen opnemen in de Kerk. Integendeel, zij blijven rekenen op de missionarissen voor alles en nog wat. Het regelmatig verhuizen van de christenen is ook een handicap. De grote afstand naar de steden Dakar en Saint-Louis maakt het duur om sprekers uit te nodigen voor vormingssessies en cursussen in praktische beroepen (informatica, bouw, mechanica…). Ook de grote hitte en de vele zandstormen, het ganse jaar door, zorgen voor heel wat problemen.

We bouwden een cultureel centrum, ‘Huis van Vriendschap Saint-Michel’, waar de mensen van Podor van harte welkom zijn. Het beschikt over een bibliotheek, internet, een polyvalente zaal, een speelzaal en een open ruimte voor toneel en concer-

7Scheutnieuws maart-april 2018

ten. Het biedt kansen voor de culturele promotie en de omkadering van de jeugd, de opvoeding en de alfabetisering, de promotie van vrouwen, de vorming van landbouwers, en zoveel meer.

Parochie Notre Dame de la Paix van DiamaguèneDe parochie Notre Dame de la Paix van Diama-

guène bevindt zich in de zuid-oostelijke buiten-wijken van Dakar. In het regenseizoen, lokaal ‘overwintering’ genoemd, is de zone moeilijk te bereiken. De slechte weersomstandigheden zijn één van de oorzaken van de verarming van de bevolking. De veelvuldige overstromingen brengen grote problemen mee, zoals allerlei ziekten, schade aan huizen en infrastructuur, en verlies van de oogst. Gelukkig worden er acties ondernomen door het bestuur, de lokale collectiviteiten, de kerken en andere organisaties. Zij zorgen voor de opvang van regenwater en bouwen een systeem van water-vergaarbakken. Zij installeren leidingen voor de afvoer van het gebruikte water. De Senegalese Staat vergoedt en herinstalleert mensen die in bedreigde zones wonen. Bovendien worden de bewoners gesensibiliseerd om ziekten te voorkomen door individuele en collectieve hygiëne.

Ecole Théophile Verbist en Centre Théodore Adrien Sarr

De parochie zet zich in op sociaal-educatief gebied via de Ecole Théophile Verbist en het

Centre Théodore Adrien Sarr (gewezen aartsbis-schop van Dakar).

De Ecole Théophile Verbist werd gesticht in 2006 voor kleuters en kinderen van de lagere school van alle origine. De meeste leerlingen zijn moslims. Bij een bezoek aan deze school merkt men al vlug de goede wil van iedereen, alsook de discipline en de kwaliteit van het onderwijs. Ze behoort dan ook tot de beste scholen van de streek.

Het Centre Théodore Adrien Sarr promoot de positie van de vrouw. Jonge meisjes, meestal uit arme moslim gezinnen, leren er naaien, vervol-maken zich in het Frans en krijgen een basiskennis in informatica. De goede wil van de leraressen en het verlangen van de meisjes om te leren, dragen ertoe bij dat de vorming een goed niveau haalt.

Blij om in Senegal te wonenOns leven in de multiculturele Scheut gemeen-

schappen in Senegal is heel eenvoudig, bescheiden en diepgaand. Als ik vandaag terugblik op mijn leven hier, begrijp ik dat God mij heeft bijgestaan met zijn weldoende nabijheid en dat Hij aanwezig is in het hart van het Senegalese volk dat deze aarde van de TERANGA (hospitaliteit) bewoont.

Roger Nshono Mbanji, cicm

Redactie : Romain Clement, Luc Colla, Werner Lesage, Erik Maes, Marcel Peeters, Frans Van Humbeeck, Nand VerhoevenVerantwoordelijke uitgever : Erik Maes, Missiehuis van Scheut, Ninoofsesteenweg 548, 1070 Brussel

Bankrekening : Missiehuis van Scheut - Brussel, IBAN-code : BE34 4392 1002 4190, BIC-code : KREDBEBB, met de vermelding : “voor Scheutnieuws”Drukkerij-Uitgeverij Jan Verhoeven nv - Sint-Pieters-Leeuw

Onze overledenenOnze overledenen

Jozef Daems Geboren te Mol op 16.08.1930Eerste geloften op 08.09.1951Priester gewijd op 05.08.1956Missionaris in Congo vanaf 1957Overleden te Halle op 30.12.2017

Jean DevauxGeboren te Nivelles op 27.06.1927

Eerste geloften op 08.09.1946Priester gewijd op 29.07.1951

Missionaris in Congo vanaf 1953Overleden te Anderlecht op 09.01.2018

Roger Van de Walle Geboren te Gent op 20.04.1927Eerste geloften op 08.09.1948Priester gewijd op 02.08.1953Missionaris in Japan vanaf 1954Overleden te Nibuno (Japan) op 02.02.2018

Mark ThurmanGeboren te Kortrijk op 19.08.1940

Eerste geloften op 08.09.1960Priester gewijd op 01.08.1965

Missionaris in Congo en België vanaf 1966Overleden te Kortrijk op 06.02.2018

Theo BonariusGeboren te Schoten (Nederland) op 03.11.1926Eerste geloften op 08.09.1947Priester gewijd op 27.07.1952Missionaris in de Filipijnen vanaf 1954Overleden in Quezon City (Filipijnen) op 18.02.2018

Komen en gaan (lijst afgesloten op 28 februari 2018)

Kwamen op verlof :Everaert Guido (Filipijnen) - Rommel Carlos (Congo) - Vanvolsem Ivo (Congo)

Keerde terug naar zijn missie :Rommel Carlos (Congo)