© Prof.dr Jouke van Dijk Ketendag Noord, 15-03-2005 KETEN = DOEN! SAMENWERKEN IN DE KETEN Ketendag...

© Prof.dr Jouke van Dijk

Ketendag Noord, 15-03-2005

KETEN = DOEN!SAMENWERKEN IN DE

KETEN

Ketendag Noord, 15 maart 2005, Abe Lenstra stadion, Heerenveen

Prof. dr Jouke van DijkHoogleraar regionale arbeidsmarktanalyse

Faculteit Ruimtelijke WetenschappenRijksuniversiteit Groningen

[email protected] www.joukevandijk.nl



Mijn opdracht:• Arbeidsmarkt 2005: hoe staan we ervoor?• Ontwikkelingen in 2005 per sector• Regionale verschillen• Benadering werkgevers• Ontwikkeling 2005-2008• Waar moeten sociale diensten, UWV en

CWI in investeren?• Aanbevelingen inzake arbeidsmarktbeleid



Geregistreerde werkloosheid WLB en NWW in % Nederland 1950-2004

02468

1012141618

%WLB%NWW

20

04



Werkloosheid en vacatures

Openstaande vacatures (ultimo kwartaal)

Seizoensgecorrigeerde werkloze beroepsbevolking (driemaands voortschrijdend gemiddelde)

x 1 000

0

100

200

300

400

500

2002 2003 2004



Indicatoren onbenut arbeids-aanbod in

NederlandWLB = Werklozen CBS dec 2004

480.000 NWW = CWI december 2004

700.000MWU = met werkgerelateerde uitkeringWW, WWB, WAO-uitk. eind 2004315.000 + 360.000 +765.000 = 1.440.000

Openstaande vacatures eind 2004: 120.000


Ketendag Noord, 15-03-2005Sectorale ontwikkelingen 1950-2040

Bron: CPB, 2004

20 05



Vergrijzing: leeftijdsstructuur Noorden, 2000 en 2030 (%)

Bron data: RPB

0,00

2,00

4,00

6,00

8,00

10,00

12,00

14,00

0-14 15-24 25-34 35-44 45-54 55-64 65-74 75+

leeftijdscategorie

perc

enta

ge

2000 2030



12

15

18

21

24

27

1980 1983 1986 1989 1992 1995 1998 2001 2004 2007 2010

Percentage jongeren (0-15 jaar) en ouderen (50-64 jaar) in

bevolking

Nederland Groningen



Kansen en bedreigingen??

• Toekomst industrie: concurrentie Oost-Europa, India en China

• Toekomst diensten: persoonlijk diensten – uitbesteden huishoudtaken, zorg

• Vergrijzing zorgt voor krappere arbeidsmarkt en toename van de vraag naar zorg en dus banen in de zorg

• Sociale zekerheid en arbeidsmarktflexibiliteit

• Herkeuringen WAO: naar WWB, naar werk of naar ????


Ketendag Noord, 15-03-2005Werkgelegenheidsgroei in % in Noorden en

Nederland

-1,5-1

-0,50

0,51

1,52

2,53

3,54

Nederland Noorden Bron: PWR/RUG



Bron: PWR

Banengroei per postcodegemiddeld 1999-2003



Werkloosheid(WLB, update CBS jan 2005)

0

2

4

6

8

10

12

14

NL Gr Fr Dr Bron: CBS, RUG

Prog nose



Groei werkloosheid (NWW) dec.03–dec.04

• Werkloosheid groeit 1,2% in het Noorden en dat is langzamer dan landelijk 2%• Grn. +1,4% Frl. +0,7% Dr. + 1,6%• Jongeren: -8,5%• Vrouwen: +2,5%• HBO WO: +5,6%



Werkloosheid middelbaar opgeleiden NWW ultimo 2003

Bron: CWI



Arbeidsaanbod middelbaar fase 1 NWW en

schoolverlaters 2004

Bron: CWI, Geoshare



Arbeidsvraag middelbaar opgeleiden 2004

Bron: RUG, PWR



Aansluiting op de arbeidsmarktmiddelbaar opgeleiden 2004

Bron: RUG, PWR, CWI, Geoshare



Conclusie

Economisch herstel in 2005

Noorden volgt landelijk trend goed: recessie niet dieper dan

landelijk

Werkloosheid loopt op in 2005, vooral door WAO-herkeuring



Arbeidsmarktbeleid



Wat wilt u bereiken?• Optimaal laten functioneren van de

arbeidsmarkt voor de productiefactor arbeid?

• Verbeteren arbeidsmarktpositie kansarmen?• Minimaliseren aantal uitkeringen?• Binnen budget blijven?• Winst maken?• Ideale levensloop mogelijk maken?

Lange of korte termijn?Doel kan/zal per organisatie verschillen

Reïntegratie bedrijven hebben eigen doel



inactiviteit

De transitionele arbeidsmarkt

Opleiding Pensioen

Huishoud/zorgtaken

Andere redenen

Ziekte, arbeids-ongeschikt

Betaalde arbeid



De werklozenmarkt van 2004 in cijfers

Deelnemers aan trajecten: 200.000• Vanuit UWV: 90.000• Vanuit Gemeenten: 60.000• Vanuit werkgever of arbodienst: 50.000• Individueel (IRO): 3.200

Gespendeerd door de overheid: € 539 miljoen

Bron: NRC / Stichting Borea


Ketendag Noord, 15-03-2005De werklozenmarkt 2004: resultaten

Werklozen doorgestuurd vanuit UWV (WAO en WW)– Werk voor minstens een half jaar: 28%– Terug naar uitkering of bijstand: 45%– Geen werk, wel succesvol uitgestroomd: 23%

Werklozen gestuurd vanuit werkgever of arbodienst:– Werk voor minstens een half jaar: 31%– Terug naar uitkering of bijstand: 24%– Geen werk, wel succesvol uitgestroomd: 42%

Werklozen doorgestuurd vanuit gemeenten:– Werk voor minstens een half jaar: 20%– Terug naar uitkering of bijstand: 33%– Geen werk, wel succesvol uitgestroomd: 43%

Bron: NRC / Stichting Borea



Effectiviteit arbeidsmarktbeleid (1)

• Micro-effectiviteit: individu krijgt grotere kans op een baan

• Wat werkt goed? – Prikkels voor uitkeringsgerechtigden:

(sancties, bonussen, controles, e.d.)– Instroomsubsidies voor werkgevers

• Wat werkt minder?– Additionele scholing (alleen voor

specifieke groepen als ouderen)– Additionele arbeid (wel waardevol als

alternatief voor regulier werk)



Effectiviteit arbeidsmarktbeleid (2)

• Micro-effectiviteit: (vervolg)– Lange termijneffect is eerder kleiner dan

groter dan het korte termijn effect– De niet-markteffecten worden vaak niet

meegenomen bij het oordeel over het effect van arbeidsmarktbeleid, denk aan het effect op gezondheid, sociale participatie etc.

• Macro-effectiviteit is door het optreden van verdringingseffecten niet groot voor:– aansluiting vraag en aanbod op de

arbeidsmarkt– banencreatie door meer aanbod en minder

druk op de lonen Bron: SEOR, Effectiviteit van reïntegratie, jan. 2005



Arbeidsmarktbeleid = keuzes maken

1. Omvang en aard van het probleem (arbeidsmarktinformatie)

2. Gaat het probleem vanzelf over? Is het probleem onoplosbaar?

3. Arbeidsmarktdynamiek – knelpunten4. Wie wil ik helpen?

Wie kan ik helpen?5. Hoe kan ik helpen?6. Werkt het beleid? (monitoring –

evaluatie)7. Kan het efficiënter?



Arbeidsmarktbeleid• Work first• Niet-willers en niet-kunners• Sanctie – beloning• Stageplaatsen – werkervaring –

beroepsbeeld• Startkwalificaties• Meer additionele arbeid• één loket of één loket extra?• Minder bureaucratie• Sollicitatieplicht afschaffen?• Minder markt, meer overheid


Ketendag Noord, 15-03-2005Arbeidsmarktbeleid: de keten

• CWI: inschrijving, selectie fase 1 of fase 2/3/4/bemiddeling naar werk: prikkel op resultaat?

• UWV (WW+WAO):– WW: kansrijken werk / rest naar WWB/WAO– WAO: kansrijken werk / herkeurenWW/WWB– bemiddeling: (financiële) prikkel op resultaat?

• Gemeenten (WWB):– Uitstroom naar werk, WAO of geen uitkering– Onvoldoende vacatures? additionele arbeid– Sterke (financiële) prikkel op resultaat!

Budgettaire problemen? – Ontslagen WW taken (na enige tijd) laten

vervullen door additionele arbeid?

Gemeente als zinkputje?



Hoe komen we tot een effectief

arbeidsmarktbeleid voor werkzoekenden,

werkgevers en de samenleving als geheel?


Ketendag Noord, 15-03-2005Waar moeten sociale diensten, UWV en CWI in

investeren? 1. Reële doelstellingen formuleren2. Die duidelijk maken en onderling

afstemmen in de keten en regionaal3. Inzicht verwerven in effectiviteit en

efficiëntie van reïntegratie trajecten4. Minder bureaucratie5. Betere organisatie / ICT6. Klantvriendelijkheid naar

werkzoekenden en naar werkgevers7. Meer contacten met onderwijsveld en

bedrijven



KETEN = DOEN!SAMENWERKEN IN DE

KETEN

Ketendag Noord, 15 maart 2005, Abe Lenstra stadion, Heerenveen

Prof. dr Jouke van DijkHoogleraar regionale arbeidsmarktanalyse

Faculteit Ruimtelijke WetenschappenRijksuniversiteit Groningen

[email protected] www.joukevandijk.nl

© Prof.dr Jouke van Dijk Ketendag Noord, 15-03-2005 KETEN = DOEN! SAMENWERKEN IN DE KETEN Ketendag...

Documents

Transcript of © Prof.dr Jouke van Dijk Ketendag Noord, 15-03-2005 KETEN = DOEN! SAMENWERKEN IN DE KETEN Ketendag...