twitter.com/janrotmans

Zuidwestelijke Delta in Transitie: wat betekent dat voor veiligheid?

Rotterdam, 27 juni 2014

Risicosamenleving

We veronachtzamen de grote risico’s

maar willen de kleine risico’s beheersen

Ulrich Beck

• hoogste concentratie mensen en activiteiten

• kwetsbare Delta vanuit water en klimaat

• multi-modaal knooppunt van verbindingen

Zuidwestelijke Delta

• 1 meter gezakt [zeespiegelstijging en bodemdaling]

• watereconomie [meer activiteiten op water]

• biobased economie

• ondergrondse ontwikkeling

• intensiever gebruik verkeer over spoor, weg, water

Zuidwestelijke Delta in Toekomst

Zuidwestelijke Delta 2040drukste Delta ter wereld

10% meer mensen50% meer auto’s200% meer vliegtuigen20% meer huizen15% van bovengrond wordt gebruikt voor water

ontvolking van platteland door krimp, Randstad één stad

druk op bovengrondse ruimte neemt significant toe

komende 50 jaar gaat Zuidwestelijke Deltameer veranderen dan in afgelopen 250 jaar

Anticiperen op klimaatverandering

2005

1970

1900

Klimaatverandering

meer weersextremen[droogte, hitte, neerslag,

wateroverlast]

zeespiegelstijging[deels buitendijks gebied]

Risico Infrastructuur

2003: extreem droge en hete zomer

crisis: noodmaatregelen door kabinet

risico: elektriciteitsvoorziening, waterbeheer scheepvaart, landbouw, infrastructuur

Extreme Periode van Hitte & Droogte

1 keer in de 5-10 jaar in de nabije toekomst

Zuidwestelijke Delta is hierop niet voorbereid

Transitie naar Watereconomie

Waarom leven & werken op water?

- klimaatverandering dwingt ons tot aanpassing

huidige waterbeheer is niet duurzaam

watereconomie biedt unieke kansen

nieuwe vorm van gebiedsontwikkeling

levert financieel voordeel op

Wat is er anders op het water? - infrastructuur

bouwtechniek

energie- en materiaalgebruik

beprijzing van water

beleving is heel anders

Rijnhaven

14

waterrecreatie

ecologie:wetlands

technologie:drijvende fundering

energie: decentraal warmte/koude opslag

mobiliteit: drijvendesnelweg, watertaxi

Woon/werk-units

Transitie naar Biobased Economie

Fossiel Mausoleum

• transitie van fossiele haven naar biohaven

• transitie van olieraffinage naar bioraffinage

• transitie van koolstof naar biomassa als centrale grondstof

Rotterdam wordt Bio Haven

biomassa

planten, hout, algen, afval

fotosynthese

bioraffinage

biomaterialen

Transitie naar Bio-Economie

grootste haven Europa

chemische industrie

landbouw en agro-industrie

transport en logistiek

energieproductie

kennis & innovatie

Uitgangspunt Rotterdam ideaal

technologisch

aanpassing logistiek systeemnieuwe infrastructuur (nieuwe pijpleidingen)aangepaste havensmateriaalstromen veranderenandere agrarische ketens

maatschappelijkandere maatschappelijke verhoudingenaangepaste wet- en regelgeving

  

Omwenteling

http://www.agro-chemie.nl/assets/sites/3/Green-Chemistry-Campus-2.jpg

Green Chemistry Campus parel van de bio-economie

campus gecreëerd door petrochemisch bedrijf SABIC

SABIC opent haar laboratoria voor entrepreneurs

resulteert in biobased radicale innovaties

biopolymeren, biobased bouwmaterialen, bionatuurkleuren

onderinvestering in oude, fossiele infrastructuur

risico’s van nieuwe biochemische producten

bio-economie is kleinschalig met gespreid risico

Risico Infrastructuur

lokale energie vergt compleet nieuwe infrastructuur

nieuwe vormen van gas impliceren risico [LNG]

Risico Duurzame Energie

Transitie naar Ondergronds

Ruimtegebruik in 2040veel claims op de beperkte ruimte in de Delta

klimaatverandering zeespiegelstijging bodeminklinking

mobiliteit populatie

huizen bedrijventerreinen landbouw

vrije tijd natuur

krimp energie vergrijzing

onmogelijk om deze claims te honoreren zonder ondergrond te gebruiken

Bovengrond + Ondergrond

duurzame gebiedsontwikkeling zou integrale aanpak

van bovengrond + ondergrond moeten omvatten

Afwegingskader Bovengrond/Ondergrond

Risico Infrastructuur

• wordt heel veel drukker in de ondergrond

• lokale energie vergt nieuwe ondergrondinfrastructuur

• vraagt om beter georganiseerd overleg tussen partijen

• visie op de ondergrond is noodzakelijk

Multimodaal Transport

• verschillende snelheden [traag, gemiddeld, snel]

• verschillende dimensies [weg, water, ondergrond, lucht]

• tussen steden: lightrail en ondergronds

• mobiliteit vertaald in netwerken [software]

Multi-layered City

Ander Type Transport

• zelfsturend vervoer

• hybride vervoer [openbaar & privé]

• elektrisch vervoer [auto’s]

• waterstof vervoer [vrachtvervoer]

Meer Transport

• 3 keer zoveel vrachtauto’s

• 1.5 keer zoveel auto’s

• aanzienlijk meer treinverkeer

• aanzienlijk meer vervoer over het water

Wat betekent dit nu?

Urgentie

Zuidwestelijke Delta in transitie

veiligheid krijgt nieuwe dimensie

Strategie

niet het uitbannen van risico’s

inspelen en anticiperen op risico’s

Veerkracht

veerkrachtige Zuidwestelijke Deltapast zich continu aan aan

veranderingen

Aanpak

visie, strategie, actie

overheid, bedrijfsleven, kennisinstellingen

ook burgers erbij betrekken [koplopers]

Opdracht aan Bestuurders

start met verkenning van strategienaar veiligheid 3.0 in Zuidwestelijke

Delta