1

‘Natuurbeleving met ouderen’

‘Herinneringen aan leven op het platteland’

Een Leaderproject van Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen en Vormingplus Vlaamse Ardennen-Dender

2010-2012

2

3

partners

•Leader Vlaamse Ardennen: Europees subsidiëringsprogramma voor plattelandsontwikkeling

•Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen: organisatie die zich inzet voor de natuurlijke troeven van de streek; recreatie, landbouw, landschap, educatie, natuur.

•Vormingplus Vlaamse Ardennen-Dender: regionale volkshogeschool die niet-formele vorming aanbiedt, bekendmaakt en toegankelijk maakt voor de inwoners van de

regio.

4

Nature for Care – Care for Nature

Internationaal project: 5 landen België, Nederland, Engeland, Tsjechië, Bulgarije

en Hongarije

2011 – 2012

Natuurbeleving

Sociale cohesie

Intergenerationeel leren

5

aanleiding en startdag

• initiële contacten RLVA, Leader, rusthuis Roborst, Vormingplus, andere rusthuizen…

• aanvraag project

• lancering / startdag: rusthuis Roborst, pers uitgenodigd, brainstorm met medewerkers rusthuizen, kennis over de bewoners, SWOT

6

doelstellingen van het project

- contact tussen bewoners en natuur stimuleren,

- herinneringen ophalen,

- kennis en weetjes over de natuur verzamelen en uitwisselen (immaterieel erfgoed),

- ontwikkelen van een educatief pakket,

- de aanleg van een natuurbelevingtuin begeleiden.

7

Beoogde resultaten (2012)

- studiedag over natuurbeleving met ouderen

- een natuurbelevingskoffer

- een publicatie met tekst en tekeningen

8

samenwerking

- 5 rusthuizen in de Vlaamse Ardennen• Home Sint-Petrus, Kruishoutem

• Home Vijvens, Huise, Zingem

• Haagwinde WZC, Maarke-Kerkem , Maarkedal

• Huize Roborst, Roborst , Zwalm

• Sint-Franciscus, Kwaremont, Kluisbergen

- per seizoen één natuurbelevingsactiviteit

- gedurende twee jaar

- begeleid door RLVA en Vormingplus (Griet Dewitte, Sonja Focketyn, Jos Gyssels)

9

Home Sint-Petrus

Haagwinde WZC

Huize Roborst

Sint-Franciscus

Home Vijvens

10

externe begeleiding

Een groep externe deskundigen begeleidt het project:

C.A.G.,

P.E.C. de Kaaihoeve,

N.E.C. De Helix,

Tapisplein,

Joke Willaert,

vrijwilligers

11

drie vormingsdagen

met medewerkers van de rusthuizen en vrijwilligers

over natuurbeleving met ouderen, begeleid door Herman de Jongh van Veldwerk NL (tastbaar materiaal, zintuigen, weerstanden, grenzen verleggen…)

over reminiscentie, begeleid door Joke Willaert van de Arteveldehogeschool Gent (kleine groepjes, herinneringen ontloken, aandacht en gerichte vraagstelling…)

Studie-uitstap belevingstuinen (Zeeland en Kaprijke)

12

13

14

15

verloop van het project

2010: startdag, 4 activiteiten in de 5 rusthuizen, evaluatie en bijsturing

2011: opnieuw 4 activiteiten, 1 in samenwerking met een schoolklas

2012: winteractiviteit i.s.m. klas; evaluatie, publicatie (tekeningen & tekst), continuïteit (studiedag, koffer)

16

concreet verloop

voorbereiding door RLVA en Vormingplus; brainstorm, programma, informatie, data vastleggen…

briefing met alle medewerkers en vrijwilligers in telkens ander rusthuis; evaluatie vorige activiteit, fotomateriaal, nieuw programma voorstellen, stand en uitnodiging, afspraken over notities, taken voor de rusthuizen…

de activiteit zelf; binnen of buiten…

Nadien: verslag, fiches, oogst aan herinneringen, evaluaties…

17

leerproces

Evolutie in planning, aanpak

Samenwerking: grenzen verkennen

Uitwisseling tussen: rusthuizen

landen

Dynamiek die op gang gebracht wordt binnen rusthuizen

18

inhoud activiteiten

lente: zaadgidsen, voeldozen met groenten, tuinmateriaal, loeppotjes met zaden, zaaien en planten, zaaikalender, spreuken, de maand mei, liedje

zomer: insecten en planten, de vijfzintuigenwandeling, kruiden en -thee

herfst: versje, opgezette dieren, voeldozen met vruchten, bomenpuzzel, smaakpanel, internet,

spreuken, lied.

Winter: vogels, voederen, vuur, warm-koud, sporen,

19

enkele voorbeelden…

20

Vast stramien

Activiteiten zonder kinderen:

Persoonlijke uitnodiging, verwelkoming, namen (badge)

Buiten als het kan = meerwaarde

Activiteiten die zintuigen prikkelen

21

Vast stramien

‘oude en vertrouwde inhoud’ maar telkens ook minimum één nieuw/exotisch/onbekend element (bv. zaden: ook soja).

Versje (begin) –lied (einde)

Gezamenlijk gedeelte: dialoog naar aanleiding van concrete voorwerpen

22

Vast stramien

Kleine groepen: matching, voelen, raden, puzzelen, quiz,

beoordelen

Herinneringen ophalen: gewoontes, dialectwoorden, weetjes, anekdotes, bijgeloof, …

23

het onthaal

24

25

26

27

28

29

30

Activiteiten met kinderen:

Scholen aanspreken

Briefing met leerkrachten/verzorgers/vrijwilligers

Infolesje voor kinderen

Persoonlijke uitnodiging bewoners, verwelkoming, namen (badge)

31

32

33

34

35

36

37

38

Continuïteit van het project

Na 2012

Wat?Uitlenen koffer + handleidingsmap

Vormingen

Waar? (nog te contacteren)

NEC De Helix (Vlaamse overheid)?

PEC De Kaaihoeve (Prov. O-Vl.)?

39

informatie

www.leadervlaamseardennen.be

www.rlva.be

www.vormingplusvlad.be

www.veldwerknederland.nl

griet.dewitte@rlva.be

jos.gyssels@vormingplus.be

sonja.focketyn@vormingplus.be