WooDy wordt WoDy

Zelfcorrigerende woordvoorspeller voor mensen met dyslexie /

dysorthografie

Algemene uitgangspunten

Woordvoorspelling is voor veel mensen met lees- en/of schrijfproblemen de aangewezen manier om spelfouten te voorkomen en op een snelle en efficiënte manier tekst te produceren.

Spelfouten voorkomen is bij mensen met dyslexie/dysorthografie gemakkelijker te realiseren dan spelfouten corrigeren m.b.v. spellingcontrole.

Door de combinatie te maken van ‘zelfcorrectie’ en woordvoorspelling kan de focus op het begin van het woord geplaatst worden (hoofdaccent op de eerste letter, afnemend voor de volgende letters)

Inspiratiebron: Kurzweil 3000 - woordvoorspellerPluspunten:• Gebruikersgebonden:

Elk gebruikersprofiel (persoon, studievak, thema, taal) heeft zijn eigen woordvoorspeller.

• Direct toegankelijk– Suggesties worden voorgelezen.– Schermleesfunctie voor ondersteuning bij bediening.– Sneltoetsen en/of muis.

• Woordenlijsten snel en veilig te creëren en te beheren:– Automatisch invoegen van nieuwe woorden.– Spelling wordt gecontroleerd voor het invoegen.– Importeer/exporteerfunctie.

• Bevat speciale woordenschatlijsten– Homofonen: je krijgt ondersteuning tijdens het typen.– Snel en eenvoudig te creëren en te beheren.– Extra-info kan toegevoegd worden:

• Markeerkleur (signaalfunctie).• Verklaring (voorbeeldzin, mnemotechnisch middeltje, …).• Zoekfunctie en/of automatische markeerfunctie.

• Beveiliging:De woordvoorspelling kan geblokkeerd worden (bijv. bij toetsen / examens)

Inspiratiebron: Kurzweil 3000 - woordvoorspellerMinpunten:• Beperkte basiswoordenlijst (NL):

– We hebben in de Nederlandstalige versie enkele voorbeelden voorzien en niet de small-, medium- en large- lijsten uit de Engelstalige versie

• Correcties tijdens het typen: “gebruik fonetische spelling voor woordvoorspelling” is te omslachtig.

– Elke correctie moet apart ingevoerd worden.– Elk woord dat gecorrigeerd moet worden moet ook ingetypt worden.– Beheer van de map vraagt extra – computervaardigheid.

Project Nederlandse Taalunie

• STEVIN demonstratieproject 2008 – 2009– Projectpartner: Lexima B.V. uit Leusden (NL).– Prototype voorgesteld (november 2008).– Feedback van experts en gebruikers uit Vlaanderen en

Nederland.– Juni 2009: slotvergadering met experten en gebruikers

• Verdere ontwikkeling, o.a.:– Woordenlijsten implementeren.– Correcties uitbreiden en verfijnen.– Testen van compatibiliteit, stabiliteit, effectiviteit.

• April 2010: release WoDy

WoDy aan het werkWerkt in de meeste programma’s waar je tekst kunt intypen.

WoDy aan het werk– Onder of boven de knipperende cursor zie je 2 kolommen:

– Klik en het woord wordt voorgelezen (+ de eventuele voorbeeldzin) .– Dubbelklik en het woord wordt ingevoegd.– Klik op de woordenboekknop voor

• de verklaring en/of • een voorbeeldzin en/of• een afbeelding

In de linkerkolom zie je de suggesties zoals in gewone woordvoorspellers.

De suggesties worden bepaald door de ingetikte letter(s), door woordfrequentie en eerder gebruikte woordcombinaties (woordparen).

In de rechterkolom zie je gecorrigeerde suggesties, die rekening houden met de spellingondersteuning (ingesteld op het tabblad ‘Woordvoorspelling)’.

WoDy: 5 pijlers

1. Toegankelijkheid.

2. Woordenlijsten op verschillende niveaus.

3. Spellingsuggesties met (zelf)correctie(s).

4. Extra – ondersteuning (o.a. bij homofonen, werkwoorden en aaneenschrijven).

5. Feedback over de correctie(s).

WoDy - pijler 1. Toegankelijkheid

1. Toegankelijkheid

1) Verschillende gebruikersprofielen.1) Instellingen & woordenlijsten worden

bewaard.

2) Beveiliging: blokkeermogelijkheden.

2) Duidelijke gebruikersinterface met schermlezer.

3) Bediening met muis en/of toetsenbord.

1.1. Gebruikersprofielen

1) Instellingen & woordenlijsten worden bewaard.

2) Beveiliging: blokkeermogelijkheden.– Woordvoorspelling uitschakelen– Woordenboek uitschakelen– Instellingen vergrendelen– Woordenlijsten vergrendelen– Wachtlijst vergrendelen

WoDy - pijler 1. Toegankelijkheid

1.2. Gebruikersinterface

1) Duidelijk en overzichtelijk.- Tabblad Weergave.- Tabblad Spraakinstellingen.- Tabblad Correcties.- Tabblad Logboek.

2) Toegankelijk voor iedereen: schermlezer.

WoDy - pijler 1. Toegankelijkheid

1.3. Eenvoudige bediening

1) Computermuis.2) Toetsenbord.

WoDy - pijler 2. Woordenlijsten

2. Woordenlijsten

1) Verschillende soorten.1) Woordenlijsten.

2) Wachtlijst.

2) Beheer van de woordenlijsten.

WoDy - pijler 2. Woordenlijsten

2.1. Verschillende woordenlijsten

1) Soorten woordenlijsten:- Basis woordenlijst. (1 000 – 8 000 woorden)

- Uitgebreide woordenlijst: (8 000 – 37000 woorden)

- Extra – woordenlijsten- Lijst met homofonen.- Lijst met werkwoorden.

2) Wachtlijst: bevat woorden die door de spellingcontrole worden tegengehouden

WoDy - pijler 2. Woordenlijsten

2.2. Beheer van woordenlijsten

1) Keuze van de woordenlijsten:- Basis woordenlijst: bij aanmaak gebruiker.- Uitgebreide woordenlijst: idem.- Extra – woordenlijsten: typen of importeren.- Lijst met homofonen: automatisch.- Lijst met werkwoorden: bij aanmaak gebruiker

2) Woordenlijst importeren / exporteren. (.txt)

3) Woordenlijst comprimeren.

4) Werkwoordenlijst resetten.

3. Spellingsuggesties met correcties

1) Indeling tabblad Correcties:1) Gebaseerd op foutenanalyses.

2) Boomstructuur.

3) Concrete voorbeelden

per correctie.

WoDy - pijler 3. Correcties

3. Spellingsuggesties met correcties

2) Spellinghulp op 3 niveaus:1) Hoorniveau (fonemisch).

2) Regelniveau (morfologisch).

3) Weetniveau (etymologisch).

WoDy - pijler 3. Correcties

3.2.1. Correcties op hoorniveauKlinkers:kort/lang: a/aa, e/ee, o/oo, u/uueer/eur/oor: bijv.: ‘bir ‘wordt ‘beer’tweeklanken: aai/ooi/oei; eeuw/ieuw/uwomkeringen: ie/ei, eu/ue, …(visuele) verwarring: a/o, oe/oou/uu/ui/eu: bijv.: ‘guir ‘wordt ‘geur’doffe e: bijv.: ‘zu’ wordt ‘ze’

Medeklinkers:stemhebbend/stemloos: b/p, d/t, f/v, g/h, s/z(visuele) verwarring: b/d/p/q, f/t, m/n, m/w, v/w, …medeklinkerverbindingen: omissies in clusters voor- of achteraan

Volgordefouten bij 2 (mede)klinkers: corrigeert omwisseling: bijv. ‘amren’ wordt ‘armen’ WoDy - pijler 3. Correcties

3.2.2. Correcties op regelniveauverlengen: p/b en t/d achteraan (‘hooft’ wordt ‘hoofd’)

verdubbelen: na korte klinker (‘kipen’ wordt ‘kippen’ ) correctie bij onterecht verdubbelen (’parraplu’ wordt ‘paraplu’)

ontdubbelen: na lange klinker (‘boomen’ wordt ‘bomen)correctie bij onterecht ontdubbelen’ (‘zerover’ wordt ‘zeerover’)

tussen –n / eind –n: bijv.: ‘pannekoek ‘wordt ‘pannenkoek’

tussen –s / eind –s: bijv.: ’eenmanzaak’ wordt ‘eenmanszaak’ ‘

samenstellingen en afleidingen: bijv.: ‘ondekken’ wordt ‘ontdekken’

werkwoorden: tegenwoordige tijd (‘ik vint wordt ‘ik vind’/‘hij raat’ wordt ‘hij raadt’) verleden tijd(‘hij vont’ wordt ‘hij vond’ / ‘’hij rade’” wordt ‘hij raadde’)voltooid deelwoord tijd (‘het is gebeurt’ wordt ‘het is gebeurd’)

WoDy - pijler 3. Correcties

3.2.3. Correcties op weetniveauKlinkers:au(w)/ou(w) bijv.: ‘kaud‘ wordt ‘koud’

e/a en ee/ay (Engels) bijv.: ‘trem‘ wordt ‘tram’

e(i)/ê/è (Frans)/ai (Frans of Engels) bijv.: ‘creme‘ wordt ‘crème’

ee/é/ai (Frans of Engels) bijv.: ‘cafe‘ wordt ‘café’

ei/ij/y bijv.: ‘beina‘ wordt ‘bijna’

i/e: bijv.: ‘pristatie‘ wordt ‘prestatie’

i/ie: bijv.: ‘lieter‘wordt ‘liter’

i(e)/y/ey: bijv.: ‘simbool‘ wordt ‘symbool’

ie/ea/ee (Engels) bijv.: ‘wiekend‘ wordt ‘weekend’

Franse j als (eu)ill, (a)ill of Engelse j als y bijv.: ‘feujeton‘ wordt ‘feuilleton’

tussenklank j in –ea/-ia, -eu-/-iu-, -eo-/-io- bijv.: ‘idejaal‘ wordt ‘ideaal’

o(o)/au/eau (Frans) bijv.: ‘cado‘ wordt ‘cadeau’

o/oa/ow (Engels) bijv.: ‘soop‘ wordt ‘soap’

ou/oe (Frans) bijv.: ‘joernalist‘ wordt ‘journalist’

tussenklank w in –ueel, -ua, -uo, -uï bijv.: ‘ruwine‘ wordt ‘ruïne’

wa/oi (Frans) bijv.: ‘twalet‘ wordt ‘toilet’

Medeklinkers:g(t)/ch(t)/h: bijv.: ‘slegt‘ wordt ‘slecht’

k als c/ch/ck/qu: bijv.: ‘kaktus‘ wordt ‘cactus’

kw als qu: bijv.: ‘frekwent‘ wordt ‘frequent’

ks als cc/x: bijv.: ‘taksi‘ wordt ‘taxi’

ng(t)/ngk(t)/nk(t): bijv.: ‘plangk‘ wordt ‘plank’

nj/gn: bijv.: ‘lasanje‘ wordt ‘lasagne’

s/c/sc: bijv.: ‘sitroen‘ wordt ‘citroen’

-si(e)/-ci(e)/-ti(e): bijv.: ‘polisie‘ wordt ‘politie’

sj/ch/sh/si: bijv.: ‘sjocolade‘ wordt ‘chocolade’

s/sz: bijv.: ‘langsij‘ wordt ‘langszij’

t/th: bijv.: ‘tema‘ wordt ‘thema’

vr/wr: bijv.: ‘vraak‘ wordt ‘wraak’zj-/(sj-)/g-/j-: bijv.: ‘zjenre‘ wordt ‘genre’

Trema:e/ë, i/ï, o/ö, u/ü: bijv.: ‘geirriteerd‘ wordt ‘geïrriteerd’ WoDy - pijler 3. Correcties

4. Extra - ondersteuning

1) Woordenboeken.1) Van Dale pocketwoordenboek.

2) Voorbeeld: afbeelding en/of zin.

2) Homofonen.

3) Werkwoorden.

4) Aaneenschrijven van woorden.

5) Gebruik van wildcard (*)

WoDy - pijler 4. Extra - ondersteuning

4.1. Woordenboeken

1) Van Dale woordenboek

2) Voorbeeld:

zin (hoorbaar en/of zichtbaar) en/of

afbeelding(open systeem)

WoDy - pijler 4. Extra - ondersteuning

4.2. Homofonen- Andere letterkleur.- Voorbeeldzin (hoorbaar en/of zichtbaar)

- Afbeelding:

WoDy - pijler 4. Extra - ondersteuning

4.3. Werkwoorden- Andere letterkleur.- Voorbeeldzin (hoorbaar en/of zichtbaar)

WoDy - pijler 4. Extra - ondersteuning

4.4. AaneenschrijvenAndere letterkleur:

WoDy - pijler 4. Extra - ondersteuning

4.5. Wildcard (*)De * kan maximaal 3 letters vervangen aan het begin van een woord.

WoDy - pijler 4. Extra - ondersteuning

5. Feedback over de correctie(s)

1) Informatie over de correctie(s)

2) Gebruikerslogboek.

WoDy - pijler 5. Feedback over correcties

5.1. Informatie over de correctie(s)

Sneltoets CTRL + I

WoDy - pijler 5. Feedback over correcties

5.2. GebruikerslogboekWeergave in txt – bestand.

WoDy - pijler 5. Feedback over correcties

5.2. GebruikerslogboekWeergave in MS Excel:

1 tabblad per spellingniveau:

WoDy - pijler 5. Feedback over correcties

WoDy vs. spellingcontrole• Test 1:

– +/- 700 spelfouten (P.I. woorddictee, LVS-dictees, …)– Analyse: onvoldoende steun WoDy : 11,1% Spellingcontrole: 21,6 %

• Test 2:– Idem + sample spelfouten, totaal: +/- 1 000 fouten– Analyse: onvoldoende steun WoDy : 13,1% Spellingcontrole: 28,5 %

WoDy: meer dan compenseren?

• WoDy helpt snel en efficiënt spelfouten te voorkomen en is daardoor in de eerste plaats een heel krachtig compenserend hulpmiddel voor elke persoon met schrijfproblemen.

• Het gegeven dat de gebruiker tijdens het typen snel het correcte woord kan zien en horen heeft wellicht ook een groot remediërend effect. In tegenstelling tot spellingcontrole wordt men immers nauwelijks nog geconfronteerd met het verkeerde woordbeeld.

• Deze stelling nodigt uit tot verder wetenschappelijk onderzoek.

WoDy - versies

• Apart product:– CD– USB– (Netwerkversie)

• Add-on bij Kurzweil 3000– CD– USB– (Netwerkversie)

• Demoversie:– Sensotec – stand– Aanvragen of downloaden: www.sensotec.be

WoDy

VRAGEN?