Verpleegkundige observaties bij verschillende hartafwijkingen

Hans Breur, kindercardioloog

Potentiële belangenverstrengeling: geen

Kindercardiologie

in NL

geboortecijfer

2012: 175.959 (CBS)

0.8% aangeboren hartafwijkingen:

‐

ongeveer

1400 kinderen per jaar

1/3: geringe

afwijking

1/3: matige

afwijking

behoeft

of eenvoudige

ingreep

of  medicamenteuze

ondersteuning

1/3: ernstige afwijking

alleen

palliatieve of risicovolle

chirurgie, letaal

Relatieve frequentie aangeboren hartafwijkingen

VSD ventriculair septum

defect

35%

ASD II atriaal

septum

defect

9%

PDA persisterende ductus arteriosus

8%

PS  pulmonaalklepstenose

8%

CoA coarctatio

aortae

6%

AS

aortaklepstenose

6%

TOF Tetralogie van Fallot

5%

d‐TGA transpositie

van de grote arteriën

4%

AVSD  atrioventriculair

septum

defect

3%

((JordanJordan: : HeartHeart

DiseaseDisease

in in PaediatricsPaediatrics

1989)1989)

Presentatie ernstige hartafwijkingen

• Binnen enkele dagen

• Na 4‐6 weken

Presentatie ernstige hartafwijkingen

• Binnen enkele dagen– Ductus

afhankelijk

• Na 4‐6 weken– Longvaatweerstand

afhankelijk

Scenario

pasgeboren baby …

wordt progressief slechter

ademhaling …

gestabiliseerd

uitslag prenatale diagnostiek …

???

echo …

niet beschikbaar

stethoscoop …

oeps ! een hartgeruis

of nog erger:   geen geruis !!!

ouders …

worden erg ongeduldig

“blinde”

strategie

“blinde”

strategie

Ductus openhouden  !!!

2 perifere veneuze lijnen

prostin

(50 nanogram/kg/min)

O2 

masker alleen als SaO2 

< 70%

support ademhaling

klinisch

beeld en vitale parameters

klinisch beeld   

cyanose, dyspneu

hartactie tachycardie (... bradycardie)

bloedgas   acidose, lactaat ++

thorax

foto  abnormaal silhouet

ECG

geleidingsstoornissen,  hypertrofie,tachy‐

/bradyaritmie

SaO2

4 extremiteiten

RR    

4 extremiteiten

SaO2

en RR meting 4 extremiteiten

SaO298%

RR80/ 40

100%

80/ 40 40/ 20

40/ 2040/ 20

Linker hart afwijkingen

:   SaO2

en RR

80/ 40 80/ 40

40/ 2040/ 20

100% 65%

80/ 40

Hoe presenteert deze afwijking zich?

1. Geruis

2.  Cyanose

3.  Bleek zien /slecht drinken

4. Tachypneu, kortademigheid

shunt

:   hoeveel

en in welke richting?

doel:   evenwicht

perfusie

long

‐/ systeemcirculatie

SaO2

75‐85%RR, diurese

=> CPAP / PEEP / CO2

SaO2

> 85%hypotonie

slechte

diurese

ACE remmer

=> O2 , NO, Flolan, Volume, PEEP reduceren

SaO2

te

laag< 75%

hypertonie

NorAdrenaline

Wanneer

presenteert deze hartafwijking zich?

1. Na enkele weken

2. Binnen enkele uren na geboorte

3. Door cyanose direct p.p.

4. Als longvaatweerstand

daalt

Hoe

presenteert deze afwijking zich?

1.  Tachy/dyspneu

2.  Cyanose

3.  Bleek zien /oligurie

4. Geruis

A terme neonaat, 1 dag oud, cyanose 

SO2

I:   65 %III: 85 %

RR

IV: 80/40 mmHgV:  79/38 mmHg

Geen ruis!

Diagnose?

TGA :  Rashkind

manoeuvre

TGA :  Rashkind

manoeuvre

Diagnose?

AT3 dagen oudIncidentenI: 95%II: 94%III: 96%IV: 60/40 mmHgV: 59/38 mmHg

SaturatiedalingAuscultatie: geen ruis

Tetralogie van Fallot

Tetralogie van Fallot

• Saturatie

afhankelijk van RL shunt (70‐100%)

• Cyanotische

spells

– Toename obstructie RVOT

(weerstandsdaling, hypovolumie)

– Toename RL shunt

=> cyanose, hyperpnoe, geen ruis

• Cyanotische

spells: behandeling

• Herstel balans pulm

–

syst

flow–Dubbelvouwen

–O2

–Morfine i.m./i.v.

–HCO3‐

–Phenylefrine

Tetralogie van Fallot

Conclusie

Presentatie ernstige aangeboren hartafwijkingen – Binnen enkele dagen (ductus)– Na 4‐6 weken (longvaatweerstand)

Conclusie

Presentatie ernstige aangeboren hartafwijkingen – Binnen enkele dagen (ductus)– Na 4‐6 weken (longvaatweerstand)

Bedenk– Diagnose vaak te stellen met simpele diagnostiek

– Wat mag ik verwachten?

Bedank voor uw aandacht en interactie

A terme neonaat, 5 dagen oud, Grauw, bleek, koud

SO2 I: 75%III: 75%

RR IV: 40/20 mmHgV: 40/20 mmHg