Nieuwe scholen Deel 4: alle niveaus door elkaar School: geen lokalen, vakken of cijfers

→ Leerlingen werken in de kas aan hunproject 'In my life'.Dingena Mol

ONDERWIJSVan vmbo basis tot vwo - in deVoxklassen maakt het niet uit metwelk advies je binnenkwam. Als jemaar creatief en projectmatig kuntwerken.

LORIANNE VAN GELDER

De elfjarige Take klapt zijn laptopuit op de badmeesterstoel. "Hierwerk ik gewoon lekker," zegt hij. "Ikheb overzicht." Zo torent hij driemeter uit boven zijn klasgenoten.De twee badmeesterstoelen staanmidden in de ruimte, een kunstwerkvan Aad Kruiswijk. Schuin erachterstaat een plantenkas, zonderplanten. En verder is de groteruimte wit, met hier en daar eenpaar tafels.

De 21 leerlingen van Vox -'Voortgezet Onderwijs Mix', eenonderwijsinitiatief van scholengroepVOvA - zitten in een deel van Denieuwe Havo in Noord, waar ookhet voormalige Bredero Lyceumzat. In ditzelfde gebouw begon zesjaar geleden een andere nieuweschool: het Hyperion Lyceum, nuuitzonderlijk populair.

Klaslokalen zijn er niet, tafeltjes ingroepjes of rijtjes ook niet. De dagbegint aan twee grote keukentafels,waar docent en teamleider AnnekeVolp vraagt wat de leerlingen ditweekend hebben gedaan. Eenhockeywedstrijd gespeeld, zegt eenjongen. Een interview gedaan, zegteen ander.

Interviews hebben de scholierenallemaal gedaan, want dat was deopdracht na de eerste week school.Ze spraken hun moeder, vader ofvriendin en werkten de gesprekkenuit. Overigens nemen ze degelegenheid te baat om dejournalist die op bezoek is, het vuurna aan de schenen te leggen. "Watis het ergste dat ooit is gebeurdtijdens een interview?" en: "Watwas het verste weg waar je ooiteen interview hebt gedaan?" zijn descherpe vragen deze ochtend.

Tijdlijn

Bij Vox werken ze volledig inprojecten. Er zijn geen vakken, er isgeen rooster. Elke dag maken deleerlingen een planning, en aan heteinde van de dag of van de weekhouden ze een presentatie.

Op de vloer in de plantenkas zitteneen paar meisjes. Ze knutselen eentijdlijn van hun leven, met behulpvan foto's, gekleurde wol en stiften.Indy (11) wilde aanvankelijk naarde Bredero Mavo, maar toen zehoorde van Vox was ze meteenom. "Ze zeiden dat je hier geenhuiswerk hebt." Dat vond ze welwat. De eerste week vond ze'superleuk'. "Je mag met jevriendinnen praten tijdens de les,muziek luisteren en veelsamenwerken."

De vier niveaus, vmbo basis/kader,vmbo-t, havo en vwo zitten doorelkaar, precies evenredig verdeeld.Liam (11) vindt dat fijn. "Zo kun jemet je vrienden in de klas blijven."Met klasgenoot Buck (13) werkt hijop de laptop aan een presentatie.

Elke dag begint om negen uur eneindigt om drie uur.Woensdagmiddag hebben deleerlingen vrij, maar wie zijn werkniet af heeft, moet dan terugkomen.

Dit eerste project 'In my life' gaatover wie deze leerlingen zelf zijn,waar ze vandaan komen en hoe

een tijdlijn werkt. Later in de weekbreiden ze het onderzoek uit naarde school en de wijk in Noord. Opvrijdag volgt een presentatie in devorm van een eigen museum.

Wiskunde

Leren ze hier wel genoeg? "Ja,want alle 58 leerdoelen wordenbehandeld," zegt Take, goedingevoerd. Hij doelt op devoorgeschreven 58 kerndoelen diede rijksoverheid voorschrijft aan deonderbouw van het voortgezetonderwijs. Dat je bijvoorbeeld in hetNederlands je mondeling enschriftelijk begrijpelijk moet kunnenuitdrukken. Of dat je een kader vantien tijdvakken leert gebruiken omgebeurtenissen, ontwikkelingen enpersonen in hun tijd te plaatsen.Teamleider Volp benadrukt datgoed wordt gekeken dat devaardigheden en kennis wordengeleerd. Voor maatschappijleer,Nederlands en geschiedenis is datgoed te doen, zegt Volp. Voorwiskunde wordt dat iets lastiger."Dat is echt een vaardigheid, maardaarvoor schakelen wewiskundedocenten in die zelfonderwijsontwikkelaar zijn."

Diploma op maat

Cijfers krijgen de Voxleerlingenniet. "Kinderen zijn geneigd te veelop cijfers te focussen," zegt Volp.Elk project wordt beoordeeld, maarvooral op basis van wat eenleerling in zijn of haar mars heeft.

Uiteindelijk is het doel om deleerlingen op elk vak op hun eigenniveau examen te laten doen.Daarmee nemen ze net als hetandere onderwijsinitiatief zonderniveaus, Spring High, eenvoorschot op het voorstel van deVoortgezet Onderwijsraad enstaatssecretaris Sander Dekker omdiploma's op maat mogelijk temaken. Het idee is dat leerlingendan op vmbo-niveau bijvoorbeeldwiskunde doen, en op havoniveau

© Het Parool dinsdag 06 september 2016 Pagina 16 (1)

Nederlands.

Maar zover is het nog niet.

Volp: "En als het over een paar jaarnog niet mogelijk is, kijken we welkniveau wel haalbaar is." Zo blijftVox flexibel en een pionier.

Door de hele stad beginnen ditschooljaar nieuwe scholen. HetParool volgt de eerste weken vandeze pioniers.

© Het Parool dinsdag 06 september 2016 Pagina 16 (2)