School: geen lokalen, vakken of cijfers
2
Nieuwe scholen Deel 4: alle niveaus door elkaar School: geen lokalen, vakken of cijfers → Leerlingen werken in de kas aan hun project 'In my life'. Dingena Mol ONDERWIJS Van vmbo basis tot vwo - in de Voxklassen maakt het niet uit met welk advies je binnenkwam. Als je maar creatief en projectmatig kunt werken. LORIANNE VAN GELDER De elfjarige Take klapt zijn laptop uit op de badmeesterstoel. "Hier werk ik gewoon lekker," zegt hij. "Ik heb overzicht." Zo torent hij drie meter uit boven zijn klasgenoten. De twee badmeesterstoelen staan midden in de ruimte, een kunstwerk van Aad Kruiswijk. Schuin erachter staat een plantenkas, zonder planten. En verder is de grote ruimte wit, met hier en daar een paar tafels. De 21 leerlingen van Vox - 'Voortgezet Onderwijs Mix', een onderwijsinitiatief van scholengroep VOvA - zitten in een deel van De nieuwe Havo in Noord, waar ook het voormalige Bredero Lyceum zat. In ditzelfde gebouw begon zes jaar geleden een andere nieuwe school: het Hyperion Lyceum, nu uitzonderlijk populair. Klaslokalen zijn er niet, tafeltjes in groepjes of rijtjes ook niet. De dag begint aan twee grote keukentafels, waar docent en teamleider Anneke Volp vraagt wat de leerlingen dit weekend hebben gedaan. Een hockeywedstrijd gespeeld, zegt een jongen. Een interview gedaan, zegt een ander. Interviews hebben de scholieren allemaal gedaan, want dat was de opdracht na de eerste week school. Ze spraken hun moeder, vader of vriendin en werkten de gesprekken uit. Overigens nemen ze de gelegenheid te baat om de journalist die op bezoek is, het vuur na aan de schenen te leggen. "Wat is het ergste dat ooit is gebeurd tijdens een interview?" en: "Wat was het verste weg waar je ooit een interview hebt gedaan?" zijn de scherpe vragen deze ochtend. Tijdlijn Bij Vox werken ze volledig in projecten. Er zijn geen vakken, er is geen rooster. Elke dag maken de leerlingen een planning, en aan het einde van de dag of van de week houden ze een presentatie. Op de vloer in de plantenkas zitten een paar meisjes. Ze knutselen een tijdlijn van hun leven, met behulp van foto's, gekleurde wol en stiften. Indy (11) wilde aanvankelijk naar de Bredero Mavo, maar toen ze hoorde van Vox was ze meteen om. "Ze zeiden dat je hier geen huiswerk hebt." Dat vond ze wel wat. De eerste week vond ze 'superleuk'. "Je mag met je vriendinnen praten tijdens de les, muziek luisteren en veel samenwerken." De vier niveaus, vmbo basis/kader, vmbo-t, havo en vwo zitten door elkaar, precies evenredig verdeeld. Liam (11) vindt dat fijn. "Zo kun je met je vrienden in de klas blijven." Met klasgenoot Buck (13) werkt hij op de laptop aan een presentatie. Elke dag begint om negen uur en eindigt om drie uur. Woensdagmiddag hebben de leerlingen vrij, maar wie zijn werk niet af heeft, moet dan terugkomen. Dit eerste project 'In my life' gaat over wie deze leerlingen zelf zijn, waar ze vandaan komen en hoe een tijdlijn werkt. Later in de week breiden ze het onderzoek uit naar de school en de wijk in Noord. Op vrijdag volgt een presentatie in de vorm van een eigen museum. Wiskunde Leren ze hier wel genoeg? "Ja, want alle 58 leerdoelen worden behandeld," zegt Take, goed ingevoerd. Hij doelt op de voorgeschreven 58 kerndoelen die de rijksoverheid voorschrijft aan de onderbouw van het voortgezet onderwijs. Dat je bijvoorbeeld in het Nederlands je mondeling en schriftelijk begrijpelijk moet kunnen uitdrukken. Of dat je een kader van tien tijdvakken leert gebruiken om gebeurtenissen, ontwikkelingen en personen in hun tijd te plaatsen. Teamleider Volp benadrukt dat goed wordt gekeken dat de vaardigheden en kennis worden geleerd. Voor maatschappijleer, Nederlands en geschiedenis is dat goed te doen, zegt Volp. Voor wiskunde wordt dat iets lastiger. "Dat is echt een vaardigheid, maar daarvoor schakelen we wiskundedocenten in die zelf onderwijsontwikkelaar zijn." Diploma op maat Cijfers krijgen de Voxleerlingen niet. "Kinderen zijn geneigd te veel op cijfers te focussen," zegt Volp. Elk project wordt beoordeeld, maar vooral op basis van wat een leerling in zijn of haar mars heeft. Uiteindelijk is het doel om de leerlingen op elk vak op hun eigen niveau examen te laten doen. Daarmee nemen ze net als het andere onderwijsinitiatief zonder niveaus, Spring High, een voorschot op het voorstel van de Voortgezet Onderwijsraad en staatssecretaris Sander Dekker om diploma's op maat mogelijk te maken. Het idee is dat leerlingen dan op vmbo-niveau bijvoorbeeld wiskunde doen, en op havoniveau © Het Parool dinsdag 06 september 2016 Pagina 16 (1)
Transcript of School: geen lokalen, vakken of cijfers
Nieuwe scholen Deel 4: alle niveaus door elkaar School: geen lokalen, vakken of cijfers
→ Leerlingen werken in de kas aan hunproject 'In my life'.Dingena Mol
ONDERWIJSVan vmbo basis tot vwo - in deVoxklassen maakt het niet uit metwelk advies je binnenkwam. Als jemaar creatief en projectmatig kuntwerken.
LORIANNE VAN GELDER
De elfjarige Take klapt zijn laptopuit op de badmeesterstoel. "Hierwerk ik gewoon lekker," zegt hij. "Ikheb overzicht." Zo torent hij driemeter uit boven zijn klasgenoten.De twee badmeesterstoelen staanmidden in de ruimte, een kunstwerkvan Aad Kruiswijk. Schuin erachterstaat een plantenkas, zonderplanten. En verder is de groteruimte wit, met hier en daar eenpaar tafels.
De 21 leerlingen van Vox -'Voortgezet Onderwijs Mix', eenonderwijsinitiatief van scholengroepVOvA - zitten in een deel van Denieuwe Havo in Noord, waar ookhet voormalige Bredero Lyceumzat. In ditzelfde gebouw begon zesjaar geleden een andere nieuweschool: het Hyperion Lyceum, nuuitzonderlijk populair.
Klaslokalen zijn er niet, tafeltjes ingroepjes of rijtjes ook niet. De dagbegint aan twee grote keukentafels,waar docent en teamleider AnnekeVolp vraagt wat de leerlingen ditweekend hebben gedaan. Eenhockeywedstrijd gespeeld, zegt eenjongen. Een interview gedaan, zegteen ander.
Interviews hebben de scholierenallemaal gedaan, want dat was deopdracht na de eerste week school.Ze spraken hun moeder, vader ofvriendin en werkten de gesprekkenuit. Overigens nemen ze degelegenheid te baat om dejournalist die op bezoek is, het vuurna aan de schenen te leggen. "Watis het ergste dat ooit is gebeurdtijdens een interview?" en: "Watwas het verste weg waar je ooiteen interview hebt gedaan?" zijn descherpe vragen deze ochtend.
Tijdlijn
Bij Vox werken ze volledig inprojecten. Er zijn geen vakken, er isgeen rooster. Elke dag maken deleerlingen een planning, en aan heteinde van de dag of van de weekhouden ze een presentatie.
Op de vloer in de plantenkas zitteneen paar meisjes. Ze knutselen eentijdlijn van hun leven, met behulpvan foto's, gekleurde wol en stiften.Indy (11) wilde aanvankelijk naarde Bredero Mavo, maar toen zehoorde van Vox was ze meteenom. "Ze zeiden dat je hier geenhuiswerk hebt." Dat vond ze welwat. De eerste week vond ze'superleuk'. "Je mag met jevriendinnen praten tijdens de les,muziek luisteren en veelsamenwerken."
De vier niveaus, vmbo basis/kader,vmbo-t, havo en vwo zitten doorelkaar, precies evenredig verdeeld.Liam (11) vindt dat fijn. "Zo kun jemet je vrienden in de klas blijven."Met klasgenoot Buck (13) werkt hijop de laptop aan een presentatie.
Elke dag begint om negen uur eneindigt om drie uur.Woensdagmiddag hebben deleerlingen vrij, maar wie zijn werkniet af heeft, moet dan terugkomen.
Dit eerste project 'In my life' gaatover wie deze leerlingen zelf zijn,waar ze vandaan komen en hoe
een tijdlijn werkt. Later in de weekbreiden ze het onderzoek uit naarde school en de wijk in Noord. Opvrijdag volgt een presentatie in devorm van een eigen museum.
Wiskunde
Leren ze hier wel genoeg? "Ja,want alle 58 leerdoelen wordenbehandeld," zegt Take, goedingevoerd. Hij doelt op devoorgeschreven 58 kerndoelen diede rijksoverheid voorschrijft aan deonderbouw van het voortgezetonderwijs. Dat je bijvoorbeeld in hetNederlands je mondeling enschriftelijk begrijpelijk moet kunnenuitdrukken. Of dat je een kader vantien tijdvakken leert gebruiken omgebeurtenissen, ontwikkelingen enpersonen in hun tijd te plaatsen.Teamleider Volp benadrukt datgoed wordt gekeken dat devaardigheden en kennis wordengeleerd. Voor maatschappijleer,Nederlands en geschiedenis is datgoed te doen, zegt Volp. Voorwiskunde wordt dat iets lastiger."Dat is echt een vaardigheid, maardaarvoor schakelen wewiskundedocenten in die zelfonderwijsontwikkelaar zijn."
Diploma op maat
Cijfers krijgen de Voxleerlingenniet. "Kinderen zijn geneigd te veelop cijfers te focussen," zegt Volp.Elk project wordt beoordeeld, maarvooral op basis van wat eenleerling in zijn of haar mars heeft.
Uiteindelijk is het doel om deleerlingen op elk vak op hun eigenniveau examen te laten doen.Daarmee nemen ze net als hetandere onderwijsinitiatief zonderniveaus, Spring High, eenvoorschot op het voorstel van deVoortgezet Onderwijsraad enstaatssecretaris Sander Dekker omdiploma's op maat mogelijk temaken. Het idee is dat leerlingendan op vmbo-niveau bijvoorbeeldwiskunde doen, en op havoniveau
© Het Parool dinsdag 06 september 2016 Pagina 16 (1)
Nederlands.
Maar zover is het nog niet.
Volp: "En als het over een paar jaarnog niet mogelijk is, kijken we welkniveau wel haalbaar is." Zo blijftVox flexibel en een pionier.
Door de hele stad beginnen ditschooljaar nieuwe scholen. HetParool volgt de eerste weken vandeze pioniers.
© Het Parool dinsdag 06 september 2016 Pagina 16 (2)
