Post on 13-May-2015
Recht en wetgeving
Wim Lecluyse
HPO - Schooljaar 2012 - 2013
“Om het heden te begrijpen moet je eerst het verleden kennen”.
I De grondwet: basis van het Belgisch publiekrechtA Het ontstaan van België
1795 1815 1830
Oostenrijk België
Jozef II Leopold I
180 jaar80 jaar
Vrede van Utrecht1713
I De grondwet: basis van het Belgisch publiekrechtA Het ontstaan van België
Maria Theresia van Oostenrijk (1717-1780) Jozef II (1780-1790)
autoritair
Oostenrijkse Nederlanden 1713 - 1795
Oostenrijkse Nederlanden 1713 - 1795
Oostenrijkse Nederlanden 1713 - 1795
Jozef II (1780-1790) Leopold II (1790-1792)
• autoritair• verlicht despoot
• diplomatisch
(keizer-koster)
Brabandse omwenteling
17891780 1790
Verenigde Nederlandse Staten
(1790)
Opstand
1792 1795
Verenigde Nederlandse Staten 1790
Oostenrijkse Nederlanden 1713 - 1795
Jozef II (1780-1790) Leopold II (1790-1792)
• autoritair• verlicht despoot
• diplomatisch
(keizer-koster)
Brabandse omwenteling
17891780 1790
Verenigde Nederlandse Staten
(1790)
Opstand
1792 1795
Slag om Fleurus
1794
1795 1815 1830
Oostenrijk Frankrijk België
Jozef II Napoleon Leopold I
20 jaar 180 jaar80 jaar
Vrede van Utrecht1713
1795 1815 1830
Oostenrijk Frankrijk België
Jozef II Napoleon Leopold I
20 jaar 180 jaar80 jaar
Vrede van Utrecht1713
boerenkrijg
1798
de Slag bij Waterloo
de Slag bij Waterloo
Congres van Wenen
1795 1815 1830
Oostenrijk Frankrijk Nederland België
Jozef II Napoleon Willem I Leopold I
20 jaar 15 jaar 180 jaar80 jaar
Vrede van Utrecht1713
Congres van Wenen
Verenigd Koninkrijk der Nederlanden
koning Willem I
Bataafse Republiek
Oostenrijkse Nederlanden
Kritiek op Willem I
> katholieken:
> liberalen:
inmenging in kerkelijke aangelegenheden
verplicht gebruik van het Nederlands
wij willen willem weg, wil willem wijzer worden, wij willen willem weer.
12 W’s
Julirevolutie 1830Karel X Lodewijk Filip(liberaal)(autoritair)
Belgische revolutie 1830Willem I Leopold I
1795 1815 1830
Oostenrijk Frankrijk Nederland België
Jozef II Napoleon Willem I Leopold I
20 jaar 15 jaar 180 jaar80 jaar
Vrede van Utrecht1713
Congres van Wenen
Het hertogdom Brabant
De vlag van het hertogdom Brabant Belgische vlag
• Voorlopige regering: Voorlopig bewind
Roept op 04 okt. 1830 de onafhankelijkheid van België uit.
• Voorlopige regering: Voorlopig bewind
Roept op 04 okt. 1830 de onafhankelijkheid van België uit.
• Grondwetgevende vergadering: Nationaal Congres
Op 3 nov. 1830 verkozen 30.000 cijnskiezers de 200 leden
Baron Surlet de Chokier werd voorzitter
• Voorlopige regering: Voorlopig bewind
Roept op 04 okt. 1830 de onafhankelijkheid van België uit.
• Grondwetgevende vergadering: Nationaal Congres
Op 3 nov. 1830 verkozen 30.000 cijnskiezers de 200 leden
Baron Surlet de Chokier werd voorzitter
• Conferentie van Londen
Op 20 dec. 1830 erkenden de grote mogendheden de onafhankelijkheid van België
Verdrag der XVIII artikelen - 06/1831 (erkenning van België)
Grondwettelijke eed door Leopold I - 21/07/1831
Tiendaagse veldtocht - 2 tot 12/08/1831
Verdrag der XXIV artikelen - 1839 (definitieve erkenning)
Louise-Marie
Louis-Philippe
Verdrag der XXIV artikelen - 1839
1830 1831
7 8 9
rP rB N/B
10 11 12
VB NC cL
1 2
GwK R
4 53 7 8 9
L18L1 1e P
6
Tijdlijn met overzicht van gebeurtenissen
I De grondwet:
basis van het Belgisch publiekrecht
A Het ontstaan van België
• Belangrijkste beginselen
• Hoofdlijnen van de staatsstructuur:• wie maakt wetten?• welke rechten hebben burgers?
• Afdwingbaar
B Een grondwet: wat?
Hij kan slechts gewijzigd worden als specifieke procedureregels worden nageleefd.
Een geheel van fundamentele regels die:
1. De werking en de organisatie van de instellingen bepalen;
2. De verhoudingen bepalen tussen de instellingen en de burgers;
3. De verhoudingen bepalen tussen de instellingen onderling.
De grondwet kunnen we omschrijven als
II Kenmerken van de Belgische staat
1. Scheiding der machten
2. Een monarchie
3. Representatieve en parlementaire democratie4. Een rechtstaat
De wetgevende-, uitvoerende- en rechterlijke macht moeten elkaar controleren en in evenwicht houden. Als één de bovenhand krijgt, dreigt machtsmisbruik.
Charles de Montesquieu
1. Scheiding der machten
2. Een monarchie:
Surlet de Chokier (regent)Louis van Orléans
erfelijk Koningschap
Het Nationaal Congres koos als staatshoofd de tot Brit genaturaliseerde Duitser, Leopold van Saksen-Coburg en Gotha, die in Londen woonde.
Het Nationaal Congres riep hem bij decreet uit tot eerste koning der Belgen met 152 stemmen op 196.
2. Een monarchie: erfelijk Koningschap
2. Een monarchie: erfelijk Koningschap
Op 21 juli 1831, deed Leopold I zijn plechtige intrede in Brussel en legde de grondwettelijke eed af.
2. Een monarchie: erfelijk Koningschap
2. Een monarchie: erfelijk Koningschap
2. Een monarchie: erfelijk Koningschap
Beknopte stamboom
Koning
Regent
2. Een monarchie: erfelijk Koningschap
3. Representatieve parlementaire democratie
Cijnskiesrecht
Algemeen meervoudig stemrecht
Alg. enkelvoudig stemrecht
Vrouwenstemrecht
1831 1893 1919 1948
Evolutie van het stemrecht in België
1. Cijnskiesrecht (1830) mannen cijns (belasting) betalen 46.000
2. Algemeen meervoudig stemrecht (1893) mannen
• 1 stem + 1 (diploma) + 1 (belasting) 460.000 opkomstplicht leeftijd 25 jaar
3. Algemeen enkelvoudig stemrecht (1919) mannen 1 stem leeftijd 21 jaar
4. Vrouwenstemrecht (1948) Mannen & vrouwen 1 stem leeftijd 21 jaar
Evolutie van het stemrecht in België
5. Positieve discriminatie (1980) elke kieslijst ½ mannen en ½ vrouwen op eerste 3 plaatsen moet één persoon van het andere geslacht
6. Leeftijd van volwassenen (1981) leeftijd 18 jaar
7. EU-burgers (1992) stemrecht
8. Migrantenstemrecht (1999) hier 5 jaar legaal verblijven provincie- en gemeenteraadsverkiezingen