24 januari 2012, Utrecht

Schakel Afvalwater

George Stobbelaar

Monique van der Straaten

Programma

10:00 Opening en welkomstwoord10:05 Herziening waterregelgeving in grote lijnen10:45 Tweede tranche Activiteitenbesluit 11:15 Koffie/thee11:45 Vervolg Tweede tranche Activiteitenbesluit12:30 Lunch13:15 Handhaving lozingen13:45 Besluit lozen buiten inrichtingen14:45 Koffie/thee15:15 Vervolg Blbi15:45 Toekomstige ontwikkelingen16:00 Afsluiting

Historie

regelgeving

lozingen

Fundamentele wijzigingen1. Aanpassingen Wm en Wvo Wet gemeentelijke watertaken

Gemeentelijke zorgplichten

2. (Nieuwe) algemene regels Activiteitenbesluit Besluit lozing afvalwater huishoudens Besluit lozen buiten inrichtingen

3. Komst Waterwet Eenduidige afbakening

Gemeentelijke zorgplichten• Zorgplicht stedelijk afvalwater

– Wet milieubeheer

– Implementatie Richtlijn Stedelijk afvalwater

– Huishoudelijk afvalwater en soortgelijk naar RWZI

• Zorgplicht hemelwater en grondwater

– Waterwet

– Primair bij lozer: terugbrengen in milieu

– Secundair de gemeente: bijvoorbeeld aanleg hemelwaterstelsel

– Verordeningmogelijkheid voor gemeenten

• Gemeentelijk beleid ligt in Gemeentelijk rioleringspan (GRP)

– Afgestemd met waterbeheerder

Voorkeursvolgorde voor verwijdering van afvalwater• Verankerd in artikel 10.29a Wm

• Vuilwaterriool is voor huishoudelijk afvalwater en soortgelijk

– Gaat naar RWZI

– Biologisch afbreekbaar

• Schoon water direct in het milieu: bodem of oppervlaktewater

– Afstromend hemelwater

– Grondwater

– Koelwater

– Etc.

– Veel algemeen geregeld

• Bedrijfsafvalwater

– Eerste verantwoordelijkheid bij bedrijf

– Geen gemeentelijke zorgplicht

Drie-eenheid aan besluiten1. Activiteitenbesluit voor inrichtingen

− Na 1-7-2012 inclusief agrarische landerijen

2. Besluit lozing afvalwater huishoudens

− Uitsluitend voor particuliere huishoudens

− (bijna) alle lozingen

3. Besluit lozen buiten inrichtingen

– De rest

Besluiten sluiten naadloos op elkaar aan

Aantal zelfde activiteiten in Activiteitenbesluit en Besluit lozen buiten inrichtingen:

– Hemelwater

– Bronneringen

– Lozen bij bodemsaneringen

– Inhoudelijk identiek geregeld

De Waterwet 22-12-2009

Wvo wordt ingetrokken Eenduidige afbakening tussen Waterwet en Wm

• Geen uitzonderingen

Overgangsregelingen (22-12-2009)

Koepelafspraken:

• Wederzijdse begeleiding/ondersteuning

• Optreden als één overheid

Wvo-vergunning is onderdeel Wm-vergunning

• Buiten inrichting: Besluit lozen buiten inrichtingen

Activiteitenbesluit: taak Waterbeheerder naar Wm-bevoegd gezag

• Verhuizing en overdracht van dossier

• Samenwerking organiseren

Besluit Glastuinbouw: Wvo-voorschriften worden Wm

• Twee delen Wm-lozingsvoorschriften in één besluit

• Wordt Activiteitenbesluit per 1-7-2012, samen met overige agrarische activiteiten

Historie wetgeving mbt indirecte lozingen

Systematiek

algemene regels

lozingen

Systematiek lozingen

Lozingsverboden• Oppervlaktewater

– Waterwet > waterbeheerder

– Vergunningplicht, tenzij opgeheven met een besluit

• Lozen op of in de bodem of schoonwaterstelsel

– Artikel 2.2 Activiteitenbesluit en Besluit lozen buiten inrichtingen

– Opheffen met maatwerkvoorschrift

• Afvoer per as is geen lozen

– afvalstoffenwetgeving

– Bijvoorbeeld tankwagens afvalwater naar RWZI > 50 ton per dag: vergunningplicht (Wabo)

Onderscheidelijke lozingseisen1. Vuilwaterriool: biologisch afbreekbaar

2. Overige routes: schoon!

– Schoonwaterriool

– Bodem

– Oppervlaktewater

> Aangewezen wateren: lijst in Activiteitenregeling

» Grotere wateren

> Rest: kleine, gevoelige wateren

» Strengere eisen

» Mogelijkheid tot maatwerk

» Vergunningplicht

Hoe zijn de lozingen geregeld?Onderdeel van de activiteit

» niet expliciet geregeld > zorgplichtIntegraal: afgestemd met bodem NRB

» Bodembedreigend = bedreigend voor oppervlaktewater Alle lozingen benoemen is ondoenlijk Alleen eisen als iets te verwachten is

» Bijv. olie in afstromend hemelwater tankstationNauwelijks grenswaarden:

» Apparatuur moet goed werken: bijv. olieafscheider

» Metaalbewerking: éénmaligGeen meetverplichtingenNiet geregeld > zorgplichtKwaadwillende lozer?

Zorgplicht vuilwaterriool• Algemene invulling zorgplicht:

– Zuurgraad: 6,5 < pH <10

– Temperatuur: < 30 0C

– Sulfaat < 300 mg/l

– Onopgeloste stoffen: < 300 mg/l

– Geen explosiegevaar of stank

– Debiet

– Alles wat niet uitputtend is geregeld

> Bijv. niet genoemde stoffen

– Maar, let op de hoeveelheid!

> Flesje cola!

• Basis voor maatwerkvoorschrift

Zorgplicht overige lozingsroutes

• Geen onnodige verontreiniging

• Afstromende hemelwater

– Vanaf bodembeschermde voorziening

= bedrijfsafvalwater > vuilwateriool of zuivering

– Juiste aansluitingen

– Regelmatig straatje vegen

– Geen uitlogende materialen

– Geen activiteiten of opslag buiten

– Casus uitspraak RvS

• Gemeenschappelijk belang met waterbeheerder

Activiteitenbesluit

Tweede tranche

Structuur Activiteitenbesluit

Activiteitenregeling(maatregelen)

Activiteitenbesluit(doelvoorschriften)

Wet milieubeheer Waterwet

IPPC-inrichtingen, type A, B en C-inrichtingen (1)

IPPC-inrichtingen :– Altijd omgevingsvergunning voor milieu– Het Activiteitenbesluit is in zijn geheel niet van toepassing

Type C:– Omgevingsvergunning voor milieu of ander besluit van toepassing (bijv. Besluit landbouw: artikel 1.2 AB)– Mogelijk algemene regels uit Activiteitenbesluit van toepassing– Voor deze activiteiten geldt meldingsplicht: artikel 1.4 AB

IPPC-inrichtingen, type A, B en C-inrichtingen (2)

Type B:

- Geen omgevingsvergunning voor milieu: artikel 1.2 AB

- Wel een melding: artikel 1.4 lid 2 AB

- Voor alle activiteiten gelden voorschriften uit Activiteitenbesluit

- Bijv. horeca-bedrijf, garage

Type A:

- Geen omgevingsvergunning voor milieu: artikel 1.2 AB

- Geen melding: artikel 1.4 lid 1 AB

- B&W is bevoegd gezag

- Inrichtingen met beperkte milieurelevantie

- Bijv. reisbureau, kledingzaak

Hoofdstukken van het Activiteitenbesluit

Hfst. 1: begripsbepalingen, reikwijdte, melding en procedurele bepalingen

Hfst. 2: algemene regels voor alle activiteiten

Hfst. 3: activiteiten, tevens voor type C inrichtingen

Hfst. 4: activiteiten, alleen voor type B inrichtingen

Hfst. 5: wijziging van andere AMvB’s

Hfst. 6: overgangs- en slotbepalingen

Reikwijdtebepaling: art. 1.4 Activiteitenbesluit

Welke voorschriften gelden voor type A, B en C inrichtingen?

– Type A (art. 1.4 lid 1 AB):

• Voorschriften uit Activiteitenbesluit en -regeling

• Melding (afd. 1.2 AB) niet van toepassing

– Type B (art. 1.4 lid 2 AB):

• Voorschriften uit Activiteitenbesluit en -regeling

– Type C (art. 1.4 lid 3 AB):

• M.n. voorschriften uit hoofdstuk 3 Activiteitenbesluit

Artikel 1.6: lozingen Waterwet

Lozingsverbod Waterwet opgeheven voor: – Type A en type B voor geregelde directe lozingen in hoofdstuk 3 en 4– Type C voor geregelde directe lozingen in hoofdstuk 3

Niet geregeld Watervergunning

Activiteitenbesluit is niet van toepassing op:– Brengen van bouwstoffen, baggerspecie in oppervlaktewater– Directe lozingen geregeld met het Besluit bodemkwaliteit– Directe lozingen als gevolg van agrarische activiteiten of daarmee

samenhangend (LOTV)

Tweede tranche: uitbreiding activiteiten Met ingang van 1 januari 2011:

– Op- overslag goederen: § 3.3.6

– Demonteren van autowrakken: § 3.3.7

– Behandeling van stedelijk afvalwater:§ 3.1.4a

– Diverse andere activiteiten (voor lozingen minder relevant)

25

Op- en overslag van goederen: § 3.3.6

• Voorheen in hoofdstuk 4• Betreft allerlei goederen• Morsen, afstromen, uitlogen• Voor lozingen complex• Wanneer van toepassing?

Op- en overslag: aard goederen

Inerte goederen

• Waarvoor geen bodembeschermende voorziening is vereist • Waaruit geen vloeibare bodembedreigende stoffen kunnen lekken• Niet kunnen uitlogen

In MR lijst van goederen(niet limitatief!)

Niet-inerte goederen• Overig bodembedreigend

Op- en overslag van goederen

Artikel 3.31 AB- Toepassingsgebied paragraaf

Artikel 3.32 AB + artikelen 3.40 en 3.41 AR

- Zorgplicht, vangnetartikel

Artikel 3.33 AB- Afvalwater in contact geweest met inerte goederen

Artikel 3.34 AB

- Afvalwater in contact geweest met goederen anders dan inert

In orde of niet?

Afstand schip - wal

Inerte goederen

Artikel 3.33 AB:– Van toepassing op type B en type C– Alle lozingsroutes– Hergebruik afvalwater– 300 mg/l onopgeloste bestanddelen– Voorkeur: lozen in oppervlaktewater– Maatwerk mogelijk

Artikel 3.39 AR:– Niet uitputtende lijst met inerte goederen

Goederen anders dan inert

Artikel 3.34 AB– Van toepassing op type B– Voor type C specifiek aangewezen situaties*– Niet lekkend lozen in oppervlaktewater (niet bijzonder) en vuilwaterriool

onder voorwaarden toegestaan – Lekkend lozen in vuilwaterriool toegestaan onder voorwaarden– Hergebruik afvalwater

Artikel 3.44 AR

Niet uitputtende lijst met goederen waaruit bodembedreigende vloeistoffen

Kunnen lekken

Toepassingsgebied

Type B- Inerte goederen

- Niet inerte goederen, voor zover niet in andere paragrafen geregeld

Type C:- Inerte goederen

- Niet inerte goederen bij autodemontage, zuiveringstechnisch werk, milieustraat, voor zover niet in andere paragrafen geregeld

- Niet inerte goederen vwb lozingen in oppervlaktewater (niet bijzonder)

Bedrijf GoederenOmg.

Vergun-ning

Activiteiten-besluit § 3.3.6

Watervergunning

uitgebreid regulier

Ippcinert Ja   Ja (A en N)  

niet-inert Ja   Ja (A en N)  

vergunning-plichtig Type C

inert Ja  

niet-inert

op- en overslag JaJa, alleen voor

directe lozingen

Ja (voor N)  

autodemontage

Ja - tenzij elders in besluit

Ja (voor N)  zuiveringtechnisch werk

gemeentelijk afvalstoffen depot

Type A & B

Inert   Ja    

niet-inert

Composteren groenafval   Ja   Ja (voor N)

overig

 

Ja - tenzij elders in besluit

 

Ja (voor N)

Goederen niet-inert Milieuaspect Activiteit

inert uitlogend lekkend

bodembescherming opslag geen voorschriften

vloeistofdichte vloer / lekbak, of bodembeschermend zonder inregenen, maatwerk

vloeistofdichte vloer / lekbak

Algemeen geen resten of grijperspoelen in oppervlaktewater > 2 meter uit de oever, of keerwand

opslag geen voorschriften

boven oppervlaktewater (boot/schip): alleen benedendeks

Aanwezig zijn op boot of schip

geen voorschriften

Bovendeks: opvangvoorziening

morsklep/ponton of afstand wal-schip minimaal:

preventieve maatregelen ter bescherming kwaliteit oppervlaktewater

Overslag < 5 meter < 2 meter < 1 meter Algemeen Hergebruik afvalwater voor bevochtigen

lozingsverbod: bodem en hemelwaterriool

oppervlaktewater, bodem, schoonwaterriool

lozingsverboden opgeheven: < 300 mg/l onopgeloste stoffen

aangewezen opp. wateren: grenswaarden volgens tabel

verboden

vuilwaterriool

Lozen

als anders lozen niet kan: < 300 mg/l onopgelost

< 300 mg/l onopgelost

< 300 mg/l onopgelost + olie < 20 mg/l of afscheider

Bodem-bedreigende

stof?Dus: inert

3.3.6 geldt(Wm &

Waterwet)

In verpakkingof

opslagtank?

3.3.6 geldtniet voor Wm

Aanvullendevragen

waterwet

Typeinrichting?

3.3.6 geldt(Wm &

Waterwet)

RWZI, auto-demontage ofmilieustraat?

3.3.6 geldt(Wm &

Waterwet)

3.3.6 geldtniet voor Wm

Aanvullendevragen

waterwet

ja

nee

Type C

nee

nee

ja

Type AB

ja

Situatie 1

Opslag van grind

Lozing in vuilwaterriool

Type B-bedrijf

A. Lozing valt onder AB, alleen met maatwerk toe te staan

B. Lozing valt onder AB, toegestaan als andere route geen optie is

C. Lozing valt niet onder AB Watervergunning nodig

D. Lozing valt niet onder AB Regelen in omgevingsvergunning milieu

Situatie 2

Opslag van verzinkte goederen

Afstroming naar het oppervlaktewater (aangewezen)

Type C-bedrijf

A. Lozing valt niet onder AB Watervergunning nodig

B. Lozing valt onder AB, alleen met maatwerk toe te staan

C. Lozing valt onder AB, is onder voorwaarden toegestaan

Situatie 3

Opslag van verzinkte goederen

Afstroming naar het oppervlaktewater (niet aangewezen)

Type B-bedrijf

A. Lozing valt niet onder AB Watervergunning nodig

B. Lozing valt onder AB, alleen met maatwerk toe te staan

C. Lozing valt onder AB, is onder voorwaarden toegestaan

Situatie 4

Opslag van afgedankte oliedrukkabels

Afstromend water gaat naar vuilwaterriool

Type C-bedrijf

A. Lozing valt niet onder AB Regelen in omgevingsvergunning milieu

B. Lozing valt niet onder AB Watervergunning nodig

C. Lozing valt onder AB, alleen met maatwerk toe te staan

D. Lozing valt onder AB, is onder voorwaarden toegestaan

Situatie 5

Opslag van afgedankte oliedrukkabels

Afstromend water gaat naar oppervlaktewater (aangewezen)

Type C-bedrijf

A. Lozing valt niet onder AB Watervergunning nodig

B. Lozing valt onder AB, alleen met maatwerk toe te staan

C. Lozing valt onder AB, is onder voorwaarden toegestaan

Handhaven

Activiteitenbesluit

Voorbereiding op kantoor

• Type bedrijf (A,B of C?)

• Welke AB voorschriften gelden voor lozingen?

(in besluit en regeling)

• Overgangsregelingen, maatwerkvoorschriften

• Lozingsactiviteiten op de afvalwatersite van InfoMil• Rioleringstekening

www.handboekwater.nl

Activiteiten

Lozen per activiteit

Rioleringstekening

– Noodzakelijk voor beoordeling van de situatie– Bedrijf moet weten waar elke put op loost

Verkrijgen via melding Activiteitenbesluit

Artikel 1.10, lid 3e, Ab: Volgende gegevens worden verstrekt: “….. Ligging

bedijfsriolering en plaats van de lozingspunten …..” lid 3f: situatieschets,

schaal 1 op 10.000 voorzien van noordpijl

Bestaand bedrijf: vaak geen rioleringstekening aanwezig

Opvragen, eventueel via Awb.

Be

drijfsh

al

Kantine Vetafscheider

Parkeerplaats

wc

Tankplaats Wasstraat

oppervlaktewater

STRAAT

Olieafsch.

Act.X

VUILWATERRIOOL

Hemelwaterriool

Vuilwaterriool

Hemelwaterriool, oppervlaktewater en bodem?

Stel de volgende vragen:

• Situering van de riolen? Verkeerde aansluitingen?

• Kan het water terug in het milieu? Schoon genoeg? Preventie?

• Wie is bevoegd gezag? Waterkwaliteitsbeheerder informeren bij ‘overlap’ van lozingen

Hemelwaterriool, opp. water en bodem

Verkeerde aansluitingen?

Hemelwaterriool?

Foute aansluitingen, vooral vuilwaterafvoer op hemelwaterriool , is belangrijke bron van waterverontreiniging

Hemelwaterriool, opp.water en bodem?

Parkeerterrein en hemelwaterriool

Een lekkende container, waar komt deze rioolput op uit?

Hemelwaterriool?

Casus handhaven op zorgplicht

• RvS uitspraak: 201012817/1/M1 CARU containers Rotterdam

• Afstromend hemelwater is verontreinigd

– RvS: handhaven kan

– Bedrijf moet vooraf kunnen weten of het in strijd met zorgplicht is

• Handhavingsmaatregelen moeten concreet zijn, of

– vooraf maatwerkvoorschrift

• Waterbeheerder (BG) hanteert lijst met grenswaarden

– RvS vindt lijst onvoldoende onderbouwd

• Gaat om werkzaamheden buiten: metaalbewerking, lassen, schuren, slijpen?

– Algemene lijn Activiteitenbesluit: dat doe je binnen of afgeschermd

Vuilwaterriool?

Stel de volgende vragen:

• Juiste afvalwaterstromen op vuilwaterriool?

• Welke stromen op zuiveringsvoorziening?

• Voldoende preventie voorkoming lozing afvalstoffen

• Controle zuiveringsvoorzieningen

Vuilwaterriool?

Water wasstraat (art. 3.25)

wasplaats met bodembeschermende

voorziening

Wat is de vetlaagdikte?Goed gedimensioneerd?

Corrosie ?

Activiteit: Bereiding van voedingsmiddelen

Controle vetafscheider

Vetafscheider:Type afscheiderFrequentie legen

…

Activiteit: Metaalbewerking (art. 4.70 – 4.74)

Voldoen aan gedragsvoorschriften regeling

Activiteitenbesluit

Preventie afvalwater

Voorbeelden:-Uitlekken boven procesbad-Afblazen vloeistof-Lekbakken-Maatregelen verlenging standtijd procesbad

Zie databank afvalwater milieumaatregelen afvalwater metalektro

Gedragsvoorschriften opgesteld door het bedrijf

Activiteit: Zeefdruk (art. 4.91, 4.92)

Voldoen aan preventie

Preventie afvalwater:

-procesmatig scheiden van inktresten en het strippen van sjablonen -reinigen met oplosmiddelen en daarna pas lozing van het laatste “dunne” spoelwater in het vuilwaterriool