Welkom

Talent in actie !

Annette Smedts20 MEI 2010

2

VIBAM

Sectorieel Vormingsinitiatief van de Antwerpse metaal – elektrotechnische kunststofverwerkende- nucleaire sector

Beheerd door de sociale partners

Hoofdopdracht : aanbieden van kwaliteitsvolle en duurzame tewerkstelling aan de 14.000 bedienden

3

Talent

Aanbod

Aanbieden van vorming en opleiding

Subsidiëren van opleidingsinitiatieven

Aanbieden van outplacement

Aanbieden van loopbaanontwikkeling

4

Talent Wie ben ik / wat kom ik doen?

Annette Smedts

Sinds 22 jaar verantwoordelijk voor outplacement en loopbaanontwikkeling Samen met team van 10 medewerkers meer dan 7000 werknemers gecoached

Basisopleiding sociologie

Lid oudercomité Sint Rita

Mama van een rebelse puberdochter van 15 jaar

5

Talent

Belangrijke observaties:

Bij meest mensen beperkt zelfinzicht Zeker mbt sterkten - kwaliteiten

Gevolg: weinig doordachte keuzesIvm studiekeuzeIvm beroepsloopbaan

6

Talent

Reacties na outplacement:

Had ik dit maar vroeger geweten …

Eigenlijk zou iedereen dit moeten leren en kennen over zichzelf

Hoort deze kennis over jezelf ook niet thuis in delaatste jaren van het onderwijs? Waarom zo lang

wachten met dit aanbod?

7

Talent

Na het volgen van het outplacement-programma met focus op ZELFINZICHT,beslist 1 op de 2 werknemers eenwijziging in de loopbaan door te voeren.

8

Talent

Daarom ben ik hier om vanuit onzekennis en ervaring jullie deelgenoot temaken van het belang van zelfkennis.

Gnoti Se Auton : Ken Uzelf

9

Talent

INHOUD:1. Inleiding / Situering2. Wat al aanwezig?3. Wat zijn talenten?4. Kenmerken van talenten5. Talenten in kaart brengen6. Tot slot

10

Talent

Hoe kunnen wij jongeren helpen om inde wirwar van:

Het studieaanbod De complexiteit van de samenleving De arbeidsmarkt die op hen wacht

Onze verwachtingen tov hen Een keuze te maken die zo dicht mogelijk ligtbij hun unieke persoonlijkheid.

Wat zijn hun talenten? Over welke vaardigheden beschikken ze? Wat zijn hun motivaties en drijfveren ?

11

Talent

Het is belangrijk, voor U en mij, maarvandaag gaat onze aandacht vooralnaar onze jongeren in de laatste jarenvan het Middelbaar Onderwijs die

weldra keuzes moeten maken .

12

Talent

Sint Rita College: Hier gebeurt al heel wat ! Zesde leerjaar:

LeerstijlenquêteLink naar Hoger OnderwijsFlexibel TakensysteemCLBRotary club - beroepenbeurs

13

Talent

Toelichting directie aan leerlingen Keuzedossier Hoger Onderwijs Bespreking Klasse raad met aanbeveling Info avond voor de Ouders zesde leerjaar Sid in beurs Antwerpen Belangstelling test

14

Talent

De school : een zeer belangrijke gegeven in de totale ontwikkeling van een mens Belang van deze periode wordt door elke werknemer onderstreept – met de minnen en de plussen …. De impact van de schooljaren blijven een leven lang invloed uitoefenen

15

Talent

Tijdens de schoolloopbaan worden diverse bronnen aangeboord :

Intellectuele bronnen:Leren van nieuwe informatieOntwikkelen van probleemoplossende vaardigheden

16

Talent

Fysieke bronnen :

Ontwikkelen van coördinatieOntwikkelen van lichamelijke sterkte

17

Talent

Sociale Bronnen:

Aangaan van nieuwe sociale bandenVerstevigen van sociale banden

18

Talent

Psychologische Bronnen:

Ontwikkelen van veerkracht en optimismeOntwikkelen van een gevoel van identiteit en doelgerichtheid

19

Talent

Ons uitgangspunt is:

Iedere leerling is in iets de beste van de klas

20

Talent

Iedere persoon, wat zijn aard, opvoeding,voorgeschiedenis, achtergrond, lichamelijke of geestelijke beperkingen ook zijn,heeft talent!

Elke persoon heeft het potentieel om talent in actie te laten zien , als tenminste bepaald gedrag kan ontwikkeld worden en als een geschikte context voorhanden is

21

Talent

Een talent in actie hoeft niet spectaculair te zijn . Het gaat hier niet over beroemdheden , topsporters of high potentials . Het gaat over U en ik – het gaat over ons

22

Talent

Wat is talent?

Talent betekent heb hebben van een natuurlijke aanleg, het hebben van een gave en/of het begaafd zijn .

Het gaat over patronen in ons denken en in ons handelen die van nature sterk ontwikkeld zijn

23

Talent

Is talent hebben genoeg?

NeenTalent hebben betekent nog niet dat je het gedrag hebt ontwikkeld waardoor het talent gaat opvallen “in actie”Talent hebben betekent ook nog niet dat je een context hebt gevonden waarin dat talent gaat bloeien

24

Talent

Talent in actie =

Talent + gedrag + context

Voorbeeld:

Frank - Marc - Noor

25

Talent

Hoe herken je talent in actie ? Zeven kenmerken:

1. Je kijkt uit naar activiteiten waarin je met je talent aan de slag kunt

2. Je kunt er enorm van genieten terwijl je bezig bent

3. Van jezelf vind je het helemaal niet zo bijzonder. Het is gewoon iets wat je zelf kunt,maar anderen zeggen je dat je het zo goed doet

26

Talent

4. Tijdens de actie verlies je de tijd uit het oog. Voor je het weet zijn er een paar uur voorbij.

5. Tijdens de activiteit voel je geen vermoeidheid. Pas na de activiteit ga je voelen dat het wel best vermoeiend was.

6. Zelf al heb je stress,heb je slecht geslapen,heb je een kater, dan nog kun je het .

27

Talent

7. Na de activiteit ben je fysisch moe, maar mentaal ben je opgeladen.

Als je minstens zes van de zeven

bovenstaande vragen positief kuntbeantwoorden,

herken je in de activiteit bijna zeker een

“TALENT IN ACTIE”.

28

Talent

Richt je aandacht niet alleen op je school – zoek ook naar je talent in je

Hobby’s Buitenschoolse activiteiten Andere activiteiten tijdens je vrije tijd

29

Talent

Hoe kan je je talenten in kaart brengen? Diverse mogelijkheden

Je kan een tool gebruiken Je kan een vragenlijst invullen Je kan zelf of samen met anderen je talenten in kaart brengen Bij jongere kinderen kan via observatie talent in actie geregistreerd worden

30

Talent

Tool om talenten in kaart te brengen Hier kan je nagaan wat jouw unieke talenten zijn die je elke dag inzet in alles wat je doet .

Tool 1: Ga zelf op zoek naar je talentenTool 2: Vragenlijsten / SurveysTool 3: Samen met anderen talenten in kaart brengenTool 4: Seminarie

31

Talent

Tool 1: Zelf op zoek naar je talentenStap 1: mijn talenten

Denk aan een of meer situaties die beantwoorden aan minstens vijf van de volgende criteria

Een situatie waar je naar uitkijktVan jezelf vind je het niet zo bijzonder. Je vind het normaal maar de anderen merken het wel op

32

Talent

Zelfs als je heel moe bent , of onder stress staat kan je het nog Tijdens dit soort situaties vliegt de tijd voorbijAls het voorbij is , ben je misschien fysiek moe, maar mentaal heb je meer energie dan vooraf

33

Talent

Stap 2: Mijn hefbomen Een hefboom is een vaardigheid die je hebt ontwikkeld in de loop van je leven en studietijd, die zorgt dat je meer haalt uit je talent of de dingen waar je goed in bentHet is een vaardigheid die je inzet om je ervoor te behoeden dat je overdrijft in je talent ( bv te enthousiast ) Het zijn vaardigheden die je inzet om een situatie zo te creëren dat je jouw talent kan gebruiken

34

Talent

Herkennen van hefboomvaardigheden:

Onder stress of wanneer je slecht hebt geslapen hebben talenten de neiging zich uit te breiden en hebben hefboomvaardigheden de neiging om weg te vallen“Ja, ik weet dat en normaal gezien doe ik dat ook .. Maar de omstandigheden hebben gemaakt dat ik het uit het oog verloren ben…”

35

Talent

Stap 3: geen talent, geen actie De domeinen waarop je geen talenten hebt, zijn vrij eenvoudig te herkennen aan één of meer van de volgende criteria:

Elk jaar opnieuw wordt het benoemd als datgene waaraan je zou moeten werkenAls je dit soort activiteiten doet , kost het je enorm veel energie, je stelt het uit,de tijd kruipt voorbij, het stoort je.Hoe langer je mee bezig bent met datgene waar je niet goed in bent, hoe groter het onbehagen Ga dus op zoek naar situaties door op zoek te gaan naar storende gedachten . Ga op zoek naar datgene waar je echt niet goed in bent.

36

Talent

Conclusie tool 1 “zelf op zoek naar je talenten”Dit is al een eerste stap om een zicht te krijgen op wie je bent – wat voor jou belangrijk is – wat je bezig houdt en ook wat je eigenlijk boeiend vindt

Het gaat niet over wat de anderen van je denken of vinden en wat zij denken wat voor jou belangrijk is of zou kunnen zijn

Het gaat over jou en jezelf

37

Talent

Doen waar je goed in bent en het inzetten van je talent in actie levert heel veel mentale energie op.

Je hefboomvaardigheden gebruiken vraag energie , maar levert meestal energie op doordat je ruimte creëert voor je talent.

Doen waar je niet goed in bent, vraagt heel veel energie.

38

Talent

Wij zijn niet gewend om te spreken over onze eigen talenten,

En waar we echt goed in zijn.

Na een schouderklopje of het zien van een talent in actie krijgen we vaak een relativerend of minimaliserend antwoord: “ja,dat kan wel dat ik creatief ben maar ze hebben hier soms last van mij omdat ik niet kan stoppen met ideeën te formuleren”

39

Talent

Veel mensen nemen een gegeven compliment over een talent in actie niet in ontvangst en leiden de aandacht af naar de ongewenste effecten.Daardoor lopen mensen het risico om hun eigen talent in actie niet naar waarde te schatten en te erkennen.

40

Talent

Tool 2: Vragenlijsten / Surveys

Ze geven een goed zicht op je talent. Voorbeeld: Strengthsquest (2nd edition)

Donald Clifton – test- gebaseerd op 34 sterke punten – gericht op jongeren vanaf 16 jaarDeze test helpt talent in kaart te brengen en koppelt daaraan een studie en beroepsadvies Enkel in het Engels beschikbaar

41

Talent

Tool 3: Samen met anderen talenten in kaart brengen

Gallup - onderzoeksinstituutUit onderzoek blijkt dat doen waar je goed in bent en het inzetten van je talenten leidt tot een hogere betrokkenheid en tot betere werkresultaten

42

Talent

Hetzelfde geldt voor het onderwijs. In een middelbare school werd leraren aangeleerd hoe ze studenten konden helpen om hun talenten te identificeren en in kaart te brengen. Een deel van de nieuwkomers kreeg in het eerste jaar een “talentgesprek”, een ander deel niet.

Het gesprek vond plaats bij de start van het derde studiejaar Aan het einde van de vierjarige opleiding bleken de op talenten bevraagde studenten

Significant betere studieresultaten Minder lang over hun studie te doen Minder afwezig te zijn

43

Talent

Wanneer studenten bovendien ook nog eensworden begeleid met een focus op versterken en doen groeien van hun talent, dan worden de

leerresultaten nog beter.

“Alles wat aandacht krijgt, groeit”.

44

Talent

Conclusie tool 3 “ samen met anderen talenten in kaart brengen”

Doen waar je goed in bent en inzetten van je talenten leidt tot positieve emoties en een gevoel van subjectief welbevinden of geluk . De positieve emotie is HET kenmerk van optimaal subjectief welbevinden of geluk. Barbara Fredrickson: een van de belangrijkste onderzoeksters wereldwijd binnen de positieve psychologie

45

Talent

Centrale boodschap positieve psychologie: “Het is de moeite waard om positieve emoties te cultiveren, niet alleen als resultaat op zich maar ook als een manier om psychologische groei én een verbeterd welbevinden te bereiken” Positieve emoties hebben twee gevolgen:

1. Ze zorgen voor een verbreding van ons arsenaal aan reacties op situaties in het hier en nu

2. Ze zorgen voor aanleg van fysieke en mentale energievoorraden op lange termijn.

46

Talent

Naast verbreding zorgen positieve emoties ook voor het aanleggen én opbouwen van fysieke en psychische voorraden of bronnen van energie

Die voorraden zorgen ervoor dat we Sterker staan in het leven Onze weerbaarheid groeit we kunnen een stuk beter omgaan met tegenslagen en moeilijke situaties

Hoe meer periodes in het leven doordrenkt van positieve emoties , hoe meer bijdragen tot aanleggen en voeden van voorraden of bronnen op diverse vlakken

47

Talent

Intellectuele bronnen:Leren van nieuwe informatieOntwikkelen van probleemoplossende vaardigheden

Fysieke bronnen:Ontwikkelen van coördinatieOntwikkelen van lichamelijke sterkte

Sociale Bronnen:Aangaan van nieuwe sociale bandenVerstevigen van sociale banden

Psychologische Bronnen:Ontwikkelen van veerkracht en optimismeOntwikkelen van een gevoel van identiteit en doelgerichtheid

48

Talent

Illustratie van tool 3 “samen met anderen talenten in kaart brengen”

Een gesprek bij het begin van het schooljaar waarop aan leerlingen de kans wordt gegeven gedurende een uur in te gaan op de thema’s:

Wat kan je goed ? Wat doe je graag ? Wat motiveert je ?

Wat is je passie ?

49

TalentEen uur de tijd nemen om met de leerling te focussen op zijn /haar talent , drijfveren en beelden van de gewenste toekomst, is al een voldoende begin.

Vanuit het perspectief van de leerling is het qua tijd quasi niets

Vanuit de school vraagt het wel een grote inspanning

Maar het loont de moeite en het levert ontzettend veel op: Beter inzicht in de mogelijkheden drijfveren en talenten van elke unieke leerlingEen moment waarop de leerling helemaal zichzelf kan zijn en kan laten zien wie hij is als persoon

50

Talent Het legt de basis voor een positieve illusie: ruimte voor het creëren van een beeld van de leerling in zijn kracht of bij het laten zien van zijn talent

Een moment creëren waarbij de beeldvorming over wie de leerling is en wat hij kan , ontstaat uit een relatie in plaats van uit de verhalen en beelden die leerkrachten van anderen hebben gehoord of zoals dat uit cijfers naar voor komt . Een mogelijkheid creëren waarin duidelijk kan worden dat een bepaalde studierichting echt niet past bij de mogelijkheden en samen tot de conclusie komen dat een andere richting hem/haar beter tot zijn recht kan laten komen.

51

Talent

Ongeveer een vierde van ons leven brengen we door in het onderwijs. Zeker in het licht van recente inzichten uit de positieve psychologie is dat één van onze belangrijkste periodes in ons leven.

Het zijn de jaren waarin onze batterijen al dan niet worden opgeladen om er een leven lang tegen aan te kunnen.

52

Talent

Positieve emoties en welbevinden zorgenvoor weerbaarheid. Betrokkenheid is de beste manier om vast te stellen dat kinderen en jongeren talenten aan het ontwikkelen zijn.

Tijdens dit gesprek kan er tussen de leraar én de leerling een betrokkenheid ontstaan .

53

Talent

Misschien een kleine stap voor het onderwijs ?

Echter een grote stap voor de leerling?

54

Talent

Tool 4: SeminarieIn te richten seminarie: “STUDIEKEUZE”Doelstelling

Sterke punten /talenten ontdekken Droom over hun toekomst scherp krijgenRealistisch beeld van welke studierichtingen mogelijk zijn als je je droom er naast legt

55

Talent

Hoe?Beschrijven van de processen die je hebt doorlopen (Portfolio)

Ouders worden gevraagd om toelating te geven Worden op einde van de rit geïnformeerd over de afgelegde weg

56

Talent

Grote indeling Portfolio: Eerste deel: Wat zijn mijn talenten en waar ligt mijn passie? (= ontdekken)Tweede deel: Wat is mijn droom? Wat droom ik voor mijn toekomst ?Derde deel: In welke beroepen of studierichtingen komen mijn talenten en passie goed tot zijn recht ? Vierde deel: Wat zijn de stappen die ik moet zetten in de richting van de droom?

57

Talent

Illustratie Portfolio: Eerste deel “ontdekken talenten”

1. Aan leerlingen wordt gevraagd een dagboek bij te houden:Welke activiteit riep volgende gevoelens op:“ik voelde me zelfzeker, gedreven, krachtig, gelukkig, de tijd uit het oog

verloren, wanneer kan ik dit opnieuw doen” ? Maak een schema en markeer in verschillende kleuren je tijdsbesteding

Rood: de tijd ging te snel Geel: de tijd ging te traag Groen: ik verveelde mij Blauw: de tijd vloog

Noteer deze week per dag in enkele woorden wat het leukste moment van de dag was

58

Talent

Ga gedurende een week na – dag per dag - wanneer je hebt geprobeerd om je sterke punten toe te passen. Is dit gelukt? Waarom wel? Waarom niet? Noteer voor deze week wat jou raakt , waar je energie van krijgt , waar je enthousiast van wordt.

Basis: Wat heb je ontdekt? Was dat makkelijk of niet ?

59

Talent

Illustratie Portfolio: Eerste deel “ontdekken talenten”

2. Tonen van filmpjes rond talent 3. Duogesprekken tussen leerlingen:

Mekaar zo bevragen dat ze de essentie van wat iemand drijft kunnen benoemen:

Beschrijf een situatie waarin je een compliment kreeg om iets wat je deed? Wat deed je toen? Waarom vond die persoon dat goed? Wat deed dat met jou?Of:

60

TalentVertel eens over een moment waarop je heel trots was op jezelf? Wat deed je toen juist ? Waarom was je trots? Hoe voelde dat voor jou ?

Of:Vertel eens over een moment waar je van jezelf vindt dat je gelukt bent? Waarom kies je dit moment? Wat zegt dat over jezelf?

Of: Vertel eens over een moment waar jij echt het verschil hebt gemaakt ? Wat was dat precies?

61

Talent

Met dit materiaal kunnen de leerlingen individueel aan de slag vanuit het statement : ‘ ik voel me sterk als …’ Heel concreet:

Niet:”jan kan goed gesprekken voeren” Wel:”jan kan mensen zo bevragen dat ze voelen dat ze bijzonder zijn “Niet: “ ik kan goed met mijn handen werken “Wel:” “ Geef mij maar een kapotte fiets – ik steek die zo terug in mekaar “

62

Talent

Dan opstellen van weekplan:

Hier proberen leerlingen om met één of meerdere sterke punten méér aan de slag te gaan . De ll gaan na in welk vak of situatie ze dat punt meer aan bod kunnen laten komen .

Ze geven aandacht aan het HOE? Welke acties onderneem ik deze week om mijn

sterke punten meer te benutten ?

63

Talent

Illustratie Portfolio: Tweede deel “wat is mijn droom”

Vertel eens wat jij droomt voor jouw toekomst mbt een beroep? Wat zou jij willen doen later ? Geen : ja , maar …

Stel : het is 14 jan 2020. Hoe ziet jouw ideale werkdag er uit ? Wat doe je ? Met wie werk je ?

64

Talent

Wat ontbreekt er nog in de droom om van een motiverend toekomstbeeld te kunnen spreken ?

Wat wil je echt realiseren ?

Wat mag er in de toekomst echt niet ontbreken ?

65

Talent

Illustratie Portfolio: Derde deel “toetsing studierichting”

Toetsen aan het studieaanbod Toetsen aan diverse beroepen : Dream day?

Beroepenfilmpjes bekijken VDAB

Minstens één of twee gesprekken met

bevoorrechte getuigen

66

Talenten

Illustratie Portfolio: Vierde deel “actieplan”

Verder concretiseren en uitschrijven

Einde seminarie : voorstellingsmoment aan

ouders ?

67

Talent

Tot slot: De begrippen betrokkenheid en welbevinden zijn de allerbelangrijkste kompassen voor ontwikkeling. Door:

De druk op de schoolse resultaten Het realiseren van de leerplannen

68

Talent

Door:Het geven van grote hoeveelheden leerstofIs er voor betrokkenheid en welbevinden te weinig plaats Daardoor leren jongeren al te vaak dat de school niet de plek is om zichzelf te zijn

69

Talent

De allermoeilijkste uitdaging voor ouders is het vinden van manieren om kinderen te stimuleren om zich in te zetten voor schoolse resultaten op vakken en domeinen waar kinderen geen passie voor hebben

Want om te slagen en een diploma te behalen is het nodig om ook resultaten te behalen in die vakken die hen niet boeien

70

Talent

De impact van :Evaluaties,Beoordelingen,Behaalde resultaten:

Zijn zeer ingrijpend op het zelfbeeld ende motivatie van de jongeren .

71

Talent

Wie je bent Wat je waard bent Wordt bepaald door cijfers op het rapport en je relatieve positie in een groep en een school waar je , vaak buiten je wil om, terecht bent gekomen . Niet slagen wordt vaak nog gezien als mislukken

72

Talent

En wat wordt gemeten , staat vaak veraf van datgene wat jongeren nodig hebben om in de maatschappij en het leven als volwassene succesvol te zijn

73

Talent

OpstandigheidKoppigheid Opgaan in een passieHobby’sKiezen voor hechte vriendschappen Sterk zelfbewustzijn En eigen keuzes maken

Zijn niet altijd de eigenschappen die het meest worden gewaardeerd…..

74

Talent

Diploma’s behalen en voldoen aan kwalificaties is zeer belangrijk.Geen twijfel over .. Echter naar de toekomst toe , zeker inhet licht van de huidige maatschappelijke ontwikkelingen

75

Talent

Is het identificeren én het ontplooienvan :

TalentAuthenticiteitZelfrealisatie

Minstens even belangrijk

76

Talent

Dank voor uw aandacht !

77

Met dank aan Luk Dewulf

Auteur van het boek : “ Ik kies voor mijn talent “.

Lannoo Campus – scriptum Isbn 9789077432310- Nur 800