VVJ Vormingstweedaagse 2 maart 2016

David Möbius

VAD?

Een lokaal alcohol- en drugbeleid

Feest Wijzer

Inhoud en opbouw van de sessie

Ledenorganisatie (75)

Convenant met Vlaamse overheid

www.vad.be

Thema’s:– Alcohol

– Illegale drugs

– Gokken, internet, gamen

– Psychoactieve medicatie

– Tabak: ☛ Vlaams Instituut voorGezondheidspromotie

Preventie

Hulpverlening

Studie & Onderzoek

Druglijn

Vorming

Documentatie

Beleidsadvies en pleitbezorging

Informatieverstrekking– Algemene preventie naar het grote publiek: De DrugLijn 078 15 10 20 www.druglijn.be; Campagnes bv. ‘-16 geen

alcohol/-18 geen sterke drank’

– Selectieve preventie naar ‘risicogroep’ bv. Uitgaanders, KOAP

integratie in www.druglijn.be (differentiatie doelgroepen)

– Naar de maatschappelijke sectoren: onderwijs – arbeid – jeugdwerk – welzijn – uitgaansleveneerstelijnsgezondheidszorg – sport – lokaal beleid: www.vad.be; www.qado.be (arbeid)

Methodiekontwikkeling ism werkveld

– Met nadruk op beleidsmatig werken

Deskundigheidsbevordering preventiewerkers

Netwerk: lokale, intergemeentelijke preventiewerkers & regionale CGG-preventiewerkers, LOGO’s, koepelorganisatiessectoren...

– www.iDA-web.be

– werkgroepen

Wetenschappelijke onderbouw:

Ginger, leerlingenbevraging, uitgaansonderzoek, studentenbevraging, cijfers, dossiers

info en downloads in rubriek onderzoek op www.vad.be

Onderzoeksplatform middelengebruik:

nieuwsbrief over onderzoek

databank onderzoeksfiches

jaarlijkse studienamiddag

Van start op 24 april 1994

Doelpubliek: Vlaamse bevolking

Taken:

◦ Info, advies en doorverwijzing

◦ Signaleren van trends (EWS)

Info- en hulplijn:

◦ Telefoon: weekdagen 10-20u

◦ Skype: weekdagen 18-20u

◦ E-mail via www.druglijn.be

www.druglijn.be: Informatie, advies, kennistests, zelftests, zelfhulp cannabis en cocaïne

VAD - Werkwijze®:

vormingsaanbod voor professionals preventie / hulpverlening

VAD - infosessies

VAD - studiedag

Lokaal beleid

Welzijn, gezondheid en veiligheid zijn belangrijk voor steden en gemeenten

Aanwezigheid van alcohol en drugs in de samenleving is realiteit◦ Verantwoordelijk vs problematisch gebruik

Schade vooral zichtbaar op lokaal niveau

=> Complexe problematiek waar geen eenvoudige of eenzijdige oplossingen bestaan

Basis van lokaal A&D beleid

= Community approach:Het uitvoeren en toepassen van een gecombineerd pakket aan maatregelen

binnen een specifieke regio of stad. Deze maatregelen zijn gericht op individuen, organisaties en de gemeenschap in zijn totaliteit.

= langetermijnaanpak op verschillende beleidsdomeinen

kort op de bal spelen + structurele maatregelen

= Integrale en planmatige aanpak

Integraal

= allesomvattend, volledig

Drugfenomeen is multidimensioneel Beleid nodig dat inspeelt op alle aspecten van het fenomeen◦ Gezondheid

◦ Veiligheid

◦ (sociaal)economisch

◦ …

Aandacht voor preventie, hulpverlening en handhaving

=> Samenwerking tussen verschillende beleidssectoren nodig

Concept ‘Een lokaal alcohol- en drugbeleid. Omdat iedereen erbij wint’

◦ Stap 1: Draagvlak

◦ Stap 2: Lokaal overleg

◦ Stap 3: Missie en Visie

◦ Stap 4: Lokale analyse

◦ Stap 5: Doelen

◦ Stap 6: Actieplan

◦ Stap 7: Implementatie

◦ Evaluatie

Stappenplan staat online www.vad.be

Rubriek lokaal beleid

Draagvlak

Lokaal overleg

Draagvlak creëren

= 1e belangrijk voorwaarde

= de stad of gemeente warm maken voor de problematiek, werken aan kennis en bewustwording rond alcohol en andere drugs zodat men open kan staan voor de preventieve boodschap.

Draagvlak creëren bij

◦ het lokale bestuur

◦ de lokale partners

◦ bij de inwoners zelf

Stap 2: Lokaal overleg

= basis om dingen te verwezenlijken

Belang:

Drugbeleid wordt gedragen door groep van mensen en organisaties

Afstemming van initiatieven en tegengaan van versnippering

Meer expertise binnen de verschillende lokale organisaties

Buffer tegen de soms voorkomende eisen van de lokale politici om snelle, korte termijnacties op te zetten, om brandjes te blussen.

Stap 2: Lokaal overleg

Samenstelling: alle relevante actoren die rechtstreeks of onrechtstreeks te maken hebben/krijgen met de alcohol- en drugproblematiek

Lokale analyse

= detecteren van de lokale noden, behoeften en aanwezige sterktes met betrekking tot middelengebruik

Doel:

◦ biedt houvast voor het uittekenen van een beleid op maat van de gemeente of stad

◦ geeft duidelijk zicht op hoe de problematiek in de gemeente vorm krijgt

◦ evaluatie

Lokale analyse

2 sporen mogelijk:

◦ Vertrekkend vanuit bepaald probleem: probleem wordt verder uitgediept in werkgroep/overleg

◦ Nieuwe, globale analyse met als doel langetermijnaanpak op te stellen en proactief werken (cfr BBC)

Lokale analyse

Hoe?

◦ Afhankelijk van lokale middelen

◦ Minimale vs uitgebreide versie (of tussenoplossing)

◦ Niet doodanalyseren: Cijfers tot leven brengen

klopt dit ook voor onze gemeente?

◦ Idealiter: gebaseerd op kwantitatieve én kwalitatieve gegevens

Doelen en doelgroep

=> Doelen en doelgroepen formuleren obv analyse of geconstateerde problemen

Doelgroepen:

= de populatie waarop we invloed willen uitoefenen.

◦ Afbakening is essentieel: één enkele boodschap of campagne zal niet iedereen op dezelfde manier aanspreken.

=> Probeer de relevante kenmerken van de doelgroep(en) in kaart te brengen

Acties

Actieplan

mix van acties op vier terreinen:

◦ regels & handhaving (afspraken en de mogelijke controle erop);

◦ structurele maatregelen (verbetering van de omgeving en de bredere context);

◦ informeren & sensibiliseren (informatie voor inwoners en intermediairs);

◦ vroeginterventie & eerstelijnszorg (faciliteren van vorming, overleg en netwerking).

• Situering Feest Wijzer (& ATTENT)• Feest Wijzer

• Attent

• Implementatie oefening

• Overzicht

• Tips van Quality Nights

Club /

dance

event

Lokale &

regionale partner(s)

VAD / Modus

Quality Nights Charter

Risico’s in het uitgaansleven

Services

11

13

2

3

3

4711

4QE

1

2QE

22QE

2 2QE

2

61QE

3

ATTENT

Feest Wijzer

Inhoud Feest Wijzer4 Verplichte services

Deskundig barpersoneel

• Herkennen van en inspelen op alcohol- en drugsgebondengezondheidsproblemen.

• Verantwoord schenken van alcohol.

• Weten welke Feest Wijzer services worden aangeboden en waarom

• De wet kennen

• Weten hoe te reageren in noodsituaties (brandweer, politie, …) en wie te contacteren

Inhoud Feest Wijzer4 Verplichte services

Deskundig barpersoneel

• Alcoholwetgeving is op visueel aantrekkelijke manier zichtbaar voor zowel bezoekers als barpersoneel.

Briefing via barbriefing -16/-18

Communicatie naar fuiversvia affiches, stickers of banner -16/-18

Polsbandjes -16/-18

Inhoud Feest Wijzer4 Verplichte services

Gezondheidsinfo

• Inzicht geven in gezondheidsrisico’s en tips geven om deze te verminderen,

• Informatie over alcohol, cannabis, veilig en verstandig uitgaan, verkeersveiligheid, safe sex, gehoorschade, roken en rookstop voor jongeren, …

Inhoud Feest Wijzer4 Verplichte services

Gezondheidsinfo

• De beschikbare informatiematerialen worden op een duidelijk zichtbare plaats aangeboden

Infostand LichtkrantenAffiches en andere materialen

uit informatiepakketFacebook en website van eventFuifkofferKoppeling maken met

campagne -16/-18 via bandjessysteem

Samen uit, samen thuis

• Jongeren sensibiliseren met betrekking tot alcoholintoxicatie

• Jongeren sensibiliseren om voor elkaar te zorgen wanneer ze te veel gedronken hebben. Boodschap dient te zijn: “zorg dat je vriend(in) veilig thuis geraakt”.

Inhoud Feest Wijzer4 Verplichte services

Samen uit, samen thuis

• Toegang tot informatie over openbaar vervoer of alternatief voor zelf rijdenvb. telefoonnummers van

taxibedrijven, (nacht)bussen, treinuren, …

• actief transport promoten (stappen, fietsen, …)

• carpoolstrook

• (verplaatsbare) fietsenstalling

• inzetten van fuifbussen

• Affiche ‘samen uit, samen thuis’ zichtbaar ophangen

Inhoud Feest Wijzer4 Verplichte services

Sam

en u

it, s

amen

th

uis

Geluidslimiet respecteren en beschikbaarheid van oordopjes

Gehoorschade voorkomen + geluidsoverlast voor de buurt inperken (VLAREM wetgeving respecteren)

Inhoud Feest Wijzer4 Verplichte services

Geluidslimiet respecteren en beschikbaarheid van oordopjes

• db’s meten en geluidslimiet controleren

• buurt op de hoogte stellen van event (bijvoorbeeld via flyers)

• oordopjes ter beschikking stellen aan de vestiaire of aan de bar

=> CM of VAD

Inhoud Feest Wijzer4 Verplichte services

Gratis drinkwater

Uitdroging en oververhitting voorkomen

Inhoud Feest Wijzer9 optionele services

Gratis drinkwater

Gratis water is beschikbaar en dit aanbod wordt bekendgemaakt

drinkbekers en vuilbakje aan de toiletten

gratis water aan de bargrotere events kunnen gratis

waterfontein(en) aanvragen via de regionale watermaatschappij

aparte stand met vrijwilligers die bekers kraanwater doorgeven

Inhoud Feest Wijzer9 optionele services

Condooms

• Onveilige seks, soa’s en ongewenste zwangerschappen voorkomen

• Gratis condooms ter beschikking aan de bar of betalend via een automaat.

=> VAD

Inhoud Feest Wijzer9 optionele services

Chill-out-ruimte

Oververhitting en gehoorschade voorkomen

Mogelijkheid om in een gezellige ruimte te zitten die koeler en rustiger is.

Afgescheiden ruimteEen afgebakende buitenomgeving Een gang tussen verschillende

ruimtes

Inhoud Feest Wijzer9 optionele services

EHBO

Snel en correct inspelen op gezondheidsincidenten

• Een EHBO-koffer is beschikbaar en de medewerkers weten deze liggen.

• Er is een schriftelijke procedure over wanneer de hulpdiensten te verwittigen.

Inhoud Feest Wijzer9 optionele services

Vestiaire

• Voorkomen van oververhitting en verhogen publiekscomfort

• Toegankelijke vestiaire of lockers waar uitgaanders tijdens het evenement hun kledij kunnen afgeven en terugvragen tegen eenzelfde prijs.

Inhoud Feest Wijzer9 optionele services

Toegankelijkheid

Rolstoelgebruikers kunnen makkelijk de uitgaansgelegenheid binnen en kunnen gebruikmaken van een aangepast toilet.

brede deurenoprijstroken aangepaste toilettenparking voor mensen met een

lichamelijke beperking

Inhoud Feest Wijzer9 optionele services

Klimaatregeling

• Voorkomen van oververhitting

• Technieken of procedures om te koelen en te verluchten zijn aanwezig en worden toegepast

Indoor: ventilator(en), airco, afzuiging, …

Outdoor: beschutting tegen regen en zon (tenten, zeilen, bomen …), … lucht

Openen van (nood)deuren

Inhoud Feest Wijzer9 optionele services

Eten verkopen

• Voorkomen van een gebrek aan energie/uitputting

• Er is voedsel te koop op het terrein of locatie van het event

snackbar op het terrein of parking

warme snacks te koop aan de toog

Inhoud Feest Wijzer9 optionele services

Gezond eten (verkopen)

• Voorkomen van een gebrek aan energie/uitputting

• Er is een aanbod van gezond voedsel aanwezig op het terrein of locatie van het event

Gezonde snacks zoals smoothies, fruit, pasta, melkproducten, ... te koop aanbieden

Inhoud Feest Wijzer9 optionele services

Implementatie Feest Wijzer

Op evenement

• Blauwe sterpictogrammen moeten opgehangen/geplakt worden op de plaats waar de service te vinden is op het event. VAD levert deze aan via post.

• Extra:• Plaats het logo van Feest Wijzer op de website van het event.

• Vermeld de Feest Wijzer services via de facebookpagina van het event of andere online communicatie.

Implementatie Feest Wijzer

Bestellingen

• Infobordjes en/of stickers kunnen besteld worden via de VAD website (lokaal beleid).

• Vooraleer het bestelformulier in te vullen dient er goed nagedacht te worden over de aantallen te bestellen materialen. Voor de meeste evenementen volstaat het om één informatiebordje of sticker per service te voorzien. Uitzondering hierop is de service ‘gratis water’. Hier kan het nuttig zijn om twee bordjes/stickers te voorzien.

• Wanneer een bestelling geplaatst wordt moet er ook een kort vragenlijstje ingevuld worden. Hierin dient per service aangegeven te worden hoe de service op het event zal worden geïmplementeerd.

ATTENT

Situering ATTENT

als partner

raakt jeugdhuizen in hun essentie.

Elke service afstemmen op maat van het jeugdhuis.

Onderbouw ATTENT• Geen logo

• 8 ‘attenties’

Inhoud ATTENT

Het jeugdhuis heeft een alcohol- en drugbeleid.

• Vorming op RADAR-weekend Formaat.

• Leidinggevend kader.

• 1 PW + 1 MW Formaat.

• Handleiding + sjabloon.

• Aan de slag in hun JH!

karen.vanmarcke@vad.be

ATTENT

6 Verplichte services 4 Verplichte services 0 Verplichte services

7 Facultatieve services 9 Facultatieve services 8 Facultatieve services

Ove

rzic

ht

Implementatie oefening

Tip

s

Tip

s

Tip

s

Tip

s

Tip

s

Tip

s

Tip

s

Tip

s

Tip

s

Tip

s