Ouderen ondersteunenbij zelfredzaamheid

Sandra Zwakhalen6 november 2015

Department ofHealth Services ResearchFocusing on Chronic Care and Ageing

Andere kijk op gezondheid

Gezondheid als 'een toestand van volledig, lichamelijk, psychisch en sociaal welbevinden’ (WHO, 1948)

>>>>>>

Gezondheid is het vermogen zich aan te passen en een eigen regie te voeren, in het licht van de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven (Huber, 2011)

Ontwikkeling in de zorg

Ondersteuning van zelfmanagement;

"Verpleegkundigen zijn van oudsher gewend om zich vooral te richten op wat mensen niet (meer) kunnen. Het bevorderen van zelfmanagement krijgt tot nu toe weinig aandacht in de zorg, vanwege de traditionele sterke gerichtheid op behandeling en op het overnemen van zorgtaken. De focus moet verlegd worden naar wat patie ̈nten wél kunnen, om van daaruit het zelfmanagement te versterken."

Andere kijk op verplegen

Verpleegkundigen en verzorgenden richten zich op het ondersteunen van het zelfmanagement van mensen, hun naasten en hun sociale netwerk.

Doel: het behouden/ verbeteren dagelijks functioneren in relatie tot gezondheid en ziekte en kwaliteit van leven.

Belang zelfredzaamheid ouderen

Zelfredzaamheid is een belangrijke bouwsteen voor welbevinden. Het vermogen van ouderen om hun leven vorm te geven.

Inactieve ouderen lopen risico restcapaciteit te verliezen en (verder) achteruit te gaan.

Hoe kan zelfredzaamheid worden bevorderd?

Welke factoren beïnvloeden de zelfredzaamheid?

PsychischeFysieke Sociale

Cliënt is uitgangspunt bij bevorderen zelfredzaamheid

Uit: Samen de kwaliteit van langdurige zorg verbeteren, Zorginsituut Nederland 2015

Zelfredzaamheid stimuleren door….– … cliënten zelf beslissingen te laten nemen– … samen oplossingen te bedenken– … de cliënt zoveel als mogelijk zelf (zorg-)taken

uit te laten voeren

– Gebruik maken van• Sociaal netwerk• Slimme hulpmiddelen/ technologieën• Collectieve zorg- en welzijnsvoorzieningen

Met zo min mogelijk steun zo zelfstandig mogelijk leven!

Zelfredzaamheid met het oog op het dagelijks functioneren

Behoud/verbeteren van dagelijks functioneren –ADL–HDL

Observaties met tablet in 7 verpleeghuizen– 19 psychogeriatrische & 11

somatische afdelingen bij 723 verpleeghuisbewoners

Bij welke activiteiten zijn verpleeghuisbewoners betrokken gedurende de dag?

Activiteiten

Observatie moment tijd van observatie

17-10uur

210-13uur

313-16uur

416-19uur

519-23uur

N observaties 705 657 588 637 695

Inactiviteit* (%) 57 45 53 51 77

ADL (%) 32 38 28 32 15

HDL (%) 2 1 1 3 -

Overige (%) 8 16 16 13 6

* Slapen, TV kijken en voor zich uit staren

Veel bewoners op de afdeling gedurende de dag

Groot deel observaties zijn inactiviteiten

HDL is zelden geobserveerd

Veel liggen en zitten gedurende de dag

Uiteindelijk doel

Ontwikkelen en evalueren van een zorgbenadering verpleeghuis

– Verbeteren functionele status en zelfredzaamheid– Reduceren beperkingen, verhogen mobiliteit– Integratie in dagelijkse praktijk

Zorgomgeving en zelfredzaamheid?

GROOT INNOVATIEPOTENTIEEL

IN DE LIMBURGSEOUDERENZORG!

Een van deze innovaties …..

Wat zijn de effecten van wassen zonder water voor de oudere cliënt en de verpleging?

In de zorg voor de thuiswonende ouderen …….. is zelfredzaamheid steeds belangrijker!

Zelfredzaamheid van thuiswonende kwetsbare ouderen stimuleren?

Interventie ontwikkeld om zelfredzaamheid te bevorderen; 'Blijf Actief Thuis'

Gericht op activiteiten in dagelijks leven zoals mobiliteit, wassen en aankleden

‘Blijf Actief Thuis’

In kaart brengen:– Wat kan de klant nog zelf doen?

Doelen stellen/ actieplan– Wat wil de klant bereiken?

Stimuleren van zelfredzaamheid door– (Zorg-) taken op een andere manier uit te voeren– (Zorg-) taken m.b.v. hulpmiddel uit te voeren– Communicatie aan te passen

Doelen/ actieplan evalueren

Traditionele zorgverlening Blijf Actief Thuis

Alles uit handen nemen Samen doen

Zelfredzaamheid stimuleren

Waardigheid en trots. Liefdevolle zorg. Voor onze ouderen.

Van “zorgen voor” naar “zorgen dat” !

Bedankt voor uw aandacht !s.zwakhalen@maastrichtuniversity.nl

Department ofHealth Services ResearchFocusing on Chronic Care and Ageing