Post on 08-Mar-2016
description
Afgiftekantoor 3200 Aarschot - Erkenningsnummer P106333 Tijdschriften - Toelating gesloten verpakking - 3200 Aarschot 1 - BC 1145
maandblad, verschijnt niet in januari en in augustus - jaargang 43 nr. 1
Win een weekend Münsterwww.okra.be www.okrasport.be
februari 2010
Luisteren naar literatuur
blz. 25
magazine
Komop8of9aprilnaarBruggeenviermee.Genietvanspetterendeoptredens,lekkeretenenheelveelgezelligheid.
6 Gedurfd 6 Gevarieerd 6 Adembenemend 6 Gezellig
6 Genieten
Leeserallesovervanafblz.29enschrijfjesnelin!
Onschatbaar en onmisbaar
VOORWOORD
OKRAheeftéénbelangrijkebestaansreden:eengoedlevenvoorgepensioneerdenrea-
liseren.Meteenmenswaardig inkomenalsbasis.Naeengoedgevuldeberoepsloop-
baan,najarenvanzorgeninzetinhetgezin,heeftelkevrouw,elkemanrechtopeen
inkomen.Waarmeeminofmeerdezelfde levensstandaardgegarandeerdisdanvoor-
heen.Tochlopenouderenvandaageenrelatiefgrootrisicooparmoede.InBelgiëisdit
23procentvandegroepgepensioneerden,voordetotalebevolking15procent.België
scoortslechtinvergelijkingmetdebuurlanden.
Maarookvoorgepensioneerdenishetlevenmeerdancentenalleen.Iknoemenkele
domeinendieookdelevenskwaliteitvanouderenbepalen.Wonen,mobiliteit,gezond-
heid,zorg,participatie,sport.Opaldezeterreineniseenzichtbaar,werkzaam,even-
wichtigengewoonwegeengoedbeleidnodig.UitgewerktdooreenVlaamsministerco-
mitévoorhetouderenbeleid.Waardeministersmetbevoegdhedendieeenweerslag
hebbenopouderen,samenronddetafelzitten.Uiteraardinnauwoverlegmetdeoude-
renorganisaties.Nietvoornietstrokkenwedevoorbijemaandenvandeeneminister
naardeandere.Ondermeeromdatideetelanceren.Crevits,VanDeurzen,Schauvliege
enDaerdenontvingenOKRAopdekoffie.Vlaamseenfederaleministers.Ookopfede-
raalniveauiseenministercomitévoorhetouderenbeleidnodig.
OKRAkanenwileenzichtbareenvolwaardigepartnerzijn.Opdiemanierzulleninder-
daadmeermiddelenvoorhetverenigingswerkvrijkomen.Alsikleesdatvoordetoe-
komstigeouderendeeenzaamheideentorenhoogprobleemwordt.Alsikdaarnaastleg
datOKRA in 2008 anderhalfmiljoen ouderen bereikte.Dan is het toch duidelijk dat
OKRA het probleem van eenzaamheid aanpakt? En dat haar 15 000 topvrijwilligers
meerwaarderingverdienen?
Ouderenzijnonzichtbaarinonzesamenleving.Deweerstandtenaanzienvanouderen
isveeltegroot.Wijzijnnochtansnietalleeneenprobleemmaarookeenkans.Nooit
eerder in de geschiedenis telde onze samenleving zoveel ouderen en zoveel relatief
gezondeenactieveouderen.Devergrijzingkostgeldmaarbrengtookop.Omhetin
dietermenuittedrukken.Ouderenconsumeren,sparen,betalenbelastingen.Maardat
nietalleen.Ikbenerzekervandatookjijopeenofanderemanierjetalentenenerva-
ringinzet.Alsmantelzorger,vrijwilliger,onthaalgrootouder,lidvandecultuurraad.Het
menselijkkapitaalvanouderenisonschatbaarenonmisbaar.
EndatzalOKRAin2010latenzien.Dooractietevoerenvoor
eenbeterlevenvoorgepensioneerden.Mogenweookopjou
rekenen?
Nognetopdevalreepvanjanuariwens ik jeeenstrijdbaar
2010.
MietSmet
Algemeenvoorzitter
Gezellig
OKRA februari 2010
ITEM
34
OKRA-magazine
Ledenmagazinevandegrootstebewegingvoor55+.OKRA,trefpunt55+:Open,
Kristelijk,RespectvolenActief.JeledenmagazinezitboordevolOKRA-leven,niette
misseninfo,lifestyle,cultuur,ontspanning,ledenvoordelen…Vertelwatjeervanvindt
aanChrisVanRiet022464437,chris.vanriet@okra.be.
inhoud
februari 2010
46
Rust en ontmoetingElk jaar trekken tienduizenden jongeren naar
het Franse Taizé. Om te bidden notabene.
AnnelienBoonelegtuitwaaromzedatdoen.
Zet Brugge op stelten!OKRA palmt Brugge in. Op 8 en 9 april
zwermen duizenden OKRA-leden uit over
debinnenstadengenietenzevaneenfan-
tastisch feest met optredens, gezellig
samenzijnen lekkereten.We lichteneen
tipvandesluiervanditfantastischevene-
ment‘OKRAopstad’.
De Chinese SchindlerEenboeiendeenmeeslependefilm.John Rabe,
zoluidtdetitel,wordtvergelekenmetSchindler’s
list. Beide films handelen inderdaad over het-
zelfdethema.TijdensdeTweedeWereldoorlog
redt een Duitser een aantal mensen van een
gewissedood.Maardaarstoptdevergelijking.
10
29
38
inhoud
38
5
In je volgende OKRA-magazine
Samen werken aan een goed bestaan, ook in het Zuiden.
39 10
6 GEZONDHEID Sterkebotten,weinigbreuken
8 STANDPUNT Meerinzetgraag
9 PRIKKERTJES
10OKRA-ZINGEVING Rustenontmoeting
12INFO ‘Armoedeisvaniedereen’
14DEKEUZEVANLIESBETWALCKIERS Hetisnietaltijdwathetlijkt
16VRAAGENAANBOD
18OKRALEEFT Brachtjouwaffichegeluk?
20ANDERSOUD Dooriemandanderstespelen,jezelfzijn
22MUZIEK ‘Muziekmaaktgelukkig’
25OVERWATTELT Luisterennaarliteratuur
29‘OKRAOPSTAD’ ZetBruggeopstelten!
33OKRA-SPORT ‘Gawandelen!’
34MENU Helderwitteknol,groeneveertjes
38FILM DeChineseSchindler
39GROEN Delentevandemoestuin
42BOEKEN Cambodja,RuslandofZweden?
44GEDICHT Zondermij
45UITJES
46UIT VredigMünster
4937WINNAARS!
50SPEELENWIN
52DEDINGEN Dopjesindeoren
53OKRA-LIDKAART=GELDWAARD!
Botontkalkingiseenveelvoorkomendeaandoening
waarbijbottenhunstevigheidverliezen.Uiteindelijk
kan het skelet zo broos worden dat zelfs bij een
kleine stoot of schok eenbreuk kanontstaan.Het
beendergestel wordt voortdurend opgebouwd en
afgebroken.Bijkinderengaatdatheelsnel.Totde
leeftijd van twintig jaar groeien de beenderen.
Nadien gebruiken ze calcium opgenomen uit het
voedselomvasterensteviger teworden.Rondde
leeftijd van 35 bereiken de botten hun maximale
massa. Daarna stoten ze meer calcium af dan ze
opnemen.Zowordenzebroos.
Pijnloos en onopgemerkt
Vaak wordt er een onderscheid gemaakt tussen
ouderdomsosteoporose en osteoporose als ziekte.
Ouderdomsosteoporose is een normaal veroude-
ringsprocesbijmannenenvrouwen.Vrouwenlopen
echter een groter risico. Zij hebben van nature
gemiddeld minder botmassa dan mannen. Na de
menopauzevermindertbovendiendeaanmaakvan
oestrogeen.Dit hormoon remt de botafbraak.Hoe
ouderjewordt,hoemeerhetbotverliestoeneemt.
Vaakverlooptdebotontkalkingongemerktenpijn-
loos. Pas wanneer er breuken optreden, wordt de
ziekte ontdekt. Soms zijn er wel symptomen die
kunnen wijzen op botontkalking. Zware rugpijn bij
onschuldige bewegingen bijvoorbeeld. Of verande-
ringenindehouding.Wanneerderugkrommeren
debuik vooruit komtbijvoorbeeld.Word je kleiner
omdatjeruggenwervelsinzakkenomdatzebinnenin
holworden of krijg je een breuk aan pols, arm of
heupzonderzwarevalofschok,kanditookwijzen
oposteoporose.
Enkelviaeenmetingvandedichtheidvanjebeen-
deren, kan de arts botontkalking met zekerheid
vaststellen.
Risico’s
Eenaantalfactorenleidentoteenverhoogdrisicoop
osteoporose. Een tengere lichaamsbouw, erfelijke
aanleg,weinigofgeenlichaamsbeweging,eenaan-
talgeneesmiddelenzoalscortisoneneneentegrote
innamevancafeïne,alcoholenzoutenziektenals
verhoogdeschildklier-ofbijnierwerking,chronische
lever- en darmziekten en niet goed geregelde sui-
kerziekte kunnen osteoporose versnellen. Ook
gebrek aan vitamine D door onvoldoende contact
metdebuitenluchtentebeperkteinnamevancal-
ciumhebbeneennefasteinvloedophetbeenderge-
stel.
Na de menopauze krijgen vele vrouwen
last van osteoporose. Maar ook mannen
kunnen te kampen hebben met
botontkalking. Nochtans kan deze ziekte
meestal voorkomen worden.
OKRA februari 2010
6
GEZONDHEID
Sterke botten, weinig breuken
Voorkomen
Je hebt heel wat factoren zelf in de hand om
osteoporosetevoorkomen.Neemelkedagvol-
doende calcium in. Zuivelproducten zijn de
bestopneembarebronnenvancalcium.Daarom
ishetbelangrijkalskindenalsvolwassenemelk
te drinken. Gebruik vier zuivelproducten per
dag. Halfvolle melk en afgeleide producten
bevattenevenveelcalciumalsvollemelk.Andere
bronnenvancalciumzijngroenegroentenzoals
broccoli,kolen,spinazie,visinblik,schaaldieren
en gedroogde vruchten. Cafeïnehoudende pro-
ducten, zout en vlees verminderen echter de
opnamevancalcium.
Ookvoldoende lichaamsbeweging isnoodza-
kelijk omhet risico op botontkalking te beper-
ken. Beweging bevordert immers de hechting
van calcium op de beenderen en versterkt de
beenderstructuur en de spieren. Wandelen is
ideaal, zwemmen en fietsen hebben minder
effectomdatzehetskeletnietbelasten.
VitamineD is cruciaal bij het voorkomen van
osteoporose.Zeisnodigomcalciumuitdevoe-
ding op te nemen.Daglicht is de voornaamste
leveranciervanvitamineD.Daaromloopjehet
bestelkedageeneindje indebuitenluchtmet
onbedektehandenengezicht.
Behandeling
Ernstigbeschadigdebottenkunnennooitmeer
helemaalherstellen.Maarjekanhetprocesvan
botontkalking wel afremmen. Als een calcium-
rijkevoedingendeopnamevanvitamineDniet
volstaat, kan de arts calcium- en vitamine
D-supplementen voorschrijven. Start echter
nooit opeigenhoutjemetdeze supplementen.
Datkangevaarlijkzijn.Bijeenverhoogdrisico
op breuken, kan je arts ook geneesmiddelen
voorschrijven.
Leid je aan osteoporose, neem je het best zo
veel mogelijk maatregelen om vallen te
voorkomen. Verwijder losliggende snoe-
ren en tapijten, zorg voor een goede
verlichting en laat ook ’s nachts een
lichtje branden. Blijf even op de rand
vanhetbedzittenvoorjeopstaatals
je soms duizelt. Hulpmiddelen zoals
een looprekje kunnen er ook voor
zorgendatjestevigerstaat.
Hoe groot is jouw risico op osteoporose?
Duidaanwatvoorjouvantoepassingisenteldecijfersachterde
stellingendiejijhebtaangeduidop.
❍ Ikbentussendevijftigenzeventigjaaroud. 1
❍ Ikdrinkmeerdanvijfkopjeskoffieperdag. 1
❍ Ikrookminstenséénpakjesigarettenperdag. 1
❍ Ikdrinkmeerdandrieglazenalcoholhoudendedrankperdag. 1
❍ Ikneemweinigofgeenlichaamsbeweging. 1
❍Ikeetminderdantweemelkproductenperdageneetnietelkedagkaas.
1
❍Ikhebnamijnvijftigsteeenpols-ofanderebotbreukopgelo-penalsgevolgvaneenlichtevalofstoot.
1
❍ Ikweegtussende55en60kg. 1
❍ Ikbeneenvrouw. 2
❍ IkbenvanhetblankeofAziatischeras. 2
❍ Ikkomweinigbuitenofindezon. 2
❍ Inmijnfamiliekomenbotbreukennadeleeftijdvan45jaarvoor. 2
❍ Sommigevanmijnfamilieledenzijnduidelijkkleinergeworden. 2
❍ Ikbenmeerdan3cmkleinergeworden. 2
❍ Ikweegminderdan55kg. 3
❍ Ikbenouderdanzeventigjaar. 3
❍Ikhebeenvandevolgendeziekten:verhoogdeschildklier-werking,slechtgeregeldesuikerziekte,leverziekte.
3
❍Ikhebgedurendelangetijd(langerdan6maanden)cortico-steroïdengenomen.
3
❍
Mijnmenstruatieisvóórmijn45steopgehoudenofsterkver-minderdenikhebgeenvrouwelijkehormonen(oestrogenen)gebruikt.
3
7
Hoe hoger je score, hoe groter de kans
datjeosteoporosekrijgt.
Alsjescorelagerisdantwaalf,hoefjeje
geenzorgentemaken.Hebjeeenscore
van twaalf of meer, loop je een hogere
kansoposteoporose.Spreekerovermet
jehuisarts.
Bron: www.nice-info.be.
OKRA februari 2010
8
ZEECRUISES NAAR HET NOORDEN MET VERTREK UIT ZEEBRUGGE of IJMUIDEN !Aan boord van Funchal °°°(13 dagen)
De mooiste Noorse � orden 2 juli
De Baltische Zee met 2 dagen Sint-Petersburg 24 juli
DE DONAU Luxueuse 5 sterren cruises (8 dagen)
Van Passau naar Boedapest 30 mei (9 dagen)
Van Boedapest naar Passau • 7 juni (8 dagen)
Praag en de Donau • 26 augustus (11 dagen)
ALL WAYS CRUISE EN VAKANTIESALON zondag 31|01|2010 van 10u tot 18u
GRATIS INKOM – CRUISE TE WINNENElewijt Center, Tervuursesteenweg 564, Elewijt
(op 25km van Brussel)°Gratis Parking – gratis pendelbus vanuit Brussel-Centraal en terug.
Reservatie verplicht voor 25/01/2010.
2
2 2
exclusieve cruises
U N I E K E C R U I S E S I N E I G E N B E H E E R
Vraag ook onze andere ‘EXCLUSIEVE ALL WAYS CRUISES’ : riviercruises op de RIJN of in NEDERLAND.
Voor inlichtingen en reservatie : www.all-ways.be, info@all-ways.be of telefonisch : Brussel: 02|344 90 88, Deurne: 03|281 00 99, Gent: 09|233 30 37, Moeskroen: 056|56 16 66 of Luik: 04|229 31 32.
✔ Fascinerende reisroutes
✔ Beste kwaliteit/prijs verhouding
✔ Pakketprijzen van België tot
België
✔ Nederlandstalige All Ways
begeleiding
✔ Plaatselijke Nederlandstalige
gidsen (of vertaling naar het
Nederlands)
✔ Voor sommige cruises :
Nederlandstalige voordrachten,
wijn inbegrepen bij het diner,
vroegboekkortingen, . . .
✔ Unieke sfeer aan boord !
ONZE TROEVEN
vanaf€ 1260 p.p.vanaf
€ 1235 p.p.
www.all-ways.belic. 1774
o-allways.indd 1 7/01/10 16:52
STANDPUNT
OKRA leidt uit deze tussenkomst af dat van de
regering vóór het einde van 2010 geen ernstige
antwoorden op de vele pensioenvragen verwacht
mogenworden.
Wettelijk pensioen
WatisvoorOKRAindeeersteplaatsbelangrijk?Een
versterkingvandewettelijkepensioenpijlermoet
hetuitgangspuntvormen.Zowelnaaromvang,als
naar financieringervan.Degarantiesdiedewette-
lijkepijlerinhaarhuidigevormbiedt,moetenookin
de toekomst gewaarborgd blijven. OKRA blijft
voorstander van een jaarlijkse structurele,
automatische en procentuele aanpassing van
depensioenenaandeloonevolutie.
Dewettelijke pensioenen in ons land zijn te laag
of niet aan de welvaart aangepast. Vijfen-
zestigplussers lopen een groter risico op
armoededandeactievebevolking.
De laagste
Vooral en in de eerste plaatsmoeten de laagste
pensioenenvoorranggenieten.
Deoudstepensioenenvanvóór1994moeten
Meer inzet graag
Begin januari fronste ik serieus mijn wenkbrauwen toen ik op tv zag hoe
minister van Pensioenen Daerden de senaat toesprak over zijn
pensioenbeleid. Het standpunt van OKRA over dit onderwerp is
glashelder.
dringendnaaromhoog.Waarom?Dezepensioe-
nen liepen tussen1992en2002eenachterstand
opvantienprocentinvergelijkingmetdenormale
stijging van de lonen van werknemers. Deze is
ondanksmeerdere kleinere verhogingennogniet
ingehaald.
Ookdeminimamoetenverdernaaromhoog.Wat
deInkomensgarantievoorOuderenofIGObetreft
moetendebedragenalleszinstotbovendearmoe-
degrensopgetrokkenworden.
Aanvullend
Hetwettelijkpensioenmoetverderaangevulden
verstevigd worden. Dit betekent concreet dat in
allesectorenzovlugmogelijkeenaanvullendpen-
sioenmoetvoorzienworden.
PensioenconferentieDe nationale pensioenconferentie, een initiatief
vanvoormaligministerArena,zoueenuitstekende
kanskunnenbiedenomeenernstigeaanpakvan
depensioenentegaranderen.Helaasvondende
ministersArenaenDaerdenhetnietnodigom
de ouderenorganisaties bij deze conferentie
tebetrekken.
Hun inbrengzounochtansgarant staanvooreen
degelijk en grondig debat. Het is net datwat de
pensioenenvanvandaagenmorgennodighebben.
Vanderegeringenindeeersteplaatsvanminister
Daerden, verwacht OKRA meer inzet en in elk
gevalmeerernst.
JanVandecasteele
Algemeensecretaris
Van de regering en in de eerste plaats van minister Daerden,
verwacht OKRA meer inzet en in elk geval meer ernst.
9
Vrijwilligers gezocht
Benjeopzoeknaareenmanieromjezinvol
intezetten?Kanjejeinlevenindemoeilijkheden
dieanderendoormaken?Stajeopenvoorandere
levensopvattingen? Kan je je enkele uurtjes per
weekvrijmaken?Danbenjedegekniptevrijwilli-
ger voor Tele-Onthaal. Tele-Onthaal stelt haar
telefoonlijn 24 op 24 uur open voormensen die
anoniemwillenpratenoverhunzorgenenproble-
men.Vanalcoholoverrelatiestotzelfdoding.Tele-
onthaalisdringendopzoeknaarvrijwilligers.Stel
je snel kandidaat, uiteraard krijg je
eengedegenopleiding.
Info:www.tele-onthaal,bel106
ofmailfederatie@tele-onthaal.be.
9
ZEECRUISES NAAR HET NOORDEN MET VERTREK UIT ZEEBRUGGE of IJMUIDEN !Aan boord van Funchal °°°(13 dagen)
De mooiste Noorse � orden 2 juli
De Baltische Zee met 2 dagen Sint-Petersburg 24 juli
DE DONAU Luxueuse 5 sterren cruises (8 dagen)
Van Passau naar Boedapest 30 mei (9 dagen)
Van Boedapest naar Passau • 7 juni (8 dagen)
Praag en de Donau • 26 augustus (11 dagen)
ALL WAYS CRUISE EN VAKANTIESALON zondag 31|01|2010 van 10u tot 18u
GRATIS INKOM – CRUISE TE WINNENElewijt Center, Tervuursesteenweg 564, Elewijt
(op 25km van Brussel)°Gratis Parking – gratis pendelbus vanuit Brussel-Centraal en terug.
Reservatie verplicht voor 25/01/2010.
2
2 2
exclusieve cruises
U N I E K E C R U I S E S I N E I G E N B E H E E R
Vraag ook onze andere ‘EXCLUSIEVE ALL WAYS CRUISES’ : riviercruises op de RIJN of in NEDERLAND.
Voor inlichtingen en reservatie : www.all-ways.be, info@all-ways.be of telefonisch : Brussel: 02|344 90 88, Deurne: 03|281 00 99, Gent: 09|233 30 37, Moeskroen: 056|56 16 66 of Luik: 04|229 31 32.
✔ Fascinerende reisroutes
✔ Beste kwaliteit/prijs verhouding
✔ Pakketprijzen van België tot
België
✔ Nederlandstalige All Ways
begeleiding
✔ Plaatselijke Nederlandstalige
gidsen (of vertaling naar het
Nederlands)
✔ Voor sommige cruises :
Nederlandstalige voordrachten,
wijn inbegrepen bij het diner,
vroegboekkortingen, . . .
✔ Unieke sfeer aan boord !
ONZE TROEVEN
vanaf€ 1260 p.p.vanaf
€ 1235 p.p.
www.all-ways.belic. 1774
o-allways.indd 1 7/01/10 16:52
PRIKKERTJES
PrikkertjesICE in je gsm
Stel,jehebteenongeluk.Artsenofverple-
gendpersoneelvangenjeopmaarjekanhenniet
duidelijk maken wie ze moeten verwittigen. Dat
probleemkanverholpenworden.Slainjegsmhet
nummer op van de persoon die gecontacteerd
moet worden in geval van nood onder de naam
ICE.ICEstaatvoorincaseofemergency.Politie,
artsen, ambulanciers en verplegend perso-
neel vinden danmakkelijk terugwie ze
moeten bellen. Wil je dat verschillende
mensen gecontacteerd worden, maak
dangebruikvanICE1,ICE2enICE3.Een
kleine inspanning, die op moeilijke
momenteneengrootverschilkanmaken.
1 2
“Je moet niet echt gelovig of
super katholiek zijn om naar
Taizé te gaan”, steekt Annelien
vanwal.“Iedereeniserwelkom,
arm of rijk, geschoold of niet,
EuropeaanofAziaat.Wiewilkan
er een plekje vinden om even
stiltevallen.Taizéiseenkloos-
tergemeenschap die vandaag
enkelehonderdenbroederstelt.
Broeder Roger stichtte de
gemeenschapin1940.Hijwilde
eencongregatietotstandbren-
gen waar jongeren uit de hele
wereld elkaar kunnen ontmoe-
ten en ervaren dat je weinig
nodighebtomgelukkigtezijn.”
Zingend bidden
“Die eenvoud voel je daar ook
echt”, zegt Annelien. “Het eten
iserbescheidenenelkedagziet
er net hetzelfde uit. Als bezoe-
ker start je dag met een kort
gebed.Nahetontbijtga jeaan
deslagofneemjedeelaaneen
groepsgesprek.Inkleinegroep-
jes met mensen uit de hele
wereldbespreekjeeentekstuit
de Bijbel. ’s Middags wordt er
opnieuw gebeden en in de
namiddagmoetjedehandenuit
de mouwen steken. Je brengt
het sanitair in orde, maakt de
kerk klaar voor de avond of
bereidt het eten. Maar je kan
ook deelnemen aanworkshops.
Datisnietverplicht.Jekankie-
zen uit heel uiteenlopende din-
gen: een icoon bestuderen bij-
voorbeeld of Afrikaans dansen.
Nahetavondmaalenhetgebed
kanjenapratenindeOYAK.Dat
iseenplaatswaarwordtgezon-
gen en gedanst en vooral heel
veelverbroederd.”
De gebeden in Taizé zijn trou-
wens een tikkeltje speciaal.
Annelien: “Gebeden worden er
altijdgezongen.Het zijneenof
tweezinnendiesteedsherhaald
worden. Daar zit een filosofie
achter.Ditherhaaldzingenzorgt
erimmersvoordatdebetekenis
Elk jaar trekken tienduizenden jongeren naar het Franse
plaatsje Taizé. Om te bidden nota bene. Wat hen daartoe
brengt, legt Annelien Boone uit. Zij werkt bij IJD,
Jongerenpastoraal Vlaanderen.
OKRA februari 2010
10
OKRA-ZINGEVING
Rust en ontmoeting
Je hoeft niet met velen te zijn om het gezellig en
goed te maken.
Annelien Boone: “In Taizé worden gebeden altijd gezongen.”
van de zinnen langzaam hele-
maaldoordringt.Hetwordteen
automatisme maar je beseft
heel goed wat je zingt. Dat
maakt de gebeden ook toegan-
kelijk, zeker in een internatio-
naalkader.”
Tussen de bezoekers
“ZelfbeniknudriekeerinTaizé
geweest.Deeerstekeergingik
met een groepje, de tweede
keerorganiseerdeikhetverblijf
vooreengroependederdekeer
vertrokken we met een paar
maar hebben we elkaar ter
plaatseampernoggezien.Datis
ook geen probleem. Nu zou ik
zelfs het liefst alleen gaan. Je
ontmoeterheelmakkelijkmen-
sen, je kan zonder problemen
aansluitenbijeengroepjemaar
erkijktookniemandvreemdop
alsjeevenalleenzit.”
“VoormijisTaizéuniekomdatje
jeeronmiddellijkthuisvoelten
jeerheelongedwongenmensen
kan ontmoeten. Je ervaart snel
datiedereenuiteindelijkgelijkis
en met dezelfde dingen bezig.
Enookdegezelligesfeeriseen
belangrijke reden voor mij om
nog eens terug te gaan. Daar
hebben de broeders trouwens
eengrootaandeelin.Zestellen
zichheeltoegankelijkopenzit-
ten indekerkbijvoorbeeldook
tussendebezoekers.”
Internationaal
DebewegingvanTaizéblijftniet
beperkt tot het Franse klooster
alleen. “Nee, Taizé is echt een
internationale beweging”, ver-
klaartAnnelien.“Intussenzijner
ook broedergemeenschappen
vanTaizéineenaantallandenin
het Zuiden waaronder
Bangladesh. En de hele wereld
komt naar het Franse Taizé.
Maar Taizé komt ook naar de
wereld. Een keer per jaar wor-
denerjongerendagengeorgani-
seerd, telkens op een andere
plaats. Eind 2008 was Brussel
aan de beurt, in 2009 trokken
wenaarPoznaninPolen.
Bovendien kan je op verschil-
lende plaatsen in Vlaanderen
regelmatig een eucharistievie-
ringindegeestvanTaizébele-
ven. Daaraan nemen trouwens
niet enkel jongeren deel, ook
ouderen zijn goed vertegen-
woordigd in deze vieringen.
Jongofoud,weinigvolkofveel
volk,jehoeftnietmetvelente
zijnomhetgezelligengoedte
maken.”
TekstNeleJoostens
FotoEmyElleboog
Interesse in een Taizé-
vieringinjebuurt?
Kijkopwww.ijd.be
ofbel092357854.
11
Met wortels in de Tweede Wereldoorlog
De geschiedenis van de gemeenschap van
Taizé start in 1940. De Zwitser Roger Schutz
troknaarFrankrijkenvestigdezichinTaizé,in
deomgevingvanCluny.Hetdorpjelagtijdens
deTweedeWereldoorlogdichttegendedemar-
catielijn die Frankrijk in tweeën verdeelde.
Schutzslaagdeerineenhuistekopenenving
ervluchtelingenop,waaronderjoden.Vrienden
inLyongavenzijnadresdooraanmensendie
een schuilplaats zochten. Uit respect voor de
mensendiebijhemlogeerden,badSchutz,die
laterbekendwerdalsbroederRoger,alleen.Hij
wildejodenenniet-gelovigennietinverlegen-
heidbrengen.
In1942werdduidelijkdatbroederRogerende
mensendiehijopvinggevaarliepen.Hijvlucht-
tetotheteindvandeoorlognaarGenève.Daar
begon het gemeenschapslevenmet de eerste
broeders.In1944kondenzijnaarTaizéterug-
keren.Nadeoorlogontvingendebroedersook
Duitse krijgsgevangenen uit een kamp in de
buurt. Langzaamslotenenkele jongemannen
zichaanbijdeeerstebroeders.Oppaaszondag
1949 verbonden zeven van hen zich voor het
levenaanelkaar incelibaat,gemeenschapsle-
ven en een grote eenvoud. De oecumenische
gemeenschapvanTaizéwasgeboren.
Vanaf het begin trokken veel theologen
naarTaizéomkennistemakenmetdeze
gemeenschap. Ook steeds meer
jongerenvondendewegnaar
Taizé.Vandaaglogerenertij-
dens de zomermaanden tot
vijfduizend jongeren per
week.Deaantrekkingskracht
blijftgroot.
gemeenschapvanTaizéwasgeboren.
Vanaf het begin trokken veel theologen
naarTaizéomkennistemakenmetdeze
gemeenschap. Ook steeds meer
jongerenvondendewegnaar
Taizé.Vandaaglogerenertij-
dens de zomermaanden tot
vijfduizend jongeren per
week.Deaantrekkingskracht
OKRA februari 2010
12
INFO
“EuropaendeEuropeseUniehebben
nietzo’ngoedenaambijdemanen
vrouw in de straat. Alsof Europa
alleen bekommerd is omde econo-
mischecrisisenbegrotingstekorten.
HetEuropesejaartegendearmoede
isdanookpositief.Hetkandateen-
zijdige beeld bijsturen. De Unie is
trouwensallangerbezigmetarmoe-
debestrijding.Alleenzegtzedatniet
altijd. De grote kentering zagenwe
opdetopvanLissabonin2000.Toen
beloofdenderegeringsleidersplech-
tigomtegen2010,ditjaardus,iets
aandearmoedetedoen.Zezouden
hunaanpakinkaartbrengenenver-
beteren. De gezamenlijk afgespro-
kenstrategiekreegdemooienaam
‘open coördinatiemethode’. Wat
betekent dat? Bedoeling is dat de
verschillendelidstatentweejaarlijkse
rapporten maken over hun sociaal
beleid.Endatdoorvergelijkingvan
dierapportenstappengezetworden.
Vanuithetprincipedatkennismaken
metbeterevoorzieningenen syste-
menuitdaagt omproblemenaan te
pakken. Let wel: het is geen bin-
dendemethode.”
Ook ouderen
“Uit cijfers blijkt dat ouderen veel
vaker en harder door armoede
getroffenwordendananderebevol-
kingsgroepen.InheelEuropa.
“Een Roemeense
gepensioneerde moet met een
veel lager inkomen leven dan
een doorsnee Vlaamse
gepensioneerde. Maar ook in
ons land neemt het risico op
armoede toe met de leeftijd.
Niet voor niets is 2010 het
Europese jaar tegen armoede.”
Aan het woord is Willy
Peirens, dé OKRA-specialist
als het over het inkomen van
gepensioneerden gaat.
Willy Peirens: “De strijd tegen armoede moet gevoerd worden vanuit alle middenveldorganisaties, vanuit alle beleidsniveaus.”
‘Armoede is van iedereen’
13
Maar tijdens dit Jaar tegen
armoede wordt in de eerste
plaats op de kinderarmoede
ingezoomd. Begrijpelijk natuur-
lijk. Kinderarmoede is onge-
hoord.TochvindtOKRAdatook
de armoede bij ouderen bijzon-
dereaandachtmoetkrijgen.Dat
kanpasalsdeouderenorganisa-
ties bij de uitwerking van dat
jaarbetrokkenworden.Inspraak
dus! OKRA schreef in haar
memorandum n.a.v. de verkie-
zingenvan7 junivorig jaardat
de ouderenorganisaties moeten
wegenopbeleidenbeleidsvoer-
ders. Dit moet onder meer
gebeuren via de Vlaamse
Ouderenraad.EnverderisOKRA
ook lid van AGE, een Europees
platform van ouderenorganisa-
ties. Via deze wegen laten we
onzestemendievanonzetien-
duizendenledenhoren.”
Dubbel
“Armoede is dubbel. Enerzijds
blijkthetrisicooparmoedegro-
ternaarmatemensenouderwor-
den. Je weet wel: toenemende
kosten, vaak lage pensioenen.
Maarouderenmoetenanderzijds
ookvolopkansenkrijgenomhun
roltespelen.Zezettenhunken-
nis en ervaring ook in voor de
samenleving, voor alle genera-
ties.Ouderenzijnnietalleeneen
probleem, ze lossen ook veel
problemenop.Alsjehendaartoe
de kans geeft.Wie dezemoge-
lijkheden niet krijgt, voelt zich
arm omdat hij niet meetelt. En
dezevormvanarmoedeiseven
nadeligvoorhetwelbevindenals
materiëlearmoede.”
Serieuze afspraken
“DitjaarisBelgiëookvoorzitter
van de Raad van de Europese
Unie.Eenkansomte latenzien
datwehetinderdaadmenenmet
datsociaalEuropa.Totvoorkort
warenwewijdenzijdbekendals
een landmeteensocialezeker-
heid van topkwaliteit. Maar op
datvlakgaanwedelaatstejaren
eerderachteruit.OKRAverwacht
in elk geval dat ons land zijn
voortrekkersrolmetvervespeelt
en dat er serieuze afspraken
gemaaktworden.Destrijdtegen
armoede moet gevoerd worden
vanuit alle middenveldorganisa-
ties,vanuitallebeleidsniveaus.”
DeRaadvandeEuropeseUnie
is een instelling van de EU.
Samen met het Europees
ParlementheeftdeRaadwet-
gevendemachtensteltzede
begroting op. En verder
bepaaltencoördineertzehet
beleid. Het voorzitterschap
vandeRaadwisseltomdezes
maanden.Op1juli2010ishet
debeurtaanBelgië.
Waardig“OKRA zelf is ook bezig met
armoedebestrijding. Wij zeggen
niet alleen, we doen ook. Door
optekomenvoorwelvaartsvaste
pensioenenbijvoorbeeld.Enver-
dergevenwijinhonderdenloka-
le trefpunten onze leden alle
kansen om zich te ontplooien,
om hun kennis en kunde in te
zetten. Ouderen ontmoeten
elkaar, vriendschap groeit en
bloeit, eenzaamheid en sociaal
isolement krijgen er geen kans.
Endatallesmaaktmensenrijk,
voegtleventoeaandejaren.We
eisen dan ook dat de overheid
onze waardevolle opdracht ern-
stig neemt en ondersteunt. We
laten de stem van de ouderen
horen. In de lokale ouderenad-
viesraden, in de provincies, op
Vlaams niveau en via AGE op
Europeesniveau.
De laatste tijd is het modieus
omallerleiballonnenoptelaten,
over de betaalbaarheid van de
pensioenen,depensioenleeftijd
enzomeer.OKRAzietnietveel
in deze luchtige ballonnen. We
dringen aan op een ernstige
aanpak waaraan wij ook onze
bijdrage leveren. Zonder pre-
tentieus te willen klinken, zeg-
gen wij luid en helder dat we
over knowhow beschikken die
we ten dienste stellen van de
huidige en de toekomstige
gepensioneerden.”
“Tot slot nog dit: om inderdaad
een goed resultaat te garande-
ren,moetditJaargedragenwor-
dendoorallespelers.Armoedeis
van iedereen. Elke generatie,
elke bevolkingsgroep loopt het
risicooparmoede.Maarook:om
armoedeaantekunnenpakken,
moetiederzijnverantwoordelijk-
heidkunnenenmogenopnemen.
De politiek én de organisaties
vanhetmiddenveldzoalsOKRA.”
TekstLieveDemeester
FotoJürgenDoom
VolgensEuropeesonderzoekuit2007wordtvoordegroepgepen-
sioneerdenhetarmoederisicogeraamdop23procent,terwijldat
voordetotalebevolking15procentis.Ditarmoederisicobetekent
datalleenstaandenhetmoetenstellenmeteeninkomenlagerdan
878 euro per maand; voor personen in koppelverband werd de
grensbepaaldop1317europermaand.WaarBelgiëvroegereen
voorbeeldwas inEuropeesperspectief,blijktnudatweheelwat
slechterscorendanonzebuurlanden.
OKRA februari 2010
14
DE KEUZE VAN LIESBET WALCKIERS
Neem nu Mozambique, die langgerekte strook in
hetzuidoostenvanAfrika.Nochtansookeenland
meteendramatische recentegeschiedenis:eerst
dertienjaarbevrijdingsoorlogtegendePortugese
kolonisator,daarnanogeensbijnatwintigjaarbur-
geroorlog.Hetbewinddatbijdeonafhankelijkheid
in1975aandemachtkwam,werderbestooktdoor
een zogenaamde verzetsbeweging. Een zootje
ongeregelddatmetde steunvanhet toenmalige
Zuid-Afrikaanseregimeoveralterreurzaaide.Het
wasdebedoelingdeprillelinkseregeringgegroeid
uit de bevrijdingsstrijd te destabiliseren. Dat dit
nietisgelukt,hebbendeMozambikanentedanken
aan de afschaffing van de apartheid in het grote
buurland. Het nieuwe bewind daar was het jonge
Mozambique gunstig gezind. Maar hun regering
mochtdanalovereindgeblevenzijn,hetlandlager
nadeoorlogalsééngrotepuinhoopbij.Geensteen
stondnogopdeandere.Alleendeweinigesteden
-gelukkigookdemooiehoofdstadMaputo-bleven
gespaard. Bovendien lag het gebied bezaaidmet
Wanneer wij aan Afrika denken, gaat onze
aandacht vanzelf naar Congo. De tragische
toestand in dat gebied bepaalt ons beeld van
het continent. Neem daarbij nog een paar door
oorlog verscheurde, door wanbeheer
wegkwijnende of door droogte en honger
gekwelde landen en je begrijpt dat Afrika vaak
wordt afgedaan als een hopeloos werelddeel.
En toch, als je de moeite doet om het
klassieke beeld te doorprikken, ontdek je dat
niet alles er kommer en kwel is.
duizendenlandmijnen.Deschattingenlopenuiteen
van vijfhonderdduizend tot enkele miljoenen.
Boerendiedachtennaaldieoorlogsjareneindelijk
weeraandeslagtegaan,kondenonmogelijkterug
naarhunakkers.Zichvandewegenafwagen,was
levensgevaarlijk. Ontelbare Mozambikanen onder
wieheelveelkinderenraaktenéénofmeerlede-
matenkwijttoenzeopeenmijnstapten.
Heropbouw
Hetlandmoestvandegrondafheropgebouwd,de
economie weer helemaal op gang getrokken.
Eenvoudig isdatniet.Mozambique iseenvande
armste landen ter wereld. En de landbouw heeft
jarenlanghaaststilgelegen.Zewetenerheuswel
wathongerbetekent.Daarwordtnumetmanen
macht aan gewerkt. Voedselvoorziening, herstel
van de huizen, van de infrastructuur maar ook
geduldigeontmijningvanhetheleland.Hetnoor-
den is nu al mijnenvrij verklaard. In het zuiden
liggennogexplosievenverspreidover386plaatsen
opeenoppervlaktevanzo’nelfmiljoenvierkante
meter. Weliswaar zou de heropbouw onmogelijk
zijnzonderdehulpvandevelebuitenlandseont-
wikkelingsorganisaties die op het terreinwerken.
Maarerziteenbeleidachter,datmerkjealsjeer
rondreist.Zelfsalontsnappenzeookhiernietaan
corruptieenalisdewegnogerglang.Volgensde
Verenigde Naties leeftmeer dan de helft van de
bevolkingonderdearmoedegrens.Maarjezietdat
hetietsuithaalt.Hetlandgaateropvooruit.Eris
geenvergelijkingmogelijkmeteenlandalsCongo
waardemensenoverleven-jevraagtjesomsaf
hoe-ondanksdegrenzelozechaos.Congoraakter
maarnietbovenopendaarverandertdieongelofe-
lijkeveerkrachtvandegewoneCongoleesweinig
aan.Hétgroteverschilis:inMozambiqueisereen
staat,hoemoeizaamhijookfunctioneert.Datkan
vanCongonietwordengezegd.
Mozambiquestaatnietalleen.Zozijnernoglanden
inAfrika,waarkostewathetkostaandeontwikke-
ling van het land wordt gewerkt, waar een echt
beleid wordt gevoerd. En dan hebben we het niet
alleen over het veelmeer ontwikkeldeZuid-Afrika.
Sindsdeapartheidverdween,heeftdezwartebevol-
Het is niet altijd wat het lijkt
Er wordt met man en macht gewerkt in Mozambique:
voedselvoorziening, infrastructuur, herstel van huizen en de geduldige
ontmijning van het hele land.
15
opbeterschap.Maardoordewereldwijdeeconomi-
schecrisisdreigtdekortstondigevooruitgangweer
verlorentegaan.Deuitvoercijfersgaandrastisch
achteruit.EnaangeziendemeesteAfrikaanselan-
denafhankelijkzijnvanéénexportproductzijnze
extrakwetsbaar.Degevolgenlatenzichnualvoe-
len.Hunafhankelijkheidwordternoggroterdoor.
Enbovendienkrimpendemiddelendieuithetbui-
tenlandkomennetin:sommigerijkelandenover-
wegenomhunontwikkelingssamenwerkingopeen
lager pitje te zetten en de onmisbare giften van
uitgewekenfamilieledendrogenop.
Geneesmiddelen
Toch zijn ernoggenoegdynamischeenmoedige
menseninAfrikadienetalsineenaantalandere
landen uit het Zuiden de handen uit demouwen
steken. En die inspanning hoeft niet altijd van
bovenaf te komen. Een voorbeeld: we zien dat
steeds meer kleine bedrijven uit Azië, Latijns-
Amerika en Afrika geneesmiddelen ontwikkelen
tegentropischeziekten.Zohebbeneentachtigtal
bedrijveninBrazilië,China,IndiaenZuid-Afrikade
voorbijejaren123vaccinsenvaaknieuwegenees-
middelenontwikkeldtegenmalaria,aids,tubercu-
lose en een hele reeks ‘verwaarloosde’ tropische
ziekten. Verwaarloosd door de farmaceutische
multinationalsdie lange tijdmeerbroodzagen in
debehandelingvanbeschavingsziektenuitderijke
industrielandenomdatdaarmeergeldmeetever-
dienenvalt.
Lichtjes
Er zijn nog altijd teweinig soortgelijke voorbeel-
den.VelelandeninhetZuidenzijntezeerafhan-
kelijkvanhungrondstoffenendusvandeschom-
melingenopdewereldmarkt.Maarintussenzijner
steedsmeerinspanningenomdeZuid-Zuidhandel
uit tebouwen.Zo isereenhandelsakkoord inde
maak tussen enkele landen uit Azië, Latijns-
Amerika enAfrika.Afrika is daarinweliswaarhet
zwakkerebroertje.Maarerzijngenoeglichtjesin
hetduisteromonstebehoedenvooreenonterecht
Afro-pessimisme.
TekstLiesbetWalckiers
Mozambique en haar onverzettelijke optimisme…
kingernogeenenormeachterstandintehalen.Ook
een doodarm land als Burkina Faso inWest-Afrika
werkt hard - hoewelmetwisselend succes - in de
hoopooitopeigenbenentekunnenstaan.
Crisis
Datlaatsteisvoordemeestevandezelandennog
nietvoormorgen.Deafgelopenjarenleekerzicht
OKRA februari 2010
16
■ De tijd toen de kindjes noggekochtwerdenVoor het boek dat ik aan hetschrijven ben, zoek ik info over‘kinderen krijgen’ in vroegerejaren.Voornamelijkovergeboor-testot1968.Alleleukeenminderleuke anekdotes zijn welkom. Alhet materiaal wordt terugbe-zorgd.
Julien van Remoortere, Pontonstraat 12, 8400 Oostende, 059 70 71 81, julien.van.remoortere@skynet.be
■CanadaIn1946weekmijnfamilieuitnaarOntario-Windsor.Ondertussenhebikzealtweemaalbezocht.Nuzoekik iemand dieme wil vergezellen.Omdat ik geen Engels spreek enmijn familie het Nederlands ver-leerd is, graag iemand die deEngelsetaalmachtigis.
Marguerite Debo, Wakkensesteenweg 30, 9800 Deinze, 09 386 75 88
■HeiligenprentjesIkzoekoudeheiligen-,devotie-encommunieprentjes. Ook pausen,kloosterlingenendevroegerebondvanhetHeiligHartzijnwelkom.
Vital Boogaerts, Postweg 12, 3150 Tildonk
■LiedjestekstWiekanmedetekstvanHet credo van de landmanbezorgen?
Agnes Serlippens, Lindestraat 23, 3636 Zwalm, 055 49 84 05
VRAAG EN AANBOD
Je zoekt wat of hebt iets aan te bieden? Commerciële aanbiedingen nemen we niet op.
Je zoekertje komt ook op www.okra.be. Stuur je vraag naar OKRA-magazine, Vraag en
aanbod, PB 40, 1031 Brussel of naar joke.callens@okra.be. Vermeld het liefst je
telefoonnummer. Dank in naam van de lezers aan wie reageert.
Vraag en aanbod
■OudetoestellenWie heeft er interesse in oudetypemachines van het merkRemington en Reinmetall en eenrekenmachine?Ikschatdetoestel-lenminofmeerdertigjaaroud.
Willem Defoort, Hallestraat 1, 8530 Stasegem, 056 21 12 66
■ZandstralenenslijpenOm een bestaande tekening tekopiëren, zoeken wij een persoonof firma die kan zandstralen enslijpen op vensterglas van 2 mmdik.Wekunneneenmodelopwaregrootteleveren.
J. Cooymans, Gasthuisstraat 2 b6, 2400 Mol, 0496 81 17 03, 0486 43 75 93
■AquariumwereldIkzoekdejaargangen14(1961)en15 (1962) van het maandbladAquariumwereld, uitgegeven doorde Belgische Bond van Aquarium-enTerrariumhouders(BBAT).
Luc Blommaert, Kamerstraat 10, 9255 Buggenhout, 052 33 40 55, luc@blommaert.com
■PartiturenOKRA-trefpuntBeerselzoektparti-turen van volgende liedjes: Adieu Monsieur Le ProfesseurvanHuguesAufray enDe Jan kwam thuis, de Jan kwam zat naar huis.
Marie-Claire Desmae, leon.van.rafelghem@telenet.be
■BrouwerijenIk verzamel alles van vroegerebrouwerijen uit Merelbeke zoals
bierglazen en emailpanelen vanWauters/Ancre, Hull, Van denHende.Ookbierglazenvanandereverdwenen Oost-Vlaamse brouwe-rijenzijnwelkom.
Eric Boerjan, boerjan_eric@hotmail.com
■EendrachtAalstIk zoek oude toegangskaarten,abonnementenen seatsvanvoet-balclubEendrachtAalst.
Jozef Van Den Borre, Blektestraat 94, 9308 Hofstade-Aalst, 053 70 32 06, jozef.van.den.borre@telenet.be
■VeldslagenKan iemand mij inlichten over develdslag(en) te Wippelgem en/ofomdebrugvanLangerbruggerondnovember1918?
Jos Lenoir-De Coster, Zwarte Zusterslaan 30, 9990 Maldegem, 050 71 11 88, jlenoir@telenet.be
■KaarteninaanbiedingIkbezitveleoudepaas-,kerst-enverjaardagskaarten,wie is geïnte-resseerd?Graagzelfafhalen.
C. De Wolf, Wiezeplein 9, 9280 Wieze, 053 77 70 98
■TypemachineIk zoek een goedwerkende type-machine, niet-elektrisch. LiefstprovincieAntwerpen.
Ivan Delbaen, Ganzenbollaan 58, 2550 Kontich, 03 457 18 55
Heelveellezerssturenonszoekertjesvoordezerubriek.Jevraagwordtzosnelmogelijkgepubliceerd
maarjehoudterhetbestrekeningmeedatjezoekertjepaseenjaarnadatjehetverstuurde,verschijnt
opdezebladzijden.Uiteraardplaatsenwehetonmiddellijkopwww.okra.be.
17
■RommelmarktWie isgeïnteresseerd inspulletjesdie je kan verkopen of ruilen oprommelmarkten?
Denise Van Assche, Tulpenlaan 11, 8790 Waregem, 056 60 38 58
■OnbekendeschilderijenIkbezittweeschilderijen.Hetenestelteenlandschapvoor,hetande-re eenwatermolen.De schilder isene A. Pieters. Kan iemand mijgegevens bezorgen over dezekunstschilder?
L. Van Ginneken, Kon. Leopold II-laan 183D, 9000 Gent, 09 221 48 47 (liefst na 18.00 uur)
■HandwerkIkverzameloudhandwerkgeriefenoude lapjes. Ik ben nog op zoeknaar een oud garenkastje DMC,Güterman. Dit werd vroegergebruiktinhandwerkzaken.
Liliane Grauls, Stevoortse kiezel 69, 3511 Kuringen, liliane.grauls@telenet.be
■HandleidingschrijfmachineIk zoek de handleiding van eenelektrischeschrijfmachine,Hermesmediatronic14.
Annie Veelaert, Tweebruggenstraat 7 b0201, 9160 Lokeren, 09 346 80 48
■AanbiedingIk ben in het bezit van een zeven-honderdtal verjaardags-, nieuw-jaars-,kerst-engeboortekaartenenbidprentjes.Heeftiemandinteresse?
Gaby Boeykens, Bissegemsestraat 71, 8501 Heule, 056 35 89 73, 0472 36 67 72
■FotogezochtOp 10 mei 1965 bracht koninginFabiola een bezoek aan het oudmuseumteDeinze.Wieheefttoende tweemeisjes,Marleen Joos enLydia Van Leirberghe, gefotogra-feerd terwijl ze bloemen afgaven?Kaniemandmediefotobezorgen?
Gerarda Willems, Kaaistraat 23, 9800 Deinze
■ComputerlesWie is ook in het bezit van eencomputer met besturingssysteemUbuntu en heeft daar al enigebasiskennis van? Kan je me hel-pen? Liefst uit de omgeving vanWesterlo.
Hermine Klaassens, Verloren Kost 22 bA, serviceflats ’t Riet, 2260 Westerlo, 014 71 93 41
■KortverhalenIk zoek waargebeurde kortverha-lenomteverzamelenineengrotebundel.Wiewilzijnverhaaldoen?
Ward Mariën, Pastoor Binckstraat 10, 2260 Westerlo, ward.marien@telenet.be
■VingerhoedjesWie heeft vingerhoedjes vanbepaaldestedenoflandenommijnverzamelingverderuittebreiden?
Julien Heerwegh, 0486 63 62 62, julien.heerwegh@telenet.be
■TekstgezochtWie kanmij de tekst en titel vanhet liedjeDoor het raam zie ik de laatste rozen bloeien bezorgen?Kanjemeeventueelookvertellenwiehetzingt?
Madeleine Maes, Spoorwegstraat 15, 2490 Balen, 014 81 16 54
■MerklappenIkzoekpatronenvooroudemerk-lappen.
Agnes Coddens, Weibroekdreef 115, 9880 Aalter, 09 374 41 80, agnes.coddens@ugent.be
■BandenIk bezit banden voor bandopne-mers: 36 stuks met een spoel-diameter van 17,5 cm, 25 stuksmet spoeldiameter van 14,5 cmen 29 stuks met een kleinerespoeldiameter. Wie heeft inte-resse?
L. Van Ginneken, Kon. Leopold II-laan 183D, 9000 Gent, 09 221 48 47
■StickersIk bezit vele dubbele stickers vanChampions League 2008-2009maarikontbreekerookveel.Kaniemandruilen?
Robert Bavin, j.noe@telenet.be
■KrulspeldenIk zoek plastieken krulspeldenvoor permanent van het typemet een sluitbeugeltje, dusnietmeteenelastiekje.Wiekanhelpen?
Rita Vereecken, Dendermondse Steenweg 207, 9100 Sint-Niklaas, 03 776 37 32,
rimavere@telenet.be
■PlaatjesIk zoek grammofoonplaatjes metde liedjes Ik zou wel eens willen weten, door Juul De Corte en Ik zing wanneer in de lente, hiervanweetiknietwiehetzingt.
Marcel Steenackers, Londerzeelseweg 117,
1880 Ramsdonk, 015 71 20 50
■CM-monitriceKaniemandmehetadresbezorgenvan Alice Hermans, gehuwd metJozef Van Walle. Als jong meisjewoondezeteBranst-Bornem.Haarbroer was priester. Samen warenwe monitrice in Bouillon voorCM-Mechelen.
Clara De Bie, Noorderwijkseweg 96,2250 Olen, 014 26 28 89
■LourdeskentekenIk zoek het Lourdeskenteken vanK.A.J. Lourdesbedevaart 1954 envan de Nationale BelgischeLourdesbedevaarten1935en1961.
Hilde Bellegeer, Lindestraat 68 b7, 8800 Roeselare
Legermakkers’54-’56Wiewaservan1954tot1956bijde twee jagers te Kassel inkazerne De Gete in hetA-eskadron?Iklagerinhetstaf-peloton met vijftien makkers indegrotekamer.
Alois De Vocht,
adevocht@telenet.be
OKRA februari 2010
18
OKRA LEEFT
■Casteleyn-VantyghemuitIchtegem■PaulDesmetuitKoekelare■JoséDebaenst-SweertvaegheruitKoksijde■GilbertVerbanckuitKortemark■LieveMisselynuitOostende■LilianeVandewalleuitSnaaskerke■AndréVanrenterghemuitOostende■DanielVanbeverenuitWerken■RachelSnauwaertuitWijnendale■DeniseMaertensuitZandvoorde
■MariaBrokkenuitWilrijk■JosJanssensuitAntwerpen■IréneJanssensuitWilrijk■MarcDePreteruitHoboken■FransMelisuitHoboken■JosetteVerboomuitAntwerpen■GermaineDeBlockuitAntwerpen■RogerVanRaemdonckuitBurcht■KarelJanssensuitBurcht■FabienneBoeykensuitKontich
■FransPattynuitHeule■RemiHellinuitZwevegem■JeannineGlorieuitDeerlijk■MariaVerhulstuitSint-Eloois-Vijve■JoséClappaertuitKortrijk■DaniëlVanfleterenuitGullegem■UrbainDebackereuitBissegem■LilianeDelobelleuitSint-Denijs■JulesCarlieruitDesselgem■WillyVandecasteeleuitDeerlijk
■EstherSonckuitVoorde-Ninove■CyrielvanWesemaeluitAaigem■EtienneVanImpeuitWelle■GodelievePardaensuitWelle■MarcelVerléuitLetterhoutem■AgnesNoëluitWanzele■Marie-LouiseVanCouteruitWanzele■LeontineImpensuitPapegem■HedwigDeRouckuitAalst■HermanDeBrauweruitVlierzele
■OmerMeulemeesteruitZedelgem■EricVerplanckeuitZedelgem■LutgardeVanHouckeuitZedelgem
■MichelVanhoutteuitZedelgem■ArnoldVerbekeuitLoppem■LeopoldVandilleuitSijsele■JozefKnockaertuitBlankenberge■SimonneCostersuitKnokke-Heist■WilfriedVertriestuitKnokke-Heist■OdetteDeklerckuitVarsenare
■IrèneClaeysuitKruishoutem■StephanieDeKeteleuitKruishoutem■NellyDeGolsuitSint-Blasius-Boekel■RogerDeCordieruitSint-Blasius-Boekel■RogerMeereuitKruishoutem■PatrickDierickuitKruishoutem■VanNieuwenhove-DeVilleuitDeftinge■D’Hose-VandePontseeleuitDeftinge■FransDhuijvetteruitKruishoutem■RosaVaernewijckuitKruishoutem
■AntoineSmitsuitNeerpelt■MichelWoutersuitSint-Huibrechts-Lille■AlfonsineDilissenuitNeerpelt■HenriPeetersuitHechtel■GeorgesPetituitLanklaar■MathieuVangelabbeekuitHasselt■YvoCopermansuitKuringen■ManuBotsonuitBorlo■JeanneMoonsuitHelchteren■ToonMannaertsuitZonhoven
■DeniseVannieuwenhuyseuitZwevezele■ArletteMinneuitSchuiferskapelle■MichelPoelvoordeuitAarsele■GilbertHoorewegeuitWingene■AnnieErdleuitPittem■Marie-JosephDesmetuitRuiselede■PauletteVermeulenuitOoigem■AgnesSprietenWilfriedNemegeer uitDentergem■NoëllaBuyckuitWakken■AndreaVanrenterghemuitOostrozebeke
■KarelBelmansuitGeel■MariaVanLoyuitHerentals■MariaHoremansuitOlen■StafKennisuitGierle■FrancisHermansuitHerentals
Hing jij de affiche uit OKRA-magazine van november 2009 aan je raam? Je
maakte OKRA niet alleen bekender, je kon er ook een mooie prijs mee
winnen. Hieronder vind je de 180 winnaars. Vind je je naam ertussen, zal
je binnenkort een waardevol boek en een flesje aromatische olie
ontvangen.
Bracht jouw affiche geluk?
19
■MariaGoosuitOud-Turnhout■PierreVanBouchoutuitWesterlo■MiaDauwen uitWesterlo■JeanneVanLoonuitRijkevorsel■BetsieGeertsuitMeersel-Dreef
■MariaButayeuitStavele■SimonneSmetuitDikkebus■AgnesVanhoudtuitIeper-Sint-Jan■MauriceDebruyneuitIeper■BernardSenaeveuitWervik■GodelieveLatruweuitWoesten■NorbertDecorteuitElverdinge■RogerBooneuitLangemark■SuzanneSprietuitWoesten■ErnaVersaveluitStavele
■IreneVanCleynenbreugeluitBetekom■ClementinCeustersuitZichem■FlorGommerenuitHever■JeanneVanDeWeyeruitWinksele■HermanVeckeneeruitKortenberg■L.DerisonuitHeverlee■NicoleRogiersuitBlanden■Jean-BaptisteDaenenuitMeensel-Kiezegem■MichelVochtenuitTienen■GhislainePoelmansuitLanden
■Marie-PauleDeBaetsuitBellem■PaulaRogiestuitSleidinge■RobertScheldemanuitGent■JacquelineLampeuitMerelbeke■MariaDeSmetuitOostakker■GeorgesVanOverbergheuitOlsene■ArletteDeWaeleuitNevele-Poesele■ElzaRyckaertuitVinderhoute■KarelTielemanuitZomergem■RogerClausuitSint-Amandsberg
■RiaLiekensuitDuffel■MarijkeLinssenuitBlaasveld■JanGerarduitMechelen■ElsCampersuitMechelen■JeanWijckmansuitLier■RogerVanBerghenuitSchriek■MartheVandenBroeckuitPutte-Peulis■LuciaHuybrechtsuitMechelen■MagdaSteffensuitMechelen■AlfonsBoeckxuitOppuurs
■GodelieveVanDriesscheuitZele■MariaDeWolfuitDenderbelle■FriedaCuvelieruitWieze■MarleenVerhaegenuitWetteren■MadeleineBosteelsuitDendermonde■FloridaBlindemanuitSint-Gillis-Dendermonde■FrançoisPraetuitMassemen■MariaHeirweguitGrembergen■LouisaPannecoeckuitBuggenhout■Marie-JeanneDeWandeluitZele
■AstridDeVleeshouweruitSint-Gillis■NoëlWilleuitVrasene■HubertStalsuitTemse■DeBock-VanCraenenbroeckuitBeveren■EtienneVanWijnsbergeuitSint-Niklaas■GodelievaDeMaeyeruitKieldrecht■MarcelKinetuitNieuwkerken■MarthaVanDaeleuitVrasene■LucienneVanMoeruitHaasdonk■AndreaAbenuitTemse
■JeroomMostinckxuitBorchtlombeek■JeanUylenbroeckuitBuizingen■SimonePuttaertuitDilbeek■AgnesVanObbergenuitTollembeek■AnnaVandergotenuitTernat■FlorentineCoeneuitBrussel■YvonneMeeremansuitHalle■JulienneDeWaeluitSint-Ulriks-Kapelle■FrancoisNoppeuitGanshoren■DeDonder-TourneeuitLonderzeel
■NicoleDeJaegeruitEeklo■AnnaMariaCornelisuitUrsel■LeonDeSutteruitMaldegem■RobertNeirinckuitMaldegem■JennyDeVoetuitMaldegem■FransDeConinckuitMaldegem■RaymondVanHoorewegheuitEeklo■SimonaDeBaedtsuitMaldegem■RositaMeiresonneuitEeklo■NicoleVanHeckeuitOosteeklo
■NellyDeprezuitHooglede■MagdaDeseynuitRoeselare■AliceOosterlinckuitRoeselare■GeorgetteSerletuitRoeselare■MariaLefereuitGits■MariaVannesteuitKoolskamp■AngesDepoortereuitArdooie■RemiClarysseuitDadizele■MariaCoolsuitMoorslede■ChristianeAnckaertuitRoeselare
Het bloed kruipt waar het niet
gaankan.Eenhuizenhoogcliché.
MaarzotoepasselijkopCaroline.
“Alsiklatergrootben,gaiknaar
het conservatorium. Dat zei ik
altijd. Maar toen mijn vader
stierf, kon ik die droom wel
opbergen. Vijftien was ik. Op
mijn zestiende begon ik tewer-
kenbijeensteenkapper.Ikgra-
veerdenamenopdeplakkaatjes
voor de grafzerken. Om mooier
tekunnenschrijven,gingiknaar
de academie. En omdat ik daar
toch was, volgde ik ook woord
aandemuziekacademie.”
Moordenaar op de planken
Inderolvaniemandanderskrui-
pen om net dan jezelf te zijn,
het lijkt het levensmotto van
Caroline.“Ikbegonalssemipro-
fessionele actrice bij theaterge-
zelschappen. De grote entertai-
ner op feestjes was en ben ik
echter niet. Ik ben verlegen, ik
kom maar los als ik in de huid
van iemandanderskankruipen.
En net daardoor ben ik mezelf.
Wantgelijkwelkeroljespeelt,je
doetdatmetalleswatinjouzit.
Je hoeft geen moord te plegen
omeenmoordenaaropdeplan-
ken te zetten. Een unieke kans
omteondervindenwatjeinzo’n
situatie zou doen. Er zitten in
elkemenstrekjesdieernietuit-
komen. Maar die ontdek je wel
als je iemand andersmoet spe-
len.Hoe zet je eendebiele per-
soonneer?Zonderereenkarika-
tuur van te maken, bedoel ik.
Alleendoorinjezelftegraven.In
een rol moest ik zeggen ‘mijn
moeder is gestorven’, net toen
mijnma inhet echt ookoverle-
denwas.Op die emoties kon ik
terugvallen. Ja, the show must
go on. Letterlijk. Mijn moeder
stierf ’s middags en ’s avonds
stond ik op de planken.Mensen
haddenbetaald,diekanjenietin
desteeklaten.”
Opnieuw naar school
“Gezelschappen kregen maar
beperktesubsidiesvoorsemipro-
fessionelen.Wildeikverderacte-
ren, moest ik een beroepskaart
hebben.Endiekreegjealleenna
eendiplomaconservatorium.Op
mijn35stezegdeikmijnwerkals
steenkapper op en ging alsnog
naarhetconservatorium.Ikleer-
de schermen, kostuums maken,
decorsbouwen,acteren.Opmijn
38ste studeerde ik af en kon bij
Antigone in Kortrijk beginnen.
Daarnaastgafiknogenkeleuren
les op de academie, dictie en
voordracht. Ik leefdeme daarin
uit. Ik heb kinderen van hun
achtste tot hun achttiende
Misschien ken je Caroline Smolders (71) wel. Ze acteerde in
De Vlaschaard en De Paradijsvogels. Ze speelde in honderden
stukken van theatergezelschap Antigone. Ze is sinds enkele
jaren met pensioen maar toneel zit nog in haar lijf. “Mocht
een amateurgezelschap mij een rol aanbieden, ik zou haar
aannemen. Toneel ben ik.”
OKRA februari 2010
20
ANDERS OUD
Door iemand anders te spelen, jezelf zijn
gevolgd. Zo’n grote voldoening
datjedaarvanhebt!Wemochten
de kelder van de academie
gebruiken, die bouwden mijn
manenikomtoteentheatertje.”
“Antigonewaseenreizendthea-
ter. We speelden zes tot zeven
stukkenper jaarmet eengroep
vanveertienacteurs.Hetgebeur-
dedatikinvierstukkentegelijk
speelde en het vijfde aan het
repeterenwas.Elkeavondston-
denweopdeplanken.Alleenop
woensdag waren we vrij. In de
vakanties traden we op in de
vakantiehuizen. Jemoet je daar
niet de grote accommodatie bij
voorstellen.Hetgebeurderegel-
matigdatweopeenpodiumvan
bierbakken stonden. We kregen
eenjaarcontract.Elkjaar inmei
ofjunimoestenwenaardedirec-
teur van het toneelgezelschap.
Dan wist je of je het volgende
seizoen opnieuw een contract
kreeg.Voormijeindigdehettoen
er een nieuwe directeur kwam.
Die oordeelde dat alle oudere
acteurseruitmoesten.Ikkonde
uren op de academie uitbreiden
zodat ik daar een volledig uur-
rooster had. Maar zelf op de
plankenstaan,hebikdaarnanog
weiniggedaan.”
Familie en reizen
Toneelspelen, reizen, het kostte
een prijs. “Klopt, ik was bijna
nooitthuis.Hetseizoenbegonin
september en liep tot eindmei.
Bovendiengafiklesopzaterdag
en op zondagvoormiddag. Op
zondagspurtteiknadelesnaar
huis, at snel en was terug weg
voor de matineevoorstelling.
Regelmatig speelden we ook
schoolvoorstellingen. Veel
gezinslevenwas er niet bij. Met
mijnmanpraatteikmetbriefjes
op de kast.Mijn zoon klaagt nu
soms nog dat hij op internaat
moest, die drie jaar dat ik les
volgde op het conservatorium.
Nuzoekikveelmeercontactmet
mijn familie.Dat heb ik vroeger
gemist. Ja,daarheb ikwelspijt
van.Maar jekannietallesheb-
ben hé. En wat ik ook gemist
heb,wasopreisgaan.Datlukte
niettoeniktoneelspeelde.Maar
nuwilikelkjaaropreis.”
Toneel blijft kriebelen
“Ik ging met pensioen op mijn
65ste en direct daarna kreeg ik
eenberoerte.Datkosttemetoch
een jaar van revalideren. Toen
heb ik toneel weggeduwd, het
deed te veel pijn. Ik ging zelfs
nietkijken.Mijnlevenwastoneel.
Mijn man leerde ik kennen op
toneel,hijdeeddebelichting.Als
iknietopdeplankenstond,was
ikaanhetrepeterenofbereidde
ik de lessen voor. Ik was er de
heletijdmeebezig.Enplotskon
iknietsmeer.Maardiegoesting
isterug.Ikzounuterugdeplan-
kenopwillen.”
“De zaal in Kortrijk was een
echtearena.Wespeeldeninhet
midden,hetpubliekzatrondom.
Jewerdletterlijkaanallekanten
bekeken.Toenmijnvaderstierf,
kreegikpsoriasis.Indietijdwis-
tenzenognietwatdatwas.De
huidspecialistzeidathetmeteen
paar inspuitingen zou opgelost
zijn. Maar na een paar spuiten
geraakte ik niet meer uit bed.
Watbleek,erzatarsenicuminde
spuit. Een paar maanden later
wasdepsoriasiswelweg.Endie
istwintigjaarweggebleven.Maar
toen ik in een emotioneel stuk
moest spelen, was het er weer.
Daarnaishetnooitmeerverdwe-
nen.Somshinderdehetme,alsik
inkortemouwenmoestspelen.”
Uitdrukken blijft
Ineenrolkruipenomjezelftezijn
maar ook publiek nodig hebben
omdattekunnen.“Somsvergeet
je je publiek. Maar als je een
komedie speelt, en het publiek
lachtniet,danwordjezoonzeker
opdeplanken.Datpubliekhebje
dusnodig, het voedtdeacteurs.
Ookmet een intiem stuk voel je
hetpubliekmaarhoorjehetniet.
Ikwilmezelfaltijdblijvenuitdruk-
ken. Als het nietmet toneel kan
danmettekenen.Sindskortvolg
iktekenles.”
“Met toneel leer je het leven
beter begrijpen. De fictie is
namelijknooitzoergalsderea-
liteit.Instukkenleerjeookeen
andere mentaliteit kennen. Als
weTsjechovspeelden,leerjeiets
over Rusland. Bij Molière of
Shakespeare leer jeoverde tijd
vantoen.Daarombeniknietzo
gelukkig met de trend om de
ouderestukkennaarvandaagom
tezetten.Hetinteressanteisnet
datjejeverplaatstindetijd.Wat
ik op toneel het meest geleerd
heb, is relativeren. Ik aanvaard
datiswatis.”
TekstKatrienVandeveegaete
FotoFrankBahnmüller
21
Caroline Smolders: “Ik wil mezelf blijven uitdrukken. Als het niet met toneel kan dan met tekenen.”
OKRA februari 2010
22
MUZIEK
Watwarenjeeersteervarin-
genmetmuziek?
“Eencliché,maarja,mijnouders
gavenonsmuziekmetdepaple-
pelin.Mamazong,papaspeelde
ineenbandje.Eenbeelduitmijn
kindertijd: ’s ochtends stonden
weopenmijnouderszettende
radio aan. We kregen allerlei
genres aangeboden maar toch
vooralklassiekemuziek.Hetwas
vanzelfsprekenddatwenaarde
muziekschool gingen. Papa had
als kind moeten kiezen tussen
voetbal en muziek. Het werd
voetbal. En daar had hij spijt
van.
Alsjongmeisjedachtiknietdat
muziek zo’n centrale plaats in
mijn leven zou innemen. Wel
wilde ik ietsmetmensen doen.
Zogingikheelgraagenenthou-
siastalsmonitricemeeopkamp
metkinderenmeteenhandicap.
Bleekdatikditheelgraagdeed
maar dat het me tegelijk heel
hardraakte.Iknamhunverhaal
en hun problemen mee naar
huis. Meer dan goed voor me
was.
Een muziekweekend dat ik als
achttienjarige volgde, maakte
me duidelijk dat muziek mijn
leven zou worden. Het was zo
zalig om met andere mensen
muziek te maken en daarvan
intenstegenieten.Tegelijkdacht
ik:ditwil ikdelen,aananderen
doorgeven. En dus werd het
LemmensinstituutinLeuvenmijn
leerschool.”
Endaarna?
“Intussen ben ik heel gelukkig
getrouwd met Johan. Twintig
jaar al. Onze drie kinderen zijn
tieners,echteschatten.Endrie-
kwart van mijn leven is gevuld
metmuziek.AMVishetvakdat
ikaankinderenenvolwassenen
onderwijs in de gemeentelijke
academievoormuziekenwoord
in Haasrode. AMV betekent
Algemene Muzikale Vorming,
wellichtbeterbekendalsnoten-
leer.Zoheettedatvroeger.Niet
alleen de naam maar ook de
inhoud van het vak is met de
jarenergveranderd.Het isveel
meer dan notenleer. En verre
vansaai.Ikvertelookovercom-
ponisten. We zingen samen en
“Mijn favoriete muziekstuk hoorde ik op een ochtend op de
radio. Ik werd helemaal stil. De tranen biggelden over mijn
wangen. Elke keer als het mijn weg kruist, ben ik diep onder
de indruk.” Carine Spiloes (44) laat je binnenkijken in haar
door muziek omhulde leven.
‘Muziek maakt gelukkig’
Afhankelijk van mijn stemming is muziek een
waterval of de zee of iets daartussen.
23
fijnommensenteberoerenmet
zang die recht uit mijn hart
komt.”
Wat is je gelukkigste door
muziek gekleurde herinne-
ring?
“Mogen het er een paar zijn?
Tijdens onze huwelijksviering
zongenJohanenikopheteinde
sameneenlied.Datwasdealler-
eerstekeerdat ikzonderstress
konzingen.Hoewelheteenheel
emotioneelmomentwas.
Eneentjeuitheteerstejaardat
iklesgaf.Eenvandeleerlingen
konecht geen toonhouden.De
mama van datmeisje zat altijd
achteraanindeklasmeetevol-
gen. Halfweg het schooljaar
dedenweeenzangproef.Ikhield
mijnhartvast.Haarmamaook.
En plots klonk daar een zuiver
stemmetje, precies op toon.De
mama en ik bekeken elkaar en
detranenroldenoveronzewan-
gen. Het kon dus lukken, als je
maarvolhield.”
lerenhoeweonzestemhetbest
plaatsen. Het is genieten, voor
deleerlingenenvoormij.
Genieten doe ik ook enormvan
hetjeugdkoorDekleineJohannes
uit Blanden. Dat is negentien
jaargeledenopgestartopvraag
van de parochiepriester. Sinds
diedagleidikditkoor.Intussen
begeleid ik enkel het jongeren-
koor, iemand anders neemt de
leiding van het kinderkoor op
zich.Depriesterwildedekinde-
reneenrolindekerklatenspe-
len.Zeerzinvol.Wezingenzowel
kerkelijke als wereldlijke liede-
ren. We verzorgen vieringen
maartredenookbijanderegele-
genheden graag op. Dit jaar
nemenwedeelaandekoorwed-
strijd in Neerpelt. We zijn kei-
hardaanhetwerken!
Alssolistezingen, iseendroom
die pas onlangs gerealiseerd
werd. Toen ik jonger was, ont-
brakdedurfomvoorpubliekte
zingen. Intussen rondde ik een
zangopleiding af en vind ik het
Welkstukmuziekhadjezelf
welwillencomponeren?
“Het requiem van Mozart.
Omwille van het evenwicht tus-
senzeerbeklijvendentochgeen
noot te veel of te weinig. Elke
noot isen staatophaarplaats.
Ennatuurlijkookomwillevanhet
rijke scala aan emoties dat de
componistbespeelt.”
Watwiljemeegeven?
“Muziek leren is als een nieuwe
taal leren.En jadat ismoeilijk,
jemoetallerleitechniekenonder
dekniekrijgen.Maardaarvoeg
ik aan toe: neemalsjeblieft tijd
omeenmaaldaarvoorbijvande
muziektegenieten.Laathetniet
over zijnnahet leerproces.Het
loont de moeite om niet stil te
vallenalsjevoordeeerstekeer
je pianosonate foutloos hebt
gespeeld. Muziek moet ook
gelukkigmaken.Daaromben ik
zoblijalsdekinderennadeles
zingendnaarbuitenrennen.”
Muziekisvoormij…
“Alswater.Opverschillendewij-
zenbekeken.Jekannietzonder
water.Jekannietzondermuziek.
Maarjeleertdrinkenalsjedorst
hebt.Somszegje‘nee,dankje-
wel’. Stiltemomenten horen er
bij.
Water is soms eenwaterval. Je
kan er naar kijken of er onder
staan.Eenwaterval isbruisend,
geeft energie, geeft kracht.
Muziekgeeftenergie.Ookdezee
iswater.Zegeeftkalmteenrust.
Afhankelijkvanmijnstemmingis
muziekeenwatervalofdezeeof
ietsdaartussen.
Water isookeenbad:eringlij-
den, je laten omhullen door
muziek,muziekalsbalsem.Een
douche. Muziek die je heelt,
zuivert, over je heen vloeit
en…weg!”
OKRA februari 2010
24
ITEM
OKRA februari 2010
24
ITEM
Muziekverbindtmensen.
“Ouders van de kinderen die in het koor meezingen,
zeggen vaak: ‘Zingen is niet alleen zingen. Kinderen
ervarendateengroepveelmeerbetekentdan zijzelf
alsindividu.Dankzijdegroepdragenzeeensteentjebij
aaneenschitterendgeheel.’Ikvoegdaaraantoe:alsje
ingroepmusiceert,verdwijntjehuidskleur,jecultuur,
je rangofstand.Jebentmethetzelfdeprojectbezig.
Ietsmuzischingroepbeleven,ofdatnudansis,zang,
tekenen ofwat ook,maakt je tot een rijker en beter
mens.”
TekstLieveDemeester
Foto’sJürgenDoom
Carine Spiloes: “Muziek moet gelukkig maken. Daarom ben ik zo blij als de kinderen na de les zingend naar buiten rennen.”
TopvijfvanCarineSpiloes
1. Adagio for StringsvanSamuelBarber.
“Deallereerstekeerdatikhethoorde,inbed,op
Klara,werdikzachtjesuitdeslaapgehaalddoor
deze muziek. Tranen biggelden over mijn wan-
gen.Datwerkdoorkruistmijnleven.Hoorikhet
ergens,danraakthetmeelkekeerweer.”
2. Wir setzen uns mit Tränen nieder,hetslotkoor
uit de Mattheuspassie van Johann Sebastian
Bach.
3. When I am laid in earth,(Dido’s lament)uitde
operaDidoenAeneasvanHenryPurcell.
4. You’re not from herevanLaraFabian.
5. La chanson des vieux amantsvanJacquesBrel.
“Eenlieddatikvoorpubliekbrachtindeperiode
dat ik dat nog niet echt durfde. Een geweldig
nummer.Zoweldemuziekalsdetekst.”
BADKAMER-ACTIES
www.thuiszorgwinkel.beLees meer over onze acties op
van 12 februari t.e.m.
27 februari 2010
Acties
Beurer Glasweegschaal GS27• super dun veiligheidsglas, 17mm • keuze uit “silent stone” of “happy stripes”• oppervlakte van 30cm X 30cm• tot op 100g nauwkeurig en max 150kg• automatische uitschakelfunctie• 5 jaar garantie
€ 37,99 NU € 32,29(excl. € 0,05 recup.)
De vermelde acties zijn niet cumuleerbaar met andere kortingen.
Mangar badlift Archimedes • volledige waterproof afstandbediening• hoge rugsteun en lange zitting • licht en compact • eenvoudig te demonteren• mooi design
€ 432,48 NU € 345,98 (excl €1,50 recup.)
OMRON Sonische tandenborstels • Smal en licht design • Drievoudige reinigingskop inbegrepen • Borstelkop met superfi jne, zachte haren• 3 verschillende poetsmethoden• Automatische uitschakeling na 3 min.Sonic style 456 • Kleur: grijs € 98,65 NU € 88,79(excl. € 0,3 bebat en € 0,05 recup.)
Sonic style 458• Kleur: rood of zwart • 5 verschillende snelheden€ 108,65 NU € 97,79(excl. € 0,3 bebat en € 0,05 recup.)
ACTIE gratis een doosje tandenborstels ( bevat 2 stuks Triple Action) t.w.v. € 5,50
-15%
-10%
Nieuw
-20%
02 februari juiste formaat.indd 1 11-01-2010 11:03:19
OVER WAT TELT
AlsEllendevoordeuropent,flitsterverwondering
doorhaarmooieogendiemijnietkunnenzien.Ze
wijstfeilloosdeenigelegekapstokinhetrekaan
voormijnwinterjas.Mijnonwennigheidtegenover
blindemensenverdwijntalsbijtoverslagterwijlwe
ons aan de zonnige keukentafel zetten. Ellen zet
koffie en thee en haalt de koekjesdoos van de
salontafel.Alseenwervelwindbabbeltzemeteen
heldere stem vol lachjes over de noodzaak van
ordeinhethuisvaneenblinde.“Ikgeefalleseen
vasteplaats, anders loop jeuren te zoekennaar
onvindbaredingen.”
Hebjefijnekinderjarengehad?
EllenKil:“Mijnoudershaddeneenkansopdevier
omeenblindkind tekrijgen.Maardatwisten ze
pastoenikgeborenwas.Iedereenprobeerdehen
ervanteovertuigengeenrisicotenemenenhetbij
éénkindtehouden.Hundroomvanvierkinderen
lietenzevarenmaarzewildentocheenspeelka-
meraadvoormijenwatmeerlevenindebrouwe-
rij.Zekozenvooreen tweedekind,mijn jongere
zusFemke.Zijwasgelukkignietblind.Samenheb-
benweheelveelgespeeld: indespeeltuinenop
decampingtijdensdevakanties.Ikhebnogsteeds
een sterke band met mijn zus, we doen veel
samen.
Mamastoptemetwerkentoenikgeborenwerd.Zij
enpapawarenveelmetmijbezigendatheeftin
mijnvoordeelgewerkt.Mensenuitmijnomgeving
vertellendatikalvrijgoedkonpratentoenikéén
jaarwas!Sindsmijnkleutertijdben ikaltijdnaar
het gewone onderwijs geweest. Toen ik zeswas,
ging ik één jaar op internaat ombraille te leren.
Dat was niet leuk maar wel nodig want in een
Luisteren naar literatuurWaarom wil men haar interviewen
in een blad voor oudere, wijze
mensen, vroeg ze zich af. Ellen Kil
is 24 en vindt dat ze nog niet veel
uitgespookt heeft. En toch vertelt
ze over een wereld en een leven
die boeien en inspireren.
25
OKRA februari 2010
26
OVER WAT TELT
gewoneschoolwetendeleerkrachtenniethoedat
aantepakken.Mijnoudersvondenhetookergdat
hunkindzoverwegwas.Daaromwerdiktijdens
het weekend verwend. In de week legden mijn
oudersmijnzusindewatten.Kunstmatigeverde-
lingvandeaandacht!
In het tweede leerjaar keerde ik terug naar het
gewoneonderwijs.Ikkwamterechtbijeenstrenge
juf vanwie ik schrik had. Ik deed verschrikkelijk
mijnbestomdeachterstand in tehaleneneven
sneltezijnalsdeandereleerlingen.Indiespeci-
aleschoolwaarikbraillehadgeleerd,hoefdejeals
kindmet een handicap niet even snel te zijn als
eenanderkind.Datwasdusweerwennen.Devol-
gende jaren had ik heel toffe juffen die allemaal
braillehaddengeleerdenmetmijbegaanwaren.
Ikgingmeeopbos-ensneeuwklassenenalshet
nodigwas,werderextrabegeleidingvoorzien.Ook
de GON-begeleiders vingen veel op in de lagere
school,zekekenhoeheterindeklasaantoeging
en zorgden ervoor dat de handboeken in braille
werdenomgezet.
In het middelbaar was de sfeer anders. Ik stu-
deerde Latijn-Moderne Talen en deed dat graag.
Maarikstoordemijaanklasgenotendiedelessen
boycotten. Ik deed daar niet aan mee, ik wilde
goedscorenendatmaaktemenietpopulair.Maar
ikhadeenpaargoedevriendinnenenwehadden
toffe leerkrachten. Ik ging ookmeemet de klas
naarParijsenopRomereis.Ondankshetfeitdatik
een beetje een outcast was, voelde ik mij niet
slechterdanderestinwatikdeed.”
Waarhaaljeinspiratieomgelukkigtezijnen
goedteleven?
EllenKil:“Erzijnveelmensendiemij inspireren
en blijvende waarden meegeven. Onze lerares
Latijndiemetveelzinvoorhumoraltijddedingen
deedwaarzezininhad,heeftmijgeïnspireerdom
nietmeetelopenmetdehoop.UitdeHarryPotter-
boekenhebbenmeveelsymbolenenverhalenuit
het dagelijks leven tot nadenken gestemd. Onze
profliterairekritiekheeftmeaangezettotkritisch
denken en schrijven. Het boekje Oscar en Oma
Rozenrood van Eric-Emmanuel Schmitt dat ik
onlangsinhandenkreeg,zetmeaanomhetleven
echttelevenookmetdedoodvoorogen.Eriszo
veel dat me inspireert en kracht geeft.
Ikgeloofook inchristelijkewaardenalsnaasten-
liefde, solidariteit en eerlijkheid. Ik begrijp dat
menseninmoeilijkesituatieskrachtputtenuithun
geloofwantnietelkongelukvaltrationeeltever-
klaren.Waarrationaliteitstopt,begintvoormijhet
geloof.Maarals ikzelf indeproblemenzitofme
vragensteloverhetwaarom,schrijfikdateerder
toeaanhettoevaldanaanGod.Dangaikterade
bij vriendenofmensendieme inspireren. Ik put
energieuitboekendieaansluitenbijmijnwaarden-
besefovergoedenkwaad.Maarikzoekhetnietin
deBijbel.Ikbenwelgedooptenhebmijncommu-
niegedaanmaarikdenkdatdatvooraltemaken
heeftmetmijngrootouders.Zijzijnheelkatholiek
enzoudenheterggevondenhebbenalshunklein-
kinderennietwareningelijfdindeKerk.Hetpeter-
enmeterschapvind ikwelheelmooi.Jekrijgter
zotweemensenbijdiehetvoorjeopnemenalsje
oudersdatnietmeerkunnen.Ikhebzelfookeen
petekindenbendaartrotsop.Zokreegikverant-
woordelijkheidendruktendeoudersuitdrukkelijk
hunvertrouwenuit inmij. Ikwil er zijnvoordat
kind.
Maar mijn geloof is sinds de middelbare school
beginnen wijken voor de wetenschap. Bovendien
kanikmijnietscharenachterallestandpuntenvan
deKerk.Zoben ikvoorstandervanhethomohu-
welijk. Jammer genoeg steunt de Kerk enkel het
huwelijktussenmanenvrouw.Wieandersis,valt
dus uit de boot. Ik heb een hekel aan geloofsin-
stanties die anderen discrimineren omdat ze zijn
wie ze zijn, omdat ze anders zijn dan de grote
massa.
Ikprobeereengelukkigmenstezijn.Ikvindhet
heerlijkommetmensensamentekunnenlachen
énhuilen.Alsjeverdriethebt,moetjedatnietin
jeeentjeopkroppen.Hetdoetdeugdomeensmet
anderemensenjefrustratiesteventileren.Nadien
kan je weer lachen, oprecht lachen. Misschien is
dat voor mij zo omdat ik een gezelligheidsmens
ben. Ik volg nu een cursus creatief schrijven en
elkezaterdaggaanwemetenkelecursistenontbij-
tenofmiddagmalen.Het is fijnommetgelijkge-
stemdensamentezitten.Hetzijnallemaalmensen
die graag iets op papier zetten. Je leest elkaars
teksten,jezegtwatjeervanvindt.
Ikbengelukkigmetditlevenmaarsomszouiker
nogmeerwillen uithalen. Toen ik studeerdewas
datanders.Toenwasikvoortdurendbezigmetiets
watikgraagdeed,datwasfantastisch.”
Zal ik als ik over veertig jaar op mijn leven terugkijk, merken dat ik er niet
veel van gebakken heb?
27
Zotehorenistaalechtjouwexpressievorm?
EllenKil:“Ja,dathebikvanthuismeegekregen.
Mijn ouders lazen mij elke avond voor. Dat was
voormijeenmotivatieomgoedteoefenenomzelf
aldieboekenvanRoaldDahltelezendieikookop
cassettehad. Ikwasgeenvlottebraillelezer. Pas
toenikeenjaarofnegenwas,hadikhetvrijgoed
onder de knie en moesten mijn ouders en leer-
krachten mij niet meer verplichten dagelijks te
oefenen. Ik deed het met plezier om al die ont-
spannende verhaaltjes zelf te kunnen lezen.
Gelukkigzijnernuveelluisterboekenenluisterik
meer dan ik braille lees. Dat is handig, zeker op
vakantie.VoorééndeelvanHarryPotterbijvoor-
beeld heb je twee opvouwbare kratten nodig om
datboekinbraillemeetesleuren.EénA4-pagina,
zijnervijfinbraille.Bovendienishetpapierdikker.
Opcassettezijnboekenveelcompacterennukan
jeéénboekbeluisterenopéénschijfje.
Mijnliefdevoordetaalrichttemijnstudiekeuzeop
taal-enletterkunde,eerstFransenSpaans.Hetis
fijn om Spaans te kunnen spreken maar ik wou
eigenlijk liever Latijn studeren. Latijn klinktmooi
enindeideeënvandeoudeRomeinenzittenveel
opvattingen die tot vandaag verder leven en de
literatuur kleuren. Ik houd ook van de Romeinse
geschiedschrijvingenpoëzie.Maar toen ikbegon
aandeuniefmoest jekiezen tussenGermaanse,
RomaanseofKlassiekefilologie.Pasnadebache-
lor-masterhervormingwerdhetmogelijkombijna
alletalenmetelkaartecombineren.Namijnkan-
didaturenbeniknaarhetnieuwesysteemoverge-
staptenmetLatijnbegonnen,tweejaarinéén.
Ikvindhetbelangrijkdatjegelooftinwatjedoet,
ookallijktdiekeuzevooranderennietzoevident.
Jemoet ietsdoenwaarjezelfachterstaat,onge-
achtwatanderenervanvinden.Andershoudjehet
nietvol.ToenikLatijnwildedoen,zegdensommi-
gen:‘ja,datisechtietsvoorjou.’Maarbijanderen
klonkhet:‘Latijn?Daarmeekanjetochalleeninde
kerkterecht?MetSpaanskanjenogaandebakals
Ellen Kil: “Luisterboeken, daar houd ik van, zeker als ze ingelezen worden door professionele vertellers.”
OKRA februari 2010
28
OVER WAT TELT
tolk.’ Maar mijn ouders stonden meteen achter
mijnkeuze.
Enzobeniknu-zijhetniethelemaalberoepsma-
tig-heelveelmettaalbezig.Ikschrijfrecensies
voorKnetterende Letteren, CJPenDe Leeswelp,ik
maakte tekstenvoorhet Joods cultuurfestival en
KlaraFestivalenmisschienkanikwatdoenvoorde
Wervelende woordenweekrondMarkTijsmans.Ik
vind het heerlijk om dingen waardoor ik echt
gepassioneerd ben onder de aandacht te kunnen
brengen.Enluisterboeken,daarhoudikvan,zeker
alszeingelezenwordendoorprofessionelevertel-
lers.Danwordjemeegesleeptinhetboek.Mensen
die van nature niet zouden lezen, lezen op die
maniertochendenkennaoverdethematiekvan
deverhalen.
Ik ben nu voorzitter van de gebruikersraad van
Luisterpunt.Datisdebibliotheekvoormensenmet
een leesbeperking. Het luisterboek is inderdaad
belangrijk en eigenlijk eeuwenoud. Vroeger was
literatuur een mondelinge aangelegenheid. De
meestemensenkondennietlezenmaarerwaren
vertellers en erwas het haardvuur als decor.De
oudemytheszijnuitmondelingetraditiesgegroeid
envaakpaseeuwenlaterneergeschreven.
Sommigemensendenkendatteveelluisterboeken
de mensen lui zullen maken. Maar je moet niet
alleen leren lezen, je moet ook leren luisteren.
Mensen gaan dikwijls af op het uiterlijk van het
boek:kaft, lay-out.Pas later interesserenzezich
voordeinhoud.InMiddelburghebjeeendrukkerij,
een witboekwinkel, waar je echt fragmentjes uit
eenboekkanbeluisterenzodat jeeenbeter idee
krijgtvanhetboek.Luisterboekenzijnnietalleen
interessant voor mensenmet een visuele handi-
cap.Mensendieombepaalderedenengeenboek
kunnen vasthouden, kunnen zich toch toeleggen
ophunpassie,hetboek.Ookvoorallochtonendie
Nederlandswillenlereniszo’nluisterboekbelang-
rijk. Ze kunnen lezen én luisteren tegelijk. Ze
horendeuitspraakenlerendetaalopeenspeelse
manier.Daaromprobeerikluisterboekenterecen-
seren.Hetgeschrevenboekisbelangrijk,hetluis-
terboek evenzeer. Op zijn manier biedt het een
meerwaarde.”
Watbaartjezorgen?
EllenKil:“Ikbenbangdatdeinhoudvanietsof
iemand vaak ten koste gaat van de vorm. Soms
merkikdatmensenergensnaartoegaanomdater
eenbekendekopopdeaffichestaatennietomdat
hetinitiatiefheninteresseert.Mensenvormenzich
ookheelsneleenmening terwijl zeenkelafgaan
ophetuiterlijk.Ikvindhetzorgwekkenddatmen-
seniemandopheteerstegezichtafkeuren.Inmijn
vriendenkringzijnergeenmensendiedatdoen.
‘Jehebtdoenersendenkersinhetleven.Deerg-
stenzijndemensendiedenkendatzehetdoen.’
Dieuitspraakhingjarenlangaandemuuropmijn
kot.Jehebtmensendieietsuitdegrondstampen
enjehebteranderendiedatnaarzichtoetrekken
enmetdeeergaanlopen.Datziejeookbijpoli-
tici.Wieconstantindemediakomt…
Ik hoop voor iedereen dat de economische crisis
snelvoorbijmagzijnendatermeermiddelenvrij-
komen.Envoormezelf?Ikvraagmeafof ik iets
zal bereiken.Of zal ik als ik over veertig jaarop
mijnleventerugkijk,merkendatikernietveelvan
gebakkenheb?Momenteelhebikveelmensenom
meheendiemegraagzien.Maarerzijntochveel
mensendie als ze ouderworden, echt vereenza-
men. Ikwilnieteindigenmeteensomberenoot.
Dearbeidsmarktstaatnietwijdopenvoormensen
met een handicap. Niet alles is mogelijk. Werk
waarvoor een rijbewijs noodzakelijk is of visueel
overzichtzoalsineenboekenwinkelkanniet.Ook
een job waarvoor ik kinderen met een mentale
handicapinhetoogmoethouden,isnietvoormij
weggelegd. Ik zou me al heel gelukkig prijzen
mocht ik een job vindendie niet te veel vanmij
vraagt, waarvan ik ’s avonds niet te gespannen
thuiskomendieruimtelaatvoorhobby’s.Maarhet
liefstzouiknatuurlijkeenjobvindenwaarvoorik
memethartenzielkaninzetten.”
TekstHildeMasui
Foto’sFrançoisDeHeel
Ellen Kil: “Ik vind het heerlijk om met mensen samen te kunnen lachen én huilen.”
29
Zet Brugge op stelten!OKRA palmt Brugge in.
Op 8 en 9 april zwermen
OKRA-leden uit over de
binnenstad en genieten ze van
een fantastisch feest met
optredens, gezellig samenzijn
en lekker eten. Een tip van de sluier.
OKRA februari 2010
OKRA OP STAD
Arto MundoEigentijdse wereldmuziek.Nietalleenhetuniekeinstru-mentariumstaatdaargarantvoor,ookdecombinatievanzang,poëzieenverhaalzorgtvoor een boeiend optreden.Hunmuziekontroertenlaateensterkeindrukna.
AshelsAl twintig jaar top in deVlaamse folkwereld. Naastinstrumentale nummersbrengtAshelseengezongenrepertoire van swingendedansnummers en subtieleluistermuziek. De muziekheeft wortels in een oudetraditie maar klinkt fris enkleurteigentijds.
OKRA-promenadeorkestVijftigenthousiastegepensi-oneerden maakten van hunhobbyhunpassieenmusice-
ren samen in een orkest.Intussen kunnen ze puttenuit een rijk repertoire datvarieertvanlichtklassiekenbigband tot nostalgischefilmmuziek. Ze nemen jemee op een muzikale toerlangs Cole Porter, LeonardBernstein, Michel Legrand,EnnioMorriconeenSigmundRomberg.
Brugs Vocaal EnsembleHet repertoire vandit voor-aanstaandkoorvarieerttus-sen renaissancestukken enhedendaagse muziek.Kortom, voor elk wat wils.Het Brugs Vocaal Ensemble brengt zowel profane alsreligieuze muziek op eenschitterendemanier.
Muziek op maatDitensemblebestaatuitslui-tend uit beroepsmuzikanten
verbondenaanverschillendemuziekacademies en actiefbij de Vlaamse Opera, Il Novecento, Panache en hetFilharmonisch orkest van Vlaanderen.Zebrengeneenkwaliteitsvolle uitvoeringvan herkenbare en toegan-kelijke muziek. Voor OKRAstaantweeviolen,eenaltvi-ooleneencelloophetpodi-um.
BoombalEen hedendaags volksfeestdatzowelbijjongerenalsbijouderen aanslaat. Iedereendanst samen. Na een korteinitiatie door professionelelesgevers, speelt een live-groep ten dans. Folkdansvooriedereen!
DubaidaEenkameelinhethartjevanBrugge. Een eigenaardige
TebelevenOp8en9aprilkanjeopmeerdanveertiglocatiesgenietenvanoptredensvanheeldiverseartiesten.Zang,dans,klassiek,modern,toneel,poëzieofacrobatie.Eenvolledigprogrammaontvangjenainschrijvingmaarwezettenalvastenkeletopactsindeschijnwerpers.Alleoptredenswordendriemaalperdagopdezelfdelocatiegeorganiseerd.
30 ARTOMUNDO ASHELS OKRA-PROMENADEORKEST BRUGSVOCAALENSEMBLE
prinsmetdemimiekvaneenvorst die als een berber degrillen van zijn dier trot-seert. Een topartiest, jestaatmetopenmondtekij-ken naar deze steltenloperenjongleur.
Alkuone Meer dan 120 leden teltAlkuone. Ze brengen dansenvlaggenspektakelopeeneigentijdsemanier overal inBelgië,Europaendewereld.In Brugge treden ze op ineen beperkte groep maarzullen ze je zeker bekorenmet hun jonge, dynamischeen enthousiaste verschij-ning. Te bewonderen op deGroteMarkt.
Laurel en HardyZekomenzouitdefilmvanvroeger.‘Dendikkenendendunnen’.Hoezouhetzijnnu
tweeartiesteninhetvelvanhun beroemde voorgangerskropen? Guy en Marc gaanterugnaardegrondvandekomedie: ze brengen men-senaanhetlachen.
Marino Punk Accordeon met een hanen-kam.MarinoPunkisintusseneenbegrip.Hijtovertzoeenglimlachopjelippen.Eerderal veroverde hij de hartenvanhetpubliekopdeGentseFeestenenoptalvananderepodia.
Noah Chorny Theater op hoog niveau.Letterlijk dan. Noah klimthoogbovenjeuit,brengtjeaanhetlachenmetzijnfrat-senendoetjeversteldstaanmetzijnacrobatie.Eeninter-nationale ster in Brugge.Meerdandemoeite!
Maarervaltnogveelmeertebele-ven!Wat dacht je van een stads-wandelingbegeleiddoorprofessio-nele gidsen? Ze brengen je langspittoreske, indrukwekkende enonbekende stukjes Brugge. Zekerdemoeite!Meer dan tien musea zetten hundeurenopenvoorOKRA.Jekanergratis genieten van hun kunst-schatten.Valjelieverevenstilin’tYot indeMagdalenakerk,dankandatook.
TeproevenAlsdeelnemervanOKRAopstadkanjeterechtinéénvanderuimtwintigBrugserestaurantsdiehundeurenwagenwijdopenzettenvoorOKRA.Zeserverenjeeenlekkerewarmemaaltijdmetsoep,hoofdgerechteneendrankje.Brengje liever jepicknickmee, isdat geen probleem. Op verschil-lende plaatsen kan je je eigenmaaltijdnuttigen.
MUZIEKOPMAAT BOOMBAL
LAURELENHARDY
DUBAIDA ALKUONE
NOAHCHORNYMARINOPUNK
OKRA februari 2010
32
TebereikenJeregiobezorgtjeoptijdalleinfooverdever-voersmogelijkheden.Welkvervoersmiddelinge-legdwordt,watdeopstapplaatsenzijnenhoe-veeldekostprijsbedraagt.JekaninpikkenopditaanbodofzelfnaarBruggetrekken.Zowelvoorwiemetdebusalsvoorwiemetdetreinkomt,ligtdebinnenstadopwandelafstand.Ennatuur-lijkwordjewarmverwelkomd.
WanneerkanjijnaarBrugge?Op8april2010zijnalleOKRA-ledenuitOost-Vlaanderen, Limburg en de regio’s Mechelen,IeperenOostendewelkom.Op 9 april 2010 zijn alle OKRA-leden uit deregio’s Brussel, Oost-Brabant, Antwerpen,Kempen, Roeselare, Kortrijk en Tielt welkom.Woon je in regio Brugge, kan je kiezen welkedagjedeelneemt.Telkensvan10.00tot17.30uur.
Schrijfjenuin!Inschrijven voor deze fantastische dag kan tot28februaribijjetrefpunt.Vergeetvooralniettevermeldenofjeeenwarmemaaltijdwenst.Deelnameaandedagkost25eurometwarmemaaltijd, 10 euro zonder.Maak je gebruik vanhetvervoerdatjeregioaanbiedt,betaaljeeenbeetjeextra.
Watkrijgjeinruil?Enkelwievoorafinschreef,kangenietenvandetalrijkeoptredensendegeleidewandelingenenkan de Brugse musea gratis bezoeken. Elkedeelnemerontvangteen lanyardmeteventueeleenmaaltijdticket.Daaropstaatallepraktischeinfooverhetmiddagmaal.JeontvangtookeenstadsplanvanBruggemetdaarophetvolledigeprogramma.Ookdestart-plaats van de geleide wandelingen, de restau-rants en de openbare toiletten vind je eropterug.EenzorgelozedagvolBrugsplezier!
TekstNeleJoostens
OKRA OP STAD
OKRA februari 2010
32
EEn niEuwE toppEr van computErgoEroE pascal vynckE
In Digitale fotografie na 50. Het complete basisboek legt Pascal Vyncke in zijn bekende, toegankelijke stijl de mogelijkheden van het digitaal fotograferen uit, zowel voor de beginner als voor de gevorderde amateurfotograaf. Pascal Vyncke gaat veel verder dan een beschrijving van een digitaal fototoestel, of een handleiding om mooie foto’s te maken. Met de duizenden voorbeelden en praktische tips kun je meteen écht fotograferen, en kun je onmiddellijk aan de slag!
ISBN 9789020973938 | €29,95Uitgeverij Lannoo
Bestel dit boek bij de boekhandel of via www.lannoo.be
33
OKRA-SPORT
Hetiseenkilledagindecember.
Het is een beetje feest in
Evergem. Een stroom senioren
stapt het parochiecentrum bin-
nen. Deze gure ochtend vieren
zijhetslotmomentvan‘Elkestap
telt!’. In stijl. De cava, fruitsap
enborrelhapjesstaanklaar.Ook
voorArletteJanssens(66) isdit
eenfeestelijkmoment.
Hartinfarct
“Begin augustus kreeg ik een
hartinfarct.Gelukkigzonderern-
stige gevolgen. De arts raadde
me aan om dringend meer te
bewegenengewichtteverliezen.
Dat is makkelijker gezegd dan
gedaan. Tja, als astmapatiënt
bezorgt fietsenme te veel last.
Zwemmenkwamerooknietvan
en lopen zag ikniet zitten.Wat
moest ik dan? ‘Dat is toch sim-
pel’, zei de dokter. ‘Ga wande-
len!’Toevalofniet,onstrefpunt
gingnetvanstartmethetwan-
delproject ‘Elke stap telt!’. Een
uitgelezenkansvoormij!”
Niveau negen
“Ikhadmevoorgenomenomme
zekernietteforceren.Mijnknie-
en en heup spelen me immers
wel eens parten. Maar ik wilde
het zeker proberen. Na de
instaptest voelde ik me niet
overdreven vermoeid. Dat was
toch een opsteker. Ik mocht
starten op niveau negen. Zeker
niet slecht, gezienmijn recente
medische voorgeschiedenis.
Toch moet ik eerlijk bekennen
datiknaeenweekjebeslisteom
eenniveautezakken.Zokonik
altijdsamenmetiemandvande
groep stappen. Dat leek me
beter.”
Loeren op de stappenteller
“Ik keek elke week uit naar de
gezamenlijke wandeling. Ik was
enbennogsteedsheelgemoti-
veerd.Datisnietmoeilijk,hetis
echt plezant en het oefenpro-
gramma is goed haalbaar. Ik
vind het ook leuk om te horen
hoedeanderenhetstappenheb-
benervaren.Jestaaterimmers
meeopengaat ermee slapen.
Jeloertregelmatigeensnaarde
stappenteller. Logisch toch dat
je daarover wil praten tegen
elkaar?”
Knieën en heupen
Arletteglimtvantrots.“Natuurlijk
benikfierdatikhettienweken
volhield.Trouwens,wil jeweten
hoeveelgewichtikintussenver-
loor?Negenkilo!Bovendienheb
ikgeenlastmeervanmijnknie-
enenzijndeproblemenaanmijn
heup verdwenen. Dat allemaal
dankzij de combinatie van mijn
dieet en de wandelingen.
Dankjewel ‘Elke stap telt!’. Ik
voelmeookfitterenkiesminder
snel voor eenmakkelijke oplos-
sing. Zo laat ik de auto sneller
thuisals iknaarhetcentrumof
dewinkelmoet.Datistochsnel
anderhalve kilometer. Ik ben
echt blij dat we, nu de tien
wekenvoorbijzijn,wekelijkszul-
lenblijvensamenkomen.Zoblijf
ik fitengezond.Jazeker, ikkijk
volongedulduitnaardenieuwe
reeksinmaart.”
TekstWimBogaert
FotoEmyElleboog
In december vierden tientallen trefpunten het
slotmoment van ‘Elke stap telt!’. Dat gebeurde op
vele plaatsen heel feestelijk want ‘Elke stap telt!’
was een succes. Zowat alle deelnemers voelden
hun conditie verbeteren en ondervonden dat
stappen in groep héél leuk is. Ook in Evergem.
‘Ga wandelen!’
OokgeïnteresseerdomnetalsArlettedeeltenemenaan‘Elkestaptelt!’?
Inmaartstartdetweedereeks.Informeeralvastofjouwtrefpuntookdeelneemt
ofkijksnelopwww.okrasport.be.
Interesse?
Arlette Janssens: “Ik ben blij dat we blijven samenkomen.”
MENU
“Vroeger teelden we witloof in
vollegrond.Maaromwillevande
schaalvergroting en de concur-
rentie van de hydrocultuur gin-
genweopzoeknaaralternatie-
ven. Zo kwamenwe terecht bij
depreiteelt.Diewisseldenweaf
metstaaksnijbonen.Enwetast-
ten af of venkel ook voor ons
eengoedeoptiezouzijn.Venkel
is geen makkelijke groente om
tetelen,vooraldestructuurvan
de grond is cruciaal. Maar na
Helderwitte knol, groene veertjesVenkel in volle grond. Al heeft de groente Zuid-
Europese wortels en is ze hier nog niet helemaal
ingeburgerd, ook in Vlaanderen wordt de knol in grote
aantallen gekweekt. Op het bedrijf van François Van
den Bergh bijvoorbeeld.
twaalf jaar heb ik de teelt toch
voornegentigprocentonderde
knie.”
Weinig zorg
“Vanaf maart worden er regel-
matig venkelplantjes van vier
wekenoudgeleverd.Afhankelijk
van het weer, planten we die
sneluit.Datgebeurtmachinaal
op de groentebedden. Daarna
hebben de planten nog weinig
zorgnodig.Heelafentoedoen
weaanonkruidbestrijdingen in
dezomergevenwebladbemes-
tingbij.Ennatuurlijkmoetenwe
watergevenalshettedroogis.
Na ongeveer 66 dagen kunnen
wedevenkeloogsten.Datdoen
we ’smorgensvroeg.Nadatwe
deknollengekuisthebben,ver-
trekken ze minder dan zes uur
nadeoogstnaardeveiling.”
Schipperen
“Erzijnwelwatrisico’sverbon-
den aan de venkelteelt. In de
zomerkandegroenteschieten.
Dan moeten we snel oogsten,
anders lopen we het Flandria-
labelmis.Maarvooralde juiste
grondsoort isbelangrijk.Venkel
schuwtstikstofmaarheeftveel
kaliumnodig.Hethumusgehalte
moet net goed zijn. Het is tel-
kenseenbeetjeschipperen.
Deteeltvanvenkelwaszekerin
het begin een goede zaak voor
ons, we kregen een redelijk
goedeprijsopdeveiling.Maarin
2009 was de aanvoer vaak te
groot, tot 30 000 stuks per
marktdag. Dat drukt de prijs
natuurlijk. Telers schakelen de
voorbije jaren vaker over naar
venkel, de groente vraagt
immers geen grote investerin-
gen.
Ikeetzelfgraagvenkel,alhoef
ikhetooknietelkeweekopmijn
bord. We merken wel dat de
groente nog redelijk onbekend
is.Maaralsmensendeknolheb-
ben leren kennen, zijn ze vaak
enthousiast. Hij is heerlijk te
combineren!”
OKRA februari 2010
34
weaanonkruidbestrijdingen in
dezomergevenwebladbemes-
tingbij.Ennatuurlijkmoetenwe
watergevenalshettedroogis.
Na ongeveer 66 dagen kunnen
wedevenkeloogsten.Datdoen
we ’smorgensvroeg.Nadatwe
deknollengekuisthebben,ver-
trekken ze minder dan zes uur
nadeoogstnaardeveiling.”
“Erzijnwelwatrisico’sverbon-
den aan de venkelteelt. In de
zomerkandegroenteschieten.
Dan moeten we snel oogsten,
anders lopen we het Flandria-
labelmis.Maarvooralde juiste
grondsoort isbelangrijk.Venkel
schuwtstikstofmaarheeftveel
François Van den Bergh: “Met venkel is het heerlijk
combineren.”
Venkel
Venkel wordt vooral gesmaakt om zijn
witteknoldieeenlichtanijsaromaheeft.
Degroentewordtvooralgeteeld in lan-
denronddeMiddellandseZee,hoofdza-
kelijkinItalië.Daarkomtdeproductiein
deherfstopgangengaatzedoortothet
voorjaar.Indezomerzijndetemperatu-
reninZuid-Europatehoogomnogeen
mooiebolvormtekrijgen.Inonskoelere
klimaatwordtdebolgeteeldvanmaart
totnovember.
Bijaankoopmoetdevenkelknolwitzijn
en stevig aanvoelen. Let er op dat de
knolgeenbruinevlekkenheeft.Bewaar
degroentebijvoorkeurineenplasticzak
indekoeling.Indekoelkastkanjehem
éénweekbewaren.Oudeknollenworden
tevezeligvanstructuur.
Venkelkanzowelrauwalswarmwor-
den gegeten. Rauw is de smaak het
sterkst. Je kan venkel koken, stomen,
pureren,stovenofinsoepenverwerken.
Degroeneveertjeskanjegebruikenom
het gerecht te garneren.Rekenop250
tot300grvenkelperpersoonals jede
groente warm serveert. In een slaatje
volstaat100grperpersoon.
VenkelisrijkaanvitamineC,ijzerenis
bovendiencaloriearm.
Appelquiche met venkel en Parmezaanse kaas1 vel bladerdeeg ■ 2 appels ■ 1 venkel ■ 3 eieren ■ 1,5 dl room ■
100grgemalenParmezaansekaas■1nootjeboter■zout■peper.
Verwarmdeovenvoorop220°C.Snijddevenkelinfijneplak-
jes (1). Schil de appels, verwijder het klokhuis en snijd in
plakjes. Klop de eieren los met de room en meng er de
Parmezaansekaasdoor.
Blancheer de venkel 3 min. (2) Laat schrikken onder koud
waterendepdroog.Fruitdevenkelendeplakjesappelineen
nootjeboter(3).Laatafkoelen.
Bekleedeentaartvormmetbakpapier.Leghetbladerdeegin
devorm.Prikmeteenvorkgaatjesinhetdeegendekafmet
bakpapier en bakknikkers of spliterwten. Zet 7 min. in de
warmeoven.Haaluitdeovenenverwijderhetbakpapieren
debakknikkersofspliterwten.
Vuldetaartbodemmetappelplakjesenvenkel(4).Kruidmet
zoutenpeper(5).Giethetroommengselerin(6).Bak30min.
ineenvoorverwarmdeovenop200°C.
1
4
2
5
3
6
35
Venkel
Venkel wordt vooral gesmaakt om zijn
witteknoldieeenlichtanijsaromaheeft.
OKRA februari 2010
36
Venkel met knoflook500gr venkel ■½bospeterselie ■ 4 tenen look ■ 1,5dl
magereyoghurt■75grParmezaansekaas■1dl room■
zout■peper■1eetlepelcitroensap■2eetlepelsolijfolie.
Snijd het venkelgroen van de knol en houd het
apart.Maakdeknollenschoonensnijdzeinsmal-
le snippers. Was de peterselie en dep droog.
Pureersamenmetdelook,deyoghurt,deverkrui-
meldekaasenderoom.Kruidmetpeperenzout,
voegolijfolieencitroensaptoe.Mengdesausdoor
devenkelsnippersenserveermethetvenkelgroen.
Slaatje van venkel met gedroogde ham2venkelknollen■ 200grgedroogdeham■ 8 cl olijfolie■
2sneetjeswitbrood■3takjesdille■peper■zout.
Snijddevenkel in flinterdunneplakjesenbreng
opsmaakmetdehelftvandeolijfolie,peperen
zout. Verwijder de korst van het brood, snijd in
blokjesenbakinderestvandeolijfolie.Schikde
haminwaaiertjesopdebordenenverdeelhierop
de venkel. Garneermet de broodkorstjes en de
dilletakjes.
Venkelsoep met heilbot2uien■1venkel■1steranijs■boter■1,5dldrogewitte
wijn■1,5lvisfumet■peterselie■tijm■laurier■2dlroom
■300grgerookteheilbot■peper■zout.
Bakdeuiendevenkelmetdesteranijsopeenlaag
vuurinboter.Voegdewijntoeenlaat2min.uit-
dampen.Bevochtigmetdefumet,voegdekruiden
toeenbrengaandekook.Laatafgedektgaarkoken
gedurende 20 min. Verwijder de anijs, voeg de
roomtoeenmixdesoepfijn.Kruidmetpeperen
zoutenvoegdestukjesheilbottoe.
Aardappeltjes in de oven met venkel en rode ui15kleineaardappeltjes■2venkels■4rodeuien■500gr
kipfilet■1dlolijfolie■2theelepelskomijnzaadjes■2limoe-
nen■peper■zout.
Was de aardappelen en snijd ze middendoor.
Verwarmdeovenvoorop200°C.Legdeaardap-
pelenineenovenschaalenovergietzemetolijfolie.
Bak ze 15 min. in de oven. Snijd de kipfilets in
reepjes en bak in een pan. Kruid met peper en
zout.Snijddeuienendevenkelknolleninvier.Roer
deaardappeltjesomenvoegdegroententoe.Bak
alles nog eens 15 min. op 175°C. Bestrooi met
komijnzaadjesenkruidmetpeperenzout.Baknog
5min.enbesprenkelmetlimoensap.Serveermet
dekippenreepjes.
37
Forel met dille en venkelpuree4forellen■boter■2eetlepelsfijngesnedendille■2citroenen■
1kilokruimigeaardappelen■2venkelknollen■125mlroom■
zout■peper■nootmuskaat.
Verwarm de oven voor op 200°C. Was de forellen
onderdekraan.Depzedroog.Neemvoorelkeviseen
ruimvelaluminiumfolieenvetinmetboterofolie.Leg
opelkveleenforel.Legopdeviseenlepelboteren
watdille.Strooizoutenpeperoverdebinnen-enbui-
tenkant van de forellen. Doe ook wat boter, dille en
plakjescitroenindebuikholte.Vouwdefolielosjesom
de vis en maak de bovenkant en de uiteinden goed
dicht.Legdepakjesopeenbakplaatenlaatdevissen
gaar worden. Kleine forellen zijn gaar na ruim een
kwartier,grotehebbeneenhalfuurnodig.
Schil de aardappelen en snijd de venkelknollen in
smalle reepjes. Bewaar de groene veertjes. Kook de
aardappelen en de venkel gedurende 20min. samen
metwatzout.Gietafenstampdeaardappelenmetde
venkelfijn.Roerdepureesmeuïgmetderoomeneen
klontboter.Brengopsmaakmetpeper,zoutennoot-
muskaat.Roererhet fijngesnedenvenkelgroendoor.
Serveerdeforellenmetpartjescitroen.
Kabeljauw met venkel en rucola2 sinaasappels■½ citroen■ 1250gr venkel ■ 1 teen look■
500grkabeljauwfilets■30grkoudeboter■1dlwittewijn■
50grrucola■olijfolie■peper■zout.
Boenéénsinaasappelendehalvecitroenschoon.Schil
desinaasappelendecitroenheeldun.Hakdezeschil-
len heel fijn. Pers de sinaasappels en de citroen.
Verwijderhethartvandevenkelensnijdinheelfijne
repen.Bewaarhetgroen.Bestrooidekabeljauwmet
zoutenpeper.Verhitdeolijfolieenbakdevishierin
3min.aanelkezijde.Neemuitdepanenhoudwarm.
Voeghetvruchtensapendewittewijnbijhetbakvet
van de vis en laat de saus inkoken. Snijd de koude
boterinkleinestukjesenklopzedoordesaustotdie
lichtbindt.Mengsinaasappel-encitroenschildoorde
saus.
Verhit een beetje olijfolie in een wok en roerbak de
venkelrepenmet de geperste look gedurende5min.
Schepderucoladoordevenkel.Serveerdevisopeen
bedjevanvenkelenrucola.Gieterwatsausomheen.
Lekkermettagliatelli.
TekstNeleJoostens
Foto’sEmyElleboog,JürgenDoom 37
OKRA februari 2010
38
FILM
Schindler’s listhadhetoverdealgemeenbekende
engoedgedocumenteerdesituatievandejodenin
de concentratiekampen. John Rabe daarentegen
brengt een vrijwel onbekende bladzijde van de
geschiedenisinbeeld.
In 1937 viel het Japanse leger de Chinese stad
Nankingaan.DeDuitse zakenmanennazisympa-
thisantJohnRabewaserdirecteurvandeSiemens-
fabriek. Hij stelde bij de eerste luchtaanval de
fabrieksterreinenopenalsschuilplaatsvoorChinese
arbeiders en burgers. Rabe hoopte dat de grote
nazivlagbovendefabriekdeJapansepilotenervan
zouweerhoudendegebouwenvandeDuitsebond-
genoottebestoken.Datlukteinderdaad.
Enkele dagen later rukten de Japanners de stad
binnen en richtten er een waar bloedbad aan.
Daarbijwerdenongeveer300000burgersgedood.
EencomitévanEuropeanendie inNankingwoon-
den, wist te verkrijgen dat er een internationale
veiligheidszoneingesteldwerd.Daarkondenmeer
dan250000Chineseburgersinveiligheidgebracht
worden. Later eerden de Chinezen John Rabe als
voorzitter van dit comité. Zij noemden hem een
‘levendeBoeddha’terwijldeNew York Timeshem
als‘deChineseSchindler’betitelde.
Een spectaculair epos
Op basis van de dagboeken van Rabe draaide de
DuitseregisseurFlorianGallenbergereenfilmover
degebeurtenisseninNanking.John Rabewerdeen
groots opgezette, klassieke spektakelfilm. De uit-
werkingvanGallenbergersfilmkanmenbezwaar-
lijkorigineelnoemen.Allemogelijkeclichésvanhet
genrewerdenerinverwerkt.Zozijnerdespecta-
culaire bombardements- en gevechtsscènes, het
laatste schip met Europese vluchtelingen dat de
havenverlaatendedronkenverzoeningsscènetus-
senRabeendeAmerikaansedokterdiehemzijn
nazisympathieënverwijt.Gallenbergerschuwtook
hetgrotesentimentniet.Eennettenadrukkelijke
geluidsbanddiedebeeldenmeerstuurtdanonder-
steunt,wakkertditsentimentnogaan.
Uitstekende vertolking
Maardefilmbevatookeenaantalecht‘pakkende’
momenten. Vooral als Gallenberg de gruwelijke
oorlogsmisdadenvandeJapannerstoont,weethij
aangrijpendebeeldentebrengendienetnietover-
trokkenzijn.IneenuitstekenderolzetUlrichTukur
een genuanceerde en geloofwaardige John Rabe
neer. De acteur maakt duidelijk dat zelfs al was
Rabe een overtuigd nazi, hij tot het uiterste ging
omdeChineseburgerbevolkingbij testaanen te
beschermen.
John Rabe iseenepische filmdieeen interessant
beeldbrengtvaneenweinigbekendstukjeheden-
daagsegeschiedenis.Hetwerdeenfilmdieboeiend
enmeeslependgenoegisomeengrootpubliekaan
tespreken,ondanksdeclichébehandelingendeaf
entoeoverdrevensentimentaliteit.
TekstWillyVerbestel
De Chinese SchindlerDatJohn Rabe metSchindler’s listvergelekenwordt,isonvermijdelijk.Beidefilms
handeleningrotelijnenoverhetzelfdethema:tijdensdeTweedeWereldoorlogredt
eenDuitsereenaantalmensenvaneengewissedood.Maardaarstoptdevergelijking.
Als Gallenberg de gruwelijke oorlogsmisdaden toont, brengt hij
aangrijpende beelden.
GROEN
Spinazie uit eigen tuin, flinterdunne boontjes die
smeltenopdetong,eenknotsgekpompoentjeom
dekinderenteplezieren,eenspitskooltjemetklas-
se,eenkruidigblaadjevoorindezomersla.Hetzijn
exclusievedelicatessenineentijdvangifspuitenen
fastfood.Heteigenmoestuintjedientomdefijnzin-
nigeetersteverleidenmetdesmakelijkstevitami-
nen:knapperigversegroenten,enkelbesproeidmet
een wolk regenwater en overgoten met een zon-
lichtesausuiteenhemelsvaatje.Enzijnkroppen
sla,monumentalekolen,bloemkolenenvuistdikke
uiengeenpareltjesvankwekerskunst?Hetisverge-
tencultuur.Maarzonderdeveredelingskunstenhet
selectiewerk van tientallen generaties zouden
groentenhooguitlosseblaadjeszijnenbloemkolen
eruitzienalseendoorgeschotensla.
De lente van de moestuinHij is een tijdje weggeweest. Oubollig, je weet wel. Maar hij is helemaal
terug. Meer nog, geen lusthof zonder moestuintje. De moestuin is
modieus. En zelfs op balkon en terras groeit er sla en dikken de radijsjes.
Heerlijk vers!
Plant alles door elkaar
Ineenpiepkleinemoestuin,eenverhoogdebakof
zelfs inpottenplant jegroentenhetbest lukraak
doorelkaar.Datheeftonvermoedevoordelen.Het
allegaartje aan geuren dat deze combinatieteelt
vangroentenenkruidenverspreidt,brengtinsec-
ten indewarenbelagersopeendwaalspoor.Zo
beschermenuienenwortelenelkaar.Lekkergeu-
rendebloemenalszomerviolierenenstrafriekende
kruiden leggen een beschermende geurlaag rond
Het eigen moestuintje dient om de fijnzinnige eters te verlei den met de smakelijkste vitaminen.
De grote moestuin ligt klaar.
39
OKRA februari 2010
ITEM
vele groenten. En grijze alsem, fijnbladige basili-
cum,citroenkruid,lavendel,bontesalieenandere
kruiden zorgen voor smaakvolle randjes aan het
groentebed.Dilleismetzijnijleloofenzijnbleek-
gele bloemschermen een pittig tussendoortje.
Goedecombinatieszijndanook:prinsessenbonen,
tuinkruiden, witte kool en bloemkool. Ook aard-
beienmetbonen, spinazie enuien.Of kolenmet
biet,uienenalletuinkruidenenaromatischeplan-
ten.Anderegoedecombinatieszijnwortelenmet
uien,sla,aardbeien,tomatenenradijs.Rodebie-
tenmet koolrabi en ui. Ook spinazie en aardap-
pelen tekenenalshetwareeenperfectsamenle-
vingscontract.
In bloembakken en potten zul je wel een prima
potgrondmoetengebruiken.Potgrond,geengewo-
netuinaarde,wantdiedroogt tesneluitenblijft
meestalnietluchtiggenoeg.
Snel maar niet te vlug
De meeste groenten worden eenjarig gekweekt.
Eenfraaiemoestuinkandussnelwordengereali-
seerd.Wanneerdevorstuitdegrondis,kanjeje
bezighoudenmethetvoorbereidendewerk.Teken
eenplan.Zorgvoorvoldoendehagenenbeschut-
ting.Groteremoestuinenwordenmeestalvrijgeo-
metrisch aangelegd. Dat werkt het makkelijkst
achteraf. Verwijder alle onkruid en spit de grond
om. Haal een goede zaadcatalogus en maak je
keuze.Dat gaat binnenbij de haard, ook als het
vriestdus.Meestalstaandaarookdetijdstippenin
waaropjekanbeginnenzaaien.Vanafmaartkanje
In lichtjes verhoogde perken hebben groen-ten geen last van overtollig water.
Een ronde moestuin als een rijkelijk versierde taart.
Op mooie rijtjes zijn groen-ten niet altijd gewapend
tegen hun belagers.
Oude tuiniers met vele, vele jaren ervaring,
eenbruinejas,eenbroekinde laarzeninde
vroege lente of losjes bengelend boven de
klompen indezomer.Zijwistenallesennog
veelmeer. Zewarenwijs.Geen groente had
geheimen voor hen. Geen kwalijk beestje,
geen goor schimmeltje of ze bestreden het.
Vaakmetgif,wantdatwastoeneentekenvan
detijd.Enookzijwildennietachterblijvenbij
devooruitgangvanweleer.
Een keer heb ikmijn jongemoestuin samen
metdeopavanmijnvrouwgespit.Hij78, ik
28.Naeenhalfuurstondikdrievorenvoor,na
Nooit te vroeg
40
41
meer info:
056 35 85 85
Gratis en vrijblijvende offerte—
Korte leveringstermijn (vanaf 1 week)—
Dienst na verkoop (24u/24)—
Gratis subsidieadvies—
Conform wetgeving—
Diverse afwerkingen —
Batterijvoeding
NV Coopman Liften | Heirweg 123 | B-8520 Kuurne
T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65 | comfortlift@coopman.be | www.coopman.be
NV Coopman Liften
Heirweg 123 | B-8520 Kuurne
T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65comfortlift@coopman.be | www.coopman.be
SA Coopman Liften
Heirweg 123 | B-8520 Kuurne
T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65comfortlift@coopman.be | www.coopman.be
SA Coopman Liften
Heirweg 123 | B-8520 Kuurne
T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65comfortlift@coopman.be | www.coopman.be
SA Coopman Liften
Heirweg 123 | B-8520 Kuurne
T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65comfortlift@coopman.be | www.coopman.be
NV Coopman Liften
Heirweg 123 | B-8520 Kuurne
T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65comfortlift@coopman.be | www.coopman.be
SA Coopman Liften | Heirweg 123 | B-8520 Kuurne
T 056 35 85 85 | F 056 35 58 65 | comfortlift@coopman.be | www.coopman.be
NAAM
stuur ons deze bon voor meer inlichtingen
STRAAT - NR.
POSTNR. - GEMEENTE TEL.
V04.1209
Onze traplift ... ... Uw comfort
V04_0109.indd 1 28-12-2009 17:29:44
Kom volop genieten aan de laagste prijzen tijdens de
Nieuwpoortse Seniorenweekin Hotel Sandeshoved
gelegen op de verkeersvrije zeedijk van Nieuwpoort-Bad,
tel. 058 22 23 60 | fax 058 23 95 23info@sandeshoved.be | website: www.sandeshoved.be
Hotel Sandeshoved | Zeedijk 26 te 8620 Nieuwpoort-Bad |
■ van maandag 22 februari tot maandag 1 maart 2010■ van maandag 15 november tot maandag 22 november 2010■ van maandag 22 november tot maandag 29 november 2010(of van zondag tot zondag)
Een echte aanrader met vele activiteiten! Begeleide natuurwandeling, bingo, petanque, hobby, fi lm, uitstappen met toeristisch treintje, bezoek aan Oostende, cake-namiddag, …
Formule:■ logement op een kamer of studio/appartement■ in halfpension:■ ontbijtbuff et & middag- of avondmaal
(saladbar en dessertbuff et inb.)■ welkomstdrink, mosselfestijn en een gastronomische brunch
Prijs: ■ € 260 p.p. met 2 pers. op een kamer■ € 310 p.p. met 2 pers. op een studio/
appartement. Bijkomende persoon op studio/appartement: € 174
■ € 275 p.p. alleen op een kleine single■ € 335 p.p. alleen op een grote single
Informeer naar onze andere interessante arrangementen, wij sturen u onze brochure op:
danaandeslag.Uien,lookenslakunnendanwor-
dengeplantenvroegeerwtengezaaid.Latervol-
genaardappelen,kolen,eenjarigekruiden,bonen,
pompoenenennogzoveelmeer.Wieeenkasbezit,
kannogvroegeraandeslagenkanveleexotische
groentenzaaienentelenzoalstomaten,paprikaen
aubergine.Overenkelemaandenkan jegenieten
vaneenprachtvaneenmoestuinenvande lek-
kerstegroentendieerzijn,namelijkdegroenten
diejezelfinjouwmoestuintjeplukt.
Tekstenfoto’sIvoPauwels
Radijsjes: frisse, knapperige voorjaarsgroente.
twee uur een kwart moestuin achter. Mijn
wangenwarenroodvandeinspanningenvan
schaamte.Hijwon.
“Weet je wanneer je erwten mag beginnen
zaaien?”vroeghij langszijnneusweg.“Nee,
nee, geen idee”, antwoordde ik hijgend.
“Wanneerjemetjeblootgatopdegrondkan
zitten.Danisdelentein’tlandenkiemenze.”
Ik heb gewacht tot hij met zijn zwarte fiets
traagdestraatuitreedenhebhet,achterde
haagendusuithetzicht,geprobeerd.
Deerwtenhebikpaswekenlatergezaaid.
BOEKEN
De VerlorenenDeCanadeseschrijfster, journalisteendocumen-
tairemaaktsterKimEchlin (1955) leverdemetDe
Verlorenen een poëtisch pareltje af. Hoewel het
verhaalafgedaankanwordenalseenbanale lief-
desgeschiedenis, is het boek toch een beklijvend
historischdocument.Centraalstaandeverschrik-
kingenendegevolgenvanhetRodeKhmer-regime
in Cambodja. De roman is fragmentarisch opge-
bouwdmaardekortepassageszijnzeerbeklijvend
inhuneenvoud.
Montreal1979.DezestienjarigeAnneGrevesont-
moetdeCambodjaansevluchtelingSerey.Hijver-
lietzesjaareerderzijnland,wegvanhetPolPot-
regime. Ondanks de felle tegenstand van haar
vader, begint Anne een relatie met de oudere
Serey. Na de val van het Rode Khmer-regime,
keertSereyterugnaarzijnvaderland.Hijgaatop
zoeknaarzijn familie.Tien jaarhoortAnneniets
van haar grote liefde.Uiteindelijk besluit ze naar
Cambodja, Rusland of Zweden?
hemopzoektegaan.Zevindenelkaarinderdaad
terug en hun liefde blijkt onaangetast. Maar
opnieuwverdwijntSerey.Anneontdektdathijhaar
heeft voorgelogen over zijn politieke activiteiten.
ZegaatnogeenkeeropzoeknaarSereyomhem
teredden.
De grote thema’s van dit boek zijn die van
de Griekse tragedie: eeuwige liefde en trouw,
verlies en vergeving en zin voor rituelen. Echlin
verwerktdethema’sineenintimistischliterairlief-
desverhaal.
SashenkaAlsdeBritseauteurMontefioreeenromanschrijft
diezichafspeelt tijdensdeStalinistischeperiode,
isdehistorischeachtergrondcorrect.Daarkunnen
we zeker van zijn. Deze historicus, begeesterd
door Rusland, schreef immers een schitterende
biografievanStalin.
Sashenka is een boek de naam ‘roman’waardig.
Eenrechtlijnig,spannendverhaaldatleestalseen
KimEchlin,De Verlorenen,DeBezigeBij,Amsterdam,2009,233blz.,17,90euro.
SimonMontefiore,Sashenka,DeBoekerij,Amsterdam,2009,480blz.,19,95euro.
HenningMankell,De Daisy Sisters,DeGeus,Breda,2009,633blz.,24,90euro.
Kim Echlin.
© J
anet
Bai
ley
OKRA februari 2010
42
Een kleine wereldreis waarvoor je je zetel niet uit hoeft. Ideaal
toch? Deze maand bieden we je de wereld in boeken. Verdiep
je in de Russische geschiedenis, neem een duik in Cambodja
tijdens het Rode Khmer-regime en werp een blik op de
achterkant van de Zweedse samenleving.
treinenbovendiendelezercon-
fronteert met een stuk heden-
daagse geschiedenis. Ook voor
zij die geen historische studies
ofbiografieënwillenlezenzeker
eenaanrader.
Sint-Petersburg, 1916. Sashenka Zeitlin, dochter
vaneenJoodsedelman,iszestienalsderevolutie
voor de deur staat. Terwijl haar moeder zich
ophoudt in de mondaine twijfelachtige kringen
rondRaspoetin,wijdthaaroomSashenkaininde
leerendeideeënvanMarxenLenin.’sNachtsgaat
zeoppadalskoeriervoordenieuwerevolutionaire
beweging.Twintigjaarlatervindenwehaarterug
alseengetrouwdevrouwmettweekinderen.Haar
echtgenoot is een van de vertrouwelingen van
Stalin.Dezuiveringenzijnaanhaarvoorbijgegaan
enzeleefthet(rijke)leventjevandepartijbonzen.
Maar dan waagt ze een stap met verstrekkende
gevolgen.Diezalhaarhelelevenendatvanhaar
geliefdenophunkopzetten.
Meerdanvijftigjaarligthaarlevenbegraveninde
archieven tot een historica de opdracht krijgt de
waretoedrachtuittepluizen.Alslezerkijkjemee.
SimonMontefiorelevertgeenromaneenNobelprijs
waardigmaareenspannendenontspannendboek.
Ondanks het dikwijls grillige thema, zal deze
romanvelenbekoren.
De Daisy SistersDeZweedseschrijverHenningMankellvoorstellen,
is waarschijnlijk overbodig voor detectivelezers.
Wiekenterdegeestelijkevadervandemelancho-
lischeinspecteurKurtWallanderniet?MaarMankell
schrijftmeerdanlouterthrillers.De Daisy Sisters
bijvoorbeeld, is inderdaad geen detectiveverhaal.
Ditlijvigboekbeschrijfthetlevenvandriegenera-
tiesvrouwenuithetZweedsearbeidersmilieu.Het
iseensociaaldramadateenanderekijkgeeftop
de schijnbaar rijke en geëvolueerde Zweedse
samenleving.
Het verhaal speelt tussen1941en1981envolgt
grootmoeder, dochter en kleindochter. Elk perso-
nagewordt voorgesteldmet zijn dromen en ver-
wachtingen.Maar telkens spattendiedromenals
zeepbellenuitelkaar.Ligthetaandeopvoeding,de
samenleving,hetkarakter,eenerfelijkebelasting?
Wiezalhetzeggen.Zeker isdatdedrievrouwen
moetenblijvenvechtenomhethoofdbovenwater
tehouden.Tochzijnzegeenfeministen,zeonder-
gaanbijnagelatenhunlot.
De Daisy Sistersisgeenoptimistischboeken-op
enkele uitzonderingenna - komendemannener
nietgoeduit.Tochisheteeninteressanteroman
geworden die de andere kant van de medaille
toont.Ondanksde lijvigheidvanhetboek,houdt
Mankellerdevaart in.Ditboekzalzekerbijvele
vrouwen in de smaak vallen. Maar ook mannen
mogenhetnietzomaaropzijleggen.
TekstAnnemieVerhenneenHugoVerhenne
Simon Montefiore. Henning Mankell.
De grote thema’s van dit boek zijn die van de Griekse tragedie: eeuwige liefde en trouw, verlies
en vergeving en zin voor rituelen.
43
© C
ato L
ein
OKRA februari 2010
44
GEDICHT
Watkanikvoorjedoen,ikheballeenmaarwoorden.
Metdiemuziekhebikonshuisgebouwd,mijnleven
Vernieldomtoetezienofdooddemoeitewaardis,
Ofikdaarwegmeekanzondertemoetensterven.
Watkanikvoorjedoen,ikmoettochvanjeblijven.
Ikhebjetochopmijgenomenzonderjetenemen,
Zondermetegevenwantikbenalleenmaarjij.
Ikbenalleenmaarjijgeweestomniettemoetenzijn.
Ikbenalleenmaarjijgewordenomnietiktezijn.
Datiseenlaffeliefde,Zoet,vergeefhetmij.
Watkanikvoorjedoen,ikbenalleenmaarwoorden,
Woujeworden,wouonswordenzondermij.
LeonardNolensUit:Liefdesverklaringen, Gedichten,
Querido,1991.
Zonder mij
45
Hondse Oorlog!Overhetverhaalvanmensen
endierenindeGroteOorlog.
Bij het uitbrekenvandeEerste
Wereldoorlog in 1914, speelde
hetdiereenbelangrijkerolinde
Europesesamenleving.Hetwas
tegelijkertijd een bron van rijk-
dom en een werkkracht. Na
afloop van de strijd bleek het
dierdezevooraanstaandeplaats
verlorentehebben.Hetconflict
was dus een scharniermoment
in de verhouding tussen mens
endier.
Een tentoonstelling over dieren
in de Grote Oorlog illustreert
nietenkeldiekentering.Omdat
zehetverhaalvanmensendier
in de loopgraven of de bezette
zones vertellen, lichten de ten-
toonstellingsmakers ook het
conflictzelftoe.Enzokomtmet-
eenonzegeschiedenisinbeeld.
Bij Ensor op bezoekWaar anders dan in Oostende
wordt de honderdvijftigste ver-
jaardagvanEnsorgevierd?Ensor
bleef immers zijn leven lang
trouw aan de koningin der bad-
steden. Mu.ZEE brengt in
Oostendevoordeeerstekeeralle
beeldende kunstenaars, schrij-
vers, cineasten, museumdirec-
teursenverzamelaarssamendie
een bezoek brachten aan de
meester. O.a. werken van
Kandinsky, Nolde en Vuillard
reizen hiervoor speciaal af naar
Ensors geboortestad en voeren
ergesprekkenoverpolitiek, lite-
ratuurenkunst inhetatelieren
de woonkamer van de meester.
Deze kamer, het Blauwe Salon,
vormt het kloppend hart van de
tentoonstelling. Bij Ensor op
bezoekiseententoonstellingmet
enoverJamesEnsor,geziendoor
deogenvanzijnvelegasten.Een
kunsthistorische blik vanuit de
wereldopEnsorenOostende.
Imágenes del MexicanoIn het Brusselse Paleis voor
SchoneKunstenloopteenuitge-
breid Mexico-festival. In de
hoofdtentoonstelling schetsen
demakersaandehandvaneen
boeiende selectie schilderijen,
sculpturen, foto’s en films het
beeldvan‘deMexicaan’doorde
eeuwen heen. Van het preco-
lumbiaanse tijdperk over de
koloniale periode tot de onaf-
hankelijkheid en het moderne
Mexico uit de twintigste eeuw.
Eententoonstellingdieaantoont
dat ‘de Mexicaan’ niet in één
beeldtevattenis.
OpdetentoonstellingFrida Kahlo
y su mundowordtingezoomdop
de Mexicaanse artieste Frida
Kahlo(1907-1954).Dezekunste-
nares staat bekend om haar
symbolische en surrealistisch
ogendezelfportretten.
Info
Tot11april2010inhetKoninklijkLegermuseum,Jubelpark3,1000Brussel,027377833,infocom@klm-mra.be,www.klm-mra.be.Openvandinsdagtotzondagvan9.00tot12.00envan13.00tot16.45uur,luchtvaarthalopenvan9.00tot16.45uur.Toeganggratis.Bereikbaar:trein:stationMerodeofSchuman;tram81,82;bus12,21,22,27,28,36,61,80.
Info
Van13februaritot29augustus2010inMu.ZEE,KunstmuseumaanZee,Romestraat11,8400Oostende,www.kunstmuseumaanzee.be,059508118.Vandinsdagtotzondagvan10.00tot18.00uur.Tickets:9euro;55+7,50euro.Gratistottwaalfjaar.
Info
Imágenes del Mexicanolooptvan11februaritot25april2010inhetPaleisvoorSchoneKunsten,Ravensteinstraat23,1000Brussel,025078200,www.bozar.be.Openvandinsdagtotzondagvan10.00tot18.00uur,donderdagtot21.00uur.Tickets:9euro,60+7euro.
uitjES
Maakkansopeenduoticket!Kijkopblz.53.
Maakkansopeenduoticket!Kijkopblz.53.
Ensor in zijn atelier, 1948Patrick Florizoone, James Ensor Archief, Gent.
OKRA februari 2010
46
UIT
“SindsMünsterin2004totmeest
leefbare stad ter wereld werd
uitgeroepen, stikt het hier van
de toeristen”, pocht Karolien
Dijckmanns,onzegids.“Eenver-
rassendeontdekking,geeftoe?”
Gelijk heeft ze. Als Hanzestad
was Münster in 1648 belangrijk
genoeg om bisschoppen en
wereldleiders te verenigen. Ze
ondertekendenereenbelangrijk
vredesverdrag. Vandaag blijkt
dezeWestfaalsestadeenmoder-
nestadmeteencompacthisto-
risch centrum te zijn. Hippe
winkelgalerijen, middeleeuwse
gebouwen,kerkenenhotelsvor-
meneenharmonischgeheel.
Fietswasstraat
Karolien: “Münster is dé fiets-
stad van Duitsland. Fietsers en
voetgangers hebben altijd voor-
rang. Je vindt hier veertig kilo-
meter aangelegde fietspaden.
Fietsenwordentrouwensnetals
bij jullie niet gestolenmaar uit-
geleend! Om zich van de ene
uitgaansbuurtnaardeanderete
begevennatuurlijk.Eenfietskan
je huren voor 70 cent per dag,
7europermaanden70europer
jaar.Ineenondergrondsegara-
ge pal in het centrum kunnen
3300fietsengestaldworden.Er
is zelfs eenwasstraat voor fiet-
sen. En je kan er je stalen ros
laten herstellen. Het openbaar
vervoerfunctioneerthierboven-
dienprima.Omdetienminuten
heb je een bus naar diverse
bestemmingen.”
“Webevindenonsinhethartvan
de stad, op de Prinzipalmarkt.
Alle huizen in deze omgeving
werden tijdens de Tweede
Wereldoorlog platgebombar-
deerd. Slechts één gevel bleef
overeind.Jeherkenthemaande
originele luiken. De andere
gevels werden heropgebouwd
naar oorspronkelijk model. Het
wijnhuis bevindt zich naast het
raadhuis. Achter dit pand werd
vroegerbiergebrouwen,dever-
gaderingenkondenweleensuit-
lopen! Veertig huizen zijn
beschermd,neonreclame isver-
boden op de Markt. Winkeliers
mogenalleengoudenenzwarte
letters gebruiken voor hun uit-
hangborden.”
De hand en de haan
“In de raadzaal bevindt zich de
beroemde Vredeszaal waar nog
steeds nieuwe raadsleden
beëdigd worden. Het beroemde
Waar het regent of de klokken
luiden. Waar dwaallichtjes de
kerktoren bewonen. Waar de haan
in het raadhuis zetelt. Waar er meer
fietsen zijn dan inwoners.
Vredig Münster
De enige authentieke gevel op de Prinzipalmarkt.
47
VredesverdragvanMünsterwerd
op30januari1648ondertekend
in het Krameramtshaus en op
15 mei bezworen in deze
Friedenssaal.Ditverdragmaakte
een einde aan de Tachtigjarige
Oorlog.DeVredevanMünsteris
eenonderdeelvandeVredevan
Westfalendiein1648tweegrote
Europese oorlogen beëindigde:
inOsnabrückslotenDuitslanden
Zweden vrede waardoor de
Dertigjarige Oorlog beëindigd
werd,inMünstermaaktenSpanje
en de Noordelijke Nederlanden
een einde aan hun conflict. Dat
betekende tegelijkertijd dat de
NoordelijkeNederlandenofficieel
als onafhankelijk land werden
erkend.Münsterwasvoorname-
lijk katholiek terwijl Osnabrück
protestantswas.Detweepartij-
en konden niet worden samen-
gebracht.FabioChigi,depause-
lijke nuntius, voerde hier acht-
honderd onderhandelingsge-
sprekken.Hijpendezijnervarin-
genneerindichtvormennoem-
de Münster ‘mijn stad van de
regen’.Hijvondonsbierniet te
drinken,onszwartbroodniette
vreten en verbaasde zich over
het groot aantal varkens in de
stad. Toch bleef hij hier zeven
jaarlang!”(lacht)
“DeVredeszaal isuitgerustmet
een prachtige lambrisering in
Westfaalseeik.Dekroonluchter
isvanVlaamsemakelijenbevat
eenbeeld vandeMadonnavan
Mechelen. Enkele vitrines ont-
hullen merkwaardige zaken. In
denietverlichtestaaneenhand
en een schoen uitgestald. De
hand isvijfhonderd jaarouden
afkomstig van een dertigjarige
man die vermoord werd. Men
hakte een lichaamsdeel af en
bracht dit voor de rechter als
bewijs. De schoen behoorde
wellicht toe aan een adellijke
dame. Aan de verlichte vitrine
hangt een ander verhaal vast.
Daarinstaateenfraaigedreven
enverguldezilverenbokaalinde
vorm van een haan. Dit stuk
werdvermoedelijkrond1600in
Nürnberg vervaardigd. De gou-
den haan verwijst naar een
mooie legende. Uitgehongerd
door belegeraars, wou een
raadsmanzijnlaatstehaanvoor
zijn kroost in de pan hakken.
Maarhetdiervluchttedestads-
muren op. Toen de bezetter de
haan in het oog kreeg, conclu-
deerdehij dat de inwonersnog
lang niet uitgehongerd waren,
anderszoudenzehunpluimvee
niet vrij laten rondvliegen. Ze
trokken verder. Zo redde de
haandestad.”
Tatort
Metderugnaarhetraadhuiskijk
jeuitopdeDom.Gebouwdopde
hoogsteplaatsinMünster,zestig
meterbovendezeespiegel.Hier
vertrekt omhetuur een toeris-
tentreintjedat jebijdemooiste
plekjes vanMünster brengt. De
Domenhetbisschoppelijkpaleis
ernaast zijn opgetrokken in bij-
zondere zandsteen die tachtig
procentkalkbevatenzeerwei-
nig metaal. Dat geeft de steen
zijn mooie zachtgele tint en
maakthemgoedbewerkbaar.De
zwarteresteenbevatmeer ijzer
enslaatdaaromsnelleruit.Rond
de Dom mochten alleen kleine
huizen gebouwd worden. Ze
staanineenhalvecirkelrondde
kerk.Bekijkdehuisjesengeniet
ondertussenvandegratisvoet-
massage die de duizenden kin-
derhoofdjesjeschenken!
HetstandbeeldvandeKiepenkerl
bevindt zich op het Spiekerhof.
De Kiepenkerl was een wande-
lendehandelaar.MetzijnKiepof
mandopderugtrokhijvandorp
naarstadenverspreiddedelaat-
De Sint-Paulusdom.
Idyllisch wandelpaadje langs de Aa.
OKRA februari 2010
48
ste nieuwtjes. Mensen polsten
hem welke meisjes ‘iets aan de
voetenhadden’.Daarmeebedoel-
den de inwoners van Münster
vrouwen die vruchtbare grond
bezatenendusgegeerdepartijen
waren.Opdeboerderijenbekeek
de Kiepenkerl de klompen die
voor de deur stonden. Hing er
veel akkergrond aan, was het
goede,rijkegrond.Inhetandere
geval bezaten de boeren zand-
grond,nietzovruchtbaardus.
Ondertussenbelandenweaande
Liebfrauen- of Überwasserkirche
met ernaast de moderne Dio-
zesanbibliothek die er uitziet als
een gigantische boekenkast.
Vooralinhetzonlichtlijktdekleur
van de travertijn, een natuur-
steen, verrassend goed op de
zandsteen van de aanpalende
kerk.
Aandeoverkantligthetantiqua-
riaatdatzowelvoordeKrimiserie
Tatort als voorWilsberg als set
werd gebruikt. Even verderop
komjeinhetuitgaansgebiedvan
de wijk Kuhviertel. In de
KreuzstrasseligtMünstersoudste
enenigeovergeblevenbrouwerij,
PinkusMüller.Nietalleentypische
bierenschenktmener,ookvoor
een stevig Duits maal kan je er
terecht.Indezebuurtvindjewel
meertypischeWestfaalseeet-en
drankhuizen. Een suggestie?
ProbeereenseenTöttchenofeen
Pfeffer-Potthast.
Drie lichtjes
Niettediepinhetglasgekeken?
Misschien nog een laatste ver-
haaltje voor het slapengaan. In
de hoogste werkplaats van de
Lambertikerk zetelt de toren-
wachter. Iedere avond behalve
dinsdagbeklimthijde298treden
vandetoren,nadathijzichbijde
brandweermeldde.Tussennegen
uur en middernacht toetert hij
omhethalfuurnaarzuidennaar
noord. Vroeger moest hij vooral
naar brand uitkijken. Hij moest
zich strikt aan drie regels hou-
den.Nietdrinkenmetzijnvrien-
den, de vrouwen beneden laten
en zijn nachtpot niet van boven
naarbenedenkieperen.Zondigde
hij,werdhijontslagen.Jekanje
voorstellendatervaakeenwissel
vanwachtwas!
Zeg eens Aa
De ietwat verscholen Clemens-
kerk, omringd door een neoba-
rokketuin,iseenbezienswaardig
kerkje met adembenemende
akoestiek. Een huwelijk dat hier
voltrokken wordt, houdt statis-
tischgezientweeeneenhalfjaar
langer stand dan een gemiddeld
huwelijk.Hetisdanookeenfavo-
rieteplekomte trouwen.Vooral
kleine geloofsgemeenschappen
gebruikenzemomenteel.
Devroegerestadsmurenzijnver-
vangen door een groene gordel
bestaandeuiteendubbelerijlin-
den. De inwoners van Münster
maken er dankbaar gebruik van
alsfiets-enjoggingpad.Overeen
zijweggetjekanjehetriviertjede
Aa volgen dat zich door de stad
slingert.Vroegerwashetderiool
van de stad. Vandaag lonkt het
enwiljeermaaraltegraagver-
toeventijdensjemiddagpauze.
Op de oude Hanzeweg of Alter
Steinweg vind je bronzen ringen
tussen de straatstenen.We ont-
dekken ook Antwerpen onder
onze voeten. Karolien legt uit:
“Bevriende Hanzesteden stuur-
denonsdertienjaargeledeneen
originelesteenvanhunstad.Wij
plaatstenzeinbronzenringendie
weopdezeoudeHanzeweg leg-
den. Ze herinneren aan vijfen-
twintig jaar Münster in de
Hanzebond. Onze eigenWalk of
Fame!”
Tekstenfoto’sChrisVanRiet
MaakkansopeengratisarrangementvoortweepersoneninMünster.Blz.53!
UIT
MünsterMarketing,Klemensstrasse10,48143Münster,
+49(0)2514922710,fax+49(0)2514927743,
www.muenster.de,tourismus@stadt-muenster.de,
www.duitsland-vakantieland.be,www.stadt-lupe.de.
Info
Op de Markt mogen winkeliers alleen gouden en zwarte letters
gebruiken voor hun uithangborden.
De Kiepenkerlof wandelende koopman.
37 winnaars! Winnaarskruiswoordnovember2009.Meerdan4000deelnemers!
■ WiewinteenweekendinThuin?JulesHermansuitLanden.
■ Wiekrijgteenwaardebonvan125euro?M.VanGriekenuitHerselt.
■ Wie kan beginnen in Allemaal willen we de hemel?Georges Buydens uit Galmaarden, Frans Maes uitZwijndrecht, Juliette De Cocq uit Turnhout, SuzanneWaem uit Antwerpen, Aimé Van Der Ha uit Melsele,RosaliaNijsuitDiegem,LiselotteWerneruitReningelst,JosephinaBossuytuitTorhout,RozaLiekensuitHeist-op-den-Berg,JeanneNoteboomuitGrimbergen.
■ Wiekrijgt Gesprekken met mijn dode god?GerardaRoeteuitEvergem,K.FontaineuitOudenaarde,JeannineKeppensuitLede,AndréVanDenBrandenuitSint-Niklaas,JosephSimoensuitNokere,Marie-JeanneVerheeckeuitBrugge,Menu-CorneillieuitRoesbrugge,BilietuitEvergem,O.LaireuitIeper,ElianeDeBrabantuitOudenaarde.
■ VoorwieisKaart van een onzichtbare wereld?Jacqueline Vandermeer uit Bertem, Lisette Janssensuit Sint-Katharina-Lombeek, Frans Van Steen uitHombeek, Ludo Stassijns uit Melsbroek, JeanneHamerlynckuitLembeke.
■ WiekanbeginneninSteen van verdriet. Vorm geven aan rouw?EllianneDirvenuitRetie,OdettePietersuitDePinte,Jan Wouters uit Balen, Paula Van Bael uit Hulshout,JozefHermansuitBrugge.
■ WiekrijgtOnuitwisbare tekens van liefde. 100 gedichten over de liefde?SuzanneVandewaluitBree,RenéVleugelsuitHever,Marc Leus uit ’s Gravenwezel, Jules De Groef uitHumbeek,JacquelineBraeckeveltuitOostrozebeke.
Oplossing:notenboom.Antwoordopdeschiftingsvraag:Binche.
49
Oplossing kruiswoordraadselnovember 2009.
Oplossing sudokudecember 2009januari 2010.
SPEEL EN WIN
OKRA februari 2010
50
HORIZONTAAL1Japanskledingstuk7schonejongeling13plaatsinNebraska14onwillekeurigezenuwtrek16 fijnegeur17 sportartikel18 hoogbejaard 21 vochtig 22 Duitsenaamloze vennootschap 23 trots 24schaaldier 26 bevel 27 woordmerk 29houtsoort31voorteken33koordans35gewicht36erfelijkmateriaal37plaatsinDuitsland39stemming41stormloop42voormalige Russische heerseres 43Londensetaxi44lengtemaat46Spaanseborrelhapjes 49 bloeiwijze 50 durf 52schraal 54 eenheid van vermogen 56stukterverzending58volksoverlevering60 oude maat 61 wachthuisje 63 ver-bond65erbium66gelofte68salarisperuur70grotebijl71drinkbaarvocht73voordat 74 de pauselijke regering 76geestelijkespanning77wijnsoort.
VERTICAAL1metaal2volkomenontwikkeldinsect3zot4uitroep5Indischgerecht6baardje8 richting indekunst9 ondernemings-raad 10 kloosterzuster 11 indruk naarbuiten12duivels14rompvaneenbeeld15 brandstof 19 golfterm 20 aardenvaas23uitroepvanafkeer25plaatsinDuitsland 28 projectiel 30 mondstukvooronderwaterzwemmers32make-up34 tussen (insamenst.)36 samenhang37metuitzonderingvan38 zospoedigmogelijk (afk.) 39 takje 40 bergplaats45 gegevens 47 houding 48 Europesetaal50rivierinFrankrijk51scheikundigelement53 soort stof55 oplettend56onverbloemd57 windrichting59 vogel-geluid62vuurwapen64Engelselengte-maat67mannetjesbij69onderricht70arrondissement72neon75uitwen-diggebruik.
SPEEL EN WIN
Winnaars november 2009 op blz. 49!
Stuurjeoplossingnaar
OKRA-magazine, Kruiswoord februari 2010, PB 40, 1031 Brussel, voor
28 februari 2010. De winnaars verschijnen in het maartnummer 2010.
Voegéénpostzegelvan0,59eurotoe(nietvastkleven).
Oplossingkruiswoordfebruari2010
1 2 3 4 5 6
Naam:
Straat: Nr.:
Postnr.: Woonplaats:
Tel.: E-mail:
OKRA-lidnummeroftrefpuntnummer:
Schiftingsvraag:WiecomponeerdeAdagio for strings?
Vergeetnieteenpostzegelvan0,59eurotoetevoegen!
Kruiswoordraadsel
7 8
2
6
1
5
7 4
8
3
51
SudokuAlle cijfers van 1 tot enmet 9
moeten één keer voorkomen in
allekolommen,inallerijenenin
elk van de 9 vierkantjes van
3keer3vakjes.
28 prijzen!
■ Waardebonvan125euro.Te gebruiken in De Kinkhoorn, Ravelingen ofOl Fosse d’Outh. Een heerlijk ontspannend verblijfgegarandeerd.AanzeeofindeArdennen.
Info
DeKinkhoorn,Zeedijk330,8400Oostende,
059701697,fax059809088,receptie@dekink-
hoorn.be,www.dekinkhoorn.be.
Ravelingen,Zeedijk290,8400Oostende,
059552755,fax059552759,
info@ravelingen.be,www.ravelingen.be.
OlFossed’Outh,rueOlFossed’Outh1,
6660Houffalize,061288801,fax061288804,
olfosse@olfossedouth.com,www.olfossedouth.com.
SPEEL EN WIN
■ Arrangement ‘Münster ontdekken’ voor tweepersoneninMünster(waarde318euro).
MercureHotelMünsterCity,Engelstrasse39,48143Münster,tel.+49(0)2514171601,fax+49(0)2514171100,h5415-RE@accor.com.Inbegrepen:Tweeovernachtingenmetontbijtvoortweepersonenineentweepersoonskamereneenstadsrondleiding.
■ 26boekenTien exemplaren van De Verlorenen van KimEchlin(waarde17,90euro).Vijf exemplaren van Sashenka van SimonMontefiore(waarde19,95euro).Vijf exemplaren van De Daisy Sisters vanHenningMankell(waarde24,90euro).TweeexemplarenvanLaten we de wereld ver-getenvanPatDonnez(waarde18,95euro).Een exemplaar vanRocco van Rocco Granata(waarde25euro).EenexemplaarvanKoude rillingen over de rug van Charles Darwin van Jan Hendrik van denBerg(waarde22,50euro).EenexemplaarvanDe hondenetersvanMaritadeSterck(waarde13,95euro).EenexemplaarvanHet Museum van de onschuldvanOrhanPamuk(waarde34,95euro).
OKRA februari 2010
52
DE DINGEN
Eenmp3-speler. Ikweetamper
wat het is. Ik hoor over iPods,
waarvan ik denk dat het zo’n
hebbedingetjeis.Ikziejongeren
opdefiets,tevoetenindetrein
met dopjes in hun oren.
Onwillekeurig denk ik dan: die
zullen later toch eenhoorappa-
raatnodighebben.Alsikdopjes
inmijnorensteek,ishethoog-
stens om ’s nachts niet gehin-
derdtewordendoorhetgesnurk
vandielievepartner.
Maarsommigejongerenmoeten
blijkbaaraltijdenoveralmuziek
kunnen beluisteren, willen ze
zichgoedvoelen.Enomdatalle
muziek op internet te downloa-
den is, zit hun iPod vol met
muziekjes van hun keuze. Ik
vraag me soms af of Jacques
Brel,BoudewijnDeGroot,Melina
Mercouri en Edith Piaf ook een
plaatsjehebbenopiPodenmp3-
speler.De idolenuitmijn jeugd
zijnvervangendoormuziekgen-
resdieiknietken.Ensomsvind
ik dat niet erg: vaak staat de
muziek hard en klinkt hij
Engelstalig.
Maarvooruitgangencommercie
houd je niet tegen. Ik herinner
menoglevendigdedagdathet
radionieuws berichtte over de
komst van de televisie. Inmijn
onschulddachtikdatdemuziek
dieviaderadiotehorenwas,in
hetechttezienzouzijnopeen
scherm. Dat je een orkest te
zien zou krijgen dat mijn favo-
rietemuziekzouspelen.Detele-
Dopjes in de orenvisietoontvandaagheelandere
dingen.
Terugnaardemp3-speler.Ikga
erpratopdat ikgeenverzuurd
wijveke ben dat alle moderne
zakenafwijst.Maar ikhoefniet
allenieuwedingenzelfinhuiste
halen.Alsikmuziekwilbeluiste-
ren, iserderadioof leg ikeen
cdop.Ikmerkookdatjongeren
teruggrijpen naar oude dingen.
Af en toe help ik eens in een
tweedehandswinkel. Het ver-
baastmesteedsdatveeljonge-
ren opnieuw lp’s kopen. Uit
nieuwsgierigheid knoop ik dan
een gesprekje aan. Allemaal
zeggenzedatlp’sopnieuwinde
lift zitten. Omwille van de hoe-
zen bijvoorbeeld. Daar zitten
inderdaad pareltjes tussen.
Daartegen is de iPodmaar een
schamelapparaatje.
Watikeengrootnadeelvindaan
demp3-spelerende iPod, isdat
je jeafsluitvananderemensen.
Stel, je loopt op straatmet zo’n
dingop jehoofden jekomteen
vriend tegen.Danmoet jeofwel
de iPoduitschakelenof jevriend
negeren.Afentoeeenmoeilijke
keuzelijktme.Maarafentoeook
handig als je iemand tegenkomt
metwiejelievergeengesprekje
wilvoeren.Aanalleszijnvoor-en
nadelen.Zowijszijnweoponze
leeftijdwelgeworden.
Gelukkig dat we niet aan alle
trendsmoetenmeedoen of alle
nieuwigheden in huis moeten
halen.Jongerenstaanveelmeer
onder druk. Heb je geen iPod,
wordjeraarbekekenopschool.
Misschienverliesjewelvrienden
ofvriendinnen.Ofword jezelfs
gepest.Daaromdoenookjonge-
renmetminder financiëlemid-
delenmeeaandezerage.Ende
commercie weet donders goed
dat jongeren een uitstekend
doelpubliekzijnomsteedsnieu-
wetoepassingenopaftevuren.
Eenextraoptie,eenmodernere
look, een langere speelduur en
uiteraardeenhogereprijs.
Voor mij geen iPod. Alhoewel,
zeg nooit nooit. Hoeveel oude-
ren hebben destijds gezegd
nooit een gsm te zullen kopen?
Mezelf incluis.Maar tochheb ik
er intussen een.Weliswaar nog
steeds mijn eerste exemplaar,
eenverouderdmodel.Alsjeme
ooitvoorbijzietlopenmettwee
dopjesinmijnoren,weetjehoe
laathetis.
TekstGrietTrioen
Sommige jongeren moeten blijkbaar altijd
en overal muziek kunnen beluisteren, willen ze zich
goed voelen.
Lize Marke
Bijzondere voorwaarden voor OKRA-trefpuntentel. 02 269 19 19
Hoogstaand ontspanningsprogramma
zingt
OKRA-LIDKAART = GELD WAARD
Win gratis duoticketUitjesgelezenblz.45?Maakkansopeenvandetwintiggratisduotic-kets(waarde18euro)voordetentoonstellingImágenesdelMexicanoindeBrusselseBOZAR.Stuurdezebonvóór28februari2010naarOKRA-magazine,JokeCallens,Imágenes,PB40,1031Brusselofmailnaamenadresnaarjoke.callens@okra.bemetdemededelingImágenes.
Uitjesgelezenblz.45?Maakkansopeenvandetwintiggratisduotic-kets(waarde18euro)voordetentoonstellingBijEnsoropbezoekinhetKunstmuseumaanZeeinOostende.Stuurdezebonvóór28februari2010naarOKRA-magazine,JokeCallens,Ensor,PB40,1031Brusselofmailnaamenadresnaarjoke.callens@okra.bemetdemededelingEnsor.
Naamenvoornaam:
Straatennr.:
Postnr.: Woonplaats:
Telefoon: E-mail:
Naamenvoornaam:
Straatennr.:
Postnr.: Woonplaats:
Telefoon: E-mail:
Infozieblz.45.
Infozieblz.45.
Win gratis duoticket
OKRA februari 2010
5454
OKRA-magazine ledenmagazinevanOKRAvzwPB40,1031Brussel022464437,fax022464442,www.okra.be,magazine@okra.be
RedactieLieveDemeester,NeleJoostens,ChrisVanRiet
RedactieraadMagrietDaenen,HermanDeLeeuw,ErikLauwers,HildeMasui,GrietTrioen,DirkVanBeveren,JanVandecasteele,CoisVanRoosendael,HugoVerhenne
Verantw.uitgeverJanVandecasteele,VierUitersten19,8200Brugge
Vormgevinggevaertgraphicsnv
CoverbeeldFrançoisDeHeel
DrukCorelioPrinting,Erpe-Mere
ReclameregiePublicartoSylvainVanDerGuchtlaan24,9300Aalst053826080fax053826090com@publicarto.be
Oplage:175090exemplaren
Zonderschriftelijketoestemmingvandeuitgevermaggeenenkeletekstofillustratiegeheelofgedeeltelijkwordengereprodu-ceerd.Advertentiesvallennietonderdeverantwoordelijkheidvandeuitgever.
OKRA-magazine,trefpunt55+isaangeslotenbijdeUnievandeUitgeversvandePeriodiekePers.
Hetmaartnummerverschijntuiterlijkop28februari2010.
colofon OKRA-regio’sAntwerpenNationalestraat111,2000Antwerpen032201280fax032201768antwerpen@okra.bewww.okra.be/antwerpen
BruggeOudeBurg23,8000Brugge050440381fax050440390brugge@okra.bewww.okra.be/brugge
BrusselBergensesteenweg436,1070Brussel025550830fax025550839brussel@okra.bewww.okra.be/brussel
IeperSint-Jacobsstraat24,8900Ieper056266340fax056266306ieper@okra.bewww.okra.be/ieper
KempenKorteBegijnenstraat22,2300Turnhout014403350fax014403352kempen@okra.bewww.okra.be/kempen
KortrijkWijngaardstraat48C,8500Kortrijk056266353fax056266310kortrijk@okra.bewww.okra.be/kortrijk
OKRA-LimburgvzwKoninginAstridlaan33,3500Hasselt011265930fax011225950limburg@okra.bewww.okra.be/limburg
MechelenBegijnenstraat18bus2,2800Mechelen015405745mechelen@okra.bewww.okra.be/mechelen
Midden-Vlaanderenwww.okra.be/middenvlaanderenMartelaarslaan17,9000Gent092693215•092693216middenvlaanderen@okra.be■ Aalst Hopmarkt10, 9300Aalst 053761653 fax053761516 aalst@okra.be■ Eeklo Garenstraat46,9900Eeklo 093761340 fax093761299 eeklo@okra.be■ Gent Martelaarslaan17, 9000Gent 092693215 gent@okra.be■ Oudenaarde Sint-Jozefsplein7, 9700Oudenaarde 055334733 fax055334794 oudenaarde@okra.be
Oost-BrabantPlatteLostraat541,3010Leuven016359694fax016359555oostbrabant@okra.bewww.okra.be/oostbrabant
OostendeIeperstraat12,8400Oostende059552690fax059552612oostende@okra.bewww.okra.be/oostende
RoeselareBeversesteenweg35,8800Roeselare051265307fax051225980roeselare@okra.bewww.okra.be/roeselare
TieltOudeStationsstraat12,8700Tielt051423808fax051408979tielt@okra.bewww.okra.be/tielt
WaasenDender■ Dendermonde Bogaerdstraat33, 9200Dendermonde 052259790 fax052229775 dendermonde@okra.be■ LandvanWaas deCastrodreef1, 9100Sint-Niklaas 037603866 fax037663817 waasland@okra.be www.okra.be/waasendender
open k
riste
lijk
resp
ectvol actief
022465772
022464447
022465772
022463944
022464436022464435022464209022464207
022464434
022464447
OKRA-CM-Pensioendienst022464431022464445Studiedienst022464440022463945Communicatie022464437022464433022465771Websites022464444
Algemeensecretariaat|www.okra.be|secretariaat@okra.bewww.okrasport.be|022464441
Witte nachten
Alaska-cruise ijslandJestartjereismeteenuitgebreidstadsbezoekaanSanFrancisco. Daarna ontspannen verblijf op het cruise-schipinvolpensionwaarbijjevolopgenietvandevelefaciliteitenaanboord.Aanmeren in Ketchikan, gelegen in een uitgestrektewildernismeteenfjordenkust.InJuneau,dehoofdstadvan Alaska, vind je een interessantemix van heden-daagseluxemethetruwepioniersleven.Viadegoud-zoekersstad, Skagway naar Icy Strait Point aan demond van de Gletsjerbaai. Hubbard gletsjer wordtongetwijfeldhethoogtepuntvanjereis!ViaSitka,metRussische roots en Victoria, de hoofdstad van BritishColumbiabereikjeVancouver.
IJslandiseenlanddattotdeverbeeldingspreekt.Hetdagelijksegesisengerommelwijstonmiskenbaaropdeondergrondsevulkanischeactiviteit.Natuurkrachtenhebben IJsland toteenuniekparadijsgemaaktmeteengroteverscheidenheidaannatuurfe-nomenen: ruige rotsformaties, mooie tafelbergen,kleurrijke gas- en heetwaterbronnen, imposante glet-sjers.Betoverendewatervallenenzwartelavastrandenwisselenelkaarafenvormenhetdecorvoorbroedendevogelsenparendewalvissen.
INFOENBOEKING:Van9.00tot16.00uur(nietopvrijdag)OKRA-REIZENPostadres:Postbus40,1031Brussel|Bezoekadres:Haachtsesteenweg579,1030Brussel(Schaarbeek)
Tel.022463944|Fax022464446|lucie.vanhemelrijk@okra.be
Ookbijjeregiokanjeterechtvoorfantastischereizen.Neemsnelcontactopmetjouwregiovoorhetvolledigeaanbod.
Van 9 tot 22 mei 2010 Van 9 tot 19 juli 2010
Ontdek deze zomer de unieke OKRA-REIZEN.
De nieuwe brochure is pas uit. Hier alvast twee reizen om warme rillingen van te krijgen.
Alaskacruise
Binnenkajuit,cat.9:2385euro.
Buitenkajuiten,cat.7:2525euro.
IJsland,rondreis
Reissomperpersoon:3250euro.
Foto Marc Dirkx
Foto Marc DirkxFoto Marc Dirkx
IngevolgedeerkenningvanOKRAinhetkadervanhetdecreetoverhetsociaal-cultureelvolwassenenwerkdoordeVlaamseoverheid,magOKRAreizenorganiserenzonderreisbureauvergunning.
Salons in leder en stofUIT EIGEN ATELIER
Maatwerk, herstofferen& herstellingen
www.derore.be
een mooi
bankstelkoop je bij
de makers zelf
Stadionlaan 18/22 9800 Deinze T 09 380 43 58
Open alle dagen van 14 tot 18.30u. ook op zondag (van sept. t.e.m. april) Gesloten op woensdag en feestdagen
TALLIEU & TALLIEU - www.tnt.be
UIT EIGEN ATELIERTONGA
SIRIUS
TITZIAN
NEW ALLEGRO
CUNO
PALLONELINEA
YOGA
Luxueus zitcomfort. Duurzame kwaliteit. Salons met vakmanschap,
passie en de beste materialen gemaakt.
De Rore_OKRA_m01_210x297_Q.indd 1 6/01/10 11:22