Komen zonder ballast - uitgeverijdenhertog.nluitgeverijdenhertog.nl/volwassen/userfiles/2018-06-05...

Post on 15-Sep-2018

212 views 0 download

Transcript of Komen zonder ballast - uitgeverijdenhertog.nluitgeverijdenhertog.nl/volwassen/userfiles/2018-06-05...

12 dinsdag 5 juni 2018Reformatorisch Dagblad

Komen zonder ballasttekst Jan van ’t Hulbeeld RD

Er zijn van die citaten die altijd in de gedachten blijven hangen. Deze, van de puritein Robert Traill, is er een: „Arme zondaar, u bent nooit geschikt voor Christus. Hij is wel zeer geschikt voor u.”

Net iets boven de Schotsehavenplaats NorthBerwick ligt het eilandBass Rock in de Firth

of Forth, het water dat Edinburghverbindt met de Noordzee. Hetis een enorme rots, schijnbaarachteloos in zee geworpen. Hethoogste punt van het eiland is 107meter hoog, zeg maar zo hoog alsde Utrechtse Domtoren. Het eilandfungeert als natuurreservaat en alsbroedplaats voor vogels, maar inde zeventiende eeuw was dit eengevreesd eiland, een kerker voorde geloofshelden van Schotland,staatsgevangenis voor zo’n veertigpredikanten, meest mannen vanhet Covenant. Vooral in de jarentussen 1671 en 1689 werden ze alsuitschot op de Bass gedumpt. Heelbarbaars.Een van hen was Robert Traill

(1642-1716). Hij werd ervan be-schuldigd in particuliere huizen tehebben gepreekt. Dat was verbo-den en dus werd hij naar de BassRock gebracht. Daar leerde hij watverdrukking was, maar hij bleefgoedsmoeds. Later zegt hij in eenpreek over zijn verblijf op de Bass:

„Er is niets wat een arme gelovigein Christus kwelt, er is geen zuchtdie uit zijn angstige hart opstijgt,of ze wordt onmiddellijk gevoeldin het tedere hart van de HeereJezus, Die zit aan de rechterhandvan de Vader.”

Dertien preken Bij uitgeverij Den Hertog (Houten)verscheen recent het boek ”Toe-gaan tot de troon der genade” (283blz.; 23,90 euro), een bundel metdertien preken van Traill over detekst uit Hebreeën 4:16: „Laat onsdan met vrijmoedigheid toegaantot de troon der genade, opdat wijbarmhartigheid mogen verkrijgen,en genade vinden om geholpen teworden ter bekwamer tijd.”De eerste uitgave van deze

preken dateert uit 1696 en wasvoorzien van een korte inleidingvan Traill zelf. Hij had deze prekenalleen bedoeld voor de kansel,schreef hij, en niet voor publica-tie. Vertaler N. A. Eikelenboom

schrijft in het ten geleide van dezeNederlandse uitgave dat Traill inzijn preken slechts gebruikmaaktevan enkele papiertjes met daaropde hoofdpunten van de leer envan Schriftgedeelten die deze leerbevestigden. „Zijn woorden warenduidelijk gericht tot de gemeente.Van een geleerd betoog was geensprake. Tijdens de dienst schrevenechter een paar gemeenteledenhet gesprokene in kortschriftop. Nadien heeft Traill zelf hetgenoteerde geredigeerd en er hieren daar iets aan toegevoegd, metals resultaat een tekst die voorpublicatie geschikt was.”

RuimhartigIn deze preken laat Traill zichkennen als een ruimhartig pleit-bezorger van het Koninkrijk derhemelen. Als een echte Schot laathij onvoorwaardelijk de nodiginguitgaan. Hoog geeft hij op van deverhevenheid en van het volbrach-te werk van Christus. „Maar toch:

al is deze Persoon nog zo verhevenen al is Hij in de hemel en bezit Hijdaar een onuitsprekelijke waardig-heid en heerlijkheid, dan mogenwe niet denken dat, terwijl Hij inde hemel is, en wij op de aardezijn, wij geen gemeenschap metHem kunnen hebben.”De zondaar die het leven niet

langer in eigen hand houden kan,mag vrijmoedig toegaan tot detroon der genade, zegt Traill. In deeerste van deze dertien preken be-noemt hij dat als „een aangenameaanmoediging” en „het grootstevoorrecht”, maar ook een „belang-rijke plicht.”Waar kan de zondaar deze God

vinden? „Op de troon der genade”,zegt Traill. „Het is een geschikteplaats om er God te zoeken, enwaar een zondaar Hem in Zijngenade kan vinden.”

Geen engelHoe moet de zondaar toegaan totdeze troon der genade? Vrij-

moedig, zegt Paulus. Over dievrijmoedigheid zegt Traill: „Hetoorspronkelijke woord betekent:vrijelijk toegaan, door vrij, open envrijmoedig te spreken, door heelons hart en heel onze geest voorHem uit te storten. We moetenmaar toegaan, zonder gebruikte maken van een heilige of eenengel om ons bij die troon voor testellen. Iedere arme zondaar magin zijn eentje tot dit hof gaan, endat vrijmoedig, zonder bang te zijnafgewezen te worden.”De moeilijke vraag is, zegt Traill,

welke grond een zondaar voor dievrijmoedigheid heeft. „Het is om-dat Jezus, de Zoon van God, onzegrote Hogepriester in de hemel is.Als we niet zo’n Hogepriester had-den, Die in de heerlijkheid de Be-dienaar is, van het hoogaltaar daar-boven, zou geen enkele zondaar opaarde vrijmoedig tot de troon dergenade kunnen toegaan.”En de laatste vraag die Traill

opwerpt, is deze: Wat zullen wijontvangen? Het antwoord is:barmhartigheid en genade. „Dezekostbare zaken, barmhartigheiden genade, liggen rondom dezetroon verspreid. Elk arm, behoeftigschepsel moet maar komen omeen zaligmakende aalmoes vandeze troon.”In het toegaan tot de troon der

genade heeft de zondaar niets inte brengen dan lege handen. Alleswat hij denkt mee te kunnen bren-gen, is maar hinderlijke ballast. Eris aan de overvloed van Christusniets toe te voegen. „Hij schenktgraag en Hij roemt in het geven;maar Hij acht het beneden Zichom een deugd van u te ontvan-gen.”

Robert Traill werd geboren in de Schotse kustplaats Elie.

kerkgeschiedenis

Levensloop Robert TraillRobert Traill werd geboren in de Schotse kustplaats Elie. Zijn vader was daar predikant. Hij studeerde theologie aan de universiteit van Edinburgh en was daar als 19-jarige knaap getuige van de executie van de Schotse predikant James Guthrie, voor wie hij veel achting had. Zijn vader werd in 1663 verbannen naar Nederland. Enkele jaren later vertrok ook Robert Traill daarheen. In Rotterdam voegde hij zich bij zijn vader. Verschillende keren ging hij voor in de vluchtelingengemeente in Rotterdam. Hij zette zijn studie voort in Utrecht, waarna hij terugkeerde naar Schotland. In mei 1677 werd hij voor drie maanden gevangengezet op de Bass Rock. Na zijn vrijlating vertrok hij naar het Engelse Cranbrook (Kent). Uiteindelijk kwam hij terecht in Londen, waar hij voorganger werd in een vrije presbyteriaanse gemeente. In 1716 ging Robert Traill op 74- jarige leeftijd in in de vreugde zijns Heeren.Robert Traill.