Hoogbegaafd Sociaal, persoonlijk, of allebei?

Verwachtingen…

Over mij

Over mij

De vraag…

De vraag…

Uitgangspunt

Een goede samenwerking tussenemotie en verstand is van essentieel belang voor een evenwichtige ontwikkeling.

Reguliere sociale vaardigheidstraining

• Contact leggen

• Assertiviteit

• Grenzen aangeven

• Communiceren

• Kritiek krijgen en geven

• Samenspelen, samenwerken

• Omgaan met pestgedrag

• Je mening geven

• Jezelf presenteren

• Vriendschappen aangaan

De ontdekking

Een reguliere sociale vaardigheidstrainingaan hoogbegaafden werkt niet

Standaard interventies: waarom werken ze niet?

Vier redenen

1. Aanmeldingsprocedure2. Opzet van reguliere training3. De soort hulpvraag4. Oorzaak van probleemgedrag

1. Aanmeldingsprocedure2. Opzet van reguliere training

3. De soort hulpvraag4. Oorzaak van probleemgedrag

3. Hulpvraag van het kindMet welke problemen worden hoogbegaafde

kinderen aangemeld?

1. Hooggevoelig

2. Overprikkeling

3. Piekeren

4. Angsten

5. Negatief zelfbeeld

6. Faalangst

7. Dwanghandelingen of -gedachten

8. Lichamelijke onrust

9. Eenzaamheid

Hulpvraag school ≠ Hulpvraag kind

3. Soort hulpvraag

4. Oorzaak van probleemgedrag

Symptoombestrijding

Kern van het probleem aanpakken

Kern van het probleem

1. Andere belevingswereld

2. Specifieke kenmerken van hoogbegaafde kinderen

3. Onbegrip van sociale omgeving

4. Mismatch eigen(aardig)heden kind - begeleiding

Specifieke kenmerken

• Hoge verwachtingen

• Verregaand loyaal in vriendschappen

• Specifiek inlevingsvermogen

• Hoogsensitief

• Rijk en intens gevoelsleven

• Kritische, unieke blik op de wereld

• Diepgaander begrip van de wereld om hun heen

• Analytisch sterk

• Uitgesproken creatief

• Bijzondere interesses

• Voorlopen in de sociale en emotionele ontwikkeling

1. Persoonlijke vaardigheden (zelfinzicht, zelfvertrouwen, zelfregulering, motivering,aanpassingsvermogen)

2. Sociale vaardigheden (communicatie, het aangaan en behouden van verbintenissen, samenwerking, invloed).

1 en 2 de sociaal & emotionele vaardigheden

Definities

Bron: Daniel Goleman "Emotionele intelligentie in de praktijk", Uitgeverij Contact, juli 1999

Omgaan met jezelf Omgaan met de ander

Persoonlijke vaardigheden

Sociale vaardigheden

Focus

Specifieke krachten

• Hoge verwachtingen

• Verregaand loyaal in vriendschappen

• Specifiek inlevingsvermogen

• Hoogsensitief

• Rijk en intens gevoelsleven

• Kritische, unieke blik op de wereld

• Diepgaander begrip van de wereld om hun heen

• Analytisch sterk

• Uitgesproken creatief

• Bijzondere interesses

• Voorlopen in de sociale en emotionele ontwikkeling

Aan de slag!

Een reguliere sociale vaardigheidstrainingaan hoogbegaafden werkt niet

Vragen?Vragen?

De weg naar de oplossing?

Het stappenplan

1. Inzicht in de eigen(aardig)heden van hoogbegaafdheid

2. De juiste randvoorwaarden realiseren ten aanzien

van de begeleiding (systeem)

3. Persoonlijke vaardigheden versterken

4. Persoonlijke vaardigheden constructief inzetten

in de omgang met anderen

5. De sociale vaardigheden versterken

6. Hoogbegaafdheid ervaren en inzetten als kracht

Systeem

Systeem

1 2

5 pijlers

5 pijlers

De componenten van de training

• Cognitieve gedragstherapie (5 G’s)

• Mindfulness, yoga & concentratieoefeningen

• Systeemtherapie

• Beeldende therapie, creatieve opdrachten

• Complexe spelletjes, die beroep doen op de

specifieke

leerstijl

• Interactieve gesprekstechnieken

• Algemene, thematische lessen

• Drama, rollenspellen

Setting

1. Individuele training

2. Groepssetting

Opzet van de training

1. Vrijblijvende kennismaking

2. Hulpvraag en verwachtingen vaststellen

3. De randvoorwaarden in kaart brengen

4. Inzicht vergroten in de eigen hoogbegaafdheid

5. Het versterken van de persoonlijke vaardigheden

6. Het inzetten van de persoonlijke vaardigheden in

relatie tot de wereld om hun heen

7. Het versterken van de sociale vaardigheden

8. Evaluatie van de persoonlijke leerdoelen

9. Follow-up

Opbouw van de training

Ik -> Ik in relatie tot de wereld -> Sociale verkeer

Opzet van de persoonlijke & socialevaardigheidstraining

1. Vrijblijvende kennismaking

2. Hulpvraag en verwachtingen vaststellen

3. De randvoorwaarden in kaart brengen

4. Inzicht vergroten in de eigen hoogbegaafdheid

5. Het versterken van de persoonlijke vaardigheden

6. Het inzetten van de persoonlijke vaardigheden

in

relatie tot de wereld om hun heen

7. Het versterken van de sociale vaardigheden

8. Evaluatie van de persoonlijke leerdoelen

9. Follow-up

Hulpvraag van het kind:Met welke problemen worden hoogbegaafde

kinderen aangemeld?

1. Hooggevoelig

2. Overprikkeling

3. Piekeren

4. Angsten

5. Negatief zelfbeeld

6. Faalangst

7. Dwanghandelingen of -gedachten

8. Lichamelijke onrust

9. Eenzaamheid

Het versterken van de persoonlijke vaardigheden

1. Hooggevoelig

1. Hooggevoelig

2. Overprikkeling

Het versterken van de persoonlijke vaardigheden

1. Hooggevoelig

2. Overprikkeling

3. Piekeren

Het versterken van de persoonlijke vaardigheden

1. Hooggevoelig

2. Overprikkeling

3. Piekeren

4. Angsten

Het versterken van de persoonlijke vaardigheden

1. Hooggevoelig

2. Overprikkeling

3. Piekeren

4. Angsten

5. Negatief zelfbeeld

Het versterken van de persoonlijke vaardigheden

6. Faalangst

Het versterken van de persoonlijke vaardigheden

6. Faalangst

7. Dwanghandelingen of

-gedachten

Het versterken van de persoonlijke vaardigheden

6. Faalangstig

7. Dwanghandelingen of

-gedachten

8. Lichamelijke onrust

Het versterken van de persoonlijke vaardigheden

6. Faalangstig

7. Dwanghandelingen of

-gedachten

8. Lichamelijke onrust

9. Eenzaamheid

Het versterken van de persoonlijke vaardigheden

Het versterken van de persoonlijke vaardigheden

Het versterken van de persoonlijke vaardigheden

Het versterken van de persoonlijke vaardigheden

Het inzetten van de persoonlijke vaardigheden

a. Het verwerven van Copings-strategieën

• Grenzen aangeven versus mee bewegen

• Handhaven in een groep en toch jezelf mogen zijn

• Het matchen van de eigen verwachtingen met de

verwachtingen van anderen

b. Specifieke kenmerken hoogbegaafdheid,

positief inzetten in het sociale verkeer

Het inzetten van de persoonlijke vaardigheden

c. Aandacht voor de executieve functies

Top-down leren

Een eigen purpose hebben

Doelen stellen

Tools bepalen om doelen te behalen

Leren aangeven aan anderen wat je daarvoor

nodig hebt

Maken van een blueprint

Plannen

Het inzetten van de persoonlijke vaardigheden

Sociale vaardigheden versterken

Omgaan met jezelf in het sociale verkeer

• Vergroten inzicht sociale verkeer

• Inzicht in de belevingswereld van een ander

• Onderscheid - wat is persoonlijk/wat laat je bij de ander?

• Inzicht in het eigen gedrag ten aanzien van anderen

(gebeurtenis-> gedachten->gevoel->gedrag->gevolg).

Sociale vaardigheden versterken

Omgaan met anderen

• Inzicht in (nut van) sociale omgangsregels

• Sociale succeservaringen opdoen a.d.h.v. concrete doelen

• Sociale systeem/context meenemen in de begeleiding

• Vaardigheden vergroten

(interpretatie van non- en verbale communicatie,

conflictbeheersing, reflecteren op het eigen gedrag,

samenwerken, assertiviteit en weerbaarheid)

Conclusie:

Een standaard sociale vaardigheidstrainingaan hoogbegaafden werkt niet

Advies: afhankelijk van de professional

1. Voor de hulpverlener

2. Voor de leerkracht

Samenvattend advies -hulpverlener

Stappen

• Het versterken van de persoonlijke vaardigheden

• Van daaruit deze persoonlijke vaardigheden krachtig

inzetten in de sociale wereld

• Van daaruit de sociale vaardigheden versterken

Benadering

• Vanuit de specifieke krachten van het hoogbegaafde

kind

• Vanuit een contextuele benadering.

• Lever maatwerk

Samenvattend advies -leerkracht

Aanpak

• Streef naar vroegtijdige signalering hoogbegaafdheid

• Werk met individuele plannen van aanpak, kijk naar de

oorzaak van het (probleem-) gedrag en pak het probleem

aan bij de kern

• Geef de leerling gelegenheid om deel te nemen aan

een peergroup

• Zoek de samenwerking met hulpverleners

Contact

Wivina Rooijendijk

Website:

www.wivina.nl

Website: www.dednkrs.nl

Bedankt voor uw aandacht!