GITP OR Spring Dr. Patrick Vermeulen 18-04-20121

2 Dr. Patrick VermeulenGITP OR Spring 18-04-2012

OR Spring

Medezeggenschap en betrokkenheid

GITP OR Spring Dr. Patrick Vermeulen 18-04-20123

‘Programma’ in 2 delen

> Onderzoek naar overlegvormen in Nederland

> Ontwikkeling medezeggenschap in het bijzonder

4 Dr. Patrick VermeulenGITP OR Spring 18-04-2012

Deel 1

Overlegvormen in Nederland

GITP OR Spring Dr. Patrick Vermeulen 18-04-20125

Veel vormen van overleg

werkgroep, OR, klankbordgroep,

projectgroep, werkoverleg,

kwaliteitskringen, zelfsturend team,

strategische conferenties, panels, ronde

tafelgesprekken, beleidscafés,

lunchbijeenkomsten, roadshows,

chatrooms, communities, yammer…

GITP OR Spring Dr. Patrick Vermeulen 18-04-20126

Directe vormen…> Sluiten aan op veranderingen in

ondernemingen:– Minder hiërarchie – meer eigen

verantwoordelijkheid– Flexibeler– Druk op openheid naar stakeholders– Toename automatisering en ICT

> Passen bij wensen (jonge) medewerkers:– Hoger opleidingsniveau– Meer vertrouwd met nieuwe middelen– Toegenomen (eigen) mondigheid– Verbondenheid niet per se ‘for life’

GITP OR Spring Dr. Patrick Vermeulen 18-04-20127

Van participatie van enkelen

naar

betrokkenheid van velen

GITP OR Spring Dr. Patrick Vermeulen 18-04-20128

GITP OR Spring Dr. Patrick Vermeulen 18-04-20129

Vormen worden veel ingezet

– kwaliteit van besluiten en draagvlak– versterken motivatie en prestaties– communicatie en samenwerking– verkleinen druk op leidinggevenden– verbeteren relatie tussen werkgever

en werknemer– vergroten eigenaarschap en

betrokkenheid– verminderen ziekteverzuim

GITP OR Spring Dr. Patrick Vermeulen 18-04-201210

> regelmatig:– geen effect– of zelfs negatief

GITP OR Spring Dr. Patrick Vermeulen 18-04-201211

Hoe komt dat?

GITP OR Spring Dr. Patrick Vermeulen 18-04-2012

Onderzoeksvraag> Wat bepaalt participatief gedrag?*)

> gedrag waarmee mensen invloed uitoefenen op besluiten, zoals:– je voorbereiden op– je mening geven– anderen hun mening vragen– een vraag stellen

> binnen overlegvormen– werkoverleg, medezeggenschap, MT’s,

projectgroepen, netwerkbijeenkomsten, klankbordgroepen, etc.

> wat zijn effecten?

GITP OR Spring Dr. Patrick Vermeulen 18-04-2012

Positieve effecten, o.a.> Ervaren invloed op beslissingen

> Psychosociale voordelen (vb. toename zelfvertrouwen, interessanter werk)

> Betrokkenheid bij team (en organisatie)

> Ervaren waardering en doorgroeimogelijkheden

Nb. Ervaren invloed is belangrijk om andere effecten te verkrijgen

GITP OR Spring Dr. Patrick Vermeulen 18-04-201214

Hogere actieve deelname

> Als deelnemers vooraf hoog scoren op combinatie Motivatie, Capaciteit en Gelegenheid

– Motivatie (“Ik wil graag…”) sterkste voorspeller

GITP OR Spring Dr. Patrick Vermeulen 18-04-201215

Meer specifiek…> Hogere deelname als mensen:

– invloed (en andere positieve effecten) ervaren– dat ook zelf belangrijk vinden– de overleggroep zien als plek om dat te doen

> Belangrijkste individuele factor:– persoonlijkheid (vertrouwen in eigen kunnen)

GITP OR Spring Dr. Patrick Vermeulen 18-04-201216

Ook de groep is belangrijk!> de groepsnorm (het is gebruikelijk

om…)

> participatief leiderschap

> steun van collega’s en leidinggevenden

> duidelijkheid over doel, inhoud en moment van betrokkenheid

GITP OR Spring Dr. Patrick Vermeulen 18-04-201217

Conclusies, o.a.> Ga door!

– positieve effecten (individu en organisatie)– stimuleren actieve deelname

> Niet voor de vorm!– Duidelijkheid over vorm = voorwaarde

voor succes

> Stem af: doel, wat/wanneer/met wie bespreken (en terugkoppeling), etc.

GITP OR Spring Dr. Patrick Vermeulen 18-04-201218

Praktisch o.a.> vraag vaker om mening ander

> pak concreet aan wat beïnvloedbaar is

> aandacht voor individu:– leidinggevende en medewerker– inbedding in HR

19 Dr. Patrick VermeulenGITP OR Spring 18-04-2012

Deel 2

Ontwikkeling MZ in het bijzonder

Dr. Patrick VermeulenGITP OR Spring 18-04-201208-01-201220

Betekenis voor de (C)OR?

GITP OR Spring Dr. Patrick Vermeulen 18-04-2012

16-06-2011

21

Even somberen…> O.a. Goodijk & Sorge (2005), Smit & Schilstra

(2006), Van Hoof (2007), GBIO (2010):– Overbelasting OR-leden– Afnemend animo– Gebrek aan deskundigheid– Spanning loopbaan en OR-lidmaatschap– Moeite met verkrijgen relevante informatie– Grote afstand tot achterban– Weinig invloed op strategie en financieel

economisch beleid– Onduidelijke rol t.o.v. andere overlegvormen– Afhankelijkheid van bestuurder

GITP OR Spring Dr. Patrick Vermeulen 18-04-2012

16-06-2011

22

GITP OR Spring Dr. Patrick Vermeulen 18-04-2012

16-06-2011

23

Gelukkig…> Gaan deze onderzoeken niet over jouw

OR> En:

GITP OR Spring Dr. Patrick Vermeulen 18-04-201224

En toch… de (C)OR> Als we hem niet hadden, dan…

vonden we hem uit!

> organiseert betrokkenheid op hoogste niveau van de organisatie;

> waar kaders worden vastgesteld en belangen worden gewogen

Dr. Patrick VermeulenGITP OR Spring 18-04-201225

We vonden hem wel

net anders uit…

GITP OR Spring Dr. Patrick Vermeulen 18-04-201226

Belangrijke opgaven OR> Waarde toevoegen

> Verbindingen leggen

> Nieuwe wegen bewandelen

GITP OR Spring Dr. Patrick Vermeulen 18-04-201227

Waarde toevoegen> Visie ontwikkelen> Onderscheidend zijn> Een duidelijke positie innemen, ook

richting achterban

“Het zijn de beste en meest betrokken medewerkers”

“Het management kan niet zonder de (C)OR”

“Ik vertel aan sollicitanten, dat ik trots ben op onze OR.”

GITP OR Spring Dr. Patrick Vermeulen 18-04-201228

Verbinden

> Met andere overlegvormen– werkoverleg, gezamenlijke projectgroepen,

strategische conferenties, etc.> Met anderen in de organisatie

– naast bestuurder ook staf, P&O, leidinggevenden, jongeren

> Met beleidsvorming– Meedenken in vernieuwing, alternatieven

voorstellen> Met eigen ontwikkeling

– OR-lidmaatschap is onderdeel personeelsbeleid

GITP OR Spring Dr. Patrick Vermeulen 18-04-201229

Nieuwe wegen

> Van gelijk halen, naar gelijk hebben

> Sturen i.p.v. gas geven of remmen

> Van ‘ouderwets’, naar vernieuwend

> Gebruik moderne middelen

> Zet ‘niet-traditionelen’ in via projecten

GITP OR Spring Dr. Patrick Vermeulen 18-04-201230

OR aantrekkelijk?> Laat mensen kennismaken (‘OR- experience’):

– Wat is OR?– Welke kwaliteiten zijn nodig?– Past dat bij mij?

> Ondersteuning van collega’s en leiding> Investeer (mondigheid, kennis, vaardigheden)> Bevestig ontwikkeling (EVC’s, certificaten,

bespreekpunt bij functioneren)> Beloon deelname (onderdeel beoordeling)> Etc.