Leo Vermeulen / Michel Voorhout - Vereniging ION

41
Hygiënische lassen Leo Vermeulen / Michel Voorhout Hygiënische lassen 4 oktober 2016 1

Transcript of Leo Vermeulen / Michel Voorhout - Vereniging ION

Hygiënische lassen

Leo Vermeulen / Michel Voorhout

Hygiënische lassen 4 oktober 2016 1

Hygiënische lassen

Om de kwaliteit van laswerk te borgen is er uitgebreid stelsel aan maatregelen en normen

voorhanden. In deze presentatie wordt een beknopt overzicht gegeven van de zaken die

samenhangen met de kwaliteit van het laswerk. Daarnaast zijn er specifieke eisen van toepassing op z.g. hygiënische lassen. Wat betekenen deze extra eisen voor de

voorbereiding, de uitvoering en het goedkeuren van dit laswerk.

Hygiënische lassen 4 oktober 2016 2

Hygiënische lassen

Een hygiënische las onderscheidt zich van een normale las in de eisen voor voorkoming van eventuele besmetting of corrosievorming

in het lasgebied. HDN stelt eisen aan de uitvoering van de hecht las, maar ook aan de voorbereiding van de las (Fitten). Zowel de

fitter als de lasser is verantwoordelijk voor het eindresultaat. Bij twijfel aan de kwaliteit van de voorbereiding, moet de lasser gepaste

maatregelen treffen.

Hygiënische lassen 4 oktober 2016 3

Hygiënische lassen

• Lasproces en materiaal

• Lasmethode, van pWPS tot WPQR

• Lasopleiding, het lasdiploma

• Lasserskwalificatie, het certificaat

• Sector specifieke aanvullingen

4Hygiënische lassen 4 oktober 2016

5

TIG-proces

Hygiënische lassen 4 oktober 2016

6

TIG handmatige uitvoering

Hygiënische lassen 4 oktober 2016

TIG orbitaal uitvoering

7Hygiënische lassen 4 oktober 2016

Hygiënische lassen 4 oktober 2016 8

Staalaanduidingen EN 10027

• EN 10027-1

• Gebruik/mechanisch/ fysische eigenschap.

• Chemische samenstelling

• EN 10027-2

• Numerieke aanduiding

1.4306X2CrNi 18.9AISI 304L

AISI 316L

Hygiënische lassen 4 oktober 2016 9

Chroomoxidehuidvorming

Fe + C + >12% Cr

Lucht N2 + O2

Hygiënische lassen

Lasproces en materiaal

• Lasmethode, van pWPS tot WPQR

• Lasopleiding, het lasdiploma

• Lasserskwalificatie, het certificaat

• Sector specifieke aanvullingen

10Hygiënische lassen 4 oktober 2016

11

Van pWPS tot WPQR

Procesbeheersingvia WPS

Kwalificeren door proeflassen

Toepassen in productie

Beproevings-resultaten

Product

+p

-p

Reproduceerbaar=representatief !

Hygiënische lassen 4 oktober 2016

12Hygiënische lassen 4 oktober 2016

13

WPS: alle variabelen

In relatie tot de fabrikant:• N.a.w. van de Fabrikant• WPS-nummer• Revisie nr.• Invoerdatum• WPQR

In relatie tot het basismateriaal• Basismateriaal• CR ISO/TR 15608 Groep• Dikte• Pijpdiameter

In relatie tot alle lasprocessen• Lasproces• Lasnaad schetsen• Laspositie• Lasnaad voorbereiding• Lastechniek• Tegengutsen• Backing

• Lastoevoegmateriaal• Elektrische parameters• Gemechaniseerd en

geautomatiseerd lassen• Voorwarmtemperatuur• Tussenlagentemperatuur• Handhaven

voorwarmtemperatuur• Waterstofarm gloeien• Warmtebehandeling na het

lassen• Beschermgas• Warmte-inbreng

Specifiek naar lasprocessen:• Proces 111 (Elektrode)• Proces 12 (OP)• Proces 13 (MIG/MAG)• Proces 14 (TIG)• Proces 15 (Plasma)

Hygiënische lassen 4 oktober 2016

14

WPSDoel:

Het gedetailleerd beschrijven, beproeven en vastleggen van alle relevante lasparameters teneinde een REPRODUCEERBARE las te kunnen leggen.

Centraal daarbij staat de WPS!

Hygiënische lassen 4 oktober 2016

15

EN ISO normen lasprocedures

Hygiënische lassen 4 oktober 2016

16

Proefstukken volgens deEN ISO 15614-1

Hygiënische lassen 4 oktober 2016

17

Onderzoek en beproeving

Opm: een toepassingsnorm mag aanvullende beproevingen voorschrijven

Hygiënische lassen 4 oktober 2016

18

Aanvaardbaarheidseisenvoor onvolkomenheden

• EN ISO 5817 kwaliteitsniveau “B”– kwaliteitsniveau “C” voor bovenmatige

• lasdikte• convexiteit• keelhoogte• doorlassing

Hygiënische lassen 4 oktober 2016

19

WPQRWelding Procedure Qualification Record

Kwaliteitsborging v.2

Hygiënische lassen

Lasproces en materiaal

Lasmethode, van pWPS tot WPQR

• Lasopleiding, het lasdiploma

• Lasserskwalificatie, het certificaat

• Sector specifieke aanvullingen

20Hygiënische lassen 4 oktober 2016

Handvaardigheidsopleidingen

21Hygiënische lassen 4 oktober 2016

22Hygiënische lassen 4 oktober 2016

Hygiënische lassen

Lasproces en materiaal

Lasmethode, van pWPS tot WPQR

Lasopleiding, het lasdiploma

• Lasserskwalificatie, het certificaat

• Sector specifieke aanvullingen

23Hygiënische lassen 4 oktober 2016

24

Lasserskwalificatie

Procesbeheersingvia WPS

Kwalificeren door proeflassen

Toepassen in productie

Beproevings-resultaten

Product

+’p’

-’p’

Reproduceerbaar&Representatief !

Lassers-kwalificatieproef

Hygiënische lassen 4 oktober 2016

25

Verschillen tussen de kwalificatie van delasmethode en de lasser

• Eigenschappen verbinding

• Onafhankelijk laspositie en afhankelijk warmte-inbreng

• Uitgebreide beproeving

• Onbeperkte geldigheid

• Gebonden aan BEDRIJF

• Vaardigheid van de lasser

• Sterke afhankelijk van de laspositie

• Eenvoudiger beproeving

• Beperkte geldigheid (tijd)

• Gebonden aan de MENS

Hygiënische lassen 4 oktober 2016

Essentiële variabelen

26

1. Lasproces(sen)

2. Soort product (plaat of pijp)

3. Soort las (stomp of hoek)

4. Toevoegmateriaal groep

5. Soort toevoegmateriaal

6. Afmetingen (dikte en diam.)

7. Laspositie

8. Lasdetail

Hygiënische lassen 4 oktober 2016

27

Proefstukken volgens EN ISO 9606-1

Hygiënische lassen 4 oktober 2016

Hygiënische lassen 4 oktober 2016 28

Aanvaardbaarheidseisenonvolkomenheden

• ISO 9606-1:2012 kwaliteitsniveau “B”– kwaliteitsniveau “C” voor bovenmatige

• lasdikte• convexiteit• keelhoogte• doorlassing• inkarteling

Essentiële variabelen

29

1. Lasproces(sen)

2. Soort product (plaat of pijp)

3. Soort las (stomp of hoek)

4. Toevoegmateriaal groep

5. Soort toevoegmateriaal

6. Afmetingen (dikte en diam.)

7. Laspositie

8. Lasdetail

Hygiënische lassen 4 oktober 2016

Geldigheidstermijn ISO 9606-1:2012

Verlenging (vooraf a, b, of c aangeven)a. Na drie (3) jaar, opnieuw kwalificerenb. Na twee (2) jaar, onderzoek uit laatste periode van zes

maanden middels RT, UT of DTc. Onbeperkt geldig zolang: werkzaam bij dezelfde werkgever werkt volgens laskwaliteitssysteem ISO 3834-2 of -3

(aantoonbaar) Lasser maakt lassen van acceptabele kwaliteit

(gedocumenteerd m.b.t. positie, type, en lasdetail)

Hygiënische lassen 4 oktober 2016 30

Belangrijke verwijzingen

• EN ISO 6520-1 Indeling van geometersche onvolkomenheden• EN ISO 5817 Kwaliteitsniveaus voor onvolkomenheden• EN ISO 6947 Lasposities• EN ISO 17637 Visuele lasinspectie

Hygiënische lassen 4 oktober 2016 31

Hygiënische lassen 4 oktober 2016 32

EN ISO 6520-1

– 100 : Scheuren– 200 : Holten– 300 : Vaste insluitsels– 400 : Bindingsfouten en

onvolkomen doorlassing– 500 : Geometrische afwijkingen

(vorm-fouten)– 600 : Overige onvolkomenheden

33

EN ISO 6947

Hygiënische lassen 4 oktober 2016

Hygiënische lassen 4 oktober 2016 34

EN ISO 17637

• Onderzoeksvoorwaarden en apparatuur

• Eisen aan personeel

• Wat moet visueel onderzocht worden?

Hygiënische lassen

Lasproces en materiaal

Lasmethode, van pWPS tot WPQR

Lasopleiding, het lasdiploma

Lasserskwalificatie, het certificaat

• Sector specifieke aanvullingen

35Hygiënische lassen 4 oktober 2016

Specifieke aanvullingen

36Hygiënische lassen 4 oktober 2016

Specifieke aanvullingen

37Hygiënische lassen 4 oktober 2016

Specifieke aanvullingen

38Hygiënische lassen 4 oktober 2016

Specifieke aanvullingen

39Hygiënische lassen 4 oktober 2016

Hygiënische lassen

Lasproces en materiaal

Lasmethode, van pWPS tot WPQR

Lasopleiding, het lasdiploma

Lasserskwalificatie, het certificaat

Sector specifieke aanvullingen

40Hygiënische lassen 4 oktober 2016

Vragen..?

Nederlands Instituut voor Lastechniek– Louis Braillelaan 80

– 2719 EK Zoetermeer– T: 088 – 018 70 00– F: 088 – 018 70 98

Leo Vermeulen– M: 06 – 13455338

– E: [email protected]– I: www.nil.nl

41Hygiënische lassen 4 oktober 2016