Sectorinstituut

Datawarehouse

Digitale leeskringen

Eenvoudige toegang

Projectgroep bibliotheekinnovatie

Projectgroep bibliotheekinnovatie

Eerste resultaten en hoe nu verder26 juni 2009

De digitale bibliotheek

• Inleiding• Eenvoudige toegang tot de digitale bibliotheek• Digitale leeskringen• Het nieuwe sectorinstituut • Vragen en afronding• Borrel

De digitale bibliotheek

Programma

Vitale openbare bibliotheek met een grote maatschappelijke meerwaarde

Groter bereik van publiek

Beter aanbod & dienstverlening

Einddoel

Hoofddoelen2011-2012

Tussendoelen2010-2011

Beter Inzicht in klantbehoeften/-gedrag

Personeel vertaalt vanuit missie bibliotheken

klantvraag naar (digitale) diensten en collectie

bibliotheek

Moderne digitale producten/diensten

Aantrekkelijke digitale content

Sterke (digitale) infrastructuur

Verbeter en

intensiveer marketing activiteit.

(3c)

Investeer in digitale collectie

(3a)

Sluit aan op

landelijke Infor-matie

architec-tuur

(1a/1b/1f)

Creëer 1 simpele toegang

voor publiek

(1c)

Orga-niseer

landelijk leenver-keer (1 e)

Investeer in lerende

organisatie (3b)

Middelen 2009 -2010

Conti-nueer en evalueer huidige digitale

diensten(2a)

Ontwikkel nieuwe digitale

diensten

(2b)

Ontwikkel collectieve

CRM oplossing

(1d)

De digitale bibliotheek

overzicht doelen

De digitale bibliotheek

It’s the customer, stupid!

De digitale bibliotheek

De gebruiker centraal

De digitale bibliotheek

Zoek de gebruiker op

De digitale bibliotheek

• In december hebben OCW, IPO en VNG afgesproken het budget in 2009 helemaal in te zetten voor digitale infrastructuur, innovatie van digitale diensten en innovatie van collectiebeleid

• In april zijn regiegroep en projectgroep ingesteld

• Aan de Tweede Kamer is 11 juni een Voortgangsrapport verzonden

Stand van zaken innovatieprogramma

De digitale bibliotheek

• Gebruiker centraal: aansluiten bij wat deze zoekt

• Meerwaarde ten opzichte van bestaande (commerciële) digitale diensten

• Toegankelijkheid via meerdere platforms, binnen en buiten de bibliotheek.

• Scherpe keuzes in dienstverlening, doelgroepen en kernfuncties.

• Realistische aanpak en bewezen technologieën.

• Interactiviteit en inbreng gebruikers (web 2.0).

Centrale uitgangspunten voor het innovatieprogramma

De digitale bibliotheek

Uitvoering• Het innovatieprogramma is uitgewerkt in 80

deelprojecten• Per deelproject is het bijpassende

financieringsinstrument gekozen: opdracht of subsidieregeling

• We hebben gekozen voor het geven van een opdracht als marktpartijen de beste prijs kwaliteit kunnen leveren voor een specifiek resultaat

• We hebben gekozen voor een subsidieregeling als partijen uit het bibliotheekveld specifieke kennis kunnen inbrengen en deze ook kunnen helpen formuleren wat het beste bijdraagt aan de bibliotheekinnovatie

• Het programma voorziet in zo’n € 8 miljoen aan subsidies en € 11 miljoen aan opdrachten

De digitale bibliotheek

• federative search zoeken in diverse bibliotheeksystemen en andere bronnen

• Aansluiting op wereldwijde informatie-architectuur

• Bouw datawarehouse

• Ontwikkelen CRM systeem

Voorbeelden van opdrachten

De digitale bibliotheek

• Ontwikkelen themadossiers en etalages• Voortzetting muziekweb• Provinciale ondersteuning ‘De G!ds’• Collectiebeleid op provinciaal niveau• Lokale en provinciale implementatie

Voorbeelden van subsidies

De digitale bibliotheek

Wie werken bij de projectgroep?

Bart DrenthProgrammamanager

Wilfried HoffmanProgrammacoördinator digitale infrastructuur

Peter van Eijk Programmacoördinator Innovatie digitale producten en diensten

Michiel Laan Programmacoördinator Innovatie digitale producten en diensten

Thomas van DalenAdviseur sectorinstituut

Annemarie LottermanJuridisch adviseur

Marte Lalleman Projectsecretaris

De digitale bibliotheek

Vragen en opmerkingen

Eenvoudige toegang tot de digitale bibliotheek

Irmgard Bomers, hoofd Publieksdiensten - Koninklijke BibliotheekEnno Meijers, informatiemanager - Zeeuwse Bibliotheek

Case Zeeuwse Bibliotheek

Inhoud• Wat willen we de gebruiker bieden?• Wat moet daarvoor gebeuren?• Wat doen we dit jaar?• Wat kan mijn bibliotheek daar mee?

Case Zeeuwse Bibliotheek

toegangtot alle

bibliothekenvan Nederland

basispakket online toegang

Digitale Collectie Nederland

Wat willen we de gebruiker bieden?

+

Case Zeeuwse Bibliotheek

Innovatierapport1.Een laagdrempelige toegang voor alle leden van bibliotheken2.Pilot waarin OB-leden toegang krijgen tot digitale bestanden KB (inclusief krantenbank)

Wat moet daarvoor gebeuren?

1. Laagdrempelige online toegang:– samenbrengen van gebruikers en content– extra diensten op bestaande lenerspas– bouwen van een “plug&play” infrastructuur

• voor alle bibliotheken• eenvoudig te koppelen• platform voor nieuwe diensten

Case Zeeuwse Bibliotheek

model “plug&play” infrastructuur

aanbieder

bibliotheek

Bibliotheek federatie

Bibliotheek federatie

bibliotheek

bibliotheek

aanbieder

aanbieder

Case Zeeuwse Bibliotheek

Wat moet daarvoor gebeuren?

2. Aansluiting van dienstaanbieders– eerste koppeling met de KB– toestemming rechthebbenden– login via nationale bibliotheekkaart

Case Zeeuwse Bibliotheek

Wat doen we dit jaar?

1. bouw prototype- ZB koppelen aan federatie (SURFnet)- KB koppelen aan federatie (SURFnet)- toegang leden ZB tot content KB- direct online regelen- uittesten met andere bibliotheken

Case Zeeuwse Bibliotheek

Wat doen we dit jaar?

2. ontwerpen van Bibliotheekfederatie- architectuurrapport uitgangspunt- stapsgewijs opbouwen- aansluiten bij :

- externe ontwikkelingen DigiD, OpenID- andere bibliotheeknetwerken

- blauwdruk voor aansluiting bibliotheken en aanbieders

Case Zeeuwse Bibliotheek

Wat kan mijn bibliotheek daarmee?

Laagdrempelige toegang- Gebruiker hoeft slechts één maal in te

loggen voor alle diensten- Gebruiker heeft keuze tussen

verschillende ‘pakketten’ bestanden/mogelijkheden

- Potentiële toegang tot KB bestanden en andere digitale content

Case Zeeuwse Bibliotheek

Case Zeeuwse Bibliotheek

Vragen en opmerkingen

Case Zeeuwse Bibliotheek

Datawarehouse

Datawarehouse

Silvia Groenewegen - ProBiblio

Datawarehouse: onze gebruikers

Datawarehouse

De gebruiker

Mijn…

Datawarehouse

Ken de gebruiker

Leden

Lenen

Financieel

Bibliotheek

Bezoek

Transacties

Geografie

Diensten

Database marketing

Leeftijd

Duur

Geslacht

Samenstelling gezinOuder leent object voor kind

Lid leent object voor partner / gezinsslid

Afname

Soort object

Frequentie

Duur

Reservering

Aanvragen

IBL

Soort abonnement

Contributie

Kas

OLA

Incasso

Kasinkomsten

Boetes

Overige inkomsten

Basis

Vestiging

Steunpunt / Servicepunt

Bibliobus

Bibliotheken

Website

Reservering

Catalogus

Zoek & boek

Mijn gegevens

BalieInname

Uitlening

ZelfbedieningInname

Uitlening Postcode / huisnummer

Vestiging

Internet

Games

Leeskring

...

...

Datawarehouse

Datawarehouse

Bicat PBBicat PB

Bicat S ABicat S A

ConcertoConcerto

VubisVubis

CBSCBS MosaicMosaic BlinkerBlinker

DatawarehouseDatamartDatamart

Analyses Rapportages

Datawarehouse

Datawarehouse: analyses

Inschrijvingen per week 2007

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40 42 44 46 48 50 52

Weeknummer

Nat. voorleesdagen Boekenweek Alle boeken gratis

Kinderboekenweek Nederland leest

Datawarehouse: analyses

Vragen en opmerkingen

Datawarehouse

Leeskringen

Leeskringen

Wilfried Hoffman

Leeskringen

Leeskringen

Leeskringen

Resultaten

• Leesclubs zijn veelal hechte sociale clubs met een lange bestaansduur en weinig verloop:

‘Mensen zijn vaak zo lang lid dat ze op een gegeven moment niet meer mee kunnen doen vanwege hun leeftijd’

• Belangrijkste uitdaging:

– Hoe hou je elkaar en de club fris en geïnspireerd? ‘Naarmate een club langer bestaat glijd je af naar het sociale’

• Voor aspirant lezers zijn bestaande leesclubs daardoor ook weinig toegankelijk:– In de eerste plaats: ‘De meeste clubs zitten vol, zitten niet te springen om

nieuwe leden’– En als er al een plek vrijkomt: ‘We hebben het nooit gehad over het invullen

van die plek’– Bovendien: ‘Je wil niet bij mensen die al 20 jaar samen zijn, dan blijf je altijd

een buitenstaander’

• Belangrijkste uitdagingen: – Niet het vinden, maar het starten van een kring– Niet het vinden van geïnteresseerden, maar het vinden van de juiste

mensen die bij jou en jouw ambities passen.

Verfrissing & inspiratie

Vinden van de juiste partner(s)

Leeskringen

Ondersteuningsbehoefte

Elke leeskring wil graag verrast en geïnspireerd worden. De één heeft het meer nodig dan de ander, de één kan dit voor zichzelf beter organiseren dan de ander.

Elke leeskring wil graag verrast en geïnspireerd worden. De één heeft het meer nodig dan de ander, de één kan dit voor zichzelf beter organiseren dan de ander.

Ze noemen zichzelf ‘amateurs’ voor wie professionele ondersteuning welkom is.

Ze noemen zichzelf ‘amateurs’ voor wie professionele ondersteuning welkom is.

De beschikbare informatie wordt vaak als te beperkt of te eenzijdig gezien. Aanvullingen op wat er nu beschikbaar is via het net, is gewenst.

De beschikbare informatie wordt vaak als te beperkt of te eenzijdig gezien. Aanvullingen op wat er nu beschikbaar is via het net, is gewenst.

De leeskring is een sociale activiteit naast het werk of anderszins drukke werkzaamheden. ’Werk uit handen nemen’ biedt een belangrijke meerwaarde.

De leeskring is een sociale activiteit naast het werk of anderszins drukke werkzaamheden. ’Werk uit handen nemen’ biedt een belangrijke meerwaarde.

Mijnleeskring.nl

Verrassing & inspiratie

Toegang tot informatieVakkundigheid

/expertise

Tijd & gemak

Leeskringen

Ander profiel – ander aanbod

Leeskringen

Invulling van de ondersteuning is afhankelijk van het profiel van de doelgroep.

Verschillende profielen vragen om een verschillend aanbod

Leeskringen

Leeskringen

Vragen en opmerkingen

Leeskringen

sectorinstituut voor bibliotheken

26 juni 2009

Thomas van Dalen

Sectorinstituut

agenda

1. achtergrond ontvlechting2. analyse sector3. inrichting sectorinstituut4. eerste ideeën bibliotheek.nl5. vervolgtraject

Sectorinstituut

achtergrond ontvlechting

Sectorinstituut

waarom ontvlechten?

• in andere sectoren al doorgevoerd, loopt goed

• duidelijk onderscheiden verantwoordelijkheden

• rijksmiddelen worden doelmatig en doelgericht ingezet

• sectorinstituut betaald door het rijk

• branchevereniging: geen geld van het rijk

Sectorinstituut

Sectorinstituut

analyse sector

bijzonderheden bibliotheeksector

• grootste culturele sector

• sterk gedecentraliseerd

• rijk heeft fundamentele verantwoordelijkheid

• rijk brengt relatief weinig middelen in

• technologische ontwikkelingen veranderen verhouding lokaal – centraal

Sectorinstituut

besteltaken sectorinstituut bibliotheken1. afstemming en coördinatie2. (inter)nationale vertegenwoordiging en

promotie van de sector3. educatie, informatie en reflectie4. instandhouding voorziening voor

leesgehandicapten

Sectorinstituut

inrichting sectorinstituut

Sectorinstituut

uitgangspunten toegevoegd

• heldere verdeling verantwoordelijkheden• sectorinstituut: geen uitvoerende taken

Sectorinstituut

uitgangspunten definitiefase

• stelselverantwoordelijkheid centraal : bewaakt sector als geheel

• sectorinstituut: = ‘uitkijkpost’ en overziet (inter)nationale ontwikkelingen

• kernwaarden: visionair, vernieuwend en verbindend

• in praktijk: nadruk op versterking en innovatie

Sectorinstituut

missie

• bewaak en bevorder de kernfuncties lezen, leren en informeren in het bibliotheekstelsel en investeer daartoe in die zaken die alleen op landelijk niveau gerealiseerd kunnen worden (denk aan: digitale bibliotheek, certificering, opleidingen, leesgehandicapten, promotie etc.)

Sectorinstituut

het sectorinstituut wordt voor haar taken gesubsidieerd door OCW

het sectorinstituut realiseert haar doelen door vooral andere rechtspersonen te subsidiëren en/of opdrachten te verstrekken

Rijk/OCW

sectorinstituut

stichting bibliotheek.nl

stichting certificering openbare bibliotheken

stichting loket aangepast-lezen

private partijen

Sectorinstituut

taakclusters

• bijdragen aan een sterk stelsel• visieontwikkeling, kennis en promotie• vertegenwoordiging

Sectorinstituut

organigram

Sectorinstituut

governance

• model directeur-bestuurder met Raad van Toezicht

• Raad van Toezicht met 7 mensen • 3 leden met directe binding met

openbare bibliotheek• 3 experts uit aanpalende sectoren:

wetenschap, lokaal bestuur, ict, internationaal, programmering etc.

• samenbindend voorzitter

Sectorinstituut

eerste ideeën bibliotheek.nlde bibliotheken op internet

Sectorinstituut

waarom aparte club?

• grootste opgave stelsel = digitale bibliotheek

• zonder rijksgelden en centrale regie gaat ‘t niet lukken

• sectorinstituut: geen uitvoerende taken• branchevereniging: geen geld van het rijk• ‘landingsbaan’ (beheer en

doorontwikkeling) nodig voor digitale diensten innovatieprogramma

• directe betrokkenheid (financieel en anderszins) van lokale bibliotheken is een voorwaarde voor succes

Sectorinstituut

proces

• synchroon aan planning ontvlechting

• ontwikkelen inrichtingsplan en functieprofielen

• werkgroep bibliotheek.nl speelt rol

62

Sectorinstituut

Vragen en opmerkingen

63

Sectorinstituut

De digitale bibliotheek

Planning

De digitale bibliotheek

Vragen en opmerkingen