De eerste klasEerste ontwerpen van de bibliotheekschool

11 tot 18 april 2008

UitgangspuntenVoor een nieuwe bibliotheekschool

Uitgangspunten 1

De bibliotheekschool is begonnen! De eerste klas werkt aan het fundament, waarop de volgende klassen kunnen doorbouwen. Uitgangspunten zijn:

De school is een (centrale) plek van vrije ruimteDe school is een plek om te ervaren, te reflecteren, kennis over te dragen en te experimenteren. En dat alles ten aanzien van vakmanschap van de bibliothecaris in een veranderende samenleving die nieuwe vragen stelt aan de bibliotheek. Daar is een plek van vrije ruimte voor nodig.

De school is verspreid over het landTegelijkertijd is de school aanwezig in bibliotheken verspreid over het land, waar leerlingen leren van en leren aan de betrokken bibliotheek.

De school is van en voor openbare bibliothekenDe school dient het belang van bibliotheken in het land om nieuwe inzichten te vertalen in de dagelijkse praktijk. De bibliotheken leveren ook concrete bijdragen aan de inhoud en de financiering.

De school bouwt voort op een rijke traditieDe samenleving is sterk veranderd. Herijking van bibliotheekwerk is noodzakelijk, maar dit gebeurt vanuit een diep besef over de ‘ziel’ van bibliotheekwerk. De school heeft ook voor progressie met oog voor traditie. Klik hier (dia 26); ga daarna terug

De school ontwikkelt zich in een context van vernieuwingsinitiatievenEr zijn in het land vele initiatieven in gang gezet die allemaal ‘lesmateriaal’ zijn voor de school. Dat is nu zo en zal altijd zo blijven. Klik hier (dia 27); ga daarna terug

De school is een laboratorium voor bibliotheekvernieuwingDe school is een laboratorium waar het geleerde gebruikt wordt en van waaruit het nieuw geleerde verspreid wordt in de gemeenschap van bibliotheken. De school heeft de ambitie om een dynamofunctie te hebben voor bibliotheekwerkexclusi

De school is selectiefDe school biedt exclusief leermogelijkheden voor leerlingen die blijk geven van een grote mate van talent en betrokkenheid. Het type talent kan, mag en moet divers zijn.

De school biedt orde en flexibiliteitDe school biedt vaste structuur/ritme en tegelijkertijd open ruimte om talenten van leerlingen zich te laten ontwikkelen en in te zetten.

De school biedt leren op maatDe student kan op basis van eigen kennis, vaardigheden en wensen een eigen studiepakket samenstellen, waarbij hij of zij gebruik maakt van een netwerk van docenten van diverse disciplines

De school is deel van een digitale infrastructuurLeren en kennisdelen wordt ondersteund en gekatalyseerd door een digitale infrastructuur. Leerlingen zijn lid van een digitale community van waaruit kennis ontwikkeld en verspreid wordt.

De school is streetwiseDat wil zeggen dat de school weet wat er speelt in de (informatie-)samenleving en wat de trends zijn

Uitgangspunten 2

kern, middelen, kwaliteiten

voor een proces van excellent vakmanschap

‘buitenexperts’

Traditie + toekomst

verhalen

Digitale tools

leerlingen zelf

diverse ruimten, plekken

ervaren

experi

-m

ente

ren

reflec-te

ren

kennis overdragen

Vrije

ruimte

Proces naar excellent vakmanschap

inspirerend en bezielend

betrouwbaar / deskundig

verbin-dend

Aanbod en vraaggestuurd

street-wise

op maat per leerling

lawine veroorzakend

vrijheid binnen kaders

grensverleggend/ veeleisend

trots gevend

kwaliteiten

middelen

kern

De k

ern

van

de b

iblio

theeks

chool

In dialoog

experts +

dynamo voor de sector

Selectief voor

excellente leerlingen

Blijvend in ontwik-

keling

eerste opbrengstvan mogelijke schoolpraktijken

eerste opbrengst 1ainformatiesamenleving als kracht

Bert, Edwin

Samen-leving

Biblio-theek

Mens

Tech-nologie

inspiratie &innovatie

eerste opbrengst 1binformatiesamenleving als kracht

Informatiesamenleving

inspirerend verleden: persoonlijk, beleefd, mensgericht

wereld van nu : vriatie, oplossingen, binnenland/buitenland

kracht van de toekomst:scenario’s, innovatie

De Mens

Vitale informatie is van betekenis voor kwaliteit van leven:- Denken - Voelen- Willen- Handelen

De school is een katalysator van lerende netwerken: leeskringen, medewerkers, docenten, experts, vmbo-leerlingen, nerds

Kennis-cirkels

VMBOLeer-lingen

expertsNerds

Leren in netwerken

Bert, Edwin

eerste opbrengst 1cinformatiesamenleving als kracht

Student structureert eigen onderwijs op basis van analyse van eigen kennis, vaardigheden en wensen en gebruikmaking van in …………………van tools, kennis ……….. en een netwerk van flexibel inzetbare docenten

Onderwijs is opgebouwd in fasen. In de verkennende fasen raakt de student bekend met tools, methoden en de omvang van een onderwerp. In de doorwerking gebruikt de student digitale tools om zijn inventarisatie & eerste reflecties op het onderwerp vorm te geven. In de laatste professionele fase werkt de student aan een diepe strategische analyse van bestaande methoden & technieken en werkt aan strategische innovaties voor de sector, steeds vanuit het gezichtspunt van de informatiesamenleving en zijn mogelijkheden.

“Streetwisdom”: haal de straat binnen: VMBO’ers geven lese aan bestaande medewerkers en runnen bijvoorbeeld een jeugdafdeling of richten zich op multimedia & het vraagstuk van aanwezigheid in sociale netwerken.

Voorbeeldbibliotheken (ca. 5) : commitment !:( jongeren) co design (nerds,geeks, hackers) > grote lijnen ICT van belang + de snelheid van ontwikkelingen

Bert, Edwin

eerste opbrengst 1dinformatiesamenleving als kracht

Bert, Edwin

Uitgangspunt bij experimenterenLBI: Library Bureau of InvestigationAC: Advanced Research Centre / niet voor sissies!Leerlingen leren wat experimenteren isDoelgericht, slechts deels sector gerichtNo traditio, sin progressio: doorontwikkelen is geen experimentLBI als de echte vrije ruimte: ook fysiekSome you win, some you lose! Falen mag: lijfstraffen nuttigElke drie maanden zichtbaar door een ‘showcase’Leren van elkaar en voor elkaar, intern en extern, Intern: zelf bedacht: Experimenteren op alle domeinen: bibliotheekwerk, HRM, FM, FINExtern: partnersInnovatiemodel: gericht op lab, prototype, pilot, implementatie eldersPrototyping als middel, Werken in en aan crossoversVan PDA naar LDA: Library Digital AssistentPower to the pupils, Internationaal georiënteerd, Professionaliseren en deprofessionaliseren, Nieuwe verbindingen: LBI stimuleert nieuwe verbindingen en nieuwe synergie

eerste opbrengst 2aexperimenteren

eerste opbrengst 2bexperimenteren

eerste opbrengst 3akennisoverdragen

Uitgangspunten voor kennis overdragenDoorbreken van de traditionele setting van de bibliotheekBestaande medewerkers op een hoger niveau tillenNieuwe instroom van dynamische mensen‘een soort van OK bibliothecarissen’Operationele kennis: de dingen beter doenTactische kennis: betere dingen doenStrategische kennis: andere dingen doenPraktijk en kennis inspireren elkaar wederzijds‘alle kennis is onderhandelbaar…’Mee ontwikkelen met sector en samenleving ‘de academie’ – denkers in actie / bijzonder lectoraatKernopleiding: bouwers, architecten, passioneursToch niet en toch wel: 50 studentenBasisopleiding: vaardigheden, ‘aannemers’, ‘etalagisten’Toch niet en toch wel: 250 studentenOppassen voor opleiding met elite karakter 

Uitgangspunten voor kennis overdragen (vervolg)

Opleiding waardoor iedereen ‘op zijn excellentie’ moet kunnen werkenVoorbeelden van bibliotheekvakken: Identiteit van de bibliotheek / plaats in de samenlevingDe Informatie fysiek/virtueelHistorisch boek / gebouwGeletterdheidInformatie: theorie en praktijkVisie ontwikkeling en leiderschapPraktijk ontwikkelingMinoren: keuze mogelijkheden uit andere opleidingen / hogescholenAansluiten bij andere opleidingen1/3 bibliotheekvakken; 1/3 praktijk; 1/3 minoren eldersRechten en informatie‘toek op z’n bakkes’ - ‘edwin’ Persoonlijke begeleiding essentieel: mentor/coach per studentStudenten zijn mentoren voor onderbouw opleiding

eerste opbrengst 3bkennis overdragen

eerste opbrengst 3ckennis overdragen

Uitgangspunten voor ervarenBasis van ervaren: leerlingen hebben plezier in uitdagingMeester / gezel relatie met een basis van vertrouwen‘pushing the student to her limits’Ambitie en frustratie leiden tot professionaliteitAansluiten bij passie van leerling – leidt tot authenticiteit / levenservaringPersoonlijke feedback als stimulansDe ‘klas/groep’ als basis voor kennisoverdrachtLeren in de samenleving en andere bibliotheken, ook digitaalSelectie aan de poort: praktische studenten, brede culturele bagageOrientatie op de verleden en toekomst in het curriculumLeerlingen leren ervaren, betekenis van structuur en spiritGebruikgroepsvorming: de ‘klas’ als dragende identiteitLeerlingen ervaren ‘klant zijn’: mystery guest bij bibliothekenTransparantie, kwetsbaarheid en privacy als dragende elementenBenutten van persoonlijke kwaliteiten: mensen verschillenOpen source bibliotheek: stel je ervaring beschikbaarReal life cases als basis voor leren en onderwijs…de kleine en de grote roerganger…

eerste opbrengst 4aervaren

eerste opbrengst 4bervaren

Uitgangspunten voor reflecteren

Inhoudelijk / activiteiten / organiseren- InhoudlijkBibliotheek als instituut: oud / heden en toekomst als kaderRelevante omgevingReflectie op vakinhoudelijke zakenReflectie op ‘jezelf’ in het teken van deze drie aspectenReflectie laten volgen door analyse en syntheseStreven naar een evenwicht tussen traditio en progressio - Activiteiten:Kijken elders belangrijk: kapittelenFysiek bewegen / kijken / schilderenDialoogAfstand nemenOnderzoek als activiteit van de opleiding 

eerste opbrengst 5areflecteren

Uitgangspunten voor reflecteren (vervolg)

- Organiseren van reflectie:De tijd nemen voor reflectie is essentieelSelectie aan de poort van studenten, docenten en mentoren: passie voor het vak, affiniteit, goed uitdrukkenScholing in reflectie, geestelijk en fysiek: eigen vorm kiezen na ervaring van verschillende vormen van reflectieScholing in/door onderzoek: onderzoek ontsluiten voor hele sectorVerbinden van ‘nieuw’ en ‘oud’: samen werken met een mentorCoördinatie van reflectie en vernieuwing door een ‘programmaraad’

eerste opbrengst 5breflecteren

eerste opbrengst 5creflecteren

eerste opbrengst 6aculturele vorming

Culturele vorming (Mat, Machteld)

De opleiding bestrijkt 2 jaar. Elk jaar heeft 40 lesweken. Elk jaar is opgesplits in 5 periodes van 8 weken. Elke lesweek bevat een blok (bijv. 2 uur) KV (kulturele Vorming). Het accent van de opleiding ligt duidelijk op DOEN!Ervaring opdoen door daadwerkelijk deel te nemen aan het creatieve proces, hetzij dit proces van zeer dichtbij mee te maken en/of aan te sturen.Het enthousiasmeren van de studenten vindt dus plaats op de werkvloer. Daarmee raakt de student direct betrokken bij het creatieve proces, de kern. Naarmate de opleiding vordert, komen naast het ondergaan/ervaren, de volgende 2 aspecten duidelijk aan bod:1.Destilleren (wat haal je eruit, reflectie naar jezelf en je medemens)2.Presenteren (hoe vertaal je verworvenheden naar de praktijk, wat doe je ermee) Aan het eind van het pakket staat een uitgebreide Presentatie op stapel waarbij alle voorgaande items gebundeld zullen worden. Samenwerken en taken verdelen, zullen daarbij een belangrijke rol gaan spelen. Leiding geven, dus!

eerste opbrengst 6bculturele vorming

input kaosInvloed op de schoolpraktijk

Kernbegrippen:* zelforganisatie* chaos in orde (of andersom)= en-en denken* toeval een kans geven* benutten van dilemma's Kernbegrippen van de kaospilots::* street-wise* playful* risk-taking* balance (soul and body, individu -community, local and global) (compassione (the best school for the world)

invloed op de schoolpraktijkchoasdenken

input design p a t t e r n sInvloed op de schoolpraktijk

aanvulling volgtverzoek aan bert mulder

een vervolgimplementatietraject

Uitgangspunten. Implementatie:Uitdragen van enthousiasme voor vernieuwing met structuurMensen zelf verantwoordelijk voor oppakken van vernieuwingRicht zich op bibliotheken en medewerkersBibliotheken meekrijgen, opleiding en bibliotheken niet ‘loszingen’ Gaat om een ‘lerende organisatie’ creeren: niet een instituutStrategische ontwikkeling als antwoord op samenleving en zijn behoefteGrote uitstroom van medewerkers als kansFormuleren van een gemeenschappelijke kansRealiseren met schwung, door bijvoorbeeld stagiairesCommunicatietraject ‘binnenste buiten’Binnen 2 jaar 40% van communicatie digitaalMensen komen pas verder als ze uit evenwicht rakenGoede leiding is belangrijk / dirigent, regisseur, leiderGeen ‘ cursus’ of het afwerken van een programmaZelf kunnen kiezen, veel vrijheid, spannend, uitdagend‘iemand’ moet als katalysator het laten slagenDocenten leren zelf ook

een vervolg

een vervolg

boekenverhalen

eigen mensen

mensen in de maatschappij

gebouwen

Horizon-verbreding

reflect

ie inzich

t

fantasie /verwondering

Toegang tot kennis en cultuur

Bron voor persoonlijke ontwikkeling

inspirerend

betrouwbaar / deskundig

verbin-dend

mysterieus

rust

op maat

veelzijdig

openbaar

ordenend

Verrassend

schoon-heid

kwaliteiten

middelen

kern

De k

ern

van

bib

lioth

eekw

erk

media

lokale laboratoria

voor bibliotheek-vernieuwing

De bibliotheekschool

Bib OSS

pleinen

NAIarchitec-

tuur

Zomer-schoolI-phone

HKUjeugd

Bib.Haarlem verhalen

Bib A’damExcell-entie

De school in de context van andere initiatieven

???