Post on 12-May-2015
CSCT project:
Competenties voor EDO- leerkrachten
Comenius 2.1 project2004-2007
118277-CP-1-2004-BE-Comenius
Curriculum, Sustainable development, Competences, Teacher training (CSCT)
Doelstellingen • Een competentie georiënteerde curriculum ontwikkeling voor educatie
voor duurzame ontwikkeling in de initiële en de in-service lerarenopleiding
• curriculummodellen waarbij Educatie voor Duurzame Ontwikkeling in de opleiding wordt geïntegreerd.
Eindproducten• Formuleren / selecteren van competenties die verband houden met
educatie voor duurzame ontwikkeling• Identificeren van specifiek onderwijsmateriaal dat aansluit bij de
geselecteerde competenties• Formuleren en selecteren van inhouden die aansluiten bij de
geselecteerde competenties• Ontwerpen van onderwijsmodellen (organisatie, …)• Ontwikkelen van een leidraad voor docenten en studenten
Partnerlanden
Norway
Hungary
Austria
Germany
Spain
England (Wales)
Belgium
Denmark
Switzer-land
Engeland 1
Denemarken 1
Noorwegen 1
Duitsland 1
Oostenrijk 4
België 2
Spanje 2
Hongarije 1
Zwitserland 2
www.csct-project.org
CSCT partnership
Katholieke Hogeschool Leuven (Be)Entiteit Curriculum (Vlaams Onderwijsministerie)Telemark University College (No)University College of Vest Jutland (Dk)University of Wales (GB)Universitat Autonoma de Barcelona (SP)Universitat de Girona (SP)University of Salzburg (O)University of Klagenfurt (O)University of Klagenfurt (Inst. Geographie & Regionalforschung)Pädagogische Hochschule Niederösterreich (O)Regional Environmental Center (H)University of Lüneburg (D)Pädagogische Hochschule Zürich (ZW)Fachhochschule Nordwestschweiz (ZW)
Eindresultaat
Rapport ingediend januari 2008Disseminatie actiesImplementatie van het EDO-curriculummodel
Rapport (‘Handboek’)
Duurzame ontwikkeling en onderwijsCSCT raamwerkProfessionele dimensies van EDO-leerkrachtenAlgemene competenties voor EDOSpecifieke EDO-competenties (5 bekwaamheidsdomeinen)Actieonderzoek als kractige methode binnen EDOCase studies
7
Dynamisch model voor EDO competenties in de lerarenopleiding ( project CSCT-model )
Leerprocessen voor DO
5 competentiedomeinen
Algemene competenties
Professionele dimensies
Een dynamisch model
Vijf domeinenKennisSysteemdenkenEmotiesWaardenActie
De leraar als individuDe leraar in de onderwijsinstellingDe leraar in de samenleving
‘Professionele dimensies’
Drie basiselementen in het model
‘Algemene competenties‘• onderwijzen• Reflecteren/visie ontwikkelen• Participeren aan netwerken
3 professionele dimensies3 professionele dimensies
Leerprocessen voor DO
Leraar in de onderwijsinstelling setting
toekomstgericht
Leraar als individu
leraar in de samenleving
Lokaal-globaal
Algemene competentiesAlgemene competenties
Leerprocessen voor DO
Leraar in onderwijsinstelling
Toekomstgericht
Reflecteren
Leraar als individu
Leraar in de samenleving
Onderwijzenen
Lokaal – globaal
Netwerken
CSCT raamkader
Vijf Domeinen Vijf Domeinen
W a a r d e n e n n o r m e n
A c t ie
K e n n is
S y s t e e m d e n k e n
E m o t ie s
L e e r p r o c e ss e n v o o r
D O
Verwerven van KENNIS over duurzaamheidsvraagstukken
Vier kennisdimensies binnen EDO:• Conceptuele kennis • Oorzakelijke kennis• Kennis over actiemogelijkheden• Kennis over ontwikkelen van eigen visie
Deze kennis heeft betrekking op: • Tijd (verleden-heden-toekomst)• Ruimte (hier-ginder/Noord-Zuid)• Inter-/transdisciplinair
Kwaliteit van deze kennis:• Haalbaarheid staat voor kwaliteit• Kritisch denken is essentieel
Voorbeelden kenniscompetenties
Als een individu• relevante kennis verwerven rond uitdagingen en kwesties over DO• Educatieve doelen voor DO selecteren, rekening houdend met de diversiteit
van de leerlingengroep• KLO creëren over duurzaamheidskwesties
Als lid van een onderwijsinstelling• Verwerft kennis over duurzaamheidsvraagstukken om te kunnen bijdragen
aan de ontwikkeling van een curriculum dat EDO integreert in het hele schoolcurriculum
Als lid van de samenleving• Kan partners vinden buiten de schoolgemeenschap en samenwerken met
organisaties die DO promoten
Bevorderen van SYSTEEMDENKEN
4 basiscriteria voor systeemdenken (Capra, 1992)
• Van studie van deelaspecten naar studie van het geheel
• Van lineaire oorzaak-gevolg-relaties naar dynamische relaties
• Van feiten naar processen
• Van zoeken naar details naar ontdekken van patronen
TIJD
Systeemdenken
Vier dimensies binnen het systeemdenken(Ossimitz 2000):
• Relationeel denken
• Dynamisch denken
• Denken in termen van modellen
• Bedoeling = op een systematische manier tot actie komen
Voorbeelden competenties systeemdenken
Als een individu• Begrijpt basismodellen van de systeemtheorie• Is zich ervan bewust dat hij altijd deel uitmaakt
van verschillende systemen• Weerstaat de neiging om complexe problemen
te simplificeren
In de onderwijsgemeenschap• Gaat binnen zijn vak op zoek naar relaties,
meervoudige invloeden, ..
In de samenleving• Gebruikt lokale, nationale en internationale
netwerken• Kan machtverhoudingen en belangenconflicten
in de samenleving identificeren
Omgaan met EMOTIES
Emoties en gevoelens
gekoppeld aan denken, waarderen,reflecteren en handelen
belangrijke rol bij de organisatie en integratie van kennis
deel van besluitvormingsprocessen drijvende kracht achter de motivatie
Empathie speelt een sleutelrol in EDO
Voorbeelden competenties emoties
Als een individu• Ontwikkelen voor zichzelf empathisch vermogen• Bewust van de impact van emoties op perceptie, oordeelsvorming,
beslissingen
Als lid van de onderwijsgemeenschap• Atmossfeer van openheid en vertrouwen creëren waarbij ieder zijn
gevoelens mag uiten
Als lid van de samenleving• Adequaat communiceren met ouders en anderen over hun emoties
Ontwikkelen van WAARDEN
“Voor EDO zijn waarden fundamenteel en staat respect centraal:respect voor anderen, inclusief voor anderen uit de toekomstige generaties, respect voor verschil en diversiteit, voor het milieu en voor onderzoek van de planeet die we bewonen. Onderwijs stelt ons in staat om onszelf en anderen te begrijpen en onszelf verbonden te voelen met de ruimere natuurlijke en sociale omgeving; dit begrijpen biedt ons een duurzame basis voor het opbouwen van respect.” (United Nations Decade of Education for Sustainable Development, 2005-2014, Draft International Implementation
Scheme, Ectober 2004)
Voorbeelden competenties waarderen van situaties en ethische normen hanteren
Als een individu• Verduidelijkt en expliciteert eigen overtuigingen• Op de hoogte van leermiddelen en –methoden in verband met waarden
en waardenontwikkeling
Als lid van een onderwijsgemeenschap• Dringt eigen waarden en meningen niet op maar biedt leerlingen
voldoende kansen om een eigen standpunt in te nemen• Moedigt leerlingen aan om hun overtuigingen in vraag te stellen…
Als lid van de samenleving• Benadrukt het belang van inzicht in Europees burgerschap, inclusief de
rechten, verantwoordelijkheden en waarden die hierachter schuilgaan
ACTIEGERICHT werken
Acties ondernemen stelt leerders in staat:
• Conflicterende belangen te ervaren• In discussie te gaan over alternatieve oplossingswegen en visies• Het tegen elkaar afwegen van visies• Zich daadwerkelijk te engageren• Daarover te reflecteren• Ondernomen acties te evalueren
Voorbeelden competenties actiegericht werken met leerlingen rond EDO
Als een individu• kritisch nadenken over iemands levensstijl en -keuzes• op een probleemoplossingsgerichte wijze aan een project werken
In de onderwijsgemeenschap• actie beschouwen als een educatieve meerwaarde
niet alleen als een manier om problemen op te lossen• relevante actiegerichte thema’s voor DO selecteren
In de samenleving• machtsrelaties binnen lokale (en globale) gemeenschappen analyseren in functie daarvan strategisch denken• netwerken faciliteren
24
Opvolging van EDO
• Uitgeverij De Boeck Duurzame ontwikkeling. Hoe integreren in onderwijs ? Willy Sleurs, Veerle de Smet, Veerle Gaeremynck, 2008, 199 p
• Ensi :Environmental Network Sustainable internationaal congres voor 130 deelnemers van 26 tot 28 maart 2009 in de KHLeuven
www.csct-project.org
Contactpersonen:willy.sleurs@ond.vlaanderen.be
veerle.de.smet@khleuven.be