Post on 28-May-2020
BTN-bijeenkomst 26 november 2015
Programma
• Introductie door Jan Helmond
• Onderzoek trends en ontwikkelingen
• Trendrapport 2015
• Afsluiting
Trends en ontwikkelingen in de zorg
Het nieuwe FWG trendrapport
Whitepaper zelfsturing
De zorg ontregelt
Een inleiding en vier bewegingen
Vooraf
• Alle macro-experts (43) persoonlijk geïnterviewd
• Grote samenhang met maatschappelijke ontwikkelingen:
het systeem moet om!
• Grote transities gaan door, maar
focus op de meest veelzeggende trends en vooruitblikken
• Functies in de toekomst uitgewerkt
Inleiding (I)
• Behoefte aan nieuw systeem:
- vrijheid, vertrouwen, betekenisgeving
• Teveel efficiency, verantwoording, controle perkt ons in
• Deeleconomie, basisinkomen, burgerinitiatieven
• De ‘ondertussenheid’
Maatschappij
Inleiding (II)
• Idem: vrijheid, vertrouwen, betekenisgeving
• Kritiek op gereguleerde marktwerking
- Perverse prikkels
- Onnodige bureaucratie
- Versnippering
• Terug naar de kern, ontregelen
• Opkomst ‘anders organiseren’ (o.a. zelfsturing)
• Beteugelen zorgkosten en zorgen om 2/3-deling (SES)
Zorg
Vier opvallende bewegingen
1. Ouderen betalen voor gezelschap
2. Computer stelt diagnose
3. Tijdelijk teams als het nieuwe organiseren
4. Menselijkheid voorop
Trend brede beweging
1. Ouderen betalen voor gezelschap
• Betaald gezelschap in opkomst. Door:
- aanscherping criteria professionele zorg
- aanscherping criteria (verzekerde) huish. Hulp
- cultuuromslag zelfredzaamheid
- vermaatschappelijking van zorg
• Keukentafelgesprek is kwetsbaar instrument
• Zorgen over groeiende tweedeling (SES)
Taboe?
2. Computer stelt diagnose
• 2015: het jaar van de zorgtechnologie
• Wearables, screening, dna-profilering data
• Data maakt het mogelijk zorg te personaliseren
• Care en cure
• Consumententechnologie overspoelt zorg
• Omwenteling van banen
3. Tijdelijke teams als het nieuwe
organiseren
• Part up en andere nieuwe modellen om zorg te
organiseren (vraag centraal)
• Veel kritiek op gereguleerde marktwerking
• Zinloze concurrentie, ontploffing van bureaucratie
• Lof der inefficiency?
• Evolutie of revolutie?
4. Menselijkheid voorop
• Behoefte aan gewoon doen en gezond verstand
• Centraal stellen van het gewone leven
• Mensen moeten mogen doodgaan
• Herwaardering van de mens achter de functie
• Medewerkers ontwikkelen zich doorlopend en integraal
(cao’s)
• Haaks op technologie?
Effecten op organisaties en functies
En bestuur en toezicht?
• wordt geacht steeds meer dienend te zijn aan de
cliënt
• wordt eindverantwoordelijk gehouden voor de vraag
of de zorg aan de cliënt optimaal is.
• Moet affiniteit hebben met het primaire proces van
organisaties
• Moet openstaan voor het gesprek met alle
belanghebbenden en stakeholders.
Een zorgbestuurder:
• is een verbinder en coördinator
• die op basis van zijn specifieke vaardigheden
• de kloof tussen leef- en systeemwereld weet te
overbruggen
• met oplossingen die recht doen aan de doelstelling van
de organisatie.
• Heeft als bestuursopdracht: van beheer en beheersing,
naar regie en samenspel
Een zorgbestuurder:
• hebben een luisterend oor nodig voor andermans
behoeften
• het vermogen een open gesprek te voeren
• en de bereidheid om het eigen perspectief aan te
passen.
Bestuurders in de ouderenzorg:
De uitdaging voor governance
• centraal stellen hoe toegevoegde waarde voor de
cliënt kan worden gerealiseerd
• zonder dat de regeldruk en verantwoording de
ruimte daarvoor beperken
• en tegelijkertijd bijdragen aan duurzaam en
betaalbaar houden van de zorg.
Dilemma’s besturen in huidige tijd
• Centralisatie v. decentralisatie
• Sturing vanuit zorgorganisatie vs. sturing vanuit
cliënt
• Vertrouwen vs. controle
• Discretie vs. transparantie
• Samenwerking vs. concurrentie
• Belang van de eigen organisatie vs. belang van de
zorg als geheel
Afsluiting