Bouwstenen

voor motivatie

Mheenpark 14 maart 2012

Doelen:

• Zicht krijgen op wat motivatie bepaalt

• Model bespreken dat kan helpen

systematisch te werken aan motivationeel

ontwerp

• Tips (aandachtspunten)

• Aanbevelingen

• Wat doen we al, waar zit verbeterruimte?

Opbouw:

Bouwstenen

Model

Tips

Aanbevelingen

Definitie:

• Motivatie is het proces waardoor

doelgericht gedrag wordt uitgelokt en

onderhouden.

Bouwstenen voor motivatie

• Nieuwsgierigheid en interesse

• Zicht op de doelen

• Geloof in eigen kunnen

• Zin om verder te leren

• Mate van zelfregulatie

Nieuwsgierigheid en interesse

• Aansluiten bij de interesse van de lln

• Keuze van de werkvormen:

samenwerken, computergebruik,

competitie, incongruentie

Doel en oriëntatie

• Zorg voor specifieke doelen

• Zorg voor korte termijn doelen

• Werk met leerdoelen i.p.v. prestatiedoelen

Geloof in eigen kunnen

• Eerdere ervaringen

• Waargenomen ervaringen van anderen

• Feedback van anderen

• Gevoel dat je bij de taak hebt

Zin om verder te leren:

• Ervaringen

• Attributies (intern - extern, stabiel –

instabiel, te controleren – niet te

controleren)

• Verkeerde attributies kunnen de motivatie

in hoge mate bepalen. Mentor moet hier

aandacht aan besteden. SAQI School Attitude

Questionnaire Internet

Zelfregulatie

• Recht doen aan autonomie:

keuzevrijheid: doelen, werkwijze,

tijdsindeling, evaluatie

• Zelfregulatie vraagt veel vaardigheden

die je niet zo maar hebt .Binnen

zelfregulerend onderwijs wordt veel

aandacht besteed aan zelfreflectie.

Model van Keller

• A: Attention

• R: Relevance

• C: Confidence

• S: satisfaction

Aandacht vangen:

• Geheimzinnigheid

• Verbazing

• Incongruentie

• Afwisseling

Relevantie:

• Betekenisvol

• Herkenning (aansluiten bij wat je al weet)

• Persoonlijk belang

Vertrouwen:

• Uitleggen wat we gaan doen

• Zorgen voor succeservaringen

• Uitdagingen in de zone van de naaste

ontwikkeling

• Alleen steun geven waar dat nodig is:

Wat ze zelf kunnen, doen de lln zelf

Satisfactie:

• Toepassen in betekenisvolle situaties

• Geven van complimenten, beloningen

• Constistentie in toetsen en nakijken

• Recht doen aan autonomie:

keuzevrijheid: doelen, werkwijze,

tijdsindeling, evaluatie

Keller’s motivational Design

Proces

1. Analyseer de groep en maak een

inschatting gebaseerd op ARCS

2. Bepaal de motivatiedoelen op grond van

de bevindingen

3. Ontwerp een strategie en pas deze toe

in de instructie

4. Probeer uit en pas aan indien nodig

Bevorderen motivatie om te

leren (Brophy, Simons)

Vijf rollen:

• Leraar als voorbeeld

• Leraar metacognitieve gids

• Leraar als externe monitor

• Leraar als scaffolder

• Leraar als bevorderaar positieve

zelfevaluatie

Werkzame principes

• Leren door activering

• Kennis moet aansluiten

• Naast kennis bevorderen hogere

cognitieve doelen

• Weten waarom we dit doen

• Reflecteren op het leerproces

• Aanpak staat centraal

Werkzame principes

• Bewustwording van gebruikte strategieën

• Regelmatige oefening in verschillende contexten

• Reflecteren op de eigen aanpak

• Scaffolding toepassen

• Samenwerkend leren

• Afspraken met ouders over zelfstandigheid

• Werken aan opvattingen van leerlingen over

leerconcept

Tips: Taken• Geef aan wat de verwachtingen zijn. Laat

concreet zien wat het eindresultaat moet zijn.

• Geef uitdagende maar haalbare taken: maatwerk

(geef keuzemogelijkheden)

• Geef de waarde van een taak aan

• Taakwaarde wordt beïnvloed door werkvorm:

86% van de lln wordt gemotiveerd door pc.

• Geef lln keuzevrijheid, wijs hen op de

consequentie van hun keuze

• Laat lln werk analyseren, zichzelf feedback

geven. Denk aan de afsluiter.

Tips: houding docent• Vermijd vergelijkingen met andere lln. Laat lln werken

aan eigen groei. Geen prestatiedoelen maar

leerdoelen.

• Geef lln systematisch feedback met positieve

bekrachtiging

• Houding docent bij eerdere prestaties werken mee in

de beeldvorming van de lln

• Vermijd een continue controlerende instelling

• Geef het goede voorbeeld en laat het goede

voorbeeld geven. Benoem het juiste gedrag.

Tips: werkvormen

• Differentieer in werkvormen om aan te

sluiten bij de leerlingen

• Maak gebruik van

computerondersteuning (86% waardeert

dit)

• Samenwerkend leren motiveert

Tips: schoolklimaat

• Elke docent benadrukt het belang van

goed leren

• Bij bespreken van toetsen wordt aandacht

besteed aan attributie

• Attributiebias vermijden: mentor heeft

daar een belangrijke rol

• Docenten kijken bij elkaar en willen

reflecteren op het eigen handelen

Aanbevelingen:

1. Cursus didactisch coachen→ Academie

2. Attributie-onderzoek→ SAQI lijst

3. Aandacht voor werkvormen→ Academie

4. Differentiëren (werken met niveaugroepen)

5. Uitdaging in 3H: ‘plus’ waar je trots op bent

6. Verschillende toetsvormen. Wat een

leerling kan, blijkt eerder uit een portfolio.

Wat doen we al, waar zit

verbeterruimte?