RUIMTELIJKE BOUWSTENENvoor het centrum Utrecht 2030

Stadsplattegrond Utrecht 2017

INHOUDSOPGAVE

INTRODUCTIE

HET PERSPECTIEF OP UTRECHT 2030

RESULTATEN ONTWERPEND ONDERZOEK> KANSEN UIT DE OMGEVING> KRACHT VAN HET CENTRUM

ADVIES: KAPITALISEREN VAN JE KRACHT: TWEE STRATEGISCHE BOUWSTENEN VOOR DE TOEKOMST

> BESTE BEREIKBARE STAD: DO IT!> KWALITEITSSPRONG IN ONTMOETEN: SHOW IT!> ROADMAP CENTRUM TOT 2030

5

7

141416

22

242734

5

INTRODUCTIE

Deze studie is verricht in opdracht van het Centrum Management Utrecht. In deze studie zijn de contouren van de belangrijkste vraagstukken voor het centrum geschetst en vertaald in bouwstenen voor de toekomst (horizon 2030). De studie is uitgevoerd en opgesteld door BVR adviseurs en tot stand gekomen in samenwerking met diverse betrokkenen van het Centrum Management Utrecht (interviews, enquêtes en testpanel) en is mede gebaseerd op bestaande beleidsdocumenten van stad en regio. Middels ontwerpend onderzoek is de opgehaalde informatie vertaald in ruimtelijke bouwstenen voor de toekomst van het centrum van Utrecht. Het CMU heeft een traditie opgebouwd met het samenwerken en afspraken maken met de gemeente. Het CMU daagt de gemeente uit, prikkelt met een eigen visie, werkt samen aan oplossingen en komt met eigen plannen. Het huidige convenant bevat diverse voorstellen van het CMU voor bijvoorbeeld herinrichting openbare ruimte. Voorstellen welke ook tot uitvoering zijn gekomen. Recenter heeft het CMU in gezamenlijk opdrachtgeverschap met de gemeente Utrecht een tweetal onderzoeken laten verrichten: Vindbaarheid Utrecht 2.0 (Goudappel Coffeng), en de Strategische agenda ruimtelijk economische ontwikkeling centrum Utrecht 2015 – 2020 (BRO). Daarnaast is er een passantenonderzoek (Strabo) verricht naar het Universiteitskwartier, het Museumkwartier en het kernwinkelgebied e.o.. Deze studie bouwt voort op deze traditie.

De ruimtelijke bouwstenen uit deze studie bieden het CMU handvatten om het gesprek aan te gaan met de stad, niet zozeer vanuit het hier en nu, maar juist vanuit een inspirerend perspectief richting 2030. Het CMU opent hiermee het gesprek over de toekomst. Een gesprek dat kan leiden tot een gezamenlijke visie van ondernemers, culturele instellingen, Universiteit Utrecht, bewoners en gemeente; Een gezamenlijke visie op het centrum van Utrecht en een gezamenlijke aanpak om daar te komen. Het CMU en stakeholders binnen het CMU doen een handreiking om in coproductie te werken aan een mooi en succesvol centrum voor iedereen.

OpgaveHet historische en verwachtte succes van Utrecht is een kans om als stad als geheel beter te worden. De gemeente Utrecht en de samenwerkende partners in de regio spreken van een schaalsprong in stedelijkheid en een systeemsprong in het verkeer en vervoernetwerk. Deze groei moet tot een aantrekkelijke en gezonde stad leiden. De groei in wonen en werken zal plaatsvinden in de belangrijke ontwikkelgebieden zoals het Beurskwartier, de Merwedekanaalzone, Leidsche Rijn, Rijnsweerd en het Utrecht Science Park (voorheen de Uithof).

Deze dynamiek is een kans voor de stad als geheel en in het bijzonder ook voor het centrum. Het centrum is een belangrijke economische motor van de stad en is de trekker en ontmoetingsplek voor cultuurliefhebbers, winkelend en recreatief publiek, bewoners, studenten, ondernemers, bedrijven, kennisinstituten en bezoekers van binnen en buiten de stad. Het centrum zal op zijn eigen wijze meegaan in de groei en dynamiek van de stad. Tegen deze achtergrond zijn de belangrijkste bouwstenen voor het centrum onderzocht, verbeeld en verwoord.

In deze studie wordt eerst ingegaan op het perspectief op Utrecht zoals is beschreven in diverse beleidsstukken. Vervolgens schetsen wij wat het perspectief voor het Centrum kan zijn, gebaseerd op ontwerpend onderzoek en de input die we vanuit gesprekken hebben gekregen.

6

Ruimtelijke Strategie 2016: Utrecht kiest voor gezonde groei - blz. 6

1.1 Utrecht faciliteert groei door inbreiding De populariteit van steden neemt toe en die van Utrecht in het bijzonder. Utrecht groeit en we willen die groei vooral faciliteren door inbreiding. Belangrijke nieuwe woningbouwlocaties in de stad die daar - naast Leidsche Rijn - aan moeten bijdragen zijn het Beurskwartier en de Merwedekanaalzone. Het effi ciënt benutten van die locaties, onder andere door daar vaker de hoogte in te gaan, zien we als kans. We geven deze gebieden als het ware terug aan de stad. Elders in de stad ontstaat daardoor ruimte om bij het verder ontwikkelen van de stad vooral kwalitatieve uitgangspunten te hanteren en in mindere mate stedelijke productiedoel-stellingen. We verbreden het palet aan keuzemogelijkheden voor Utrechters en bezoekers van de stad.

1. Kernboodschap

Gezonde verstedelijking is in alle gevallen het uitgangspunt. Dat betekent focussen op bewegen, welbevinden, perspectief op wonen, werk en opleiding, duurzaamheid. Utrecht is bovendien, meer dan andere Nederlandse steden, een plek waar ontmoeting centraal staat. Voor het verkeer heeft de groei van de stad grote gevolgen. We reageren daar op door een systeemsprong in de mobiliteit en leggen het accent op openbaar vervoer, fi ets en voet-ganger. We beschouwen de Binnenstad en het Stationsgebied, het Utrecht Science Park en Leidsche Rijn (Centrum) als economische hotspots waar we kansen willen creëren en benutten. We willen de openbare ruimte beter benutten en grotere betekenis geven als de plek waar de stad zich presenteert. Utrecht is interessant voor veel verschillende initiatie-ven en doelgroepen. We stimuleren de diversiteit van stadsdelen om die aantrekkingskracht te garanderen. Dat heeft wel z’n grenzen. Er zijn verschillen die we willen tegengaan, vooral verschillen die maatschappelijke ongelijkheid in de hand werken.

Afbeelding:Ontwikkelgebieden

Legenda:

= Economische ontwikkelingsgebieden

= Prioritaire ontwikkelingen

= Knooppuntontwikkeling

= Broedplaats-ontwikkeling

= Afmaken ontwikkeling Leidsche Rijn

= Lopende gebieds-ontwikkelingen

= Wijkopgave herstructurering

Start Inhoud Zoeken Afdrukken Afsluiten

Ontwikkelgebieden Utrecht, bron: Ruimtelijke Strategie 2016: Utrecht kiest voor gezonde groei

Perspectief met de 7 opgaven, bron: Gebiedsverkenning Utrecht Oost, Topregio Healthy Urban Living

7

HET PERSPECTIEF OP UTRECHT 2030

Dit perspectief is gebaseerd op: > Mobiliteitsnota Slimme Routes, Slim Regelen, Slim

Bestemmen > Ruimtelijke Strategie 2016: Utrecht kiest voor gezonde

groei > Gebiedsverkenning Utrecht Oost, Topregio Healthy

Urban Living > Omgevingsvisie Beurskwartier – Lombokplein > Concept Ambitiedocument Rijnsweerd

Utrecht maakt als stad een schaalsprong in stedelijkheid en een systeemsprong in mobiliteit. De stad is sterk aan het groeien, zowel in inwoners als economisch. De stad kiest ervoor om te groeien door de bestaande stad te verdichten. Het Beurskwartier, de Merwedekanaalzone en Rijnsweerd worden echt gemengde stedelijke gebieden. Leidsche Rijn wordt afgemaakt met een eigen centrum. Dit gebied zal kunnen groeien tot een waardevol stedelijk gebied en knoop in het netwerk. Het Utrecht Science Park (USP) groeit en trekt zijn omgeving mee. Utrecht oost wordt meer stad, de regio komt dichterbij. Deze verstedelijking zal Utrecht op een slimme en gezonde wijze doen. Healthy Urban Living is daarbij het credo.

Het verkeersnetwerk zal grondig transformeren. Er is geen sprake van doorgaan op de huidige voet. Er komt een systeemsprong. De auto wordt minder belangrijk. De stad gaat meer en meer ruimte bieden aan de voetganger en de fietser. Het openbaar vervoer zal grondig veranderen. De nieuwe OV systemen bouwen voort op het netwerk van tramlijnen en er komen andere van slimme mobiliteit. Aan de randen van de stad komen multimodale overstappunten waar auto, fiets, tram en stad samenkomen. Doorgaand verkeer door de stad neemt af. De stad is bestemming. Met deze systeemsprong kan de stad verder verdichten en hoogwaardige verblijfsplekken maken.De voorgestane transformatie zal het imago van Utrecht veranderen en de stad zal nog aantrekkelijker worden als verblijfsplek en ontmoetingsplek. Het historische centrum, het Beurskwartier (nieuwe centrum) en het USP zijn de belangrijke economische hotspots van de stad waar de gemeente kansen wil creëren en de openbare ruimte beter wil benutten.

8

Perspectief en actuele ontwikkeling aan de westkantHet Stationsgebied, Beurskwartier en Merwedekanaalzone worden in de strategische documenten gepositioneerd als de ontmoetingsplek voor Nederland. Hier zal Utrecht zijn groei grotendeels laten landen en dat zal de stad op een hoogwaardige en gezonde manier doen. Voor het Beurskwartier is de vertaalslag gemaakt van Ruimtelijke strategie naar een Omgevingsvisie en stedenbouwkundig plan.

In het Beurskwartier komt een gemengd stedelijk gebied met veel aandacht voor gezondheid, voor een prettige en een attractieve leefomgeving waar lopen en fietsen op nummer 1 staan. Het openbaar vervoer wordt sterk verbeterd. Het gebied wordt nauw verweven met het station en het historische centrum van Utrecht. Autobezit en parkeerplaatsen zijn beperkt. Lage parkeernormen en parkeren op afstand zijn uitgangspunt vanuit de ambitie voor een gezonde stad, als ook vanuit de noodzaak: het verkeersnetwerk van Utrecht kan een grote groei van auto’s eenvoudigweg niet aan.

Dit gebied zal de komende jaren een grote transformatie ondergaan en het imago van Utrecht als moderne gezonde stad sterker neerzetten. Het historische centrum grenst aan de westkant niet langer aan een anoniem en monofunctioneel gebied, waar de trein en auto dominant zijn. Het zal niet langer een obstakel zijn in het stedelijke weefsel. Samen met de ontwikkeling van Hoog Catharijne, de Catharijnesingel en het Centraal Station komt hier een doorlopend stedelijk gebied van Kanaal tot Maliesingel en van Vleutenseweg tot Vaartsche Rijn.

Ontmoetingsplek voor 10 miljoen Het Nieuwe Centrum, Utrecht CS en de Merwedekanaalzone zijn integraal onderdeel van een hoogwaardig stedelijk systeem dat een gezonde en duurzame ontmoetingsplek biedt voor 10 miljoen mensen.

Bron: Gebiedsverkenning Utrecht Oost

9

STEDENBOUWKUNDIGE PLANKAARTbouwkavels hoogbouw 70-90m

bouwkavels 12-25-45m

semi private binnentuin

publieke ruimte

stadsplateau

pleinen

parkruimte

parken in de omgeving

pleinen omgeving

verbinding langzaam verkeer

hoofdstructuur langzaam verkeer

placemaking

mogelijke waterberging

sfeerbeeld nieuw park aan de Croeselaan in het beurskwartier

Het nieuwe park aan de

Croeselaan wordt één van de

twee centrale plekken waar

omheen de nieuwe bebouwing

is gesitueerd. Door de ligging

aan de Croeselaan ontstaat er

optisch een grotere parkruimte.

Bron: Omgevingsvisie Beurskwartier - Lombokplein

Bron: Omgevingsvisie Beurskwartier - Lombokplein

10

Perspectief en actuele ontwikkeling aan de oostkantAan de oostkant van de stad zijn het Utrecht Science Park en Rijnsweerd stevig op de agenda gezet. De gebieden zijn van grote economische waarde en kunnen van grote betekenis zijn in de systeemsprong van Utrecht. Naast de ontwikkeling van een aantrekkelijk en goed bereikbaar USP is ook Rijnsweerd een kans om een gemengd stedelijk gebied te maken in combinatie met een multimodale knoop. Uitbreiding van het tramnetwerk is daarbij van grote waarde.

In het recent opgeleverde Ambitiedocument Rijnsweerd is de ambitie verder uitgewerkt. Het netwerk van bedrijven en instellingen breidt zich uit, de verbinding met stad en regio wordt versterkt, het gebied transformeert van een monofunctioneel kantorengebied en autoplek naar een aantrekkelijke ontmoetingsplek en gemengd stedelijk gebied. Het gebied krijgt meer ruimte voor voetgangers en fietsers. Een binnenstadstram en een multimodaal overstappunt zijn belangrijk onderdeel voor de ontwikkeling. Zowel het centrum als het USP profiteren van deze ontwikkeling doordat ze beter verankerd worden in zowel het stedelijk netwerk als het verkeersnetwerk.

Rijnsweerd is uitgegroeid tot een belangrijke schakel in stad en regio. Een gezond en duurzaam gemengd stedelijk gebied en is dé multimodale knoop aan de oostzijde van Utrecht.

Bron: Gebiedsverkenning Utrecht Oost

11

37

Impressie ‘Hart van Rijnsweerd’

46

NETWERK + VERBINDEN + MIX + ONTMOETEN = RIJNSWEERD

Gezamenlijk vormen de vier ambities de optelsom

waarmee het stadsdeel Rijnsweerd zich duurzaam kan

doorontwikkelen tot hét werkgebied van de toekomst. Er

ontstaat een attractief vestigingsklimaat met een divers

programma van werken, wonen en voorzieningen.

Rijnsweerd transformeert naar een sterk, duurzaam,

en levendig gebied dat past bij een van de meest

competitieve regio’s van Europa. De ambitie laat zich

samenvatten in de volgende essenties:

▪ Een duurzame en gezonde leefomgeving met onder andere energieneutrale gebouwen, circulair bouwen, een gezond binnenklimaat, veel groen en een omgeving die uitnodigt tot bewegen en ontmoeten. In de transitie naar een energieneutraal gebied speelt de nieuwbouw een belangrijke rol: door een mix van wonen en kantoren ontstaan kansen voor het uitwisselen van warmte en koude en het realiseren van gebalanceerde warmte-koude-opslag in de bodem;

▪ Maken van een charismatisch hart van Rijnsweerd met veel verblijfskwaliteit waar de innovatie-economie zicht toont en je als gebruiker of bezoeker van het gebied thuis voelt;

▪ Onderscheidende deelgebieden als gemixte clusters met eigen ruimtelijk-programmatische sferen voortbouwend op de kwaliteiten van het bestaande stedelijk weefsel;

▪ Slimme ringstructuur met inprikkers als hoofdontsluiting voor autoverkeer, aangesloten op multimodale parkeerhubs, waardoor het binnengebied van Rijnsweerd autoluw kan zijn;

Impressie Rijnsweerd in 2030

23

ONTWIKKELPRINCIPES RIJNSWEERDStichting Kantorenpark Rijnsweerd (SKR), de gemeente Utrecht

hebben gezamenlijk een toekomstambitie geformuleerd voor

Rijnsweerd. Hiernaast hebben de de Provincie Utrecht, Stichting

Utrecht Science Park, de Universiteit Utrecht en diverse huurders

en gebruikers van het gebied een actieve bijdrage geleverd.

Deze ambitie is niet in steen gegoten maar vormt een verhaal

met een perspectief op Rijnsweerd als het werkgebied van de

toekomst. Het is partijen duidelijk geworden dat Rijnsweerd

bijzondere kanskaarten heeft en dat het moment er nu is om

het gebied te laten veranderen van een ruimtelijk-economisch

verouderd monofunctioneel kantorenpark naar een gemixt

stedelijk werkgebied, waarbij interactie en innovatie voorop

staan.

De in dit hoofdstuk beschreven ambitie schetst het droombeeld

van de partijen over Rijnsweerd. Het geeft aan wat Rijnsweerd

in 2030 zou moeten zijn. Een droombeeld waar partijen vanaf

vandaag gezamenlijk aan zullen werken om dit te realiseren.

Om op korte en lange termijn te kunnen (blijven) sturen op de

ambitie voor Rijnsweerd zijn de eerder geformuleerde kansen en

opgaven voor het gebied vertaald naar vier ontwikkelprincipes

die uitspraak doen over de wijze waarop én de bril waarmee

het gebied ontwikkeld en getransformeerd zou moeten worden.

Ze kunnen gezien worden als dragers van de identiteit en DNA

van het gebied (het wenkend perspectief) en bieden tevens

handvatten om keuzes ten aanzien van concrete ontwikkelingen

te kunnen maken (sturingsmiddel). We vatten de ambitie voor

Rijnsweerd samen in de volgende vier ontwikkelprincipes:

Netwerk, Verbinden, Ontmoeten en Mix.

NETWERK

VERBINDEN

ONTMOETING

MIX

Bouwen aan een innovatie-economie met een krachtig netwerk van bedrijfsleven, overheid en instituten

Vernieuwing van het verkeerssysteem met een fijnmazig netwerk van loop- en fietsverbindingen, frequent OV en slimme parkeeroplossingen

Creëren van een fysiek hart en interactieve openbare ruimtes van hoge verblijfskwaliteit

Verdichting van Rijnsweerd naar een meer diverse mix van werken, wonen en ontmoeten

Bron: Concept ambitiedocument Rijnsweerd

12

Perspectief en actuele ontwikkeling in het CentrumHet centrum van Utrecht zal uitgroeien tot dé ontmoetingsplek voor iedereen. Het centrum is het onderscheidende verblijfsgebied voor bewoners van de stad, bezoekers van Utrecht en gebruikers van het USP en het Beurskwartier. De overlast van doorgaand verkeer van bijvoorbeeld fietsers en bussen heeft plaatsgemaakt voor bijzondere verblijfsplekken. Een binnenstadstram wordt als een belangrijk middel gezien om én overlast te beperken én de bereikbaarheid te versterken.

13

Binnenstad voor iedereen Een aantrekkelijk verblijfsgebied waar overlast van bussen en fietsers is verdwenen en heeft plaatsgemaakt voor bijzondere openbare ruimten en verblijfsplekken.

Bron: Gebiedsverkenning Utrecht Oost

14

RESULTATEN ONTWERPEND ONDERZOEK BVRHet geschetste perspectief op het centrum heeft nog geen nadere uitwerking gekregen. De prioritaire gebieden (Beurskwartier, Merwedekanaalzone) lopen voorop en ook het USP en Rijnsweerd vragen veel aandacht. Als economische hotspot heeft het centrum zeker nadere uitwerking nodig. Voorkomen moet worden dat de aandacht voor het centrum achterblijft. Het historische centrum zal zich zonder visie waarschijnlijk niet ontwikkelen in zijn volle kracht. Een mooie taak voor het CMU om dit te agenderen en haar hulp aan te beiden om dit verder te brengen.

In dit onderzoek zijn de eigen ruimtelijke opgaven en kansen van het centrum benoemd en is de verbinding gelegd met de kansen en dynamiek van de omgeving.

KANSEN UIT DE OMGEVINGDe ontwikkelingen in Utrecht en de geschetste perspectieven op de omliggende gebieden zijn van grote betekenis voor het centrum. Het centrum is in de toekomst uitstekend bereikbaar. De omgeving ontwikkeld zich tot een aaneengesloten stedelijk gebied waardoor de entrees en stadsstraten tot het centrum weer een hernieuwde waarde krijgen. Programmatisch verrijkt de stad zich en is samen met het historische centrum een krachtige trekker. De aandacht voor verblijf, voetgangers, fietsers en een gezonde gemengde stad passen ideaal bij het compacte centrum.

Een doorlopend stedelijk gebied: stadsentrees en stadsstraten van waarde Het historische centrum heeft in de toekomst aan de westkant niet langer een anoniem en monofunctioneel gebied waar de trein en auto dominant zijn. Met de ontwikkeling van het Beurskwartier, Lombokplein, Hoog Catharijne, de Catharijnesingel en het Centraal Station komt hier een doorlopend stedelijk gebied van Kanaal tot Maliesingel en van Vleutenseweg tot Vaartsche Rijn. De routes die van daaruit het centrum ingaan ondergaan een belangrijke transformatie. Autostraten worden weer stadsstraten. Anonieme grote ruimtes worden aangename stedelijke plekken. Elk van deze routes krijgt zijn vervolg in het historische centrum. Die poorten tot het centrum zijn nu nog onderontwikkeld. Ze zijn nog ingericht op de oude situatie. Aan de noordkant kom je vanuit Lombok nu nog aan op anonieme kantoorgebouwen, tref je het nog lege Smakkelaarsveld en wordt de Vredenburg en Lange Viestraat gedomineerd door bussen en fietsen. Aan de Zuidkant is het Station Vaartsche Rijn duidelijk nog niet geland in het stedelijk weefsel. Deze en andere routes krijgen met de nieuwe ontwikkelingen een hernieuwde waarde. De stadsstraten nemen weer in economische en verblijfswaarde toe. De dominantie van de infrastructuur en de functionaliteit in de openbare ruimte moet worden doorbroken.

Utrecht ontmoetingsplek: waardevolle plekken, gebouwen en programmaHet Utrecht van vroeger is nu al zichtbaar anders. De Domtoren is nog steeds het icoon van de stad, maar Hoog Catharijne, het Centraal Station en de Tivoli Vredenburg zijn inmiddels betekenisvolle toevoegingen aan het palet van de stad. De komende jaren zullen meer gebouwiconen en waardevolle plekken worden toegevoegd. Bijzondere gebouwen en bijzondere verblijfsplekken spelen een belangrijke rol in het imago van Utrecht. De Catharijnesingel, het nieuwe stationsplein, het Vredenburgplein en de Mariaplaats zijn goede voorbeelden van de vernieuwde aandacht voor verblijf. De westkant van het centrum heeft een volledig nieuw uitstraling gekregen. De westkant zal ook programmatisch een trekker zijn voor de stad. Waar andere gebieden in de stad nu geen ruimte kunnen bieden, komt hier ruimte voor nieuwe (nationale) trekkers in bijvoorbeeld evenementen, cultuur en leisure. Er ontstaan nieuwe motieven om Utrecht te bezoeken. Het historische centrum en het Beurskwartier bieden gezamenlijk een completer programma dan de stad nu te bieden heeft. Een stevige relatie tussen beide gebieden en investering in programma en verblijfskwaliteit in beide gebieden maakt Utrecht een krachtige trekker.

De nieuwe standaard van Utrecht, een passend profielUtrecht afficheert zich sterk als de meest gezonde stad van Nederland. Met zijn credo Healthy Urban Living wil de stad op ruimtelijk en economisch vlak zijn toekomst vormgeven. De ontwikkelingen in het Beurskwartier zetten een nieuwe standaard neer in Utrecht. De walkable city, de bikeable city, de gezonde stad, de tram en het gemengd stedelijk wonen zijn de leidende ambities. Deze standaard beperkt zich niet tot de “nieuwe stad”. Het is een ambitie die van origine past bij het historische centrum. De compacte binnenstad van Utrecht komt juist dan tot zijn volste recht. Grote doorgaande stromen gaan slecht samen met de historische stad. Door in te zetten op de verblijfskwaliteit, de walkable city en op OV van hoge kwaliteit ontstaat ruimte voor de aantrekkelijke groene ontmoetingsplek.

Systeemsprong brengt lucht in het centrumDe ontwikkelingen in Utrecht Oost zijn van groot belang voor de economische groei van de stad en zijn een stimulans voor het stedelijk netwerk. De systeemsprong wordt hier voor een belangrijk deel gemaakt. Deze systeemsprong biedt niet alleen lucht in het centrum (geen doorgaande bussen, maar een hoogwaardige (ondergrondse) tram), maar zorgt er ook voor dat de oostkant van het centrum uitstekend bereikbaar is. Niet zozeer met de auto, maar wel met de tram vanuit zowel het oosten als het westen. De westkant van het centrum blijft de best bereikbare plek van Utrecht. Vanuit de snelweg zijn de garages hier goed bereikbaar, het treinstation blijft onverminderd belangrijk en het ov en fietsnetwerk wordt hier verder versterkt.

15

RESULTATEN ONTWERPEND ONDERZOEK BVR

Dynamiek stad en kansen voor het centrum

16

KRACHT VAN HET CENTRUM

Rijkdom van UtrechtHet centrum van Utrecht is rijk aan geschiedenis, rijk aan identiteiten en rijk aan gebruikers. Het centrum is inclusief. Er is ruimte voor snel en traag, bezoeker en bewoner, jong en oud, mainstream en hip, gepolijst en ruw. De stad kent vele aanleidingen door de veelheid aan bijzondere gebouwen (zoals de Dom), bijzondere programma’s (bijv. het Centraal Museum of Universiteit) en bijzondere plekken (bijv. de singel). Deze rijkdom is voelbaar en tastbaar door zijn gebruikers, gebouwen en functies. Deze rijkdom is nergens anders in Utrecht in deze intensiteit te vinden en maakt het centrum tot de ideale plek voor samenwerking en ontmoeting.

17Verbeelding rijkdom centrum Utrechtmede gebaseerd op de profielen van de kwartieren

18

Het centrum van Utrecht is de ideale compacte stad.Het centrum heeft een fijnmazig netwerk van straten, stegen, grachten, singels, pleinen en hoven. Een ideale stad om te struinen en om telkens weer verrast te worden. Het is een compacte stad met een hoge dichtheid waardoor alles om de hoek te vinden is. Daarmee is centrum Utrecht een ideale loopstad. De westkant is de best bereikbare plek van het centrum. Het is logischerwijs ideaal voor winkels, publieke voorzieningen en als werklocatie. Het is zowel de ideale shoppingmall als de ideale historische winkelstad. De combinatie van Hoog Catharijne en de historische stad, waar oud en nieuw één geheel vormen is uniek in Nederland.

De oostkant is de meer chique, groene en rustige kant. Hier gaat het centrum vanzelfsprekend over in de rustiger woongebieden. Vanuit alle windstreken prikken stadsstraten de stad in en zorgen voor levendige straten. De stad heeft een bestendige ordening. Een kernkwaliteit en vanzelfsprekend een restrictie van zijn mogelijkheden.

De rijkdom van Utrecht en de kernkwaliteiten als compacte stad zijn groots, maar het gebruik en de inrichting van de ruimte sluit daar helaas maar weinig op aan.

Het centrum is de ontmoetingsplek van de stad, maar de stromen zijn dominant. Meest in het oog springt de brede doorgaande route voor bussen en fietsers. Juist op de plek met betekenisvolle gebouwen, programma’s en plekken wordt de ruimte gedomineerd door doorgaand verkeer. De focus op stromen is in het centrum vaak de standaard. Er is daarmee weinig ruimte om te lopen en weinig ruimtes zijn echt ingericht voor verblijf.

De singel is een mooie groene ruimte in de stad, maar wordt toch vaak gedomineerd door verkeer. De stadsentrees zijn eerder verkeerspleinen dan een groene poort tot de stad. Verder wordt de singel ook veel als straat of parkeerplaats gebruikt. Weinig gebouwen staan direct aan het groen. Karel V is een van de uitzonderingen.

De openbare ruimte in het centrum bestaat in vele gevallen uit gebakken klinkers. Een bestrating die goed aansluit bij het historische karakter. Tegelijkertijd is het weinig onderscheidend van andere steden. Door de generieke toepassing van gebakken klinkers in het gehele centrum zijn er weinig onderscheidende plekken. De unieke plekken, gebouwen en programma’s die het centrum rijk is hebben geen unieke omgeving. De trots van de plek is niet voelbaar en zichtbaar. Ook één van de meest prominente plekken van het centrum, de Oude Gracht, wordt niet met gepaste trots behandeld. De plek die gezien kan worden als het hart van de stad gaat toch vooral schuil achter een hek met fietsen, terwijl dit juist een visitekaartje zou moeten zijn.

Het nieuw ingerichte Domplein toont aan wat de impact kan zijn van een ruimte die is ingericht op verblijf en gericht is op de betekenis van de plek. Mensen blijven er graag langer zitten, er is meer tijd om de omgeving in je op te nemen. Het is een plek geworden waar je kan vertragen. Het is duidelijk een trotse plek geworden.

19Verbeelding van kernwaarden centrum Utrecht

20

Ruimte voor veranderingDe compacte historische binnenstad van Utrecht heeft weinig ruimte voor verdichting. Dit is ook geen opgave. Het centrum in Utrecht kent zeer weinig leegstand (circa 3% leegstand retail in het centrum, excl. Hoog Catharijne, bron: Economisch beeld provincie Utrecht +). De werkgelegenheid is de afgelopen jaren gestegen. De keerzijde van dit succes is dat er weinig ruimte is voor vernieuwing.

Er zijn wel plekken aan te duiden waar de stad een kwaliteitsslag kan maken. De meest kansrijke locatie voor herontwikkeling is de noordwestkant van het centrum. Hier zijn relatief weinig historische gebouwen, is zeer goed bereikbaar en sluit goed aan bij de ontwikkelingen van Lombok en Beurskwartier.

Met de voltooiing van Hoog Catharijne en de komst van het hart van Leidsche Rijn zal mogelijk een deel van de winkels uit het historische centrum verhuizen naar de efficiëntere en grotere locaties. Hiermee komt mogelijk ruimte vrij in het centrum. Er zullen pleksgewijs ontwikkelingen mogelijk zijn. Dit kunnen individuele panden van winkels of woningen zijn, maar ook bijzondere gebouwen. De komende jaren zullen het postkantoor, de gevangenis, de Blauwe Planeet en de huidige bibliotheek transformeren. Mogelijk verandert de parkeergarage aan de Strosteeg van functie en wordt een van de gebouwen van de Universiteit Utrecht aangepakt. Deze plekken kunnen voor het centrum van bijzondere betekenis zijn.

De openbare ruimte kan veel significanter transformeren. De systeemsprong van Utrecht kan ruimte maken in de binnenstad (busbaan), bijzondere plekken in de stad zoals bijvoorbeeld de singel, de Oude Gracht en het Janskerkhof kunnen nu al aangepakt worden en de stadsstraten kunnen een impuls krijgen.

21Verbeelding van potentiele ruimte voor verandering centrum Utrecht

22

ADVIES: KAPITALISEREN VAN JE KRACHTTWEE STRATEGISCHE BOUWSTENEN VOOR DE TOEKOMSTHet perspectief dat gemeente en regio schetst voor Utrecht levert kansen op voor het centrum en sluit goed aan bij de kernkwaliteiten van het centrum. Vanuit de kansen van buiten en de kracht van binnen kan het centrum werken aan een succesvol en aantrekkelijk centrum. Omgekeerd kan het centrum ook een maximale bijdrage leveren aan de ontwikkeling van de stad. Belangrijk is dat Utrecht een nieuw visitekaartje ontwikkelt waarbij detailhandel een prominente plek krijgt. De verbinding en samenwerking tussen Hoog Catharijne en het historische centrum is uniek en onderscheidt Utrecht van alle andere steden in Nederland.

Waar de stad hard werkt om nieuwe gebieden te ontwikkelen, om als stad een schaalsprong in stedelijkheid en een systeemsprong in mobiliteit te maken, om de economie te laten groeien en te versterken, om het icoon van Healthy Urban Living te worden, kan het centrum deze voortrekkersrol nu al op zich nemen.

Het gaat nog zeker 10 tot 20 jaar duren voordat de nieuwe stedelijke gebieden aantrekkelijk zijn. De stad heeft in die lange tussentijd een aantrekkelijke ontmoetingsplek hard nodig. Als economische hotspot kan het centrum zijn eigen kracht, zijn vastgoedwaarde en imagowaarde nu al kapitaliseren. Het centrum is samen met Centraal Station de meest vooraanstaande ontmoetingsplek en kan daar nu al op voortbouwen. Het kan richting de toekomst vooruitlopen op de belofte van de systeemsprong. De potentiele vastgoedwaarde surplus in de binnenstad maakt het centrum tot een aantrekkelijke plek voor hoogwaardig OV, zoals een (ondergrondse) binnenstadstram. Het centrum kan pilotgebied zijn voor mobiliteit van de toekomst. Het centrum kan de eerste walkable city zijn, de eerste plek waar verblijf werkelijk op nummer 1 staat, de meest aantrekkelijke ontmoetingsplek voor gebruikers van de hele stad waaronder de vele gebruikers van het USP. In het centrum kan Healty Urban Living op korte termijn al zichtbaar zijn.

Realiseer ieder jaar een project waardoor zichtbaar wordt dat je werkt aan het versterken van de verblijfskwaliteit.

En elke stap die het centrum de komende jaren zet moet de rijkdom van het centrum verder versterken: Centrum als ontmoetingsplek, de mix van functies, de inclusieve stad, het netwerk van bedrijven, de ideale compacte stad.

Het centrum kan door een kleinschalige stapsgewijze ontwikkeling voorkomen dat het een constante en grote bouwput is. Er zal wel altijd vernieuwing zichtbaar zijn in het centrum. Plek voor plek wordt het centrum groener, attractiever, slimmer en gezonder. Maar over het geheel genomen is het centrum op orde en een rustpunt in de hectiek en bouw van Utrecht.

De wisselwerking tussen stad en centrum kan in de ontwikkeling naar 2030 optimaal functioneren door te werken aan twee strategische bouwstenen:

> Beste bereikbare stad – do it! > Kwaliteitssprong in ontmoeten – show it!

23Verbeelding van Utrecht centrum 2030bestbereikbare stad met een kwaliteitssprong in ontmoeten

24

BEST BEREIKBARE STAD: DO-IT!Het centrum heeft nu vooral last van het zware doorgaande verkeer van bussen en fietsen. Bestemming stad heeft hier onder te lijden. Utrecht en het centrum hebben ook te maken met een imago van slechte autobereikbaarheid, terwijl de westkant van het centrum ruime parkeervoorzieningen heeft. De komende jaren zal de verkeerssituatie rond en in de stad door grote ingrepen in de infrastructuur eerder verslechteren dan verbeteren. Kortom de tussentijd zal zwaar zijn.Daarnaast is de logistiek een belangrijk aandachtspunt, het bevoorraden van de binnenstad, maar ook de groei van de pakket- en bezorgdiensten en alle andere diensten die nog worden ontwikkelt in het kader van ‘mobility as a service’.

De stad Utrecht gaat een systeemsprong maken in mobiliteit. Dit is niet alleen een ambitie, maar ook een noodzakelijke ontwikkeling om de grote groei van de stad te accommoderen. Daarin staat niet de auto, maar het ov, de fiets en de voetganger centraal. Het is de enige manier om te groeien, om een aangename leefomgeving te zijn

en om de best bereikbare stad te zijn. De systeemsprong bestaat uit vele onderdelen en al deze onderdelen zijn een elementaire bijdrage. Ook voor het centrum is deze systeemsprong cruciaal.

> De multimodale knopen aan de randen van de stad ontlasten de stad met minder doorgaand verkeer en minder auto- en busverkeer. Slim vervoer, fietsen, modern ov en vervoer over water, vervangt een groot deel van dit verkeer.

> Centraal Station blijft een belangrijke knoop, maar wordt ook ontlast door de knopen aan de randen en in de regio en door het nieuwe station Vaartsche Rijn.

> Een uitgebreid tramnetwerk zorgt voor een hoge capaciteit, maakt stedelijke dichtheid mogelijk, ontlast het centrum van busverkeer en creëert ruimte en aanleidingen voor aantrekkelijke verblijfsplekken.

> Een modern fietsnetwerk ontlast het centrum met aantrekkelijke routes niet alleen door het centrum, maar ook tangenten tussen de belangrijke ontwikkelgebieden.

Verbeelding van het centrum Utrecht dat onderdeel is van de systeemsprong en dynamiek van Utrecht

25

Deze transformatie van het systeem heeft tijd nodig maar is absoluut noodzakelijk. Het is de manier om het centrum bereikbaar en aantrekkelijk te maken.

> De poorten tot de stad kunnen transformeren van verkeerspleinen naar groene entrees en van doorstroomroutes naar verblijfsplekken. Dit betreft de entrees Vaartsche Rijn – Ledig Erf, Biltstraat – Wittevrouwenstraat, Nachtegaalstraat – Nobelstraat en Smakkelaarsveld – Vredenburg.

> De grootste openbare ruimte (Lange Vie – Janskerkhof) in de stad met enkele van de belangrijkste plekken, gebouwen en programma’s kan transformeren van busbaan tot de centrale ontmoetingsplek in de stad, van Vredenburg tot Nobelstraat, van singel tot singel. Het noordelijk deel van het centrum kan weer naadloos overgaan in de rest van het centrum en aantrekkelijker zijn als verblijfsplek, als ontmoetingsplek en als gemengd stedelijk gebied.

> De westkant blijft aantrekkelijk door zijn goede bereikbaarheid in combinatie met een aantrekkelijke verblijfsruimte, een toplocatie voor winkels, kennisinstellingen en bedrijven.

> De oostkant met onder andere zijn culturele programma’s is zowel vanuit het oosten als het westen bereikbaar door de excellente last mile die passend is bij de rustige, chique en groene kant van de stad. De route tussen de Grifthoek en Wittevrouwenstraat loopt langs de groene singel en Zocherpark. Een goede voetgangersbrug versterkt de samenhang in het gebied.

> Het centrum kan steeds autoluwer worden, werkelijk transformeren van een stad van stromen naar een stad van verblijf en uitgroeien tot de walkable city.

Het centrum en zijn gebruikers kunnen richting de toekomst vooruitlopen op de belofte van de systeemsprong. Nu al werkt de stad aan vindbaarheid 2.0. Zeker in de lange ontwikkelperiode van de stad en van het systeem zal vindbaarheid in de tussentijd kunnen vooruitlopen op de toekomst. De bezoeker en gebruiker van de stad zullen altijd het gevoel moeten hebben dat de stad uitstekend bereikbaar is. De systeemsprong zal gevierd worden bij al zijn mijlpalen.

Het centrum kan pilotgebied zijn voor smart mobility met bijvoorbeeld deelvoertuigen en zelfrijdende systemen.Het centrum zorgt voor een slimme logistiek.

Pakketdiensten, bedrijven, winkeliers, horecaondernemers en personenvervoerders slaan de handen ineen voor een efficiënt systeem. Met hubs aan de randen van de stad, goede onderlinge afspraken en door een slimme ICT neemt het logistieke verkeer in de stad af. Dit is een opgave die zowel in als buiten de stad iets betekent voor de inrichting van ruimte en netwerk.

Het centrum kan voorloper zijn in Mobility as a Service. Mobiliteit wordt dan als een complete dienst aangeboden. Alle modaliteiten worden daarbij ingezet. De klant wordt ontzorgd in zijn reis van huis naar eindbestemming en weer terug.

De druk op het centrum door bijvoorbeeld de vele bussen en fietsen, kan nu al worden verminderd door alternatieve maatregelen en routes. Hiermee is de tussentijd gegarandeerd van goed vervoer en werkt de stad aan zijn imago voor de toekomst. Voor de grootse projecten die op het centrum afkomen, zoals de binnenstadstram, kan deze periode benut worden voor planontwikkeling en voorbereiding. Samenwerkende partners in de stad en het centrum werken aan actieplannen om zowel in het hier en nu als in de toekomst Utrecht de beste bereikbare stad te maken.

De oproep vanuit het centrum is: Wij geloven dat de stad een systeemsprong moet maken. Wij ondersteunen de gemeente om deze stap te zetten. Wij nemen actie om als centrum voorloper te zijn. We vieren de systeemsprong en de best bereikbare stad Utrecht. Centrum Management Utrecht, strategisch partner in de systeemsprong Utrecht.

26

Verbeelding van de transformatie Janskerkhofvan doorgaande busroute naar verblijfsplek en hart van het centrum

27

KWALITEITSSPRONG IN ONTMOETEN: SHOW IT!Het centrum is nu al dé ontmoetingsplek voor iedereen. En de stad heeft deze aantrekkelijke ontmoetingsplek hard nodig met de grootschalige projecten die voor de deur staan. Maar het centrum is nu nog vooral een plek van een zesje voor de openbare ruimte, een gebied ingericht op stromen en erg uniform. Het gebruik van de ruimte is te willekeurig, wordt veelvuldig gebruikt als fietsenrek, er is te weinig trots op zijn grote kracht. Maar met het Centraal Station, Hoog Catharijne en het Domplein is inmiddels een nieuwe standaard gesteld voor de openbare ruimte. Dit moet verder worden uitgebouwd, bijvoorbeeld door de grachten eenzelfde kwaliteitsniveau te geven. Verblijfsruimte staat weer bovenaan. De stad gaat van doorvoer naar bestemming en van stromen naar verblijf en ontmoeten.

De oproep vanuit het centrum is: wij geloven dat de stad een kwaliteitssprong in ontmoeten moet maken. Buiten het centrum de schaalsprong in stedelijkheid, binnen het centrum de kwaliteitssprong in ontmoeten. Wij werken samen aan een kwaliteitssprong voor de openbare ruimte: de openbare ruimte wordt uitgesproken en onderscheidend. We bouwen samen aan stadsstraten en stadspoorten van waarde. We experimenteren met andere bedrijven en instellingen en creëren ruimte voor ontmoeting.

Verbeelding van de transformatie Janskerkhofvan doorgaande busroute naar verblijfsplek en hart van het centrum

28

Kwaliteitssprong openbare ruimteEen flinke kwaliteitsslag in de openbare ruimte is cruciaal om de potentie van het centrum te benutten. De stad kan laten zien dat zij trots is op zijn bijzondere plekken, gebouwen en functies.

Door de systeemsprong zal er ruimte komen in het centrum. De busroute kan transformeren tot het hart van de stad. Deze centrale ruimte met het Tivoli Vredenburg, het postkantoor, Neude, Janskerk, Universiteit en stadsschouwburg kan waar mogelijk nu al ruimte bieden aan unieke, groene en slimme verblijfsplekken. Met de (ondergrondse) binnenstadstram zal deze centrale plek echt uitgroeien tot een belangrijke bestemming. Ook de stadspoorten bij de singel kunnen hier uitgroeien tot monument.

De stadsstraten naar en in het centrum zijn waardevolle plekken. Nu nog zijn het erg stenige en door verkeer gedomineerde straten. Bij Vaartsche Rijn is bijvoorbeeld een prachtig nieuw station gekomen, maar deze nieuwe poort tot de stad heeft zich nog niet ontwikkeld. De bebouwing en programma’s rond het museum en richting Vaartsche rijn zijn van bijzondere waarde, maar de openbare ruimte is dat absoluut niet. Hier kan de stad een nieuwe waardevolle plek en route maken. Het gebied van station Van Vaartsche Rijn tot singel en Centraal Museum leent zich ervoor om opgewaardeerd te worden tot een prachtige onderscheidende groene openbare ruimte. Een museale singel en verblijfsplek tussen de gebouwen van de verschillende musea.

De stadsstraten en poorten tot de stad krijgen hernieuwde betekenis en kwaliteit als verblijfsplek en met een goed functionerende stedelijke plint. Het rommelige straatbeeld maakt plaats voor een rustig gevelbeeld en veel ruimte voor voetgangers. De Wittevrouwenstraat kan al op korte termijn transformeren van een doorgaande route naar een prettige stadsstraat. De inrichting en bestrating is logischerwijs gericht op verblijf en winkelen met brede trottoirs en ruimte voor terrassen, bankjes en groen. De straat blijft belangrijk voor fietsers, maar de inrichting en verharding neemt de fietsroute niet als uitgangspunt.

Het groen en het water in de stad is een visitekaartje van de stad. Het is toeristisch recreatief aantrekkelijk om over het water de stad te kunnen benaderen. De singel en grachten zijn vertegenwoordigers van de gezonde groene stad. Aan de westkant is de singel als groene verblijfsplek reeds teruggebracht. Nu is de beurt aan de grachten en andere delen van de singel en in het bijzonder bij de stadspoorten, de singel bij de musea en de Oude gracht als hart van de stad. De rommelige inrichting maakt plaats voor het visitekaartje.

29Verbeelding van kwaliteitssprong openbare ruimte

30

De aanpak van de stadsstraten, de singel, de grachten en de pleinen is een opgave waar de stad stapsgewijs aan moet werken. In de periode tot 2030 creëert de stad elk jaar een nieuwe onderscheidende verblijfsruimte of stadsstraat. In coproductie met de ondernemers en bewoners van de kwartieren werkt de stad aan de kwaliteitsslag voor de openbare ruimte. Interessant is om hierbij te verkennen of de openbare ruimte meer flexibel kan worden gebruikt. Er wordt al in steden gewerkt met parkeervakken die zomers terras zijn. Ook laad en losplekken kunnen buiten de venstertijden een andere functie krijgen als kraam of terras. Je zou ook kunnen denken aan routes die in de spits fungeren als busroute en buiten de spits als wandelboulevard. De technologische mogelijkheden kunnen hiervoor worden benut. Kort samengevat betekent de kwaliteitssprong openbare ruimte de volgende acties:

> Van stromen naar verblijf en van uniform naar onderscheidende plekken

> Show it, don’t tell: een zichtbaar slimme en gezonde stad

> Vergroening grachten, singel en gebouwen en een openbare ruimte van een 6 naar een 9

> Vredenburg tot Nobelstraat het hart van de stad > Hernieuwde betekenis en kwaliteit van de stadsstraten

en poorten tot de stad > Flexibel gebruik van gebieden, gebouwen en plekken

door nieuwe afspraken over gebruik en toepassing van nieuwe technologieën.

31

Verbeelding van het Ledig Erfvan een infraknoop naar een groene stadspoort die Vaartsche Rijn verbindt met het Museumkwartier

32

Ruimte voor ontmoetenDe ruimte voor verandering die aanwezig is in het centrum zal gaan bijdragen aan de kwaliteitsslag in ontmoeten. Utrecht wil zich profileren als verbindend creator met de kernwaarden Bright, Inspiring, Welcoming en Connecting. Als de stad dit wil waarmaken zal het bewust moeten kiezen voor die programma’s die het in de etalage wil zetten. Kwaliteit gaat daarbij boven kwantiteit. Voorkomen moet worden dat er meer van hetzelfde komt. Vrijkomende gebouwen zijn kansrijke locaties voor experimenten. De Noordwesthoek van het centrum biedt nog ruimte voor verbetering. Het gebied kan meer onderdeel worden van het historische centrum, de singel en de Tivoli Vredenburg. Samen met de ontwikkeling van het Beurskwartier, Lombokplein, Smakkelaarsveld, de binnenstadstram en de centrale ruimte Vredenburg tot Nobelstraat kan hier een nieuwe kwaliteit voor het centrum ontstaan. Een plek waar kennis, bedrijven en de diversiteit van het historische centrum samenkomen. Een plek op de best bereikbare plek, met een uitstekende verbinding met het Utrecht Science Park, in een walkable city. Deze ruimte is een

hoogwaardig gemengd stedelijk gebied met plinten, pleinen en gebouwen als ontmoetingsplek. Een “city campus” met ruimte voor nieuwe samenwerkingen, cross overs tussen sectoren, combinaties van atelier en kennislab, onderwijs en bedrijven, winkels en horeca, cultuur en werkplaats, exclusieve winkels en gezond stedelijk wonen.

Het vergezicht op 2030 en verder zet de noordkant van het centrum duidelijk op de kaart. De binnenstadstram zal een grote impuls zijn voor het succes. Noord en zuid, oost en west zijn dan verbonden en een ruimtelijke eenheid. Het centrum krijgt hier een grote impuls in verblijf. Op korte termijn kan op gebouwniveau geëxperimenteerd worden. Hoe zal de huidige bibliotheek het centrum verder verrijken? Wat als de Blauwe planeet het nieuwe instituut wordt voor Healthy Urban Living. Welk experiment vindt plaats in de oude gevangenis of op Smakkelaarsveld? Het centrum kan hier vernieuwen en experimenteren en op korte termijn waardevol zijn voor het imago en aantrekkingskracht van de stad Utrecht op een breder vlak dan winkelen, uitgaan en cultuur.

Verbeelding van de programmatische verrijking en ontmoetingsplek centrum

33

Verbeelding van de kwaliteitssprong in ontmoeten

34

ROADMAP CENTRUM TOT 2030 Om te komen tot die best bereikbare stad en kwaliteitssprong in ontmoeten zijn mogelijke projecten in het centrum globaal in de tijd gezet.

Voorbeeldprojecten centrum voor de komende 5 jaar zijn: > Marketing van de best bereikbare stad Utrecht, het

vieren van de systeemsprong en de walkable city Utrecht.

> Vindbaarheid 2.0 uitvoeren > Pilot smart mobility > Gezamenlijk logistiek systeem opzetten > Mobility as a Service opzetten > Alternatieve routes bussen en fietsers > Tracébesluit binnenstadstram > Verkenning gebiedsontwikkeling Noord-west

(Smakkelaarsveld tot Oude gracht). Businesscase experimenteerlocaties met profiel “Verbindend creator”. Ontwikkeling eerste locaties.

> Onderzoek economische waarde stadsstraten en kansen voor versterking en verduurzaming van die waarde.

> Werken aan stedelijke verblijfsplekken > Vredenburgplein > Janskerkhof > Wittevrouwenstraat tot stadspoort Biltstraat en

Griftpark > Vaartsche Rijn tot Ledig Erf > Oude Gracht > Museumkwartier rond het Centraal Museum.

> Uitvoeringsprogramma flexibel gebruik

Voorbeeldprojecten centrum voor de periode daarna tot 2030

> Uitvoering van de (ondergrondse) binnenstadstram > Verder uitvoeren van een smart mobility netwerk en

logistiek netwerk > Mobility as a Service opschalen en aansluiten op de

nieuwe multimodale knopen. > Gebiedsontwikkeling Noordwest verder ontwikkelen > Verdere ontwikkeling experimenteerlocaties > Hart van de stad, de herinrichting van Lange Vie tot

Janskerkhof en de Stadspoorten Nachtegaalstraat – Nobelstraat en Smakkelaarsveld – Vredenburg.

> Verdere herinrichting verblijfsplekken in het centrum.

Verbeelding van voorbeeldprojecten centrum 2030

35

Verbeelding van Lange Vie en Vredenburgvan een ruimte voor vervoer naar ruimte voor verblijf en stadshart

COLOFON

Deze studie is verricht in opdracht van het Centrum Management Utrecht. De studie is uitgevoerd en opgesteld door BVR adviseurs en tot stand gekomen in samenwerking met diverse betrokkenen van het Centrum Management Utrecht.

Alles uit deze rapportage mag worden overgenomen mits de bron wordt vermeld. Voor aanvullende informatie kunt u contact opnemen met het CMU (Jacques Blommendaal en Jeroen Roose - van Leijden, www.cmutrecht.nl) en BVR Adviseurs. (Marnix de Vos, www.bvr.nl)

Rotterdam, februari 2018