bibliotheek 4.0 the web doesn’t matter

1  

5 februari 2013 ontmoetingsdag voor bibliotheekmedewerkers

van de partners van de Associatie UGent

Rosemie Callewaert iStoire Services

Hallo,

2  

Ik werk als onafhankelijk informatie architect voor een aantal grote web- en IT projecten Ik ben geboeid door nieuwe vormen van lezen, schrijven en onderzoeken En breng daarvan, samen met anderen, verslag op istoire.be  

Er werd mij gevraagd om te vertellen over nieuwe informatietechnologieën en sociale

media in de wetenschappelijke bibliotheeksector

3  

Mijn antwoord is Het publiek is niet (meer) geïnteresseerd in het “an sich” van (nieuwe) informatietechnologieën en sociale media.

Het publiek verwacht diensten die hen helpen bij het verwerven en creëren van kennis.

4  

The web is a commodity

5  

“The internet has become so pervasive that people don’t think they are on it anymore, even when they are

Gerry McGovern

Wees innovatief met diensten, niet met tools

Denk eerst na over nieuwe vormen van dienstverlening

Denk daarna over welke tools je kan gebruiken om die

diensten te realiseren

6  

@  

@  

Bibliotheek 4.0 is een UX bibliotheek

7  

@  

@  

waar informatietechnologieën en sociale media geen doel op zich zijn met innovatieve diensten die dankzij het web mogelijk zijn met echt innovatieve diensten die geen kopie zijn van wat de bibliotheek al vele jaren offline doet

@  

8  

R. David Lankes

The atlas of new librarianship

Digital libraries are simply libraries

9  

Wat moet er dan veranderen?

Fundamentele verandering in het ontwerpproces van online

diensten en producten

Software en interfaces moeten zich aanpassen aan mensen in

plaats van omgekeerd

Dienstverlening moet herdacht worden als een totaalpakket

van de online en fysieke kanalen

10  

@  

@  

@  

Wat is het doel? De bibliotheek, die eens een commodity was, terug

onderdeel maken van de leefwereld van alle studenten,

onderzoekers en lezers.

11  

Hoe gaan we dit bereiken? een aanzet in de vorm van

5 gewenste online diensten

12  

:  

Gewenst #1 Online zoeken is gelijk aan online inkijken of online

verkrijgen

13  

:  

14  

Gewenst #2 Toon de bibliotheekcollectie en –diensten op plaatsen

waar ik aan het zoeken ben

15  

:  

16  

z  

17  

z  

18  

z  

Gewenst #3 Geef me binnen de bibliotheekcontext ook relevante

informatie uit externe bronnen

19  

:  

20  

Gewenst #4 Zorg dat ik ten allen tijde snel kan uitmaken wat

relevant is voor mij

21  

:  

“Information overload is filter failure Clay Shirky

22  

De klassieke bibliotheekfilters voldoen niet meer Titel

Auteur

Uitgever

Onderwerp

23  

Gebruik kennis uit de organisatie

24  

Data die relevance ranking ondersteunen

•  Aantal uitleningen en reservaties •  Aantal vertalingen van een publicatie •  Aantal heruitgaven van een publicatie •  Aantal keer een publicatie of auteur geciteerd is in andere

bronnen •  Nominatie of prijzen voor publicaties of auteurs •  Auteurs die ook docent zijn in de eigen organisatie •  Markeer bronnen die als lesmateriaal gebruikt worden •  …

25  

Gewenst #5 Zorg dat ik weet wat de bibliotheek voor mij kan doen

26  

:  

Oefening

27  

�  �  �  �  �  

Wat  doen  we  voor  jou?  

�  �  �  �  �  

Waarom  de  bibliotheek  gebruiken?  

�  �  �  �  �  

Waar  kan  je  ons  vinden?  

Hoe kan je de gewenste veranderingen bereiken? Door het inzetten van technologieën, tools en online

mediakanalen.

28  

V  

Het kiezen van de juiste tools

29  

Koppel diensten aan specifieke oplossingen.

Plaats de oplossingen in binnen een web en

bibliotheekstrategisch kader

De waarde van het resultaat wordt gemaakt door het

geheel van de fysieke en online bibliotheekruimte

@  

@  

@  

30  

Een bibliotheek ecosysteem

Hoe ga je het ecosysteem opbouwen? een overzicht van

6 inzetbare tools

31  

V  

Tool #1 Search Engine Optimization en microformats

32  

V  

SEO en microformats Zorg dat wat je publiceert op het web “leesbaar” en “interpreteerbaar” is voor zoekmachines.

Geef data betekenis met semantische opmaak (microformats)

Zet Google+ en Google Places in

33  

@  

@  

@  

Google knowledge graph

34  

Google.be/places

35  

Plus.google.com/authorship

36  

Tool #2 Open en linked data

37  

V  

Open en linked data

38  

Maak gegevens over de collectie open en bruikbaar voor andere organisaties

Onderzoek hoe je de inhoud van de bibliotheek kunt verbinden met andere inhoud op het web.

@  

@  

Tool #3 API’s, Application Programming Interfaces

39  

V  

Open ontwikkelomgeving

40  

Kies voor bibliotheeksystemen met een open en gedocumenteerde ontwikkelomgeving

Zorg dat je niet vastgeraakt in het ecosysteem van een softwareleveranicer

Onderzoek hoe kan geconnecteerd worden met andere systemen of datasets

@  @  @  

Tool #4 Widgets

41  

V  

Widgets Maak bibliotheekdata ook voor eindgebruikers inbedbaar in

andere webomgevingen

42  

Tool #5 Sociale media

43  

V  

Sociale media Onderzoek via welke kanalen je bibliotheekgebruikers online kan helpen

•  Facebook

•  Twitter

•  Online chat

•  Blog

•  …

Onderzoek via welke kanalen je collectie-onderdelen meer zichtbaar kunt maken •  Flickr

•  YouTube

•  Slideshare

•  Goodreads

•  Pinterest

•  …

44  

@  

@  

Tool #6 Library Analytics

45  

V  

Data is useless unless you an act on it

46  

First data collected.

Then it’s presented.

Last it is made actionable.

@ttungus

En om af te sluiten … een paar dingen om niet te vergeten

47  

Ken de context

De context wordt alsmaar meer divers: offline, online, mobiel, verschillende apparaten, besturingssystemen, browsers, verwachtingen, …

48  

Niet alles is meetbaar. Bevraag eindgebruikers, organiseer testen.

1x om de 5 jaar is niet genoeg.

Ken de behoeften. Want bibliotheek 4.0 is een UX-bibliotheek waar

gebruikerservaring en –tevredenheid centraal staan.

@  

@  

And last but not least

Durf huidige beperkingen te vergeten bij het nadenken over nieuwe

diensten.

Kijk naar voorbeelden buiten de bibliotheeksector.

Beoordeel je eigen diensten even streng zoals je die van anderen

beoordeelt als eindgebruiker.

49  

@  

@  

@  

be serious, be passionate, wake up! Susan Sontag

50