Post on 22-May-2015
description
CSR: Culture, Science and Religion Beethoven IX: over vreugde en God pagina 1 datum: 15 mei 2012
Beethoven IX: over
vreugde en
God
CSR: Culture, Science and Religion Beethoven IX: over vreugde en God pagina 2 datum: 15 mei 2012
Ludwig van Beethoven 1770-1827
-- sinds 1818 volledig doof
-- had last van diepe
depressies
-- 9e symfonie 1824
met Ode an die Freude
van Schiller
-- in het volgende interpre-
tatie van Otto Baensch, Aufbau und Sinn des Chorfinales
in Beethovens neunter Symphonie,
Berlin 1930
CSR: Culture, Science and Religion Beethoven IX: over vreugde en God pagina 3 datum: 15 mei 2012
Beethoven IX, deel I
comentaar Beethoven: Verzweiflung (wanhoop)
CSR: Culture, Science and Religion Beethoven IX: over vreugde en God pagina 4 datum: 15 mei 2012
Beethoven IX, deel II
comentaar Beethoven: nur etwas heiterer (Possenspiel)
alleen iets blijmoediger (klucht, farce, dwaze vertonig)
CSR: Culture, Science and Religion Beethoven IX: over vreugde en God pagina 5 datum: 15 mei 2012
Beethoven IX, deel III
comentaar Beethoven: zu zärtlich (weichlich), de Not der
Verzweiflung könne nur durch etwas Aufgewecktes
überwunden werden.
te teder (gevoelig), de nood van de wanhoop kan slechts
door iets levendig en energiek worden overwonnen.
CSR: Culture, Science and Religion Beethoven IX: over vreugde en God pagina 6 datum: 15 mei 2012
Otto Baensch over Beethoven IX
samenvatting Otto Baensch:
De 9e symfonie leidt ons van wanhoop (deel 1) naar
vreugde (deel 4);
Twee pogingen om wanhoop te ontvluchten zijn alleen
voorlopig en tevergeefs:
-- overgave aan uiterlijke werkelijkheid en drukte
(deel 2)
-- binnengaan in rijk van gevoelens
(deel 3)
oplossing: werkelijkheid in blij handelen ordenen
CSR: Culture, Science and Religion Beethoven IX: over vreugde en God pagina 7 datum: 15 mei 2012
Beethoven IX, deel IV
Twee “Schreckensfanfaren” (Wagner)
thema’s van voorgaande delen worden afgekeurd
O vrienden, niet deze klanken! Maar laten wij
aangenamere aanheffen, en vreugdevollere.
CSR: Culture, Science and Religion Beethoven IX: over vreugde en God pagina 8 datum: 15 mei 2012
Schiller: Ode an die Freude
Friedrich Schiller
1759 - 1805
1785: Ode an die Freude
CSR: Culture, Science and Religion Beethoven IX: over vreugde en God pagina 9 datum: 15 mei 2012
Schiller: Ode an die Freude I
Freude, schöner Götterfunken,
Tochter aus Elysium!
Vreugde, schitterende godenvonk, dochter
uit Elysium!
Wir betreten feuertrunken,
Himmlische, dein Heiligtum!
Wij betreden met vurige hartstocht, hemels
wezen, jouw heiligdom!
Deine Zauber binden wieder, was
die Mode streng geteilt,
Jouw toverkrachten verbinden weer wat
gewoonte strikt verdeeld heeft,
Alle Menschen werden Brüder, wo
dein sanfter Flügel weilt.
Alle mensen worden broeders waar jouw
zachte vleugel zich welft.
Wem der große Wurf gelungen,
eines Freundes Freund zu sein,
Wie geslaagd is in de grote onderneming
om een vriend vriendschap te bewijzen,
Wer ein holdes Weib errungen,
mische seinen Jubel ein!
Wie een lieve vrouw veroverd heeft, laat
die zijn gejuich mede laten opgaan!
Ja, wer auch nur eine Seele sein
nennt auf dem Erdenrund!
Ja, wie ook maar één sterveling de zijne
kan noemen op de aardbol!
Und wer’s nie gekonnt, der stehle
weinend sich aus diesem Bund!
En wie dat nooit gekund heeft, laat die
stilletjes wenend verdwijnen uit dit
samenzijn!
Vertaling: © Hansa Krijgsman
CSR: Culture, Science and Religion Beethoven IX: over vreugde en God pagina 10 datum: 15 mei 2012
Schiller: Ode an die Freude II
Freude trinken alle Wesen an den
Brüsten der Natur,
Met vreugde laven alle schepsels zich aan
de borst van de natuur,
Alle Guten, alle Bösen folgen ihrer
Rosenspur.
Alle goeden en alle slechten volgen in haar
spoor van rozen
Küsse gab sie uns und Reben,
einen Freund geprüft im Tod;
Kussen gaf zij ons en wijn, een vriend die
trouw bleef tot in de dood
Wollust ward dem Wurm gegeben,
und der Cherub steht vor Gott
Lustbeleving is de worm gegeven en de
Cherub staat voor God.
Froh, wie seine Sonnen fliegen
durch des Himmels prächt’gen
Plan,
Verheugd, zoals zijn zonnen zweven door
het prachtige ontwerp van de hemel,
laufet, Brüder, eure Bahn, freudig,
wie ein Held zum Siegen, laufet,
Brüder, eure Bahn.
doorloop zo, broeders, jullie pad;
vreugdevol, zoals een held op weg naar de
overwinning, doorloop zo, broeders, jullie
pad.
Vertaling: © Hansa Krijgsman
CSR: Culture, Science and Religion Beethoven IX: over vreugde en God pagina 11 datum: 15 mei 2012
Schiller: Ode an die Freude III
Seid umschlungen, Millionen!
Diesen Kuß der ganzen Welt!
Laat je omarmen, miljoenen! Deze kus aan
de hele wereld!
Brüder! Überm Sternenzelt muß ein
lieber Vater wohnen.
Broeders! Boven het sterrenuitspansel
moet een lieve vader wonen.
Ihr stürzt nieder, Millionen? Ahnest
du den Schöpfer, Welt?
Vallen jullie neer miljoenen? Voel je de
schepper, wereld?
Such’ihn überm Sternenzelt! Über
Sternen muß er wohnen.
Zoek hem boven het sterrenuitspansel!
Boven de sterren moet hij wonen.
CSR: Culture, Science and Religion Beethoven IX: over vreugde en God pagina 12 datum: 15 mei 2012
De h. Paulus over kinderen van God
Rom 8, 14 vv
[14] Allen die door de Geest van
God worden geleid, zijn
kinderen van God. [15] U hebt
de Geest niet ontvangen om
opnieuw als slaven in angst te
leven, u hebt de Geest
ontvangen om Gods kinderen
te zijn, en om hem te kunnen
aanroepen met ‘Abba,
Vader’. [17] ….. Samen met
Christus zijn wij erfgenamen:
wij moeten delen in zijn lijden
om met hem te kunnen delen in
Gods luister. El Greco, de heilige Paulus
CSR: Culture, Science and Religion Beethoven IX: over vreugde en God pagina 13 datum: 15 mei 2012
De h. Jozefmaría over bron van vreugde
De Voor 61
- Tevreden? - Die vraag stemde
me tot nadenken.
Er zijn nog geen woorden ge-
vonden om alles uit te drukken
wat je voelt - in je hart en in je
wil - als je beseft dat je een
kind van God bent.
CSR: Culture, Science and Religion Beethoven IX: over vreugde en God pagina 14 datum: 15 mei 2012
ten slotte
De presentatie werd op 15 mei 2012 gehouden in
Leidenhoven College in Amsterdam
door Alfred Driessen
Links:
De complete 9e symfonie op youtube:
Deze en andere presentaties zijn te vinden op
slideshare: