Beethoven 9e symfonie met Ode aan die Freude

CSR: Culture, Science and Religion Beethoven IX: over vreugde en God pagina 1 datum: 15 mei 2012

Beethoven IX: over

vreugde en

God


Ludwig van Beethoven 1770-1827

-- sinds 1818 volledig doof

-- had last van diepe

depressies

-- 9e symfonie 1824

met Ode an die Freude

van Schiller

-- in het volgende interpre-

tatie van Otto Baensch, Aufbau und Sinn des Chorfinales

in Beethovens neunter Symphonie,

Berlin 1930


Beethoven IX, deel I

comentaar Beethoven: Verzweiflung (wanhoop)


Beethoven IX, deel II

comentaar Beethoven: nur etwas heiterer (Possenspiel)

alleen iets blijmoediger (klucht, farce, dwaze vertonig)


Beethoven IX, deel III

comentaar Beethoven: zu zärtlich (weichlich), de Not der

Verzweiflung könne nur durch etwas Aufgewecktes

überwunden werden.

te teder (gevoelig), de nood van de wanhoop kan slechts

door iets levendig en energiek worden overwonnen.


Otto Baensch over Beethoven IX

samenvatting Otto Baensch:

De 9e symfonie leidt ons van wanhoop (deel 1) naar

vreugde (deel 4);

Twee pogingen om wanhoop te ontvluchten zijn alleen

voorlopig en tevergeefs:

-- overgave aan uiterlijke werkelijkheid en drukte

(deel 2)

-- binnengaan in rijk van gevoelens

(deel 3)

oplossing: werkelijkheid in blij handelen ordenen


Beethoven IX, deel IV

Twee “Schreckensfanfaren” (Wagner)

thema’s van voorgaande delen worden afgekeurd

O vrienden, niet deze klanken! Maar laten wij

aangenamere aanheffen, en vreugdevollere.


Schiller: Ode an die Freude

Friedrich Schiller

1759 - 1805

1785: Ode an die Freude


Schiller: Ode an die Freude I

Freude, schöner Götterfunken,

Tochter aus Elysium!

Vreugde, schitterende godenvonk, dochter

uit Elysium!

Wir betreten feuertrunken,

Himmlische, dein Heiligtum!

Wij betreden met vurige hartstocht, hemels

wezen, jouw heiligdom!

Deine Zauber binden wieder, was

die Mode streng geteilt,

Jouw toverkrachten verbinden weer wat

gewoonte strikt verdeeld heeft,

Alle Menschen werden Brüder, wo

dein sanfter Flügel weilt.

Alle mensen worden broeders waar jouw

zachte vleugel zich welft.

Wem der große Wurf gelungen,

eines Freundes Freund zu sein,

Wie geslaagd is in de grote onderneming

om een vriend vriendschap te bewijzen,

Wer ein holdes Weib errungen,

mische seinen Jubel ein!

Wie een lieve vrouw veroverd heeft, laat

die zijn gejuich mede laten opgaan!

Ja, wer auch nur eine Seele sein

nennt auf dem Erdenrund!

Ja, wie ook maar één sterveling de zijne

kan noemen op de aardbol!

Und wer’s nie gekonnt, der stehle

weinend sich aus diesem Bund!

En wie dat nooit gekund heeft, laat die

stilletjes wenend verdwijnen uit dit

samenzijn!

Vertaling: © Hansa Krijgsman


Schiller: Ode an die Freude II

Freude trinken alle Wesen an den

Brüsten der Natur,

Met vreugde laven alle schepsels zich aan

de borst van de natuur,

Alle Guten, alle Bösen folgen ihrer

Rosenspur.

Alle goeden en alle slechten volgen in haar

spoor van rozen

Küsse gab sie uns und Reben,

einen Freund geprüft im Tod;

Kussen gaf zij ons en wijn, een vriend die

trouw bleef tot in de dood

Wollust ward dem Wurm gegeben,

und der Cherub steht vor Gott

Lustbeleving is de worm gegeven en de

Cherub staat voor God.

Froh, wie seine Sonnen fliegen

durch des Himmels prächt’gen

Plan,

Verheugd, zoals zijn zonnen zweven door

het prachtige ontwerp van de hemel,

laufet, Brüder, eure Bahn, freudig,

wie ein Held zum Siegen, laufet,

Brüder, eure Bahn.

doorloop zo, broeders, jullie pad;

vreugdevol, zoals een held op weg naar de

overwinning, doorloop zo, broeders, jullie

pad.

Vertaling: © Hansa Krijgsman


Schiller: Ode an die Freude III

Seid umschlungen, Millionen!

Diesen Kuß der ganzen Welt!

Laat je omarmen, miljoenen! Deze kus aan

de hele wereld!

Brüder! Überm Sternenzelt muß ein

lieber Vater wohnen.

Broeders! Boven het sterrenuitspansel

moet een lieve vader wonen.

Ihr stürzt nieder, Millionen? Ahnest

du den Schöpfer, Welt?

Vallen jullie neer miljoenen? Voel je de

schepper, wereld?

Such’ihn überm Sternenzelt! Über

Sternen muß er wohnen.

Zoek hem boven het sterrenuitspansel!

Boven de sterren moet hij wonen.


De h. Paulus over kinderen van God

Rom 8, 14 vv

[14] Allen die door de Geest van

God worden geleid, zijn

kinderen van God. [15] U hebt

de Geest niet ontvangen om

opnieuw als slaven in angst te

leven, u hebt de Geest

ontvangen om Gods kinderen

te zijn, en om hem te kunnen

aanroepen met ‘Abba,

Vader’. [17] ….. Samen met

Christus zijn wij erfgenamen:

wij moeten delen in zijn lijden

om met hem te kunnen delen in

Gods luister. El Greco, de heilige Paulus


De h. Jozefmaría over bron van vreugde

De Voor 61

- Tevreden? - Die vraag stemde

me tot nadenken.

Er zijn nog geen woorden ge-

vonden om alles uit te drukken

wat je voelt - in je hart en in je

wil - als je beseft dat je een

kind van God bent.


ten slotte

De presentatie werd op 15 mei 2012 gehouden in

Leidenhoven College in Amsterdam

door Alfred Driessen

Links:

De complete 9e symfonie op youtube:

Deze en andere presentaties zijn te vinden op

slideshare:

http://www.leidenhoven.nl/

http://www.leidenhoven.nl/

http://www.youtube.com/watch?v=t3217H8JppI

http://www.slideshare.net/ADriessen

http://www.slideshare.net/ADriessen

Beethoven 9e symfonie met Ode aan die Freude

Documents

Transcript of Beethoven 9e symfonie met Ode aan die Freude