Talen
Pages
Wettelijk
jaargang 9 - nummer 13 maart 2015
zorgen doen we samen
Zorg dicht bij huis
Interview wethouder Liesbeth Vos gemeente Oldebroek
Creativiteit en samenwerking in de wijk
Overbodige regels: weg ermee!
Uw gezondheid is onze zorg.Vooral als het om uw medicijnen gaat.
Locatie WendhorstEperweg 33Heerde
Apotheek HeerdeAls het om uw medicijnen gaat
Apotheek HeerdeBrinklaan 7Heerde
(0578) 69 27 [email protected]
TelefoonE-mailInternet
Apotheek Heerde is hét adres als het om medicijnen gaat. Het is onze zorg dat u, onze klant, de medicatie krijgt die past bij uw situatie. Bijvoorbeeld als er verschillende medicijnen worden gebruikt. Bij de afgifte van medicijnen controleren wij hier zorgvuldig op.
Apotheek Heerde doet echter meer. Wij geven onafhankelijk en per-soonlijk advies over het gebruik van medicijnen. En steunen initia-tieven die bijdragen aan het welzijn van mensen. Bijvoorbeeld het internetcafé in Wendhorst waar cliënten, al dan niet met hulp van een vrijwilliger, gratis gebruikmaken van computers en het internet.
130125 Adv Viattence 95x138.indd 1 26-01-13 16:55
U woont zelfstandig, maar gaan de jaren spelen? Dan is thuiszorg van Viattence de oplossing: hulp bij het huishouden, maar ook verpleging en verzorging. Professioneel? Ja. Betrokken? Natuurlijk. Maar onze thuiszorg is ook gewoon gezellig!
Vertrouwd en dichtbijVoor iedereen die tijdelijk of langdurig thuiszorg nodig heeft 24 uur per dag, 7 dagen per week. Heeft u vragen? Bel gerust 0578-66 84 49.
Excellente zorgU kunt rekenen op onze medewerkers van de thuiszorg. Zij staan altijd voor u klaar en u krijgt wat u nodig heeft: zorg, aandacht, warmte en betrokkenheid.
Uw vraag bepaalt onze zorgViattence levert zorg op maat, want elk mens is immers uniek. Ons zorgaanbod is heel divers: wij verzorgen fysiotherapie, ergotherapie, logopedie, diëtetiek, ver pleeg huiszorg, specialistische zorg en gemaksservices. Het grote voordeel: voor alle mogelijke zorg kunt u terecht bij Viattence. Nu en in de toekomst. Eén organisatie en één aanspreekpunt, wel zo prettig!
Thuiszorg van ViattenceTHUISZORG OP DE VELUWE TUSSEN APELDOORN EN ZWOLLE
www.viattence.nl
Wordt het bereiden van uw maaltijd u te zwaar? Dan is de maaltijdservice van Viattence de oplossing. We kiezen voor verse ingrediënten en koken lekker en gezond. Beetje meer jus, extra groenten of zonder zout? Het is zo geregeld.
Vers op maatEet u elke dag hetzelfde? Vast niet. U kunt daarom uw eigen menu samenstellen. U heeft elke dag keuze uit een wisselend assortiment van vijf soorten heerlijk bereid vlees of smakelijke vis. Daarnaast bieden we ook lekkere maaltijden met een Oosters of Italiaans accent. We koelen de maaltijden direct professioneel, zodat ze ruim
een week houdbaar zijn in uw koelkast.
Vriesvers, wel zo handigWilt u een lekkere maaltijd die u wat langer kunt bewaren? Dan zijn onze Vriesvers-maaltijden vast iets voor u. Ze worden – net als de Vers op maat maaltijden – traditioneel bereid, maar daarna diepgevroren.
De smaak te pakken?Wilt u meer informatie of heeft u vragen? Bel gerust 0578-668 449
MAALTIJDSERVICE OP DE VELUWE TUSSEN APELDOORN EN ZWOLLE
Viattence Maaltijdservice
www.viattence.nl
3
Voorwoord
Van de redactieViattence komt naar u toe!Ouderen willen het liefst zo lang mogelijk thuis blijven wonen. Daarom
zijn we de zorg anders aan het inrichten. Viattence komt naar u toe!
Viattence heeft inmiddels per dorp teams die niet alleen thuiszorg
leveren, maar ook behandelingen thuis komen geven of mantelzorgers
ondersteunen om het mogelijk te maken dat ouderen inderdaad zo lang
mogelijk thuis kunnen blijven wonen.
Velen van u kennen Viattence van haar verpleeg- en verzorgingshuiszorg
locaties waar wij jarenlange kennis op het gebied van ouderenzorg en
in het bijzonder zorg bij geheugenproblemen, zoals dementie, inzetten
om ouderen warme en respectvolle zorg te bieden. Die kennis gaan we
nu ook voor ouderen thuis inzetten. Hoe kunt u uw vader, moeder, opa
of oma helpen uit de rolstoel te komen, wat kunnen we veranderen als
het aanrecht te hoog is en wat als vergeetachtigheid tot lastige situaties
leidt? Op al dit soort vragen kunnen Viattence medewerkers u antwoord
geven en met concrete tips helpen.
Schroomt u niet, bel gewoon met Uw Viattence Consulent (0578 668
449) voor vragen over zorg en ondersteuning. Zij weten de weg in de
zorg en in uw dorp en adviseren u welke stappen te ondernemen en
waarbij Viattence of een van onze samenwerkingspartners u kunnen
helpen.
Inhoud
4 Terug naar de bedoeling Interview met Gaby Elhorst en Marco Huige over de
nieuwe wet- en regelgeving.
8 Bezoek staatssecretaris Van Rijn aan Viattence Op 26 januari 2015 bracht Martin van Rijn een bezoek
aan Viattence locaties De Klaarbeek in Epe en Veld-
heem in Wezep.
12 Zelf organiseren, hoe doe je dat? Viattence is een jaar op weg met zelforganiserende
teams. Hoe doen we dat nu en welke stappen gaan we
hierin nog nemen, een overzicht.
Vaste rubrieken 7 Column Raad van Bestuur, Laurent de Vries
11 Column Raad van Toezicht, Erik Dannenberg
14 Door de bril van
20 Bespiegeling
En verder…..10 Even voorstellen: Jade Dammers
15 Nieuwe website voor Viattence
18 Vrijwilligerswerk
19 Interview met wethouder Liesbeth Vos
AcquisitieMeer informatie over adverteren in het Viattence magazine krijgt u bij Jacqueline van Dinten, 0578 668 512 of [email protected]
Opmaak en drukBredewold, creatie • web • print, Wezepwww.bredewold.nlPaperclip Design, basisontwerp
CopyrightNiets uit deze uitgave mag worden overgenomen of vermenigvuldigd zonder schriftelijke toestem-ming van Viattence.
Reacties en vragenViattenceAfdeling MarketingcommunicatieEperweg 338181 ET Heerde0578-668512 [email protected]
ColofonViattence Magazine is de uitgave van Viattence voor externe relaties, waaronder ge-meenten, zorgkantoren of zorgverzekeraars, huisartsen en specialisten, transferbureaus van ziekenhuizen, woningbouwcorporaties, welzijnsorganisaties en samenwerkings-partners.
Verschijningsfrequentie4 maal per jaar in maart, juni, september en december.
Oplage2250 (peildatum december 2013)
RedactieMarjan HopJan HeiningSieger NijdamKitty Oude BruininkMarloes van SchootenJacqueline van Dinten
EindredactieAfdeling marketing/communicatieViattence
FotografieIlse KloosJannicke MeijerRob Gielen
4
Gaby, wat merken onze cliënten die thuis wonen nu van deze veranderin-gen?“De wetgever heeft met de wet bedoelt dat
ouderen die langer thuis blijven wonen, hierbij
meer gebruik gaan maken van hun eigen soci-
ale netwerk en van mantelzorgers en vrijwil-
ligers. De praktijk is dat veel cliënten, zeker
in ons werkgebied op de Veluwe, dit al deden.
Familieleden zijn vaak nauw betrokken, noaber-
schap is op de Veluwe echt heel normaal. Voor
onze zorgmedewerkers is het werken volgens
de nieuwe wet- en regelgeving best wennen.
Veel collega’s werken in de zorg om voor
anderen echt te “zorgen”. Nu wordt van hen
verwacht dat ze meer gaan van “zorgen voor”
naar “zorgen dat” en dat ze de cliënten meer
de regie laten voeren. Dat voelt als zorgmede-
werker soms best een beetje eng.”
Marco vertelt: “Wij stellen nu aan iedere
cliënt, ook cliënten die wij al jaren verzorgen,
de vraag: Wat zou u graag willen bereiken?
We gaan proberen samen zaken anders te
organiseren, waarbij we ook oog hebben voor
preventie. Zo gaf een cliënt van ons aan dat
zij graag mobieler zou willen worden, zij zou
graag zelf overdag weer naar toilet willen gaan.
Wij schakelen dan de fysiotherapeut van Viat-
tence in om te gaan oefenen en dat is gelukt.
Mevrouw kan dit nu weer zelfstandig en krijgt
steeds meer zelfvertrouwen. Dat geeft ons een
goed gevoel, je ziet cliënten gewoon opbloeien.
Een andere cliënt wilde achter de computer
leren werken, wij proberen dan met vrijwilli-
gersorganisaties dit voor elkaar te maken. Dan
geef je mensen de regie over hun eigen leven
weer een stukje terug.”
Wat doen jullie dan nu niet meer?Gaby legt uit: “Waar het vroeger heel gewoon
was dat we nog even de krulspelden inzetten
of uithaalden, de maaltijd klaarmaakten, de
boodschapjes deden, kunnen we deze kleine
dingen nu eigenlijk niet meer doen. Het zit niet
in de Wmo en het zit niet in de Zvw, we krijgen
dat dus gewoon niet meer vergoed. Het bete-
kent dat we samen met de cliënt en zijn of haar
sociale netwerk dit soort zaken proberen op
te lossen.” Marco geeft een praktijkvoorbeeld:
“Wij worden wel steeds creatiever, we gaan
zorgmomenten anders inplannen, zodat we die
bijvoorbeeld kunnen combineren met het klaar-
maken van de warme maaltijd. Maar wij zijn er
niet iedere dag en dus zullen familieleden of
soms buren dan even moeten bijspringen, in
goed overleg blijkt dit vaak prima mogelijk.”
“Sommige cliënten merken dat zij minder
uren zorg krijgen dan zij gewend waren,”
Terug naar de bedoelingCreativiteit en samenwerking in de wijk
Gaby Elhorst, manager extramuraal van Viattence en Marco Huige, wijkverpleegkundige van Viattence
vertellen over de veranderingen per 1 januari 2015 in het kader van de nieuwe wetgeving op het gebied
van Wlz (Wet langdurige zorg), Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning) en Zvw (Zorg verzekering
wet). Wat gaat er nu echt anders? En wat merken de cliënten van Viattence en de burgers in de dorpen
Heerde, Epe, Vaassen en Wezep er nu van in de dagelijkse praktijk?
Gaby Elhorst,
manager extramuraal
5
vertelt Gaby. “Dit is soms de uitkomst van
de zogenaamde keukentafel gesprekken. Dat
merken onze cliënten en daar kunnen we
omheen draaien, maar Viattence kiest ervoor
te zoeken naar oplossingen hiervoor.” Marco
vertelt dat die oplossingen soms ook liggen op
vlak van ondersteuning van de mantelzorger:
“Doordat wij cliënten en hun mantelzorger
vaak goed kennen, zien wij het ook als de
mantelzorger overbelast lijkt te raken. Soms
heeft die mantelzorger dan gewoon recht op
ondersteuning, zodat thuis blijven wonen voor
de cliënt mogelijk blijft. Dan hebben wij een
signalerende en preventieve rol en gaan we met
cliënt en mantelzorger in gesprek over goede
oplossingen.”
Kun je daar voorbeelden van noemen?Gaby geeft aan: ”Wij trekken ons dit probleem
als organisatie wel aan en zijn nu met samen-
werkingspartners uit het dorp op zoek naar
oplossingen. Zo zijn we met vrijwilligersorga-
nisaties en de gemeenten in gesprek over het-
geen wij signaleren bij cliënten en overleggen
we hoe we tot concrete oplossingen kunnen
komen. Wij nemen hierin onze maatschap-
pelijke verantwoordelijkheid.” Marco vult aan:
”Het gesprek bij de gemeente Heerde met ook
andere zorgverleners en welzijnsorganisaties
was bijzonder nuttig. We kennen elkaar nu
beter en weten voor welke zaken we elkaar in
moeten schakelen, het is mooi om te merken
dat de gemeente hierin ook initiatieven neemt.
En het werkt!”
Wat is er voor Viattence veranderd?Gaby kijkt hierbij ook naar haar eigen organisa-
tie: ”Per 1 januari 2015 zijn wij kritischer op het
vervullen van onze eigen rol richting de cliënt.
Wij hebben het in sommige gevallen als zorg-
aanbieders ook wel heel ingewikkeld gemaakt.
Soms zelfs zodanig dat de cliënt er eigenlijk
Team wijkverpleegkundigen Viattence
“Wij hebben
ook een
preventieve rol”
6
last van had. We gaan nu veel meer in gesprek
met cliënten en samenwerkingspartners en
zoeken naar creatieve oplossingen.”
Marco merkt dit ook in de praktijk:” Onze
zorgleefplannen zijn we eenvoudiger aan het
maken, soms hadden we wel 20 problema-
tieken in het zorgleefplan en we willen terug
naar 3 of 4. In plaats van problemen benoe-
men we nu veel meer de oplossingen en we
bekijken het veel meer vanuit het feit dat de
cliënt in regie is. Zoals in het voorbeeld over de
dame die nu weer zelf naar het toilet kan. We
beschrijven nu niet het niet-zelfstandig naar
het toilet kunnen als probleem maar schakelen
eenvoudigweg de fysiotherapeut in om het
gewoon samen met de cliënt op te lossen. Dat
kan nu ook omdat wij als wijkverpleegkundigen
indicaties mogen stellen, daarmee kunnen
we sneller schakelen. We merken dat cliënten
en familieleden dit als zeer waardevol ervaren
aan de nieuwe wetgeving, men hoeft nu niet te
wachten op een indicatie. Die kan de wijkver-
pleging zelf afgeven en dan zijn oplossingen
sneller te realiseren en voelt het stellen van een
indicatie ineens veel minder bureaucratisch.”
“Daarnaast kijken we ook naar het verloop
van een ziekte op termijn en werken we aan
preventie. Als we nu ervoor kunnen zorgen
dat iemand meer zelf kan doen, blijft hij of zij
in beweging en mobieler en kan zwaardere
zorg langer worden uitgesteld. We werken ook
veel preventief en schakelen dagbesteding of
bijvoorbeeld een ergotherapeut in vanuit het
oogpunt ‘voorkomen is beter dan genezen’,”
aldus Marco.
Gaby verwoordt het als volgt: “We gaan terug
naar de bedoeling van Viattence, wie is onze
cliënt en hoe kunnen we hem of haar de onder-
steuning geven die hij of zij wenst. Inspelen op
individuele wensen, vanuit Wat wilt u bereiken?
Wat kunt u zelf of samen met uw omgeving en
waarbij kunnen wij u van dienst zijn? We dienen
tenslotte een maatschappelijk doel waarin
we elkaar ook als organisaties nodig hebben.
Daarbij moet het gemak de cliënt dienen en de
medewerker in staat worden gesteld zich vooral
met die cliënt bezig te houden en niet met
bureaucratie. We willen terug naar de eenvoud.
Een aansprekend voorbeeld hiervan is ons dos-
sier van de dagbesteding, daar kunnen we 19
formulieren uit verwijderen omdat we de pro-
fessional inzetten waar hij of zij voor opgeleid
is en de verantwoordelijkheid en regie terugleg-
gen bij de cliënt. Zij gaan het samen oplossen
in plaats van dat we dossiers en systemen
leidend laten zijn.”
Waar staan we eind 2015?Gaby voorspelt: “Dan zijn we als Viattence-
medewerkers bekende gezichten in de wijk en
zijn we volop betrokken bij wat er in de dorpen
en wijken gebeurd. Daarnaast kennen we onze
samenwerkingspartners beter en kennen zij
ons beter. Dat moeten de cliënten gaan mer-
ken, dat gaat hen veel voordelen opleveren. De
behandelaren maken onderdeel uit van de Viat-
tence teams die bij de burgers thuis komen, we
zijn dan echt één Viattence team. Vanuit het
principe: Zorgen doen we samen.
Marco verwoord het als volgt: “We kennen
onze contacten in de wijken en dorpen heel
goed, van naam, van gezicht en qua kennis en
kunde. We staan erom bekend dat we samen
met de cliënt en mantelzorger creatieve oplos-
singen zoeken en ik ben ervan overtuigd dat
het ons veel waardering gaat opleveren van
hen, we merken dat nu al. Cliënten kunnen
soms veel meer dan ze zelf denken. Het maakt
ons werk heel waardevol om cliënten weer
zelfstandiger te laten zijn zodat zij de dingen
kunnen doen die zij waardevol vinden. Voor de
één is dat het leren bedienen van een compu-
ter, voor de ander is dat een wandeling maken,
een kopje koffie kunnen drinken bij de buur-
vrouw of de eigen maaltijd kunnen koken. Het
is fijn als je daar een rol in hebt kunnen spelen,
daar doe ik dit werk voor.”
Marco Huige,
wijkverpleegkundige
Als wijkver-
pleegkundige
stellen wij nu
zelf indicaties
7
Viattence heeft in de loop der jaren veel
kennis en kunde opgedaan op het gebied
van ouderenzorg en in het bijzonder op het
gebied van geheugenproblematiek, zoals
dementie. Deze kennis en kunde willen
wij graag delen en overdragen aan burgers
van de dorpen waar wij als organisatie
actief zijn. Wij streven ernaar de muren te
slechten tussen organisaties, locaties en de
wijken waarin wij werkzaam zijn.
Wist u bijvoorbeeld dat licht een positief
effect heeft op dementie? Mensen met de-
mentie die bloot gesteld worden aan helder
licht ontwikkelen bijvoorbeeld een beter
slaapritme. Dus; doe open die gordijnen
en ga lekker naar buiten, wanneer dat kan.
Dat is ook de reden dat bijvoorbeeld in
locatie De Klaarbeek in Epe zoveel mogelijk
daglicht naar binnen gelaten wordt en we
de lampen kunnen reguleren.
Daarnaast is bewegen heel belangrijk,
dus stimuleer mensen met dementie zo-
veel mogelijk huishoudelijke klusjes zelf te
blijven doen, ga fietsen met hen op
een duofiets of maak dagelijks een
wandelingetje. Oefening baart kunst en als
je het samen doet, is het ook nog gezellig
en blijf je onder de mensen.
Onze expertise willen wij inzetten voor
ouderen in de wijken, zodat ouderen
inderdaad langer thuis kunnen blijven
wonen als zij dat willen. Het mooie van
de nieuwe Wlz (Wet langdurige zorg) die
per 1 januari 2015 is in gegaan, is dat deze
wet ons dit mogelijk maakt. Wij kunnen nu
ook verpleeghuiszorg en dus zware zorg
thuis leveren. Zo kunnen ouderen echt zo
lang mogelijk in hun vertrouwde omgeving
blijven wonen.
Sinds 1 januari 2015 leveren wij ook
wijkverpleging en dit doen wij zowel voor
coördinerende als ook uitvoerende werk-
zaamheden bij ouderen thuis. Dit past ook
in de ontwikkeling dat we meer zorg in de
wijken bij ouderen thuis gaan bieden.
Viattence is veel meer dan de locaties,
die iedereen wel kent. Wij bieden ook
wijkverpleging, psychologische consul-
ten, de specialist ouderengeneeskunde,
fysiotherapeuten die bij u thuis komen of
spreekuren houden in de wijk. Onze ken-
nis delen wij met iedereen die daar gebruik
van wil en kan maken. Denk bijvoorbeeld
ook aan de organisaties waar wij mee
samenwerken, zoals welzijnsorganisatie,
huisartsen, kerken en gemeenten. Maar
ook mantelzorgers, familieleden van cliën-
ten en vrijwilligers bieden wij graag onze
kennis aan.
Wilt u meer weten over de ouderenzorg of
over dementie? Schroom dan niet contact
met ons op te nemen, wij staan u graag
te woord en kennen de weg in het doolhof
dat de zorg soms lijkt te zijn.
Omdat wij niet alleen graag kennis met
u maken, maar ook graag kennis met u
delen.
Laurent de Vries
Voorzitter Raad van Bestuur Viattence
Column
Kennis delen om te vermenigvuldigen
Laurent de Vries
Veel daglicht in Viattence locatie De Klaarbeek in Epe
88
Staatssecretaris Van Rijn bezoekt Viattence
Het begon in Epe met een kopje koffie in de
huiskamer van de bewoners van de groepen klein-
schalig wonen in De Klaarbeek. Vervolgens een
korte rondleiding en een bezoekje aan een van de
bewoners van De Klaarbeek in de appartementen
op de eerste verdieping. In de ontmoetingsruimte
vond het Ronde Tafelgesprek plaats met bewoners
van De Klaarbeek, zorgmedewerkers van Viat-
tence, wethouder van Norel van gemeente Epe,
mevrouw Tiemens als vertegenwoordiger van
mantelzorgers en Erik Dannenberg als voorzitter
van de Raad van Toezicht van Viattence. Het ge-
sprek werd geleid door Laurent de Vries, bestuur-
der van Viattence.
Bij het Ronde Tafelgesprek ging het over de ef-
fecten van de veranderende wet- en regelgeving in
de zorg en de belangrijke rol van mantelzorgers
bij de zorg en ondersteuning van hun naasten.
Omdat Viattence zich wil inzetten voor warme,
respectvolle zorg voor haar bewoners en cliënten
lopen onze medewerkers nogal eens tegen wet- en
regelgeving aan die niet in het belang is van de
cliënten.
Op maandag 26 januari 2015 bracht staatssecretaris Van Rijn een bezoek aan Viattence locaties De Klaarbeek in Epe en Veldheem in Wezep. Beide locaties zijn in 2014 geopend en daarmee gericht op de toekomstige wensen en eisen die worden gesteld aan de ouderenzorg in Nederland.
De Ronde Tafel bij Viattence locatie De Klaarbeek.
Wethouder Liesbeth
Vos in gesprek met
Van Rijn.
9
Viattence heeft hiervoor De Rode Knop ingevoerd
waar medewerkers deze belemmerende regels
kunnen melden (zie ook het artikel op pagina 14).
De staatssecretaris gaf aan dat hij deze Rode
Knop een mooi initiatief vond en vroeg de
Viattence medewerkers vervolgens om ook de
belemmerende regels die voortkomen uit de
nieuwe wet- en regelgeving te noteren op een lijst
en die naar hem toe te sturen. Inmiddels is de
lijst klaar en zullen onze medewerkers de lijst aan
Martin van Rijn aanbieden. Staatssecretaris Van
Rijn heeft op zijn beurt beloofd met deze lijst aan
de slag te gaan om belemmerende regelgeving
zoveel mogelijk weg te nemen.
Laurent de Vries bood Martin van Rijn een rap-
port aan over een onderzoek dat Viattence samen
met het bedrijfsleven en de wetenschap gaat
houden over het effect van licht op dementie
Rond vier uur arriveerde de staatssecretaris
in Wezep en bracht daar ook een bezoek aan
een van de huiskamers van de bewoners op
de begane grond. Vervolgens werd Martin van
Rijn door een bewoner van Careander spontaan
uitgenodigd om een kijkje te komen nemen in
zijn appartement. “De buren van Careander” ver-
telden het bijzonder leuk te vinden samen met de
Viattence bewoners activiteiten te ondernemen in
de gemeenschappelijke ontmoetingsruimte “De
ontmoeting” van Veldheem. Gezamenlijk werd
in dezelfde ruimte nog een hapje en een drankje
geserveerd en even nagepraat.
Van Rijn enthousiast over
De Rode Knop
Staatssecretaris Van Rijn op bezoek bij een bewoner van
de Klaarbeek.
10
Deze keer hebben we Jade Dammers uitgenodigd om zich
aan ons voor te stellen.
Jade, kun je jezelf aan ons voorstellen?“Ik ben 22 jaar en kom uit Nunspeet. Mijn hobby’s zijn
fotografie, voornamelijk natuur, en haken. Voordat ik bij
Viattence aan de slag ging, heb ik als oproepkracht gewerkt
bij Thuiszorg Nunspeet. Door alle veranderingen werd mijn
contract daar niet verlengd en door een collega werd ik ver-
volgens geattendeerd op de vacature bij Viattence.”
“Vanaf 1 december 2014 ben ik werkzaam bij Thuiszorg
Epe voor gemiddeld 24 uur per week. Eind juni heb ik mijn
diploma Verzorgende IG behaald. Eerst heb ik 2 jaar ver-
pleegkunde gestudeerd, maar dat was toch niet wat ik ervan
verwachtte. Nu ik mijn diploma VIG op zak heb, weet ik dat
ik bij Viattence een goede keuze heb gemaakt en prima op
mijn plek ben.”
Jade merkt dat Viattence een organisatie is die volop in
beweging is met veel vernieuwing.
Wat merk jij daar in de dagelijkse praktijk van?“Van de nieuwe wet- en regelgeving in mijn dagelijkse werk,
merk ik soms dat cliënten wat onzeker zijn over de toe-
komst. Soms zijn cliënten even verdrietig wanneer ze weer
moeten wennen aan een nieuw gezicht.”
“In mijn dagelijkse werk heb ik nog weinig te maken met de
nieuwe rolverdeling tussen verpleegkundige en verzorgende.
Wel zie ik dat de verpleegkundige vaker op kantoor is voor
overleg.”
“Ik heb het prima naar mijn zin bij Viattence Thuiszorg en
hoop hierin nog veel ervaring op te doen de komende tijd.”
Even voorstellen nieuwe collega:
Jade Dammers
Over Viattence thuiszorg
11
Vorige week viel bij ons thuis een brief van
Ziggo op de mat. Het ging over de veranderde
zenders van het televisienetwerk. De TV-ont-
vanger moest opnieuw worden ingesteld en er
waren nieuwe codes voor nodig. Zoals gewoon-
lijk eindigde de brief met ‘Heeft u hulp nodig?’
Opmerkelijk was dat deze brief niet eerst een
telefoonnummer of een website noemde, maar
begon met de zin: ‘Vraag uw buren, vrienden
of familie om hulp’. Daarna werden natuurlijk
de servicepunten en een telefoonnummer
genoemd. Kennelijk heeft Ziggo de manier van
denken overgenomen van de nieuwe Wet op de
Maatschappelijke Ondersteuning, de Wmo: Pro-
beert u eerst eens in uw eigen familie of sociale
netwerk of mensen u kunnen helpen, voordat u
een beroep doet op overheid of instanties. Een
opvallend zinnetje in een brief van een com-
merciële partij. Maar misschien is het helemaal
niet zo’n gek idee. Als het heel veel vragen bij
de helpdesk scheelt, dan helpt dat ook om de
kosten lager te houden. En dat scheelt natuurlijk
weer wat in het abonnementstarief. En dat is in
het belang van alle klanten.
Dat de overheid het ook vraagt, is in veel geval-
len ook niet zo gek. Sinds de volksverzekering
AWBZ ontstond in 1967, is de zorg voor ou-
deren en mensen met beperkingen almaar ge-
groeid. Dus stegen ook belastingen en premies.
Met een ‘vergrijzende samenleving’ vond de
rijksoverheid dat een verdere groei niet langer
verantwoord en betaalbaar is. Omdat gemeen-
ten in het verleden al een aantal taken overge-
nomen hebben van het rijk, was er vertrouwen
dat gemeenten deze taken op een betere manier
konden uitvoeren en dat zij de kosten beter
in de hand zouden kunnen houden. Zo werd
de Wet Voorzieningen Gehandicapten (later
onderdeel van de Wmo) door gemeenten goed
uitgevoerd.
De zware zorg blijft de verantwoordelijkheid van
het rijk in de vorm van de Wet Langdurige Zorg.
Lichtere zorg- en ondersteuningstaken gaan
naar de gemeenten. En, anders dan het rijk,
denken gemeenten in de maat en schaal waarin
mensen wonen. Dat is het niveau van een wijk,
een buurt, een sociale omgeving. Gemeenten
kunnen doelgericht families, mantelzorgers, ver-
enigingsleven en sociale verbanden ondersteu-
nen. Daarmee kunnen veel een-op-een vragen
van burger naar overheid worden voorkomen.
Binnen de AWBZ was dat moeilijk, omdat zorg-
organisaties alleen geld kregen als ze mensen
zelf rechtstreeks hielpen. Met de Wmo in de
hand kunnen de gemeenten het ook anders
gaan organiseren. Dit geeft veel meer kansen
om per persoon te bekijken hoe de hulp zo goed
mogelijk geregeld kan worden. Maatwerk dus.
In plaats van een standaard rijksregeling, komt
er meer samenspel tussen overheid en eigen
netwerk, in een gezamenlijke verantwoordelijk-
heid voor het resultaat.
Dat resultaat moet wel zijn dat mensen erbij
blijven horen, mee kunnen doen, hulp krijgen
waar (echt) nodig. Want uiteindelijk telt het re-
sultaat. Net als bij Ziggo: het gaat er uiteindelijk
om dat je alle zenders weer kunt vinden. Niet
‘verkeerd verbonden’ maar ‘sociaal verbonden’.
Gemeenten, zorgorganisaties zoals Viattence
én de burgers zelf zullen de komende jaren een
flinke klus krijgen om het sociale domein weer
goed ingesteld te krijgen zodat alles weer naar
behoren werkt!
Erik Dannenberg
Voorzitter Raad van Toezicht Viattence
Column
Van rijk naar wijk
Niet ‘verkeerd
verbonden’
maar ‘sociaal
verbonden’
12
Zelf organiseren, hoe doe je dat?
Een jaar op weg met zelforganiserende teamsInmiddels is Viattence bijna een jaar op weg met zelforganiserende teams.
Hoe ver is Viattence is met zelf organiseren? Welke stappen zijn er gemaakt?
Eigenaarschap als basis voor zelf organiserenIn veel teams is het afgelopen half jaar regelmatig aandacht
besteed aan het thema “eigenaarschap”. Teamleden moeten
zich eigenaar voelen, maar wat houdt dat in, waarin is dat
zichtbaar? Een tevreden en gemotiveerde eigenaar neemt
verantwoordelijkheid voor zijn taak, investeert tijd, toont
graag aan de buitenwereld wat hij heeft gedaan en is trots.
Hij of zij wil anderen ook enthousiast maken en hen ver-
leiden om mee te doen. Hij of zij zal met plezier, proactief
meedoen aan de activiteiten van het team.
Het versterken van het eigenaarschap is onderdeel van de
eerste fase van het realiseren van een zelforganiserend team
en richt zich op zelfstandigheid, verantwoordelijkheid ne-
men, communiceren en proactief gedrag. Dit zijn allemaal
aspecten die gaan over het individueel functioneren, waarbij
het functioneren als team nog nauwelijks aan bod komt.
De samenwerking in het team komt in de volgende fase ter
sprake.
Er zijn veel wegen die naar Rome leidenDit gezegde geldt ook voor het realiseren van zelforganise-
rende teams. De wegen, die hierbij bewandeld worden zijn
niet alleen verschillend, ook het tempo verschilt.
Elke manager, elke teamleider, elk team kiest hierin een
andere weg. Dit is goed, omdat dit daardoor ook aansluit bij
de voorkeuren en kwaliteiten van de leidinggevende of het
team.
Het ene team start hierbij met een meer theoretisch benade-
ring om vervolgens praktischer te worden, een ander team
combineert praktijk en theorie van meet af aan meer met
elkaar.
Naast theorie over eigenaarschap, ook meer praktijkIn teams van Viattence Thuiszorg stellen we doelen, en da-
gen we uit om deze doelen op een zelforganiserende wijze
vorm te geven. De medewerkers maken jaarplannen, waarbij
het team een duidelijke inbreng heeft in het bepalen van de
verbeterpunten en bepalen zelf de hiervoor noodzakelijke
teamacties. De leidinggevende stemt in overleg met het
team af het “wat” en het team bepaalt het “hoe”. Op deze
wijze krijgt eigenaarschap ook in praktische zin vorm.
13
Ook bij de teams binnen de Viattence locaties komt een
dergelijke ontwikkeling op gang, waarbij jaarplannen in
samenspraak met het team ontwikkeld worden.
Samenstelling teams definitiefOm echt met het functioneren van het team aan de slag te
gaan, is het van belang dat het team een min of meer vaste
samenstelling kent. Nu de teams per 1 september 2014 op-
nieuw zijn samengesteld, zijn zij aan de slag gegaan met het
team functioneren. Er wordt stilgestaan bij de teamrollen
van Belbin of de te creëren teamfuncties zoals die van voor-
zitter, aandachtfunctionaris kwaliteit of begeleider verzuim.
Zo kan het realiseren van zelforganiserende teams volledig
worden uitgerold.
Wezep als pilot voor afstemming zorg en onder-steunende dienstenIn Wezep vond per 1 januari 2015 een volgende stap plaats.
Vanaf die datum vervult Isabelle van der Wijk, naast haar
reguliere functie van manager bedrijfsbureau, juist in Wezep
ook een rol op projectbasis om de zorg en ondersteunende
diensten vanuit het bedrijfsbureau verder op elkaar af te
stemmen op basis van de wensen en behoeften die er vanuit
kleinschalig wonen in Wezep onder cliënten en medewer-
kers leven.
De verwachting is dat de servicegerichtheid en efficiëntie
van het bedrijfsbureau hierdoor verder zal verbeteren. De
ervaringen die hiermee in Wezep worden opgedaan zullen
benut worden voor heel Viattence.
De Rode Knop en eigenaarschap “De rode knop” is een andere een interessante ontwikke-
ling. De rode knop kan sinds 1 september 2014 door een
medewerker op intranet geactiveerd worden als de mede-
werker vindt dat een bepaalde werkwijze of procedure niet
aansluit bij de bedoeling van Viattence. De medewerker kan
dan zelf een suggestie doen om dit te verbeteren. Sinds
september is de rode knop al minstens vijfentwintig keer ge-
activeerd. Op deze wijze heeft de medewerker rechtstreeks
invloed op de processen binnen Viattence en wordt het
eigenaarschap van de medewerker versterkt.
“Gewoon zelf doen” als mottoSteeds vaker horen we Viattence medewerkers zeggen: “Dat
kunnen we toch gewoon zelf doen.” Kortom, zij nemen
eigenaarschap serieus en lossen steeds vaker zaken zelf op,
of komen met uitstekende oplossingen of ideeën vanuit hun
kennis en praktijkervaringen. Binnen Viattence blijven we
het zelf organiseren stimuleren, maar feit is dat veel teams
al heel veel dingen “gewoon lekker zelf doen”.
denkkracht wilskracht
daadkracht gevoelskracht
individueel collectief
individueel collectief
plant voorzitter
bedrijfsman groepwerker
collectief individueel
collectief individueel
monitor vormer
bron-onderzoeker
zorgdrager
team
14
Iedereen is het er over eens: de kwaliteit van zorg is belangrijk! Maar wat voor de een ‘goede’ kwaliteit is, is voor de ander minder belangrijk. De ene cliënt hecht bijvoorbeeld veel waarde aan op tijd gewas-sen worden, terwijl de ander helemaal blij wordt van gelakte nagels. Het verlenen van goede kwaliteit van zorg is dus maatwerk. Ieder mens is uniek en heeft eigen wensen en verwachtingen.
Zorgt het kwaliteitshandboek voor goede zorg?De afgelopen jaren zijn er in de gezondheids-
zorg steeds meer richtlijnen, procedures en
checklistjes bijgekomen. Ook binnen Viattence
is dit het geval. Neem het kwaliteitshandboek.
Hierin staan alle procedures, werkinstructies,
richtlijnen en standaarden die we binnen Viat-
tence met elkaar hebben afgesproken. Na-
tuurlijk was het doel hiervan het behouden en
verbeteren van de zorg. Maar zorgen deze 437
documenten er nou echt voor dat we goede zorg
verlenen? Een recent onderzoek toont aan dat
werken met minder regels juist leidt tot zorg die
beter bij de cliënt past.
Werken zonder (overbodige) regels betekent
werken vanuit de vraag van de cliënt. Dit be-
tekent dat de cliënt en zijn kwaliteit van leven
centraal moet staan. Wat zijn de wensen en
verwachtingen van de cliënt en wat kan en wil
hij zelf nog doen. Hierbij moet respect voor de
cliënt en zijn omgeving het uitgangspunt zijn.
Ik ben nu ruim een maand met veel plezier
werkzaam binnen Viattence en wat mij opvalt is
dat iedereen hier werkt met passie voor de zorg,
voor de cliënt.
Mensen die, als ze meer handelingsvrijheid
krijgen doordat we (overbodige) regels gaan af-
schaffen, de cliënt nog meer in zijn eigen kracht
kunnen gaan zetten.
De weg naar minder regelsIk zou heel graag, samen met alle medewerkers,
willen kijken naar alle afspraken, checklistjes
en procedures die we binnen Viattence hebben.
Welke afspraken dragen nu echt bij aan het
behoud van zelfrespect (regie) en kwaliteit van
leven van de cliënt.
De afspraken die hier niet aan bijdragen, wil ik
graag bespreken en ik wil kijken of we die kun-
nen schrappen, zodat we straks geen 437 do-
cumenten meer hebben in ons kwaliteitshand-
boek, maar misschien nog maar 20. Daarbij is
niet het doel; het hebben van zo min mogelijk
afspraken of procedures, maar het welzijn van
de cliënt voorop stellen.
Want een glimlach op het gezicht van de cliënt,
dat is toch waar we het voor doen!
Door de bril van Marloes van SchootenKwaliteitsadviseur bij Viattence
De glimlach van de cliënt daar doen we het voor
Kwaliteit wordt
niet bepaald door
de dikte van het
kwaliteits-
handboek
15
Viattence altijd dichtbijOp de website treft u filmpjes aan, kunt u direct naar social
media, zich abonneren voor onze nieuwsbrief en kunt u
ons beoordelen. De letters op de website kunt u naar wens
vergroten en verkleinen en de schermgrootte past zich aan
ieder formaat aan. Dus of u de website nu op een compu-
ter, laptop of tablet bekijkt, u ziet de website in de meest
optimale versie. Voor de mobiele telefoon is een mobiele
versie van de website gemaakt. Zo heeft u Viattence letterlijk
altijd bij de hand voor al uw vragen op gebied van zorg en
ondersteuning.
Uw Viattence Consulent als vraagbaakBij Viattence hebben wij ‘echte mensen’ aan de telefoon die
uw vragen zo goed mogelijk beantwoorden of u helpen de
weg te vinden met uw vragen over zorg en ondersteuning.
Daarom ook staat het telefoonnummer op iedere pagina in
beeld. Op de Contactpagina ziet u wie Uw Viattence Consu-
lent is met naam en foto zodat u weet wie u heeft gesproken
en wie u terug belt.
Informatie voor verwijzers als artsen en zieken-huizenOok aan de zorgprofessionals is gedacht. Voor u is Uw Viat-
tence Consulent vanzelfsprekend het eerste aanspreekpunt.
Daarnaast biedt de website u informatie over wachtlijsten,
de sociale kaart met samenwerkingspartners van Viattence
en onze dementieketenzorg. Voor vragen aan de wijkverple-
ging of behandelaars in uw dorp hebben wij een handig
overzicht met namen op de website geplaatst.
Viattence Magazine en CliviaDe publicaties van Viattence Magazine en ons cliëntenblad
Clivia vindt u in digitale vorm onder de rubriek publicaties
in een bladerbare module, zodat u deze ook op uw gemak
achter de computer of op een iPad of tablet kunt lezen.
Ook leuk voor mantelzorgers die samen met cliënten de
Clivia op een scherm willen bekijken.
Over de organisatie Viattence Vanzelfsprekend staat er op de website meer over wie Viat-
tence nu eigenlijk is als organisatie. Over onze kernwaar-
den Aandacht, Warmte, Betrokkenheid en Zorg (kortweg
AWBZ) en waar de naam Viattence voor staat. Maar ook
onze vacatures en het belang van vrijwilligers voor onze
organisatie.
Bent u nieuwsgierig geworden?Neemt u dan gerust eens een kijkje. Bent u tevreden over
de zorg en ondersteuning die u van Viattence krijgt, laat
ons dat dan weten door een beoordeling op onze nieuwe
website achter te laten of uw waardering uit te spreken op
Zorgkaart Nederland. Heeft u verbeterpunten, laat onze
medewerkers dat dan zo snel mogelijk weten, samen met
u kunnen we veel oplossen en onze kwaliteit van zorg nog
meer toespitsen op wat u wenst.
Nieuwe website voor Viattence
Uw woonzorgwens en uw thuiszorgwens staan centraalDe per 1 januari 2015 veranderende wet- en regelgeving in de zorg was een mooi, natuurlijk moment om ook de Viattence website te vernieuwen. Viattence levert de zorg en ondersteuning die u wenst, daarom is ook “uw woonzorgwens” en “uw thuiszorgwens” als uitgangspunt van de website genomen.
15
16
Druk op de Rode KnopMedewerkers die tijdens het werk aanlopen tegen
een regel, afspraak of werkwijze die volgens hen
niet in het belang is van de cliënt kunnen op het
Viattence Intranet letterlijk op een Rode Knop
drukken. De medewerker beantwoordt dan een
aantal vragen en de melding wordt verstuurd
naar de Raad van Bestuur. Het Bedoelingen-team
(B-team) gaat vervolgens op onderzoek uit en
brengt binnen 4 weken een advies uit om de regel
af te schaffen, aan te passen of te behouden. De
Raad van Bestuur neemt hierover een besluit en
dit besluit wordt zo snel mogelijk in de praktijk
gebracht. Als de medewerker niet binnen vier
weken antwoord heeft gekregen op zijn/haar mel-
ding, dan mag worden afgeweken van de regel en
mag de medewerker zelf iets verzinnen!
Doel Rode KnopHet doel van de Rode Knop is in eerste instan-
tie het afschaffen van overbodige regels maar
daarnaast ook het aanpassen en verbeteren van
werkprocessen. Er is veel kennis aanwezig bij
onze medewerkers en we willen op deze manier
stimuleren dat medewerkers nadenken over
processen waar ze zelf dagelijks in werken en
suggesties doen ter verbetering.
Voorbeelden van aangepaste regelsHieronder geven we een korte samenvatting van
een aantal meldingen die er voor hebben gezorgd
dat een regel, afspraak of werkwijze is aangepast:
Maandelijks wegen
Het maandelijks wegen van alle cliënten kost veel
tijd en energie. De melder vraagt zich of dit echt
nodig is en of we de tijd niet beter kunnen beste-
den door aandacht te geven aan de cliënten.
Het besluit is als volgt:
- We gaan per direct één keer per drie maanden
wegen, tenzij een medische indicatie anders
verlangt.
- Geleidelijk worden er (andere) hulpmiddelen
aangeschaft om het wegen voor cliënt en mede-
werker makkelijker te maken.
Maandelijks bloeddruk meten
Iedere maand wordt van alle bewoners de bloed-
druk gemeten. De (psychogeriatrische, PG) cliën-
ten ervaren de metingen vaak als erg belastend
en worden er angstig of boos van. Kan dit niet
anders?
Het besluit is als volgt:
- We stoppen per direct met het standaard maan-
delijks meten van de bloeddruk.
• Heeft een cliënt geen voorgeschiedenis van
hart & vaatziekten en slikt geen medicatie
wat hier invloed op kan hebben? Dan meten
we vanaf nu alleen de bloeddruk als daar
aanleiding voor is.
• Heeft een cliënt een voorgeschiedenis
van hart & vaatziekten en/of slikt hiervoor
medicatie? Dan wordt bij wijziging van de
medicatie gemeten en wordt de frequentie
in overleg met de arts bepaald.
Overbodige regels, weg er mee!Zorgen doen we samen, met warmte, respect en persoonlijke aandacht. Bij Viattence streven we er naar dat de cliënt het leven leidt dat hij wenst en geniet van de goede dingen. Zowel binnen een groep van Viattence als in de thuiszorg; we willen een cliënt de zorg en ondersteuning bieden die hij wenst. De cliënt staat dus centraal. In de dagelijkse praktijk echter, lopen we soms tegen een afspraak, regel of werkwijze aan die daar niet ondersteunend aan is of dit zelfs tegenwerkt. Dat kan natuurlijk niet! Daarom hebben we sinds 1 oktober 2014 binnen Viattence de ‘Rode Knop’ geïntroduceerd.
Het Bedoe-
lingenteam
onderzoekt
de Rode Knop
meldingen
17
- Het moment van meten verandert. We gaan
meten in rust, voordat de cliënt opstaat en aan
de dag begint.
Inhoud zorgmappen thuiszorg
Er zit een enorme hoeveelheid aan formulieren
in het thuiszorgdossier die moeten worden inge-
vuld. Zijn deze formulieren echt allemaal nodig of
kunnen we dit aanpassen?
Het besluit is als volgt:
- In het eerste kwartaal van 2015 vindt er een fun-
damentele heroverweging plaats van het zorg-
dossier. Daarbij wordt eerst gekeken naar ‘wat
willen we nou eigenlijk met het zorgdossier?’
om vervolgens te kijken naar ‘Welke formulieren
moeten we dan echt behouden, welke kunnen
we herzien of weggooien?’
Gebruik thermometer
Binnen Viattence wordt standaard rectaal de
temperatuur gemeten. Een PG-bewoner begrijpt
dit niet en wordt snel geïrriteerd of boos. Kunnen
we, met het oog op belevingsgerichtezorg, geen
goed alternatief gebruiken?
Het besluit is als volgt:
- We gaan onderzoeken welke alternatieven er zijn
voor rectaal temperaturen, die minder vervelend
zijn voor de cliënt, maar wel de gewenste resul-
taten opleveren.
Voorbeelden van niet aangepaste regelsEr zijn uiteraard ook meldingen die er niet toe
leiden dat een regel, afspraak of werkwijze wordt
aangepast. Dat betekent niet dat het geen goede
meldingen zijn, maar na onderzoek blijkt dat
er weldegelijk een toegevoegde waarde is voor
de cliënt of de medewerker of dat de werkwijze
anders wordt geïnterpreteerd dan bedoeld.
Hieronder twee voorbeelden van regels die niet
aangepast zijn naar aanleiding van een melding.
Griepvaccinatie toedienen met arts in huis
Er mag nu alleen een griepvaccinatie worden toe-
gediend als de arts in huis is. Is dit nog wel nodig
bij kleinschalig wonen?
Het besluit is als volgt:
- We handhaven de huidige werkwijze. De samen-
stelling van het griepvaccin is elk jaar anders,
waardoor een cliënt hier elk jaar anders op kan
reageren. Het is in het belang van de cliënt dat
er snel een arts ter plaatse is, indien er EHBO
moet worden toegepast.
Incontinentiemateriaal
Sinds we voor het incontinentiemateriaal van
merk X overgestapt zijn op merk Y, komen veel
rode plekken voor. Kunnen we weer gebruik gaan
maken van incontinentiemateriaal van merk X?
Het besluit is als volgt:
- De problemen na het overstappen op merk Y
komen voort uit het niet juist naleven van de
gebruiksaanwijzingen. We handhaven dus het
incontinentiemateriaal merk Y.
- De gebruiksaanwijzing van merk Y moet beter
worden nageleefd dan nu het geval is.
- Maak meer en sneller gebruik van de deskun-
dige van merk Y, daar zijn ze voor!
- Maak gebruik van de kennis en deskundigheid
van collega’s, ook op andere locaties waar ze al
langer werken met merk Y.
Nog meer Rode KnoppenDe eerder genoemde meldingen zijn slechts een
paar voorbeelden. Sinds de start van de Rode
Knop in oktober 2014 heeft de Raad van Bestuur
al 29 (!) meldingen binnen gekregen! Het groot-
ste deel daarvan is ondertussen onderzocht. In
2015 zien we graag nog meer meldingen, zodat
we de zorg aan onze cliënten kunnen blijven
verbeteren en kunnen terugbrengen naar de kern:
met elkaar in gesprek zijn en op basis daarvan de
gewenste zorg vormgeven. Is een regel daarbij
overbodig? Weg er mee!
De kern met
elkaar in
gesprek zijn en
dan gewenste
zorg leveren
18
In Nederland zijn ongeveer 450.000
vrijwilligers actief binnen de gezond-
heidszorg, hiervan zetten 100.000
mensen zich in voor een verzorgings-
of verpleeghuis. Er zijn vrijwilligers die
zich vrijwel dagelijks of wekelijks belan-
geloos inzetten, anderen doen het op
incidentele basis of stellen zich alleen
beschikbaar voor een specifiek project.
Vroeger waren het de gepensioneerden
die zich beschikbaar stelden voor vrij-
willigerswerk of vrouwen met opgroei-
ende kinderen die meer ruimte kregen
binnen het eigen gezin. Tegenwoordig
bestaat de instroom van vrijwilligers
uit vrijwel alle leeftijdscategorieën. De
65-plusser van nu is vaak al bekend met
het verrichten van vrijwilligerswerk en
wil zijn vrije tijd inrichten naar eigen
inzicht. Het vrijwilligersbestand van
Viattence bestaat uit ongeveer 550
vrijwilligers.
MotievenDe motieven om vrijwilligerswerk te
gaan doen zijn in de loop der jaren
veranderd. Vroeger waren het mensen
die door het verrichten van vrijwilligers-
werk ‘de wereld wilden verbeteren’ en
iets wilden bijdragen aan een maat-
schappelijk doel, ook ‘de persoonlijke
vooruitgang’ en ergens bij horen en aan
bijdragen was een belangrijk motief.
Tegenwoordig worden ook mensen
die een uitkering krijgen, werkloos zijn,
kwetsbare jongeren en volwassenen ge-
stimuleerd (of soms zelfs verplicht) om
vrijwilligerswerk te doen. Het werken
met vrijwilligers binnen de zorg is com-
pleet ingeburgerd en vormt een onmis-
bare aanvulling op de dagelijkse zorg
die geboden wordt. Ook mantelzorgers
waarderen en omarmen de vrijwilliger
steeds meer, een goede samenwerking
is het sleutelwoord als het gaat om het
welbevinden van de cliënt.
Win-winsituatieElke cliënt wenst “zorg op maat” te
ontvangen en we willen hier met elkaar
ook zo goed mogelijk op aansluiten. De
rol van de mantelzorger, de rol van de
vrijwilliger en de rol van de professional
verschilt. Het allerbelangrijkste is echter
om met elkaar goede werkafspraken te
maken. Er zijn vrijwilligers die veel in
“hun mars” hebben en de nodige vrij-
heid in eigen handelen waarderen en dit
ook aan kunnen. Anderen zijn meer taak-
gericht en willen aangestuurd worden
door een professional. Elke vrijwilliger is
uniek en een win-winsituatie is het mooi-
ste wat we met elkaar kunnen behalen.
SamenwerkingDe vrijwilliger zal nog meer in directe
relatie worden gebracht met de cliënt.
Naast een doelgerichte vraag om een
bepaald soort vrijwilliger (profiel/vaca-
ture), zal ook gekeken worden naar wat
iemand te bieden heeft en/of waar de
eigen interesses naar uitgaan. Vrijwil-
ligerswerk is niet altijd even gemakkelijk;
er wordt soms best wat van iemand
gevraagd. Belangrijk is wel dat je er zelf
voldoening uithaalt en het gevoel hebt
dat het ook gewaardeerd wordt.
OndersteuningVanuit Viattence is het belangrijk dat
er voldoende ondersteuning is om de
vrijwilligers goed te begeleiden. Team-
leiders, vrijwilligerscoördinatoren en
medewerkers vanuit de zorg zullen nauw
samenwerken als het gaat om het belang
en de inzet van de vrijwilligers. De
cliëntenraad vraagt op dit moment aan
vrijwilligers om zitting te nemen in hun
raad, dit geeft duidelijk aan dat we de
medezeggenschap willen vergroten. Een
vrijwilliger hoort veel, ziet veel en doet
veel, tijd om de vrijwilliger nog meer aan
het woord te laten, deel te laten uitma-
ken van een team.
Vrijwilligerswerk in cijfersVrijwilligerswerk anno 2015
Tuinbank gemaakt door vrijwilliger van Viattence
19
VeranderingenNederland verandert, de zorg verandert,
Viattence verandert en dat betekent een
andere manier van werken. ‘Het sys-
teem’ zal volgens de minister moeten
veranderen, beter aansluiten op ontwik-
kelingen in de maatschappij en de eisen
van de ‘nieuwe’ ouderen. Viattence is
al voor een groot deel overgestapt op
kleinschalig wonen, nieuwe locaties zijn
geopend en er wordt gewerkt aan zelfor-
ganiserende teams. Dit heeft natuurlijk
ook zijn effect op de vrijwilliger.
Binnen kleinschalig wonen, en de trend
van langer thuis wonen, zijn vrijwil-
ligers bij ondersteuning van dagelijkse
activiteiten zeer gewenst. Denk aan sa-
men eten koken, een boodschap doen,
samen de krant lezen of foto’s kijken.
Ook hulp bij de moderne electronica
wordt vaak gewaardeerd, denk aan het
inprogrammeren van telefoonnummers
in een mobiel, samen skypen op een
iPad of tablet of de televisiezenders
even instellen. Allemaal dagelijkse
activiteiten waarvan ouderen het leuk
vinden als ze daarmee even worden
geholpen. Niet alleen omdat die vrijwil-
liger het probleem helpt oplossen, maar
ook omdat het zo gezellig is om samen
met iemand thee te drinken of even te
bellen.
Vrijwilligers halen de maatschappij naar
binnen, vertellen over wat er gebeurt in
de buurt, brengen nieuwtjes en ja, ook
roddels mee. Aandacht is hierin een
sleutelwoord, aandacht voor elkaar, een
luisterend oor en gezelligheid. Dat is
wat veel vrijwilligers brengen en dat is
waarom wij hen zo waarderen!
Kijk voor al onze vrijwilligersvacatures
op www.viattence.nl onder vacatures. U
bent van harte welkom!
Sieger Nijdam
Ondernemingsraad ViattenceHet thema van dit nummer is ‘Zorg dicht bij huis’. Juist doordat de zorg dichter bij huis wordt gege-
ven, we te maken hebben met veranderende wet- en regelgeving en we gaan werken met zelforganise-
rende teams, is het voor een ondernemingsraad belangrijk om feeling te houden met onze achterban.
Om letterlijk feeling te houden met onze achterban zijn we
begin januari onder het mom van speed daten langs alle lo-
caties geweest om medewerkers in de gelegenheid te stellen
om met een OR lid in gesprek te gaan. We hebben gemerkt
dat dit in een behoefte voorziet. Waar lopen medewerkers in
het dagelijks werk tegenaan, waar worstelen ze mee?
Tijdens deze gesprekken kwam onder andere naar voren dat
men ervaart dat door personele verschuivingen de werkdruk
is toegenomen en dat het soms lastig is om de roosters
passend te krijgen. Dit feit is bekend bij het management
en hierop wordt actie genomen. Begin 2015 zal het roos-
terbeleid onder de loep genomen worden, waarbij de cliënt
centraal wordt gesteld en we meer gebruik gaan maken van
een vaste kern aan personeelsformatie met daaromheen een
flexibele schil. Met deze nieuwe manier van roosteren zal de
personeelsformatie meer in verhouding komen te staan tot
het cliëntenbestand en zal er meer geroosterd worden vanuit
het dagritme van de cliënt.
In de thuiszorg zullen de komende maanden alle cliënten
opnieuw geïndiceerd worden. Deze indicatie zal gedaan
worden door onze wijkverpleegkundige, waarbij in eerste
instantie wordt gekeken wat de cliënt en zijn omgeving zelf
nog kan en daarna pas wat de professional kan betekenen.
Onze thuiszorgmedewerkers ontvangen momenteel veel
vragen van cliënten of en waarom bepaalde zorg niet meer
geleverd kan worden vanuit de wet- en regelgeving.
De zorgmedewerkers geven aan dat dit zich soms lastig
laat uitleggen. Vanuit de Wmo is de stelregel dat iedereen in
een schoon en leefbaar huis moet kunnen wonen. Door de
gemeenten wordt nog bepaald hoeveel uren huishoudelijke
hulp hiervoor beschikbaar komt, maar voor veel cliënten zal
waarschijnlijk gaan gelden dat het aantal uren huishoudelijke
hulp naar beneden wordt bijgesteld. De huishoudelijke me-
dewerkers geven aan dat zij ongerust zijn over de mogelijke
gevolgen. Kun je bijvoorbeeld nog wel die service geven
die je gewend was te geven en hoe worden bijvoorbeeld je
contracturen ingevuld als je een groot contract hebt? De OR
heeft dit onderwerp aangekaart bij de Raad van Bestuur en
hier zal gerichte aandacht aan besteed worden.
Op bijna alle locaties is van de mogelijkheid van speed daten
gebruik gemaakt. We zijn blij met deze interactie en hebben
daarom besloten hier een vervolg aan te geven. Drie keer per
jaar gaan we langs alle locaties. De volgende speeddate staat
gepland op 21 mei. De OR wenst een betrokken medezeg-
genschapsorgaan te zijn met een luisterend oor.
Ina Vegter
ambtelijk secretaris
20
Het beleid van de overheid is erop gericht dat
mensen meer voor elkaar gaan zorgen. Onder de
noemer van ‘participatiesamenleving’ worden de
traditionele gemeenschapsvormen familie, buurt en
kerk gezien als belangrijke bronnen en dragers van
zorg. Dat is alleen maar toe te juichen. We hebben
nu echter wel een probleem, want in de afgelopen
decennia hebben juist deze gemeenschapsvormen
(ondersteund door maatregelen van diezelfde
overheid) veel aan kracht en vitaliteit ingeboet. We
zijn met zijn allen steeds individueler gaan leven.
Familie, buurt en kerk zijn veelal vervangen door het
´netwerk´: de sociale kring die je om je zelf heen
‘formeert’. Het zal creativiteit vergen om in een
individualistische cultuur als de onze opnieuw vorm
te geven aan gemeenschap. In onze woonbuurt
wordt twee maal per jaar een gezellige buurtsamen-
komst georganiseerd. Dat is niet zo bijzonder. Wat
wel bijzonder is, is dat we op een gegeven moment
bij onszelf merkten dat we moeite deden om deze
bijeenkomsten niet te verzuimen. We stelden er
zelfs onze vakantie voor uit. Dat geeft aan, dat we er
inmiddels grote waarde aan zijn gaan hechten.
Wat is dat, een gemeenschap?Ondertussen is het goed je te realiseren wat
gemeenschap eigenlijk is. In gemeenschap gaat
het om delen. Dat is een kwestie van ‘deelnemen’
en ‘deelgeven’. Het vraagt van ons een keuze van
het hart. Wil ik de ander toelaten in mijn leven en
wil ik moeite doen mij in het leven van de ander te
begeven?
Hoe ontstaat een gemeenschap? Gemeenschap
ontstaat vaak via een omweg. Er is vaak ‘een derde
in het spel’. Broers en zussen hebben een band via
hun ouders. Veel groepen en organisaties ervaren
een band via een of andere bindende figuur. Leden
van een kerk hebben een band via de centrale figuur
van Jezus. Als je gemeenschap wil bevorderen dan
moet je zoeken naar mensen die bereid zijn een
‘bindende factor’ te zijn.
Maar de omweg loopt ook vaak via activiteiten. Daar
kom je achter als je de termen ‘aandeel hebben
in’ en ‘deelnemen aan’ overdenkt. Gemeenschap
ontstaat daar waar je samen aandeel hebt aan iets
anders, bijvoorbeeld werk, afkomst, opleiding,
leeftijd, hobby. Gemeenschap ontstaat daar waar je
‘deel neemt aan’ een of andere gezamenlijke activi-
teit. Je bent gericht op de activiteit (bijvoorbeeld het
schoonmaken van een school) maar juist daar-
door kom je elkaar nader. Gemeenschap ontstaat
doorgaans doordat je je even niet direct persoonlijk
met elkaar bemoeit, maar je samen inzet voor iets
anders.
Gemeenschap is delenGemeenschap is delen, maar wat deel je dan? Dat
kan aan de oppervlakte blijven en de diepte in gaan.
Je kunt een ruimte delen, je kunt goederen delen,
je kunt een verhaal delen, je kunt emoties delen
en tot slot je kunt je jezelf (je leven, je ziel) delen.
In een buurtgemeenschap zal het niet gemakkelijk
zijn om tot die laatste vorm te komen. En dat hoeft
ook niet. Er is vorig jaar een interessant onderzoek
verschenen naar de participatiesamenleving met de
prikkelende titel ´Lof der oppervlakkigheid´.1
Het onderzoekt hoe mensen met verstandelijke of
psychiatrische beperking een plaats krijgen in de
wijk. De conclusie was dat warme en intensieve con-
tacten weinig voorkomen en waar dat wel gebeurde
gaf het allerlei problemen. Bemoeizucht, ergernis
en onbegrip bleken belangrijke stoorzenders. Je
kunt ook teveel willen. Waar de mensen met een
beperking het meest aan hadden, waren oppervlak-
kige contacten: een groet, een praatje bij de kassa,
bij het uitlaten van de hond en een klusje.´Wie de
oppervlakte niet eert, is de diepte niet weerd’. Je wilt
wel eens te veel.
‘De ruimte delen’ is ook een vorm van gemeen-
schap. Wie gewend is in die ruimte de ander te zien,
zal ook gauw zien dat die ander hulp kan gebrui-
ken en dat er een gelegenheid is om behalve de
ruimte nog iets meer te delen dan alleen de ruimte.
Waar gemeenschap groeit, kan de zorg voor elkaar
bloeien. Dat is goed, niet omdat de overheid dat wil,
maar omdat je er een gelukkiger en beter mens van
wordt en een plek creëert waar het goed toeven is.
De ruimte delen Bespiegeling
1 Het onderzoek is van Femmianne Bredewold
21
Cliëntenraden en Raad van Bestuur ondertekenen overeenkomst
Bij Viattence staat de cliënt centraal. Om de zorg en
ondersteuning te optimaliseren en te blijven verbeteren is
het van belang dat Raad van Bestuur en het management
regelmatig gevraagd en ongevraagd adviezen krijgt van
de cliëntenraad. Het is bovendien bij wet geregeld dat een
cliënt en/of een familielid kan meepraten over het beleid
van een instelling.
AdviesHet advies van de Cliëntenraad is belangrijk als het gaat
om kwaliteit van zorg, voeding, veiligheid, gezondheid,
hygiëne, geestelijke verzorging, inventariseren van alge-
mene klachten, reorganisatie, samenwerking met andere
instellingen, ingrijpende verbouwingen en benoeming
van Raad van Bestuur, managers en teamleiders.
Binnen Viattence beschikken we over vier cliëntenraden,
namelijk Cliëntenraad De Klaarbeek, Cliëntenraad De
Speulbrink, Cliëntenraad Wendhorst en Cliëntenraad We-
zep. Zij behandelen de locatie gebonden onderwerpen
voor zowel de intra- als de extramurale zorg. Zo blijft de
couleur locale behouden.
Centrale cliëntenraadHet is van groot belang dat ook locatie overstijgende zaken
met de Raad van Bestuur worden besproken. Dit doet
de Centrale Cliëntenraad (CCR). Zij hebben 10 maal per
jaar overleg met Raad van Bestuur van Viattence. De CCR
bestaat uit de 4 voorzitters van de lokale raden en een onaf-
hankelijk voorzitter in de persoon van de heer H.C. Geuze.
Viattence heeft Centrale cliëntenraadCliëntenraad heeft adviserende rol en is belangrijke bron van informatie
Vacatures CliëntenraadMeer informatie over de cliëntenraad treft u aan op de nieuwe website
van Viattence. Daar treft u ook de vacatures aan van de cliëntenraad,
wellicht iets voor u?
2222
Hoeveel vrijwilligers zijn er bin-nen de gemeente Oldebroek? Liesbeth Vos vertelt met een gevoel
van trots: ”Maar liefst 43% van de
inwoners van gemeente Oldebroek, van
19 jaar en ouder, doet aan vrijwilligers-
werk. Daar kunnen we als gemeente
heel erg blij mee zijn. De betrokkenheid
van de burgers bij anderen is echt heel
groot. Het Christelijke gehalte van de
gemeente speelt daarbij ook een rol.
Maar het vrijwilligerswerk richt zich
zeker niet alleen op mensen met die
achtergrond.
De gemeente Oldebroek faciliteert
burgerinitiatieven en geeft zo mensen
de ruimte om zelf in actie te komen en
verantwoordelijkheid te nemen. Denk
aan de ‘burgerbegroting’ en het lokale
platform informele ondersteuning. We
willen verantwoordelijkheden zo dicht
mogelijk bij de burger leggen. Vervol-
gens moeten we vooral benoemen wat
goed gaat. Want dat hoor je bijna niet
als bestuurder, eigenlijk hoor je het
alleen als er dingen niet goed gaan. Ik
zeg dan altijd: Je moet de bloemen wa-
ter geven en niet het onkruid. Let wel,
daarmee zeg ik niet dat de fouten niet
gerepareerd moeten worden.“
Hoeveel vrijwilligers zijn actief bij Viattence? En wat voor soort vrijwilligerswerk vullen zij daar in?Laurent de Vries vertelt: “Dat ver-
haal van die bloemen en het onkruid
geldt ook voor het besturen van een
zorginstelling, ik werd getriggerd door
een kwaliteitscontroleur die precies
dezelfde uitspraak deed. Als bestuur-
der word je vaak alleen geconfronteerd
met wat beter moet, terwijl er vaak
heel veel goede dingen gebeuren in
de organisatie die niet altijd zichtbaar
zijn. Dat geldt ook voor het vele vrij-
willigerswerk dat bij Viattence wordt
verricht. Het gevoel van naastenliefde
en betrokkenheid is ook de bron
waarom wij ruim 500 vrijwilligers
hebben bij Viattence. Binnen Viattence
locatie Wendhorst in Heerde hangt
een afbeelding van de Barmhartige
Samaritaan. Van belang is niet Wie is
uw naaste?, maar Ben ik een naaste?
en Je bent niet wie je bent, maar Wat je
doet! Daarop word je beoordeelt als
mens. Dat is nu juist het mooie van
vrijwilligerswerk, je doet echt iets!”
Waar vinden we vrijwilligers in de gemeente Oldebroek? Wat doen zij allemaal?“Vrijwilligers tref je aan op heel veel ver-
schillende plaatsen in onze gemeente,
zoals in dorpshuizen, bij sportvereni-
gingen, de voedselbank en bij welzijns-
organisaties zoals de stichting Senioren
Wezep Oldebroek. Zij organiseren dan
bijvoorbeeld e-bike tochten, helpen bij
thuisadministratie of verzorgen een
computercursus voor ouderen,” vertelt
Liesbeth Vos. Samenwerking tussen de
verschillende partijen is dan een groot
goed.
“Ook als je de buurvrouw helpt een
schilderij op te hangen is dit al vrijwilli-
gerswerk, de bereidwilligheid om te hel-
pen, is over het algemeen heel groot.
Maar durf ook om hulp te vragen, ook
dat is soms nodig,” geeft Laurent de
Vries aan.
Welke rol heeft de gemeente bij het activeren van vrijwilligers in de gemeente?“Wij hebben binnen de gemeente
Oldebroek Consulenten Informele On-
dersteuning als onderdeel van het wijk-
team, die bijvoorbeeld vraag en aanbod
op het gebied van vrijwilligerswerk bij
elkaar kunnen brengen. Zij maken vrij-
willigers wegwijs in de gemeente en wij-
zen hen op een collectieve verzekering
die we als gemeente hebben afgesloten
voor vrijwilligers. Wij hebben vooral een
activerende en faciliterende rol op het
gebied van vrijwilligerswerk.”
Laurent de Vries geeft aan dat ook Viat-
tence een collectieve verzekering heeft
voor vrijwilligers. ”Daarnaast hebben
we per locatie een vrijwilligersonder-
steuner als aanspreekpunt omdat we
veel belang hechten aan vrijwilligers.
Bewoners van de Viattence locaties wil-
len onderdeel zijn en blijven van de wijk
Respect van de een levert eigenwaarde op voor de ander
Vrijwilligerswerk van belang voor gever en ontvanger
In gesprek met Liesbeth Vos, wethouder gemeente Oldebroek en Laurent de Vries, bestuurder van Viattence, over het belang van vrijwilligers.
2323
of het dorp, vrijwilligers brengen het
dorpsnieuws naar binnen. Vrijwilligers
bieden vaak zichzelf aan, de verbinding
met de wijken en dorpen is daarbij erg
belangrijk.
Vaak spelen ook persoonlijke ervarin-
gen van hen een rol bij de keuze voor
vrijwilligerswerk. Er zijn ook mantel-
zorgers die naast de zorg voor hun
naasten ook vrijwilligerswerk doen.”
“Als ideaal beeld zien we een team dat
bestaat uit professionals, mantelzor-
gers en vrijwilligers. Samen pakken zij
klussen op en voelen zich als team col-
lectief verantwoordelijk voor het welzijn
van de cliënt. Dit betekent ook een
andere opstelling van de professional,
die moet een stap terug doen, de eigen
regie van de cliënt is belangrijk.”
Laurent de Vries constateert: “De
vrijwilliger en het vrijwilligersbeleid
professionaliseert. Als organisatie
moeten wij de juiste vragen stellen, zo
moeten we klussen en activiteiten spe-
cificeren en duidelijk aangeven wat er
van iemand wordt gevraagd. Viattence
bekijkt gezondheid niet zozeer vanuit
zorg, maar meer vanuit welbevinden.
Bij welbevinden kunnen vrijwilligers
een belangrijke rol spelen, we willen de
persoon meer centraal stellen dan de
ziekte of de beperkingen. De nieuwe
definitie van gezondheid gaat veel meer
over autonomie en zelfredzaamheid. ”
In Oldebroek heeft elke woonkern een
dorpshuis. Liesbeth Vos geeft aan dat
zij een belangrijke rol spelen bij het
organiseren van activiteiten in het dorp.
Dorpshuizen moeten de ruimte krijgen
om zich om te vormen naar de wensen
van deze tijd, multifunctioneel en toe-
gankelijkheid voor alle omwonenden.
Waar kunnen beide partijen, Vi-attence en de gemeente, elkaar versterken? Wat is daarvoor nodig?Liesbeth geeft aan dat met de ken-
nismaking een goede eerste start is
gemaakt. Laurent beaamt dit en voegt
eraan toe dat onderling vertrouwen
heel belangrijk is. Volgens Laurent is
juist bij de veranderingen in de zorg,
jeugdhulp en participatie het contact
tussen gemeente en organisaties van
groot belang: “Op het moment dat
wij in de dorpen en wijken aanwezig
zijn met onze wijkverpleegkundigen
en thuiszorg, zijn wij nauw betrokken
bij hetgeen er in de wijk gebeurd, we
kunnen ook een signalerende werking
hebben naar de gemeente.” Liesbeth
Vos bevestigt dit en voegt toe: “Ook
de eenzaamheidsproblematiek moeten
we met alle partners in de gemeente
gezamenlijk oplossen. Hoe kunnen we
voorkomen dat mensen zich eenzaam
voelen? En kunnen we hier bijvoor-
beeld met vrijwilligers iets aan doen?”
Hebben jullie zelf wel eens vrij-willigerswerk gedaan?Beiden knikken bevestigend. Liesbeth
begint lachend te vertellen: ”Vanuit
mijn eigen rol en persoon heb ik
vrijwilligerswerk gedaan als voorzitter
van een dagopvang voor ouderen, ik
heb kerkelijk werk gedaan, vrijwillige
pleegzorg verricht en bijvoorbeeld
uniformen gemaakt voor de muziek-
vereniging. Van organiseren tot dingen
echt doen dus.”
Laurent geeft aan dat je vooral moet
doen waar je goed in bent: “Ik heb in
veel besturen gezeten, in het jonge-
renwerk, de sport en ben grensrechter
geweest, ook ben ik voorzitter van een
handbalvereniging geweest en heb
ik in het bestuur gezeten van dak- en
thuislozenprojecten en nog steeds doe
ik bestuurlijk werk bijvoorbeeld in de
Lot’s Foundation.”
“Het mooie van de mens is dat wij
kunnen delen en anderen kunnen laten
bloeien, daarom moeten we zuinig zijn
op vrijwilligers,” betoogt Laurent de
Vries.
Wat mag de maatschappij van vrijwilligers vragen en wat niet?Liesbeth Vos geeft aan dat er op
medisch gebied wel degelijk een grens
ligt tussen wat kan en mag en wat niet.
“Daarnaast hangt het ervan af wat je
wel zelf verantwoord vindt en wat niet,
welke verantwoordelijkheid kan en wil
je aan gaan.”
Laurent voegt daaraan toe: “Afdwingen
werkt niet, je moet van vrijwilligerswerk
geen verplichting maken, maar creëer
omstandigheden om mensen uit te
nodigen en te faciliteren in een respect-
volle omgeving.”
Liesbeth formuleert het als volgt: “Res-
pect en waardering van ons als samen-
leving en overheid voor vrijwilligers, is
belangrijk. We moeten vrijwilligers zien
en waarderen. Daarmee kennen we
waarde toe aan mensen en dat komt de
samenleving ten goede.
Laurent geeft aan dat we ze moeten
zien als waardevol onderdeel van de
organisatie en van de samenleving.
Respect van de een levert eigenwaarde op voor de ander
Liesbeth Vos in gesprek met vrijwilligster van Viattence in Wezep
Bredewold is uw betrokken, creatieve en productieve partner
in o� line & online communicatie. Communicatie
die informeert, prikkelt, enthousiasmeert, overtuigt en activeert.
a Rondweg 76, 8091 XK Wezep t (038) 376 33 90 w www.bredewold.nl � � �
Bredewoldactiveert !