4e Congres Centrum voor Jeugd en Gezin – De verbindende kracht van het Centrum voor Jeugd en Gezin
Samen werken aan preventie in het CJG Prof. dr. Hein Raat, arts voor maatschappij en gezondheid [email protected]
Afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg Utrecht, 26 september 2013
b. E-health
c. Predictie
WAAROM PREVENTIE IN HET CENTRUM VOOR JEUGD EN GEZIN?
Kruizinga Jansen Raat ea PLoSONE 2012:e38762
A. Psychosociale problemen op jonge leeftijd
WRR, Uitval overbelaste jongeren, 2009
Mieloo Raat Jansen ea, PLoSONE 2012:e36805
%
%
%
%
B. Psychosociale problemen op school leeftijd, en jong volwassenheid
C. Sociale verschillen, leefstijlen, overgewicht
van Rossem, 2011
0
5
10
15
20
25
30
35
Low Middle High
Maternal educational level
Perc
enta
ge o
f chi
ldre
n ex
ceed
ing
AAP
guid
elin
es (<
2 h
rs/d
ay)
DutchMediterraneanCaribbean
P<0.05;
n=3479
Wijtzes e.a., 2012
% 4-jarigen ‘Langer dan 2 uur per dag TV’, Opleiding en Etn. moeder
PLoS ONE 6(11): e27608
D. Vroege problemen blijven voortbestaan
N ENGL J MED 1997; 337:869-873
Kans (OR) op obesitas als jong volwassene
DSM-IV psychiatrische afwijkingen als volwassene
J. Am. Acad. Child Adolesc. Psychiatry, 2002, 41(2):182–189
Br. Med. J. 2001,322, 949–953
Barker hypothese: ‘Early origin’ van hart- en vaatziekten
Preventie in het tijdperk van armoede, ondervoeding, slechte hygiene, infectieziekten en (arbeids)ongevallen 1875 – 1950
Preventie na vaccinaties en invoeren van leerplicht, sociale woningbouw, en uitgebreid sociaal stelsel 1950 – 1980
‘Nieuwe multidisciplinaire zorg’ 1980 – 2010
Epidemie van sedentair gedrag en overgewicht Epidemie van ongevallen en onveiligheid Epidemie van angst, depressie, gedragsproblemen Epidemie van opvoedingsonzekerheid Epidemie van sociale gezondheidsverschillen … … … schotten in de zorg
21e eeuw
Waar staan we? ‘Epidemiologische transities’
Preventie, wat is dat? ‘ZonMw-definities’
Universele preventie Vermindert de kans op risicofactoren of ziekte bij de algemene bevolking
Selectieve preventie Bevordert de gezondheid bij (hoog) risicogroepen en leidt eventueel naar
zorg
Geïndiceerde preventie Vermindert het ontstaan van ziekten bij mensen die risicofactoren
vertonen
Zorggerelateerde preventie Ondersteunt mensen met gezondheidsproblemen bij zelfredzaamheid,
vermindert de ziektelast en probeert ‘erger’ te voorkomen Bron: Preventie door de thuiszorg. Actiz/ZonMw
Preventie, wat is dat?
Basispakket jeugdgezondheidszorg: focus op universele preventie
Nieuwe jeugdwet: focus op selectieve preventie (maar ook geïndiceerde en zorg gerelateerde preventie)
Figuur komt uit: Preventie door de thuiszorg. Actiz/ZonMw
Preventie, wie doet dat?
Curatieve zorg: initieerde de publieke preventieve zorg (public health) Child public health is Jeugdgezondheidszorg Op de ‘to do list’ van het NCJ: nieuwe Basistakenpakket JGZ
Toekomstvoorspelling: preventieve zorg verschuift (terug) naar (curatieve) zorg In de gezondheidszorg In het jeugdveld
Preventie, tussen disciplines en ‘lijnen’ door
Anticiperende zorg en integrale zorgpaden Populatie gerichte zorg (i.p.v. kind/gezin met problemen) Zo vroeg en zo licht mogelijke hulp, dicht bij huis Een zorgpad is ‘anticiperende zorg’ in een passend tijdbestek, vastgesteld
en uitgevoerd door een multidisciplinair team, op basis van lokale afspraken en bewezen effectieve interventies, in samenspraak met kind en gezin
Preventie paradox
Meerderheid van de ‘problematiek’ zit in de groep met een laag of middelhoog risico
Voorbeeld ‘Syndroom van Down’
Betekenis voor preventiebeleid: Een kleine vermindering van het risico in de gehele bevolking levert meer op dan een aanpak alleen gericht op de subgroep met een hoog risico
Voorbeeld ‘alcohol problematiek’
Figuur: © Tufts University
"Sick individuals and sick populations", G. Rose, Int J Epidem 1985; vol. 14, no. 1: pp. 32-38.
Preventie, ‘gesetteld’ als onderdeel van de publieke gezondheidszorg
Jeugdgezondheidszorg Gezondheidsbescherming Gezondheidsbevordering
Primaire preventie Secundaire preventie
Public health (publieke gezondheidszorg)
Verbreding van preventie naar het CJG in het nieuwe stelsel
Jeugdgezondheidszorg Gezondheidsbescherming Gezondheidsbevordering
Primaire preventie Secundaire preventie
Public health (publieke gezondheidszorg)
Stelselwijziging jeugd Jeugdhulp:
1. Meer preventie en vroege hulp 2. Eigen kracht van jeugdigen en ouders
3. Minder medicalisering 4. Integrale aanpak en hulp-op-maat
Hoe preventie organiseren in en vanuit het CJG
Integratie van invalshoeken Zorg (gezondheid, sociale zorg), Onderwijs, Inkomen, Wonen
Aansluiting van CJG op 0e, 1e, en 2e lijn; binnen en buiten het jeugdveld Ketensamenwerking en integrale zorgpaden
Multidisciplinaire samenwerking Generalistische en specialistische professionals
Driehoek van lokaal gezondheidsbeleid (Academische werkplaatsen) Praktijk Beleid Onderzoek en onderwijs
CJG: model voor preventie én zorg
Monitoren Actie
Kind & ouders
(Basisdataset)
Preventie Voorlichting Begeleiding
Integrale zorgpaden
Populatie
School, buurt, stad, regio
Trends Nieuwe gevaren
Sociale innovatie Acieve buurt
Gezonde school Inclusieve stad Integraal beleid
Gebruik van ICT om preventieve aanpak te ondersteunen Digitaal dossier JGZ & CJG-informatiesysteem 1. ICT: Monitoring en vroegsignalering via digitale vragenlijsten
(opvoeding, functioneren, gezondheid en welzijn)
2. ICT: E-health4Uth (digitale preventie en advies op maat)
3. ICT: Predictie van risico’s in de toekomst (i.p.v. problemen op dit moment)
1. Computer-adaptive testing: alleen relevante vragen
Stap 1. > 100 meetinstrumenten met 1860 vragen Stap 2. Evaluatie en redactie 247 vragen voor één domein Stap 3. Lange en korte vragenlijst, en … vragenlijst-op-maat (via internet)
0 50 100
Bank met alle vragen over lichamelijk functioneren
vraag 1
Vraag 2
Vraag 3
vraag 4
vraag 5
vraag 6
vraag 7
vraag 8
vraag 9
vraag n
Ik kon zelf uit bed komen Ik kon van de grond overeind komen
Ik kon fietsen Ik kon 5 km hardlopen
‘Op-m
aat’ en persoonlijk Complexiteit van meten, beslissen en adviseren
Massa media campagne
Folder voor doelgroep
E-health4Uth
Consult bij arts/verpleegkundige
2. E-health4Uth Digitale preventie en advies op maat
Voor
licht
ing-
op-m
aat
Kennis
3.a Triage en risicotaxatie: spaart levens en is efficiënt
START: Geen hulp mogelijk Transport en hulp met spoed Transport en hulp kan wachten Geen hulp nodig
Bij rampen
Militaire geneeskunde Elke triage spaart levens
‘Manchester Triage Systeem’ Wachttijd met 5 kleuren voor urgentie
Bij (telefonische) aanmelding
Jeugdgezondheidszorg Doktersassistent triage bij PGO 5 jaar Nieuw: Consultatiebureau triage baby 6-11 maanden
3.b Van triage naar ‘beslissing’ Predictiemodellen kunnen beslissingen ondersteunen
Benut longitudinale gegevens van patiënten, ouders, kinderen a. Ontwikkel predictiemodel b. Valideer model c. Implementeer model
Janssen, Vergouwe e.a. JCE 2008,76-86
3.c Eerste voorbeeld op CJG Predictiemodel voor toekomstige problemen i.p.v. vandaag
Gebruik onze data voor het ontwikkelen van predictiemodellen
Caudri, Wijga e.a. Allergy Clin Immunol. 2009;124:903
Consultatiebureau: Kind met piepende ademhaling. Kans op later astma?
Discussie en conclusie
Preventie nu net zo nodig als vroeger Problemen op vroege leeftijd voorkomen, bespaart later Preventie heeft veel gezichten: van beleid en infrastructuur tot kind en gezin Let op de preventie paradox
Preventie als ‘anticiperende zorg’ Dus eigendom van de gehele zorg (niet alleen de public health/JGZ) Dus zorg wordt populatie gericht Multidisciplinaire (preventieve) zorg op basis van lokale afspraken Integrale zorgpaden, in samenspraak met kind en gezin
Gebruik ICT mogelijkheden bij zorginnovatie Gericht op de toekomst (predictie)
Top Related