Download - Ontwikkeling en solidariteit

Ontwikkeling en solidariteit Het einde van de

ontwikkelingssamenwerking? Francine Mestrum

Mechelen, 20 november 2014

Enkele vragen vooraf

•  Waarom een ebola-‐crisis? •  Waarom zijn deze ‘ebolalanden’ bij de armste van de wereld?

•  Wat is er nodig om een ebola/cholera/sars … crisis te vermijden?

•  Kan noodhulp helpen? Kan filantropie helpen? Kan de ‘vierde pijler’ helpen?

Enkele vagen vooraf / 2

•  Waarom is RDC bij de landen die het verst verwijderd zijn van de MDO-‐doelstellingen?

Enkele vragen vooraf / 3

•  HeeP OS gefaald? – We weten het zelfs niet •  Gebrek aan evaluaSes •  Gebrek aan eenduidigheid •  Gebrek aan cijfers •  Een teveel aan poliSek …

Wat is het doel van OS?

•  Vandaag: Uitroeien van extreme armoede •  EU: in het kader van het buitenlands beleid en de verdediging van de doelstellingen en waarden van dat beleid

Hoeveel bedraagt de ontwikkelingshulp?

•  2012: 125,9 miljard US$ = 0,29 % BNI –  = -‐ 3,9 % in vergelijking met 2011

•  België 2012: 2,3 miljard US$ = 0,47 % BNI –  = -‐ 13 % in vergelijking met 2011 –  11 % naar gezondheid en onderwijs –  12 % naar andere sociale infrastructuur –  12 % naar economische infrastructuur –  10 % naar producSe –  17 % naar schuldaflossing

De resultaten

Nieuwe resultaten Aantal mensen en percentage 2010 – 2015 2010 2015

O-‐Azië + 12,48% 251 4,1% 86,4 O-‐Eur + 0,66 3,15 0,3 1,3 Lat Am 5,53 32,3 4,3 26,8 M-‐O+ 2,41 8,0 2,0 7,3 Z-‐Azie 31,0 506 18,1 311 Zw Afrika 48,5 414 40,9 403 Totaal 20,6 1215 13,4 697

De resultaten

•  Menselijke ontwikkeling •  Ongelijkheid – Tussen landen, met China – Tussen landen, zonder China – Tussen mensen – Mondiale Gini: > 0,7!

De wereld is veranderd

•  ‘ontwikkeling’ is veranderd : van economie naar armoede – Een element van neoliberalisering •  Vandaag: ‘sociale bescherming’ •  MDO: voor het Noorden

– Mondialisering: groei van parSculiere investeringen (FDI = 50 % van kapitaalstroom naar ontwikkelingslanden)

– Mondialisering: nieuwe donoren + Zuid-‐Zuid – Groei van de filantropie


•  Een grotere rol voor mulSnaSonale ondernemingen – Meer en meer geld van OS – Post-‐2015 agenda: ‘global partnershipS’ – Europese Unie: rol voor de parSculiere sector – Rol mno’s in VN-‐instellingen • WEF Davos: ‘Re-‐designing global governance’ •  Van ‘global compact’ tot ‘corporate social responsibility’ •  ‘governance’


•  Illegale kapitaalstromen uit ontwikkelingslanden: –  2011: 950 miljard US$ (+ 10 % gemiddeld per jaar)

•  40 % uit Aziê •  12 % uit M-‐Oosten en N-‐Afrika

•  Afrika is een nero schuldeiser tav de rest van de wereld en is sinds 1980 een nero leverancier van financiële middelen –  1980-‐2009: van 597 miljard tot 1.400 miljard US$

Ondertussen: omgekeerde ontwikkelingshulp

•  Ontginning van grondstoffen •  Buitenlandse schuldenlast •  Handel •  Ecologische schuldenlast

KriSek op OS

•  Vanuit een ‘hulp-‐moeheid’ •  Vanuit een liberale filosofie •  Vanuit een ‘doehetzelf’-‐filosofie •  Vanuit een ‘wat-‐gebeurt-‐er-‐met-‐ons-‐geld’ vraag …

→ •  Avouw van OS •  Groei van parSculiere giPen / ‘vierde pijler’

Solidariteit is nodig •  Vanuit een moreel oogpunt •  Vanuit een welbegrepen eigenbelang –  Epidemieën –  Conflicten – MigraSe –  …

•  Vanuit het besef dat we in één wereld leven en van elkaar axankelijk zijn

•  In dit neoliberale Sjdperk staan Noord en Zuid ook voor soortgelijke uitdagingen

Hoe vorm geven aan een nieuwe solidariteit?

•  Besef van één wereld •  Werken aan betere internaSonale instellingen: democraSsering

•  Werken aan internaSonale wetgeving: rechtvaardige fiscaliteit

•  Werken aan een mondiaal fonds voor sociale bescherming

•  Werken aan wereldwijde campagnes: vandaag: sociale bescherming – Maar ook: klimaatrechtvaardigheid, duurzame landbouw …

Wat kan U doen?

•  Weinig of niets

Wat kunnen wij doen?

•  Zéér veel

Rol voor OS vandaag

•  ‘samenlevingsopbouw’: mondiaal burgerschap – Belang van meerschaligheid

•  ‘reclaiming the state’: het heropbouwen van staten die het welzijn van de hele bevolking bevorderen : N + Z

•  Ontwikkelen van democraSsche en parScipaSeve procedures : meer inspraak voor het middenveld

•  Werken aan sociale verandering

‘Ontwikkeling’

•  Noord én Zuid moeten opnieuw aan ‘ontwikkeling’ werken: – Hervorming financiële sector – Structurele hervormingen om tot andere producSe en consumpSepatronen te komen

– Rechten ipv liefdadigheid •  Vandaag: een beschavingscrisis – Samen werken aan alternaSeven

Resultaat MDGs

Extreme armoede