Solidariteit en armoedebeleid

22
Niet voor de armen, maar met de armen? ARMOEDE EN SOLIDARITEIT IN NEOLIBERALE TIJDEN Trefdag socius 2014 Trefdag socius 2014

description

"Het huidige armoedebeleid gaat niet over het bestrijden van een maatschappijmodel dat armoede in stand houdt, maar over het bestrijden van de gevolgen van armoede.", dixit Stijn Suijs doctor in de Pedagogische Wetenschappen en docent filosofie aan De Haagse Hogeschool. In deze sessie zoomen we in op het armoedebeleid. Wat betekent solidariteit nog in het huidige armoededebat en -beleid? En moet de sector van het sociaal-cultureel volwassenenwerk zich niet meer opstellen als bondgenoot van de armen die het wij-zij denken niet langer aanvaardt.

Transcript of Solidariteit en armoedebeleid

Page 1: Solidariteit en armoedebeleid

Niet voor de armen, maar met de armen? ARMOEDE EN SOLIDARITEIT IN NEOLIBERALE TIJDEN

Trefd

ag

soc

ius 2014

Trefd

ag

soc

ius 2014

Page 2: Solidariteit en armoedebeleid

Overzicht

u  Armoedebestrijding vandaag

u  Iedereen bondgenoot

u  De solidariteit is dood, leve de solidariteit

u  De hypothese van de gelijkheid

Trefd

ag

soc

ius 2014

Trefd

ag

soc

ius 2014

Page 3: Solidariteit en armoedebeleid

Armoedebestrijding vandaag Tre

fda

g so

ciu

s 2014 Tre

fda

g so

ciu

s 2014

Page 4: Solidariteit en armoedebeleid

“ ”

Slechts door gelijktijdig en samenhangend te werken aan persoonlijke versterking en maatschappelijke verandering kan de armoedespiraal doorbroken worden.

Trefd

ag

soc

ius 2014

Trefd

ag

soc

ius 2014

Page 5: Solidariteit en armoedebeleid

‘Structurele armoedebestrijding’

u  Structurele insluiting

u  Niet voor de armen, maar met de armen

u  De audit van de armoedebestrijding

Trefd

ag

soc

ius 2014

Trefd

ag

soc

ius 2014

Page 6: Solidariteit en armoedebeleid

Structurele insluiting Armoede = sociale uitsluiting

Participatie = sociale insluiting

Strijd tegen armoede = participatie bevorderen

Trefd

ag

soc

ius 2014

Page 7: Solidariteit en armoedebeleid

“ ”

Het activeringsbeleid houdt juist in dat ook voor deze doelgroep alle mogelijke inspanningen worden gedaan om hen toe te leiden naar banen op de reguliere en/of beschermde arbeidsmarkt of –als dat niet kan – naar het brede circuit van de arbeidszorg. Op een arbeidsmarkt met een toenemende schaarste aan arbeidskrachten op langere termijn kunnen we geen enkel inzetbaar talent links laten liggen.

Fons Leroy, 2009

Trefd

ag

soc

ius 2014

Trefd

ag

soc

ius 2014

Page 8: Solidariteit en armoedebeleid

Niet voor de armen, maar met de armen ‘Armen worden nu erkend als een noodzakelijke en actieve partner om de structurele oorzaken van armoede aan te pakken.’

Trefd

ag

soc

ius 2014

Page 9: Solidariteit en armoedebeleid

De kloof en de ‘missing link’

u  “Armoede is een netwerk van sociale uitsluitingen dat zich uitstrekt over meerdere gebieden van het individuele en collectieve bestaan. Het scheidt de armen van de algemeen aanvaarde leefpatronen van de samenleving. Deze kloof kunnen ze niet op eigen kracht overbruggen. De armoedekloof kan enkel worden overbrugd wanneer de samenleving ook een appel doet op het psychologisch kapitaal van personen die in armoede leven en van hun omgeving. “

Trefd

ag

soc

ius 2014

Page 10: Solidariteit en armoedebeleid

De audit van de armoedebestrijding

u  Permanent armoedeoverleg

u  Armoede zichtbaar maken

u  Vooruitgang monitoren

Trefd

ag

soc

ius 2014

Page 11: Solidariteit en armoedebeleid

De audit van de armoedebestrijding

Trefd

ag

soc

ius 2014

Page 12: Solidariteit en armoedebeleid

‘Empowerment’

u  De gekwetste binnenkant

u  Psychologisch kapitaal

u  Ervaringsdeskundigen

Trefd

ag

soc

ius 2014

Page 13: Solidariteit en armoedebeleid

De gekwetste binnenkant

Trefd

ag

soc

ius 2014

Page 14: Solidariteit en armoedebeleid

Psychologisch kapitaal

“De steun moet weg uit de sfeer van liefdadigheid en neerbuigende opvoedkunde. De aandacht voor de armsten moet gericht zijn op bewust-wording, op persoonlijke en groeps-gerichte emancipatie. Ze moet krachtgericht zijn en niet (meer) defectgericht en dat alles in dialoog met de directe betrokkenen. De orde-woorden zijn: ‘empowerment’ en veerkracht’, ‘dialoog in onderzoek en actie’, ‘particpatie’ en ervarings-deskundigheid’.

Trefd

ag

soc

ius 2014

Page 15: Solidariteit en armoedebeleid

Armoedebestrijding vandaag

De figuur van de ervaringsrijke arme u  Zich herkennen als arme

u  Zich laten vinden en tonen

u  Zichzelf tot spreken brengen

u  Zoveel mogelijk met één stem spreken

u  Ervaring ‘deskundig’ aanwenden

u  Zichzelf activeren tot persoonlijke armoedebestrijding

De figuur van de armoedebestrijder u  Mogelijkheden scheppen zodat

armen zichzelf bevrijden

u  Kennis uitbreiden – monitoren

u  Toegankelijkheid realiseren

u  Sensibiliseren

u  De kracht van armen activeren

u  Als spiegel fungeren

u  Present zijn

Trefd

ag

soc

ius 2014

Page 16: Solidariteit en armoedebeleid

‘Iedereen bondgenoot’

u  Strijdkreten

u  Een zaak van iedereen

u  Bewustmaking en sensibilisering

u  Drempels verlagen

Trefd

ag

soc

ius 2014

Page 17: Solidariteit en armoedebeleid

Een zaak van iedereen

Trefd

ag

soc

ius 2014

Page 18: Solidariteit en armoedebeleid

‘Als je geraakt wordt, kom je in beweging’

Trefd

ag

soc

ius 2014

Page 19: Solidariteit en armoedebeleid

Solidariteit is dood, leve de solidariteit

Liberale bestuurskunst u  De uitvinding van het ‘sociale’

u  Zelfbeperking van het bestuur

u  Armoede als morele kwestie: ‘vrijheid’ aanwenden

u  ‘Goede’ armen en de ‘paupers’

u  Collectieve solidariteit

u  Evolutie naar bestuur in naam van het sociale

Geavanceerd liberalisme u  Het ‘sociale’ is dood

u  De terugtrekkende overheid

u  Armoede als psychologische kwestie: ‘vrijheid’ creëren

u  ‘Iedereen moet mee’

u  Individuele verbondenheid

u  Besturen op afstand

Trefd

ag

soc

ius 2014

Page 20: Solidariteit en armoedebeleid

Solidariteit is dood, leve de solidariteit

Liberale bestuurskunst Geavanceerd liberalisme

Trefd

ag

soc

ius 2014

Page 21: Solidariteit en armoedebeleid

De hypothese van de gelijkheid

u  ‘Beleid’ en ‘politiek’ (Chantal Mouffe): herverdeling terug in beeld

u  Gelijkheid als uitgangspunt (Jacques Rancière)

u  Niet iets dat geproduceerd moet worden

u  Niet iets waar armen eerst moeten voldoen aan allerlei voor/waarden

u  Betekent ook conflict serieus nemen

u  De solidariteit van de ondeskundigheid?

Trefd

ag

soc

ius 2014

Page 22: Solidariteit en armoedebeleid

“ ”

Laten we elkaar niet begrijpen. Begrip betekent het einde van de beweging die we gaan. Begrijp mij niet, ik begrijp jou niet. Dat wil niet zeggen dat ik het volslagen met jou oneens ben, of jij met mij. Maar nooit het eens zijn op zo’n manier dat mijn standpunt het jouwe dekt. Steeds moet de uitweg bestaan van het onbegrip. Een laatste vraag die niet gesteld wordt. Een laatste antwoord dat we schuldig blijven: een zwijgen dat geen begrip toont. Begrip is het eindpunt van de communicatie. In het begrijpen heerst rust. Rust is voor in de dood. Laten we elkaar niet begrijpen.”

u  u  Elvis Peeters

Trefd

ag

soc

ius 2014