IMPLEMENTATIEHANDLEIDING ROUTINE OUTCOME MONITORING IN DE JJI
Inhoud
1. Inleiding p. 1
2. Instrumenten en meetmomenten p. 3
3. ICT ondersteuning van ROM p. 4
4. Workflow p. 6
5. ROM en privacy p. 8
• Uitgangspunten voor gegevensuitwisseling p. 8
• Situaties voor gegevensuitwisseling p. 9
• Voorwaarden voor het uitwisselen van
persoonsinformatie tussen organisaties p. 10
6. Implementatie:
• Voorwaarden p. 12
• Personele inzet p. 13
• Planning p. 13
Bijlagen
1. Contactgegevens
2. ROM rapport
3. Uitleg vragenlijsten tijdens intakegesprek
4a. Informatieflyer jongere
b. Informatieformulier wetenschappelijk onderzoek jongere
5. Informatieformulier ouders/verzorgers
6. Toestemmingsformulier uitwisseling gegevens
7. Toestemmingsformulier follow-‐up onderzoek
8. Rekenhulp testassistent
9. Voorbeeld bericht intranet
10. Protocol ROM meting jongere
11. Evaluatieformulier ROM voor gedragsdeskundigen
12. Evaluatieformulier ROM jongeren
Inleiding
Deze handleiding is bedoeld als format voor het implementeren van een traject voor
praktijkgestuurde effectmonitoring of Routine Outcome Monitoring (ROM) in een justitiële
jeugdinrichting (JJI). De aanbevelingen in deze handleiding zijn gebaseerd op ervaringen uit de
praktijk. JJI Lelystad, onderdeel van Intermetzo (LSG-‐Rentray & Zonnehuizen) en Forensisch Centrum
Teylingereind zijn in maart 2013 gestart met ROM metingen. De opgedane ervaringen en expertise
binnen deze instellingen met betrekking tot duurzame ROM implementatie heeft geleid tot de
ontwikkeling van deze handleiding.
Wat is ROM JJI?
Om binnen de JJI zo effectief mogelijk te kunnen behandelen zullen we gestructureerd moeten
meten hoe het de jongeren vergaat. Het primaire doel van herhaald meten is het optimaliseren van
de individuele behandeling.
Bij aanvang van een behandeling geeft een eerste meting inzicht in de problematiek en
mogelijkheden van de jongere en zijn omgeving. Mede met behulp van deze uitkomsten kan worden
bepaald welke interventies en bejegening passend zijn. De gestructureerde vervolgmetingen geven
inzicht of de ingezette methoden tot de beoogde verbetering in functioneren leiden. Door het
functioneren van de jongere en zijn omgeving op deze manier tijdens het verblijf in kaart te brengen,
kan de behandeling steeds worden geactualiseerd en geëvalueerd.
Structureel herhaald meten heeft daarnaast nog een aantal andere voordelen. Het herhaald meten
biedt voortdurend leerervaringen en daarmee groeimogelijkheden voor de individuele behandelaar
en voor de organisatie. ROM draagt bij aan het in kaart brengen van de doelgroep en haar
behandelbehoeften, zodat de JJI het aanbod aan interventies hier op af kan stemmen. Ook kunnen
de behandeling en de bejegening op de JJI school eenvoudiger op elkaar worden afgestemd.
Verder kunnen de ROM gegevens gebruikt worden als verantwoording naar de buitenwereld; de JJI
kan met de gegevens onderbouwen dat het verblijf effect heeft. Daarnaast kan de JJI school middels
ROM richting schoolinspectie inzichtelijk maken wat de kenmerken zijn van de jongeren die binnen
de JJI een opleiding volgen. Tot slot kunnen de resultaten van de herhaalde meting input vormen
voor wetenschappelijk onderzoek naar bijvoorbeeld de achtergronden van de JJI doelgroep en de
effectiviteit van interventies.
1
Instrumenten en meetmomenten
De onderbouwing voor de keuze van de verschillende meetinstrumenten is gebaseerd op de,
relevantie voor de problematiek van de doelgroep, het gebruik van verschillende informanten en het
toepassen van zowel zelfrapportagelijsten als beoordelingslijsten. Daarnaast was een belangrijk
criterium de mate waarin het instrument inzicht geeft in eventuele veranderingen in het
functioneren. Met het instrumentarium worden de volgende gebieden in kaart gebracht:
Jongere
-‐ Internaliserende en externaliserende problematiek; YSR
-‐ Behandelmotivatie; ATMQ
-‐ Probleemoplossend vermogen/coping; UCL
-‐ Denkfouten; HID
Ouders/verzorgers
-‐ Opvoedingsbelasting: OBVL
Mentor school
-‐ Internaliserende en externaliserende problematiek, relatie leerkracht/jongere; TRF
Gedragsdeskundige
-‐ Risicotaxatie van gewelddadig gedrag; SAVRY
-‐ Dagelijks functioneren; HoNOSca
Wat betreft de meetmomenten is omwille van relevantie en gebruiksvriendelijkheid aangesloten bij
het primaire proces binnen de JJI. ROM metingen zijn daarom geclusterd vóór de
perspectiefplanbespreking. Voor een schematische weergave van de instrumenten en
meetmomenten zie pagina 3.
2
INTSTRUMENTEN EN MEETMOMENTEN ROM-JJI
PERSPECTIEFPLAN 2
PERSPECTIEFPLAN 1
PERSPECTIEFPLAN 3
PERSPECTIEFPLAN 4
PERSPECTIEFPLAN 5
PERSPECTIEFPLAN 6, 8, ETC
Me
tin
ge
n d
ien
en
pla
ats
te
vin
de
n v
óó
r d
e p
ers
pe
cti
efp
lan
be
sp
rek
ing
/ra
pp
ort
ag
e,
zo
da
t re
lev
an
te r
es
ult
ate
n m
ee
ge
no
me
n k
un
ne
n w
ord
en
in
de
be
sp
rek
ing
en
ra
pp
ort
ag
e.
JONGERE
1. Youth Self Report (YSR)2. Adolescent Treatment Motivation Questionnaire (ATMQ)3. Utrechtse Coping Lijst (UCL)4. Hoe Ik Denk (HID)
OUDER
Opvoedingsbelasting Vragenlijst (OBVL)
GEDRAGSDESKUNDIGE
Health of the Nation Outcome Scales for Children and
Adolescents (HoNOSCA)
JJI-SCHOOL
Teacher Report Form (TRF)
JONGERE
1. Youth Self Report (YSR)2. Adolescent Treatment Motivation Questionnaire (ATMQ)3. Utrechtse Coping Lijst (UCL)4. Hoe Ik Denk (HID)
OUDER
Opvoedingsbelasting Vragenlijst (OBVL)
GEDRAGSDESKUNDIGE
1. Health of the Nation Outcome Scales for Children and Adolescents (HoNOSCA)2. Structured Assessment of Violence Risk in Youth (SAVRY)
JJI-SCHOOL
Teacher Report Form (TRF)
JONGERE
1. Youth Self Report (YSR)2. Adolescent Treatment Motivation Questionnaire (ATMQ)3. Utrechtse Coping Lijst (UCL)4. Hoe Ik Denk (HID)
OUDER
Opvoedingsbelasting Vragenlijst (OBVL)
GEDRAGSDESKUNDIGE
1. Health of the Nation Outcome Scales for Children and Adolescents (HoNOSCA)2. Structured Assessment of Violence Risk in Youth (SAVRY)
JJI-SCHOOL
Teacher Report Form (TRF)
JONGERE
1. Youth Self Report (YSR)2. Adolescent Treatment Motivation Questionnaire (ATMQ)3. Utrechtse Coping Lijst (UCL)4. Hoe Ik Denk (HID)
OUDER
Opvoedingsbelasting Vragenlijst (OBVL)
GEDRAGSDESKUNDIGE
1. Health of the Nation Outcome Scales for Children and Adolescents (HoNOSCA)2. Structured Assessment of Violence Risk in Youth (SAVRY)
JJI-SCHOOL
Teacher Report Form (TRF)
GEEN
ROM
METINGEN
GEEN
ROM
METINGEN
3
ICT ondersteuning van ROM
Goede ICT ondersteuning van het ROM traject draagt bij aan betrouwbare en inzichtelijke gegevens.
Daarnaast is dergelijke ondersteuning onmisbaar om werkzaamheden rond ROM soepel en efficiënt
te laten verlopen. Als ICT ondersteuning is een veilige en flexibele internet toepassing (‘webbased
application’) gekozen: ProMISe. Deze toepassing is ontwikkeld door Advanced Data Management
(ADM) van het LUMC in Leiden.
Voordelen ProMISe
Veiligheid en ondersteuning
De installatie van aparte software op computers binnen de instellingen is niet nodig. De ProMISe
applicatie verloopt via het web en wordt onderhouden en beveiligd door ADM. Alle verbindingen die
via het web tot stand worden gebracht met ProMISe zijn gecodeerd (beveiligd). ProMISe heeft het
NEN7511 certificaat voor beveiliging van zorg-‐ICT gekregen van Lloyds Quality Register.
Maatwerk voor verschillende gebruikers
ProMISe is een applicatie die bestaat uit meerder onderdelen. Voor de JJIs zijn verschillende
gebruiker profielen ontwikkeld, bijvoorbeeld voor de gedragsdeskundige en de school. Zij maken
gebruik van een klein onderdeel van ProMISe, waardoor overzichtelijkheid en gebruiksvriendelijkheid
gewaarborgd worden. Door de beperkte, op de gebruiker afgestemde toegang is het leren werken
met ProMISe zeer eenvoudig.
Efficiënt vragenlijsten invullen
Jongeren kunnen zelf de vragenlijsten invullen via zogenaamde webforms. Zo’n webform ziet eruit
als een online-‐vragenlijst. Deze vragenlijst wordt met een unieke code opgestart door de
testassistent. De jongere kan verder niets op internet, behalve het invullen van deze lijst. Na het
invullen wordt de informatie via een beveiligde verbinding naar de grotere JJI-‐ database gestuurd bij
ADM.
De HoNOSCA (gedragsdeskundige) en de TRF (school) worden met dezelfde unieke code opgestart.
Deze lijsten kunnen eenvoudig vanaf de werkplek worden ingevuld.
Automatischegeneratie van rapporten met uitkomsten
Nadat een webform is ingevuld en verstuurd, rekent ProMISe de schaalscores en kwalificaties van de
ingevulde lijst uit. Vervolgens kan er met een paar simpele handelingen een rapport worden
gegenereerd en verstuurd.
4
Belangrijk voor ROM is dat in het rapport de uitkomsten van alle ROM metingen worden
weergegeven, zodat – bij individuele jongeren – het verloop over de tijd zichtbaar wordt. In bijlage 2
kan een voorbeeld van een dergelijk rapport worden gevonden.
Management rapportages
Twee typen management rapportages kunnen door middel van enkele eenvoudige handelingen
worden gegenereerd door ProMISe. Het eerste type bevat informatie over de vragenlijsten die de
komende week moeten worden ingevuld door jongeren, gedragsdeskundigen et cetera. Daarnaast
geeft deze rapportage een overzicht van de vragenlijsten die zijn ingevuld in de afgelopen periode,
op welke datum deze zijn ingevuld en of dat op tijd was. Hiermee kan een leidinggevende sturing
geven en de tijdigheid van de afnamen bewaken.
Het tweede type is een kwartaalrapportage. Hierin komen percentages van ingevulde lijsten te staan.
Indien gewenst kan deze rapportage ook grafieken weergeven met percentages van bepaalde
uitkomsten van vragenlijsten op groepsniveau. Bijvoorbeeld het percentage jongeren dat ‘normaal,
grensgebied, of klinisch verhoogd’ scoorde op internaliserende problematiek op de YSR in het
afgelopen kwartaal. Zodoende kunnen de kenmerken van de jongeren die in de instelling verblijven
op groepsniveau in beeld worden gebracht.
Kwaliteit van gegevens
Via kwaliteitsoverzichten kan ProMISe laten zien welke gegevens nog ontbreken, die wel ingevuld
(hadden) moeten worden, zoals de geboortedata van de jongeren of de vertrekdata (indien van
toepassing). Dit is een hulpmiddel dat de testassistent door middel van enkele eenvoudige
handelingen genereerd binnen ProMISe. Vanuit het overzicht (binnen de ProMISe applicatie zelf)
kunnen periodiek (bijvoorbeeld iedere week) de ontbrekende gegevens makkelijk worden aangevuld.
Data exporten
Vanuit ProMISe is het eenvoudig om data-‐exporten te genereren naar ieder gewenst format, zoals
Excel en SPSS. Desgewenst kan een instelling met behulp van een data-‐export over eigen verzamelde
gegevens (wetenschappelijk) onderzoek doen. Ook kan er multicenter onderzoek worden gedaan.
Hierbij kan worden gedacht aan onderzoek naar de effectiviteit van bepaalde interventies.
5
Workflow
Voor een goede ROM implementatie is afstemming van de werkstromen rond het ROM traject
cruciaal. Voor medewerkers uit verschillende disciplines moet inzichtelijk zijn wie wat doet en hoe
ieders acties op elkaar aansluiten.
Ervaring opgedaan in JJI Lelystad en Forensisch Centrum Teylingereind heeft geresulteerd in de
ontwikkeling van het workflow schema op pagina 7.
Voor ROM zal de JJI gebruik maken van ProMISe, met deze applicatie is het ook mogelijk om de
MAYSI-‐2 en SDQ af te nemen. In het workflow schema zijn daarom ook de werkzaamheden rond de
psychiatrische screening bij binnenkomst opgenomen.
6
WORKFLOW SCREENING & ROUTINE OUTCOME MONITORING JJI EN JJI-SCHOOL
GROEPSLEIDINGJONGERE TESTASSISTENT GEDRAGSDESKUNDIGESCHOOL
ORTHOPEDAGOOG/ MENTOR
RO
M J
ON
GE
RE
ST
AR
TM
ET
ING
1 w
eek
vo
or
PP
-1
= 1
5 -
21
dag
en n
a b
inn
enk
om
st
HE
RM
ET
ING
1 1
wee
k v
oo
r P
P-2
=
3 m
aan
den
na
bin
nen
ko
mst
H
ER
ME
TIN
G 2
1 w
eek
vo
or
PP
-4
= 8
maa
nd
en n
a b
inn
enk
om
st
HE
RM
ET
ING
X 1
wee
k v
oo
r P
P-e
ven
=
8 m
aan
den
na
ied
ere
vo
rige
met
ing
EIN
DM
ET
ING
b
ij v
ertr
ek n
a v
erb
lijf
lan
ger
dan
3 m
aan
den
SC
RE
EN
ING
< 2
4 U
UR
NA
BIN
NE
NK
OM
ST
BINNENKOMST NIEUWE JONGERE
Vult ProMISe aanmeld webform in
Start ProMISe screening webform
Jongere vult screening
vragenlijst in (MAYSI-SDQ)
Maakt screeningrapport m.b.v. ProMISe
Start ProMISe ROM webforms
Vult ROM in (YSR, ATMQ,
UCL, HID)
Vult TRF in
Vult HoNOSCA in
Maakt rapport ROM jongere m.b.v. ProMISe
Maakt TRF rapport
Bekijkt planning m.b.v. ProMISe Overzicht
Maakt ROM ouder rapport m.b.v. ProMISe
Haalt jongere op
Haalt jongere op
Maakt afspraak screening jongere
Brengt jongere naar testassistent
Ontvangt screening rapport
Verstuurt rapport
Maakt afspraak ROM meting
Ontvangt GEEN rapport, wel de PIN code en seintje voor
TRF
Brengt jongere naar testassistent
Verstuurt rapport ROM jongere met PIN code
Ontvangt rapport, PIN code & seintje voor
HoNOSCa + ROM ouder
Geeft OBVL aan mentor groep voor
ROM ouder
Geeft OBVL aan ouder bij bezoek
Ingevulde OBVL in postvak testassistent
Voert OBVL in ProMISE in
Ontvangt OBVL rapport
Verstuurt rapport
Ontvangt TRF rapportVerstuurt TRF
rapport
Gesprek jongere bij verhoogde scores
Ontvangt interventie indien
nodig
Ontvangt passende
behandeling
Terugkoppeling ROM resultaten aan jongere
ROM resultaten bespreken tijdens multidisciplinaire
(casus)bespreking
Resultaten bespreken tijdens multidisciplinaire
(casus)bespreking
7
ROM en privacy
De jongere
De vraag wat de regels zijn voor uitwisselen van gegevens, begint uiteraard bij de jongere, degene
over wie de gegevens verzameld worden. Jongeren dienen op de hoogte te zijn welke gegevens over
hen worden verzameld, wat ermee gebeurt en met welk doel. Voor gebruik van de gegevens in de
inrichting of voor anoniem gebruik van zorggegevens voor wetenschappelijk onderzoek, geldt
informatieplicht. Jongeren moeten worden geïnformeerd dat de data anoniem kunnen worden
gebruikt voor werenschappelijk onderzoek. Jongeren mogen er vervolgens voor kiezen om te
weigeren mee te werken aan gegevensverzameling.
Zie bijlage 3 voor een suggestie voor introductie van ROM tijdens het intakegesprek en bijlage 4a, 4b
en 5 voor een voorbeeld van informatieformulieren voor de jongere en zijn ouders over ROM.
Als derden (bijvoorbeeld het NIFP) gebruik willen maken van gegevens die de JJI over een jongere
heeft verzameld, is van belang dat hiervoor toestemming wordt gevraagd aan jongeren. Hierbij moet
voor de jongere duidelijk zijn wie de informatie gebruikt en met welk doel.
Zie ook bijlage 6 en 7 voor voorbeelden van toestemmingsformulieren voor respectievelijk
verstrekken van informatie en contact zoeken voor follow up onderzoek na verblijf.
Uitgangspunten voor uitwisseling van gegevens
• De personen voor wie gegevens verzameld worden, nemen niet in vrijwillig kader deel aan de
gedragsinterventie. Het aanwezig zijn van een (opgelegd) juridische kader is daarmee
belangrijk.
• Een justitie organisatie of een (semi) private organisatie die in opdracht van een
justitieorganisatie werkt is betrokken bij de gegevensuitwisseling.
• Er dient bekend te zijn waar welke data wordt vastgelegd en beheerd.
• Data kunnen alleen uitgewisseld worden als er sprake is van:
o Doelbinding (er dient een bepaald doel aan de gegevenswisseling gekoppeld te zijn)
o Proportionaliteit (niet meer gegevens uitwisselen dan nodig)
o Subsidiariteit (geen gegevens uitwisselen als er op andere manieren vergelijkbare
informatie wordt uitgewisseld).
8
• Er wordt onderscheid gemaakt tussen gegevens die herleidbaar zijn tot één unieke persoon
(zowel cliënt of behandelaar /trainer) en gegevens op geaggregeerd niveau.
Situaties voor gegevensuitwisseling
1. Gegevens worden gebruikt door een behandelaar ten aanzien van voortgang
Wanneer een gedragsdeskundige ten behoeve van de voortgang op individueel niveau gegevens
wenst, is dit uiteraard mogelijk. Bij de uitvoering van een maatregel, die is opgelegd door de rechter
is het wettelijk geregeld dat een behandelaar over persoonsgegevens mag beschikken. In het geval
van een gedragsinterventie zal het noodzakelijk zijn dat persoonsgegevens worden uitgewisseld. De
Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) is van toepassing op deze gegevensuitwisseling. Hierbij
dient rekening gehouden te worden met de bepalingen in de Wbp, zoals de wettelijke grondslag, de
doelbinding, bijzondere gegevens, informatieplicht et cetera.
Hetzelfde geldt voor situatie:
2. Gegevens worden gedeeld tussen behandelaars
Een justitiabele kan meerdere interventies en/of behandelingen ontvangen op hetzelfde moment.
Wanneer het voor het verloop van één van deze gedragsinterventies en/of behandeling noodzakelijk
is om de voortgang te weten van de overige gedragsinterventies/behandelingen die de justitiabele
ontvangt, is het toegestaan om op casusniveau hiervoor gegevens tussen behandelaars uit te
wisselen. Ook bestaat de mogelijk tot gegevensuitwisseling tussen een (semi)private instelling en
justitie organisatie.
3. Gegevens worden gedeeld ten aanzien van managementinformatie
Ten behoeve van sturing en/of verantwoording is het mogelijk dat managers data nodig hebben over
bijvoorbeeld het verloop van trainingen die in het kader van gedragsinterventies worden uitgevoerd.
Het is juridisch mogelijk om voor dit doeleinde gegevens beschikbaar te stellen. Echter, in dit geval is
het niet nodig om op persoonsniveau gegevens te delen. Gelet op de doeleinden kan worden
volstaan met verstrekken van gegevens op geaggregeerd niveau. Dit betekent wel dat de gegevens
ontdaan zijn van identificerende kenmerken en op geen enkele wijze door de ontvangers zijn te
herleiden zijn naar een persoon. In dit geval is de Wbp daarom niet van toepassing. De sleutel die
voor het anonimiseren van data is gebruikt, is beschikbaar bij de eigenaar van de gegevens.
De uitwisseling van data geldt voor zowel gegevens op cliëntniveau als gegevens op het niveau van
trainers en behandelaars.
9
4. Gegevens worden verstrekt ten behoeve van wetenschappelijk onderzoek
Ten behoeve van onderzoek naar de effectiviteit van een gedragsinterventie worden gegevens
verstrekt aan bijvoorbeeld het WODC of een universiteit. Het is juridisch mogelijk om voor dit
doeleinde gegevens beschikbaar te stellen. Gelet op de doeleinden kan worden volstaan met het
verstrekken van gegevens op geaggregeerd niveau. Dit betekent wel dat de gegevens ontdaan zijn
van identificerende kenmerken en op geen enkele wijze door de ontvangers zijn te herleiden zijn
naar een persoon. De Wbp is dan niet van toepassing. De sleutel die voor het anonimiseren is
gebruikt, is beschikbaar bij de eigenaar van de gegevens.
Ook ten aanzien van de recidivemonitor geldt dat de gegevens alleen geanonimiseerd uitgewisseld
mogen worden, waarbij de sleutel wordt beheerd door de eigenaar van de gegevens.
Samengevat
Alleen wanneer in het belang van het doel van de verzamelde gegevens (behandeling) het
noodzakelijk is om gegevens uit te wisselen op persoonsniveau, is deze gegevensuitwisseling
mogelijk tussen behandelaars. Wanneer de gegevens beschikbaar worden gesteld voor andere
doeleinden (sturingsinformatie, feedback, wetenschappelijk onderzoek) mag de informatie niet
herleidbaar zijn naar unieke personen, maar dient deze informatie anoniem aangeleverd te worden.
De instantie die is belast met de uitvoering van de interventie is eigenaar van de data, en deze blijft
verantwoordelijk voor de data. Deze instantie beheert dan ook de sleutel die is gebruikt bij het
anonimiseren van data.
Voorwaarden voor het uitwisselen van persoonsinformatie tussen organisaties
De Wbp verbiedt het verwerken van bijzondere persoonsgegevens, tenzij. Voor strafrechtelijke
gegevens geldt de uitzonderingsbepaling van artikel 22 Wbp. De eerste groep die daar wordt
benoemd zijn de organen die krachtens de wet zijn belast met de toepassing van het strafrecht: daar
vallen bijvoorbeeld de politie en het OM onder, maar bijvoorbeeld ook de reclassering. Daarnaast
bestaat de mogelijkheid voor samenwerkingsverbanden om onder voorwaarden strafrechtelijke
gegevens te verwerken. Maar ook hier gelden de drie belangrijke principes doelbinding, het
proportionaliteis-‐ en subsidiariteitsvereiste.
Gegevens mogen wel worden gebruikt voor andere doeleinden dan waarvoor zij zijn verzameld,
maar dit andere doel dient dan wel weer verenigbaar te zijn met het oorspronkelijke doel waarvoor
de gegevens zijn verzameld. Met betrekking tot proportionaliteit zegt de Wbp in artikel 11 dat
persoonsgegevens alleen mogen worden verwerkt/uitgewisseld indien dit niet bovenmatig,
toereikend en ter zake dienend is (sluit ook aan bij doelbinding). In de memorie van toelichting
10
wordt hierover nog het volgende gezegd: ‘Het artikel legt op degene die de gegevens verwerkt een
continue verplichting tot toetsing. Elke keer dat gegevens worden verstrekt aan derden voor een
ander doel dan waarvoor de JJI ze heeft verzameld, dient de JJI dus te toetsen of het doel van deze
derde verenigbaar is met het oorspronkelijk doel (in het geval van ROM: goede, passende zorg
verlenen en evalueren).
Welke gegevens worden precies uitgewisseld?
Het principe van proportionaliteit kan ook worden toegepast om de vraag te beantwoorden welke
informatie er precies wordt uitgewisseld over vragenlijsten: een algemene conclusie, schaalscores, of
zelfs losse items. Hierbij dient te worden opgemerkt dat pas na interpretatie door de
gedragsdeskundige duidelijk is wat de uitkomsten van een lijst zeggen over een jongere. Dit is een
belangrijke reden om niet zomaar losse items, maar ook geen schaalscores te verstrekken aan
derden.
Voorbeeld met een bekende vragenlijst (geen onderdeel van ROM):
De MAYSI-‐2 screent op aanwezigheid van acute problematiek bij binnenkomst in de JJI. Uit
onderzoek (rapport Screening en Diagnostiek, AWFZJ) blijkt dat de scores van jongeren een paar
weken later drastisch afnemen. Op grond van het principe van doelbinding is het onjuist om de
resultaten van de screening voor een ander doel te gebruiken, zoals het beschrijven van zorgsignalen
op langere termijn en het gebruiken van de MAYSI-‐2 bij het invullen van andere instrumenten die
een ander doel dienen.
Pas als duidelijk is welke informatie echt nodig is, wat het doel is dat hiermee wordt gediend en hoe
dit verenigbaar is met het oorspronkelijke doel van afname, wordt aan de voorwaarden voldaan.
11
Implementatie: voorwaarden
Voordat de JJI kan starten met het implementeren van het ROM traject zal aan een aantal
voorwaarden voldaan moeten worden.
Testruimte
De testruimte moet voldoen aan de volgende voorwaarden
• privacy voor de jongere tijdens het invullen van de lijsten
• een rustige omgeving
De jongere moet de ROM vragenlijsten zelfstandig in kunnen vullen op een computer. Het is van
belang dat de jongere de mogelijkheid heeft om vragen te stellen, wanneer hij/ zij iets niet begrijpt.
Het is in verband met privacy onwenselijk dat jongeren tegelijkertijd vragenlijsten invullen in
dezelfde ruimte.
Standalone computer
In de testruimte moet een computer geplaatst worden die voldoet aan de volgende voorwaarden
• volledig afgeschermde internet connectie
• toegang tot ProMISe (webbased)
• voldoet aan de op dat moment geldende eisen van ProMISe (zoals snelheid, versie Internet
Explorer etc.)
Voorwaarden voor het gebruik van ProMISe kunnen worden opgevraagd op het moment van
implementatie via de helpdesk van de ontwikkelaars (voor meer informatie zie bijlage 1 voor
contactgegevens).
Training
Voor de start ven ROM is het nodig om verschillende (korte) presentaties en trainingen aan te
bieden. Informatie over deze trainingen kan opgevraagd worden bij de AWFZJ (voor contactgegevens
zie bijlage 1 ).
• achtergronden en gebruik ROM voor management, teams, gedragsdeskundigen, school en
test assistent (presentatie, duur: 15-‐30 minuten)
• dillema’s ROM voor gedragsdeskundigen (naar keuze: presentatie of handreiking voor
inbedden in intervisie/MDO/PMO)
• gebruik HoNOSCA voor gedragsdeskundigen (training, duur: 2 uur)
• eenvoudig gebruik ProMISe, voor gedragsdeskundigen, school en test assistent (training,
duur: 30-‐60 minuten, afhankelijk type gebruiker)
12
• geavanceerd gebruik ProMISe voor test assistent (training, duur: 2-‐4 uur; afhankelijk van
wensen instelling)
Implementatie: personele inzet
Duurzame implementatie van het ROM-‐JJI traject vereist een zekere inzet van de medewerkers. Het
workflow schema (pagina 7) geeft een overzicht van de werkzaamheden rond ROM. De minimale
vereisten aan personele inzet zijn de volgende.
Testassistent
Voor een succesvolle implementatie van het ROM traject is het noodzakelijk dat de instelling de
beschikking heeft over een testassistent of testpsycholoog, wiens verantwoordelijkheid er uit bestaat
werkzaamheden rond de metingen op elkaar af te stemmen.
Uit ervaring is gebleken dat de werkzaamheden rond een ROM jongeren meting gemiddeld een uur
in beslag neemt. Afhankelijk van de in-‐ en doorstroom in de JJI kan berekend worden wat er aan fte
nodig is voor uitvoering van het ROM traject (zie bijlage 8 voor een rekenhulp).
Gedragsdeskundigen
De gedragsdeskundigen scoren de HoNOSCA en de SAVRY voor ROM. Het scoren en interpreteren
van de SAVRY gebeurt al een aantal jaren en zal dus geen extra verzwaring van het takenpakket
betekenen. Het scoren van de HoNOSCA neemt (wanneer er sprake is van enige ervaring met het
instrument) zo’n 8 minuten in beslag.
Daarnaast is het de taak van de gedragsdeskundige om de resultaten van de metingen te
interpreteren en te integreren in diagnostiek en behandeling. Verder zal terugkoppeling van de
resultaten aan jongeren, ouders en het team (bijvoorbeeld tijdens het MDO/ casusoverleg) ook tot
de werkzaamheden van de gedragsdeskundigen behoren.
School
Deelname van school aan het ROM traject bestaat uit het scoren van de TRF. Dit neemt zo’n 10 tot
15 minuten in beslag.
Implementatie: planning
Voor wordt overgegaan tot de implementatie van ROM, kan middels de ForCA Quickscan worden
nagegaan wat de belemmerende en bevorderende factoren zijn. De implementatie van het ROM-‐JJI
traject heeft veel overeenkomsten met de invoering van een gedragsinterventie. Met de ForCA
13
Quickscan kan daarom goed zicht verkregen worden op de aspecten die van belang zijn bij de
invoering van het ROM-‐JJI traject.
Implementatieschema
Stap Wat Wie Hoe
1 Informeer bovengenoemde groepen medewerkers over ROM-‐JJI en de voorgenomen implementatie van het traject.
ROM coördinator instelling (eventueel i.s.m. AWFZJ)
Presentatie (op te vragen bij AWFZJ); Factsheet; Mailing; Bespreking tijdens overleg; intranet (zie bijlage 9 voor vb.)
2 Maak een testruimte met standalone computer in orde
ICT instelling (eventueel i.s.m. AWFZJ/ ADM (ontwikkelaars ProMISe)
Afscherming internet, behalve ProMISe; testen of alles voldoet aan de op dat moment geldende eisen ProMISe
3 Faciliteer een testassistent/testpsycholoog
Management instelling
4 Organiseer de trainingen ROM coördinator i.s.m. AWFZJ
Overleg tussen ROM coördinator en AWFZJ
5 Stel werkinstructies op aan de hand van het workflow schema, de trainingen en protocollen (zie bijlage 10).
ROM coördinator instelling (eventueel i.s.m. AWFZJ).
Gebruik info uit trainingen en bijlagen.
6 Stel – voor aanvang –evaluatiemomenten vast
ROM coördinator (eventueel i.s.m. AWFZJ).
Invullen en bespreken evaluatielijsten (voorbeelden bijlage 11 en 12)
7 Informeer jongeren en ouders bij binnenkomst
Testassistent; gedragsdeskundige; mentor jongere
Factsheets/ Flyers (voor voorbeelden zie bijlage 4 en 5)
8 Koppel resultaten ROM metingen terug aan jongeren, mentoren en ouders. Mondeling (perspectiefplanbespreking) Schriftelijk (perspectiefplan)
Gedragsdeskundige Volgens afspraken gemaakt na intercollegiale toetsing. Gebruik de AWFZJ presentatie ‘Dilemma’s ROM-‐JJI’ (op te vragen bij AWFZJ als ondersteuning bij de intervisie).
9 Evalueer het ROM traject met betrokkenen (proces en product)
Alle betrokkenen Bijvoorbeeld ingevulde vragenlijsten; uitgewerkte interviews etc.
14
Bijlage 1
Contactgegevens
Voor meer informatie, opvragen van presentaties/documenten en afspraken rondom training kunt u terecht bij:
Academische Werkplaats Forensische Zorg voor Jeugd Postbus 94 7200 AB Zutphen W: www.awfzj.nl E: [email protected]
Bijlage 2
Rapport vragenlijsten ROM jongere (ATMQ, YSR en UCL)
Naam Jongere xxxxx
JJI-‐nummer xxxxx
Geslacht Jongen
Geboortedatum 1998/xx/xx
Somscores en Kwalificaties ATMQ jongere
Datum afname 2013/06/18 2013/08/19
Leeftijd 15 15
Totaalscore somscore 16 18
kwalificatie Laag Laag
Somscores en Kwalificaties YSR syndroom schalen Datum afname 2013/06/18 2013/08/19
Leeftijd 15 15
Angstig/Depressief somscore 3 5
kwalificatie Normaal Normaal
Teruggetrokken/Depressief somscore 2 4
kwalificatie Normaal Normaal
Lichamelijke klachten somscore 2 2
kwalificatie Normaal Normaal
Sociale Problemen somscore 2 2
kwalificatie Normaal Normaal
Denkproblemen somscore 6 3
kwalificatie Normaal Normaal
Aandachtsproblemen somscore 9 6
kwalificatie Normaal Normaal
Regelovertredend gedrag somscore 1 1
kwalificatie Normaal Normaal
Agressief gedrag somscore 2 3
kwalificatie Normaal Normaal
Internaliseren somscore 7 11
kwalificatie Normaal Normaal
Externaliseren somscore 3 4
kwalificatie Normaal Normaal
Totale problemen somscore 35 31
kwalificatie Normaal Normaal
Bijlage 2
Somscores en Kwalificaties UCL jongere Normen vanaf 14 jaar: uitkomsten voorzichtig interpreteren voor jongeren beneden 14 jaar Datum afname 2013/06/18 2013/08/19
Leeftijd 15 15
Actief aanpakken somscore 14 10
kwalificatie Laag Zeer laag
Palliatieve reactie somscore 16 18
kwalificatie Gemiddeld Gemiddeld
Vermijden somscore 17 10
kwalificatie Gemiddeld Zeer laag
Sociale steun zoeken somscore 16 12
kwalificatie Hoog Gemiddeld
Passief reactiepatroon somscore 13 13
kwalificatie Hoog Hoog
Expressie van emoties somscore 9 4
kwalificatie Hoog Laag
Geruststellende gedachten somscore 18 13
kwalificatie Zeer hoog Gemiddeld
Bijlage 3
Introductie vragenlijsten tijdens intakegesprek Omdat we je zo snel mogelijk willen leren kennen zullen er in de eerste weken van je verblijf veel vragen aan je gesteld worden. We willen graag weten hoe het met je gaat en hoe je voelt. Ook is het voor ons belangrijk om te weten of je iets van ons nodig hebt. De vragen zullen aan je gesteld worden tijdens gesprekken, maar er zal ook aan je gevraagd worden vragenlijsten in te vullen. Als je hier een paar weken bent zal je opnieuw gevraagd worden een aantal vragenlijsten in te vullen. De vragenlijsten zijn bijna hetzelfde als de eerste keer. We doen dit om na te gaan of er ondertussen dingen veranderd zijn. Misschien voel je je na een aantal weken in de JJI wel heel anders dan toen je net binnen kwam. Jouw antwoorden helpen ons om te zien of er iets is dat we voor je kunnen doen. Ook kunnen we bekijken of er iets is veranderd is sinds de laatste keer dat je de vragenlijsten invulde. Jouw antwoorden op de vragen zullen we nooit zonder jouw toestemming aan iemand anders (je ouders, de rechter) geven. We zullen jouw antwoorden op de vragen ook niet ergens opschrijven. Wel maakt jouw gedragswetenschapper/ behandelcoördinator een verslagje. Daarin staat wat hem of haar is opgevallen aan je antwoorden. Het is mogelijk dat anderen (je ouders, je reclasseerder of de rechter) dit verslagje zullen lezen.
Bijlage 4a
Vragen, vragen, vragen…
Binnenkomst Vragen
Bij binnenkomst kennen wij jou meestal nog niet. We willen jou graag leren kennen en weten hoe het met je gaat. Ook als we jou al kennen, willen we graag weten hoe het nu met je gaat. Misschien ben je erg verdrietig of juist boos. Misschien vind je alles wel ok. Daarom stellen we iedere jongere zo snel mogelijk een aantal vragen. De vragen vul je in op de computer. Het zijn vragen over jouw gedrag en gevoel. We weten dan direct of er iets is dat je van ons nodig hebt.
Eerste week Vragen
Daarna word je nog een keer opgehaald. Je mag weer een aantal vragen invullen op de computer. Ook zal iemand jou vragen stellen en jouw antwoorden opschrijven. Iedereen krijgt weer dezelfde vragen. De vragen gaan over jouw gedrag, gevoel en de dingen die je hebt meegemaakt in je leven. Soms zijn dat heel persoonlijke vragen. De vragen kunnen ook ‘rare vragen’ lijken. Dat zijn vragen die niet bij jou passen. Van tevoren weten we niet welke vragen wel bij jou passen en welke niet. We willen nooit een vraag vergeten. Daarom stellen we iedereen dezelfde vragen. Jij mag dan aangeven welke vragen wel en welke niet bij jou passen. Zo kunnen wij jou en jouw situatie het beste begrijpen.
Derde week, derde maand, iedere acht maanden Vragen
Wanneer je wat langer moet blijven krijg je zo af en toe weer vragen. Deze vragen krijg je voor het eerst in de derde week en de derde maand van jouw verblijf. Daarna krijg je deze vragen iedere acht maanden weer en ook op het moment dat je weggaat. De vragen gaan weer over jouw gedrag en gevoel. Je vult de vragen weer in op de computer. Het zijn iedere keer dezelfde vragen, omdat het gedrag en gevoel van mensen vaak verandert. We willen iedere keer kijken hoe het op dat moment met jou gaat. We kijken dan of er iets is veranderd. Misschien heb je deze keer iets anders van ons nodig dan de vorige keer dat je de vragen kreeg.
Wat gebeurt er met jouw antwoorden?
Iedere keer wordt er een kort verslagje met uitkomsten naar jouw gedragswetenschapper/ behandelcoördinator gestuurd. Hij of zij kan de uitkomsten bijvoorbeeld gebruiken om met jou in gesprek te gaan. Ook kan je behandelaar misschien iets voor jou regelen of iets schrijven in jouw perspectiefplan. Je mag je gedragswetenschapper/behandelcoördinator altijd vragen stellen over jouw uitkomsten en wat ermee gebeurt.
Bijlage 4b
Voorbeeld informatie jongeren wetenschappelijk onderzoek Informatie over jou Tijdens je verblijf in de JJI verzamelen wij veel informatie over jou. Zo willen wij bijvoorbeeld weten hoe het met je gaat, waarom je hier bent geplaatst, hoe oud je bent en wat je in je leven hebt meegemaakt. Tijdens je verblijf hier vul je ook een aantal vragenlijsten in over hoe het met je gaat, je gevoelens en gedachten. Je ouders of verzorgers vullen ook zulke vragenlijsten in over jou. Al deze informatie is bedoeld om jou en jouw situatie te begrijpen. Op die manier kunnen we je beter helpen. Soms gebruiken we deze informatie ook om te kijken hoe we andere jongeren beter kunnen helpen in de toekomst. De informatie die we over jou hebben en over andere jongeren binnen justitiële jeugdinrichtingen wordt dan naast elkaar gelegd. Dit gebeurt in een wetenschappelijk onderzoek. Je naam komt er nooit bij te staan, zodat de wetenschappelijk onderzoekers niet weten van welke jongere de informatie is. Vervolgens kijken we naar de overeenkomsten en verschillen tussen alle jongeren. We proberen dan te begrijpen wat jongeren zoals jij nu wel helpt en wat niet. Mocht je vragen hebben, stel die dan gerust aan jouw groepsleiding of gedragswetenschapper/ behandelcoördinator.
Bijlage 5
Voor ouders/verzorgers: voorbeeld informatie wetenschappelijk onderzoek en machtiging opvragen gegevens jongere. Onderstaande tekst kan bijvoorbeeld worden opgenomen in de brief die aan ouders/verzorgers wordt gestuurd na opname van de jongere. Het kan zijn dat uw zoon/ dochter gevraagd wordt mee te doen aan een wetenschappelijk onderzoek door een universiteit of een ander wetenschappelijk instituut of bureau (voor een interview of invullen van enkele vragenlijsten). De gegevens zullen anoniem worden verwerkt en zijn dus niet meer terug te leiden tot uw zoon/dochter. Wilt u het ons laten weten als u bezwaar heeft tegen deelname door uw zoon/dochter. Ook verzoeken wij u het formulier voor machtiging te ondertekenen. Met dit formulier geeft u ons toestemming relevante informatie over uw zoon/dochter op te vragen bij bijvoorbeeld zijn vorige school, eventueel een vorige inrichting en eerdere behandelaars.
Bijlage 6
TOESTEMMINGSVERKLARING
Ondergetekende, Naam
Geboortedatum
Geboorteplaats
Geeft hierbij (JJI) toestemming tot het verstrekken van vragenlijstgegevens aan …….(bijvoorbeeld het NIFP) ten behoeve van …….. (bijvoorbeeld het pro-justitia rapport). Plaats
Datum
Handtekening
Handtekening ouders indien jongere 12-15j
Bijlage 7
Voorbeeld toestemming follow-‐up onderzoek Contact in de toekomst Bij (JJI) willen we graag weten hoe het met jongeren gaat, nadat ze bij ons zijn vertrokken. We vragen je daarom of we in de toekomst eventueel contact met jou mogen opnemen en of we daarvoor telefoon-‐ en contactgegevens mogen opvragen bij: -‐ contactpersonen zoals ouders/verzorgers, familie, voogd, gezinsvoogd; -‐ officiële instanties, zoals behandelinstellingen en de gemeente. Op het moment dat wij in de toekomst contact met jou opnemen, kun je besluiten of je een gesprek wilt over hoe het verder met jou is gegaan. Alvast bedankt voor je medewerking. Toestemmingsverklaring Ik ga ermee akkoord dat ik in de toekomst eventueel opnieuw word benaderd en dat mijn contactgegevens daarvoor worden opgevraagd. Naam: ..................................................................................................................................... Geboortedatum: ...................................................................................................................... Plaats en datum: ..................................................................................................................... Handtekening: ......................................................................................................................... Na invullen graag inleveren bij: ...............................................................................................
REKENVOORBEELD UREN ROM TESTASSISTENT
AANTAL JONGEREN PER JAAR (binnen instelling voor bepaalde periode)
VERBLIJFSDUUR AANTAL ROM MEETMOMENTEN AANTAL UREN ROMper week
Minder dan 3 weken
10-12 weken
Meer dan 12 weken
KORT
LANG
VUL IN
VUL IN
VUL IN
GEEN ROM METINGEN
x 1 =
x 2
x 2
3-10 weken
VUL IN =
=
TOTAAL PER JAAR
+
TOTAAL PER WEEK=
TOTAAL AANTAL UUR PER WEEK*
+
=
/ 52
=
START-UP FASE?
JA NEE
Bijkomende werkzaamheden**
10-30 uur 5-20 uur
Aantal meetmomenten
TOTAAL UREN PER WEEK
+
=
+
=
* Eén ROM meting staat gelijk aan 1 uur. **Extra werkzaamheden hangen af van de wensen en omvang van de instelling. Gedacht kan worden aan: 1) het trainen/ helpen van medewerkers bij het gebruik van ProMISe, vragenlijst interpretatie e.d.; 2)(extra) rapporten maken voor management; 3)ProMise exporten maken; 4) controleren of lijsten (op tijd) zijn ingevuld; 5) contact onderhouden met externe partijen (bijv. beheerder ProMISe); etc.
Bijlage 8
Bijlage 9
Bericht voor medewerkers over ROM.
Dit bericht is een voorbeeld.
Weer een vragenlijst?
Regelmatig zullen jongeren worden gebracht of gehaald van de groep voor het invullen van
vragenlijsten achter de computer. Waarom gaan we dit doen? Wat voor vragen staan er in die
vragenlijsten? Zijn die vragen wel nodig? Vullen jongeren het wel eerlijk in? De vragenlijsten kunnen
nogal wat vragen oproepen!
Aan jongeren wordt uitgelegd dat het vragen zijn ‘over hun gedrag en hun gevoel’. Als ze een vraag
niet snappen, krijgen ze hulp. Voorbeelden van vragen over ‘het gedrag en gevoel’ kunnen zijn: ‘Heb
je wel eens iets meegemaakt waardoor je heel bang werd?’ of ‘Maakte je weleens iets kapot, omdat
je boos was?’. Antwoorden kunnen veranderen
Antwoorden op vragen kunnen veranderen, omdat jongeren en hun omstandigheden veranderen.
Na verloop van tijd en behandeling kan het beter gaan, maar ook minder goed. Daarom is het
belangrijk om de vragen na een aantal maanden te herhalen. Dit heet Routine Outcome Monitoring
(ROM).
Ook vragen voor medewerkers
Daarnaast is het belangrijk om niet alleen de jongeren herhaald vragen te stellen, maar ook de
groepsleiding, gedragswetenschapper en leerkracht. Binnen verschillende contexten (zoals de groep
en school) kan een jongere zich anders voelen of gedragen. Wanneer je ieders antwoorden op de
vragenlijsten naast elkaar legt ontstaat een completer beeld van de jongere. Dit beeld ondersteunt
de ontwikkeling van een passend behandeltraject. Dit traject kan vervolgens met dezelfde
vragenlijsten weer geëvalueerd worden door alle verschillende partijen.
Is het nodig?
Maar zijn vragenlijsten daarbij wel nodig? Is onze ‘klinische en ervaren blik’ niet voldoende om te
zien hoe een jongere in elkaar zit en wat hij nodig heeft?
Deze ervaring is inderdaad essentieel, maar vragenlijsten zijn daarbij nodig als een soort ‘checklists’.
‘Onze’ jongeren zijn complex en vaak lastig te besturen. Checklists kunnen helpen om een veiligere
omgeving te creëren waarbinnen we een betere aansturing kunnen bieden.
Bijlage 9
Waar komt het idee van een checklist eigenlijk vandaan?
Op 30 oktober 1935 stond Boeing op het punt om een competitie voor bommenwerpers te winnen
bij het Amerikaanse leger. Het vliegtuig model 299 kon vijf keer zoveel bommen dragen als was
gevraagd door het leger, het kon bijna twee keer zo ver vliegen als zijn voorgangers en ook veel
sneller. Twee top piloten van het leger zouden het vliegtuig die dag demonstreren. Echter, tijdens het
opstijgen stagneerde het vliegtuig en crashte.
Het bleek een menselijke fout van de piloot. De kranten meldden ‘het vliegtuig is te ingewikkeld voor
het geheugen van 1 mens, hoe groot zijn expertise ook is ’. De piloten overleefden het niet en Boeing
ging bijna failliet. Het leger gaf een kleine groep piloten nog 1 kans met dit model vliegtuig.
Deze piloten bedachten de ‘checklist’, waarbij handelingen voor het opstijgen, de vlucht, het landen
en het taxiën stap-‐voor-‐stap gecheckt werden. Vervolgens werd meer dan 29 miljoen kilometer
gevlogen met dit vliegtuig zonder ongelukken. Het Amerikaanse leger bestelde 13.000 exemplaren
en kreeg de overhand in het luchtruim.
Op dezelfde manier kunnen vragenlijsten ons helpen als ‘checklists’ bij binnenkomst van de jongere,
de behandeling, het eindtraject en de resocialisatie. Daarbij is de ‘klinische blik’ van een deskundige
essentieel, net als de handelingen van de checklist wel verricht moesten worden door een piloot en
niet door zomaar iemand.
Alle ingevulde vragenlijsten geven ons uiteindelijk ook meer inzicht in de doelgroep. Bijvoorbeeld:
‘Wat zijn de specifieke kenmerken van onze jongeren?’ en ‘Welke type behandeling werkt het
beste?’
Bijlage 10
Protocol Routine Outcome Monitoring Jongere
1. Opstarten computer met ProMISe
Zie handleiding ProMISe voor instructies.
2. Standaard informatie voor jongere bij ROM meting
Doel: De vragen gaan over dingen die je hebt gedaan of gevoeld de afgelopen tijd. Zo kunnen we
jou beter begrijpen en je helpen om je doelen te bereiken.
Doelgroep: Alle jongens krijgen deze vragenlijsten.
Wijze: Je hebt al eens eerder vragenlijsten op de computer ingevuld (bij de screening). Deze keer
gaat het net zo. Als je klaar bent met een lijst, vertel je dat aan mij. Ik leg je steeds weer uit hoe
je de volgende lijst in moet vullen. (Lees bij iedere vragenlijst het bijbehorende kopje voor aan de
jongere.) Zie ProMISe handleiding voor het werken met de webforms van de vragenlijsten.
Begrip: Als je iets niet begrijpt, is dat niet erg. sla de vraag gewoon even over. Als je klaar bent
leg ik die vragen aan je uit.
Eerlijk: Het is geen test, dus er zijn geen goede of foute antwoorden, alleen eerlijke antwoorden.
Duur: Het zal ongeveer een half uur tot een uur duren.
Pauze: ‘Als je even pauze wil, dan is dat ok.’
Uitslag: De uitslag bespreek ik later met jou/ bespreekt de gedragsdeskundige later met jou.
Zullen we beginnen?
3. Bij weigering door jongere
Standaard tekst: ‘Het invullen van deze lijsten hoort bij je verblijf in een JJI en is bedoeld om
jouw gevoel en gedrag beter te begrijpen. Alle jongeren vullen deze vragenlijsten in.’
Als de jongere bij zijn weigering blijft: ‘Jammer dat je de lijsten niet wilt invullen, ik zal je
gedragsdeskundige op de hoogte stellen’.
Actie: Stel de gedragsdeskundige op de hoogte, met het verzoek om met de jongere in gesprek
te gaan over zijn weigering.
4. Standaard tekst afronding ROM afname
Vervolg: Als je langer binnen … (naam instelling) blijft dan krijg je zo af en toe weer vragen op de
computer over dingen die je hebt gedaan of gevoeld in de tijd dat je binnen was.
Bijlage 10
5. Rapportage van de uitkomsten
ProMISe kan een rapportage genereren met de uitslag en het verloop over de tijd van de
ingevulde lijsten. Zie handleiding ProMISe.
6. Verwerken van de uitkomsten
Bespreken: Bespreek de resultaten met de jongere (de gedragsdeskundige bespreekt de
resultaten met de jongere). Bespreking van de resultaten zou kunnen leiden tot een ongewenst
leereffect; de jongere leert om met zijn respons op de vragenlijsten zijn (behandel)traject te
manipuleren. Bespreek en gebruik de resultaten dusdanig dat de kans hierop zo klein mogelijk is.
Acties: Gebruik de uitkomsten o.a. voor het perspectiefplan, voor het indiceren van interventies,
het meten van effect van behandeling, het geven van adviezen aan de groepsleiding, het
aanmelden van de jongere bij de psychiater etc.
7. Reacties op veelgestelde vragen:
‘Is dit verplicht?’
‘Nee, maar het invullen van deze vragenlijsten hoort bij je verblijf in een JJI. Alle jongeren
vullen deze vragenlijsten in.’
‘Is dit een PO?’
‘Nee. Een PO vindt plaats in opdracht van de officier van justitie of de rechter, en dat is dit
niet.’
‘Gaat dit naar de rechter/officier/politie/mijn ouders?’
‘De informatie gaat naar de gedragswetenschapper in een kort verslag. We zijn
geïnteresseerd in je gedrag, het gaat bij deze vragen niet om te zorgen dat jij wel of niet
wordt gestraft voor dingen die zijn gebeurd. Een rechter kan de uitslag wel inzien, wanneer
hij dit wil.’
Bijlage 11
Evaluatie Routine Outcome Monitoring JJI: gedragsdeskundigen
Overkoepelende vragen ROM-‐traject
Wat vind je het meest waardevol aan het ROM-‐traject / waar heb je het meeste aan of denk je het meeste aan te zullen hebben in de toekomst?
Heb je algemene opmerkingen m.b.t. het hele/ delen van het proces van ROM?
Nut van ROM
Vind je ROM nuttig voor de jongere? 0 1 2 3 4 5 Welke aspecten vind je nuttig voor de jongere? Verbeterpunten? Vind je ROM nuttig voor de ouders? 0 1 2 3 4 5 Welke aspecten vind je nuttig voor de ouders? Verbeterpunten? Vind je ROM nuttig voor GW/ BC? 0 1 2 3 4 5 Welke aspecten vind je nuttig voor GW/ BC? Verbeterpunten? Vind je ROM nuttig voor groepsleiding (mentoren)? 0 1 2 3 4 5 Welke aspecten vind je nuttig voor groepsleiding (mentoren)? Verbeterpunten? Vind je ROM nuttig voor leerkrachten (mentoren)? 0 1 2 3 4 5 Welke aspecten vind je nuttig voor leerkrachten (mentoren)? Verbeterpunten? Vind je ROM nuttig voor het management? 0 1 2 3 4 5 Welke aspecten vind je nuttig voor het management? Verbeterpunten?
Bijlage 11
Meetmomenten
Wat vindt je van de gekozen meetmomenten (Pplan1, Pplan2, Pplan4, elk even Pplan)?
Pluspunten:
Minpunten:
Wat vind je van de ROM-‐rapportages?
Voldoet het soort informatie aan je verwachting van ROM? 0 1 2 3 4 5 Welke informatie mis je/ verbeterpunten? Is de informatie overzichtelijk georganiseerd? 0 1 2 3 4 5 Verbeterpunten? Vind je rapportages met het verloop van scores over de tijd zinvol? 0 1 2 3 4 5 Waarom? Welk instrument geeft je het meeste informatie? Jongere YSR UCL ATMQ HID Ouder OBVL Staf TRF HoNOSCA SAVRY TVA Waarom geven deze instrumenten je het meeste informatie/ op welke manier? Welke instrumenten/ informatie mis je?/ verbeterpunten? Waarvoor gebruik je gegevens uit de ROM rapportages/ zou je ze willen gebruiken? PP-plan nooit soms altijd Toelichting: PMO nooit soms altijd Toelichting: Aanmelden interventie
nooit soms altijd Toelichting:
Aanmelden psychiater
nooit soms altijd Toelichting:
Advies aan groepsleiding
nooit soms altijd Toelichting:
Gesprek jongere nooit soms altijd Toelichting: Gesprek ouder nooit soms altijd Toelichting: Gesprek leerkracht
nooit soms altijd Toelichting:
Anders, nl nooit soms altijd Toelichting: Anders, nl nooit soms altijd Toelichting:
Afsluiting
Ik zou graag willen dat ROM ……. (maak zin af)
Ik zou graag meer informatie willen over …. (maak zin af)
Ik zou graag meer hulp willen bij …. (maak zin af)
Bijlage 12
EVALUATIE VRAGENLIJSTEN JONGEREN
Vragen over de vragenlijsten. Kruis jouw antwoord aan. Ik zou graag willen dat mijn behandelcoördinator/gedragswetenschapper de uitkomst met mij bespreekt
Niet Waar
Beetje Waar
Waar
Ik denk dat mijn behandelcoördinator/ gedragswetenschapper mij beter begrijpt, als ik deze vragen beantwoordt
Niet Waar
Beetje Waar
Waar
Ik vond het OK om de vragenlijsten in te vullen
Niet Waar
Beetje Waar
Waar
Ik denk dat het invullen van vragenlijsten mij kan helpen bij mijn behandeling
Niet Waar
Beetje Waar
Waar
Ik begreep alle vragen
Niet Waar
Beetje Waar
Waar
Ik begrijp waarom ik deze vragenlijsten moest invullen
Niet Waar
Beetje Waar
Waar
Ik vond de tijd dat het duurde om de vragenlijsten in te vullen goed
Niet Waar
Beetje Waar
Waar
Open vragen:
Wat vond je ervan dat je werd opgehaald om vragenlijsten in te vullen?
Kun je iets noemen wat je goed vond?
Kun je iets noemen dat je niet zo goed vond?