Arbeids- en ontslagrecht in tijden van recessie
Petra W.H.M. Willems
Ruben van Arkel
Programma:
18.00 – 19.00 uur down trend maatregelen (ontbinding of
opzegging, collectief ontslag deeltijd
WW, nw ktr. formule, kennelijk onredelijk
ontslagformule)
19.00 – 19.15 uur pauze
19.15 – 20.15 uur hoogtepunten collectief ontslag
(medezeggenschapsstrategie,
onderhandelen en opstellen sociaal plan)
20.15 - 21.00 uur borrel
Populairste ontslagtrucs (www.fd.nl):
• Je favoriete werknemer snel promoveren;
• Iedereen opnieuw laten solliciteren;
• Werknemer functioneert opeens niet meer;
• Wegpesten;
• Die ene etter wordt ineens je baas.
Besluit deeltijd WW (Stcrt. 2009, nr. 64 en 82)
• Ontheffing ex art. 8 lid 3 BBA;
• Werktijdverkorting met tenminste 20% ten hoogste 50%;
• Gedurende vooraf schriftelijk vastgelegde periode;
• Minimaal 6 maanden gebruik maken;
• Indien <30% van personeel in deeltijd WW: max. 15
maanden uitkering
>30%<60%: max. 12 maanden uitkering
>60%: max. 9 maanden uitkering
• In eerste instantie 13 weken, max. 4x verlengd met telkens
13 weken. Totaal max. 65 weken;
• Scholing (nb. bij geen scholing, geen verlenging en evt,
frauderegeling; controle door UWV en Arbeidsinspectie);
• Meester-gezelregeling: deeltijd WW-er mag scholing geven
aan stagiairs en/of collega’s < 1jr. in dienst;
• Aanvang vóór 1 januari 2010.
4 voorwaarden:
1. “Instemming” vertegenwoordiging werknemers:
• Instemming vakbonden of, bij gebreke daarvan, “een
andere vertegenwoordiging van werknemers” (OR of
personeelsvertegenwoordiging);
• Instemming van een “vertegenwoordiging van zijn
werknemers” bij <20 werknemers (OR of
personeelsvertegenwoordiging).
2. Afspraken over loondoorbetaling aan niet WW-gerechtigden;
Vervolg 4 voorwaarden
3. Afspraken over scholing en detachering (nb. van belang
voor evt, verlenging);
4. Aanvaarding vergoedingsregeling aan UWV:bij fraude
betalen van vergoeding aan UWV ter hoogte van alle
verleende uitkeringen over totale periode van
werktijdverkorting -/- het door UWV bij werknemers
teruggevorderde bedrag.
Kritiek/vragen:
• Werknemer eet WW op 2 manieren op: zowel qua duur als
hoogte;
• Werknemer mist inkomen en pensioenopbouw;
• Werknemer heeft geen bescherming tegen selectie (want
afspiegeling geldt niet);
• Waarom zou werknemer de WW-aanvraag tekenen?;
• Kan hij gedwongen worden?
Wijzen waarop arbeidsovereenkomst eindigt:
Opzegging: procedure bij UWV WERKbedrijf
• Schriftelijk, hoor en wederhoor;
• Aanvraag pas in behandeling bij voldoende onderbouwing;
• Toets op redelijkheid (algemene toets) en belangen van de
arbeidsmarkt;
• Afspiegelingsbeginsel bij bedrijfseconomische redenen;
Afspiegelen, behalve bij onmisbare werknemer
(tot augustus 2009)
• Oorspronkelijk art. 4:2 lid 4 Ontslagbesluit:
Afwijken als wg aannemelijk maakt dat wn over zodanige
bijzondere kennis of bekwaamheden beschikt, dat ontslag
voor functioneren van wg te bezwaarlijk zou zijn.
Afspiegelen, behalve bij onmisbare werknemer
(1 augustus 2009 – 1 september 2011)
• Nieuw (tijdelijk) art. 4:2 lid 4 Ontslagbesluit:
Afwijken als wg meent dat wn over zodanige kennis en
bekwaamheden beschikt dat zijn ontslag voor het functioneren van wg
bezwaarlijk zou zijn, mits:
- bestendig kennisbeleid wg
- wg maakt aannemelijk dat wn over deze kennis beschikt
- gevolgen niet doorschuiven naar jonge en/of oude wn (10%,
minimaal 1 wn)
Na verkregen vergunning
• Opzegging arbeidsovereenkomst met inachtneming juiste
opzegtermijn (art. 7:672 BW);
• Bij inachtneming te korte opzegtermijn schadeplichtigheid
(ex. art. 7:677 en 680 BW);
• Geen beroep mogelijk;
• Let op ontslagverboden!
Ontbinding art. 7:685 BW
• Verschil met opzeggingsprocedure (duur, moment van
beëindigen, opzegverboden, vergoeding);
• Ontbinding wegens gewichtige redenen altijd mogelijk (ook
tijdens ziekte);
• Verzoekschriftenprocedure;
• Geen hoger beroep of cassatie, tenzij schending
fundamenteel rechtsbeginsel.
Wet Melding Collectief Ontslag (WMCO) - toepasselijkheid
• WMCO: ‘doen eindigen’ = ‘opzeggen’.
• Van toepassing bij voorgenomen ontslag van ten minste 20
medewerkers, binnen 3 maanden, in 1 werkgebied;
• Totaal van 20 via UWV WERKbedrijf of in combi met ten
minste 5 verzoeken via de kantonrechter.
• Toepasselijk in ontbindingsprocedures? Reflexwerking;
Escape via Kantonrechter bij financiële noodsituatie!
WMCO - Procedure
• Plichten: tijdige melding bij vakorganisaties gelijktijdig met
mededeling UWV WERKbedrijf, toepassing wachttijd van
één maand na indiening verzoeken bij UWV WERKbedrijf;
• Wachttijd niet noodzakelijk indien afspraak met
vakorganisaties of vanwege zwaarwegende
bedrijfseconomische redenen;
• Sanctie: behandeling pas na 2 maanden na melding
(alsnog).
Kantonrechtersformule 2009
Bruto vergoeding: A x B x C
A= dienstjaren doorlopen tot (t/m?) 35 0,5dienstjaren doorlopen 35 tot 45 1dienstjaren doorlopen 45 tot 55 1,5dienstjaren boven 55 2
B= gemiddeld bruto maandsalaris incl. vaste en overeengekomen looncomponenten en ORT
C= correctiefactor tussen nul en oneindig “neutraal” = 1
Kennelijk onredelijk ontslagformule
• art. 7:681 BW
• Hof Den Haag: (A x B x C) x 0,7
• andere Hoven: (X x Y x Z) x 0,5 tenzij…
• Hoge Raad: 13 nov. 2009
Medezeggenschap, Sociaal Plan, Bedrijfseconomische gronden
Martijn van Faassen
Directeur HR KPN Zakelijke Markt
(Centrale) Ondernemingsraad
- Formele betrokkenheid op grond van artikel 25 WOR
- Criterium: ‘belangrijke wijziging’ , te beoordelen naar
omstandigheden
- Alleen ingeval van boventalligheid, vervallen
arbeidsplaatsen
- Geen rol bij Beeindiging bij Wederzijds Goedvinden,
tenzij……. (bijv. verval van werkgelegenheid)
(Centrale) Ondernemingsraad -2-
- Met (C)OR zijn afspraken te maken over alternatieve
trajecten waarbij een aantal elementen van belang zijn:
- Zorgvuldigheid en objectiviteit;
- Niet in strijd met geldende juridische kaders;
- Evenwichtigheid in belangen
Ontbreken OR
Indien mogelijk overleg met een afvaardiging van het
personeel (Personeelscommissie) om informatie mee af te
stemmen, ‘zorgpunten’ medewerkers meenemen in
afwegingen
- Geen collectieve binding besluitvorming: case-voor-case
- Gelijkheidbeginsel, met oog voor uitwerking op individueel
niveau (vorm van ‘hardheidsclausule’)
Sociaal Plan
- Aanwezigheid niet vereist vanwege aanwezigheid
juridische kaders (ABC of XYZ)
- Juridische kaders geven m.n. invulling aan ‘vergoeding’ en
minder aan overige afspraken en invulling.
- Ontbreken dwingt tot onderhandeling op individueel
niveau: in tijd, in geld en in snelheid minder gewenst
Sociaal Plan -2-
- (Financiele) omstandigheden onderneming kunnen
meegewogen worden in een Sociaal Plan
- Een met vakorganisaties, danwel vertegenwoordiging van
medewerkers afgesloten Sociaal Plan veelal leidend in
beoordeling door Kantonrechter
- In communicatieve zin heeft een Sociaal plan ook
meerwaarde (collectieve boodschap, transparantie)
Collectief Ontslag
- Wet Melding Collectief Ontslag
- Van toepassing bij voorgenomen ontslag van ten minste 20 medewerkers
binnen 3 maanden
- Totaal van 20 via het CWI of in combi met tenminste 5 verzoeken via de
kantonrechter, bepaling per CWI district
- Rol vakorganisaties (beperking wachttijd UWV Werkbedr.)
- Heldere strategische keuze t.a.v. individuele cases (UWV
of Kantonrechter)
Bedrijfseconomische gronden
- Toetsing door UWV op drietal gronden:
1. Noodzaak tot ontslag om bedrijfseconomische redenen;
2. Mogelijkheden tot herplaatsing voldoende onderzocht;
3. Juiste ontslagvolgorde
- Toetsing door UWV van bedrijfseconomische noodzaak kan
achterwege blijven indien de vakorganisaties hiertoe in
een verklaring richting UWV al akkoord geven
Bedrijfseconomische gronden -2-
- Verdeling ‘uitwisselbare functies’ in ‘leeftijdsgroepen’:
15-24 jaar; 25-34 jaar; 35-44 jaar; 45-54 jaar; 55 jaar en ouder
- Bij vervallen van functies is geen sprake van
ontslagvolgorde
- Afspiegeling is de hoofdregel, dus geen keuzemogelijkheid
meer tussen afspiegeling en ancienniteit (ook bij ontslag
van minder dan 20 medewerkers)
Top Related