Zorgbreedte-structuur€¦ · Web viewKort voorwoord 3 1 Inleiding 4 2 Begripsomschrijving en...

ColofonTitel : Het zorgdocumentAuteurs : Kristel Karso en Ilse Rahioui (Intern begeleiders)I.o.v.: de directie Islamitische basisschool IkraPatersweg 23314 HT DordrechtDatum : augustus 2006E-mail: [email protected]://www.ikra.nl

Inhoudsopgave

DE ZORGBASIS

Zorgdocument Islamitische basisschool Ikra

Kort voorwoord 3

1 Inleiding 4

2 Begripsomschrijving en doelstelling 5

3.1 De missie van de school in relatie tot zorgbeleid 63.2 Kwaliteitszorg 6

4 De taken van de interne begeleider 74.1 Coördinerende taken 74.2 Begeleidende taken 74.3 Innoverende taken 74.4 De zorgcommissie Ikra en de rol van elk lid 84.5 De faciliteiten voor de IB 8

5 Organisatie van planmatig handelen en het Groeidossier 95.1 Planmatig handelen bij leerlingenzorg 95.2 Stappenplan voor zorgleerlingen 105.3 Aannamebeleid 105.4 Taalbevordering groep 1/2 i.c.m. LVS 105.5 Groeps- en leerlinbesprekingen 105.5.1 Groepsbesprekingen 115.5.2 Leerlingbesprekingen 115.6 Het Groeidossier 12

6 Normering 136.1 De algemene norm en de scores 136.2 Scoring Taalleesland als voorbeeld 136.3 De categorieën ‘zwak’, ‘matig’, ‘voldoende’ en ‘goed’ 146.4 Criteria zorgleerlingen bij rekenen 146.5 Doubleren 14

7 Dossiervorming 157.1 Leerlingdossiers 157.2 Het Leerling Groeidossier 157.3 Het Groepsdossier 15

8 De relatie ouders-school in het zorgverbredingtraject 168.1 Oudercontacten algemeen 168.2 Oudercontacten gericht 16

Bijlage 1a: Tabel 80%-normBijalge 1b: Tabel 40%-normBijlage 2: Toetskalender voor groep 1 t/m 8 schooljaar 2005-2006Bijlage 3a t/m c: (voorbeeld)formulieren groepshandelingsplanBijlage 4: Formulier groepsbesprekingBijlage 5: Formulier interne leerlingbesprekingBijlage 6: Formulier (individueel) hulpplan/ handelingsplan Bijlage 7: Formulier verslaglegging overleg / consult

HET ZORGADDENDUM

Kort voorwoord

2


Voor u ligt het zorgdocument, waarin de huidige zorgstructuur van de Ikra wordt beschreven. Kenmerkend voor de Ikra als lerende school is dat er altijd plaats is voor verbetering.

Vragen, opmerkingen en/of suggesties naar aanleiding van dit document zijn daarom welkom en kunnen richting de Intern begeleider(s) of de directie.

De directie

1 Inleiding

Alle handelen van de professional wordt gestuurd door een visie en missie waarop beleid wordt geschreven. Dit document beschrijft het zorgsysteem binnen de Ikra en moet de leerkracht handvatten

3


bieden bij haar dagelijkse praktijk. Vragen over hoe de zorg er binnen de Ikra uitziet, hoe een toetscijfer te berekenen of welke gegevens er van een leerling moeten worden bijgehouden kunnen worden beantwoord met behulp van dit document. Het is opgesteld om een eenduidige manier van werken te bewerkstelligen en om de kwaliteit van ons handelen te optimaliseren.

Dit zorgdocument is opgesteld voor het schooljaar 2006-2007 en is gebaseerd op het Schoolplan 2004-2007, het zorgplan Federatief Bijzonder Samenwerkingsverband Dordrecht (WSNS 40.07) en evaluaties van het afgelopen schooljaar. Het Samenwerkingsverband 40.07 (www.fbsd.nl) is een groep van bijzondere scholen in Dordrecht die samenwerken aan de kwaliteit van de zorgverbreding en -verdieping, daarbij gestuurd door de wet WSNS.

Het zorgdocument bestaat met ingang van dit schooljaar uit 2 onderdelen: het algemeen of basisdeel en het deel ‘Addendum’. Het basisdeel beschrijft hoe de zorg op de Ikra is georganiseerd, algemeen geldende procedures, maar ook taakomschrijvingen behorende bij de verschillende functies die binnen de school te vinden zijn. In het addendum worden aandachtspunten voor zorg en zorgbeleid omschreven naar aanleiding van bevindingen (tijdens groeps- en leerlingbesprekingen, het LVS en in het kader van de Kwaliteitszorg) in 1 of meer voorgaande schooljaren. In de kwaliteitszorg –met behulp van WMK-PO van Cees Bos- baseren we ons op de systematiek die bekend staat als de PDCA-cylus, de zogenaamde Demingcirkel. Het op een doelgerichte wijze ontwikkelen van de school en de medewerkers veronderstelt het systematisch nemen van de volgende stappen:

To Plan (P) Vaststellen van de doelen van de school (en de medewerkers) To Do (D) De doelen in de praktijk realiseren To Check (C) Controleren of de doelen in voldoende mate gerealiseerd worden To Act (A) Wat goed gaat vasthouden (borgen) en verbeteringen realiseren

Het addendum beschrijft in wezen ook een deel van het (groot) Schoolplan dat elke 4 jaar wordt opgesteld en is ook continu aan verandering onderhevig. Het streven is om dit deel aan het eind van elk schooljaar doch uiterlijk aan het begin van het daaropvolgend schooljaar opgesteld te hebben. Het belangrijkste is echter dat het team Ikra deze plannen onderschrijft en gezamenlijk vaststelt welke wel/ geen prioriteit hebben en dus welke wel/ voorlopig niet worden uitgevoerd.

2 Begripsomschrijving en doelstellingWat is zorgverbreding? Daaronder verstaan we de uitbreiding van maatregelen en activiteiten op school om de kinderen een zo goed mogelijke zorg aan te kunnen bieden. Speciaal voor kinderen met leerproblemen, sociaal-emotionele problemen of lichamelijke problemen. Ook kinderen die meer aankunnen dan de normale oefenstof komen in aanmerking voor extra zorg.

Onze werkwijze is erop gericht zo verantwoord mogelijk tegemoet te komen aan de pedagogische en

4


didactische behoeften van elk kind. We gaan ervan uit dat het onderwijs het kind hoort te volgen, niet andersom. Met ‘onderwijs op maat’ kunnen kinderen beter binnen de eigen school geholpen worden en hoeven minder kinderen verwezen worden naar een speciale school. Binnen de Ikra hanteren we daarom het systeem van convergente differentiatie: dit betekent, dat er doelgericht naar wordt gestreefd om alle leerlingen in de groep minstens een minimumdoel te laten bereiken, maar ook is convergente differentiatie gericht op het dichten van de kloof tussen sterke en zwakke leeerlingen. De school streeft ernaar alle leerlingen te laten profiteren van de groepsinstructie, maar vooral tijdens de verwerking rekening te houden met de verschillen tussen leerlingen. Bijvoorbeeld goede lezers krijgen dan verrijkingsstof en zwakke lezers krijgen extra-instructie die rekening houdt met hun leesbehoeften. Zonder die extra inspanningen zullen zwakke lezers namelijk niet de gestelde minimumdoelen halen.

Het leerlingvolgsysteem en protocolmatig werken zijn belangrijke hulpmiddelen om na te gaan of leerlingen zich in de richting van de gestelde doelen ontwikkelen. Onder leerlingvolgsysteem verstaan wij: de af te nemen methodegebonden en -overstijgende toetsen (de laatste veelal door de CITO-groep ontwikkeld), het computerprogramma ESIS, het schooleigen observatielijst CED-Sipor en het Groeidossier.

We zijn ons ervan bewust dat de extra hulp en begeleiding in onze praktijk voornamelijk wordt geboden aan de zwakke leerlingen. Dit is een hiaat in onze zorgverlening. In de toekomst zullen wij ook meer aandacht besteden aan zorg voor begaafde / hoogbegaafde leerlingen.

3.1 De missie van de school in relatie tot zorgbeleidDe Ikra heeft twee hoofdtaken (de missie van de school):

Onze school heeft een taak bij het ontwikkelen van de persoonlijkheid van het kind, in aansluiting op de thuissituatie.

Daarnaast heeft onze school een taak bij het aanleren van de basisvaardigheden die kinderen nodig hebben om zich later te kunnen ontwikkelen in de maatschappij.

Kinderen komen op de Ikra om te leren. Leren in de betekenis van:- Kennis verwerven: om zich verder te kunnen ontwikkelen is het noodzakelijk dat uw kind een

belangrijke hoeveelheid kennis verwerft.

5


- Het leren van basisvaardigheden: de kinderen leren op een gestructureerde wijze; lezen, schrijven, teksten samenvatten, het opzoeken van informatie, rekenen, werken met de computer, zich goed bewegen, zich mondeling uitdrukken, etc.

- Het leren omgaan met jezelf en anderen: in een klas met kinderen is het van groot belang dat ieder kind het gevoel heeft dat het wordt geaccepteerd en gerespecteerd.

Uitgangspunten die een belangrijke rol spelen bij de verwezenlijking van bovenstaande missie zijn:- Klassikaal aanbod, eventueel met niveaugroepen binnen de klas en waar nodig èn mogelijk

individuele leerlijnen.- Het toepassen van elementen uit andere “vormen” van onderwijs zoals: zelfstandig te

verwerken materiaal, taakwerk, kring, instructietafel, tafelgroepen, spel, etc.- Rust en regelmaat;- Het kind KIND laten zijn. Met name in de onderbouw ruimte voor “spelend leren”.

Het bovenstaande heeft consequenties voor de manier waarop het onderwijs wordt aangeboden en daarmee ook voor de manier waarop zorg wordt geboden. De taken van de IB zijn een direct voortvloeisel van deze visie. De IB-taken worden in het volgende hoofdstuk opgesomd.

Een ander uitgangspunt is, dat het opvoeden van de kinderen een samenspel is tussen de ouders en de leerkrachten. Daarom is de samenwerking tussen beide partijen zo belangrijk. Wij verwachten van ouders die voor onze school kiezen dat die keuze bewust is en dat het kind met plezier naar school gaat. Ouders worden dan ook op de hoogte gehouden van de zorg die op school wordt gegeven aan het kind (zie hoofdstuk 8)

3.2 Kwaliteitszorg in het systeem van zorgverbredingSinds 2005 werkt Ikra aan de invoering van het kwaliteitszorgsysteem WMK-PO. Dit heeft zeer interessante consequenties voor de manier waarop we in de school werken en brengt verdere verbetering van ons zorgsysteem. Tot nu toe hebben vooral onze LVS en groeps- en leerlingbesprekingen ervoor gezorgd dat leerkrachten individueel en in teamverband konden reageren op de (extra) zorgvraag van leerlingen en ouders. De invoering van WMK-PO brengt nog meer structuur in de cyclus van doelen vaststellen, doelen in de praktijk realiseren, controleren of de doelen in voldoende mate gerealiseerd worden en wat goed gaat vasthouden (borgen) en verbeteringen realiseren. Een voorbeeld: Naar aanleiding van groeps- en leerlingbesprekingen, leerlingprestaties en incidenten in de school rees de vraag of we niet teveel nadruk legden op de leerprestaties. We ondervonden dat teveel tijd verloren ging aan ruzies tussen leerlingen bespreken en proberen op te lossen. Van een paar leerlingen was bekend dat hun achterblijvende leerprestaties hand in hand gingen met het zich niet veilig voelen in de school. Het WMK-PO onderstreepte het belang van allereerst het vastleggen van omgangsregels en het door de leerkrachten bevorderen van onderling respect bij kinderen.

4 De taken van de interne begeleiderDe interne begeleider maakt deel uit van de zorgcommissie.

De taken van de interne begeleider is onder te brengen in drie gebieden: coördinatie, begeleiding en innovatie.

4.1 Coördinerende taken:- opstellen van procedures en richtlijnen; o.a. het opzetten en uitwerken van het LVS- organiseren van onderzoek en hulp; - bewaken van procedures en afspraken;- plannen van activiteiten;

6


- voorbereiden en voorzitten van leerlingbesprekingen, groepsbesprekingen en intern zorgoverleg;

- regelmatig overleg met directeur; (in de zorgcommissie)- dossiervorming en dossierbeheer (inclusief ESIS);- opstellen van de toetskalender;- verzamelen van toetsgegevens en /of groepsoverzichten en voorbereiden van de toetesen

(materiaal klaarleggen voor leerkrachten) ;- coördineren van aanmelding en verwijzing van leerlingen voor interne zorg (remedial teacher,

logopediste, motorisch remedial teacher, maatschappelijk werkster, psychologe);- bijwonen IB-bijeenkomsten; onderhouden van contacten met andere interne begeleiders uit het

samenwerkingsverband;- onderhouden van contacten met externe instanties;- coördineren activiteiten m.b.t. schoolverlaters;- coördineren van het (terug)plaatsen van leerlingen van het SBO naar het BAO en omgekeerd.- het (opzetten en) bijhouden van de orthotheek; de IB koopt materiaal in waar de leerkrachten

behoefte aan hebben. Periodiek wordt het team ingelicht over nieuw aangeschaft materiaal.

4.2 Begeleidende taken:- indien gewenst, leerkrachten hulp bieden bij het maken van een groepsplan, of individueel

handelingsplan;- leerkrachten ondersteunen bij het zoeken van remediërend materiaal / wegwijs maken in de

orthotheek;- observeren van klassensituaties;- informeren van leerkrachten en directie;- onderhouden van contacten met ouders.

4.3 Innoverende taken:- kennisoverdracht bij inhoudelijke vergaderingen;- analyseren van de zorgverbreding; uitwerken van didactische leerlijnen n.a.v. toetsresultaten en

gegevens afkomstig uit groeps- en leerlingbesprekingen, plannen/ ideeën terugkoppelen naar het team;

- evalueren van de zorgverbreding;- initiatieven nemen in innovatieve veranderingen m.b.t. didactisch en sociaal-emotioneel

functioneren van de leerlingen binnen de school.

4.4 De zorgcommissie Ikra en de rol van elk teamlid

Op voorhand:de verantwoordelijkheid en opzet voor alle directe zorgactiviteiten liggen bij de groepsleerkracht en de IB.

In het volgende schema worden de rollen van elk lid van de zorgcommissie in het kort weergegeven.

7

Groepsleerkracht:- signaleren- analyseren- stelt individueel handelingsplan op- stelt groepshandelingsplan op


4.5 De faciliteiten voor IB en Remedial TeacherVoor het volbrengen van de IB-taken door een groepsleerkracht wordt per schooljaar bepaald voor hoeveel uren en wanneer de leerkracht wordt vrijgeroosterd van lesgevende taken. Vervanging in de klas van de IB geschiedt bij voorkeur door één persoon.

De IB-er heeft een eigen wrkruimte met toegang tot het netwerk, waar reeds is begonnen met gedeeltelijke, digitale dossiervorming. De toetsen worden in de IB-ruimte bewaard, omdat de interne begeleider en de groepsleerkrachten daartoe gemakkelijk toegang moet hebben. Hetzelfde geldt voor de leerlingendossiers. Privacy van de gegevens heeft de volle aandacht, vandaar dat deze gegevens in een afgesloten (dossier) kast worden gearchiveerd.

Ook de Remedial teacher heeft een eigen werkruimte, waar remediërende activiteiten met leerlingen –als het niet anders kan- buiten de klas worden uitgevoerd. Ook heeft de IB een eigen werkruimte waar toegang is tot een computer met aansluiting op het netwerk, internet, programma’s als ESIS-B en toegang tot het Groeidossier.

5 Organisatie van ons planmatig handelen en het GroeidossierOnderwijs op maat bieden, kwalitatief goed onderwijs, vereist planmatig handelen en vereist een adequaat zorgsysteem. Het opzetten van een dergelijk zorgsysteem moet daarom een bewuste keuze zijn evenals de keuze voor een systeem van interne begeleiding. Het Groeidossier op voordracht van het Samenwerkingsverband 40.07, biedt de leidraad voor ons zorgsysteem. Meer informatie over het Groeidossier is verderop in dit hoofdstuk te vinden.

5.1 Planmatig handelen bij leerlingenzorgHieronder tref je een algemeen, schematisch overzicht van hoe het planmatig handelen geschiedt. De rol van de leerkracht en de IB wordt hierin meteen weergegeven.

Schema planmatig handelen leerlingenzorgFase 1 SIGNALERENInstrumenten: School- en groepsniveau: LVS-toetsen / methodegebonden toetsen (objectieve signalering)

8

Intern begeleider:- analyseert- faciliteert- coördineert zorg (RT)- assisteert bij handelingsplannen- legt verantwoording af bij directeur- beheert orthotheek

Onderwijsassistent/RT:- assisteert bij en/of voert remediërende taken uit- rapporteert werkzaamheden aan IB en groepsleerkracht

Directeur:- Voorzitter zorgcommissie - faciliteert - eindverantwoordelijke van zorg op schoolniveau


Individueel niveau: Observaties / indruk leerkracht / zorgen vanuit ouder(s)(subjectieve signalering)

Fase 2 ANALYSERENIndividuele leervorderingenBesprekenIB-er met leerkracht

GroepsprestatiesBesprekenIB-er met leerkracht

SchoolprestatiesBesprekenIB-er met directie

Fase 3 DIAGNOSTICERENIndividueel niveauIntakeformulier leerkrachtIntakeformulier ouder(s)PDO

GroepsniveauGroepsdiagnose

SchoolniveauSchooldiagnoseOnderwijsaanbod / methodeevalueren

Fase 4 REMEDIËRENIndividueel niveauHandelingsplan / leerlijn opstellenHandelingsplan / leerlijn uitvoeren

GroepsniveauGroepsplan opstellenGroepsplan uitvoeren

SchoolniveauOnderwijsaanbod bijstellen

Fase 5 EVALUERENIndividueel niveauHandelingsplan / leerlijn evaluerenHandelingsplan / leerlijn evalueren

GroepsniveauGroepsplan evalueren

SchoolniveauOnderwijsaanbod evalueren

5.2 Stappenplan voor zorgleerlingenHet bovenstaande schema is voor zorg op individueel niveau hieronder verder uitgewerkt.

1. Leerling valt op (gedrag / leerprestaties / thuissituatie)Gegevens verzamelen (vorige leerkracht / dossier)Leerling volgen (met behulp van toetsen of observaties)Leerling invoeren voor leerlingbesprekingAfsluiten zorgtraject

2. Leerling heeft extra begeleiding nodigOpstellen individueel handelingsplan voor de 1e periode (Formulier Hulpplan / handelingsplan open op het netwerk)Kopie in het vakje van IB-erNa 6 weken evalueren plan van aanpak.Afsluiten zorgtraject.

3. Leerling heeft structurele aanpassingen nodig

9


Afspraken maken met IBOuders inlichtenEventueel extra onderzoekInvullen formulier leerlingenzorg

4. Leerling heeft individuele instructie nodigEvalueren plan van aanpak met IBBijstelling plan van aanpakInzet RTAfsluiten zorgtraject

5. Leerling heeft probleem dat niet helder of te zwaar isAanmelden voor spreekuur SBDAanmelden logopedieIn alle gevallen overleg met IB

5.3 AanamebeleidBij aanname wordt er door de administratie een korte intake gedaan. Daarna belt de IB-er met de leverende school of de betrokken leerling een beschikking heeft voor SBO of al verder gevorderd is in dit traject. Kinderen met een beschikking voor het SBO worden niet aangenomen. Ouders worden geïnformeerd over de mogelijkheden van de Ikra tot het bieden van zorg. Dit geldt in ieder geval voor leerlingen, die in een vergevorderd stadium (op een hoger zorgniveau)van het zorgtraject zitten.

5.4 Taalbevordering groep 1/2 i.c.m LVSIn de groepen 1/2 wordt met de taalmethode Ik en Ko gewerkt. Het hoofddoel van Ik en Ko is het vergroten van de Nederlandse taalvaardigheid. Binnen Ik en Ko worden drie stadia in de (tweede-)taalontwikkeling onderscheiden. De taalstadia lopen van jonge, beginnende tot en met oudere, gevorderde taalleerders. Om goed met de stadia om te gaan wordt met kleine groepen gewerkt.

Twee keer per jaar worden de kinderen geobserveerd m.b.v. de observatielijst. In deze observatielijst wordt ook de taalontwikkeling van de kinderen getoetst.Daarnaast worden er in groep 1/2 twee toetsen afgenomen te weten Taal voor Kleuters en Ordenen van het CITO. Aan de hand van deze toetsen wordt een individueel handelingsplan en/of een groepshandelingsplan gemaakt.

5.5 Groeps- en leerlingbesprekingenDe groeps- en leerlingbesprekingen zijn vervat in een vaste structuur van geplande groeps- en leerlingbesprekingen, waarbij alle overzichten van (methodeoverstijgende) toetsresultaten van een bepaald vak - of vormingsgebied het uitgangspunt vormen. Het doel van de groeps- en leerlingbesprekingen is de hulp bieden bij zorgverlening aan leerlingen die opvallen door prestaties en/of gedrag. Daarnaast zijn de besprekingen een middel om een vinger aan de pols te houden wat betreft de kwaliteit van Ikra’s zorgverlening.

5.5.1 GroepsbesprekingenEr zijn 3 groepsbesprekingen per schooljaar ingeroosterd, waarbij alle vak- en vormingsgebieden gericht op de basisvaardigheden en sociaal-emotionele ontwikkeling aan bod komen. Het gaat dan om een totaalindruk van de prestaties van de leerlingen op dat moment. In het groepsplan komen afspraken te staan over vervolgacties wanneer blijkt dat aangeboden leerstof niet goed is aangeslagen bij de leerlingen. Een flink deel van de kinderen beheerst bijvoorbeeld het automatiseren onder de 10 nog niet: extra oefening met een gerichte instructie is geboden. Een groepje leerlingen blijft bijvoorbeeld zeer lang op hetzelfde AVI-niveau hangen: extra instructie met behulp van bijvoorbeeld Speciale Leesbegeleiding is geboden. Een groepsbespreking vindt plaats binnen twee weken na afname van een methodeoverstijgende toets van een bepaald vak- of vormingsgebied. De toetsresultaten van dat vak- of vormingsgebied worden in de geplande groepsbespreking besproken. In het groepsplan wordt vastgesteld welke acties genomen kunnen worden ten aanzien van de hele groep, een groepje of groepjes leerlingen. Opvallende, zeer zwak presterende kinderen (altijd: D en E-leerlingen, C-leerlingen waar de leerkracht dit nodig en mogelijk acht) worden in de groepsbespreking gesignaleerd, maar vervolgens doorgesluisd naar een, op de groepsbespreking volgende, leerlingbespreking.

De groepsbespreking verloopt via een vaste procedure, namelijk:- de analyse van de behaalde toetsresultaten van de hele groep;- het zoeken naar mogelijke oorzaken van tegenvallende resultaten;

10


- het nemen van beslissingen die gericht zijn op de te nemen acties voor bijstelling van de resultaten. Deze beslissingen worden vastgelegd en geëvalueerd in een groepshandelingsplan.

De leerkracht en de IB worden geacht zich op de groepsbespreking voor te bereiden. Speciaal hiervoor is er het ‘Groepsbesprekingsformulier’. De leerkracht dient zijn deel uiterlijk 1 week voor de groepsbespreking bij de IB in te leveren. De IB zorgt op haar beurt voor verslaglegging van de groepsbespreking d.m.v. het tweede deel van dit formulier en wel binnen 2 weken na het gesprek.

Algemene toetsresultaten (gaat het goed/ niet goed, gemiddelde niveau van de school etc.), worden periodiek door de IB in een personeelsvergadering aan het hele team meegedeeld.

5.5.2 Interne leerlingbesprekingen In de leerlingbespreking wordt langere tijd stilgestaan bij de problemen van de individuele leerlingen. Tijdens deze bespreking kan de leerkracht vragen om hulp/feedback van de IB-er. Niet altijd hoeft de bespreking van een leerling met de IB-er te betekenen dat de leerling wordt overgeheveld naar zorgniveau 2A van het Groeidossier. Wel dienen de leerkracht en IB-er zich schriftelijk voor te bereiden op het gesprek voor de leerlingbespreking m.b.v. het ‘Formulier interne leerlingbespreking’. De leerkracht geeft o.a. aan om welk(e) proble(e)m(en) het volgens hem gaat. Hieronder een opsomming van de 5 clusters kindkenmerken die je kunt beschrijven.

Cognitieve - en functieontwikkeling: Intelligentie, spraak- taalontwikkeling, auditieve en visuele waarneming, geheugen, ruimtelijke orientatie.

Leerontwikkeling: Orientatie in ruimte en tijd, serieel ordenen, taalontwikkeling (spreken, luisteren, woordenschat, spellen), problemen met technisch en begrijpend lezen, schrijven, rekenen.

Werkhouding en taakgedrag: Motivatieproblemen, faalangst, gebrekkige zelfsturing, concentratiemoeilijkheden, impulsiviteit.

Sociaal-emotionele ontwikkeling: Problemen in sociaal functioneren in de school- en/of thuissituatie, negatieve belevingen, laag gevoel van competentie.

Lichamelijke ontwikkeling: Medische voorgeschiedenis, lichamelijke en neurologische afwijkingen, slaap- en eetproblemen, grove en fijne motoriek, aangeboren afwijkingen of handicaps.

Ook de leerlingbespreking verloopt volgens een vaste procedure (zie ook eerdere ‘schema planmatig handelen’, namelijk:

- de analyse van de behaalde toetsresultaten van die leerling;- signalering in de groepsbespreking;- het zoeken naar mogelijke oorzaken van tegenvallende resultaten;- het nemen van beslissingen die gericht zijn op de te nemen acties voor bijstelling van de

resultaten. Deze beslissingen (kunnen) worden vastgelegd in een handelingsplan.

Als de geboden hulp op zorgniveau 1 niet afdoende blijkt te zijn (de leerkracht heeft volledig zelfstandig, geremedieerd etc.) en de hulp van IB-er en/of externen is nodig, dan wordt de ‘Signaleringslijst zorgniveau 1’ voor overgang naar zorgniveau 2A in het Groeidossier ingevuld. Dit gebeurt uiterlijk 1 week voor de eerstvolgende leerlingbespreking door de leerkracht. Vervolgacties naar aanleiding van deze leerlingbespreking worden beschreven in een individueel handelingsplan.

Let op: de signaleringslijst is dus i.p.v. het reguliere ‘Formulier interne leerlingbespreking’. In de signaleringslijst worden in uitgebreide vorm gegevens meegenomen van inmiddels afgenomen nader pedagogisch-didactisch onderzoek. Signalerings- of aanmeldingslijsten zijn als het ware ‘mijlpalen’ in de zorg en geven aan welke zorgniveau en de bijbehorende acties op de leerling van toepassing zijn. Na de aanmelding/ signalering van een leerling voor een bepaald zorgniveau, worden de daaropvolgende leerlingbesprekingenm wederom m.b.v. het ‘Formulier interne leerlingbespreking’ door leerkracht en IB-er voorbereid. Ook dit gebeurt uiterlijk 1 week voor de eerstvolgende leerlingbespreking.

11


5.6 Het Groeidossier: wat wel te doenHet Groeidossier bestaat uit standaardformulieren en procedures aangereikt door het Samenwerkingsverband 40.07. Het bijhouden van deze formulieren is noodzakelijk om de zorg voor individuele leerlingen te vergemakkelijken. Denk bijvoorbeeld aan eventuele doorverwijzing naar het speciaal onderwijs, maar ook om een beroep te kunnen doen op externe instanties voor bijvoorbeeld ambulante begeleiding.

Voor de opbouw van het Groeidossier voor een individuele leerling (Leerling Groeidossier) wordt gebruik gemaakt van het access-bestand Groeidossier_Ikra.mdb, beschikbaar op het netwerk. Gebruik en bijhouden van dit bestand is verplicht bij elke zorgleerling vanaf zorgniveau 2A, zodat de verwijzingsprocedure door de PCL soepel verloopt. Formulieren die door ouders moeten worden ondertekend en/of ingevuld worden uit de kopieermap Groeidossier (in de IB-ruimte) gehaald.

Het Groeidossier als access-bestand werkt niet optimaal als verzamelpunt van allerlei gespreksverslagen. Daarom moeten de volgende documenten (tot nader orde) als Word-bestand worden opgeslagen op het netwerk en in het papieren archief: de schriftelijke voorbereidingen op groeps- en leerlingbesprekingen, handelingsplannen en alle gespreksverslagen met ouders, internen en/of externen (Formulier Verslaglegging overleg / consult). Voor al deze documenten is een format beschikbaar. Met uitzondering van het ‘Formulier Verslaglegging overleg / consult’ is het gebruik van deze formats verplicht.

Het volgende wordt wel in het Groeidossier-access-bestand bijgehouden: Het startscherm en aanmaak dossier (dossiernummer wordt toegekend en noodzakelijke NAW-

gegevens van de leerling worden vastgelegd) Het logboek dossier, de groepsverloop en de signaleringslijst niveau 1 Verslagformulier voor nader onderzoek intern Formulier eindconclusie zorgniveau 2A Aanmeldingslijst zorgniveau 2B- MDT Aanmeldingsformulier OBD-ZHZ (voor onderzoek door specialist extern) Formulier eindconclusie zorgniveau 2B Alle formulieren zorgniveau 3 en 4

NB: De verklaring van toestemming (van de ouders/verzorgers) is een van de belangrijkste formulieren en moet uit de Groeidossier-kopieermap gehaald worden voor invulling en ondertekening.

Voor verdere informatie verwijzen wij naar de kopieermap van het Groeidossier en het protocol Verwijzing door de PCL.

6 Normering Al bij de eerste toets die je als groepsleerkracht afneemt kun je je afvragen hoe het toetscijfer wordt bepaald. Daarom wordt in dit hoofdstuk uitvoerig stilgestaan bij de manier hoe je een toetscijfer bepaalt.

6.1 De algemene norm en de scoresDe school houdt zich bij methodegebonden toetsen aan de zogenaamde 80%-norm. Leerkrachten, ouders en leerling hadden vanaf het begin behoefte aan het koppelen van cijfers aan de prestaties. Daarom wordt bij elke methodegebonden toets het % goede antwoorden bepaald en wordt het cijfer met 1 decimaal eraan gekoppeld. Voor de bepaling van het rapportcijfer wordt het gemiddelde genomen van elke leerlijn of elk vak, afgerond op 0 decimalen.

In hoeverre de cijfers pedagogisch verantwoord zijn is echter de vraag. In hoeverre heeft onze normering (negatief/ positief) effect op de motivatie van leerlingen? Is het misschien beter om voor leerlingen en ouders in begrijpelijker taal te spreken door te rapporteren in termen als ‘onvoldoende’, ‘voldoende’ en ‘goed’? Welke consequenties heeft dit voor de zorg? Over de gehanteerde 80%-norm heerst overeenstemming. Over de manier van rapporteren zal het team zich buigen. Tot die tijd wordt de tabel op bijlage 1 aangehouden.

6.2 Scoring Taalleesland als voorbeeldDe taalmethode Taalleesland, hanteert eveneens de 80%-norm en geeft steeds per toetsonderdeel het maximum aantal fouten aan.

Praktijkvoorbeeld 1

12


Score/ Registratieformulier Taalbeschouwing

Leseenheid 1 3 4 6Doelstelling I I II III I IToetsopdracht 1 1 2 3 4 1 2 1Max. aantal fouten 3 2 2 10 3 2 2 3

Voor de leerlijn Taalbeschouwing, leseenheid 1, doelstelling I geldt dat er maximaal 3 fouten gemaakt mogen worden om aan de 80%-norm te voldoen. Op onze school geldt voor 80% goed de score ‘6’.De leerling die in totaal 3 fouten heeft gemaakt, heeft dus 6 punten oftewel een 6 gescoord voor dit onderdeel in deze leseenheid.Omdat voor opdracht 1, leseenheid 1, doel 1, maximaal 3 fouten (=20% fout) gemaakt kunnen worden ga je ervan uit dat er maximaal 100/20 x 3 = 15 items (100%) die goed/fout kunnen worden beantwoord.

In de praktijk blijkt dat het maximum aantal fouten niet altijd precies overeenkomt met de 80%-normering aantal. Daarom kun je het aantal van ’15 fouten’ beter zien als 15 punten te verdienen voor deze opdracht.

Leerling Mohammed moest bijvoorbeeld in werkelijkheid niet 15, maar wel 16 antwoorden geven voor opdracht 1. Toch mag hij volgens de methode maximaal 3 fouten maken bij een norm van 80%. Heeft hij 100% goed dan heeft hij 15 punten verdiend voor deze opdracht, wat weer door ons wordt gescoord met de afgesproken ‘10’, want 100% goed = ‘het cijfer’10.

Als regel geldt:

Het tot. aant. te verdienen punten / het tot. aant. te geven antwoorden = aant. punten per antwoord

Dus Mohammed kan 15/16 = 0,9375 puntjes verdienen per goed antwoord. Heeft hij 14 antwoorden goed, dan heeft hij 14 x 0,9375 = 13,125 punten voor de opdracht verdiend. Dit komt overeen met 13,125/15 x 100 = 87,5%. Je mag dit afronden naar 86%. Mohammed heeft dus voor deze opdracht een 7,2 gescoord.

Praktijkvoorbeeld 2

Score/ Registratieformulier Taalbeschouwing

Leseenheid 1 3 4 6Doelstelling I I II III I IToetsopdracht 1 1 2 3 4 1 2 1Max. aantal fouten 3 2 2 10 3 2 2 3

Voor de leerlijn Taalbeschouwing, leseenheid 4, toetsopdracht 1 geldt een maximum van 2 fouten. 100% goed betekent dat er in totaal 2/20*100 = 10 items zijn.

De leerling die dus 1 fout heeft gemaakt, heeft 9/10*100 = 90 % goed en heeft dus een 8 gescoord voor dit onderdeel. Voor Taalbeschouwing, leseenheid 4, doel 1 zijn er 2 toetsopdrachten. Stel dat dezelfde leerling voor toetsopdracht 2, 3 fouten heeft gemaakt, dan heeft hij voor dit onderdeel 70% = een ‘5’ gescoord. Het gemiddelde cijfer voor het onderdeel Taalbeschouwing voor leseenheid 4 is dan (8 + 5):2 = 6,5.

13


Het cijfer voor rapport 1 van de leerlijn Taalbeschouwing wordt uiteindelijk als volgt vastgesteld:

Praktijkvoorbeeld 3

Rapport 1TaalbeschouwingLeseenheid 1 3 4 6 Cijfer rapport 1Score 6 7 6,5 5 (6 + 7 + 6,5 + 5) : 4 = 6

6.3 De categorieën ‘zwak’, ‘matig’, ‘voldoende’ en ‘goed’Op overdrachtsformulieren, observatieformulieren en op het rapport wordt (voor een deel) gebruik gemaakt van de termen ‘zwak’, ‘matig’, ‘voldoende’ en ‘goed’. Deze termen zijn als volgt te interpreteren.

Goed = 8/9Voldoende = 6/7Zwak = 5Matig = 4

6.4 Criteria zorgleerlingen bij rekenenDe rekenmethode Alles Telt biedt de optie tot differentiatie in normering voor zorgleerlingen. Hier telt de 40%-norm. Per leerling zal moeten worden bepaald of hij in aanmerking komt voor de 40%-norm. Indien deze norm wordt gehanteerd, moet dit ook in het rapport vermeld worden. Hantering van de 40%-norm wordt alleen gehanteerd indien de methode (Alles Telt) hiernaar verwijst en dan ook alleen nádat is gebleken, dat de leerling structureel uitvalt.

6.5 DoublerenOm te bepalen of een leerling blijft zitten of niet moet worden afgewogen of hij profiteert van een extra jaar in dezelfde groep. Is dit niet het geval dan gaat hij gewoon over. Of een leerling doubleert is altijd in overleg met de IB. Belangrijk daarbij is om rekening te houden met het aantal keren dat een kind al is gedoubleerd en hoe oud het zal zijn tegen de tijd dat het groep 8 bereikt. Is het kind 13 jaar dan moet het namelijk uitstromen naar het VO.

7 Dossiervorming Alle gegevens die voor de school van belang zijn en maatregelen m.b.t. (de zorg voor) een leerling moeten in het leerling(Groei)dossier worden verwerkt. Als regel geldt dat alle digitale zorgdocumenten moeten worden uitgeprint en in de dossiers bewaard moeten worden. Aan het eind van dit schooljaar zal ons systeem van dossiervorming worden geëvalueerd en worden er vervolgafspraken vastgesteld. De overstap naar gebruikmaking van een digitaal archief wordt overwogen.

In de week na elke rapportbespreking worden de dossiers van elke leerling bijgewerkt. De leerkracht is verantwoordelijk voor verslaglegging van alle gevoerde gesprekken die betrekking hebben op al haar leerlingen. Ook handelingsplannen die zijn afgesloten worden dan in het leerlingdossier bewaard.De IB zorgt er in deze week voor dat alle LVS-rapporten per leerling ook worden uitgedraaid en worden gearchiveerd.

7.1 Leerlingdossiers De leerlingdossiers (zwarte map) worden als volgt ingedeeld:

- N.a.w. (naam / adres / woonplaats)-gegevens’ (incl. OKR voormalige school bij tussentijds instromende leerlingen)

- Resultaten leerlingvolgsysteem (periodieke uitdraai individueel leerlingrapport LVS, kopie laatste schoolrapport)

- Onderzoeksverslagen intern/ extern en correspondentie met externen Didactisch Medisch Psychologisch Intelligentie

- Oudergesprekken- Gespreksverslagen intern (anders dan oudergespreksverslagen)

14


Alle individuele handelingsplannen moeten zowel in het leerlingdossier als in het groepsdossier (voor monitoring) worden bewaard (ook zorgniveau 1).

7.2 Het Leerling GroeidossierEen zorgleerling waarvoor het Groeidossier wordt geopend, krijgt een rode map. Hierin worden alle ingevulde formulieren voor het Leerling Groeidossier bewaard van zorgniveau 2t/m 4. Ook de tot dan toe gemaakte handelingsplannen (op zorgniveau 1) worden verplaatst van het gewone leerlingdossier naar het Leerling Groeidossier. Mocht er in de toekomst voor deze leerling onverhoopt een verwijzing komen voor speciaal onderwijs, dan zijn op deze manier al de benodigde formulieren voorhanden.

7.3 Het GroepsdossierNaast de leerlingendossiers zijn er ook groepsdossiers. In de groepsdossiers worden alle zorgdocumenten van en over de groep bewaard. Het groepsdossier per schooljaar per groep wordt als volgt ingedeeld:

- Groepsbesprekingsverslagen intern - Didactische onderzoeken, observaties & analyses v/d groep als geheel (LVS)- Groepshandelingsplannen- Correspondentie met externe instanties (over de groep)

Alle (groeps)handelingsplannen moeten worden bewaard (ook zorgniveau 1) in het groepsdossier.

Alle handelingsplannen, zowel individueel als voor groepjes, moeten na afronding in de klas in het groepsdossier (bij de IB-er) worden bewaard (voor monitoring). De IB-er zorgt er aan het eind van het schooljaar voor dat (kopieen van) de handelingsplannen in de betreffende leerlingdossiers worden gearchiveerd.

8 De relatie ouders - school in het zorgverbredingstrajectBij onderwijs hoort opvoeding en alle leerkrachten binnen Ikra zijn het erover eens dat er voldoende aansluiting moet zijn tussen de school en de thuissituatie. Een aantal ideeën voor activiteiten die de ouderbetrokkenheid vergroten, zijn inmiddels uitgevoerd. Binnen de school wordt steeds een leerkracht of werkgroep belast met de taak ouderbetrokkenheid. Deze leerkracht kan een belangrijke link leggen tussen vergroting ouderbetrokkenheid en zorgverbreding.

8.1 Oudercontacten algemeenBij oudercontacten algemeen kun je denken aan informele contacten tussen ouder en school in de vorm van dagelijkse ‘deurcontacten’ bij halen/brengen, ouderbijeenkomsten, ouderactiviteiten binnen/buiten school, schoolvieringen. Drie maal per schooljaar vinden zogenaamde 10-minutengesprekken plaats over de vorderingen/belemmeringen naar leerprestaties en ontwikkeling. Ouders worden op initiatief van de leerkracht geïnformeerd over de zorgmaatregelen die hij neemt om belemmeringen te bestrijden. Zorgmaatregelen kunnen ook worden genomen na het inbrengen van het kind in de groeps- of leerlingbespreking. Waar mogelijk wordt een actieve bijdrage van ouders ter sprake gebracht.Door diverse ouders en leerkrachten is gevraagd of er huisbezoeken worden afgenomen. De visie van het team hieromtrent en de gevolgen moeten nog nader worden bepaald.

8.2 Oudercontacten gerichtAls de groeps- of leerlingbespreking daartoe aanleiding geeft, worden voorgenomen interne maatregelen t.a.v. het individuele kind, naar inhoud en wijze, met de ouders besproken. In de schoolplanning zijn de kindbesprekingen gemiddeld vier weken voorafgaand aan de rapportbespreking met ouders. Tijdens opvolgende groeps- en leerlingbesprekingen worden de genomen zorgmaatregelen geëvalueerd en teruggekoppeld naar de ouders wat betreft de resultaten, het voortzetten dan wel beëindigen van de begeleiding, al dan niet buiten de groep, of de wenselijkheid externe deskundigheid in te schakelen. Met toestemming van de ouders verzorgt de Intern begeleider het contact met de externe ondersteuner, en meldt hij de betreffende ouders via de groepsleerkracht welke acties worden ondernomen. De IB is –waar nodig- aanwezig bij het nagesprek tussen de ouders en de groepsleerkracht over de resultaten van het onderzoek en de daarop gebaseerde planning van acties.

15


Hierbij wordt de onderzoeksrapportage en de daarop gebaseerde voornemens, naar ouders toe verduidelijkt. Indien het aanmelden bij de PCL noodzakelijk blijkt, wordt instemming gevraagd aan de ouders en onderling besproken of de ouders zelf of de school het aanmelden verzorgen. In samenspraak met de intern begeleider stelt de groepsleerkracht het Leerling Groeidossier voor de PCL op. Na bespreking en inzage door de ouders zendt de Intern begeleider dit dossier naar de VPCL, die dit op haar beurt doorstuurt naar de PCL. Na terugrapportage door de PCL bespreken ouders en school de beschikking, wordt informatie gegeven over de mogelijkheid van Bezwaar/ Beroep en over de mogelijk te nemen vervolgstappen. Blijkt plaatsing binnen het Speciaal Onderwijs noodzakelijk te zijn, dan ontvangen ouders een kopie van het onderwijskundig rapport. Op het moment dat resultaten van een kind binnen het Speciaal Onderwijs terugplaatsen naar het Basisonderwijs mogelijk maken, vindt een gesprek plaats met betrokkenen te weten:

- de intern begeleiders over de zorgbehoefte van de betreffende leerling in relatie tot de mogelijkheden van de basisschool;

- de ouders over het te bieden perspectief van de basisschool en de uiteindelijke instemming tot terugplaatsen.

Zie verder Protocol verwijzing PCL

16

Zorgbreedte-structuur€¦ · Web viewKort voorwoord 3 1 Inleiding 4 2 Begripsomschrijving en...

Documents

Transcript of Zorgbreedte-structuur€¦ · Web viewKort voorwoord 3 1 Inleiding 4 2 Begripsomschrijving en...