Zomer 2011 Infobesitas

6
INFOBESITAS 24ste jaargang | nr. 3 zomer ’11 ALGEMENE LEDEN VERGADERING 18 JUNI TWIJFEL BIJ EEN OPERATIE ANTI DIEET DAG IN BEELD XXL-UITVAART MODEL MET MEER DAN EEN MAATJE MEER INSPIRERENDE WLS TOTAALDAG MISS PLUSSIZE; ZELFACCEPTATIE VAN VOLLE VROUWEN NOG VER WEG

description

Infobesitas zomer 2011

Transcript of Zomer 2011 Infobesitas

INFOBESITAS

24ste jaargang | nr. 3 zomer ’11

AlgEmENE lEdEN VErgAdErINg 18 juniTwijfel bij een operaTieANTI dIEET dAg IN BEEldXXl-uiTvaarTmOdEl mET mEEr dAN EEN mAATjE mEEr inspirerende wls ToTaaldag mISS PluSSIzE; zElFAccEPTATIE VAN VOllE VrOuwEN NOg VEr wEg

7

Infobesitas - Z

omer ’11

BariatrieDe twijfel bij een operatie

bij twijfel over het al Dan niet besluiten tot een bariatrische operatie liggen in bovenstaanDe casuïstiek een aantal aankno-pingspunten.

alleen opereren bij een DuiDelijk meDische reDenOm te beginnen is het absoluut aan te raden om een bariatrische ingreep alleen te overwegen bij een duidelijk medische reden die objectief meetbaar is. een BMi van >40. Of een BMi > 35, in combina-tie met één of meerdere zogenoemde comorbiditeiten als bijvoorbeeld diabetes, structureel te hoge bloeddruk en/of ern-stig beperkte mobiliteit door aantasting van gewrichten of andere onderdelen van het bewegingsapparaat.

twijfel is hier niet nodig, zou je denken. Deze keuze staat onomstotelijk vast. inderdaad, als je de criteria rechtlijnig hanteert. Maar de keuze is niet zo onom-stotelijk wanneer de betrokkene bijvoor-beeld uitgaat van de stelregel “ik weet nú wat ik heb”. Want het is maar de vraag wat het resultaat van een bariatrische operatie zal zijn? en precies dáár zal de twijfel zijn intrede doen. iedereen kent de geslaagde bariatrische operaties. Maar we kennen ook allemaal de mensen die vóór bariatrie morbide obees waren en ná de ingreep weliswaar andere, maar evengoed zeer ernstige gezondheidsklachten ondervin-den. eenduidige uitkomsten zijn er niet en twijfel komt om de hoek bij ieder beslis-singsproces!

lijstjes voor en tegenJarenlang is vanuit psychologische hoek de aanbeveling gedaan om te werken met lijstjes voor en tegen. De keuze wordt dan gemaakt voor het lijstje met de hoogste score. De laatste tijd horen we vanuit dezelfde hoek steeds meer geluiden om het onderbuik gevoel te laten meewegen of dit zelfs als zwaarste argument mee te nemen.

De uitgangspositie bepalen Het maakt een groot verschil hoe je kijkt naar je eigen lichaam: Ben je ervan over-tuigd dat ook een morbide obees lichaam gezond kan zijn en is de gedachte om “te snijden in een gezond lichaam” een gege-ven waar je veel moeite mee hebt. Of heb je weliswaar veel overgewicht maar daar ook alleszinsvrede mee? Dan weet je nu inderdaad wat je hebt en dat je met een bariatrische operatie maar moet afwachten wat de toekomst brengt. Of heb je de over-tuiging dat een morbide obees lichaam per definitie ongezond is. en ken je daardoor bovengenoemde twijfel niet.Of geldt voor jou dat je ten gevolge van je morbide obe-sitas ernstige of zelfs levensbedreigende gezondheidsproblemen kent die een zware wissel trekken op jouw kwaliteit van leven? Dan zul je veel minder het gevoel hebben dat je uit twee kwaden moet kiezen.

Met één ingrijpende beslissing worden overigens niet al je problemen opgelost. Zo geeft Linda aan dat ze na de opera-tie toch weer in de negatieve spiraal is terechtgekomen. Ook zonder operatie zou voor Linda hulp bij het aanpassen van haar leefstijl nodig zijn geweest. Dat betekent dat je in staat moet zijn tot zelfreflectie en zelfinzicht.

maak jezelf monDig Bij een dergelijke, ingrijpende beslissing heb je in de eerste plaats jezelf nodig Het is jouw besluit. Je kunt straks niet naar iemand anders wijzen. Maak jezelf mondig en een goed geïnformeerde patiënt. artsen beseffen meer en meer het belang daarvan. een stelling die door meerdere artsen werd onderschreven tijdens de WLS-totaaldag.

Durf te twijfelen en Deel je Dilemma’s Op het forum van WLS info heb ik leden gevraagd om informatie te verschaffen over hun twijfels. een belangrijke gemene deler blijkt het forum. Daar lees je over de twijfels en argumentaties van anderen en ontdek je niet alleen te staan. er blijken echter ook veel mensen hun twijfels met niemand te delen en ik denk dat dat niet goed is. Deel ze op z’n minst met je gezin, familie, vrienden en anderen die voor jou belangrijk zijn. Het is ook het overwegen waard om verder te kijken dan je eigen so-ciale netwerk. Ga desnoods nog verder en zoek professionele ondersteuning. Zeker als je van jezelf al weet dat je moeilijk tot een besluit kunt komen. Linda zal de operatie aan niemand aanra-den. Begrijpelijk, gezien de complicaties waar zij sindsdien mee kampt.

Het is van belang je te blijven realiseren dat het haar persoonlijke ervaring is. Die zal voor iedereen anders zijn. Het is zonder meer van belang deze en andere ervarin-gen te kennen maar zet wel positieve en negatieve ervaringen naast elkaar. Ga bij je besluit vooral uit van jezelf. Maak op basis van argumenten een voorlopige keuze maar handel niet meteen. Neem de tijd en wacht even af. Met andere woorden, komt er een gevoel van rust over je of wordt je juist onrustig? Het is goed om deze gevoelens te betrekken bij je uiteindelijke besluit. Hoe perfectionistischer je bent, hoe moeilijker het is. De perfectionist is immers iemand die volledige controle wenst over een besluit. Bij bariatrie zul je moeten accepteren dat je niet weet wat de uitkomst zal zijn.

In de afgelopen drie edities van Infobesitas beschrijft Linda Meijeren haar persoonlijke en helaas niet goed verlopen GBP-verhaal. Hieruit blijkt heel duidelijk de zwaarte van het onderwerp. Linda heeft te maken

gehad met meerdere operaties, heftige complicaties en levenslange negatieve gevolgen. Bovendien is ze ondanks de operatie opnieuw in de neerwaartse spiraal terechtgekomen van aankomen, willen afvallen en zelfhaat. Destijds

was Linda overtuigd van het goede van haar besluit want, zo schrijft ze “Ik had duidelijke medische redenen.” Resumerend is Linda van mening dat dit het niet waard is geweest. Zij zal niemand deze operatie aanraden.

door

Judian Uitenbroek

Artikel

Eenduidige uitkomsten zijn er niet en twijfel komt om de hoek bij ieder beslissingsproces!

20 21

Info

besi

tas

- Z

omer

’11 In

fobesitas - Zom

er ’11

Op 17 mei was scholings- en tranings-bureau Zwaartepunt, samen met Jos Blik als model aanwezig bij een evacuatie-

oefening. Bedoeling van de dag was de demonstratie van de S-Cape_Pod ® van de firma Hezemans.

Artikel

EvacuatiEoEfEning met een ‘dikke man’

De evacuatie vond plaats in het bedrijfspand van Hezemans textiel te Eersel. op de bovenste etage was een hoog/laag bed geplaatst. De S-cape_Pod ® lag onder de matras.om de evacuatieoefening zo echt mogelijk te maken waren vier medewer-kers aanwezig van de ambulancedienst Eindhoven/Zuidoost-Brabant en vier ambulancemedewerkers uit friesland-Drenthe. Bovendien was er een ambulance uit friesland, die speciaal is ingericht voor volumineuze en zware patiënten. Deze is onder meer voorzien van een hydraulische laadklep. Daar-mee kunnen de speciale brancard en/of de tillift, gemakkelijk in de ambulance geplaatst worden. De oefening werd ondersteund met een XL-tillift van de firma Lopital.De ochtend begon met een aantal testrondes. Dat verliep wat moeizaam

omdat de aanwezige ambulance-medewerkers nog niet eerder met een obesitaspatiënt, in combinatie met de S-cape_Pod ® hadden gewerkt.

’s Middags heeft de pers eerst een demonstratie gezien met iemand met een gemiddelde lichaamsbouw. Maar de belangstelling ging vooral uit naar de ‘dikke man’. De demonstratie werd gedaan door de heer Piet Hezemans en een medewerker van zijn bedrijf.

Jos Blik over deze dag “ De pers heeft eerst een demonstratie gezien met iemand van gemiddelde lichaamsbouw, maar ze wilden eigenlijk alleen maar die dikke man zien die met matras en al uit het bed en over de trap zou worden verplaatst. Dus in de vol-gende sessie was ik aan de beurt. ik werd door middel van de S-cape_Pod®, uit

bed gehaald en over de trap afgevoerd naar de begane grond. Dit verliep, op een paar kleine puntjes na, zonder veel problemen. al met al was het een hele aparte ervaring om zo verplaatst te worden. ik denk dat bij een calamiteit deze S-cape_Pod ® kan bijdragen aan een snelle ontruiming, ook voor obesi-taspatiënten. Het was voor de hele groep die heeft meegewerkt een goede ervaring en voor sommigen een leuke kennismaking met een model van de obesitas vereniging. Zelf kijk ik op deze dag terug als een goed leermo-ment. Je kunt je zo als obesitaspatiënt duidelijk profileren. Wat ik vooral heb laten zien is dat deze groep chronisch zieke patiënten verantwoorde zorg willen krijgen en soms ook plotseling nodig kunnen hebben.”

de s-Cape_pod ® heeft tot doel om, ongeaCht de omvang en/of gewiCht van een patiënt, deze BiJ Calamiteiten snel en maximaal te evaCueren. voor de demonstratie was met opzet gekozen voor een model met een Bovengemiddelde omvang en gewiCht. de pers was ’s middags uitgenodigd om BiJ deze demonstratie aanwezig te ziJn.

“ Ze wilden eigenlijk alleen maar die dikke man zien die met matras en al uit het bed en over de trap zou worden verplaatst.”

door Jos Blikfoto’s: Hezemans textiel Eersel

22

Info

besi

tas

- Z

omer

’11

De Obesitas Vereniging stimuleert de vorming van een vangnet waarin kinderen, volwassenen en gezinnen met obesitas recht hebben op goede behandeling en begeleiding. Dit heeft, naast een theoretische, ook een heel praktische kant.

Speciaal inzetbaarModel Met Meer dan een Maatje Meer

Ik heb obesItas en doe er wat bIjzonders mee“ Sinds enkele jaren beschikt de Obesitas Vereni-ging over enkele vrijwilligers die zich als model inzetten voor allerlei interessante en relevante initiatieven. Ja, u leest het goed, een Obesitas-model. We komen overal!”

Bijvoorbeeld bij fabrikanten, leveranciers en distributeurs van rolstoelen, looprek-ken, rollators, scootmobielen, sta-op- en toiletstoelen, tilliften, ziekenhuis- en gewone bedden, meubels en huishoudelijke ap-paraten. Producten waarbij formaat en belastbaarheid een rol spelen. Ook worden we gevraagd bij opleidingen, (bij)scholingen, workshops en seminars. We maken met onze demonstraties duidelijk welke specifieke eisen moeten worden gesteld aan de ontwikkeling van (nieuwe) producten en verbetering van bestaande producten en diensten, waardoor ze ook gebruikt kunnen worden door mensen met (ernstig) overgewicht. Ja, als je dit zo op een rijtje ziet staan, dan besef je pas hoe be-langrijk het is dat deze producten er zijn. En, als ze er niet zijn, dat ze worden ontwikkeld.

Kennis over adequate voorzieningen vergroten Bij de zorg voor Obesitas patiënten zijn veel partijen betrokken. Des te zorgelijker is het dat binnen veel organisaties, van eerste lijn tot palliatieve zorg (dit is zorg in de laatste levensfase, gericht op verlichting van pijn

en verzachting van het overlijdensproces) er onvoldoende of ongeschikte voorzieningen aanwezig zijn voor adequate zorg. Dit maakt de positie van obesitas patiënten vaak extra zwaar en confronterend. Het begint vaak al met de stoelen in de wachtkamer. Ze zijn te smal en hebben leuningen. Het hangende toilet is niet op obese mensen berekend en je past ook niet tussen de beugels van het gehandicaptentoilet. De behandeltafel is te smal, net als de band van de bloed-drukmeter of de scanapparatuur. Het aantal voorbeelden is teveel om op te noemen. Ik denk dat iedereen er wel een aantal kent uit zijn eigen ervaring.

PublieKe ruiMtes beter inrichtenMaar niet alleen zorginstellingen schieten tekort. Ook theaters, musea, scholen, bi-bliotheken, gemeentehuizen, noem ze maar op. Voor dikke mensen zijn ze vaak moeilijk toegankelijk of niet-gebruiksvriendelijk. Ze worden soms ontworpen en ingericht door mensen, met onvoldoende kennis van en interesse voor toekomstige gebruikers en bezoekers. Als model maken we zaken inzichtelijk die op papier blijkbaar onvol-doende inzichtelijk te maken zijn.

FysieKe belasting van zorgverleners verlagen Belangrijk is ook dat we als er model

meewerken aan allerlei (bij)scholingen in de zorg. Dit doen we samen met scholings-instituut Zwaartepunt. Thuiszorgmedewer-kers, verpleegkundigen in verzorgings- en ziekenhuizen, fysiotherapeuten, ergothera-peuten, laboranten, ambulancemedewer-kers, röntgenafdelingen noem ze allemaal maar op. Maar ook de managers zijn van belang. Want zij zijn degenen die bepalen welke hulpmiddelen kunnen worden aange-schaft en welke bijscholingen medewerkers mogen volgen. Met onze brede inzet in heel Nederland en soms zelfs in België maken we keer op keer duidelijk dat er organisatiebreed nog veel kennis ontbreekt. Tijdens trainingen horen we dan ook vaak dezelfde reacties: ”Het is echt niet te zwaar om een Obesitaspatiënt te verplaatsen, als je maar de juiste mate-rialen kunt gebruiken zodat ik mijn rug of mijn lijf niet onnodig hoef te belasten”. Een bijkomend voordeel van een dag meelopen als model is de veranderde houding van veel hulpverleners. Nadat ze in de praktijk hebben gezien hoe ze de omgang met obesitas patiën-ten beter én respectvoller kan.”

door Jos blik

inzet ModellenteaM aanvragen?Neem gerust contact op met de obesitas vereniging.

24 25

Info

besi

tas

- Z

omer

’11

25

SAMENWERKINGsinds 2010 is in h kader van goed geïnformeerde WLS patiënten, een waardevolle samenwerking tussen be-handelcentra en de stichting WLS Info ontstaan. Dit jaar heeft het Medisch centrum Leeuwarden de rol van gastge-vende organisatie op zich genomen.Eenieder was benieuwd naar de op-komst in het hoge Noorden. Met 146 inschrijvingen moge duidelijk zijn, dat de deelnemers een trip naar Leeuwar-den niet te ver vonden.

LOTGENOTENIk kan niet anders zeggen dat er vanaf het eerste moment een bijzonder aange-name positieve energie hing. Natuurlijk heb ik mensen gezien die erg moesten wennen. Soms schoorvoetend. Op sommige gezichten was enige spanning te bespeuren. Dat duurde niet lang. Het onder elkaar zijn en ontdekken dat je niet de enige bent, was voor velen een soort van thuiskomen. Mensen die elkaar tijdens eerder bijeenkomsten al eens ontmoet hadden, waren verheugd ‘lotgenoten, weer te treffen. Vaak opluchting om meer te weten te komen over een mogelijk zeer ingrijpende ver-andering in het leven. De categorie die al geopereerd is, was zeer benieuwd naar welzijn / welbevinden van lotgenoten. Kortom een mix van gelijkgestemden die elkaar feilloos vonden.

Het elkaar ontmoeten, kennismaken en bijkletsen werd voortreffelijk begeleid. Na vaak lange reizen, kon men op het gemak onder het ware genot van di-verse vers geperste drankjes, meerdere klein geportioneerde wraps en sand-wiches, op verhaal komen. Geen nood voor diegenen onder ons die nog geen vast voedsel konden nuttigen. MCL had met soepen en de sappen ook aan deze groep gedacht. Chapeau!

SPREKERSWLS info is er ook dit jaar weer in geslaagd om sprekers met kennis van zaken op uiteenlopend WLS-gebied te verzamelen. Informatie zowel voor nog niet geopereerden:• Welke operatie voor welke patiënt;

door bariatrisch chirurg Centrum voor obesitas Nederland. Dr. E. Totté.

• De invloed van hormonen; diabetes door bariatrisch chirurg Centrum voor Obesitas Nederland J. Apers.

• Wat betekent afvallen; Stichting ZieZo (zelfhulp bij eetstoornissen).

Als voor mensen die een ingreep reeds achter de rug hebben:• Deficiënties in vitamines, mineralen;

door internist Medisch Centrum Leeuwarden mevrouw F. Ubels.

• 2 jaar later: De euforie voorbij

(hervallen in oude eetgewoontes, bijkomen, veranderd lichaam); door psycholoog Medisch Centrum Leeuwarden B. Koffijberg.

• Wel afgevallen ( nog) niet mooier; door plastisch chirurg Medisch Cen-trum Leeuwarden mevrouw D. van Dam. “Je zegt toch ook niet tegen iemand die je een been geamputeerd hebt: u krijgt geen prothese of kruk-ken?” Een zin die johan Smit niet licht zal vergeten!

De grootste behoefte aan informatie bestond voor de onderdelen psycholo-gie en plastische chirurgie.

WLS GERELATEERDE STANDSNaast de 18 workshops, die vrijwel allemaal volgeboekt waren, heeft het Centrum voor Obesitas Nederland, gevestigd in het Medisch Centrum Leeuwarden, een goed podium geboden voor een tiental WLS gerelateerde stands.Daaronder de Nederlandse Obesitas Vereniging, vertegenwoordigd door haar nieuwe voorzitter Leo Peters en

Wanda Hinrichs. Verder onder de stand-houders de firma Johnson & Johnson Medical, een producent van nietjes en hechtmiddelen die vrijwel elke WLS er ergens in het lichaam heeft. De vitamine fabrikant Fit For Me had heel veel geïnteresseerden aan de stand. Ie-dereen is er gelukkig van doordrongen dan suppleren na een WLS van uiterst belang is.

FORUMDISCUSSIEElk jaar proberen we iets te doen met eventuele op of aanmerkingenIn het verleden hebben deelnemers aangegeven het als prettig te ervaren om de dag gezamenlijk te eindigen. Ervaring heeft geleerd dat een forum hiervoor een geschikte manier is.In een goed gevuld auditorium hebben alle sprekers vol verve hun medewerking gegeven.Aan mij de eer om de sprekers een tweetal vragen voor te leggen:

1.Wat vindt u van de mondigheid van pa-tiënten binnen het vakgebied bariatrie? Met als uitleg: Bij een cardioloog zal veel minder snel door een patiënt opge-merkt worden “doet u mij maar twee in plaats van drie hart – bypasses”. Terwijl patiënten binnen de bariatrie vaak zeer uitgesproken ideeën / wensen hebben ten aanzien van een operatie.

Samenvattend waren de dames en heren sprekers van mening dat een mondige patiënt als positief ervaren wordt. Wanneer het ontaardt in iets van dwingendheid van zijde van de patiënt, kan het voorkomen dat de behande-laar aangeeft dat betrokken patiënt dan maar elders zijn of haar heil moet gaan zoeken. Toch zal de deur voor een patiënt niet dicht blijven, wanneer er na verloop van tijd problemen blijken te zijn ten gevolge van ‘het heil elders zoeken’. Dokter Totté geeft in dit ver-band aan, zich ook dan in te zetten om naar oplossingen te zoeken.

2.Hoort plastische chirurgie binnen het bariatrisch behandelingstraject? Met als uitleg: Na het verwijderen van een long bij longkanker wordt ook niet te-gen een patiënt gezegd “de bestraling die nodig is komt voor eigen rekening”.Er is een geanimeerde discussie met de zaal ontstaan. Het is overduidelijk dat de behandelaars plastische chirurgie van uiterst belang vinden. Dokter Apers merkt op dat de patiënten in deze de macht hebben. “Verzamelt u en bereik op die wijze de politiek”!

Tijdens het tweede gedeelte van de forumbijeenkomst waren de deelne-mers in de gelegenheid om vragen te stellen. Na enige aarzeling zijn er de

nodige vragen op de dames en heren afgevuurd. Op een plezierige, open, ontspannen manier is met elkaar van gedachten gewisseld. Na afsluiting van het officiële programma, is onder het genot van een hapje en een drankje informeel verder gepraat.

Voor de negende maal organiseerde WLS info een WLS informatie bijeenkomst. De behandelcentra voor gewicht verminderende operaties zien meer en meer het belang van een goed geïnformeerde patiënt.

wls-totaaldag2011

WLS Totaaldag

Door Judian UitenbroekFoto’s: Jolanda van der Ploeg

Stand van de Obesitas Vereniging met Wanda en LeoHoud de website van de Stichting WLS info in de gaten. Daarop hopen wij, in samenwerking met de sprekers, binnenkort de lezingen te plaatsen.

Bron???- datum???

Medisch specialisten openen websiteDEN HAAG - Bijna 30 wetenschappelijke vereni-

gingen van medisch specialisten en de Orde van

Medisch Specialisten openen woensdag een ge-

zamenlijke website. Op de site kwaliteitskoepel.nl

staan alle richtlijnen voor medische zorg vermeld.

Artsen worden bij de behandeling van patiënten

geacht zich aan deze richtlijnen te houden.

De site is voor iedereen toegankelijk, maar voor

veel mensen zullen de richtlijnen, vanwege de

medische termen, moeilijk te begrijpen zijn.

Rond november komen er per richtlijn samenvat-

tingen bij te staan in gewoon Nederlands, zo

hebben de initiatiefnemers laten weten.

MeewerkenVolgens de initiatiefnemers laten ze met de site

zien dat de artsen willen meewerken aan de open-

heid tussen dokter en patiënt. Het is de bedoeling

dat er in de toekomst nog meer informatie via de

site is op te zoeken. Dat kan de kwaliteit van het

werk van artsen verbeteren.

34 35

Info

besi

tas

- Z

omer

’11 In

fobesitas - Zom

er ’11

Fitness

Provincie Plaats Fitnesscentrum telefoon e-mail

Groningen Siddeburen Mobilé Wellness 0598-430706 [email protected]

Groningen Slochteren Fyiotherapie Slochteren 0598-421454 [email protected]

noord Holland Koog a/d Zaan Fitnesscentrum Unique 075-6315184 [email protected]

Utrecht Soest Fysiotherapie De Bundeling 035-6015896 [email protected]

Utrecht IJsselstein Health Club IJsselstein 030-6888673 [email protected]

Utrecht Utrecht Fysio Physics Croeselaan 030-2766648 [email protected]

Overijssel Enschede Fysiofit Enschede 053-4315044 [email protected]

Limburg Ysselsteyn Van Soest Fysiotherapie en Fitness 0478-541622 [email protected]

ZWeMMen

Provincie Dag Plaats Contactpersoon telefoon e-mail

Groningen DI Haren Miranda Veninga 0594-548099 [email protected]

DO Haren Carolien Lokken 050-3603336 [email protected]

Sappermeer Wil Lesman 0598-396785 [email protected]

Friesland DI Drachten Marion Bakker 0512-510976 [email protected]

DO Leeuwarden Evie Schoot 0517-419215 [email protected]

VR Sneek Anja Biemans 0515-420080 [email protected]

Overijssel WO Hengelo Janine Vet 074-2778789 [email protected]

Flevoland WO Almere Tilly Smidt [email protected]

Gelderland DI Ede Hennie Dekker [email protected]

WO Nijmegen Rene Thijssen 024-6452466 [email protected]

Ine van Dinther 0492-323288 [email protected]

DO Ede Jacqueline Swagers 0342-421540 [email protected]

VR Arnhem René Kok 0314-652552 [email protected]

Utrecht WO Utrecht Christel te Kolsté 030-2712764 [email protected]

n-Holland WO Cruquius Mary Bakker 023-5633380 [email protected]

Z-Holland DI Zwijndrecht Neeltje Wessels 078-6455879 [email protected]

DO Rijswijk Marian Stevens 06-48374231 [email protected]

n-Brabant MA Eindhoven* Patricia Kruizinga 06-13915585 [email protected]

DI/VR Tilburg Willy Ooms 013-5421656 [email protected]

Limburg DI Heel Mirjan Wijnands 0475-593684 [email protected]

WO Echt Mia Ruiten 0475-542442 [email protected]

DO Horn** José Bex 0475-592807 [email protected]

*Nieuw! Start bij voldoende aanmeldingen. **NB: Horn is een combigroep zwemmen/fitness.

Werk aan De WanDeL

Provincie Plaats Contactpersoon telefoon e-mail

Utrecht Driebergen Henk van den Brink 030-6376555 [email protected]

06-10403867

Friesland Noord-Oost Friesland Reina Hes, Stichting Welzijn Dongeradeel 0519-292223 [email protected]

Sportkalender