ZICHT OP ‘16 JAARVERSLAG 2016

ZICHT O

P ‘16 JAARVERSLAG 2016

BNNVARA.NL

INHOUDSOPGAVEBestuursverslag

1. Verslag directie 2

2. Ledenvertegenwoordiging BNN, VARA en BNN-VARA 12

3. Raad van Toezicht 13

4. Media 17

5. Marketing, exploitatie en communicatie 23

6. Bedrijfsvoering 25

7. Financieel verslag 33 Bedrijfsvoeringsverklaring 38 Jaarrekening 40 Overige gegevens 84 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant 85

Bijlagen:1. Overzicht media-aanbod 20162. Overzicht nevenactiviteiten 20163. Overzicht verenigingsactiviteiten 20164. Klanttevredenheid BNN en VARA5. Klanttevredenheid VARAgids6. Overzichtprijzen7. Samenwerkingspartijen8. Organogram, samenstelling bestuur en Raad van Toezicht9. Gelieerde stichtingen

3

1.2 MISSIE BNN-VARABNN-VARAiseenonafhankelijke,maatschappelijkbetrokkenenvooruitstrevende publieke omroep, die naast een breed, ook eenspecifiekjongpubliekwilbereiken.Menselijkewaardigheid,gelijkwaardigheidensocialerechtvaardigheidzijndaarbijrichtinggevend.

BNN-VARAwilinformeren,raken,amuserenenaanhetdenkenzettenmetprofessioneelgemaakteprogramma'sdiegetuigenvan betrokkenheid, een kritische opstelling, originaliteit, vernieuwingsdrang,lefenhumor.

Wijzijneenmediaorganisatiediedegrenzenblijftopzoeken,die ertoe doet, die impact genereert en die de samenleving vannieuweimpulsenblijftvoorzien.Eenomroepdiemiddenin de samenleving staat en op verschillende manieren in die maatschappijverankerdis.Allereerstdoorprogramma’s,maarookdoorsamenwerkingsverbandenmetmaatschappelijkepartners te zoeken en op verschillende plekken in de samenleving daadwerkelijkaanwezigtezijn.

1.3 BNN-VARA ALS MAATSCHAPPELIJK RELEVANTE MEDIAORGANISATIE

Omroepvereniging BNN-VARA is een vereniging die op grond vanartikel2.24vandeMediawetzichuitsluitendofhoofdzakelijkten doel stelt ter uitvoering van de publieke mediaopdracht op landelijkniveaumedia-aanbodteverzorgenenalleactiviteitenteverrichtendienodigzijnomdaarmeeeenpublieketaakvanalgemeen nut te vervullen. BNN-VARA richt zich in het media-aanbod op de bevrediging van in de samenleving levende maatschappelijke,cultureleofgodsdienstigedanwelgeestelijkebehoeftenengeefthaarledenopdemocratischaanvaardbarewijzeinvloedophetbeleid.Inhaarbeleidsplan,alsonderdeelvandeerkenningsaanvraagvoordeperiode2016–2020heeftBNN-VARA haar voorgenomen beleid ten aanzien van het media-aanbod vastgelegd. Naast het verzorgen van media-aanbod onderneemt BNN-VARA nevenactiviteiten als bedoeld in artikel 2.132 van de Mediawet en verenigingsactiviteiten, als bedoeld in artikel 2.136 van de Mediawet.

BNN-VARAiseenmaatschappelijkbetrokkenmediaorganisatie,methetgezichtnaardemaatschappij.Geïnspireerddooronzeachterban, maar ook door wat daarbuiten gebeurt. Gedreven vanuitonzemissie,vanbetekenisvoordesamenleving.Wijwillenertoedoen,doorhetjaarheen.Hetmaatschappelijkeenpubliekedebatbeïnvloeden.Wezoekenonzeachterbanopenzijninhetlandaanwezigomvanuitdemaatschappijtehorenwaterspeelt

BESTUURSVERSLAG

1.VERSLAG DIRECTIE1.1 VOORWOORDBNN-VARAontdekt,vernieuwt,vermaakt,verkent,durft,graptenraakt.Inditbestuursverslagblikkenweterugophetjaar2016.Eenjaarwaarinwealdieeigenschappenmaximaalhebbenwillen en moeten aanspreken. Met de toegenomen nationale en internationalespanningenwordtonzeverantwoordelijkheid(nog)groter en het werk vaak lastiger.

Wantwezijnwiewezijn.Gepassioneerdemakersmetopvattingen,die zaken aan het licht willen brengen en willen verbeteren. Die daarvoornietteonderschattenrisico’swillennemen.Diejewilleninspireren, laten lachen en laten ontspannen. Steeds weer zoekend naarnieuwevormen.Omblijvendoptevallenenbetekenisvoltekunnenzijn.Endatwarenwezekerookin2016.

We vertellen verhalen waarvan we vinden dat ze verteld moeten worden.Onderwelkeomstandighedendanook.Enmetwelkeconsequentiesook.Enwewillenookdatdieverhalen‘doorrollen’.ZozeiSinanCanvorigjaarzotreffend,netnadelaatsteuitzendingvanzijnmetThomasBlomgemaaktetweeluikoverdebetekenisvan de aanwezigheid van het Nederlandse leger in Aghanistan. Dat het wordt opgepikt. Dat het tot verandering, beter nog, verbetering leidt. Dat die levensbedreigende hinderlaag tussen Tarin Kowt en Chora tenminste nog érgens goed voor is geweest.

EnmetdiezelfdeovertuigingreisdeFloortjeDessingafnaarSyrië. Omdat ze vond dat ze moest laten zien dat de mensen in Syriëbovenalookmensenzijn.Zoalswijallen.Ennietzomaarvluchtelingen.Daarbijderisico’svandezereisaccepterend.

Zoals gezegd, gepassioneerde makers met opvattingen. Gedreven door de waardes waar BNN-VARA voor staat. Wat ons onderscheid, van welke andere omroep dan ook.

Inonsjaaroverzicht2016datweeindjanuarihebbengepresenteerd,hebbenwijonzebijdrageaandeNederlandsepubliekeomroepsamengevatenstilgestaanbijwatdeenergievandemakersvanBNN-VARAonslandin2016allemaalheeftgebracht.

Gerard TimmerVoorzitter/Algemeen Directeur BNN-VARA

2

4 5

talentontwikkeling,hetmaatschappelijkdebat,dearbeidsmarktofsportparticipatie.Enzokunnenwenogwelevendoorgaan…

Watonsbetreftwordthethoogtijddatdiemaatschappelijkeeneconomischewaardevandepubliekeomroephetleidendmotiefwordt.Datpolitiekenbeleidsmakersnadenkenoverdefunctiediedepubliekeomroepvooreenlandheeft.Wemoetendepubliekeomroep niet alleen beschouwen op haar netten, zenders en programma’s,maaropdefunctiediedezevooronslandhebben.De publieke omroep als middel, niet als doel. De publieke omroep zalinstaatmoetenwordengesteldhaarmaatschappelijkeeneconomische waarde maximaal waar te maken, om te verbinden, te inspireren, de macht te controleren en het venster op de wereld te bieden. Op radio, op tv, maar bovenal, en meer en meer, online.

1.5 BNN-VARA ALS ONDERDEEL VAN HET PUBLIEKE MEDIABESTEL

MEDIAWETHeel2016isgewerktaandeherzieningvandeMediawet.Begin2016 is het door de Tweede Kamer aangenomen wetsvoorstel behandeldindeEersteKamer.Belangrijkeonderdelenvanditwetsvoorstelwarenhetwijzigenvandetaakopdrachtvandepublieke omroep door het schrappen van verstrooiing uit de Mediawet, het uitbreiden van de bevoegdheden van de NPO en demogelijkheidvoorexternenomzichmetprogrammavoorstellenrechtstreeks te wenden tot de NPO. Dit wetsvoorstel leidde in 2015 al tot discussie in de Tweede Kamer, maar in 2016 liet de EersteKamerzicheruitermatekritischoveruit.Aanpassingenop het gebied van de programmatische autonomie van de omroepen versus de sturende rol van de NPO, een veranderende derolvandeMinisterbijdebenoemingenvanhetbestuurvan de NPO en de werving van leden van de RvT van de NPO en procedureregels over transparantie van de kosten van de programmeringblekennodigomdeEersteKamerteovertuigenintestemmenmetdewet.EennietvaakgezieneoplossingwerdgekozeninhetaannemenvandeMediawetdoordeEersteKamer,met de aantekening dat deze pas in werking zou treden als een nieuwewijzigingervandoordeTweedeénEersteKamerzouzijnaangenomen.

DeNPOendeomroepenzijninditwetgevingstrajectsamenopgetrokken.Weliswaarverschildenwijoponderdelenvanmeningmetelkaar,maareengezamenlijkebriefvandeNPOendemeerderheidvandeomroepenaandeEersteKamereindfebruari2016heefteenbelangrijkerolgespeeldindewijzigingendiealsnogindeMediawetzijnopgenomenendieertoeleidden

enleeftendaaronsmedia-aanbodopterichten.Enwewerkenmetveelmaatschappelijkepartnerssamen;somsinstitutioneel,somsalleenvooreenconcreetprogramma.Wijoriënterenonsopmaatschappelijkepartnersdievanwegeraakvlakkenmetdeinhoudenthema’sinteressantvooronszijnommeesamentewerkenenvice versa.

1.4 ONZE VISIE OP DE PUBLIEKE OMROEPOp 22 november 2016 presenteerde BNN een thema-avond over anorexia. De door Jessica Valerius gemaakte documentaire Emma Wil Leven en het gesprek daarna maakte de sociale tongen los. Tussendeveletweets,waarinkijkerstoondendatzewarengeraaktenaanhetdenkengezet,vieldetweetvan@laurapolderop.Zijberichtte:“Deze#docuwastopicinm’n#mboklasgister..raaktevelestudenten#emmawillevendank@OmroepBNN.”Innoggeen140tekensmaaktezeduidelijkhoeveelimpactditprogrammahadbinnendedoelgroep.Uitrepresentatiefeigenonderzoekwetenweinmiddelsookdat75%vandekijkersmeerbegripheeftgekregenvooranorexiapatiëntendankzijEmma Wil Leven. Endatiszomaareenvoorbeeld.Erisveelenveelmeergebeurd.Uitzendingen van Zembla, Rambam, Kassa, #BOOS en Onze Missie in AfghanistanleiddentotKamervragen.64%vandekijkerskijktmeteenanderoognaarvluchtelingendankzijFloortje Terug Naar Syrië.HetprogrammaKlonen: Wens of Waanzin bracht het debat overklonenstevigopgangen74%vandekijkersiszichdankzijGroenLichtbewustergewordenvanhoehij/zijkanbijdragenaaneenbetermilieu.HetpleidooivanJanTerlouw,naaraanleidingvanzijnzorgenindesamenleving,inDWDD werd massaal bekeken en onlinegedeeldendepostersvande#GEENHOOFD-campagnevan BNN over sexting werden massaal door scholen opgevraagd.

HetiszomaareengreepuitdeimpactvanhetprogrammapakketvanBNN-VARAinhetjaar2016.Impactdiewehebbenkunnenmeten.Impactdiewenastreven.Alshetevenkanmetelkprogramma, iedere uiting, op radio, televisie, print en digitaal. Maar veelkunnenwenietmetenomdathet‘onderderadar’gebeurt.ZohoordenweonlangsbijtoevalvaniemanduithetonderwijsdatdeafleveringvanKassa over een maand leven zonder smartphone is opgenomen in het lesmateriaal.

Deinvloedvanonzeprogramma’sreiktdusveelverderdandatene uitzendmoment. Dát is de échte waarde van publieke omroep. OfinslechtNederlands:datissocialreturnoninvestment.

Endanhebbenwehetnognieteensoverhoewesamenwerkenmet de wetenschap, kunst en cultuur, met de creatieve industrie en hetonderwijs.Endewaardeenbetekenisdiewerealiserenvoor

6 7

1.6 ONTWIKKELINGEN MEDIALANDSCHAPHetmedialandschapverandertinhoogtempo.Ontwikkelingvandetechniek,afzonderlijkeuitspeelplatformsenhetgebruikdaarvangaanrazendsnel.Hetisniettevoorspellenhoedepubliekeomroep,danweldetechniek,danweldeuitspeelplatforms,danweldemediaconsumptiezichin2021(hetbeginvandevolgendeconcessieperiode)zalhebbenontwikkeld.Hetverledenheeftuitgewezendatdeontwikkelingensnel(kunnen)gaan.DeiPhoneisbijvoorbeeldpasin2007geïntroduceerdenheeftvervolgenshele industrieën ontwricht.

Externemediapartijendienenzichingrotegetaleaan.Datbiedtkansen(Instagram,Twitter,Facebook,YouTubeetc.),maarookbedreigingen(Netflix,datzelfdeYouTube,etc.).OnzeconcurrenteninditmedialandschapzijncommerciëleomroepenalsRTLenSBS,maarookpartijenalsNetflixenVideoland.Inditkrachtenveldzal de publieke omroep snel stappen moeten zetten om onze contentgoed,snelenoptimaalbijonzekijker/gebruikertekrijgen.In2016isdeNPO,inoverlegmetdeomroepen,gestartmetdedoorontwikkelingvannpo.nl.Introductiewordtverwachtin de 2ehelftvan2017.Alshetpubliekonsnietlangerweettevinden,kunnenwijonzefunctievoordesamenlevingnietlangervervullen.Danzullenwijnietlangerdeimpacthebbendiewijnuhebben.Daaromzoekenwij,hoewelwijopditmomentnietzelfdedistributie van onze content op ons mogen nemen, naar creatieve wegenomviaanderekanalendezecontentbijonzekijkersengebruikerstekrijgen.Ditheeftin2016ondermeergeresulteerdindestartvandeYouTube-kanalen#BOOS en Drugslab. Net zoals datwedataljarenmet101BARZopYouTubedoen.Nietvanuitburgerlijkeongehoorzaamheid,maarvanuitdeovertuigingdatwedaarmoetenzijnwaaronspubliek(ook)zit.Vanuitdewaarnemingdatnpo.nlbelangrijkis,maarnietvoldoende.Envanuitdenoodzaakomalsmediaorganisatieteblijvenlerendíeeigencontentteontwikkelendieiederspecifiekplatformvraagt.Zonderdeze strategie zullen, naar onze overtuiging, de publieke omroep en de publieke contentproductie verworden tot een reservaat.

1.7 KERNTHEMA’S BNN-VARAInspelendopbovenstaandeontwikkelingenhebbenwijin2016,metalsuitgangspuntwiewe(willen)zijn,énbinnendegrenzendieookhorenbijdepubliekeomroep,5kernthema’sgeformuleerddie we in 2017 willen én moeten uitrollen willen we onze positie als maatschappelijkrelevantemediaorganisatieindetoekomstwaarkunnenmaken.Hetzijnkernthema’sdievaninvloedzijnophoewijonzeorganisatieinrichten,maarookopdewijzewaaropwijnaarbuiten treden.

datduidelijkheidisontstaanoverdeprogrammatischeautonomievan de omroepen en over de mate van detail waarin de Kamer inzage kan vragen in de kosten van de programmering. Dit laatste iseveneensvanbelangomdeonafhankelijkheidvandepubliekeomroep ook in de toekomst te kunnen waarborgen.

AANLOOP VERKIEZINGENIn2016hebbendepolitiekepartijenhunverkiezingsprogrammagepresenteerd.Inaanloopnaarhetopstellenhiervanhebbende publieke omroepen met hen gesprekken gevoerd om het belangvaneenonafhankelijkepubliekeomroependedaarvoorbenodigde middelen onder de aandacht te brengen en te pleiten voor ruimte voor innovatie en ontwikkeling van talentvolle programmamakers. De belemmeringen met betrekking tot onze aanwezigheid online en op de sociale media moeten hoognodig wordenopgehevenwillenwijonspubliekookindetoekomstkunnenblijvenbereiken.Ookinaanloopnaardeverkiezingenenbijdeformatievanhetkabinetin2017zullenwijhetbelangvaneenonafhankelijke,pluriformeentoegankelijkepubliekeomroepblijvenbenadrukken.

NPO EN OMROEPENIn2016isveeldiscussiegevoerdoveronzeaanwezigheidopsocialenplatformenvanderden.BNN-VARApleitvoormeerruimteopdeze terreinen omdat daar onze doelgroep zit en we onze missie alleenkunnenrealiserenalsweinstaatzijnomdievoldoendetebereiken.DeNPOstuurtwatonsbetreftnogteveelvanuitdeoudelineaireplatformenradioentelevisie,waardoorkansenenmogelijkhedenonlineonvoldoendewordenbenut.Dezediscussieheeftonsertoeaangezetin2016eentweetalbezwaarschrifteninte dienen tegen besluiten van de NPO die ons beperken in onze mogelijkhedenonspubliektebereiken,tebindenenermeeteinteracteren.Debehandelingvandezebezwaarschriftenwastentijdevanhetopstellenvanditverslagnognietafgerond.

MetdewijzigingvandeMediawetheeftdeNPOin2016eenaantalreglementenenbeleidslijnenmoetenaanpassenenopstellen.Onderwerp van gesprek tussen de NPO en de omroepen in dat kaderwarendewijzevanopenstellingvanhetbestelwaarbijookexternepartijenzichrechtstreekstotdeNPOkunnenwendenmetprogrammavoorstellen,deaanstellingenwerkwijzevangenrecoördinatoren en de vraag hoe de NPO invulling gaat geven aan de taak doelmatigheid te realiseren. Deze gesprekken zullen in 2017 worden voortgezet.

8 9

Wezijnin2016daaromookgestartmethetinkaartbrengenvande inrichting van onze databases en van de communicatievormen diewegebruikeninhetcontactmetonzeachterban(ledenenpubliek).Doeldaarvanisdiecommunicatiein2017verderteoptimaliseren.

ALTERNATIEVE INKOMSTENDat de publieke omroep moet zoeken naar alternatieve inkomsten is ingegeven door de bezuinigingen op de publieke omroep in de afgelopenjarenenhetonderzoekvanBCGdatdemogelijkhedenvooralternatieveinkomsteninkaartheeftgebracht.DitleidtookbijBNN-VARA tot de ontwikkeling van nieuwe initiatieven om naast de (teruglopende)inkomstenuitdeVARAgids,tezoekennaarnieuweinkomstenbronnen.In2016hebbenwijdemogelijkhedenvanalternatieveinkomstengeïnventariseerdengekekenofdehuidigeorganisatie daar voldoende voor is ingericht. Dit onderzoek zal in 2017eenvervolgkrijgen.

CULTUUROp1januari2014zijndeorganisatiesvanBNNenVARAgefuseerd.Eind2015zijnallemedewerkersnaeengrondigeverbouwinggehuisvestophetMediaparkeninmiddelsheeftiedereenzijnplekgevonden.Hetgevoel is goed, maar we vinden hetbelangrijkomooktemetenhoeweervoorstaan.Inhoeverredoorleven onze medewerkers de waardes waar BNN-VARA voor staat? Bieden ze voor de makers voldoende handvatten om dagelijksdevertalingtemakennaarhunprogramma’s?In2016heeftdaaromeenmedewerkersonderzoekplaatsgevonden.Deresultatenvanhetonderzoekzijnbegin2017bekendenzullenin het eerste kwartaal van 2017 met de medewerkers worden gedeeld. Ook zullen dan vervolgacties worden uitgezet.

DIVERSITEITBNN-VARAwilverhalenvertellenoverdewereldvannu.Eenspiegelzijnvan,eneenvensterzijnopdewereld.Wijzijnervanovertuigd dat we die verhalen alleen kunnen vertellen en dat we het publiek van diverse achtergronden alleen kunnen bereiken alswediewereldrepresenterenenreflecterenopenachterdeschermen. Kortom:BNN-VARAbehoorteenafspiegelingvandesamenlevingtezijn.Kwaliteitisleidend;diversiteitisdaartoeeenmiddelendaarom een kernthema.

Bijdewervingenselectie,bijdeBNN-VARAAcademyenviascouting,hebbenweextrageletopveelbelovendtalent.Wijhebben er voor gekozen deze talenten voor de periode van een halfjaarbovenformatiefbijeenpassendprogrammaaante

MERKENSTRATEGIEIn2016hebbenwijmetonzeRaadvanToezichtendeLedenvertegenwoordiging gesproken over onze huidige merkenstrategie, over de kansen en bedreigingen die deze strategiemetzichmeebrengt,overofwijonsverhaalvoldoendenaarbuitentoevertellenenofdatditbeterofanderskanenmoet.Wijhebbenmetelkaarbesprokendathetvangrootbelangisdatwijinstaatzijnonszelfzosterkmogelijkteorganiserenentepositioneren.Zodatonspubliekookovervijfjaarnaarhetbeste, mooiste en meest impactvolle media-aanbod van BNN-VARAzalzoekenenkijken.Daarommoetenwijconnectedzijnenblijvenmetonspubliek.Onzeconclusieisdatditalleenkanalswijbinnendemerkdruktedieerinhetmedialandschapheerstzichtbaarenvindbaarzijn.Enwijzullenonzeprogrammamerkenmeermoetenwetenteverbindenaanonzeomroep.In2016hebbenwijonderzochtwelkestappennodigzijnomonzeambitiealsmaatschappelijkrelevantemediaorganisatie,binnenhetveranderendemedialandschap,terealiseren.Wijverwachtendittrajectin2017afteronden.

INTEGRALE CONTENTSTRATEGIEHetveranderendemediagebruikbetekentdatersteedsmeertijdbesteedwordtopandereplatformsdantraditioneleradioentelevisie.Hetgaatdanomhetgebruikvansocialmedia,YouTube,VOD,Netflix,mobieletc.Wijzijnactiefopallebeschikbaremediaplatformsomdathetonzeambitieisomdaartezijnwaarons publiek is. We willen niet alleen zenden, maar ook interacteren met ons publiek, niet alleen een massapubliek bereiken, maar ook individuele relaties aangaan door middel van nieuwe vormen diepassenbijhetnieuweofspecifiekemediagebruik.Daaromzijnwein2016interngestartmethetbijelkaarbrengenvandenogrelatiefgescheidenwereldentelevisie,radioendigital.Wewillen naar een integrale, 360 graden aanpak op én achter de schermen omdat het onze ambitie is om met onze merken sterker encontinuaanwezigtezijn.In2016zijnwegestartmeteenaantalpilotprojecten.Deervaringendaaruitzullenwein2017inzettenvoor de verdere uitrol van deze strategie.

VAN TRANSACTIE NAAR RELATIEIn2016zijnwegestartmeteenonderzoeknaarnieuwemogelijkhedenvanbindingnaasthettraditionelelidmaatschap.Mensenzijnnietlangervanzelfsprekendlidvaneenvereniging,maarvoelenzichwél(enopvelerleimanieren)verbondenmeteenorganisatie als BNN-VARA. De potentie die de nieuwe vormen van verbondenheid kunnen bieden, benutten we nog onvoldoende. Hetrechtstreekskunnencommunicerenmetjeachterban,leden,vrienden,kijkersengebruikersisdaarbijcruciaal.

10 11

jaar)endedaarmeegepaardgaandeonzekerheidvoordeomzet.Geblekenisdatdegewijzigdeintekensystematieknietheeftgeleidtotgrotewijzigingenindeomzet.Wijverwachtendaaromnietdatdezesystematiekvaninvloedzalzijnopdeomzetin2017.Welschattenwijindatdehiernagenoemdeontwikkelingenvaninvloedzullenzijnophoewijonsin2017zullenenkunnenontwikkelenalsmaatschappelijkrelevantemediaorganisatie.

Hetveranderendemediagedrag,degewijzigdeMediawetendeverkiezingeninmaart2017zullenvaninvloedzijnopdedoorontwikkelingvanBNN-VARAtotmaatschappelijkrelevantemediaorganisatie.Willenwijonzedoelgroepenookkomendejarenkunnenblijvenbereiken,ishetvangrootbelangdatwijdáárzijnwaaronspubliekisendatwijsamenmetdeNPOerinslagen van het vernieuwde NPO.nl een succes te maken. Dit vraagt vanonsendeNPOdatwijflexibeleninnovatiefomgaanmetgewijzigdeomstandigheden,zowelingedragalsmetbetrekkingtotdetechniek.Omdittekunnenbereikenzijnwijin2016gestartmethetexperimenterenopplatformenvanderden,hebbenwebijgedragenaandevisievorminginzakeNPO.nlenstomenwijonzeorganisatieklaaromnietlangerindeoudeplatformenradioentelevisietedenken,maarmultimediaformatsteontwikkelen.Eenenander zal verder worden uitgerold in 2017.

DewijzigingvandeMediawetiseind2016inwerkinggetreden.In2017zalblijkenopwelkewijzeexternepartijentoegangkrijgentothetpubliekebestelenhoewijalsomroependaarbijbetrokkenworden.Wijzullenteallentijdeverantwoordelijkheidmoeten kunnen dragen voor de vorm en inhoud van ons media-aanbod,ookwanneerdatsamenmeteenexternepartijwordtgeproduceerd.Opditmomentproducerenwijveelcontentinhuis,maarwijzijnookgewendomsamenmetbuitenproducentenmedia-aanbodteontwikkelendataansluitbijonzemissieenwaarden.Wijverwachtendatwijeenaantrekkelijkemediapartnerzijnenblijvenvoorexternendiezichmetprogrammavoorstellentot de NPO wenden en zien daarmee ook nieuwe kansen, mits dezevoorstellenaansluitenbijdemissieenwaardenvanBNN-VARA.

De uitslag van de verkiezingen in maart 2017 zou van grote invloedkunnenzijnopdepubliekeomroep.DeVVDheeftreedseenextrabezuinigingvan300miljoeneuroaangekondigdenookanderepartijenzieneenandererolvoordepubliekeomroepdandehuidige.Ondanksdezeonzekerheidblijvenwijonsinzetten voor een volwaardige positie binnen het publieke bestel, waarin we willen samenwerken met andere publieke omroepen, onafhankelijkeproducentenenanderepartijen.

stellen met de inspanningsverplichting hen na die 6 maanden indeformatieoptenemen.Opdezewijzehebbenwein2016zestalentenkunnenscouteneneenfunctiekunnenbieden.Drievanhenzijninmiddelsopgenomenindereguliereformatie.In 2016 hadden 11 van de 180 nieuwe medewerkers in 2016 een biculturele achtergrond.

Wel vinden we dat de BNN-VARA Academy meer talent met een andere culturele achtergrond moet opleveren. Voor de eerste Talentday onder de vlag van de Academy meldde talent met een andere culturele achtergrond zich wel aan voor de rolvanpresentator,maarveelmindervooranderefunctiesbijbijvoorbeelddigitalenvoorjournalistiekeplekken.OokhebbenwehelaasgeconstateerddatbijdeAcademyDays,delaatsteselectierondevoordedefinitievekeuze,verhoudingsgewijs‘weinig’diversiteitoverwas.In2017zullenwemaatregelennemenom deze verhouding op te schroeven. Ondermeer door meer tewervendaarwaardedoelgroepzit(Youtube,Barz),doorhetinzetten van ambassadeurs in de campagne, door allianties aan tegaanmetstrategischepartners(bijvoorbeeldFunX),maarookdoorindelaatsteselectieronde(TalentdayenAcademyDays)nog meer de nadruk te leggen op het belang van het werven van multicultureel talent.

Ookophetschermenachterdemicrofoonhebbenwein2016stappen gezet. De samenstelling van ons presentatorenbestand ismeerdiversdaneenpaarjaarterugenookbijonzedagelijksetalkshowszijndegastenaantafeleenbetereafspiegelingvandesamenleving;datgeldtzowelvoorculturelediversiteitalsvoorgenderdiversiteit. Deze trend willen we in 2017 voortzetten.

Diversiteit impliceert ook een betere verdeling van man en vrouwopénachterhetscherm.HetfeitdatClaudiadeBreij,alseerstevrouwelijkecabaretier,opzeersuccesvollewijze,deOudejaarsconferenceheeftverzorgdisinditkaderzekerhetvermelden waard.

1.8 TOEKOMSTInhetjaarverslag2015gavenweaanin2016onzeorganisatiefilosofieopnieuwtegenhetlichttezullenhoudenenmet onze Raad van Toezicht te zullen bespreken. Deze evaluatie en beschouwingopdetoekomstheeftgeresulteerdinhetbenoemenvandeonderpunt1.7vermeldekernthema’sdiein2017verderuitgerold zullen worden.

Inhetjaarverslag2015benoemdenwijookderisico’smetbetrekkingtotdegewijzigdeintekensystematiek(5momententer

12 13

VARAenderechtspersonenBNNenVARA(vertegenwoordigddoordebesturenvanBNNenVARA).

In2016isdeLedenvergaderingBNN-VARAvijfkeerplenairbijeengekomen.Inaprilzijnhetjaarverslagendejaarrekening2015vastgesteldenisondermeergesprokenoverdehoofdlijnenvanhetprogrammabeleidenoverloyaliteit.Inmeienjuniisuitgebreidgesproken over de merkenstrategie en over het nieuwe verhaal datdaarbijhoort.Dezesessieszijnvoorbereidmeteenwerkgroepbestaande uit 3 BNN- en 3 VARA-vertegenwoordigers, aangevuld metdebesturenvanBNNenVARA.OokdeRvTBNN-VARAisbijdeze sessies betrokken geweest.

Inhetnajaarvan2016hebbendevoorjaarsvergaderingeneenvervolggekregenineengezamenlijkebijeenkomstvandeLedenraad BNN en de Verenigingsraad VARA, waar het bestuur vanBNN-VARAhetgezamenlijkeverhaalendedaarbijbehorendemerkenstrategieheefttoegelicht.Inoktober2016ishieroverdoor de Ledenvergadering BNN-VARA een besluit genomen, datin2017zalwordengeïmplementeerd.Innovember2016zijnhetjaarplanendebegroting2017vooradviesvoorgelegden vervolgens in december door het bestuur vastgesteld, na goedkeuring door de RvT BNN-VARA.

3.VERSLAG RAAD VAN TOEZICHT BNN-VARA(Dithoofdstukistotstandgekomenonderverantwoordelijkheid vandeRvT)

In2016wasdeRaadvanToezichtalsvolgtsamengesteld:•WandavanKerkvoorden(voorzitter)•FerryHouterman(tot1juli2016)• Ruud Koole• David Lauwen•GemmieHermens

DeRaadvanToezichtheeftin2016zevenkeerplenairvergaderd.Daarbijisgeenderledenfrequentafweziggeweest.

DeWerkgeverschapscommissieheeftbegin2017beoordelings-gesprekkengevoerdmetdedriebestuursleden.Daarbijishet

2.VERSLAG LEDEN VERTEGEN-WOORDIGING BNN, VARA EN BNN-VARA2.1 VERENIGING BNNDe vereniging BNN kent een gekozen Ledenraad. Ruim 20 enthousiastejongerenzettenzichinvoorBNNenzittenomtafelmet het BNN-VARA bestuur en programmamakers om met elkaar te sprekenoverhetprogrammabeleid,overdevraaghoejongerentebereikenenoverdebijdragevanhetmedia-aanbodvanBNN-VARAaanhetrealiserenvandeBNN-missie.Ditjaartraden11nieuweledentoetotdeLedenraadBNN.VanuitdeLedenraadzijn13leden(plushetbestuur)afgevaardigdnaardeLedenvergaderingBNN-VARA.DeLedenraadBNNkwamin2016vijfkeerplenairbijelkaar.Erismetelkaargesprokenoverloyaliteit,demerkenstrategie,hetbereikenvanjongeren,hetjaarplanendebegroting,hetjaarverslagendejaarrekening.HetbestuurwordtgevormddoorZakariaTaouss(voorzitter)enMariëllevanKesteren(penningmeester).DeactiviteitendieBNN-VARAorganiseerdevoordeledenBNNzijnterugtevindeninbijlage3.

2.2 VERENIGING VARADe vereniging VARA kent een door de leden gekozen Verenigings-raad die bestaat uit 25 tot 30 VARA-leden die zich inzetten voor devereniging.Inverschillendebijeenkomstenpratenzijmeten fungerenzealsklankbordvoorhetBNN-VARAbestuurende programmamakers.Hetgaatdanoverondermeeroverhet programmabeleid, over het VARA-merk en de VARA-missie, over ledenbindingenoverdeVARAgids.Ookwarenzijbetrokkenbijhetopstellenvandegroteledenenquêtedieinhetnajaarplaatsvond.BestuurderNatasjadeVriesmaakteplaatsvoorMarianneWitvoet.SamenmetJosBrand,voorzitter,vormtzijhetbestuurvandeVARA.VanuitdeVARA-Verenigingsraadzijn15leden(plushetbestuur)afgevaardigdnaardeLedenvergaderingBNN-VARA.DeVARA- Verenigingsraadkwamin2016vijfkeerplenairbijelkaar.Erismetelkaar gesproken over loyaliteit, de merkenstrategie, de rol van de VR als vertegenwoordiging van de leden, het realiseren van de missie, hetjaarplanendebegroting,hetjaarverslagendejaarrekening.

2.3 VERENIGING BNN-VARADeverenigingBNN-VARAkent30leden:13afgevaardigdenvanuitdeLedenraadBNN,15afgevaardigdenvanuitdeVerenigingsraad

14 15

AandeadviesroltenbehoevevandeLedenvergaderinggeeftdeRaadvanToezicht,behalvemetschriftelijkeadviezeneneventuelemondelingetoelichtingdaarop,medeinvullingdooractiefteparticiperen in de vergaderingen van de Ledenvergadering.

DeRaadvanToezichtfunctioneerttevensalsadviseurenklankbordvoor het Bestuur, met dien verstande dat dit de toezichthoudende taaknietbelemmert.DeRaadvanToezichtoefentdezetaakuittijdensderegulierevergaderingenenmetnametijdensthema-enstrategiesessies.

DeRaadvanToezichtwerktmetcommissiesdieuitzijnmiddenwordenbenoemdendiezowelstructureelalstijdelijkkunnenzijn.Structurelecommissieszijneropditmomenttenbehoevevanhetwerkgeverschap(deWerkgeverschapscommissie)endefinanciëlecontrole(deAuditCommissie).In2016wasookeentijdelijkecommissie, te weten een werving- en selectiecommissie voor nieuweledenRaadvanToezicht,actief.

DeRaadvanToezichtlegtexterneverantwoordingoverzijnhandelenafdoormiddelvanditjaarverslag.Inditverslagwordtbericht over de aandachtspunten van de Raad van Toezicht in hetverslagjaar,overdewijzewaaropinhoudisgegevenaanhettoezichtopdebedrijfsvoeringendestrategie,enoverdewijzewaarop advies is gegeven aan de Ledenvergadering. Ook wordt de samenstelling van de Raad van Toezicht vermeld. GOEDKEUREN BESLUITEN BESTUUR OvereenkomstigdestatutenheeftdeRaadvanToezichtin2016haar goedkeuring verleend aan de hiernavolgende besluiten van hetbestuur:• Begroting(12december2016)

ADVISERING BESTUUR DeRaadvanToezichtheeftinhaarrolalsadviseurmethetbestuurgesprokenover:• devoortgangvandefusie• de strategische koers van BNN-VARA• de merkenstrategie• hetwetsvoorsteltotwijzigingvandeMediawet2008enhet

Concessiebeleidsplan• de ontwikkelingen in het medialandschap en de gevolgen voor

de koers van BNN-VARA• leden en loyaliteit• personeelsbeleid en talentontwikkeling.

functionerenvandeindividuelebestuursledenalsookhetwerkenals collegiaal bestuur geëvalueerd.

DeAuditCommissieisdriemaalbijeengeweestterbesprekingvandejaarrekening2015,debegroting2017endeinterimcontrole.Bijdebesprekingvandejaarrekeningendeinterimcontrolewasdeaccountant aanwezig.

DeledenvandeRvTzijnvoortsaanweziggeweestbijdeverschillende vergaderingen van de Ledenvergadering BNN-VARA endevoorbereidendecommissievergaderingen,alsookbijdebijeenkomstenvandewerkgroepuitdeLedenvergaderingBNN-VARAdiezichheeftgebogenoverdemerkenstrategie.

In2016naméénlidvandeRaadvanToezichtafscheid.FerryHoutermanisper1juli2016teruggetredenalslidvandeRaadvanToezichtBNN-VARA(endaarmeealslidvandeRaadvanToezichtBNN).IndezomerisgestartmethetactualiserenvanhetprofieleninhetnajaarisonderleidingvanBraunRecruitmentdeproceduretot werving van een nieuw lid Raad van Toezicht gestart. Deze wervingheeftindecember2016geleidtoteenvoordrachtaandeLedenvergadering,dieop12januari2017heeftgeleidtotdebenoeming van Patrick Alders als nieuw lid Raad van Toezicht.

DezelfevaluatievandeRaadvanToezichtisindeeerstehelftvan 2016 uitgevoerd met behulp van een externe deskundige, te wetenXandravanPraagvanX-partise.DeRaadvanToezichtheefthiervoorgekozenalsreflectievemomentopname,tweejaarnahetinstellen van het driekoppig collegiale bestuur en na personele wisselingenindeRaadvanToezicht.XandravanPraagheeftalleledenvandeRaadvanToezichtgeïnterviewd,alsookhetbestuur,waarnazijeenrapportheeftopgesteld.HetrapportendedaarinopgenomenaanbevelingenzijndoordeRaadvanToezichtinternbesproken en vervolgens teruggekoppeld aan het bestuur.

Hierondervolgteenmeeruitgebreidetoelichtingopdeachtergronden en activiteiten van de RvT.

TAKEN EN WERKWIJZE RAAD VAN TOEZICHT DeRaadvanToezichthoudtvanuitzijnzakelijk-professioneleexpertise toezicht op het beleid van het bestuur en op de algemenegangvanzakenbijdeomroepvereniging.TenbehoevevanhettoezichtopdebedrijfsvoeringbeoordeeltdeRaadvanToezichtviermaalperjaareenfinanciëlerapportagevanhetbestuurenagendeertenbespreekthijonderwerpendievanbelangzijnvoordecontinuïteitvandebedrijfsvoering.DeRaadvan Toezicht vervult ook de rol van werkgever van het bestuur en adviseert de Ledenvergadering dienaangaande.

16 17

FINANCIËN DeRaadvanToezichteninhetbijzonderdeAuditcommissiehebben tot taak het bestuur en de Ledenvergadering te adviseren overdebegroting,debegrotingsuitvoeringendejaarstukken.In2016heeftdeRaadvanToezichtgeadviseerdoverdejaarrekeningenvanBNN-VARA,BNNenVARAengoedkeuringverleend aan de begroting 2017.

ZITTINGSDUUR EN ROOSTER VAN AFTREDEN Leden RvT BNN-VARA 1e termijn 2e termijnWanda van Kerkvoorden 20-01-2018 20-01-2022Ruud Koole 01-01-2018 Geen herbenoemingGemmieHermens 01-01-2020 01-01-2024David Lauwen 01-05-2019 01-05-2023Patrick Alders 12-01-2021 12-01-2025

4.MEDIA4.1 HET JAAR 2016Begin2017presenteerdenwijonsjaaroverzichtDit was ’16.Indatoverzichtisopgenomenwaarwijvoorstaanenwaarwijtrotsopzijn.Hetkwantitatieveénkwalitatievejaaroverzichtmaaktintegraal onderdeel uit van ons bestuursverslag, maar ook in dit voorliggendedeelwillenwestilstaanbijhetmedia-aanbodvanBNN-VARA op radio, televisie en online.

Eenpaarwapenfeiten:• BNN-VARAverzorgdedemeestezendtijdvanalleledenomroepenopNPO1,2en3,namelijk29%

• Van alle ledenomroepen is BNN-VARA online de grootste en bereikenwij1.114.000Nederlandersperweek

• BNN-VARA maakte in 2016 354.339 minuten radio.

Wanneerwekijkennaardevertalingvanonzemissienaarspeerpuntengeeftdatonderstaandbeeld,onsrealiserenddatwenooitvolledigkunnenzijn.

4.2 INFORMATIE EN DEBATNaast onze hoogwaardige reguliere producties als Zembla, dat in 2016 de wereldpers wist te halen met de uitzending over kunstgras, en Pauw,waarvanhetfragmentvanHansTeeuwenoverdegrenzenvandegrapmaarliefst436.931isbekeken,warenwijin2016meerdanvoorgaandejareneenvensteropdewereld.

Met het bestuur is aan de hand van kwartaalrapportages gesprokenoverdefinanciënenbedrijfsvoeringvanBNN-VARA.Dezekwartaalrapportageszijnbesprokeninvergaderingeninjuni,oktoberendecember2016.Methetbestuurisgesprokenover de inrichting van die kwartaalrapportages en over het risicomanagement.EeneersterapportageoverrisicomanagementismetdeRaadbesprokeninoktober2016.In2017krijgtditeenvervolg.

FUNCTIONEREN BESTUUR JaarlijksbeoordeeltdeRaadvanToezichthetfunctionerenvanhetbestuur,waarbijdeWerkgeverschapscommissiedefunctioneringsgesprekkenvoorbereidtenbespreektmetdegehele Raad van Toezicht en vervolgens de gesprekken met de bestuursledenvoert.Degesprekkenzijnbegin2017methetbestuurgevoerd.Daarbijishetfunctionerenvandeindividuelebestuursleden alsook het werken als collegiaal bestuur geëvalueerd.

ADVISERING LEDENVERGADERING BNN-VARA DeRaadvanToezichtheeftdeLedenvergaderingBNN-VARAgeadviseerdoverdejaarrekeningenbegroting.TevensheeftdeRaad van Toezicht de Ledenvergadering BNN-VARA geadviseerd over de merkenstrategie.

AUDIT COMMISSIE DeAuditCommissiebestondin2016uitFerryHouterman(tot1juli2016)enDavidLauwen(voorzitter).DeAuditCommissieheeftzich–onderandere–beziggehoudenmet:• debesprekingmetdeaccountantvandejaarrekeningBNN-VARA(enBNNenVARA)

• de bespreking met de accountant van de interimcontrole (opdrachténbevindingen)

• de bespreking met het bestuur van de begroting• de bespreking met het bestuur over het risicomanagement.

WERKGEVERSCHAPSCOMMISSIE DeWerkgeverschapscommissiebestaatuitGemmieHermens(voorzitter),RuudKooleenWandavanKerkvoorden.DeWerkgeverschapscommissieheeftzich–onderandere–beziggehoudenmetdevoorbereidingvandezelfevaluatievandeRaadvanToezichtendefunctioneringsgesprekkenmethetbestuur.TevenszijnbinnendeWerkgeverschapscommissieonderwerpenals personeelsbeleid en talentontwikkeling, medezeggenschap en beloningsstructuur besproken c.q. voorbereid ter bespreking in de vergaderingen van de Raad van Toezicht.

18 19

van de Red Dot Design Award, maar ook met het uitzenden van een vogelconcert, waarvoor Vroege Vogels een Gouden Roos won. Vroege Vogelsheeftookeenvriendenprogrammauitgeroldwaarbijhetpubliekkandeelnemenaanactiviteiten.Groen Lichtiseenrelatiefnieuwprogrammawaarinduurzaamheidcentraalstaat.Hetheeftervoorgezorgddat74%vandekijkerszichmeerbewustisvanhoezijkunnenbijdragenaaneenbetermilieu.Endeactie#IKWILGROENLICHTheeftertoegeleiddat193huishoudens en allebedrijvenophetMediaparkzijnovergestaptop groene stroom.

4.5 HUMAN INTEREST2016heeftvooronzehumaninterest-titelsinhettekengestaanvan het ontwikkelen van sterke concepten die ook op non-lineaire platformsonzeboodschapuitdragen.Maarookhetuitbouwenvanonzesterkemerkenkregenin2016veelaandacht.Hoogtepuntwas de Gouden Televizier Ring voor Floortje naar het einde van de wereld.HiermeewerdnietalleenFloortjeDessinggeëerdmaarwerdwederomduidelijkdatwedehofleverancierzijnvanreisprogrammering in Nederland. Van een hele andere orde is de launch van Drugslab,eenYouTube-kanaalverbondenaanSpuiten en Slikken en het al eerder genoemde #BOOS, ons kanaal dat isopgerichtomoptekomenvoorjongNederland.Beidezeersuccesvolle concepten waarin onze publieke taak wordt vertaald naareennieuwezeerjongedoelgroeponline.Bovendienuniekomdatheteensamenwerkingbetrefttussendemeertraditioneleprogrammamakersenonzedigitalafdeling.

VeelimpactheefthetindrukwekkendeprogrammaEmma wil leven.DedocuoverEmmaendespecialetalkshowtoondenhoe vernietigend anorexia is. Na de uitzending merkten hulporganisatieseenduidelijkestijginginhulpvragen.Hetbehoorde tot het best bekeken programma van BNN online, met maarliefst289.000kijkers.Opdedagvanuitzendinghaaldehetprogrammaoptelevisie543.000kijkers,binneneenweekkekenerop televisie nog eens 509.000 terug! Na een week haalde Emma wil levendusmeerdaneenmiljoenkijkers(1.052.000).Naeenweek,kwamenernog38.000kijkersopTVbij.Indedoelgroep20-34haaldehetprogrammaeenkijktijdaandeelvan31%,in13-19isdatzelfs34%.Eengeweldigeprestatiewatonsbetreft.

Ook het nieuwe programma Break Freezettedejongedoelgroepaanhetdenkenmetprachtigehommagesaanjongerendiehelaashet leven te vroeg moesten verlaten.

HetmerkDWDDoverstijgthetspeerpuntHumanInterest.Hetprogramma belicht immers nieuwsonderwerpen, wetenschap,

WijtraptenhetjaarafmethetVARA-drieluikDe Arabische Storm, waarvoorjournalistSinanCandeprijsJournalistvandeVredeontvingenwaarinhijdeArabischelentevan2010/11naderbeschouwde.Inhetvoorjaarvertoondenwede6-deligeserieDe Pen en het Zwaard,overdevrijheidvanmeningsuiting.Deimpactvanditprogrammablijktuithetfeitdatmaarliefst73%vandekijkersnauitzendingaangaftebeseffendatvrijheidvanmeningsuitingnietvanzelfsprekendis.OokvermeldenswaardigzijndeinteractievedocumentaireTeam Gaza, de tweede 6-delige serie van De Muur en het tweeluik Onze Missie in Afghanistan. HetlaatsteprogrammaleiddetotKamervragenoverdeveleburgerdodenbijdeslagomChora.

Ook op radio zoeken we het debat. We hebben er in 2016 voor gekozen het laatste uur van De Nieuws BV op donderdag en vrijdagintezettenvoordebat.Eenoudebekendetitelwerdnaarderadiogehaald:Het Lagerhuis, een debatprogramma dat wordtgeleiddoorFelixMeurdersengejureerddoorFranciscovanJole.De20wisselendedebaterszijneenafspiegelingvandeNederlandse samenleving anno 2016.

Hetwasin2016enisin2017onzeambitieomineensteedscomplexerewerelddeverhalenvanveréndichtbij,dichtbijdekijkertebrengen.

4.3 CONSUMENTENINFORMATIEBNN-VARAblijftbinnendepubliekeomroepeenbelangrijkespelerophetgebiedvanconsumenteninformatie.MetKassa, met Rambam, maar ook met het satirische programma Kanniewaarzijn, brengenwediversezakendierelevantzijnvoorconsumentenaanhetlicht.In2016ishierineencompleetnieuwevorm#BOOSbijgekomen,hetprogrammaopYouTubewaarinTimHofmanopkomtvoorjongNederland.VermeldenswaardigishetfeitdatKassa aljarenovereengroteonlinecommunitybeschiktdiein2016bijna14,5miljoenuniekebrowserswisttetrekken.Kassa maakt zaken ook politiek aanhangig en zorgde voor Kamervragen over woekerkredietenenoverlipfillersvoorjongemeisjes.Rambamkenteenanderestijl,maarwistin2016hetwelzijnvandolfijnenopdepolitiekeagendatekrijgenenbehoordein2016totdetop5vanbestbekekenprogramma’sonline.#BOOS wist in kortetijdopYouTubemaarliefst213.000abonneestetrekken.

4.4 NATUUR EN MILIEUVroege Vogelskentaljareneengrotecommunity.DaarmeeblijftBNN-VARAbinnenhetdomeinnatuureenbelangrijkespelerbinnen de publieke omroep. Ook binnen dit domein is sprake van vernieuwing middels een nieuwe site, een app, tevens winnaar

20 21

positiegeeft.WijhebbenditgerealiseerdmetKlem, dat in 2016 eenGoudenKalfopleverdevoorJacobDerwig,metA’dam E.V.A. III (i.s.m.NTRenVPRO)enmetHollands Hoop II(i.s.m.NTR)diein2016zijngeproduceerd.In2016hebbenweooknieuwdramaontwikkeld waaronder Buza(overhetministerievanBuitenlandsezaken)enZuidas(oversnellebedrijfsadvocaten).

Daarnaasthebbenwein2016eenbelangrijkerolgespeeldindeontwikkelingenrealiseringvanoorspronkelijkNederlandstaligtelevisiedramaopallenetten.Titelsdiehetvermeldenwaardzijn,zijnonderandereSmeris, Jeuk, Vechtershart en Van God Los.

Vernieuwingiserookindemaniervan‘uitspelen’enproduct-ontwikkeling. Zo hebben we in 2016 geëxperimenteerd met het in één keer uitspelen van een serie op NPOplus, maar ook met nieuwe vormen van drama, met de webonly-serie Punt Uit, met ontwikkeling van de webserie Queer AmsterdamoverLHBTQ, maar ook met de ontwikkeling van de drama game-app Skilled.

4.9 TALENTONTWIKKELING EN INNOVATIE

TALENTONTWIKKELINGBinnenalonzespeerpuntenzettenweforsinoptalentontwikkelingeninnovatie.MetdeBNN-VARAAcademybindenwejongtalentaanonsdatmetnamebij101TVvliegurenkanmaken.DeAcademyheeftzichin2016nietlangeralleengerichtoppresentatietalent,maarookopredactie,camjoetc.DeeersteeditievandeBNN-VARA Talentday leverde 7500 aanmelders op, waarvan er 600 deelnemerszijnlangsgekomeninhetBNN-VARA-pandvoorde selectieronde. Deze selectiedag leverde 21 talenten op die klaargestoomd worden voor de mediawereld.

Naast de Academy is ook sprake van talentontwikkeling via het talentenprogramma One Night Stand, door het aanbieden van eengrootaantalstageplekkenendoordemogelijkhedendiewijhebbenop101TVenmiddelsonzeYouTube-kanalen.

In2016hebbenweookgeïnvesteerdintalentontwikkelingopradio.Bijdegehelenieuweprogrammeringop3FM,vanafhalfnovember,heeftonstalenteenstevigereplekindeprogrammeringgekregen.MetbijvoorbeeldSanderHoogendoorndie van het weekend naar de dagprogrammering is verschoven en EvaKoremandienuinhethartvanhetweekendzit.DaarnaastzijnwemetnieuwetalentenzoalsKajvanderReeaandeslaggegaan.OokjournalistiektalentheefteenplekgekregenopradiometThijsMaalderink die is doorgeschoven naar NPO Radio 1.

media,kunstencultuur.BijzonderisdatDWDD zich ook in 2016 bleefontwikkelenenvernieuwen.Indrukwekkendecollegesoverlicht, de evolutie en terrorisme werden gegeven, we startten met de DWDD Summerschool en nieuwe rubrieken binnen DWDD zagenhetlicht.IndrukwekkendwashetpleidooivanJanTerlouwnaaraanleidingvandezorgendiehijheeftoverdesamenleving.Dit pleidooi werd massaal gedeeld en online teruggekeken.

Maarookopradioagenderenwemaatschappelijkethema’s.Onderanderedoorin2016meetevarentijdensdeGaypridemetdegenderblender-boot en hier programmatisch aandacht aan te laten besteden in de middagshow van Frank van der Lende.

4.6 CABARET, SATIRE EN AMUSEMENTIndetop5vanbestbekekenprogramma’sin2016staanmaarliefstdrie van onze amusementstitels, te weten De Oudejaarsconference vanClaudiadeBreij(meerdan3miljoenkijkers),detheaterregistratievanJochemMyjer: Even geduld alstublieft en de speciale Sinterklaas uitzending van Paul de Leeuw, onder de titel Sint en De Leeuw vanuit het Oude-Luxortheater in Rotterdam. Indetop5vanhoogstgewaardeerdeprogramma’skreegPaul’s Puber Kookshow een hoge waardering van 8,4 en tevens won deze show de Gouden Stuiver. Zeer populair was de nieuwe app voor Kinderen voor Kinderen. De vier live shows van Kinderen voor KinderenindevoormaligeHMHwarenindrieuurtijduitverkocht!De Kwis won een TV-beeld voor beste amusementsprogramma en op prime time zaterdagavond was De Super Freekshow een succes.

4.7 CULTUURMuziekvormteenbelangrijkepijlerindecultuurprogrammeringvanBNN-VARA.Zodedenwijin2016verslagvanonderandereMysteryLand,Solar,ZwarteCrossenPinkpop.GerardEkdomreisde naar Nashville om er op zoek te gaan naar de oorsprong van de muziek die vaak wordt gedraaid op Radio 2 en naar de artiesten en hun verhalen. DWDDdraagtnogaltijdopeenbelangrijkemanierbijaandeontwikkelingvan(nieuw)muziektalent.Vermeldens waardig is ook Giels talentenjacht, waarin Giel Beelen op een geheel nieuwe manier beginnende muzikanten een podiumboodopradio,YouTubeentelevisie.101BARZblijftnogaltijdhetsuccesvolstehiphop-platformvanNederlandenbestondin201610jaar.OmhetjubileumtevierentrokBarzmeteentourdoor het land.

4.8 DRAMABNN-VARA kiest er voor dramaproducties binnenshuis te ontwikkelen en te produceren omdat dit series oplevert met een herkenbaresignatuurenhetonseensterkeenonafhankelijke

22 23

maarzekerookomdathetdemakerseenschataanervaringheeftopgeleverd. Daarnaast was het van grote invloed op de debat over deonline-activiteitenvanpubliekeomroepenénheefthetsterkbijgedragenaandepositioneringvanBNN-VARAalsinnovatieveorganisatie. Maarerzijnmeergeslaagdeinitiatieventebenoemen.ZowordthetonlineplatformDrugslab inmiddels vanuit 157 landen met regelmaatbezochtenbekeken.Daarnaastzijnerdoorindividueleprogramma’s,naastdevertrouwdelineairevertelvormen,nieuweinnovatieelemententoegevoegd.Eenvoorbeelddaarvanzijndedossiers van Zembla, terug te vinden onder Zembla Extra. Maar ook de Vroege Vogels-appdiehetafgelopenjaarisontwikkeldishiereen voorbeeld van.

5.MARKETING, EXPLOITATIE EN COMMUNICATIE5.1 BNN- EN VARA-LEDEN Betrokkenledenzorgenvooreenlevendigevereniging.Immers,zonderledengeenBNN-VARA.In2016zijntalvanactiviteitengeorganiseerdexclusiefvoordeledenvanBNNenVARA,metals doel de relatie met de achterban te verstevigen. Dat dit lukt zienwenatuurlijkaandeopkomsttijdensdezeactiviteitenenookin de Net Promotor Score die ook in 2016 is uitgevoerd. Beide verenigingenscorenmooieresultaten(ziebijlage4).Ditjaarverscheen mijnVARAvoorheteerstvierkeerperjaar.VARA-ledenwaarderenditspecialeledenmagazinemeteendikke7.HetBNNVriendenboekjewashetjaarcadeauvoordeBNN-ledenin2016.Bijnazeventigduizendledenhebbenhetaangevraagd.

In2016zijnwegestartmeteenwervingsprogrammagekoppeldaaneenspecifiektelevisie-enradioprogramma.Inhetzogenaamde“vriendvan”-programmakunnenledendeelnemenaan verschillende activiteiten die vanuit een programma worden georganiseerd. Vroege Vogelsbeethetspitsaf.Volgensverwachtingwordtinheteerstejaarmetdenieuwewijzevanledenbehoud en -werving een nog bescheiden resultaat geboekt. Voordelangetermijnwordteengroteregroeiverwacht.

5.2 VARAGIDSDatdeVARAgidshetbestemediatijdschiftvanNederlandiswetenwijaljaren.Endatbleefooknietopgemerktdoordejuryvan

INNOVATIEWilBNN-VARAhaarambitieomeenduurzamemaatschappelijkbetrokkenmediaorganisatietezijnblijvendwaarkunnenmakendanisinnovatieonontbeerlijk.Hetisonzelevenslijnnaardetoekomst.Indeturbulentievanhet(publieke)medialandschapishetzaakalertteblijvenopderuimtedaarvoorenbedreigingenzwaartebevechten.Dathebbenwegedaanbijdetotstandkomingvan het Concessiebeleidsplan voor deze concessieperiode, maar ookbijdelaatstemediawetbehandeling.Enwedoenhetnogsteeds.

ErgaanstemmenopinHilversumdiestellendatinnovatiehetbestcentraal kan worden belegd. Die menen dat centralisering leidt tot eenefficiëntevormvaninnovatie.Zelfstoteenmeervruchtbareopbrengst.BNN-VARAisdiemeningniettoegedaan.Innovatiegedijtinomgevingenwaargeëxperimenteerdkanworden,waarcreativiteit en eigenzinnigheid gekoppeld aan inhoud tot nieuwe vertelvormenleidt.Waarjemagfalen,mitsjeervanleert.OmdieredenisBNN-VARAtweejaargeledenmethetzogenaamdFailingForward-trajectbegonnen.Vanuiteigenmiddeleniseenzeventalprojectengestartomteachterhalenhoeverhalenopnieuweplatformsverteldmoetenworden,omnategaanwatdeontwikkelingvanonline/on-demandplatformsbetekenenvoordejournalistiekendevraagtebeantwoordenwelkekansenonsdatbiedt.Dittrajectheefttotveelnieuweenergiegeleidbijonzemakers.Enhetheeftonslessengeleerd.DankzijhetFailingForward-trajecthebbenwenudekenniseninzichtomdeslagte maken naar onze integrale contentstrategie, één van de zes speerpunten.

Uiteindelijkishetzaakdatweonzeprogramma’senverhalenvertellenopdeplaatsenwaaronzedoelgroepzit.Opdetijdenwaarophetpubliekzetotzichwílenkánnemen.Nietgehoudenaandateneuitzendtijdstip.Dezestrategie,dezemindset,biedeniederemediaorganisatiedekomendejarenontzettendveelkansenwaarhetgaatomhetbereikenenbetrekkenvanjepubliek.Ditlaatste,hetbetrekken,heeftoverigenstoteenanderspeerpuntgeleid:vantransactienaarrelatie.Eenspeerpuntdatisgeformuleerdvanuitdeovertuigingdathetvooreen(maatschappelijke)mediaorganisatienoodzakelijkisvanuitdeinhoudenprogramma’seendirectebandmetjegebruiker/jepubliek op te bouwen.

Dezeinnovatieveopstellingheefthetafgelopenjaartotbijzondereenopvallendeinitiatievengeleid,waarvan#BOOShetmeestaansprekendgenoemdmagworden.Indeeersteplaatsomwillevanderelevantiediehetprogrammaheeftvoorzijnpubliek,

24 25

5.4 COMMUNICATIEHettelevisieseizoen2016/2017isinaugustusgestartmeteengrote seizoenprestatie voor alle persrelaties in onze eigen studio. Naast deze presentatie is BNN-VARA ook op kleinere schaal met pers-enpublieksevenementenaanweziginhetland,passendbijhetprogrammaofthema.ZowarenerviewingsvanDe Aanklagers, De Arabische Storm, De Muur, Het Laatste Jaar Van FC Twente en Team Gaza, met elke keer aansluitend een debat. Wehebbengeïnvesteerdineennieuwe,gebruiksvriendelijkeperssite,dieweopbasisvanfeedbackvanjournalistenhebbenontwikkeld.Ookhebbenwein2016geïnvesteerdinrelatiesmetvloggers en bloggers.

In2016hebbenweweermeegedaanmetdeOpenStudioDagen. Vanwege de grootscheepse verbouwing van het Wim T.Schipperspleinlietenweeenpaarjaarverstekgaan,maarnuwaren we weer klaar en trots om BNN-VARA te presenteren aan het publiek.OphetMediaparkwarenzo’n30.000bezoekersaanwezig,waarvan een groot deel naar BNN-VARA kwam om kennis te maken metprogramma’salsDWDD, 2 voor Twaalf, Sanderdome, Kassa en Kinderen voor Kinderen.

6.BEDRIJFSVOERING6.1 PERSONEELBijdefusiewasdeafspraakgemaaktdatnaheteerstefusiejaaronderzochtzouwordenofBNN-VARAeenbeoordelingssystema-tiekzouinvoeren.NaonderzoekbijdeOR,hetMTendedirectieisbesloten dit niet te doen. De trend is in veel organisaties om meer teinvestereninfrequentefeedbackenbegeleiding.Hetrendementvanbeoordelenwordtbetwijfeld.Wijbestedendaarommeeraan-dacht aan het begeleiden van leidinggevenden in het voeren van gesprekken met hun medewerkers. Daar waar het aan de orde is, kanbijuitzonderlijkgoedfunctionereneenbonuswordenverstrekt.

In2016zijneendrietaldigitaliseringsprojectenmetsuccesuitgevoerd.Hetbetrofhetdigitaliserenvandepersoneelsdossiers,het opzetten van een online sollicitatietool en het opzetten van een database met veelbelovende sollicitanten. Onze sollicitatietool staatnuzelfsindebelangstellingvanexternepartijen.

Vermeldenswaard is onze ambitie om onder het personeel sporten testimuleren.Eeninitiatiefvanderadioredactiesomsamente

de verkiezing van het Magazine van het Jaar ook. De VARAgids sleepteditjaardanookeennominatievoordezeprijsindewacht.

De oplage van het gehele televisiegidsen segment daalde in 2016 met-9,7%(NOMQ3-2016).DeoplagevandeVARAgidsdaaldemet -7,8% echter minder hard dan de concurrentie. Door op adequatewijzewervingenretentietebedrijven,daaltdeoplageopgecontroleerdewijze.

Deinkomstenuitadvertentieslietenin2016eenkleinestijgingzientenopzichtevan2015.Erzijnweinigprinttitelsdieditkunnenzeggen.Watonsbetrefteenmooieprestatie.Deinkomstenuitdelosseverkoopvandegidszijnophetzelfdeniveaugebleven.Degewijzigdeprijsstellingenintensievesturingopdeuitzetzijnhierde reden van.

In2016zijnooktenaanzienvanCRMstappengezet.AbonneeswaarderendeVARAgids(ziebijlage5).Naasthetabonnementop de gids zullen we extra meerwaarde aan het abonnement geven om zo het abonneebehoud te bevorderen. De redactionele formulevandeVARAgidslaatzichbijvoorbeeldmakkelijkvertalennaarevenementen.Afgelopenjaarorganiseerdenwijdanookwederomverschillendethema-avonden.DeSonjaBarendAwardwerdditjaargewonnendoorHumbertoTan.OokgingdeVARAgidseensamenwerkingaanmethetNederlandsFilmfestival.Zowelvanuitloyaliteits-alsprofileringsoogpuntzijnditsuccesvolleinitiatieven.

5.3 CONCEPTING & EXPLOITATIEDeontwikkelingvan(commerciële)conceptenbijbestaandeprogramma’sverliepin2016mindersneldanverwacht.Daaromzal in 2017 de positie van Concepting binnen het RTV-proces veranderenzodatmogelijkhedenvoorextensiesdirectbijdeontwikkelingvannieuweformatskunnenwordenonderzochteninwerking worden gezet.

EenoverzichtvandenevenactiviteitenvanBNN-VARAin2016isopgenomeninbijlage2.Tenaanzienvanderechtenexploitatiewordtonderzochtofwedooreenandereinrichtingdebuitenlandverkoopvanformatskunnenstimuleren.DemuziekuitgeverijvanBNN-VARAbegintsteedsbetergevuldteraken,waardoordeinkomstenuitmuziekrechtenstijgen.

HetVOD-beleidvandeNPOheefthelaasnognietgeleidtotextrainkomsten.ErwordtgewerktaandeoprichtingvaneenCoöperatiedie namens de omroepen de rechtenexploitatie voor haar rekening zalnemen.Hetisnognietduidelijkwanneerdezeoperationeelzalzijn.

26 27

In2016isopverschillendewerkplekkenindeorganisatiegestartmet het in gebruik nemen van SharePoint. Medio 2017 zal het gebruik van SharePoint en OneDrive voor zo goed als de gehele organisatiezijngerealiseerd.

6.3 PRIVACY OFFICER EN DATA PROTECTION OFFICERIn2016ishetMeldpuntDatalekkeninhetlevengeroepenenis een procedure opgesteld voor het vaststellen, registreren en meldenvandatalekken.Indatkaderzijnookeen‘privacyofficer’eneen‘dataprotectionofficer’aangesteld.DeprivacyofficerisbijdeAutoriteitPersoonsgegevensaangemeldals‘FunctionarisGegevensbescherming’.

InhetkadervandeMeldplichtDatalekkeniseindseptemberbijdeAutoriteit Persoonsgegevens een hack gemeld van een database metgegevensvanBNN-enVARA-leden.ConformdewetzijnnademeldingbijdeAPookdebetrokkenenopdehoogtegebracht.Mede als gevolg van de actie van de hacker is de al voorgenomen PEN-testvanonze‘online-omgeving’versnelduitgevoerd.UitderesultatenvandetestblijktdatBNN-VARAgoedscoortalshetomdebeveiligingvanzijnsitesgaat,maardatsommige(oudere)sitesookzwakkeplekkenvertonen.Waarnodigzijndezemeteenaangepakt. Daarnaast is een plan van aanpak gemaakt dat onder meer voorziet in een extra check van alle online-uitingen. Begin 2017wordteenPEN-testuitgevoerddiebetrekkingheeftopdekantoorautomatisering.

6.4 MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMENBNN-VARAheeftin2016forsingezetopverdereverduurzamingvandeorganisatie.In2015hebbenwijonspandvoorzienvanLedverlichtingenin2016zijnweovergestaptopgroenestroomenbetrekkenwijruim90%vanonselektraverbruikuitwindenergie.Wijonderzoekenofwijonsin2017kunnenlatenaansluitenophet warmte-/koudenetwerk van het Mediapark. Daardoor kunnen onze kachels volledig en de koelmachines voor het overgrote deel verdwijnen.Hiermeebrengenwijonsgasverbruikmetruim90%terugenzalonselektraverbruikookverderafnemen.

Voortshebbenwijeenenergie-audituitgevoerdenaangeleverdaandegemeenteHilversum,isinterneenwerkgroepgestartdieonderzoekthoewijdeuitstootinverbandmetwoon-werkverkeerkunnenterugdringenenhebbenwijonsaangeslotenbijdeClimate Neutral Group.

Ook NPO-breed zetten we in op het klimaat neutraal produceren. In2016isalsonderdeelvoorduurzamerproducereneenonderzoekgedaannaar"Albert"(eenproductvandeBBC).Met

sporten,monddeuitindeontwikkelingvaneenbedrijfsbreedprogrammawaarbijaandachtwordtbesteedaanbeweging,voedingengezondheid.Eenpilotmoetmedewerkers(opvrijwilligebasis)degelegenheidbiedenom,inwerktijd,eenbepaaldesporttebeoefenen.Voorhetprogrammaissubsidieaangevraagd en we hopen er hiermee in 2017/18 te kunnen starten.

Ons personeelsbestand zag er in 2015 en 20161alsvolgtuit…

2016 2015Loonkosten incl. sociale lasten 29.190.000 27.757.000Man-vrouw 45,6%:54,4% 47,5%:52,5%Totaal aantal personen 480 469Totaalaantalfte 444 409Bepaalde-onbepaaldetijd2 211,2:232,8 202:207

…enkendedevolgendeleeftijdsopbouw:

leeftijd 2016 20151950-1960 38 421960-1970 81 881970-1980 110 1151980-1990 162 157Vanaf1990 89 67

6.2 FACILITY EN ICTDe inrichting van het pand aan de Wim T. Schippersplein is na degrootscheepseverbouwingafgerond.Debarisopgeleverdenbiedtdemogelijkheidomprogramma’sinhuisteregisteren.HelaasisThat’s Live gestopt, maar Drugslab wordt wel in de bar opgenomen.Verderisdebarnuookeenfijneruimtevoorinternebijeenkomsten,feestenenpresentaties.Ookdevergaderzalenzijngereed.Zezijnallemaalthematischingericht.ZoisereenDWDD-zaalendelenwijsamenmetdeNTReen Klokhuis- en Uur van de Wolf-zaal. IndeBNN-VARA-barkomteenpermanenteexpositieoverhetrijkeverledenvanbeideomroepen(VARAenBNN).MetdeveleTV-schermen,uitingen,foto’senaangepastevormgevingheefthetgebouweenmedia-uitstralinggekregendiehoortbijeenorganisatie als BNN-VARA.

1 Peildatum 31-12-2016.2 Voor afspraken met de OR wordt een afwijkende telling, als in de cao geformuleerd,

gehanteerd.

28 29

Eenbelangrijkonderwerpin2016voordeOndernemingsraadwas het onderzoek naar hoe de medewerkers denken over de organisatie en hoe ze het ervaren om er deel van uit te maken (deBNN-VARA-Barometer).Vanbelanghierbijismetnameookdetoezeggingvanhetbestuuromditonderzoekals‘nulmeting’te beschouwingen en het later met enige regelmaat te herhalen. De uitkomsten van het onderzoek worden in maart 2017 met de medewerkers besproken.

MetOR-verkiezingeninhetvoorjaarvan2017inhetvooruitzicht,isdevraagbesprokenhoedemedezeggenschapbijBNN-VARAnog beter kan worden ingericht. Door de Ondernemingsraad is hierover een discussiestuk opgesteld, dat met het bestuur is besproken en waar uitvoering aan zal worden gegeven na de installatie van de nieuwe OR in 2017.

In2016isdoordeOndernemingsraadpositiefgeadviseerdover:• de opdrachtverlening aan 3Rivers in het kader van het kernthema “Vantransactienaarrelatie”

• (mede)oprichtingvandegezamenlijkeCoöperatiedievoorzietindegezamenlijkebehoefteomhetrechtenmanagementenbepaaldevormenvanexploitatievanrechtentefaciliteren.Hetisdebedoelingdatallelandelijkepubliekemedia-instellingenende NPO lid worden van de Coöperatie.

deze Britse online CO² calculator kan worden berekend hoeveel effecteenmediaproductieheeftophetmilieu.Hetberekentdehoogte van de CO² uitstoot die het programma direct veroorzaakt.Nadatdegebruikereenaantalvragenheeftingevulddiegerelateerdzijnaandeproductieactiviteiten(bijv.gebruikstudio,vervoer)wordenderesultatenweergegeveninduidelijkegrafiekenencijfersm.b.t.deCO²-uitstootgedurendededuurvandeproductie.“Albert”iseenlerendemodulewaarbijdeelnemerssuggesties voor alternatieven kunnen invoeren die logistiek maar ookprogramma-inhoudelijkvanaardkunnenzijn.BNN-VARAwordtdeelnemeraanditprojectdatnaarverwachtingin2017vanstart zal gaan.

In2017startenweookmetgescheidenafvalinzameling;voorbereidingenhiervoorzijngetroffenin2016.

Werealiserenonsdatde‘toonaandetop’ookhiervangrootbelang is. Mede daarom is één van de directieleden overgestapt opeenhybrideautoenwillenwijin2017ons(bescheiden)wagenparkvervangendoorhybride-ofvolledigelektrischeauto’s.

Eenkleingebaar:metSinterklaashebbenweonzemedewerkersvoorzienvaneenduurzamechocoladeletter.Ennatuurlijkbestedenwijaandachtaanduurzaamheidinonzeprogramma’sGroen Licht en Vroege Vogels.

6.5 ONDERNEMINGSRAADVragendiein2016binnendeORenmethetbestuurzijnbesprokenwarenondermeer:“Beschouwen we het stoppen van een programma als een reorganisatie”, “Weten collega’s die tijdelijk worden gedetacheerd bij een extern productiebedrijf wel wat dan ‘de spelregels’ zijn” en “Wat betekent het voor medewerkers om geen vaste werkplek meer te hebben”. Drie van de vele vragen die de nodige aandacht vroegen maar die ook, gegeven de goede relatie tussen de Ondernemingsraad en bestuur, goedbespreekbaarwarenendaarmeerelatiefeenvoudigtebeantwoorden.

Onderwerpen die uitgebreider overleg vergden, zowel binnen deORalsindevergaderingenmethetbestuur,betroffenmeerprincipiëleonderwerpen.Erisgesprokenoverdemerkenstrategie,overdevraagofwedeklassiekeregistratievanvakantie-urenaldan niet loslaten, over de vraag waar BNN-VARA als organisatie in2018(en2020)wilstaanenoverwatdegevolgenvoormedewerkerszullenzijnvandekeuzevooreenanderewijzevanwerken(dezogenaamdeintegralecontentstrategie).Onderwerpendieeenvervolgzullenkrijgenin2017.

30 31

ElkeBNN-VARAmedewerkerontvangtjaarlijksdeIntegriteits-regelingenwordtdaarbijschriftelijkgeattendeerdophetbelangvannalevingenvereisteopgaven.Iederemedewerkerbijeenpubliekeomroepinstellingmoetbovendienjaarlijks,in2016wasditinhetnajaar,eenverklaringomtrentnevenfuncties/-werkzaamhedenindienen(ookalsmenzenietheeft).Aandezeverklaring is tevens toegevoegd een opgave van ontvangen geschenkeneneenopgavevanfinanciëlebelangen.Belangrijkejournalistiekefunctionarissendieneneventuelebeleggingeninsector gerelateerde ondernemingen op te geven.

Opdewebsitewww.bnnvara.nlishetregisterfinanciëlebelangen,beleggingen,nevenfunctiesengeschenkenopgenomen.Watderegistersfinanciëlebelangen,beleggingenengeschenkenbetreft,geldtdatdeze1januari2014alsingangsdatumkennen.

Beloningskader Presentatoren Publieke OmroepBNN-VARA kent een aantal presentatoren die vallen onder de uitzondering van het BPPO en waarvoor goedkeuring is verleend doordeNPO.Inhetaantalpresentatorenisgeenwijzigingopgetreden ten opzichte van 2015.

Regeling A KlokkenluiderDeregelingschrijftvoordaterbijdeomroepinstellingeenvertrouwenspersoonmoetzijnwaarbijmedewerkersmisstandenkunnenmelden.VoorBNN-VARAgeldtdatwijeenmeldingsprocedurekennen.Eriséénvertrouwenspersoonintegriteit aangesteld.

Hetbestuurconstateerdein2016geenfeitenofomstandighedendieopnietgoednalevenvanderichtlijnenendeintegriteitsregelingwijzen.

6.7 RISICOMANAGEMENTIn2016heefthetbestuurvanBNN-VARAdeeerstestappengezettoteenverdereprofessionaliseringenstructureringvanhetrisicomanagementsysteem.InsamenwerkingmetKPMGismedio2016eenrisico-assessmentuitgevoerdwaarbijdeafdelingshoofdenenhetbestuur(iedervanuitdeeigenverantwoordelijkheid)eenaantalsignificanterisico’shebbengeïdentificeerd.Vervolgenszijnvoordezerisico’sdeimpactendekansdathetrisicozichvoordoetingeschat.Bijdebelangrijksterisico’sheeftBNN-VARAzichvervolgensdevraaggesteldofdezeinlijnzijnmetdeeigenrisicobereidheidomvervolgensaanvullendemaatregelenofmanagementactiesvoortestellen.

6.6 NALEVING GEDRAGSCODE GOED BESTUUR EN INTEGRITEIT PUBLIEKE OMROEP

Richtlijn 1 Gedragscode goed bestuur en integriteit publieke omroepOvereenkomstigRichtlijn1wordthetbestuurvanBNN-VARAbenoemd door de RvT. De Ledenvergadering BNN-VARA benoemt de RvT.

Voor de VARA geldt dat de benoeming van het bestuur geschiedt door de Verenigingsraad VARA. Voor BNN geldt eveneens dat de benoeming van het bestuur geschiedt door de Ledenraad BNN. DitwijktafvandebepalingenuitRichtlijn1.Dezebenoemingengeschieden op basis van een voordracht van de Raad van Toezicht VARA,respectievelijkdeRaadvanToezichtBNN.Zekernuvanaf2014indebeideomroepverenigingengeen(bedrijfsmatige)activiteiten meer plaatsvinden, hoort de benoeming van het bestuurbijhethoogsteorgaanvandevereniging.Doorderol van de Raad van Toezicht in dezen wordt weliswaar op dit puntafgewekenvandeGedragscode,maargeletopdepositievan Omroepvereniging VARA en Omroepvereniging BNN, de takenenverantwoordelijkhedenvandeVerenigingsraadVARA,respectievelijkdeLedenraadBNNénderolvandeRaadvanToezichtbijdebenoemingvanhetbestuur,achtenwijdezeafwijkingverantwoord.

Op1januari2016isdebestuurssamenstellingvanBNNgewijzigd.ZakariaTaousswasreedspenningmeesterenheeftdefunctievanvoorzitter per die datum overgenomen van Judith Kox. Mariëlle vanKesterenisperdiedatumpenningmeester.EnookbijdeVARAheeftin2016eenbestuurswisselplaatsgevonden.MarianneWitvoetheeftper1juli2016hetstokjevanvicevoorzitterVARAovergenomenvanNatasjadeVries.BeidebenoemingenhebbenplaatsgevondenopvoordrachtvandeRvTvanrespectievelijkBNNen VARA.

Richtlijn 2 Gedragscode goed bestuur en integriteit publieke omroepRichtlijn2isbinnenBNN-VARAvertaaldineeneigenintegriteits-regeling die deel uit maakt van de Mediagedragscode. De Mediagedragscode van de VARA en de Mediacode van BNN zullen in 2017 opgegaan in de nieuwe Mediagedragscode BNN-VARA.VertragingisontstaandoordewijzigingvandeMediawetwaarin op het punt van het redactiestatuut en het instellen van een omroepbrede ombudsman maatregelen werden aangekondigd. Inmiddelsisduidelijkhoeditallesisvormgegevenenzaldeintegratie van de code in 2017 plaatsvinden.

32 33

Veiligheidenreputatieschadezijnoperationelerisico’s.Risico’sdiegeletopdetypeprogramma’sdatwemakennietgeheeltevoorkomenzijn.Welhebbenwemaatregelengenomenomditsoortrisico’stebeperken,bijvoorbeelddoorveiligheidsmaatregelenrondomonzeliveprogramma’s,maarookdooronzejuridischeafdelingaangeslotentehoudenbijprogramma’swaarvanweverwachtendatdezezullenleidentotmeerofminderpubliciteit.Hetvolgenvanduidelijkeprocedures,bijvoorbeeldrondomhoorenwederhoor,moetdezerisico’sbeperken.TeruglopendeOCW-inkomstenproberenwijtemitigeren door in te zetten op alternatieve inkomsten. Dat laatste uiteraardbinnendemogelijkhedendiede(Media)wetbiedt.

Compliance en governance worden steeds ingewikkelder. Zelfhebbenwedemogelijkheidomtekijkennaaronzeeigengovernancestructuur met drie verenigingen en Raden van Toezicht.Ditgesprekzijnwijalgestartmetonzeledenradenenzaleenvervolgkrijgenin2017.Deeisendieaangovernanceencompliancewordengesteldzullenmetdeophandenzijndeextra regelingen van het Commissariaat voor de Media en de gewijzigdegedragscodestrengerworden.Doormiddelvanhetvastleggenvanzakeninprotocollenenwerkwijzenproberenwijdezerisico’stemitigeren.DitmaaktnadrukkelijkonderdeeluitvanhetvervolgtrajectdatwijsamenmetKPMGin2017zullenuitvoeren inzake het versterken van het risicomanagementproces. Inditproceszullenwedegeformuleerderisicobereidheidopbovenstaanderisico’sverdermetonzeRaadvanToezichtuitwerkenen preciseren.

7.FINANCIEEL VERSLAGRESULTAAT / OMZETIn2016heeftBNN-VARAeenomzetgegenereerdvan109miljoen.Ditisbijna13miljoenlagerdanin2015.Deverlagingisdeels terug te voeren op de bezuinigingen die het kabinet Rutte eerderalaankondigde.Omdieredenzijnerinmiddelsenkelethemakanalenverdwenen.BijTVgaathetomHumorTV;ditkanaalisopgegaanin101TV.BijRadiokreegNPORadio6eenandere,sobereinvullingwaardoorwijhiervoorgeenOCW-budgetmeerontvingen.Eenandereoorzaakvandeterugganginomzetisdedrama-programmering.Hiermeezijnrelatiefgrotebedragengemoeid.Omprogrammatischeredenenstartbijvoorbeelddegrote dramaproductie Klempasin2017,watconsequentiesheeft

Deze sessies hebben geleid tot de vaststelling van ruim twintig van demeestbelangrijkgeachterisico’svoordeorganisatie.Overdebelangrijksterisico’s(impacten/ofkansvanoptreden)rapporterenwijinditjaarverslag.Tevenswordenvandezerisico’sdebeheers-maatregelenbeschrevenomdezerisico’stemitigeren.DebelangrijksterisicogebiedendieBNN-VARAheeftgeïdentificeerdzijn:

BEHEERSMAATREGELENDebeheersmaatregelendiewijm.b.t.destrategischerisico’shebbengenomen,betreffendeonder1genoemdelobbydieookgezamenlijkmetdeNPOwordtgevoerd.OokisinhetCPBafgesprokendatwijonzemaatschappelijkewaardemeeronderde aandacht van publiek én politiek zullen brengen om zo het belangvaneenonafhankelijkepubliekeomroeptebenadrukken.Watbetreftdeveranderingeninhetmedialandschapen–gedraghebbenwijmaatregelengenomenomonzeorganisatiehiervoorklaartestomen.Wijhebbendaartoein2016aandehandvandeeerdergenoemdekernthema’smaatregelengenomen.OokinvesterenwijindeBNN-VARAAcademyeninopmaatgesnedenopleidingen en kennissessies voor ons personeel.

RISICO-BEREIDHEIDIMPACTKANSRISICO’S

RISICO-GEBIED

Het risico van ver(-der)gaande politieke bezuinigingen

Het risico dat het medialandschap en -consumptie sneller verandert dan de infrastructuur van de politieke omroep mee beweegt

Het risico dat BNN-VARA niet het personeel in dienst heeft om te kunnen anticiperen op de toekomstige ontwikkelingen

Het risico van reputatieschade naar aanleiding van een (live) uitzending

Het risico dat de veiligheid vanmedewerkers in Nederland in het geding is

Het risico dat BNN-VARA in de toekomst minder eigen inkomsten heeft en haar flexibliliteit verliest

Het risico dat de complexegovernancestructuur van de verenigingvoor vertraging zorgt in de besluitvorming van BNN-VARA als vereniging

Het risico dat BNN-VARA niet voldoetaan de compliance eisen

Het risico van overtredingen van de EU/NL-privacywetgeving

HOOG HOOG 3

1

1

1

3

4

4

2

2

MEDIUM

MEDIUM

MEDIUM

MEDIUM

MEDIUM

HOOG

HOOG

HOOG

HOOG

HOOG

HOOG

MEDIUM HOOG

HOOG

HOOG

HOOG

34 35

zullenworden.HetgaatdanomdeseriesKlem, Vechtershart(serie2),Smeris(serie3),Van God Los(serie4)enHollands Hoop(serie2).

Verderhebbenwijin2016extraaflossingengedaanopdeleningdiebijvanLanschotisafgesloten.Devoorraadvormingenextraaflossingenverklarendedalingvandeliquiditeitultimo2016.

RESERVEDeReserveVoorMedia-aanbod(RMA)isvanwegeeenbindendeNPO-regelingvoorBNN-VARAmetingangvan1januari2016gemaximeerdop5,5mln.Hetverliesin2016isafgeboektvandeRMA.HetEigenVermogenisin2016,ondanksditverlies,lichtgestegen van 41,339 mln. naar 41,413 mln. Dit vanwege een toevoeging aan de Reserve koersverschillen beleggingen die hoger was dan het verlies op de exploitatierekening.MeteeneigenvermogenvanEUR41,4miljoenopeenbalanstotaalvanEUR70,9miljoenheeftBNN-VARAeensolvabiliteitsratiovan58%. Daarmee is BNN-VARA ruimschoots in staat om aan alle financiëleverplichtingenoplangetermijntevoldoen

BELEGGINGSPORTEFEUILLEDeportefeuilleisin2016inbeurswaardegestegenvan23,7mln.naar24,5mln.Hetrendementopdeportefeuillebedroegin20163,4%(2015:4,1%).Deinkomstenuitbeleggingenzijneveneensalseigenbijdrageingezetvoordeprogrammering.Omdatdebeleggingsresultaten niet liquide worden gemaakt en deze middelen wel ingezet worden in de programmering, kan er op enig momentkrapteontstaanindeliquiditeit.Deportefeuilleisechterdirectopvraagbaarengeeftopkortetermijngeenliquiditeits-enkasstroomrisico’s.

VERENIGINGSINKOMSTENZowel het ledental van BNN als van de VARA is in 2016 iets teruggelopen, waardoor de verenigingsinkomsten in 2016 lager uitkomendanin2015.Ditisoverigensgebruikelijk.Aanhetbegin van een nieuwe erkenningsperiode lopen de inkomsten uit ledencontributie terug omdat er dan geen sprake is van een actieve wervingsperiode.

FINANCIERINGNaafrondingvandeverbouwing,waarvoorin2014eenleningvanEUR6,0mln.wasafgeslotenbijVanLanschotBankiers,bleefer nog een saldo beschikbaar in het bouwdepot. Aangezien er opcreditgeldnauwelijksnogrentebatengegenereerdkunnenworden,isditbouwdepotalsextraaflossingingezet(374K).Daarnaastisin2016400Kextraafgelostopdelening.Deliquiditeitlietdezeextraaflossingtoe.Hierdoorkunnenwijderentekostenbeperken.

voorhetOCW-budgetin2016.Tochzijnin2016dekostenvoordepersonele bezetting licht gestegen t.o.v. 2015 vanwege de in cao afgesprokenloonsverhogingen.Ookiserin2016inverhoudingmeerdoorBNN-VARAzelfgeproduceerd.Hetisdanooknietdeverwachting dat de omzet van Radio, TV en Digital structureel op eenlagerbedraguitzalkomen.Deomzetisenblijftimmerssterkafhankelijkvandeintekeningenbeschikbaretimeslots.

In2016blijftookdeprintmarktonderdrukstaan.Deabonnee-standvandeVARAgidsisin2016gedaaldenheeftgeresulteerdinhalfmiljoeneurominderomzet.Hetresultaatopneven-enverenigingsactiviteiten is daarentegen vanwege doorgevoerde kostenreductie nog niet teruggelopen.

Hetnegatieveexploitatiesaldoin2016bedroegEUR-/-238.000,ditisminderdanbegroot(begrootwasEUR-/-500.000negatief).DeRMA(ReserveMediaAanbod)biedt,zoalsookopgenomenindebegroting2016,ruimteomhetverliesoverhetafgelopenjaaropafteboeken.

EIGEN BIJDRAGEDe neven- en verenigingsactiviteiten realiseren, ondanks de gedaaldeomzet,eenhogerbrutoresultaatvanrespectievelijk EUR1,8enEUR2,7mln.(totaalbijnaEUR4,5mln.)datbeschikbaarisalseigenbijdragevooronzespeerpunteninhetkadervandehoofdtaak.DeinzetvandezeEigenBijdrageisvooralbijdeafdelingDigitalflinktoegenomenin2016(2,2mln.in2016versus1,0mln.in2015).DitiseenbewustekeuzeomzobeteraanteblijvensluitenbijhethuidigeentoekomstigemediagedragvandeNederlanders.BijtelevisieisdeinzetvandeEigenBijdragegedaaldvan3,4mln.in2015naar2,9mln.in2016.BijRadioisdeinzetgelijkgebleven.

ORGANISATIEKOSTENVanwegedefaseringvandeOCW-bezuinigingstranchesindeafgelopenjarenvertoondedeOK-vergoedingtotenmet2016eengrilligbeeld.In2016wasermeerbeschikbaar,maarin2017zaldeOK-vergoedingmetbijnaEUR400Kdalen(laatste‘Rutte-tranche’).Hetisdeverwachtingdatdekostenenvergoedingdaarmeeweerinevenwichtzijn.

LIQUIDITEIT/VOORRAADDeliquiditeitvertoondegedurendehetjaareenstabielbeeldmetdebekendeseizoenpatronen(meteendipinjanuarienaanheteindvandezomer).Aanheteindevanhetjaar2016isdeprogrammavoorraadbehoorlijkgestegenvanwegediversedramaproductiesdiein2016zijnopgestartenin2017uitgezonden

36 37

RTVDWijverwachtendatdeomzet2017vanRTVDnaarverwachtingopeenvergelijkbaarniveautenopzichtevan2016zalblijven.In2016heeftdeNPOdeafgesproken3-3-2-budgetverdelingnietkunnenrealiseren,dittennadelevandefusie-omroepen.Deafspraakisdatditindedaaropvolgendejarengecompenseerdzalworden.Metdeze compensatie zal de bezuiniging op het Mediabudget voor BNN-VARA enigszins opgevangen kunnen worden. Voorwaarde isuiteraardweldateengoedpakketaanprogramma’swordtingetekend. We gaan in 2017 derhalve uit van een break-even begroting.

EXPLOITATIEDe druk op het resultaat van de nevenactiviteiten zal ook in 2017 grootblijven.DealgeheledalingvandeprintmarktraaktookdeVARAgids.Hetabonneebestandblijftondanksalleretentie-inspanningendalen.Doorprijsaanpassingenwetenwedegidsomzet en het resultaat in 2017 ten opzichte van de begroting 2016tochnogietsteverbeteren.Hetresultaatopexploitatiezalnaarverwachtingdekomendejarenlichtstijgen.NaastonzeeigenexploitatieafdelingisdeNPOin2016begonnenmeteenbusinesscaseomuiteindelijknamensdepubliekeomroepencentraal de SVOD-rechten te gaan exploiteren.

Demeerjarenbegrotinglaateentrendzienvandalendeopbrengsten op onze neven- en verenigingsactiviteiten. De overigekostenenopbrengstenindemeerjarenbegrotingzijnmet een beperkte index ingeschat. Vanwege deze neergaande meerjarentrendzullenwevoornieuweuitdagingenkomentestaanomonzeEigenBijdrageoppeiltekunnenhoudenendezetekunnen inzetten voor de programmering.

VERENIGING BNN, VARA EN BNN-VARADecontributieopbrengstBNNneemtin2017afmet250.000euroten opzichte van 2016. Dit als gevolg van een teruggang in het aantal leden. Deze teruggang is volgens prognose. Ondanks dat hetaantalVARA-ledendaalt,blijvendeinkomstenvandeVARAin2017nagenoeggelijk.Ditishetgevolgvanhetfeitdatnieuweleden(zondergidsabonnement)inheteerstejaargeworvenzijnmethetminimalecontributiebedragvan5,72euroeninhettweedeendedaaropvolgendejarenderegulierecontributievan10europerjaarbetalen.Hetbudgetvoorloyaliteit,retentieenwervingblijftgelijkin2017enisalszodanigopgenomenindebegroting van de vereniging BNN-VARA. Hetwervenvannieuweledenisaanstrikteregelsisgebonden.Daarom zetten we in op loyaliteit en behoud. Voor BNN en VARA volgenwedaarindezelfdemarketingaanpak,vanzelfsprekend

De rente op het vaste deel van de lening is gedurende de eerste vijfjaargefixeerd.Hetopvraagbaredeelvandeleninginrekeningcourant is variabel en wordt niet aangesproken. BNN-VARA loopt hierdoornauwelijksfinancierings-ofrenterisico’s.Ditrisicowordtnogeensverdergemitigeerddoordeextraaflossingenin2016.

Doordatbijnaalleleveranciersindeeurozonegevestigdzijn,looptBNN-VARAooknauwelijksvalutarisico’s.

De verbouwing van de kantoorpanden, het achterstallig onder-houdaandeverhuurdepandenendevervangingvandeICT-infrastructuurzijnin2016volledigafgerondwaardoorervoor2017alleenregulierevervangingsinvesteringenzijngepland.Deafschrijvingenzullennaarverwachtingophetzelfdeniveaublijvenals in 2016.

VOORZIENINGENOm grote schommelingen in de toekomstige onderhoudskosten te mitigeren is de voorziening voor groot onderhoud op de kantoorpanden in 2016 herzien door het laten opstellen van een meerjarenonderhoudsplan.VoordepandennietdienstbaaraandebedrijfsuitoefeninghadBNN-VARAdeafgelopenjarentemaken gehad met onverwachte grote onderhoudskosten. Tot 2016 was er geen voorziening gevormd voor groot onderhoud voor die panden en de voorziening is nu opgenomen in de balanspost voorzieningen. Met deze opnieuw bepaalde voorzieningen verwacht BNN-VARA de onderhoudskosten adequaat op te kunnen vangen.Deoverigevoorzieningenzijnadequaatvastgesteldomdetoekomstige uitgaven op te kunnen vangen.

VOORUITBLIK 2017 Inhetjaar2017wordtdelaatstetranchevanhetbezuinigings-pakketvanhetkabinetRutteIIophetmediabudgetvoordelandelijkepubliekeomroepengerealiseerd.Dezebezuinigingbetrefteenstructurelekortingvan51miljoeneuro.Vanwegedezebezuiniging daalt in 2017 het garantiebudget voor BNN-VARA met 1,2miljoeneurotenopzichtevan2016,naareentotaalbedragvan55,7miljoeneuro.Hetisnognietduidelijkofdezeverlaginggevolgen zal hebben op het totale budget van 2017. Dit is immers afhankelijkvanhetaantaltoegekendeprogramma’sin2017.WijzulleniniedergevalonzeEigenBijdrageophetniveauvan2016 weten te houden, waardoor onze ambities, mochten die onverhoopt niet uit het normale intekenbudget betaald kunnen worden,tochverwezenlijktkunnenworden.

38 39

• Kwaliteitsborging:dewijzevansturingenbeheersinginzakekwaliteitsdoelstellingen(beleid)

• Personeel:dewijzevansturingenbeheersinginzakepersoneelsdoelstellingen(beleid)

• Integriteit: o dewijzevansturingopenbeheersingvan

integriteitsdoelstellingen(beleid); o uitlegvanafwijkingenbetreffendede‘GedragscodeGoed

BestuurenIntegriteitPubliekeOmroep2012’;eninformatieovermisbruikenoneigenlijkgebruik.

• Scheidingvanpubliekeenprivategeldstromen:sturingenbeheersinginzakedescheidingvanhoofd-enneventaken.

Vandebovenstaandeonderwerpeniseenbeschrijvingvandesturingenbeheersingophoofdlijneninhetbestuursverslagopgenomen.

BinnenomroepverenigingBNN-VARAisinhetbijzonderaandachtgeweestvoorrisicomanagement.Inditbestuursverslagwordtnader op dit onderwerp ingegaan.

Opbasisvandehuidigeinzichtenenonderkenderisico’sverklaart het besturende orgaan van omroepvereniging BNN-VARAdatnietisgeblekendatdebedrijfsvoeringin2016nietheeftgefunctioneerd.Dezebedrijfsvoeringsverklaringheefthetbesturende orgaan besproken met het toezichthoudende orgaan.

Hilversum,27maart2017

Namens het bestuur van omroepvereniging BNN-VARA,

G.J. Timmer J.M. Adriani R. KievitAlgemeendirecteur Zakelijkdirecteur Mediadirecteur

inhoudelijkgebaseerdopdeuitgangspuntenvanrespectievelijkBNN en VARA.

Wijverwachtendatdeexploitatievandeverhuurdepandenin2017zalverbeteren.Hetachterstalligonderhoudisnadefusieaangepaktenerzijnnieuwehuurdersgeworven.Hierdoorkomendehuurinkomstenweeropeenmarktconformniveauteliggen.Opdebeleggingsportefeuillewordt,netalsin2016,deverwachtedividendopbrengst begroot.

DeBPPO-bijdragedaaltvanwegeeenneerwaartseaanpassingvande honorering van enkele presentatoren.

BEDRIJFSVOERINGS-VERKLARING BESTUREND ORGAAN 2016Opallelandelijkepubliekeomroepinstellingeniseenomroepbrede gedragscode van kracht, te weten de ‘GedragscodeGoedBestuurenIntegriteitPubliekeOmroep2012’.OmroepverenigingBNN-VARAconformeertzichaandezegedragscode.Eenvandeonderdelenvande‘GedragscodeGoedBestuurenIntegriteit2012’isdatiederjaareenbedrijfsvoeringverklaringwordtafgegevendoordeleidingvanOmroepvereniging BNN-VARA.

Bedrijfsvoeringisindezeverklaringalsvolgtgedefinieerd:‘desturingenbeheersingvandebedrijfsprocessenbinnendeorganisatieomdegestelde(beleids)doelstellingentekunnenrealiseren’.Tenbehoevevandezeverklaringzijnvolgendeonderwerpennaderbeschreven:

• Risicomanagement:dewijzevansturingenbeheersinginzakedeonderstaanderisico’s:

o strategischerisico’s o operationelerisico’s o financiëlerisico’s o compliancerisico’s(nalevingwet-enregelgeving).• Administratieve organisatie en het systeem van informatievoorziening

o Managementinformatiestromen o Registratie van verplichtingen en contracten.

40 41

JAARREKENING 2016BALANS OMROEPVERENIGING BNN-VARA NA RESULTAATBESTEMMING(bedragenx€1.000,=)

ACTIVA 31-12-2016 31-12-2015

VASTE ACTIVA

Materiële vaste activa (1)

Bedrijfsgebouwenenterreinen 13.144 13.749

Inventariseninrichting 1.183 1.450

Anderevastebedrijfsmiddelen 2 9

Nietaandebedrijfsuitoefeningdienstbaar

836 659

15.164 15.867

Financiële vaste activa (2)

Overigeeffecten 24.502 23.687

VLOTTENDE ACTIVA

Voorraden (3)

Onderhanden werken en gereed product m.b.t.

media-aanbod 19.352 11.033

Overige voorraden 118 135

19.470 11.168

Vorderingen (4)

Handelsdebiteuren 728 2.428

Belastingen en premies sociale verzekeringen

12 0

Vooruitbetaalde pensioenpremies 3.600 3.057

Rekening courant BNN 7 2

Rekening courant VARA 2 2

Rekening courant NPO 336 795

Overige vorderingen 1.365 962

6.050 7.246

Liquide middelen (5) 5.742 14.910

70.929 72.878

BALANS OMROEPVERENIGING BNN-VARA NA RESULTAATBESTEMMING(bedragenx€1.000,=)

PASSIVA 31-12-2016 31-12-2015

Eigen vermogen (6)

Algemene reserve 33.185 33.142

Herwaarderingsreserve 553 596

Reserve media-aanbod 5.390 5.628

Reserve koersverschillen beleggingen

2.285 1.973

41.413 41.339

Voorzieningen (7) 2.249 2.176

Langlopende schulden

Schulden aan kredietinstellingen (8) 1.826 3.000

Kortlopende schulden (9)

Schulden aan kredietinstellingen 400 400

Schulden aan leveranciers 11.845 10.751

Belastingen en premies sociale verzekeringen

1.602 1.906

Overgedragen reserve voor media-aanbod

0 1.660

Overige schulden 11.594 11.646

25.441 26.363

70.929 72.878

42 43

EXPLOITATIE REKENING(bedragenx€1.000,=)

BNN-VARA

Baten 2015 2014

Media-aanbod (10) 92.446 103.136

Programmagebonden eigen bijdragen

(11) 990 2.044

Opbrengst programmabladen 9.607 9.785

Opbrengst overige nevenactiviteiten

(12) 2.157 3.025

Opbrengst verenigingsactiviteiten (13) 3.561 3.175

Barteringbaten (14) 369 353

Som der bedrijfsopbrengsten 109.130 121.518

Lasten

Lonen en salarissen (15) 22.650 20.530

Socialelasten(inclusiefpensioenpremies)

(16) 6.540 7.227

Afschrijvingenopmateriëlevasteactiva

(17) 1.808 1.523

Directe productiekosten (18) 71.815 84.462

Overigebedrijfslasten (19) 6.844 7.872

Barteringlasten 381 388

Som der bedrijfslasten 110.037 122.002

Bedrijfsresultaat -907 -484

Rentebaten en inkomsten uit beleggingen

(20) 774 1.000

Rentelastenensoortgelijkekosten -106 -128

Som der financiële baten en lasten

668 872

Saldo uit gewone bedrijfsuitoefening

-238 388

Over te dragen reserve voor media-aanbod

0 0

Exploitatiesaldo -238 388

FTEgemiddeld 426,5 405,8

FTEultimo 444,0 409,0

KASSTROOMOVERZICHT(bedragenx€1.000,=)

KASSTROMEN2016 2015

I Kasstroom uit operationele activiteiten

Exploitatieresultaat -238 388

Aanpassenvoor:

Afschrijvingenmateriëlevasteactiva

1.808 1.427

Desinvesteringen in materiële vaste activa 0 96

Mutatie voorzieningen 59 -62

Bruto kasstroom uit operationele activiteiten

1.629 1.753

Mutatie in voorraden -8.302 7.677

Mutatie vorderingen 1.197 3.114

Mutatie kortlopende schulden -908 -5.067

Netto kasstroom uit operationele activiteiten

-6.384 7.573

II Kasstroom uit investeringsactiviteiten

Investeringeninmateriëlevasteactiva

-1.105 -5.297

Investeringeninfinanciëlevasteactiva

-2.673 -4.837

Desinvesteringeninfinanciëlevaste activa

2.168 4.317

Kasstroom uit investeringsactiviteiten -1.610 -5.817

III Kasstroom uit financieringsactiviteiten

Ontvangsten uit langlopende schulden 0 0

Aflossingvanlanglopendeschulden

-1.174 -400

Kasstroom uit financieringsactiviteiten -1.174 -400

Mutatie liquide middelen (I - II + III)

-9.168 1.356

Liquidemiddeleneindeboekjaar 5.742 14.910

Liquidemiddelenbeginboekjaar 14.910 13.554

Mutatie liquide middelen -9.168 1.356

44 45

ALGEMENE TOELICHTINGACTIVITEITENOmroepverenigingBNN-VARA(hierna:BNN-VARA)isop11september2013opgerichtmetalsdoelomhierper1januari2014degezamenlijkeomroepactiviteitenvanVerenigingBNNenOmroepvereniging VARA in onder te brengen. BNN-VARA verzorgt omroepprogramma'sindezinvandeMediawet2008,enindatkaderhetverzorgenvanradio-entelevisieprogramma'senandereaudiovisueleproductenophetgebiedvaninformatie,cultuurenontspanning,diedemaatschappelijke,cultureleofgodsdienstigedanwelgeestelijkebehoeftenbevredigendielevenbijzoweldejongealsdeoudegeneraties.

CONTINUÏTEITDecontinuïteitvandeverenigingisinbelangrijkemateafhankelijkvandefinancieringvandepubliekeomroependoordeoverheid.Opditmomentzijnergeenindicatiesdatdezefinancieringzalwordenstopgezet.Deindeonderhavigejaarrekeninggehanteerdegrondslagenvanwaarderingenresultaatbepalingzijndanookgebaseerdopdeveronderstellingvancontinuïteitvandevereniging.

VESTIGINGSADRESOmroepvereniging BNN-VARA is gevestigd op het Wim T. Schippersplein3teHilversum.

GROEPSVERHOUDINGENTussenBNN-VARA,BNNenVARAistenbehoevevandefusieeensamenwerkingsovereenkomstgeslotenwaarinde(financiële)verplichtingenoverenweerzijnvastgelegd.Incombinatiemet hetgeen hierover statutair is vastgelegd betekent dit dat alle inkomsten van BNN én VARA toekomen aan BNN-VARA. Tussen BNN-VARA en BNN en tussen BNN-VARA en VARA is een opdrachtovereenkomst gesloten waarin precies is vastgelegd welkewerkzaamhedenBNN-VARAvoorrespectievelijkBNNenVARAverricht.Hetgaathierbijbijvoorbeeldoverhetinnenvancontributie, het voeren van het ledenbestand en ledenwervings- enloyaliteitsactiviteiten(zoalshetuitbrengenvaneenverenigingsperiodiek).De algemene verenigingsvermogens worden per merk gelabeld enverantwoordindejaarrekeningvanBNN-VARA.BijeenonverhooptuiteenvallenvandefusieorganisatiekomtditeigenvermogenconformhetlabelweertoeaanrespectievelijkBNN en VARA.

SCHATTINGENBijtoepassingvandegrondslagenenregelsvoorhetopstellenvandejaarrekeningvormthetbestuurBNN-VARAzichverschillendeoordelenenschattingendieessentieelkunnenzijnvoordeindejaarrekeningopgenomenbedragen.Indienhetvoorhetgevenvanhetinartikel2:362lid1BWvereisteinzichtnoodzakelijkis,isdeaardvandezeoordelenenschattingeninclusiefdebijbehorendeveronderstellingenopgenomenbijdetoelichtingopdedesbetreffendejaarrekeningposten.

TOELICHTING OP HET KASSTROOMOVERZICHTHetkasstroomoverzichtisopgesteldvolgensdeindirectemethode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uitdeliquidemiddelen,metuitzonderingvandeposito’smeteenlooptijdlangerdandriemaanden.Ontvangstenenuitgavenuithoofdevaninterest,ontvangendividendenenwinstbelastingenzijnopgenomenonderdekasstroomuitoperationeleactiviteiten.Deverkrijgingsprijsvandeverworvengroepsmaatschappijisopgenomen onder de kasstroom uit investeringsactiviteiten, voorzoverbetalingingeldheeftplaatsgevonden.Transactieswaarbijgeeninstroomofuitstroomvankasmiddelenplaatsvindt,waaronderfinanciëleleasing,zijnnietinhetkasstroomoverzichtopgenomen.Debetalingvandeleasetermijnenuithoofdevanhetfinanciëleleasingcontractzijnvoorhetgedeeltedatbetrekkingheeftopdeaflossingalseenuitgaveuitfinancieringsactiviteitenaangemerktenvoorhetgedeeltedatbetrekkingheeftopdeinterest als een uitgave uit operationele activiteiten.

VERBONDEN PARTIJENAlsverbondenpartijwordenallerechtspersonenaangemerktwaaroveroverheersendezeggenschap,gezamenlijkezeggenschapofinvloedvanbetekeniskanwordenuitgeoefend.Ookrechts-personendieoverwegendezeggenschapkunnenuitoefenenwordenaangemerktalsverbondenpartij.OokdebestuursledenenanderesleutelfunctionarissenvanBNN-VARAzijnverbondenpartijen.

Transactiesvanbetekenismetverbondenpartijenwordentoegelicht voor zover deze niet onder normale marktvoorwaarden zijnaangegaan.Hiervanwordttoegelichtdeaardendeomvangvandetransactieenandereinformatiedienodigisvoorhetverschaffenvanhetinzicht.

WET NORMERING BEZOLDIGING TOPFUNCTIONARISSENDewijzewaaropdebezoldigingwordtberekend,isovereenkomstigdeberekeningswijze,zoalsdezeisbepaaldinWetNormeringbezoldigingtopfunctionarissenpubliekeen

46 47

semipubliekesector(WNT)dieop1januari2013inwerkingis getreden. Volgens artikel 1.3, eerste lid, onderdeel d, vallen delandelijkepubliekemedia-instellingen,waaronderBNN-VARA, en NPO onder het bezoldigingsmaximum en het openbaarmakingsregime.

BPPOOp grond van artikel 2.3, derde lid, onderdeel b, Mediawet 2008 isdoorderaadvanbestuurvandeNPO‘HetBeloningskaderPresentatorenindePubliekeOmroep’(BPPO)opgesteld.Hetbedragdatuiteindelijkistoegestaanombovenhetmaximumvancategorie C aan een presentator toe te kennen, wordt uitsluitend betaald uit de verenigingsmiddelen. Dit geldt eveneens voor het deel van het dienstverband dat een bestuurder tevens presentator bijdemedia-instellingis.

GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALINGALGEMEENDejaarrekeningisopgesteldinovereenstemmingmetdewettelijkebepalingenvanTitel9BW2enderichtlijnenvandeRaadvoordeJaarverslaggevingvoorzoverdezenietafwijkenvanhetfinancieelhandboekvoordelandelijkepubliekemedia-instellingenendeNPO2016,hierna‘hethandboek’.Activa en verplichtingen worden in het algemeen gewaardeerd tegendeverkrijgings-ofvervaardigingsprijsofdeactuelewaarde.Indiengeenspecifiekewaarderingsgrondslagisvermeldvindtwaarderingplaatstegendeverkrijgingsprijs.Indebalansendeexploitatierekeningzijnreferentiesopgenomen.Metdezereferentieswordtverwezennaardetoelichting.AllebedragenzijninEURmaal1.000tenzijandersvermeld.

VERGELIJKING MET VORIG JAARDe gehanteerde grondslagen van waardering en van resultaatbepalingzijnongewijzigdgebleventenopzichtevanhetvoorgaandejaar.Vanaf2016isereennieuw‘HandboekFinanciëleVerantwoordingLandelijkePubliekeMedia-instellingen,NPOenSTER’doorhetministerievanOCWopgesteld.VoorBNN-VARAbetekentditdatdeBarter-inkomstenen–kosteninzichtelijkzijngemaaktindeexploitatierekeningenindetailineenbijlagebijditjaarverslag.

FINANCIËLE INSTRUMENTENDeeffectenopgenomenonderdefinanciëlevasteactivaen de vlottende activa, voor zover deze betrekking hebben opdehandelsportefeuilleofmetbetrekkingtoteigen-vermogensinstrumentenbuitendehandelsportefeuille,alsmedederivaten met een onderliggende beursgenoteerde waarde, worden gewaardeerd tegen de reële waarde. Alle overige in de balansopgenomenfinanciëleinstrumentenzijngewaardeerdtegende(geamortiseerde)kostprijs.Dereëlewaardeishetbedragwaarvooreenactiefkanwordenverhandeldofeenpassiefkanwordenafgewikkeldtussenterzakegoedgeïnformeerdepartijen,dietoteentransactiebereidenonafhankelijkvanelkaarzijn.Indiennietdirecteenbetrouwbarereëlewaardeisaantewijzen,wordtdereëlewaardebenaderddoordezeafteleidenuitdereëlewaardevanbestanddelen

48 49

ofvaneensoortgelijkfinancieelinstrument,ofmetbehulpvanwaarderingsmodellenenwaarderingstechnieken.Hierbijwordtgebruikgemaaktvanrecentegelijksoortige‘atarm’slength’-transacties,vandeDCF-methode(contantewaardevankasstromen)en/ofvanoptiewaarderingsmodellen,rekeninghoudendmetspecifiekeomstandigheden.

GEBOUWEN EN TERREINENConformhethandboekfinanciëleverantwoordingwordendepandengewaardeerdtegenverkrijgings-/vervaardigingsprijsonderaftrekvanafschrijvingen.Opterreinenwordtnietafgeschreven.Deafschrijvingvindtplaatsopbasisvaneenlineaireafschrijving.Opgebouwenenterreinendieaandebedrijfsuitoefeningdienstbaarzijnwordengeenbijzonderewaardeverminderingentoegepast.Deinjuli2000betrokkengebouwenwordenin40jaarafgeschreven.Deaanpassingenvanhetpanddiegeenfundamentelewijziginginhetgebruikvanhetpandtotgevolghebben,wordenin10jaarafgeschreven.

Voordetoekomstigekostenvangrootonderhoudaandebedrijfs-gebouwen is een voorziening voor groot onderhoud gevorm d. De toevoeging aan de voorziening wordt bepaald op basis van het geschatte bedrag van het onderhoud en de periode die telkens tussen de werkzaamheden van groot onderhoud verloopt.

OVERIGE MATERIËLE VASTE ACTIVADetechnischeinstallatieswordenin15jaarafgeschreven.Investeringeninkantoormeubilair,computerapparatuurenkantoormachineswordtin5jaarafgeschrevenenvervoermiddelenin4jaar.Waarderingvindtplaatstegenaanschafwaardeverminderdmetlineairberekendeafschrijvingen.Erwordtgeenrekeninggehouden met een restwaarde.

Technischeinstallaties :6,67%perjaarInventariseninrichting :20,00%perjaarHardwareensoftware :33,33%perjaarVervoermiddelen :25,00%perjaar

NIET AAN DE BEDRIJFSUITOEFENING DIENSTBAARVastgoedbeleggingenzijnonroerendezakendiewordenaangehoudenomhuuropbrengstenofwaardestijgingen,ofbeide, te realiseren. Vastgoedbeleggingen, daaronder begrepen vastgoedbeleggingeninontwikkeling,wordenbijeersteverwerkingtegenverkrijgingsprijsgewaardeerd.Gebouwenenterreinendienietaandebedrijfsuitoefeningdienstbaarzijn,zijngewaardeerdopbasisvanRJ213,tegenhistorischekosten.

Jaarlijkswordt2,5%vandezegetaxeerdewaardeafgeschreven.Opterreinenwordtnietafgeschreven.

VOORRADENHieronderzijnopgenomendekostenvoornoguittezendenradioentelevisieprogramma's,voorradenboeken,dvd'sencd'senkantoorbenodigdheden.

Waardering van een eigen productie geschiedt tegen de directe kosten. Onder de directe kosten vallen de personele kosten van eigenmedewerkersenoverigemedewerkers,defacilitairekostenen de overige programmakosten. Kosten die niet direct aan het programmazijntoeterekenen(bijvoorbeelddievandedirectie/programmaleidingenplanningmedia-aanbod,netcoördinatie)maken deel uit van de organisatiekosten. De waardering van media-aanbod wordt verminderd met de voor dit media-aanbodontvangenbijdragenvanderden.Ditbetreftbijdragenvancommerciëlesponsors,deStichtingCo-productiefondsBinnenlandseOmroep(CoBO),hetMediafondsenoverigederden.Gereed voor uitzending maar nog niet verspreid media-aanbod wordt op balansdatum individueel beoordeeld. Bepaald media-aanbodwordtvolledigafgewaardeerdalserdoordelandelijkepublieke media-instelling in overleg met de raad van bestuur van deNPOofdedoorhemgemandateerdendefinitiefisbeslotenhetmedia-aanbodnietteverspreiden.Alstweejaarnadeeerstevoorraadwaardering nog steeds geen beslissing is genomen ten aanzien van het verspreiden van bepaald media-aanbod, wordt het betreffendemedia-aanbodvolledigafgewaardeerd.Inspecifiekegevallenkanhiervanwordenafgeweken.Hetgaatdanomgevallenwaarin wel voldoende zekerheid over de verspreiding van het media-aanbod,maarnietoverhetjaarwaarindeverspreidingzalplaatsvindenofdeverspreidinglaterdan2jaarnaaankoopofproductiezalplaatsvinden.Ditgeldtbijvoorbeeldvoordeaankoopvan(licentiesvoor)speelfilmsenseriesdieminimaal2jaarnaaankoop ingaan.

Voorradenboeken,dvd'sencd'senkantoorbenodigdhedenwordengewaardeerdtegenkostprijsonderaftrekvanbijzonderewaardeverminderingen.

OVERIGE EFFECTENDeeffectenwordenduurzaamaangehoudenengewaardeerdtegen beurswaarde. Ongerealiseerde waardemutaties vinden plaatsviadebalanspost‘ReserveKoersverschillenBeleggingen’.Eenuitzonderinghieropgeldtvoordesituatiedatdebalanspost“ReserveKoersverschillenBeleggingen’’onvoldoendeomvangheeftomeenwaardeverminderingvolledigoptevangen.In

50 51

eendergelijkesituatiewordtdewaardeverminderingverwerktviadeexploitatierekeningnadateerstdebalanspost’ReserveKoersverschillenBeleggingen’isteruggebrachttoteennihilsaldo.Transactiekostendiezijntoeterekenenaaneffectenwordenrechtstreeks in de winst-en-verliesrekening verwerkt.

VORDERINGENVorderingenwordenbijeersteverwerkinggewaardeerdtegendereëlewaardevandetegenprestatie.Handelsvorderingenwordenna eerste verwerking gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs.Alsdeontvangstvandevorderingisuitgesteldopgrondvaneenverlengdeovereengekomenbetalingstermijnwordtdereële waarde bepaald aan de hand van de contante waarde van deverwachteontvangstenenwordeneropbasisvandeeffectieverente rente-inkomsten ten gunste van de winst-en-verliesrekening gebracht. Voorzieningen wegens oninbaarheid worden in mindering gebracht op de boekwaarde van de vordering.

LIQUIDE MIDDELENLiquidemiddelenbestaanuitkas,banktegoedenendeposito’smeteenlooptijdkorterdantwaalfmaanden.Rekening-courantschuldenbijbankenzijnopgenomenonderschuldenaankredietinstellingenonder kortlopende schulden. Liquide middelen worden gewaardeerd tegen nominale waarde.

EIGEN VERMOGEN (HERWAARDERINGSRESERVE)Deze is gevormd op basis van een in 1990 uitgevoerde taxatie van denietaandebedrijfsuitoefeningdienstbarepanden.Jaarlijksvalthetafschrijvingsdeelvandezereservevrijtengunstevandealgemene reserve.

EIGEN VERMOGEN (RESERVE MEDIA-AANBOD)Opditfondswordendeover-enonderbestedingenRadioenTelevisiegemuteerd.Eennegatiefsaldogeefteenverrekenbaartekortweereneenpositiefsaldoeenbestedingsverplichtingvoor de toekomst. De raad van bestuur van de Publieke Omroep heeftbepaalddatdeprogrammareservevooreenfusie-omroeporganisatienietmeermagbedragendanEUR5.500.

EIGEN VERMOGEN (RESERVE KOERSVERSCHILLEN BELEGGINGEN)Positieve ongerealiseerde waardemutaties worden verwerkt via een Reserve Koersverschillen Beleggingen. Dit geldt ook voor negatieve ongerealiseerde waardemutaties, voor zover dezereservedittoelaat.Indiendereservenietbeschikbaaris,verloopt een negatieve ongerealiseerde waardemutatie via de exploitatierekening.

VOORZIENING PENSIOENVERPLICHTINGENIn2005isonderinvloedvanwetgevingterzakehetpensioen-reglementversoberd.Inhetaangepastepensioenreglementiseenovergangsbepalingopgenomendatmedewerkersdieop1januari2006deleeftijdvan56jaarhebbenbereiktrechthebbenopvoortzetten van hun pensioenopbouw volgens het oude reglement. Inhetoudepensioenreglementwaseenartikelopgenomenwaarinbepaaldwerddatvoormedewerkers,dieop1januari1997indienstwaren,bijhetbereikenvande60jarigeleeftijddepremievoorhetouderdomspensioenvanaf65jaarineensalskoopsomdoordewerkgeverwordtafgestort.Daarnaastkunnendezemedewerkersgebruikblijvenmakenvandevervroegdeuittredingop60jarigeleeftijd.

In2006isindeCAOopgenomendatmedewerkersdieop1januari2006nognietde56-jarigeleeftijdhebbenbereikt,maarwelreedsper1januari1997indienstwareneveneensinaanmerking komen voor een compensatieregeling. De regeling houdtindatvoordezemedewerkersbijhetbereikenvande60jarigeleeftijd,mitsdezevoor1januari2020wordtbereikt,het verlies van de koopsomstorting door de werkgever deels gecompenseerd wordt. Voorwaarde is wel dat de medewerker onafgebrokentotde60-jarigeleeftijdindienstblijft.DevoorzieningisgebaseerdopeendoorhetPensioenfondsNederlandse Omroep voor alle aangesloten werkgevers gemaakte berekening van de contante waarde van de overgangsbepaling endecompensatieregeling.Indezeactuariëleberekeningiseeninschattinggemaaktvandekansopoverlijdenendeblijfkans.Deuitkomstenvandeberekeningwordtalsvoorzieningpensioenverplichtingen in de balans verantwoord.

VOORZIENING GROOT ONDERHOUD GEBOUWENOpbasisvaneenonderhoudsplanwordtjaarlijkseenbedraggereserveerd.Bedragenvoordaadwerkelijkuitgevoerdgrootonderhoud worden ten laste van de voorziening gebracht. Vanwege de verbouwing van het pand op het Mediapark is er vanaf2016eennieuwmeerjarigonderhoudsplanopgesteldenisde voorziening opnieuw bepaald.

VOORZIENING JUBILEADevoorzieningjubileawordtopgenomentegendecontantewaarde van de verwachte uitkeringen gedurende het dienstverband.Bijdeberekeningvandevoorzieningwordtondermeerrekeninggehoudenmetverwachtesalarisstijgingenendeblijfkans.Bijhetcontantmakenisdemarktrentegehanteerd.

52 53

LANGLOPENDE SCHULDENLanglopendeschuldenwordenbijdeeersteverwerkinggewaardeerdtegenreëlewaarde.Transactiekostendiedirectzijntoe te rekenen aan de verwerving van de langlopende schulden wordenindewaarderingbijeersteverwerkingopgenomen.Langlopende schulden worden na eerste verwerking gewaardeerd tegengeamortiseerdekostprijs,zijndehetontvangenbedragrekeninghoudendmetagioofdisagioenonderaftrekvantransactiekosten.Hetverschiltussendebepaaldeboekwaardeendeuiteindelijkeaflossingswaardewordtopbasisvandeeffectieverentegedurendedegeschattelooptijdvandelanglopendeschulden in de winst-en-verliesrekening als interestlast verwerkt.

OVERGEDRAGEN RESERVE VOOR MEDIA-AANBOD (ORMA)EenpositiefexploitatieresultaatwordttoegevoegdaandeReservevoorMedia-aanbod(RMA)tothettoegestanemaximumvan5%vandebedrijfslasten(exclusiefverenigingslasten).Eeneventueelsurplus van het exploitatieresultaat wordt verantwoord in de post ORMA. Deze schuld staat ter beschikking van de NPO en kan ingezetwordenindeprogrammeringofteruggevorderdwordendoor de NPO.

OVERIGE KORTLOPENDE SCHULDENKortlopendeschuldenwordenbijdeeersteverwerkinggewaar-deerd tegen reële waarde. Kortlopende schulden worden na eerste verwerkinggewaardeerdtegengeamortiseerdekostprijs,zijndehetontvangenbedragrekeninghoudendmetagioofdisagioenonderaftrekvantransactiekosten.Ditismeestaldenominalewaarde.

GRONDSLAGEN VOOR HET BEPALEN VAN HET RESULTAATOpbrengsten en kosten worden toegerekend aan de periode waarop deze betrekking hebben.

SUBSIDIESExploitatiesubsidieswordenalsbateverantwoordindewinst-en-verliesrekeninginhetjaarwaarindegesubsidieerdekostenzijngemaaktofopbrengstenzijngederfd,ofwanneereengesubsidieerdexploitatietekortzichheeftvoorgedaan.Debatenwordenverantwoordalshetwaarschijnlijkisdatdezewordenontvangen.Overheidsheffingenwordentenlastevanhetresultaatgebrachtophetmomentdataanallevoorwaardenvoordeoverheidsheffingisvoldaan.

PERSONEELSBELONINGENLonen, salarissen en sociale lasten worden op grond van de arbeids voorwaarden verwerkt in de winst- en verliesrekening voorzoverzeverschuldigdzijnaanwerknemersrespectievelijkdebelastingautoriteit.

PENSIOENENDepensioenregelingvanhetbedrijfstakpensioenfondsPNOistekwalificerenalseentoegezegdpensioen.BijeentekortvanPNOheeftBNN-VARAgeenverplichtingtothetvoldoenvanaanvullendebijdragenandersdaneventuelehogeretoekomstigepremies.AlsgevolghiervanheeftBNN-VARAdepensioenregelingindejaarrekeningverwerktalszousprakezijnvaneentoegezegdebijdrageregeling.Detebetalenjaarlijksepensioenpremieswordenalslastverwerktinhetjaarwaaroverzeverschuldigdzijn.BNN-VARAheeftgeeninformatiebeschikbaaromtrentdehoogte van toekomstige pensioenpremies op basis van een mogelijkeoverschotoftekortvanhetbedrijfstakpensioenfonds.De beleidsdekkingsgraad van PNO Media is per 31-12-2016 uitgekomenop91,3%(31-12-2015:97,3%).

AFSCHRIJVINGEN OP MATERIËLE VASTE ACTIVAOpmateriëlevasteactivawordtvanafhetmomentvangereedheidvooringebruiknemingafgeschrevenoverdeverwachtetoekomstigegebruiksduurvanhetactief.Overterreinenwordtnietafgeschreven.Indieneenschattingswijzigingplaatsvindt

54 55

van de toekomstige gebruiksduur, dan worden de toekomstige afschrijvingenaangepast.Boekwinstenen-verliezenuitdeincidenteleverkoopvanmateriëlevasteactivazijnbegrepenonderdeafschrijvingen.

DIRECTE PRODUCTIEKOSTENOnderdedirectekostenzijnopgenomendepersonelekostenvaneigenmedewerkersenoverigemedewerkers,defacilitairekostenen de overige programmakosten.

ORGANISATIEKOSTENAlle kosten van BNN-VARA die niet rechtstreeks samenhangen met de kernactiviteiten van de organisatie en dus samenhangen met ondersteunende activiteiten, worden aangemerkt als organisatiekosten.

BARTERINGNaafloopvaneenboekjaarwordenbartertransactiesverantwoordindeexploitatierekening.Batenuitbarteringdienenafzonderlijkte worden verantwoord in de exploitatierekening op basis van de geldelijkewaardevandeontvangengoederenofdiensten.Delasten worden opgenomen in de exploitatierekening op basis van degeldelijkewaardevandegeleverdegoederenofdiensten.Erkan een verschil ontstaan tussen de barterinkomsten en uitgaven vanwege transacties waarop onverrekenbare BTW van toepassing isopontvangengoederenen/ofdiensten.

OPERATIONELE LEASEOperationele leasecontracten worden als kosten direct ten laste van de verlies-en-winstrekening gebracht.

HUURCONTRACTENHuurcontractenwordenalskostendirecttenlastevandeverlies-en-winstrekening gebracht.

RENTEBATEN EN RENTELASTENRentebatenenrentelastenwordentijdsevenredigverwerkt,rekeninghoudendmetdeeffectieverentevoetvandedesbetreffendeactivaenpassiva.Bijdeverwerkingvanderentelasten wordt rekening gehouden met de verantwoorde transactiekosten op de ontvangen leningen.

BELASTINGENOmroepverenigingBNN-VARAheeftinhetverledenmetdeBelastingdienstafgestemddatzijintegraalvennootschapsbelastingplichtig is. Met de Belastingdienst is een vaststellingsovereenkomstgeslotenaangaandedewijzewaarop

defiscalewinstdienttewordenbepaald.DeBelastingdienstheeftdebestaandevaststellingsovereenkomstopgezegdper1januari2017. Sindshetmakenvandezeafspraakzijnrelevanteomstandigheden(metnamedeMediawet)ingrijpendgewijzigd.BNN-VARAheeftdaarom in 2016 haar vennootschapsbelastingplicht heroverwogen. Erissprakevaneenvennootschapsbelastingplichtvoorzovereenverenigingéénofmeerondernemingendrijft.BNN-VARAheeftgoedeargumentenzichophetstandpunttestellendatzijnietbelastingplichtigisvoordevennootschapsbelasting.DitisbijdeBelastingdienst aan de orde gesteld. Devennootschapsbelastingpositieindezejaarrekeningisinovereenstemmingmetdethansgeldendeafspraakvastgesteld. De discussie met de Belastingdienst over de vennootschapsbelastingplicht en een eventuele nieuwe invulling daarvanmetingangvan1januari2017ismomenteelnoggaande.

56 57

TOELICHTING OP DE BALANS PER 31 DECEMBER 2016(bedragenx€1.000,=)

VASTE ACTIVA1 MATERIËLE VASTE ACTIVA

Stand per 1 januari 2016 Bedrijfsgebouwen en terreinen

Inventaris en inrichting

Andere vaste bedrijfsmiddelen

Niet aan de bedrijfs-

uitoefening dienstbaar

Totaal

Aanschaf-herwaarderingswaarde 19.727 3.032 54 1.484 24.297

Cumulatieveafschrijving -6.121 -1.581 -45 -683 -8.431

Boekwaarde1januari2016 13.606 1.450 9 801 15.866

Mutaties 2016

Investeringen 568 447 - 91 1.105

Desinvesteringen - -289 - - -289

Afschrijvingen -1.030 -714 -7 -56 -1.808

Afschrijvingendesinvesteringen - 289 - - 289

-462 -267 -7 35 -702

Stand per 31 december 2016

Aanschaf-herwaarderingswaarde 20.295 3.189 54 1.575 25.113

Cumulatieveafschrijving -7.151 -2.006 -53 -739 -9.949

Boekwaarde 31 december 2016 13.144 1.183 2 836 15.164

GEBOUWEN EN TERREINENDeinvesteringenbetreftderevitaliseringvandepandenophetMediapark en Westergasterrein.De WOZ-waarde van de gebouwen en terreinen bedraagt per 1 januari2017€8.193(2016:€8.041).

INVENTARIS/INRICHTINGDeinvesteringenhebbenvoornamelijkbetrekkingopfacilitaire-enICT-apparatuur.

ANDERE VASTE BEDRIJFSMIDDELENDezepostheeftbetrekkingopeentweetalvervoersmiddelen.

58 59

BEDRIJFSUITOEFENING DIENSTBAARBNN-VARAexploiteerteenaantalpanden.In2016bestaandeinvesteringen uit renovatie van achterstallig onderhoud. De panden zijninmaart2016getaxeerdtegeneenwaardevanEUR3.155.Deexploitatiezieteralsvolgtuit:

2016 2015

€ €

Huurinkomsten 230 164

Exploitatiekostenvooractivadiehuurinkomstenhebben gegenereerd

-166 -53

Exploitatiekostenvooractivadiegeenhuurinkomsten hebben gegenereerd

- -20

64 91

2 FINANCIËLE VASTE ACTIVA

OVERIGE EFFECTENDeeffectenwordenduurzaamaangehouden.Hetbeleggingsbeleidluidtalsvolgt:• maximaal15%wordtbelegdinaandelenvanEuropesebedrijvenofbeleggingsfondsendievoldoenaandecriteriavoormaatschappelijkverantwoordbeleggen

• maximaal15%wordtinindirecte,zichopEuroparichtendevastgoedbeleggingsfondsen

• minimaal75%wordtbelegdviaeenfondsvoorgemenerekeninginvastrentendeEurowaardenofliquiditeiten.

Dewaarderingvandeportefeuillevindtplaatstegendebeurswaarde.Dewaardevandeeffectentegenverkrijgingsprijsbedraagtper31december2016€22.217.Deportefeuilleisvooreenbedragvan€10.000verpandaanvanLanschotBankiersterzekerheidstellingvandeleningvan€6.000.

Deeffectenportefeuilleisalsvolgttespecificeren:

31-12-16 31-12-16 31-12-16

Aanschaf-waarde Beurs-waarde Ongerealiseerd resultaat

Aandelen 4.818 5.603 785

Vastgoed 1.774 2.315 541

Obligaties 13.821 14.780 959

Liquiditeiten 1.804 1.804 0

Totaal 22.217 24.502 2.285

3VOORRADEN

31-12-16 31-12-15

€ €

Onderhanden werken en gereed product 20.619 11.590

BijdrageMediafondsoponderhandenwerken -1.267 -557

Overige voorraden 118 135

19.470 11.168

Alleinonderhandenzijndeenaangekochteproductieszijncourantenzullendekomendejareninhetuitzendschemawordenopgenomen.De toename van de voorraad en onderhanden werk media-aanbodwordtveroorzaaktdoordaterin2016relatiefveeldramageproduceerd is dat in 2017 wordt uitgezonden.

4VORDERINGEN HANDELSDEBITEUREN

31-12-2016 31-12-2015

Debiteuren 728 2.428

De daling van het debiteurensaldo wordt verklaard doordat een aantalfondsbijdragenaanheteindvan2015zijngefactureerd.Dezefondsbijdragenzatenultimo2016nietmeerinhetdebiteurensaldo.Inhetdebiteurensaldozittengeenpostenouderdan1jaarenerzijngeendubieuzevorderingenaanwezig.Derhalveisergeenvoorzieningwegensoninbaarheidgetroffen.

60 61

BELASTINGEN EN PREMIES SOCIALE VERZEKERINGEN31-12-2016 31-12-2015

Omzetbelasting 12 0

Vanwegehetuitstellenvandefactureringvanfondsbijdrageniserper saldo een vordering op de omzetbelasting ontstaan.

VOORUITBETAALDE PENSIOENPREMIES31-12-2016 31-12-2015

Pensioenpremie PNO 3.600 3.057

Depensioenjaarpremieswordenvooruitbetaald.Depremieisin2017 gestegen ten opzichte van 2016 waar-door de vooruitbetaling hoger is dan ultimo 2015.

OVERIGE VORDERINGEN31-12-2016 31-12-2015

Rekening courant BNN 7 2

Rekening courant VARA 2 2

Rekening courant NPO 336 795

Overige vorderingen 1.365 962

1.710 1.761

Devorderingenhebbeneenlooptijdvanminderdan1jaar. De post overige vorderingen daalt licht vanwege een lagere vorderingspositieopdeNPOeneenlichtestijgingopvooruit-betaalde kosten.

5 LIQUIDE MIDDELEN

31-12-2016 31-12-2015

Direct opeisbare tegoeden 5.719 14.896

Contanten 23 14

5.742 14.910

De stand van de liquide middelen daalt ten opzichte van 2015 vanwege een hogere voorraadpositie per 31-12-2016 en extra aflossingenopdeleningbijVanLanschot.De bankrekeningen van de direct opeisbare tegoeden leveren een rente op van 0% tot 0,1%. De liquide middelen staan tot eenbedragvan€11niettervrijebeschikking.DitbetrefteenafgegevenbankgarantietenbehoevevandeStichtingStemra.

PASSIVA6 EIGEN VERMOGEN

ALGEMENE RESERVESamenstelling Algemene Reserve

BNN VARA TOTAAL

AlgemeneReserveper1januari2015 750 32.349 33.099

Vrijvalherwaarderingsreserve2015 43 43

Saldo Algemene Reserve per 31 december 2015

750 32.392 33.142

AlgemeneReserveper1januari2016 750 32.392 33.142

Vrijvalherwaarderingsreserve2016 43 43

Saldo Algemene Reserve per 31 december 2016

750 32.435 33.185

HERWAARDERINGSRESERVE2016 2015

Saldo1januari2016 596 639

Onttrekking -43 -43

Saldo 31 december 2016 553 596

Deherwaarderingsreservevaltvanaf1991gedurende40jaarinjaarlijksgelijkedelenvrijtengunstevandealgemenereserve.Overdekomende14jaarzalderhalvedezereserveverdwenenzijn.

RESERVE VOOR MEDIA-AANBOD (RMA)2016 2015

Standper1januari 5.628 5.240

Exploitatieresultaatboekjaar -238 388

5.390 5.628

Over te dragen reserve voor Media-aanbod 0 0

Stand per 31 december 5.390 5.628

DeReservevoorMedia-aanbodisgemaximeerdopEUR5.500conformeenbindenderegelingvandeNPO.Hetnegatieveexploitatieresultaatover2016van€238wordtvolledigafgeboektvandeReservevoorMedia-aanbodconformdevoorschriftenuithet handboek.

62 63

RESERVE KOERSVERSCHILLEN BELEGGINGEN2016 2015

Standper1januari 1.973 1.621

Dotatie 312 352

Stand per 31 december 2.285 1.973

Hetongerealiseerderesultaatopdebeleggingsportefeuillewordtintra-comptabel verantwoord onder de reserve koersverschillen beleggingen.

7VOORZIENINGEN

2016 2015

Voorziening pensioenverplichtingen

Standper1januari 344 413

Dotatie 0 0

Onttrekking -16 0

Vrijval -32 -69

Stand per 31 december 296 344

Voorziening groot onderhoud gebouwen

Standper1januari 416 416

Dotatie 155 0

Onttrekking 0 0

Stand per 31 december 571 416

Voorziening jubilea

Standper1januari 975 968

Dotatie 0 7

Onttrekking -7 0

Vrijval -40 0

Stand per 31 december 928 975

Voorziening loopbaantraject

Standper1januari 441 406

Dotatie 52 62

Onttrekking -38 -27

Vrijval 0 0

Stand per 31 december 455 441

In2014iseenverbouwingvanhetpandophetMediaparkgestart.Medio2016isereennieuwmeerjarenonderhoudsplanopgesteld.Opbasisvanditplanisvanafboekjaar2016devoorzieningherzien. Tevens is er in 2016 voor de verhuurde panden een meerjarenonderhoudsplanopgesteld.Opdezepandenwastotenmet 2015 geen voorziening voor groot onderhoud gevormd. De voorzieningvoorhetpandMediaparkbedraagtEUR541envoordeverhuurdepandenEUR30.Devoorzieningenzijngevormdvoorverplichtingendiemeerdan1jaarnabalansdatumkunnenontstaanenwordenderhalvealslanglopend beschouwd.

8LANGLOPENDE SCHULDEN

Bouwdepot-lening F. van Lanschot Bankiers

2016 2015

Standper1januari 3.400 3.800

Opgenomen gelden

Aflossing -1.174 -400

Stand per 31 december 2.226 3.400

Aflossingsverplichtingkomendboekjaar -400 -400

Langlopend deel per 31 december 1.826 3.000

Hoofdsom :€4.000.000Voordefinancieringvandeverbouwingin2014-2015iseenbouwdepot-leningaangegaanbijF.vanLanschotBankiersNV.

Hoofdsom :€4.000Ingangsdatum :01-09-2014Looptijd :10jaarRente :3,25%vastvoor5jaarRenteherzieningper :31-8-2019Aflossing :€100perkwartaalVerstrektezekerheden :verpandingeffectenportefeuille

Voortsisereenkredietinrekeningcourantverstrekt:

Hoofdsom :€2.000Ingangsdatum :01-09-2014Looptijd :10jaarRente :drie-maandsEURIBOR+2,50%Renteherziening :n.v.t.(variabel)Aflossing :€50perkwartaalVerstrektezekerheden :verpandingeffectenportefeuillevooreen

bedragvan€10.000.

64 65

Van dit deel van de lening is per 31 december 2016 geen gebruik gemaaktenisnogEUR1.500beschikbaar.In2016ishetrestantvanhetnietgebruiktedeelvanhetbouwdepotingezetalsextraaflossing.Daarnaastiseraanvullendboetevrijeenextraaflossinggepleegdvan400waardoordetotaleaflossingin2016EUR1.174bedroeg.

9KORTLOPENDE SCHULDEN

2016 2015

Schulden aan kredietinstellingen

Aflossingsverplichtingkomendboekjaar 400 400

Schulden aan leveranciers

Crediteuren 11.845 10.751

Belastingen en premies sociale verzekeringen

Loonheffing 1.601 1.625

Kansspelbelasting 1 4

Omzetbelasting 0 247

Vennootschapsbelasting 0 30

1.602 1.906

Overgedragen reserve voor Media-aanbod

ORMA 0 1.660

Overige schulden

Vooruit ontvangen abonnementsgelden 7.231 7.242

Reservering vakantiedagen 1.008 941

Overig nog te betalen en vooruit ontvangen bedragen 3.355 3.463

11.594 11.646

Hetcrediteurensaldoislichtgestegenenbetrefteenmomentopname.

Van het saldo van de ORMA is door de NPO in 2016 voor een bedragvan€1.220teruggevorderd.Hetrestantisingezetindeprogrammeringvan2016.In2016vindtervanwegehetnegatieveresultaat geen dotatie plaats aan de ORMA.

Allekortlopendeschuldenhebbeneenlooptijdkorterdaneenjaar.

NIET UIT DE BALANS BLIJKENDE VERPLICHTINGENBNN-VARAheeft4operationeleleasecontractenlopenvoorpersonenauto’s.Deleaseovereenkomstenlopentotuiterlijkoktober 2021.VerderheeftBNN-VARAhuurverplichtingenaangegaanophetWestergas-terreintotjuni2020.Detotaleverplichtingenbedragen€720.

Incontractduurzijndezeverplichtingenalsvolgtsamengesteld:

Stand per 31-12-2016:<1 jaar 2-5 jaar > 5 jaar TOTAAL

Lease-contractenauto's 44 82 - 126

Huurverplichtingen 132 463 - 595

176 545 - 721

Aanleasekostenisindeexploitatierekeningover2016EUR60verantwoord.Aanhuurlastenisin2016EUR239verantwoord.

Gebeurtenissen na balansdatumErhebbenzichgeenbijzonderegebeurtenissennabalansdatumvoorgedaan.

TOELICHTING OP DE EXPLOITATIEREKENING PER 31 DECEMBER 2016(bedragenx€1.000,=)

10. MEDIA-AANBODDemediabatenzijngedaaldtenopzichtevan2015vanwegede NPO-brede bezuinigingen op Overig Media Aanbod (themakanalenenRadio6).DaarnaastheeftBNN-VARAin2016minderdrama-seriesuitgezondentenopzichtevan2015.In2016komt 85% van de omzet uit Media-aanbod en wordt 15% van de omzetgegenereerddoorneven-enverenigingsactiviteiten.In2015wasdezeinkomstenverhoudingexacthetzelfde.

11. PROGRAMMAGEBONDEN EIGEN BIJDRAGENDoor het kleinere volume aan drama dat is uitgezonden in 2016 is erookminderprogrammagebondeneigenbijdragegerealiseerdten opzichte van 2015.

66 67

12. OPBRENGST OVERIGE NEVENACTIVITEITENDeopbrengstenuitdesales-activiteitenzijnin2016lagervanwegeeenlagereinschattingvandeVIDEMA-enSEKAM-baten.EenmogelijkeclaimvaneenderdepartijbijVidemaishiervandereden.Hierdooriservertragingontstaaninhetvaststellenvandeverdeling van de opbrengsten. De claim zal ten koste kunnen gaan vandeafdrachtaanBNN-VARA.Daarnaast is er in 2016 geen Kinderen Voor Kinderen-concert in de omzetterechtgekomen,omdatdatevenementinjanuari2017isuitgevoerd.

13. OPBRENGST VERENIGINGSACTIVITEITENIn2016zijndebruto-opbrengstenverantwoordindejaarrekeningomdat de samenwerkingsovereenkomst tussen BNN-VARA, BNN enVARAvoorschrijftdatallebatenintegraalbeschikbaarwordengesteldaanBNN-VARA.In2015werdendebatenverantwoordondervooraftrekvaneigenverenigingskostenenwarendaaromlager.

Per 31 december 2016 had de vereniging BNN 275.811 leden (2015:302.235leden).In2016iservoorBNN-ledenwervingEUR507indeexploitatierekening van de vereniging verantwoord.Per 31 december 2016 had omroepvereniging VARA 267.865 leden(2015:270.180leden).In2016iservoorVARA-ledenwervingEUR664indeexploitatierekening van de vereniging verantwoord.

14. BARTERINGBATENConformhethandboek2016wordendebarteringbatenen-lastenseparaatverantwoord.Voor2015zijnhiervoordevergelijkendecijfersaangepast.

15. LONEN EN SALARISSEN.ErisrelatiefmeerzelfgeproduceerdwaardoorhetaantalFTEensalariskosten op een hoger niveau liggen dan in 2015. BNN-VARA heeftin2016geenwerknemersindienstdiebuitenNederlandwerkzaamzijn.Indeverenigingslastenisopdezekostenpostvoor4presentatoren de toerekening van het BPPO-surplus ex art 3.4 van deregelingverantwoordvooreenbedragvanEUR679.

16. SOCIALE LASTEN INCLUSIEF PENSIOENPREMIESVanwege de daling van de pensioenpremie en er minder afvloeiingskostenzijnuitbetaaldin2016,dalendesocialelastenten opzichte van 2015.

17. AFSCHRIJVINGSLASTEN OP MATERIELE VASTE ACTIVAIn2016zijndelaatstegroteinvesteringengepleegdvanwegedeverbouwingvanhetpandendeICT-infrastructuur(totaalEUR1.105).Ditverklaarteenhogereafschrijvingslatin2016tenopzichtevan 2015.

18. DIRECTE PRODUCTIEKOSTENVanwege het lagere volume in met name drama op Televisie in 2016 en de bezuinigingen op themakanalen en Radio 6, is de post directe productiekosten lager dan 2015.

LASTEN ONAFHANKELIJK PRODUCTIndedirecteproductiekosteniseenbedragopgenomenvan€23.086aankostenvooronafhankelijkproduct.

19. OVERIGE BEDRIJFSLASTENDeoverigebedrijfslastenzijno.a.gedaaldvanwegelagerehuisvestingskosten.Indebedrijfslastenzijndeaccountantshonorariaverwerkt.Dehonorariavandeonafhankelijkeaccountantmetbetrekking tot controle gerelateerde werkzaamheden hebben betrekkingophetbetreffendeboekjaar.Dehonorariavandeadviesdienstenopfiscaalterreinzijngebaseerdopdewerkelijkgemaaktekostengedurendehetjaar.

Deaccountantskostenzijnalsvolgtgespecificeerd:

Werkzaamheden 2016 2015

Controlejaarrekening 75 70

Overige controlewerkzaamheden 3 3

Totaal controle gerelateerde werkzaamheden 78 73

Adviesdienstenopfiscaalterrein 13 0

Totaal 91 73

20. RENTEBATEN EN INKOMSTEN UIT BELEGGINGENIn2016isdeexploitatieopdeverhuurdepandenonderdezepostverantwoord.Hiervoorzijndevergelijkendecijfersvan2015aangepast.In2016dalendehuurinkomstentenopzichtevan2015vanwege het wegwerken van achterstallig onderhoud. Alle panden zijnin2016verhuurd.Tevenszijnin2016deinkomstenuitrentegedaald.Deovertolligemiddelenzijnbeperktaanwezigenleverengeencreditrentemeerop sinds medio 2016.Debeleggingsportefeuilleleverteenrendementopvan3,4%in2016.In2015washetrendementopdeportefeuille4,1%.Dit verklaart de daling in 2016 ten opzichte van 2015.

68 69

TOELICHTING OP DE EXPLOITATIEREKENING VOLGENS DE CATEGORIALE INDELING(bedragenx€1.000,=)

JAARREKENING 2016

Radio Televisie Overig media aanbod

Neven- activiteiten

Verenigings-activiteiten

Organisatie-kosten

Totaal

Baten    

Media-aanbod 7.199 65.270 6.122 13.855 92.446

Programmagebondeneigenbijdragen 900 90 990

Opbrengst programmabladen 9.607 9.607

Opbrengst overige nevenactiviteiten 2.157 2.157

Opbrengst verenigingsactiviteiten 3.561 3.561

Overigebedrijfsopbrengsten

Barteringbaten 369 369

Somderbedrijfsopbrengsten 7.199 66.170 6.212 12.134 3.561 13.855 109.130

Lasten

Lonen en salarissen 2.752 9.727 2.880 1.682 679 4.929 22.650

Socialelasten(incl.pensioenpremies) 849 2.728 1.036 519 1.407 6.540

Afschrijvingenopmateriëlevasteactiva  10 47 61 1.690 1.808

Directe productiekosten 3.671 56.959 3.899 7.285 71.815

Overigebedrijfslasten 43 -357 597 532 150 5.878 6.844

Barteringlasten 381 381

Toerekening organisatiekosten 544 21 -565 0

Somderbedrijfslasten 7.326 69.057 8.413 10.990 911 13.340 110.037

Bedrijfsresultaat -127 -2.887 -2.201 1.144 2.650 644 -907

Rentebaten en inkomsten uit beleggingen 774 774

Rentelastenensoortgelijkekosten -106   -106

Resultaatuitbedrijfsvoering -127 -2.887 -2.201 1.812 2.650 515 -238

Toerekeningnietprog.gebondeneigenbijdragen 0

Over te dragen reserve media-aanbod 0

Exploitatiesaldo -127 -2.887 -2.201 1.812 2.650 515 -238

FTEgemiddeld 50,83 197,61 70,09 40,17 0,89 66,88 426,47

FTEultimo 53,44 210,22 76,22 38,06 0,89 65,17 443,99

70 71

MODEL VII SPONSORBIJDRAGEN EN BIJDRAGE VAN DERDEN JAARREKENING 2016(bedragenx€1)

Programmatitel Afl. Naam organisatie Totalebijdrage

Commerciëlesponsoring

Specificatie bijdragen derdenCoBO Mediafonds Overig

spijkersmetkoppen2016 51 De Kleine Komedie 1.469 1.469

Totaal Radio, verwerkt in exploitatie 1.469 - - 1.469

5jaarnadelente 3 Cobofonds 24.000 24.000

Jochemmyjer-evengeduldaub 1 Cobofonds 35.541 35.541

Nieuwjaarsconcert2016 1 Cobofonds 30.000 30.000

Gluckauf(bios) 1 Mediafonds 200.000 200.000

Helium(altijdzondag)(bios) 1 Mediafonds 190.250 190.250

Princeton research ll 1 Mediafonds 14.128 14.128

Alswezovrijmogenzijn 1 Mediafonds 25.000 25.000

Buitenspel 4 KNVB 5.372 5.372

Hetjongerenlagerhuis2015/2016 1 HopeXXLFoundation 20.000 20.000

Jan vs. Geraldine 8 AfricanToeristBoard 125.000 125.000

DeStrijd 10 Fonds 21 37.500 37.500

DeStrijd 10 Fonds voor de Vrede 91.479 91.479

DeStrijd 10 VSB Fonds 100.000 100.000

Totaal Televisie, verwerkt in exploitatie 898.270 - 89.541 429.378 379.351

WieheeftWillemvermoord - Mediafonds 15.000 15.000

Team Gaza - Mediafonds 75.000 75.000

Totaal Nieuwe Media, verwerkt in exploitatie 90.000 - - 90.000 -

Aansluiting exploitatierekening 989.739 - 89.541 519.378 380.820

klem 2017 10 Cobofonds 99.390 99.390

Genderbende 1 Mediafonds 106.000 106.000

Howtocreateasuperstar 1 Mediafonds 67.000 67.000

Projectaperfectgame 1 Mediafonds 85.000 85.000

Gamechangers 1 Mediafonds 89.000 89.000

Hollandshoopserie2 8 Mediafonds 52.000 52.000

Operatie syrie 1 Mediafonds 12.662 12.662

Princeton 1 Mediafonds 136.000 136.000

VangodlosIVvj2017 6 Mediafonds 600.000 600.000

Op weg naar het lagerhuis 2017 1 HopeXXLFoundation 20.000 20.000

Aansluiting vermindering van voorraad in balans 1.267.052 - 99.390 1.147.662 20.000

72 73

Programmatitel Afl. Naam organisatie Totalebijdrage

Commerciëlesponsoring

Specificatie bijdragen derdenCoBO Mediafonds Overig

TransitHavana 1 Cobofonds 12.500 12.500

HetVerlangen 1 Cobofonds 210.000 210.000

HetanderegeluidvanVolendam 1 Cobofonds 15.000 15.000

Shinewereld 1 Cobofonds 3.000 3.000

De Surprise 1 Cobofonds 1.040 1.040

Gay Babyboom 1 Cobofonds 18.000 18.000

De Koekoek en het Prikkeldraad 1 Cobofonds 10.000 10.000

Schneider vs. Bax 1 Cobofonds 23.432 23.432

Mano Bouzamour, Schrijvertegenelkeprijs

1 Cobofonds 26.000 26.000

My Fucking problem 1 Cobofonds 38.000 38.000

Rivonia 1 Cobofonds 150.000 150.000

De pen en het zwaard 6 Stichting Free Press Unlimited 50.000 50.000

De pen en het zwaard 6 Stichting Democratie en Media 50.000 50.000

Nationale natuurquiz 1 Vereniging tot behoud van Natuurmonumenten

269.316 269.316

Totaal ontvangen bijdragen derden door buitenproducent 876.288 - 506.972 - 369.316

74 75

Hetcluster‘opdemarkt(laten)brengenvanoverigeproductenofdiensten;overig’laatin2016eenbeperktincidenteelverlieszien.Hetwasdeplanningdathetwinstgevendeproject‘KinderenvoorKinderen-concertinAfasLive’in2016zouplaatsvindenen

TOELICHTING OP NEVENACTIVITEITEN PER CLUSTER(bedragenx€1.000,=)

De exploitatie van onverkort media-aanbod of publieke formats buiten de publieke media-opdracht

Het verkopen van

producten of diensten van

derden

Het op de markt (laten)

brengen van overige

producten of diensten;

overig

Uitgeverij incl.

marketing activiteiten

Overige Totaal

Overige Kinderen Voor

Kinderen CD 37 - voor

altijd jong

Exploitatie VARA-

fragmenten

Baten  

Programmagebonden eigenbijdragen

- - - - - -

Opbrengst programmabladen - - - 9.942 - 9.942

Opbrenst overige nevenactiviteiten

831 250 289 11 371 440 - 2.191

Overigebedrijfsopbrengsten - - - - - -

Som der bedrijfsopbrengsten 831 250 289 11 371 10.382 - 12.134   

Lasten  

Lonen en salarissen 187 - - 1.495 - 1.682

Sociale lasten 52 - - 467 - 519

Afschrijvingenopimmaterieleen materiele vaste activa

- - - 47 - 47

Bijzonderewaardeverminderingvan vlottende activa

- - - - - -

Directe productiekosten 178 164 2 8 253 7.061 - 7.666

Overigebedrijfslasten 0 - 128 403 - 532

Toerekeningorganisatie kosten - - - 544 - 544

Som der bedrijfslasten 417 164 2 8 381 10.018 - 10.990

Bedrijfsresultaat 414 86 288 2 -10 364 - 1.144

Opbrengst van vorderingen die tot de vaste activa behoren

- -

Rentebaten en inkomsten uit beleggingen

774 774

Waardeverandering van vorderingen die tot de vaste activa behoren

-

Waardeverandering van beleggingenresp.effecten

-

Rentelastenensoortgelijkekosten(-/-)

-106 -106

668 668

Som der financiële baten en lasten

- -

-

- 668 668

ExploitatieresultaatvoortoerekeningenEigenBijdragen

414 86 288 2 -10 364 668 1.812

daarmeezoubijdragenaaneenpositiefresultaatvoor2016inditcluster.Deconcertenzijnechternetoverdejaargrens(januari2017)uitgevoerdwaardoorerruimEUR100aanresultaatin2017gerealiseerd zal worden in plaats van 2016.

76 77

2016 BARTERING-CONTRACTEN

Nr Participant Aanvang Einde Prestatie aan de omroepinstelling

Prestatie door de omroepinstelling

Factuurbedrag

1 SPN BV 01-01-16 31-12-16 Adressen van Plus Magazine

BijsluiterVG19/37+Meehecter VG 43

47.550

2 Persgroep 01-01-16 31-12-16 Advertenties Advertenties 238.175

3 DeHarmonie 01-01-16 31-12-16 50xHiramekikleurboeken 1/1 winactiepagina VG 21 846

4 Keukenhof 01-01-16 31-12-16 50 x toegangskaarten Keukenhof

1/1 winactiepagina VG 21 846

5 Paradiso 01-01-16 31-12-16 30x bioscooptickets / 15 boeken

1/1 advertentiepagina 846

6 New Skool Media 01-01-16 31-12-16 InstekerinoplageKnipmode / Zin

InstekerVARAgidsinoplage

19.156

7 Sunweb 01-01-16 31-12-16 Vliegreis Winactie / advertentiepagina VG 15

423

01-01-16 31-12-16

8 SBS Broadcasting 01-01-16 31-12-16 Bart Boos Tapes Advertentiepagina Q2/Q3/Q4

25.359

9 BBNC Uitgevers 01-01-16 31-12-16 200 x Kleurglossy Advertentie VG 12 1.776

10 Bruna 01-01-16 31-12-16 Display / Kassa actie Advertentie 33.812

          Totaal 2016 € 368.789

78 79

VERANTWOORDING WNT BEZOLDIGING TOPFUNCTIONARISSEN

LEIDINGGEVENDE TOPFUNCTIONARISSEN

2016 bedragen x € 1 J.M. Adriani G.J. Timmer R. Kievit

Functie(s) Zakelijkdirecteur

Algemeen directeur

Media-directeur

Duur dienstverband in 2016

01/01 - 31/12 01/01 - 31/12 01/01 - 31/12

Omvang dienstverband (infte)

1 1 1

Gewezen topfunctionaris?

nee nee nee

(Fictieve)dienstbetrekking?

ja ja ja

Bezoldiging

Beloning 150.360 170.360 159.208

Belastbare onkostenvergoedingen

20.075 17.475 20.075

Beloningen betaalbaar optermijn

12.241 12.541 12.241

Totaal bezoldiging 182.676 200.376 191.524

ToepasselijkWNT-maximum

179.000 179.000 179.000

Motivering indien overschrijding:zie

1) 1) 1)

2015

Duur dienstverband in 2015

01/01 - 31/12 01/01 - 31/12 01/01 - 31/12

Omvang dienstverband (infte)

1 1 1

Gewezen topfunctionaris?

nee nee nee

(Fictieve)dienstbetrekking?

ja ja ja

Zo niet, langer dan 6 maanden binnen 18 maanden werkzaam?

ja ja ja

2015 bedragen x € 1 J.M. Adriani G.J. Timmer R. Kievit

Bezoldiging

Beloning 150.360 170.360 159.274

Belastbare onkostenvergoedingen

21.650 19.610 21.650

Beloningen betaalbaar optermijn

14.965 15.325 14.965

Totaal bezoldiging 186.975 205.295 195.889

ToepasselijkWNT-maximum

178.000 178.000 178.000

             1) Vanwege de overgangsregeling niet in strijd met de WNT.

80 81

TOEZICHTHOUDENDE TOPFUNCTIONARISSEN

2016

bedragen x € 1W.E.L. van Kerkvoorden

R.A. Koole

F.I.M. Houterman

D. Lauwen

G.E.M. Hermens

Functie(s) RvT-voorzitter RvT-lid RvT-lid RvT-lid RvT-lid

Duur dienstverband 01/01 - 31/12 01/01 - 31/12 01/01 - 30/06 01/01 - 31/12 01/01 - 31/12

Gewezentopfunctionaris? nee nee nee Nee Nee

(Fictieve)dienstbetrekking? nee nee nee Nee Nee

Bezoldiging

Beloning 14.051 11.709 4.684 9.367 9.367

Belastbare onkostenvergoedingen - - - - -

Beloningenbetaalbaaroptermijn - - - - -

Totaal bezoldiging 14.051 11.709 4.684 9.367 9.367

ToepasselijkWNT-maximum 26.850 17.900 8.950 17.900 17.900

Motivering indien overschrijding:zie

1) 1)2) 1)3) 1) 1)4)

2015

Functie(s) RvT-voorzitter RvT-lid RvT-lid RvT-lid

Duur dienstverband 01/01 - 31/12 01/01 - 31/12 01/01 - 31/12 01/05 - 31/12

Gewezentopfunctionaris? nee nee nee nee

(Fictieve)dienstbetrekking? nee nee nee nee

Bezoldiging

Beloning 14.051 11.709 9.367 6.245

Belastbare onkostenvergoedingen - - - -

Beloningenbetaalbaaroptermijn - - - -

Totaal bezoldiging 14.051 11.709 9.367 6.245

ToepasselijkWNT-maximum 26.700 17.800 17.800 11.867

1) Er zijn geen uitkeringen gedaan uit hoofde van art. 4.2 lid 3 WNT. De bezoldiging is niet in strijd met de WNT

2) Bezoldiging inclusief de vergoeding over het laatste kwartaal van 2015 in 2016.3) Uit dienst getreden per 30-06-2016.4) In dienst getreden per 01-01-2016.

82 83

NIET-TOPFUNCTIONARISSEN

2016

bedragen x € 1 presentator presentator presentator presentator presentator

Duur dienstverband in 2016 01/01 - 31/12 01/01 - 31/12 01/01 - 31/12 01/01 - 31/12 01/01 - 31/12

Omvangdienstverband(infte) 1 1 1 1 1

Gewezentopfunctionaris? nee nee nee nee nee

(Fictieve)dienstbetrekking? ja ja ja ja ja

Bezoldiging

Beloning 380.000 580.000 206.569 181.360 288.000

Belastbare onkostenvergoedingen - - - 9.140 -

Beloningenbetaalbaaroptermijn - - - 12.706 -

Totaal bezoldiging 380.000 580.000 206.569 203.206 288.000

ToepasselijkWNT-maximum 179.000 179.000 179.000 179.000 179.000

Motiveringvanoverschrijding:zie 1)3) 1)3) 1) 1) 1)2)3)

2015

Duur dienstverband in 2015 01/01 - 31/12 01/01 - 31/12 01/01 - 31/12 01/01 - 31/12 01/09 - 31/12

Omvangdienstverband(infte) 1 1 1 1 1 

Gewezentopfunctionaris? nee nee nee nee nee

(Fictieve)dienstbetrekking? ja ja ja ja ja

Bezoldiging

Beloning 440.410 580.000 230.844 182.941 96.000

Belastbare onkostenvergoedingen - - - 11.583 -

Beloningenbetaalbaaroptermijn - - - 15.523 - 

Totaal bezoldiging 440.410 580.000 230.844 210.047 96.000

ToepasselijkWNT-maximum 178.000 178.000 178.000 178.000 59.333

In 2015 zijn 10 niet-topfunctionarissen verantwoord in het WNT-overzicht. In 2016 is dit aantal gedaald naar 5 niet top-functionarissen.1. Er zijn geen uitkeringen gedaan uit hoofde van art 4.2 lid 3 WNT; De bezoldiging is

marktconform en niet in strijd met de WNT en BPPO.2. De presentator is een gedeelte van 2015 en het hele jaar 2016 in dienst van BNN-VARA.3. De salariskosten van deze presentator wordt voor het deel boven de BPPO-norm niet

gefinancierd uit publieke middelen.

84

OVERIGE GEGEVENS

BEPALINGEN INZAKE WINSTBESTEMMINGConformhetfinancieelhandboekwordthetexploitatieresultaattoegevoegdofonttrokkenaandeReserveVoorMedia-Aanbod(RMA).

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANTDecontroleverklaringvandeonafhankelijkeaccountantisopdevolgendepagina’sopgenomen.

85

CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANTAan:hetbestuurenderaadvantoezichtvanOmroepverenigingBNN-VARA

VERKLARING OVER DE JAARREKENING 2016 ONS OORDEELWijhebbendeinditjaarverslagopgenomenjaarrekening2016vanOmroepverenigingBNN-VARAteHilversum(‘devereniging’)gecontroleerd.

NAAR ONS OORDEEL:•geeftdeinditjaarverslagopgenomenjaarrekeningeengetrouw

beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Omroepvereniging BNN-VARA op 31 december 2016 en van het resultaat over 2016 in overeenstemming met de Regeling vaststellingHandboekFinanciëleVerantwoordingLandelijkePublieke Media-instellingen 2016

•voldoendeindejaarrekeningverantwoordebaten,lastenenbalansmutatiesover2016inallevanmaterieelbelangzijndeaspectenaandeeisenvanfinanciëlerechtmatigheid.Dithoudtindatdezebedragentotstandzijngekomeninovereenstemmingmet de in de relevante wet- en regelgeving opgenomen bepalingen,zoalsvermeldindeRegelingvaststellingHandboekFinanciëleVerantwoordingLandelijkePubliekeMedia-instellingen 2016.

DE JAARREKENING BESTAAT UIT:• de balans per 31 december 2016• de exploitatierekening over 2016• het kasstroomoverzicht en• de toelichting met een overzicht van de gehanteerde grond-slagenvoorfinanciëleverslaggevingenoverigetoelichtingen.

DE BASIS VOOR ONS OORDEELWijhebbenonzecontroleuitgevoerdvolgenshetNederlandsrecht, waaronder ook de Nederlandse controlestandaarden, het Controleprotocol Publieke Media-instellingen van de Regeling

vaststellingHandboekFinanciëleVerantwoordingLandelijkePublieke Media-instellingen 2016 en het controleprotocol WNT vallen.Onzeverantwoordelijkhedenopgrondhiervanzijnbeschrevenindesectie‘Onzeverantwoordelijkhedenvoordecontrolevandejaarrekening’.

WijzijnonafhankelijkvanOmroepverenigingBNN-VARAzoalsvereistindeVerordeninginzakedeonafhankelijkheidvanaccountantsbijassuranceopdrachten(ViO)enanderevoordeopdrachtrelevanteonafhankelijkheidsregelsinNederland.VerderhebbenwijvoldaanaandeVerordeninggedrags-enberoepsregelsaccountants(VGBA).

Wijvindendatdedooronsverkregencontrole-informatievoldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel.

VERKLARING OVER DE IN HET JAARVERSLAG OPGENOMEN ANDERE INFORMATIENaastdejaarrekeningenonzecontroleverklaringdaarbij,omvathetjaarverslagandereinformatie,diebestaatuit:• het bestuursverslag• de overige gegevens.

Opgrondvanonderstaandewerkzaamhedenzijnwijvanmeningdatdeandereinformatie:•metdejaarrekeningverenigbaarisengeenmateriëleafwijkingen

bevat•alleinformatiebevatdieopgrondvandeRegelingvaststellingHandboekFinanciëleVerantwoordingLandelijkePubliekeMedia-instellingen 2016 is vereist.

Wijhebbendeandereinformatiegelezenenhebbenopbasis van onze kennis en ons begrip, verkregen vanuit de jaarrekeningcontroleofanderszins,overwogenofdeandereinformatiemateriëleafwijkingenbevat.

MetonzewerkzaamhedenhebbenwijvoldaanaandevereistenvandeRegelingvaststellingHandboekFinanciëleVerantwoordingLandelijkePubliekeMedia-instellingen2016endeNederlandseStandaard720.Dezewerkzaamhedenhebbennietdezelfdediepgangalsonzecontrolewerkzaamhedenbijdejaarrekening.

Hetbestuurisverantwoordelijkvoorhetopstellenvandeandereinformatie,waaronderhetbestuursverslagendeoverigegegevensinovereenstemmingmetdeRegelingvaststellingHandboekFinanciëleVerantwoordingLandelijkePubliekeMedia-instellingen2016.

86

VERANTWOORDELIJKHEDEN MET BETREKKING TOT DE JAARREKENING EN DE ACCOUNTANTSCONTROLE VERANTWOORDELIJKHEDEN VAN HET BESTUUR EN DE RAAD VAN TOEZICHT VOOR DE JAARREKENINGHetbestuurisverantwoordelijkvoorhetopmakenengetrouwweergevenvandejaarrekeningenvoorhetopstellenvanhetbestuursverslag, beide in overeenstemming met de Regeling vaststellingHandboekFinanciëleVerantwoordingLandelijkePubliekeMedia-instellingen2016endebepalingenbijenkrachtensdeWNT.Hetbestuurisookverantwoordelijkvoordefinanciëlerechtmatigheidvandeindejaarrekeningverantwoorde baten, lasten en balansmutaties. Dit houdt in dat de totstandkoming van deze bedragen in overeenstemming dient tezijnmetdeinderelevantewet-enregelgevingopgenomenbepalingen,zoalsvermeldindeRegelingvaststellingHandboekFinanciëleVerantwoordingLandelijkePubliekeMedia-instellingen2016.Inditkaderishetbestuurverantwoordelijkvooreenzodanigeinternebeheersingdiehetbestuurnoodzakelijkachtomhetopmakenvandejaarrekeningmogelijktemakenzonderafwijkingenvanmaterieelbelangalsgevolgvanfoutenoffraude.

Bijhetopmakenvandejaarrekeningmoethetbestuurafwegenofdeinstellinginstaatisomhaarwerkzaamhedenincontinuïteitvoort te zetten. Op grond van genoemd verslaggevingsstelsel moethetbestuurdejaarrekeningopmakenopbasisvandecontinuïteitsveronderstelling,tenzijhetbestuurhetvoornemenheeftomdeinstellingteliquiderenofdebedrijfsactiviteitentebeëindigenofalsbeëindiginghetenigerealistischealternatiefis.

Hetbestuurmoetgebeurtenissenenomstandighedenwaardoorgeredetwijfelzoukunnenbestaanofdeinstellinghaarbedrijfsactiviteitenincontinuïteitkanvoortzetten,toelichtenindejaarrekening.

Deraadvantoezichtisverantwoordelijkvoorhetuitoefenenvantoezichtophetprocesvanfinanciëleverslaggevingvandeinstelling.

87

88 89

ONZE VERANTWOORDELIJKHEDEN VOOR DE CONTROLE VAN DE JAARREKENINGOnzeverantwoordelijkheidishetzodanigplannenenuitvoerenvaneencontroleopdrachtdatwijdaarmeevoldoendeengeschiktecontrole-informatieverkrijgenvoorhetdooronsaftegevenoordeel.

Onze controle is uitgevoerd met een hoge mate maar geen absolutematevanzekerheidwaardoorhetmogelijkisdatwijtijdensonzecontrolenietallemateriëlefoutenontdekken.

Afwijkingenkunnenontstaanalsgevolgvanfraudeoffoutenenzijnmaterieelindienredelijkerwijskanwordenverwachtdatdeze,afzonderlijkofgezamenlijk,vaninvloedkunnenzijnopde economische beslissingen die gebruikers op basis van deze jaarrekeningnemen.Dematerialiteitbeïnvloedtdeaard,timingenomvang van onze controlewerkzaamheden en de evaluatie van het effectvanonderkendeafwijkingenoponsoordeel.

Wijhebbendezeaccountantscontroleprofessioneel-kritischuitgevoerdenhebbenwaarrelevantprofessioneleoordeelsvorming toegepast in overeenstemming met de Nederlandse controlestandaarden, het Controleprotocol Publieke Media-instellingenvandeRegelingvaststellingHandboekFinanciëleVerantwoordingLandelijkePubliekeMedia-instellingen2016,hetcontroleprotocolWNT,ethischevoorschriftenendeonafhankelijkheidseisen.Onzecontrolebestondonderandereuit:•hetidentificereneninschattenvanderisico’sdatdejaarrekeningafwijkingenvanmaterieelbelangbevatalsgevolgvanfoutenoffraudedanwelhetnietrechtmatigtotstandkomenvanbaten,lastenenbalansmutaties,hetinreactieopdezerisico’sbepalenenuitvoerenvancontrolewerkzaamhedenenhetverkrijgenvancontrole-informatiedievoldoendeengeschiktisalsbasisvooronsoordeel.Bijfraudeishetrisicodateenafwijkingvanmaterieelbelangnietontdektwordtgroterdanbijfouten.Bijfraudekansprakezijnvansamenspanning,valsheidingeschrifte,hetopzettelijknalatentransactiesvastteleggen,hetopzettelijkverkeerdvoorstellenvanzakenofhetdoorbrekenvandeinternebeheersing.

•hetverkrijgenvaninzichtindeinternebeheersingdierelevantis voor de controle met als doel controlewerkzaamheden teselecterendiepassendzijnindeomstandigheden.Dezewerkzaamheden hebben niet als doel om een oordeel uit te sprekenoverdeeffectiviteitvandeinternebeheersingvandeinstelling.

• het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voorfinanciëleverslaggevingendegebruiktefinanciëlerechtmatigheidscriteriaenhetevaluerenvanderedelijkheidvanschattingen door het bestuur en de toelichtingen die daarover in dejaarrekeningstaan.

• het vaststellen dat de door het bestuur gehanteerde continuïteitsveronderstellingaanvaardbaaris.Tevensopbasisvandeverkregencontrole-informatievaststellenofergebeurtenissenenomstandighedenzijnwaardoorgeredetwijfelzoukunnenbestaanofdeinstellinghaarbedrijfsactiviteitenincontinuïteitkanvoortzetten.Alswijconcluderendatereenonzekerheidvanmaterieelbelangbestaat,zijnwijverplichtomaandachtinonzecontroleverklaring te vestigen op de relevante gerelateerde toelichtingenindejaarrekening.Alsdetoelichtingeninadequaatzijn,moetenwijonzeverklaringaanpassen.Onzeconclusieszijngebaseerdopdecontrole-informatiedieverkregenistotdedatum van onze controleverklaring. Toekomstige gebeurtenissen ofomstandighedenkunnenerechtertoeleidendateenonderneminghaarcontinuïteitnietlangerkanhandhaven.

• het evalueren van de presentatie, structuur en inhoud van de jaarrekeningendedaarinopgenomentoelichtingen.

•hetevaluerenofdejaarrekeningeengetrouwbeeldgeeftvandeonderliggende transacties en gebeurtenissen.

Wijcommunicerenmetderaadvantoezichtonderandereoverdegeplandereikwijdteentimingvandecontroleenoverdesignificantebevindingendieuitonzecontrolenaarvorenzijngekomen,waarondereventuelesignificantetekortkomingenindeinterne beheersing.

Wijbevestigenaanderaadvantoezichtdatwijderelevanteethischevoorschriftenoveronafhankelijkheidhebbennageleefd.Wijcommunicerenookmetderaadvantoezichtoverallerelatiesenanderezakendieredelijkerwijsonzeonafhankelijkheidkunnenbeïnvloedenenoverdedaarmeeverbandhoudendemaatregelenomonzeonafhankelijkheidtewaarborgen.

Utrecht, 27 maart 2017PricewaterhouseCoopers Accountants N.V.

Origineel getekend door drs. J.W. Middelweerd RA

90 91

BIJLAGEN

Speerpunt Activiteiten Platform Merk

Cabaret, satire, amusement

Cojones NPO1 VARA

De Kwis NPO1 VARA

TVMonument:ToonHermans NPO1 VARA

TVMonument:Deoergeschiedenisvan het VARA cabaret

NPO1 VARA

Koningsdag & De Leeuw NPO1 VARA

Paul & Sint NPO1 VARA

Bureau Vooroordeel NPO2 VARA

De Nationale Natuurquiz NPO2 BNN

Cabaretregistraties NPO1, 2 & 3 VARA

3Lab:Jelte'sonemenshow NPO3 VARA

3Lab:Greenroom NPO3 BNN

Alpaca’s NPO3 BNN

Bureau Rio NPO3 VARA

Bureau Sport NPO3 VARA

Bureau Sport test NPO3 VARA

Dynamo impossible NPO3 BNN

First Dates NPO3 BNN

Valhalla NPO3 BNN

De Nationale BN-ers test NPO3 BNN

De verknipte dieren test NPO3 BNN

De Nationale reistest NPO3 BNN

ILovethe90'test NPO3 BNN

Nationale 2016 test NPO3 BNN

Padoem Patsss The onliner show NPO3 BNN

Pauls Puberkookshow NPO3 VARA

De super Freekshow NPO3 BNN-VARA

Ranking the stars NPO3 BNN

Sluipschutters NPO3 BNN

The Graham Northon Show NPO3 VARA

Troy NPO3 BNN

KinderenvoorKinderen+website NPO3(Zapp)& internet

VARA

BIJLAGE 1: OVERZICHT MEDIA-AANBOD 2016

92

Speerpunt Activiteiten Platform Merk

3FM Awards 3FM & NPO3 VARA

KvKVooraltijdjong Zapp VARA

KvK pakt uit Zapp VARA

Cultuur Deavondvandefilmmuziek NPO1 VARA

NieuwjaarsconcertNBE NPO2 VARA

Giel'sTalentenjacht NPO3 VARA

Pinkpop NPO3 VARA

Zomermuziekfestivals NPO3 BNN

Serious Request NPO3 BNN

Informatie & debat

DebbiePatter:Ikbenernog NPO2 VARA

Kennisquizzen 3Lab:QuickestQuiz NPO3 BNN

2v12+website NPO2 & Internet

VARA

Persecondewijzer+website NPO2 & Internet

VARA

Cabaret, satire, amusement

3Lab:InKropsdamis iedereen gelukkig

NPO3 BNN

3Lab:Eigen NPO3 BNN

Allesisfamilie NPO1 VARA

Drama Coach NPO1 VARA

Folow the money NPO2 VARA

One night stand NPO2 & 3 VARA

All stars NPO3 VARA

AdamenE.V.A. NPO3 VARA

Darknet NPO3 BNN

Bloedlink NPO3 BNN

Helium NPO3 VARA

Gluckauf NPO3 VARA

Schneider vs Bax NPO3 VARA

JeukII NPO3 VARA

JeukIII NPO3 VARA

De grote Zwaen NPO3 VARA

Smeris NPO3 BNN

Van God Los NPO3 BNN

Valentino NPO3 BNN

Feutenhetfeestje NPO3 BNN

Cold Feet NPO3 VARA

93

Speerpunt Activiteiten Platform Merk

Consumenten- informatie

Kassa+website* NPO1 & Internet

VARA

Informatie & debat

EnkelereisnaarhetKalifaat NPO1 VARA

Pauw+website NPO1 & Internet

VARA

Buitenhof NPO1 VARA

De Arabische Storm NPO2 VARA

De aanklagers NPO2 VARA

De pen en het zwaard NPO2 VARA

DocuOnzemissieinAfganistan NPO2 VARA

DocuRacingExtinction NPO2 VARA

Docu De klimaatontkenners NPO2 VARA

DocuDemoskeemannetjes NPO2 VARA

DocuTransitHavanna NPO2 BNN

Docu Team Gaza NPO2 VARA

DocuHetlaatstejaarvanFCTwente NPO2 VARA

DocuCalais:Welkcometothejungle

NPO2 VARA

DocuCartoonisten: verdedigers van de democratie

NPO2 VARA

De Meesterwerken NPO2 VARA

De Muur NPO2 VARA

Stephen Fry - Out there NPO2 VARA

Destrijd NPO2 VARA

The Choice NPO2 VARA

Op weg naar het Lagerhuis NPO2 VARA

Sonita NPO2 VARA

DocuParijseenlangjaar NPO2 VARA

MoviesthatMatter: The men who mends woman

NPO2 VARA

MtM:DrivingwithSelvi NPO2 VARA

MtM:TaxiTeheran NPO2 VARA

MtM:Mandela: Longwaytofreedom

NPO2 VARA

Wittemanontdekt:Hetgeluk NPO2 VARA

Zembla+website (onderdeelvanNPOJournalistiek)

NPO2 & Internet

VARA

Breek Free NPO3 BNN

Docu Verloren dochters NPO3 VARA

Speerpunt Activiteiten Platform Merk

Docu Bittersweet NPO3 BNN

Docu Typhoon, Blues & Blessings NPO3 BNN

DocuWhothef*ckisJettRebel NPO3 BNN

Docu Schorem NPO3 BNN

DocuDoemaar:Isditalles NPO3 BNN

DocuVoetbalmiljonairuitOost NPO3 BNN

DocuMijnJodenbuurt NPO3 BNN

DocuRuilenvankonijntotfortuin NPO3 BNN

Docu Panopticon NPO3 BNN

DocuWolfLady NPO3 BNN

Anorexia Special en docuEmmawilleven

NPO3 BNN

DocuVogelvrij NPO3 VARA

Natuur & Milieu Groen licht NPO2 VARA

VroegeVogels+website NPO2 & Internet

VARA

Freek tegen de stropers NPO3 BNN

Cabaret, satire, amusement

Rambam NPO3 VARA

Proefkonijnen+website NPO3 & Internet

BNN

Cultuur DWDDpresenteert: EenSaluut-MartSmeets

NPO1 VARA

De TV draait door NPO1 VARA

Dewerelddraaitdoor+website NPO1 & Internet

VARA

DWDD University NPO1 VARA

Floortjenaarheteinde van de wereld

NPO1 BNN/VARA

Overmijnlijk+website NPO1 & internet

BNN

Klonen:Wensofwaanzin NPO2 BNN

3 op Reis Roadtrip NPO3 BNN

3Lab:Cupida's NPO3 BNN

Buitenspel NPO3 BNN

Vier handen op één buik NPO3 BNN

Vier handen op één buik - Hoeishetnumet…?

NPO3 BNN

De undateables NPO3 BNN

Filemon staat strak NPO3 BNN

DWDD Summerschool NPO3 VARA

94

Speerpunt Activiteiten Platform Merk

Je zal het maar hebben NPO3 BNN

Linda'smannen NPO3 BNN

Degevaarlijkstewegen van de wereld

NPO3 BNN

Jan vs Geraldine NPO3 BNN

Baby te huur NPO3 BNN

Sophie in de kreukels NPO3 BNN

Rarejongens NPO3 BNN

Hetinstituut NPO3 BNN

Staying Alive NPO3 BNN

Spuiten en slikken op reis NPO3 BNN

Obsessions NPO3 BNN

UnitedshadesofAmerica NPO3 BNN

Catfisch NPO3 BNN

101 BARZ NPO3 & Internet

BNN

3Opreis+website NPO3 & Internet

BNN

Spuiten en slikken NPO3 & Internet

BNN

Week tegen pesten NPO3 BNN

Informatie & debat

Kanniewaarzijn NPO1 VARA

FloortjenaarSyrië NPO3 VARA

ValerioInternational NPO3 BNN

Dictator NPO3 BNN

Algemeen BNN.nl Internet BNN

VARA.nl Internet VARA

Ha!DieYora Radio 2 VARA

HetPlatenpaleis Radio 2 BNN

Vroeg op Frank Radio 2 VARA

Ekdomindeochtend Radio 2 VARA

SpijkersmetKoppen Radio 2 VARA

Ekdomsfunckyweekendtrip Radio 2 VARA

Thijs Radio 2 BNN

YoraenSanderenSanderenYora Radio 2 VARA

MetSanderdeHeer Radio 2 VARA

AfslagThunderRoad Radio 2 VARA

De Croisandershow 3FM BNN

Dit is Domien 3FM BNN

95

96 97

Speerpunt Activiteiten Platform Merk

Open radio met Timur en Ramon 3FM BNN

Eva 3FM BNN

That’slife 3FM BNN

Jouw ochtendshow 3FM BNN

EvaenGiel 3FM BNN

Superradio 3FM BNN

Frank <3 3FM BNN

Anoûl 3FM BNN

Lex 3FM BNN

Sanderdôme 3FM BNN

Mark en Ramon 3FM BNN

Kaj 3FM BNN

Giel+website 3FM & Internet

VARA

Human interest 101 TV Digitaal themakanaal

BNN

De overnachting Radio1 VARA

Informatie & debat

Joop.nl Internet VARA

Vroege Vogels radio en internet Radio1 & Internet

VARA

De druktemakers Radio1 BNN

De wereld van BNN Radio1 BNN

Topradio Radio1 VARA

Start! Radio1 BNN

De Nieuws BV Radio1 BNN-VARA

BIJLAGE 2: OVERZICHT NEVENACTIVITEITEN 2016NEVENACTIVITEITEN BNN-VARA 2016

Release Titel Product

jan-16 Volgens Jacqueline DVD

jan-16 DWDD Pop-Up museum boek Boek

jan-16 FloortjeNaarhetEindeVanDe Wereld serie

Buitenland verkoop

jan-16 FloortjeNaarhetEindeVanDeWereldAfghanistan

Airline

jan-16 De Arabische Storm Boek

Release Titel Product

feb-16 DWDD-Pop Up museum Museum

feb-16 Sophie in de Kreukels Buitenland verkoop

feb-16 Spuiten en Slikken op reis Buitenland verkoop

feb-16 Zembla Buitenland verkoop

feb-16 Vechtershart DVD

mrt-16 Smeris serie Airline

mrt-16 DeTerugkeervandeIJsvogel,Torenvalk en Bever

DVD

apr-16 Kinderen voor Kinderen Waanzinnig Gedroomd 2016

CD

jul-16 Kinderen voor Kinderen Vakantie Doe-boek

Doe-boek

sep-16 Kinderen voor Kinderen 37 Vooraltijdjong

CD

sep-16 Jeuk! Fryslan Boppe en de Jerrebarre

Airline

okt-16 DeAffaire DVD

okt-16 FloortjeNaarhetEindeVanDeWereldStHelena

Airline

okt-16 Jeuk 1t/m 3 DVD

nov-16 PerSecondewijzer Bordspel

nov-16 Kinderen voor Kinderen 37 Vooraltijdjong

DVD

nov-16 Kinderen voor Kinderen 37 Vooraltijdjong

CD en DVD

nov-16 Jeuk!It'sajungledownthere Airline

dec-16 FloortjeNaarhetEindeVanDeWereldCannaIslandenSchotland

Airline

dec-16 NuWeErTochZijn Buitenland verkoop

dec-16 Pen & het Zwaard Buitenland verkoop

dec-16 Muziekuitgeverij muziekrechten

dec-16 Lama'sBackinAction Theater

dec-16 Don Byas CD

dec-16 Kinderen voor Kinderen merchandise webshop

webshop

98 99

BIJLAGE 3: OVERZICHT VERENIGINGSACTIVITEITEN 2016VERENIGINGSACTIVITEITEN BNN EN VARA 2016

Maand Omroep Omschrijving Doel

jan.t/mdec. BNN IederetweewekennieuweBNN-ledenactiesop de online ledenportal winnen.bnn.nl

behoud

VARA IederetweewekennieuweVARA-ledenacties op de online ledenportal winnen.vara.nl

behoud

BNN Kortingen op culturele events, zoals het PAC-festival,Pop-UpMuseum,DWDDUniversity, Kinderen voor Kinderen etc.

behoud

VARA Word Lid VARA / Ticketshop - Toegang voor leden en nieuwe leden.

werving/behoud

BNN Word Lid BNN / Ticketshop - Toegang voor leden en nieuwe leden.

werving/behoud

VARA mijnVARAledenmagazine:vierkeerperjaargratisenexclusiefvoorVARA-leden.Metinterviews en winacties.

behoud

VARA TienkeerperjaartoegangtotvoorpremièrestijdensdeVARAPreview

behoud

Januari BNN Ledendag met thema Spuiten en Slikken behoud

VARA Leden event - Naar musical van Willem Ruis - op diverse locaties en data met exclusieve ledenkorting

behoud

februari BNN BNNVerjaardagskaart-ontbijtvouchervoorop'thedayafter'

behoud

maart VARA mijnVARAledenmagazine#1vooralleVARA-leden

behoud

BNN deBNNSnowtrip2016-inclusiefLedendag behoud

VARA Grutto Dag - Vroege Vogels behoud

BNN Lidnummer=LotnummerWinactie behoud

VARA Van der Laan en Woe - ledenactie behoud

april BNN Lidnummer=LotnummerWinactie behoud

VARA Lezing Daan Roosegaarde in het DWDD Pop-Up Museum

behoud

VARA DWDD Douwe Bob Uitzwaaiconcert (Songfestival)

behoud

VARA SpijkersmetKoppenoplocatie behoud

mei VARA BijwonenvandeVroegeVogelsJubileumuitzending i.s.m. Natuurmonumenten

behoud

VARA mijnVARAledenmagazine#2vooralleVARA-leden

behoud

VARA Lezing Paul de Leeuw in het DWDD Pop-Up Museum

behoud

Maand Omroep Omschrijving Doel

juni BNN Lidnummer=LotnummerWinactie behoud

VARA Lidnummer=LotnummerWinactie behoud

VARA VARA Vaartochten Naardermeer behoud

augustus BNN KEIweekStudentenIntroweekGroningen werving

VARA HeropeningradiostudioDeNieuwsB.V. behoud

september VARA mijnVARAledenmagazine#3vooralleVARA-leden

behoud

oktober VARA JanWolkersVroegeVogelsEvent-LakenhalLeiden

behoud

VARA HetWildlifefilmfestival behoud

VARA SpijkersMetKoppenoplocatie behoud

november VARA mijnVARAledenmagazine#4vooralleVARA-leden

behoud

BNN De grote BNN Ledenenquête behoud

VARA Lidnummer=LotnummerWinactie behoud

BNN Lidnummer=LotnummerWinactie behoud

 december BNN BNNJaarcadeau-HetBNNVriendenboekje behoud

VARA DWDDUniversity-toegangexclusiefvoorleden

werving/behoud

99

VERENIGINGSACTIVITEITEN BNN EN VARA 2016

100 101100

BIJLAGE 4: KLANTTEVREDENHEID BNN EN VARA

101

102102

BIJLAGE 5 : KLANTTEVREDENHEID VARAGIDS

103

104

BIJLAGE 6: OVERZICHT PRIJZEN 2016

Prijzen 2016

Gouden Televizier-ring FloortjenaarheteindevandeWereld

EervollevermeldingNipkowjury FloortjenaarheteindevandeWereld

GoudenRoosvoorEuropeesVogelconcert Vroege Vogels

Mr.EvaMeilloprijs De Aanklagers

Journalist voor de Vrede Sinan Can

Gouden Notenkraker Thekla Reuten in Tessa

TV Beeld Vechtershart

TV Beeld OneNightStand:Eengoedleven

TV Beeld OneNightStand: Geen koningen in ons bloed

TV Beeld Beste amusementsprogramma De Kwis

Gouden Stuiver Pauls Puber Kookshow

Beeld en Geluid Oeuvre Award Paul de Leeuw

GoudenKalf–Besteacteur Jacob Derwig in Klem

GoudenKalf–Bestetelevisiedrama OneNightStand:Horizon

GoudenKalf–Besteactrice NazmiyeOralinOneNightStand: InVrijheid

ZilverenYouTubePlayButton #BOOSenKinderenvoorKinderen

ErepenningRodeKruis EricCorton

NominatieMercuurMagazinevanhetjaar VARAgids

BIJLAGE 7: SAMENWERKINGSPARTNERS 2016WETENSCHAP•DondersInstituut/RadboudUniversiteitNijmegen•InstituteForAdvancedStudy•NederlandsHerseninstituut•TUDelft• TU Twente• Solar Team Twente

CULTUUR• Allard Pierson Museum•Bonnefantenmuseum• Cabaretimpresariaten• Concertgebouw• De Balie•EBU•FunX•HetScheepvaartmuseum•IDFA• Kröller-Müller Museum•LuciaMarthasInstituteforPerformingArts• Mauritshuis• Metropole Orkest• Movies That Matter• Museum Boerhaave•MuseumBoijmansvanBeuningen• Museum de Lakenhal Leiden• Museum Volkenkunde• Muziekcentrum van de Omroep•NationaalArchief• Nationaal Militair Museum• Nederlands Film Festival•RTEIreland• Teylers museum• Tropenmuseum• Universiteitsmuseum Groningen• de Volkskrant

STICHTINGEN, FONDSEN VERENIGINGEN•AmnestyInternational• Anne Frank Stichting• BlinkNow• COC Nederland• CoBo Fonds• Desert Lion Conservation Foundation•EsperanzaVerde• Jeugd- en Jongerenwerk Combiwell Rivierenbuurt/Buitenveldert•JohanCruyffFoundation•KrajicekFoundation• Liberaal Joodse Gemeenschap Amsterdam•Filmfonds• Free a Girl•Mediafonds• Nationaal Comité 4 en 5 mei• Nierstichting Nederland• Rode Kruis

105

106 107

• Stichting CPNB• Stichting Korrelatie• Stichting Meer Dan Gewenst• Stichting Vlinder

NATUUR• Dutch Caribbean Nature Alliance•LandschapNoordHolland• Natuurmonumenten• Save Our Sharks• Staatsbosbeheer • Vogelbescherming Nederland •WerkgroepFortbijKrommeniedijk• WNF

OVERHEID•MinisterievanOnderwijs,CultuurenWetenschap• Mediacollege Amsterdam-Zuid• Montessori College Amsterdam-Oost

ZORG• Jellinek•TrimbosInstituut

BIJLAGE 8: ORGANOGRAM, SAMEN STELLING BESTUUR EN RVT

RvTBNN*

RvTVARA*

VERENIGINGSRAAD VARA

LEDENRAADBNN

LEDENVERGADERINGBNN-VARA

RvTBNN-VARA

BESTUUR

* Ik kan niet lezen wat hier staat

AFVAARDIGING AFVAARDIGING

107

Bestuurder Functie Periode

Gerard Timmer Algemeen Directeur 01-01-2016 t/m 31-12-2016

Marc Adriani ZakelijkDirecteur 01-01-2016 t/m 31-12-2016

Robert Kievit Media Directeur 01-01-2016 t/m 31-12-2016

Raad van Toezicht Functie Specifieke deskundigheid Periode

Wanda van Kerkvoorden

Voorzitter JuridischeexpertiseenICT 01-01-2016 t/m 31-12-2016

Gemmie Hermens Lid HRM 01-01-2016 t/m 31-12-2016

Ferry Houterman Lid Maatschappelijkeenmedia-deskundigheid

01-01-2015 t/m 30-06-2016

Ruud Koole Lid Politiekeenbestuurlijkedeskundigheid publieke sector

01-01-2016 t/m 31-12-2016

David Lauwen Lid Financiëleenbedrijfsmatigedeskundigheid

01-01-2016 t/m 31-12-2016

BNN VARA

CONTROLLER

RvT OR

LEDENVERGADERING

FINANCIËN

JuZa

FACILITY

MARKETING &EXPLOITATIE

P&O

ICT

SECRETARIAAT

BEGELEID &STRATEGIE

VERENIGING

VERENIGING

COMMUNICATIE

ZAKELIJK DIRECTEUR ALGEMEEN DIRECTEUR MEDIA DIRECTEUR

HR BNN PROGRAMMA’SINFORMATIEAMUSEMENT

INFOTAINMENTDRAMARADIO

NIEUWE MEDIA

PRODUCTIEZAKEN& PROMOTIE

108108

BIJLAGE 9: GELIEERDE STICHTINGEN/DEELNEMINGENBNN-VARAwasin2016betrokkenintweestichtingen:StichtingNationaal Natuur- en Milieuspektakel 1994 en Stichting VARA Speciale Akties. STICHTING NATIONAAL NATUUR- EN MILIEUSPEKTAKEL 1994 DezestichtingwaseenoverblijfselvandeVroegeVogels-jubileummanifestatieindatjaar.Inhetbestuurnamen,naastenkele(voormalige)VARA-functionarissen,vertegenwoordigerszittingvaneenaantalindemanifestatieparticiperendeorganisaties.Alleactiviteitenzijnafgewikkeldendestichtingisinfeiteleegeninactief.Formeleopheffingisin2016gerealiseerd.

STICHTING VARA SPECIALE AKTIESEveneensinactiefisdeStichtingVARASpecialeAkties.In1984werd deze stichting de voortzetting, met een zoals de naam aangeeftwatverbrededoelstelling,vandevanafdejaren’50totdejaren’80roemrijkeStichtingVARASpeelgoedAktie.Formeleopheffingisin2016gerealiseerd.

Bijgeenvandezestichtingenwaspersoneelindienst.

COLOFON

Tekst & redactie

Omroepvereniging BNN-VARA

Vormgeving

Das Buro B.V.

Beeldmateriaal met dank aan

JohannesDolislager|YmkeFrijters|BartHeemskerk|EstherMeijer|PacoNunez|TjitteJan

Nieuwkoop|MichelSchnater|OlivierThijssen|AnnemiekevanderTogt|FeyeZuidema

Contact

Bezoekadres:WimTSchippersplein3,1217WDHilversum

Postadres:Postbus175,1200ADHilversum

ZICHT OP ‘16 JAARVERSLAG 2016

ZICHT O

P ‘16 JAARVERSLAG 2016

BNNVARA.NL