“Zet de ramen en deuren van je innerlijke

open en laat een

frisse bries je ziel opfrissen.”

*

Editie augustus 2017

1

Herplaatsing van de triomfboog der Naastenliefde bij de Servaashof door Stg. Vincent van Gogh

De boog is in 1958 geplaats als eerbetoon aan de Broeders van Liefde

In dit nummer: Woord vooraf - Een frisse bries, door br. Veron Raes Data Aan het woord - Het had iets te maken met zijn oudste broertje Peter, interview met br. Tarcisius door Hermien Staals Ter inspiratie - Het brood dat ik zal geven, door br. Veron Raes Nieuws van de huizen Schatten uit de kelder - Drie maal is scheepsrecht, door Ad Versteege en Truus Huijs Solidariteit met het Zuiden - Sponsorloop basisschool de Berckacker - Sponsorfietstocht, door br. Frans van de Sande Tot Slot - Mijmeringen aan het bed van mijn moeder, door Arie Trum

2

Woord vooraf

Een frisse bries Door br. Veron Raes, Provinciale Overste

akantie en zon. elk jaar kijken we er weer naar uit om met volle teugen te kunnen genieten. De batterijen opladen, energie opdoen. Wat is het toch heerlijk om buiten te kunnen

zitten in de lange avonden in de koele avondbries. Wel het is weer zover, het is volop zomer. En toch, wat is er aan de hand met onze seizoenen? Waar blijft de broodnodige regen voor de landbouw? Waarom zijn er zoveel natuurbranden? Waarom zijn er overstromingen op zoveel plaatsen? Wat hebben we met de aarde aangevangen? Wie draagt hier verantwoordelijkheid? De aarde, de schepping is ons, mensen, in handen gegeven om er als goede rentmeesters zorg voor te dragen. We hebben de opdracht de aarde vruchtbaar en bewoonbaar te maken. Er op te wonen en er van te leven. Dat hebben we voor een heel lange tijd goed gedaan, maar de laatste decennia zijn we ons meer en meer gaan gedragen als eigenaars in plaats van rentmeesters. De rijkdommen van de aarde zijn eigendom geworden van enkelen. We dragen geen zorg meer voor onze omgeving. Waar moet het heen met onze aarde? Ja, ik weet het, ik ga overdrijven nu. Er is inderdaad een hele beweging, een massa mensen die opkomen voor onze planeet, voor de aarde waarop we wonen en leven. Er is inderdaad hoop dat we het nog kunnen keren, dat onze aarde nog te redden valt. Als christenen moeten we ons aansluiten bij deze laatste groep. De aarde is ons in bruikleen gegeven, we moeten ze bewerken en vruchtbaar maken, niet uitputten, niet vervuilen, niet onbewoon-

V

3

baar maken. Rentmeesterschap is een Bijbelse gedachte. Rechtvaardige verdeling van de natuurlijke rijkdommen, zuinig omspringen met onze aardse schatten, recyclen,… dat is de opdracht. En wat kan ik daar aan doen? Zoals elke oplossing voor elke probleem: begin bij jezelf. Zijn we ons bewust dat we consumptiemensen zijn? Kan het niet met wat minder? Zijn we actief aan het recycleren? Hoeveel zwerfvuil laten wij achter? Hoe rechtvaardig zijn we in het herverdelen van rijkdom? Hoe mededeelzaam zijn we zelf? Beste lezers het is vakantie, geniet ervan, maar misschien is dit de juiste tijd om ook vakantie te nemen in onze eigen ziel, in ons geweten. Laat de zon eens binnen in jezelf, zet de ramen en de deuren van je innerlijke open en laat een frisse bries je ziel opfrissen. Laten we na de vakantie een nieuwe start nemen.

Veel leesplezier

4

Data

Verjaardagen van de afgelopen en van de komende maanden 29 juni Br. Frans van de Sande 17 juli Br. Wout Lips 7 augustus Arie Trum 6 september Br. Christ Doorakkers 17 oktober Br. Pax Vermeeren 18 oktober Br. Martin Hussaarts 24 oktober Br. Piet Mommen Bijzondere dagen 15 augustus 60-jarig kloosterjubileum br. Jan Spierings 25 augustus Huwelijk Gijs en Hermien 28/30 augustus Bezinningsdagen Eikenburg 20 september Recollectie 18 oktober Bijeenkomst met alle broeders 3 november Personeelsfeest 22 november Recollectie en geloftevernieuwing Overleden 7 februari Br. Johan Nederstigt, br. Johannes de Deo 16 februari Dhr. Gerard Selten 19 februari Zr. Maria Dymphna Vermeulen, zr. van Liefde J.M. 4 mei Br. Dominicus van Remmen, br. H. Joseph 11 juni Mw. Henrica (Zus) Trum - Alebeek 12 juni Emeritus-pastoor Gerard Klomp 19 juni Br. Jan van Dijk 26 juni Zr. Maria Laetitiae de Boeck, zr. van Liefde J.M. 30 juni Dhr. Jan van Hersel

5

Aan het woord

Het had iets te maken met zijn oudste broertje Peter… Door Hermien Staals

et is een hele uitdaging: een interview met br. Tarcisius na zijn prachtige artikel in het vorige Kort Nieuws. Wat valt er nog

toe te voegen aan zijn woorden van optimisme, positivisme en dankbaarheid van 5 maanden geleden? De chemo’s en bestralingen zijn achter de rug en het wachten is nu op de uitslag van de arts na een hopelijk laatste scan. De papieren voor die laatste afspraken liggen al een tijd klaar op de eettafel in de gezellige woonkamer van br. Tarcisius. Voor ons interview heeft hij ook alle andere ziekenhuispapieren bij elkaar gezocht: de lange lijst met afspraken voor de bestralingen en de informatie over de chemo’s. Maar ik kom niet voor die feitjes. Ik kom om wat meer te weten te komen over het optimisme en de positieve, dankbare instelling van de man achter die feitjes. “Blijf positief” schreef br. Tarcisius. Klinkt logisch, maar heb je dat zelf in de hand, positief zijn? Br. Tarcisius denkt van wel, al heeft hij het ook meegekregen van zijn ouders. Positief zijn is makkelijker als je sociaal bent. Als je niet op jezelf gericht bent, maar op anderen. Dat is hem met de paplepel ingegoten. Zijn ouders waren ook zo. Terwijl zij alle reden hadden om verbitterd i.p.v. positief door het leven te gaan. 10 mei 1940. Tilburg, 3 uur ’s middags. De vader van br. Tarcisius gaat naar een nabijgelegen winkel om ramen met plakband af te plakken.

H

6

Het was een onrustige periode. Er vlogen veel vliegtuigen voorbij. Daar kon je maar beter op voorbereid zijn: door het glas af te plakken zodat niet alles naar beneden zou komen als er een te harde knal kwam. Zijn vader ging helpen. En zijn oudste broertje, Peter, toen 11 jaar, vroeg aan moeder of hij mee mocht helpen. Br. Tarcisius stond met een aantal kinderen op de hoek van de Noordstraat en de Fabrieksstraat. Ze mochten van een militair door een verrekijker kijken, naar de prachtige gekleurde ballen die uit de vliegtuigen kwamen. Wist hij veel dat het bommen waren. Wist hij veel dat één van die bommen op hun straat terecht zou komen. Er waren veel doden en zijn broertje Peter raakte zwaar gewond en lag maanden in coma. Zijn ouders gingen twee keer per dag naar het ziekenhuis. Te voet. Dat ging toen nog zo. Na een tijd ontwaakte Peter, half verlamd, uit zijn coma. Het leek beter te gaan. Tot het moment dat zijn ouders op een bepaald moment uit de kerk geroepen werden. Ze moesten met spoed naar het ziekenhuis. Peter nam afscheid, alsof hij op hen had gewacht, en overleed op 12-jarige leeftijd. Hij had een groot verantwoordelijkheidsgevoel. Zo voelde hij aan hoe bezorgd ouders over hun kinderen kunnen zijn. Vooral de moeder van br. Tarcisius heeft enorm geleden onder het grote verlies. Toen Peter thuis lag opgebaard ging ze ’s nachts naar beneden om hem in haar armen te nemen. Zolang het nog kon. De dag voor Peter’s begrafenis was er een 1e klas begrafenis met bijbehorende versiering. De pastoor stond erop dat die versiering bleef hangen voor de begrafenis van Peter. Dat verdiende hij. Ook dat de kerk vol zat. Hij was altijd misdienaar en koorknaap geweest. Hij was een goeie jongen! De familie Inderfurth nam in de oorlog een gezin van 12 personen uit de Betuwe op in hun huis. Niet op jezelf gericht zijn, maar op anderen! Er kwamen ook 12 Engelse soldaten, waarvan er een aantal vader waren. Pas na hun verhalen en bij hun vertrek drong de impact van de oorlog tot br. Tarcisius door. Tot die tijd kwam het allemaal niet zo bij hem binnen. Hij was nog een kind. Maar hij wist jaren daarvoor al wat

7

hij wilde: net als zijn broer Sjaak naar Eikenburg! Daar kwam hij als 11-jarige jongen op het pensionaat. Hij wilde broeder worden. Dat was een gevoelskwestie. Het had iets te maken met zijn oudste broer Peter: die had goed priester kunnen worden. Peter kreeg geen kans om religieus te worden; Br. Tarcisius wel. Hij was zich ervan bewust dat die keuze nog kon veranderen, maar dat gebeurde niet. De tijd op Eikenburg werd getekend door de oorlog. De Duitsers kwamen een paar keer voor inbeslagname. Bij de derde keer was het echt zover en moesten alle leerlingen naar huis. Na een jaar in Tilburg, keerde br. Tarcisius terug naar Eindhoven. Maar niet voor lang: enkele weken later moesten ze naar sigarenfabriek Boticos in Valkenswaard. In die onrust volgde br. Tarcisius zijn noviciaat. Na de professie ging hij voor zijn 2e noviciaat op Eckartdal in de Z-verpleging werken. Dat ging hem goed af. Als “broekie” kwam hij alleen voor een grote groep te staan. Hij leerde dat zelf-kalm-blijven, de beste manier was om de groep rustig te krijgen. Die methode paste hij ook toe, toen hij gevraagd werd om tijdelijk in het onderwijs op Jonkerbosch te gaan werken. Met kalm blijven en rustig afkijken, wekte hij vertrouwen bij de leerlingen. Hij bouwde al snel een band met ze op. Een paar weken vervanging werd uiteindelijk 7 jaar Jonkerbosch en daarna 36 jaar Etten-Leur. Onderwijs en jeugd, daar lag zijn roeping! Br. Tarcisius: “Alles wat ik ben en doe, heb ik van God gekregen. Daar ben ik me tijdens mijn ziek-zijn erg van bewust geweest. Dat is pure genade. Als ik straks clean ben, voelt dat ook als genade: dat ik nog langer mag leven! En als het anders uit mag pakken: dan zal ik eindelijk weten hoe het in het hiernamaals is. Het moet mooi en groots zijn, net als de natuur en het heelal. We kunnen het ons niet voorstellen. Daar is God te groot voor. Onvoorstelbaar mooi en groot.” Net als ons leven: als je je positief opstelt...

8

Ter inspiratie

Het brood dat ik zal geven, homilie bij het afscheid van br. Jan van Dijk Door br. Veron Raes

olang we huizen in ons lichaam, zijn we in den vreemde, ver van de Heer”, lazen we zonet in de lezing. Beste mensen, kan een lezing meer van toepassing zijn

dan op het leven van Br. Jan? Zijn leven lang was hij dienstbaar voor de gemeenschap als kok. Eerst in Nederland waar hij in verschillende huizen hoofd was van de keuken, zo was hij werkzaam in Oostrum, Eindhoven, Venray, Tilburg en Etten. In 1982 werd hij door het hoofd-bestuur gevraagd om de keuken van het Generalaat in Rome voor zijn rekening te nemen. Br. Jan woonde er 30 jaar, tot 2012. In zijn dienstbaarheid spaarde Br. Jan zichzelf niet, van ’s morgens tot ’s avonds was hij in de weer. Boodschappen doen, koken, opruimen, en opnieuw beginnen voor de volgende maaltijd. Dit deed Br. Jan met passie en grote inzet, zelfs toen hij gekweld werd door reuma en het allemaal niet meer zo soepel liep, hield hij vol. Het was voor hem heel moeilijk te aanvaarden dat het lichamelijk minder goed ging. In de beginperiode dat hij reuma had hielp hij nog mee in de keuken. Maar al vlug was ook dat problematisch. Br. Jan werd geconfronteerd met een lichaam dat niet meer wilde doen wat hij graag had. Hij werd in plaats van de dienende broeder, de broeder die gediend moest

Z

9

worden. Hij werd meer en meer een vreemde in zijn eigen lichaam. Voor Br. Jan was dit het ergste wat hem kon overkomen. Niet meer kunnen werken in de keuken, niet meer op stap kunnen gaan, niet meer kunnen lopen, geholpen moeten worden bij het eten, verzorgd moeten worden. Elke keer moest hij wat prijsgeven en aanvaarden dat anderen dat voor hem deden. Hoe meer Br. Jan een vreemde werd in zijn eigen lichaam, hoe dichter hij bij de Heer kwam. Als broeder had hij geleerd niet al zijn pijlen te verschieten op het wereldse. Hij was tevens een man van gebed en innerlijk leven, met een brede interesse voor wat er in de wereld en de congregatie gebeurde. Bij br. Jan zagen we deze interesse en aandacht voor het innerlijke toenemen, naarmate het lichamelijk minder werd. Je voelde en zag hoe hij zijn geestelijke relatie met God verdiepte. Je kreeg het gevoel dat hij zich voorbereide op de ontmoeting met God. Zijn laatste dagen waren gekenmerkt door dankbaarheid en spijt. Hij was dankbaar voor wie had mogen zijn, voor de zorgen en de hulp die hij kreeg. Maar graag had hij nog langer mogen leven tussen zijn medebroeders. In het evangelie horen we Jezus zeggen: “het brood dat ik zal geven, is mijn vlees” dit zou het levensmotto van br. Jan kunnen zijn. Dagelijks zorgde hij voor brood op de tafel, hoeveel hongerige monden zou hij gevoed hebben? En nochtans, vaak is kok zijn in een gemeenschap niet altijd een dankbare taak. Er wordt verwacht dat je elke dag goed presteert, voor elke maaltijd. Een mindere dag heeft invloed op heel de gemeenschap. Br. Jan is met glans geslaagd, zijn keuken was rijk en lekker. Voor iedereen stond hij klaar ook al kwam je te laat. Hij gaf zich volledig aan zijn taak. Je kreeg de indruk dat Br. Jan, bij het bereiden van elke maaltijd, zichzelf helemaal gaf. Hij was kok met hart en ziel.

10

Br. Jan heeft niet enkel zichzelf gegeven in dienstbaarheid, hij was ook een man die zich heeft gevoed met het brood van Christus en wie zich met dit brood voedt zal leven in eeuwigheid. Hier draait het om in ons leven, als gelovige en als religieus. Ons leven vindt zijn uiteindelijke zin in het geloof dat ons aardse bestaan slechts een tijdelijk verblijf is. Leven in en bij God is waar we naar streven. Br. Jan heeft ons dat voorgeleefd in de wijze waarop hij dienstbaar was in de gemeenschap, in hoe hij geloofde en vol vertrouwen zijn eigen leven uit handen gaf en in de handen van God heeft gelegd. Zijn wijze van leven en sterven mag ook ons vertrouwen geven, we mogen met een gerust hart dezelfde weg volgen. De weg waarin we geloven, de weg naar onze uiteindelijke bestemming. Dankbaar willen we zijn om het leven van onze medebroeder, het voorbeeld dat hij ons gaf, zowel in de tijd dat hij actief was als in de tijd dat hij verzorging nodig had. Dankbaar voor hoe hij ons inspireerde met zijn brede interesse, hoe hij (soms ook mopperend) het aftakkelen van zijn lichaam aanvaarde, dankbaar voor zijn dankbaarheid. Br. Jan, vandaag nemen we geen afscheid van je, we vertrouwen je lichaam toe aan de aarde om het tot stof te laten terugkeren, maar jouw geest vertrouwen we toe aan de Heer. Daar mag je verder leven, zonder pijn en zonder lichamelijke beperkingen. In liefde werd je geboren, in liefde was je bij ons werkzaam, in liefde leefde je in onze gemeenschap, in de liefde van God mag je nu verder leven, voor altijd, zonder einde. Op 23 juni namen we afscheid van br. Jan in de kapel van Eikenburg, Eindhoven, waarna we hem te rusten legden op het kloosterkerkhof aldaar.

11

Nieuws van de huizen

Algemeen

- Ook dit jaar gingen de Nederlandse en Belgische broeders samen op bedevaart (naar Melsele, Gaverland) en maakten samen een boottocht (vanaf Roermond over de Maas). Via de foto’s willen wij u mee laten genieten van beide dagen:

Mis in de kapel van Onze Lieve Vrouw van Gaverland

Een maaltijd kan niet ontbreken aan deze mooie dag

12

Br. Jan en Math genietend van de friet en het goede gezelschap

Een maand later: op weg naar de boot, de Veerman, aan de Maashaven in Roermond

Het lijkt wel een processie, maar toch hoort deze foto echt bij de boottocht

13

Het buffet wordt in gereedheid gebracht. En lekker…dat was het!!!

Zoekplaatje…waar zijn de telefoon en sigaretten van br. Veron???

Broederhuis

- Op 4 mei overleed br. Dominus van Remmen, Broeder van de H. Joseph, in Verpleeghuis Eikenburg. Wij delen graag een deel van de tekst van het gedachtenisprentje met u: “Broeder Dominicus, voor de familie: Chris. Hij was een man vol warmte en goedheid. In zijn leven heeft hij vreugde en zorgen, voldoening en tegenslagen gekend. In zijn 58-jarig kloosterleven heeft hij in diverse functies in verschillende huizen van de Congregatie gewerkt als gediplomeerd verpleegkundige. Hij was een gevoelsmens, droeg zijn mensen een warm hart toe en zijn

14

bekommernis bleek uit zijn blijvende interesse voor hen. Na een zware hersenoperatie herstelde hij redelijk wel en werd hij benoemd tot secretaris in het St. Joseph rustoord te Heerlen. Deze functie heeft hij tot zijn 55e jaar vervulde en hij ging daarna met vervroegd pensioen. Maar stil zitten was niets voor hem. Hij zette zich in voor de St. Pancratius Parochie en het Religieuzenberaad. Op 1 februari 2007 moest hij zijn geliefde Heerlen met pijn in het hart verruilen voor het verpleeghuis Eikenburg bij de Broeders van Liefde in Eindhoven. In de 10 jaar dat hij op Eikenburg is geweest hebben de medewerkers in de verpleging en de medebewoners hem leren kennen als een hartelijke meelevende man. Hoewel het zwaar was om nog zo jong in een verpleeghuis opgenomen te worden, bleef hij altijd in voor een grapje en kon hij voluit genieten van de vele activiteiten en heel bijzonder van de boottochten samen met de Broeders.”

Br. Dominicus sigaretje net op, glas wijn in de hand, in gesprek met Ria (boottocht 2016)

- In juni was er een afscheidsreceptie voor Ria Manders als activiteitenbegeleidster van Verpleeghuis Eikenburg. Uit de grote opkomst op het grasveld bij de Oase, blijkt wel hoe Ria als activiteitenbegeleidster, maar vooral als lief betrokken mens

15

gewaardeerd werd. Br. Chris verwoorde dat mooi in de toespraak bij het afscheid van alle bewoners een maandje later: “Je hebt zoveel goede eigenschappen in je, die wij dan ook erg in je waarderen. Zoals: je organisatietalent, je opgeruimd karakter, je doortastendheid, je sociaal gevoel, je optimisme, je opgewektheid, je blijmoedigheid, maar vooral ook je hulpvaardigheid. Ja, Ria dank voor al die mooie fijne en gezellige dagen en jaren dat je bij ons bent geweest.” Tot ziens Ria.

Proost Ria, op een mooie toekomst!

Eikenburg - Op 12 juli bracht burgemeester Jorritsma van Eindhoven een

bezoek aan landgoed Eikenburg. Op verzoek van de burgemeester mochten de broeders hem als eerste verwelkomen. In een informeel samenzijn in de nieuwe ontmoetingsruimte bij de kapel vertelde br. Veron over de geschiedenis van Eikenburg. De informatieruimte was speciaal voor die gelegenheid ingericht met diverse foto’s en voorwerpen “van vroeger” en er werd gedronken uit servies van het internaat. De burgemeester was zeer geïnteresseerd en stelde allerlei vragen, o.a. over het verschil tussen de verschillende congregaties en de toekomst. Br. Wout vertelde dat religieuzen ingingen op noden van die tijd. “De zorg in Nederland is nu door de overheid georganiseerd, waardoor wij eigenlijk niet meer nodig zijn”.

16

Br. Veron, Burgemeester Jorritsma en br. Wout tussen de foto’s van landgoed Eikenburg

Onderstaande tekst uit een preek bij het afscheid van zr. Odilia, aangeleverd door Truus Huijs, sluit hier mooi bij aan: “Er zijn veel ordes en congregaties. Dit hoeft ons niet in verwarring te brengen. We kunnen het zien als een boeket met een grote verscheidenheid aan bloemen. Al deze congregaties zijn gesticht door mensen die geraakt werden door een bepaalde nood . Ze wilden er iets aan doen. We hebben het zo juist gehoord: ”Ik had honger, en u hebt mij te eten geven; ik had dorst en u hebt mij te drinken gegeven; ik was een vreemde en u hebt ons in uw huis opgenomen. … Alles is zo veel veranderd. Er zijn scholen en er is ook zorg voor gehandicapten. Het lijkt op het eerste gezicht dat alles nu geregeld is. Maar dat is niet zo. Er is eenzaamheid, behoefte aan zorg, behoefte aan hartelijkheid, verlangen naar barmhartigheid. Er zijn mantelzorgers, gelukkig. Er zijn zo veel mensen die klaar staan voor anderen. Er zijn nooit genoeg mensen van barmhartigheid. Het is belangrijk dat we ons afvragen: Wat wil ik van mijn leven maken? Is het niet een prachtuitdaging barmhartigheid uit te dragen! Heel veel instituten verdwijnen. Het aantal religieuzen die deze keuze maken worden steeds minder talrijk. Maar wat moet blijven is barmhartigheid als uitdaging, als zinvolle levensinvulling.”

17

Verbouwing - Tot eind juli is er hard doorgewerkt aan de verbouwingen op

Eikenburg. Daken gingen er helemaal af … en weer op. Ruimtes lagen volledig open, met zand op de bodem … en werden ingedeeld in appartementen met lange gangen. Het begint nu echt vorm te krijgen. Er waren verschillende momenten om dit allemaal te bekijken. Zo was er in juni Dag van de bouw, de jaarlijkse picknick op Eikenburg en de Open Kloosterdag. Voor wie dat heeft gemist, hieronder wat foto’s van de vorderingen.

- Bij mooi weer gaan de broeders en het personeel in de pauze graag buiten zitten. Dat was de afgelopen tijd extra gezellig met al die muziek vanaf de bouwplaats. Als dat iets teveel van het goede is, kun je altijd nog bonen in je oren stoppen, die Marja tijdens de pauzes weleens schoonmaakt! (zie foto volgende blz.) Na de bouwvak worden de werkzaamheden weer opgepakt en wordt er toegewerkt naar afronding van de bouw aan het eind van het jaar.

18

De bouwvak is begonnen… de boontjes kunnen weer uit onze oren!

- Wie regelmatig op zondag in de kapel van Eikenburg komt, zal

gemerkt hebben dat het koortje al een tijd met één zanger minder zingt. Emeritus-pastoor Gerard Klomp zong elke zondag mee, maar is op 12 juni plotseling overleden. Geboren op 19 mei 1934 in Valkenswaard groeide Gerard op en ging hij als jongen van 12 studeren bij de Witte Paters in Sterksel. Missionaris worden was zijn jongensdroom. Na de opleiding in ’s Heerenberg voltooid te hebben, werd hij op 2 februari 1960 priester gewijd en ging hij naar Zambia. Bij de koffie na de Zondagse mis vertelde hij daar graag over, net als over zijn tijd als pastoor in Oirschot, die na de missietijd volgde. “Roeping is eeuwig, maar arbeid niet” was de lijfspreuk van Gerard. Hij stopte op zijn 65e om daarna een nieuw thuis te vinden in Eersel bij Toos die al gedurende 14 jaar op de pastorie in Oirschot voor hem gezorgd had. Op 12 juni is hij werkelijk thuis gekomen bij zijn Schepper en Vader. Gerard, rust in vrede!

19

Roermond - Sinds een paar weken is er gezinsuitbreiding bij het klooster in

Roermond. Na eerst wat kabaal in de voortuin, veroorzaakt door een poes en kat, was er daarna “opeens” een nestje in een flink gat in het zand met 3 jonge katjes. De vader is een rood-witte kater, de moeder is zwart-wit-beige. Alle jonge katjes zien er superlief uit, maar ééntje springt er volgens Carla echt uit: een grijs katje met een zwart kopje en een wit oortje. Kraamvisite alleen op afspraak 😊 .

- Traditiegetrouw wordt aan de Kapel in het Zand in Roermond, waar de broeders in 1998 op bedevaart gingen, elk jaar het “besjloet” gevierd : de afsluiting van het bedevaartseizoen. Ter gelegenheid daarvan hebben de vrijwilligers weer een Bloemtapijt, bestaande uit 12 bloembedden gelegd; dit kan worden bezocht van 9 tot 14 september. Dit jaar is het onderwerp: “De verborgen schatten van onze kapel”. Gratis openstelling van 10 tot 17 uur in het Kruiswegpark aan de Parklaan waar in het weekend ook een devotionaliakraam zal staan. De kapel is ‘s middags open vanaf 14 uur zodat u de verborgen schatten in de kerk zelf ook kunt gaan bewonderen.

Eén van de 12 bloembedden

20

Etten-Leur - “College ziet behoud van Edward Poppe Internaat niet zitten”…

dat was de titel van een artikel wat op 17 juni verscheen in de Etten-Leurse bode. Volgens het college zijn er beperkingen bij de invulling van het gebouw en is de monumentale waarde gering, maar daar is niet iedereen het mee eens. De gemeente Etten-Leur is voornemens om op het terrein van het voormalige klooster en internaat van de Broeders van Liefde honderd woningen te realiseren. Onder andere “Ons Etten-Leur” bepleit voor het behoud van het historische pand omdat het Edward Poppe Internaat een bijzondere uitstraling heeft, karakter geeft aan dit deel van Etten-Leur en voor velen een emotionele waarde heeft. Zo ook voor br. Tarcisius die 36 jaar op het juvenaat werkte!

Het internaat met op de voorgrond “den Oversteek”

waar br. Pax, br. Jan en br. Tarcisius wonen

- Wat in ieder geval zeker wél behouden blijft is het reliëf van het oude brugklasgebouw van de KSE (Katholieke scholengemeen-schap Etten-Leur). Deze school is ontstaan uit de ulo’s van de Zusters Franciscanessen van ’t Withof en de Broeders van Liefde. Het gebouw is al gesloopt, maar de KSE heeft het 7000 kilogram wegende reliëf gered: het geestelijk kunstwerk verwijzend naar de oude naam van de school: Regina Nostra.

21

Schatten uit de kelder

Drie maal is scheepsrecht Door Ad Versteege en Truus Huijs, archiefmedewerkers

De vorige aflevering namen we u mee naar ‘de Elshout’. Nu gaan we richting Noordwijkerhout. Niet zomaar: we hebben namelijk de afgelopen maanden diverse archiefvragen gehad, die betrekking hadden op deze mooie plek aan zee, op een steenworp afstand van de Keukenhof, waar de Broeders van Liefde in 1914 de psychiatrische inrichting St. Bavo stichtte.

Tekening van de uitbreiding van het kerkhof in Noordwijkerhout

In december van het vorig jaar kwam er een vraag van de gemeente Noordwijkerhout over het kerkhof. De gemeente gaat nl. plannen ontwikkelen voor het herbestemmen van het terrein van De Bavo. Enkele bijzondere elementen zullen eigendom worden van de gemeente, waaronder de begraafplaats. Deze begraafplaats zal een bijzondere status krijgen en de gemeente is op zoek naar de geschiedenis ervan.

22

Het toeval wil dat we net gestart waren met de inventarisatie van Sint Bavo Noordwijkerhout en we konden de gemeente enkele oude tekeningen en foto’s sturen mèt het verhaal

De werkzaamheden tijdens de uitbreiding van 1954

Daarna kwam er een verzoek om informatie van de heer van Latum uit Gouda. Hij was op zoek naar een broer van zijn vader, geboren in 1912 in Gorinchem, die vanaf 1941 op de Bavo woonde. Hij had kort daarvoor van een archivaris van het regionaal archief in Leiden gehoord dat zijn oom in Beernem was overleden, in februari 1945, maar onbekend was hoe hij daar terecht gekomen was. Uit het archief weten we dat de patiënten vanaf januari 1943, vanwege de oorlog in meerdere transporten naar Boekel, Venray en Oostrum geëvacueerd werden. Toen het daar te gevaarlijk werd, vertrok men in september 1944 naar België. De patiënten en verplegers kwamen uiteindelijk terecht in de psychiatrische inrichtingen van Beernem en Zelzate. De patiëntengegevens in deze inrichtingen zijn bewaard gebleven, maar het overlijden van deze oom is er jammer genoeg niet geregistreerd. Kwam dat vanwege de hectiek van de oorlog en de inkwartiering van zovelen uit Nederland?

23

De gemeente Beernem zou uitsluitsel kunnen geven. Het Belgische gerecht moet echter toestemming geven om de archieven van de gemeente in te mogen zien als het gaat om gegevens van minder dan 100 jaar oud. Het heeft meer dan twee maanden geduurd voor de heer van Latum die toestemming heeft gekregen. Het eindresultaat van de zoektocht is daarom nog niet bekend. En toen kregen we opnieuw een leuke mail: Mevr. Miek Smilde, onderzoeksjournalist en tekstschrijfster, nam contact met ons op.

Mw. Miek Smilde

Ze is bezig met het schrijven van een historische roman over de geschiedenis van Sint Bavo. Om alle informatie rond de Bavo beschikbaar te krijgen, heeft ze enkele maandagen op ons kantoor het archief geraadpleegd. Gelukkig waren we net klaar met het inventariseren. We hebben genoten van haar enthousiasme en kijken uit naar het boek, dat eind van dit jaar verschijnt. Voor wie nog meer wil lezen over St. Bavo in Noordwijkerhout: er zijn diverse boeken geschreven en aanwezig in ons documentatie-centrum. Informatie hierover bij het secretariaat. Dank aan de collega’s in België die geholpen hebben bij de zoektocht naar de oom van de heer van Latum.

24

Solidariteit met het Zuiden

Sponsorloop de Berckacker

In mei, juni en juli zijn br. Veron en Hermien drie keer naar basisschool de Berckacker in Veldhoven geweest. De eerste keer om gastlessen te geven, de tweede keer om alle leerlingen aan te moedigen tijdens een sponsorloop en de derde keer om een cheque in ontvangst te mogen nemen voor Casa Amanecer, een opvanghuis voor straatkinderen in Nicaragua. De samenwerking met de basisschool is zeer geslaagd. Vanuit het vak “burgerschap” hebben de kinderen geleerd over veiligheid, iets wat voor ons in Nederland best vanzelfsprekend is, maar voor de straatkinderen in Nicaragua absoluut niet. Naast deze bewustwording is er ook nog een fantastisch bedrag opgehaald. Hiervoor wordt spelmateriaal gekocht voor de kinderen van Casa Amanecer. Het is ook het eerste deel van het bedrag wat nodig is voor de bouw van een klaslokaal. Kinderen en leerkrachten van de Berckacker: enorm bedankt voor jullie geweldige inzet!

Kijk voor meer foto’s op onze website of op FaceBook

25

Lesmateriaal Pakistan In mei is het geld voor het lesmateriaal voor 280 kinderen van de Umeed-E-Nau en Canon Triestschool overgemaakt naar Pakistan. Het is gelukt om het totale bedrag bij elkaar te sprokkelen in de 40-dagentijd en in de weken daarna. Daar zijn wij heel blij mee! Een pelgrimstocht, een extra collecte in de kapel van Eikenburg en bijdrages van stichtingen hebben samen meer dan € 5.000,- opgeleverd! Dank aan alle sponsors. Dit lukt alleen SAMEN!!!

Drie dagen lopen voor kinderen in Pakistan

Jaaractie 2016 Op het Indonesische eiland Flores is er na het regenseizoen een start gemaakt met de ommuring van het psychiatrisch centrum Renceng Mose. Er wordt momenteel hard gewerkt aan het egaliseren van de bodem, het afvlakken van de hellingen en het leggen van de fundering. Zie de foto op de volgende bladzijde. Hans Biermans van Stichting Bantu Anak Anak overhandigde alweer enige tijd geleden een cheque voor de financiering van een groot deel van de ommuring en gaat in september/oktober met eigen ogen kijken naar de bouw. We wensen hem, samen met Wim, een mooie reis!

26

Start van de ommuring van Renceng Mose

Goede Doelenmarkt Vessem Bij de Jacobushoeve in Vessem wordt jaarlijks een Goede Doelenmarkt georganiseerd waar alle stichtingen die in het afgelopen jaar een donatie van de Jacobushoeve hebben ontvangen, hun activiteiten mogen presenteren. Fracarita was ook van de partij om informatie te geven over de projecten waar zij momenteel vanuit Nederland bij betrokken is: in Wonosobo, Ruteng, Pakistan en Nicaragua.

27

Sponsorfietstocht voor Ruteng Voor de derde keer heb ik nu een gesponsorde fietstocht gemaakt, telkens voor mensen die in Ruteng opgenomen worden, of daar een behandeling krijgen.

Dit jaar ben ik daarvoor door de provincie Zeeland gefietst. Waar ik ook kom, overal tref ik situaties die vergelijkbaar zijn: zo is er de natuur, de wind die flink tegen kan zitten, of juist wat steun in de rug geeft. Maar ook de mensen die de ene keer heel meegaand zijn en betrokken, en dan weer eens het tegengestelde. Ieder jaar zal ik mijn fietstocht maken voor de mensen in Ruteng. Er is mij verschillende keren gevraagd, of ik niet eens een ander project zou kunnen of willen steunen. Mijn antwoord is ‘nee’. Dat wekt bij mij de indruk alsof ik hen na enkele keren steunen de rug toekeer en ze het erna dan maar zelf uit moeten zoeken. Zodoende blijf ik hen ‘trouw’. De kosten die ik tijdens die dagen maak vergoed ik zelf, zodat de donatie van dit jaar (€ 1.300,--) weer volledig aan Ruteng ten goede komt. Alle sponsors bedankt.

Br. Frans (frans.van.de.sande.fc@gmail.com voor het reisverslag)

28

Tot slot

Mijmeringen aan het bed van mijn moeder Door Arie Trum

auwelijks een maand geleden overleed mijn hoogbejaarde moeder. Een maand daarvoor hadden we nog samen haar

verjaardag gevierd. Honderdenvier werd zij, jawel, u leest het goed, zij was van 1913. Vier maanden lang lag zij in hospice 'In Via' op het Eikenburgse landgoed, geduldig wachtend op wat komen zou. ''Het duurt wel erg lang'' vertrouwde ze mij een paar dagen voor haar dood toe. Het waren haar laatste woorden. Hierna keerde zij de blik naar binnen en sprak nog nauwelijks. De avond voor haar dood ontlokte haar stille aanwezigheid deze woorden in mij:

Verlangend terug te keren naar haar Oorsprong, zo vertrouwde zij mij toe, ligt zij stil en vredig in zichzelf gekeerd, mijn oude moeder, nog onder ons. Communicatie is nu stille nabijheid geworden. Haar bleke, transparante handen rustend op mijn handen, alsof zij mij wil troosten. Ooit heeft zij in stilte mij getroost, gewiegd met zacht gezang om mij nabij te zijn.

N

29

Nu zit ik stil bij haar en neurie en wieg haar in gedachten...... Wie zijn wij om te bepalen of dit leven nog van waarde is, uit welke grond zij nu nog put? Wat gaat er zoal in haar om? Haar ogen zien een andere werkelijkheid, waarmee zij langzaam is vertrouwd geraakt. Flarden duisternis van weleer jagen haar geen angst meer aan, die worden nu van binnenuit verlicht. Met Thomas Merton leerde zij de eigen nacht bekennen........, wachtend op het ogenblik dat diezelfde nacht zal openbreken en het Licht weer daagt. Moge die dageraad weldra komen en de genade van de dood dageraad van het leven. Arie Trum

30

De redactie van Kort Nieuws bestaat uit: Br. Veron Raes, Provinciale Overste, eindredactie

Br. Frans van de Sande Arie Trum

Hermien Staals

Kort Nieuws is een periodieke uitgave van de Broeders van Liefde in Nederland.

De redactie is te bereiken via:

Kort Nieuws, Broeders van Liefde Aalsterweg 289, 5644 RE EINDHOVEN

Tel.: 040-2141600 Mail: secretariaat@broedersvanliefde.com

Het blad is ook te lezen op internet: www.broedersvanliefde.com